Vorig jaar wierp Samsung zich opnieuw in de strijd met een OLED-tv, maar dan wel eentje met een nieuwe beeldtechnologie die quantum dots en OLED combineert. Die QD-OLED-tv bleek een schot in de roos. Maar kan Samsung die prestaties al na één jaar verbeteren met dit nieuw type panel in de QE55S95C?

Samsung positioneert zijn top QLED-model nog steeds boven dit OLED-model, maar aan sommige details kan je zien dat de Koreaanse fabrikant de S95C wel degelijk ook als een topmodel beschouwt. Kijk maar naar het Infinity one-design, oorspronkelijk alleen toegepast op de 8K-modellen en het 4K-topmodel. Dat superslanke ontwerp maakt het toestel amper 11mm dik. Toch is het scherm erg stevig, en buigt niet gemakkelijk, iets wat op het vorige model wel het geval was. De perfect vlakke rug is afgewerkt met een verticaal streeppatroon, en bevat onderaan een indrukwekkende rij luidsprekers. De zijkant is beschermd met een titanium zwart metalen frame, dat vooraan nauwelijks zichtbaar is. Centraal in de rug is er een enkele aansluiting voorzien voor de One Connect Box. De zware metalen voet heeft net als het frame een titanium zwarte kleur.

Aansluitingen

Nog een opmerkelijk detail, de Samsung S95C heeft nu een One Connect Box, ook een feature die alleen voor de topmodellen is. De QN95C, het Neo QLED 4K-topmodel moet het dit jaar zonder One Connect Box stellen. Het gemak van die One Connect Box is niet te onderschatten, zeker als je voor wandmontage kiest. Alle aansluitingen staan op de box en er loopt slechts een kabel naar de tv die zowel stroom als data vervoert. Dat maakt opstellen en het eventueel verbergen van allerlei kabels een pak gemakkelijker. De One Connect Bos staat gewoon bij de bronnen, zoals je spelconsoles of Blu-ray-speler, en je kan zelfs alles uit het zicht zetten in een kast.

Het is ook mogelijk om de One Connect Box achteraan op de voet van de tv te plaatsen, Samsung levert daarvoor een korte verbindingskabel mee. De box bevat vier HDMI 2.1-aansluitingen, elk met 40Gbps bandbreedte. Ze ondersteunen 4K120, ALLM en VRR (HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync compatible). Gamers kunnen uitkijken naar een spectaculair lage input-lag, nauwelijks 10,4ms in 4K60 en 5,6ms in 2K120. Voor PC-gamers ondersteunt de S95C zelfs een 144Hz refreshrate. ARC/eARC is beschikbaar op HDMI 3. Verder beschikt de box over drie USB-poorten, ethernet, WiFi, Bluetooth en een optisch digitale audio-uitgang. Er is een dubbele tv-tuner voor DVB-T2/C/S2 en een CI+-slot. Opnemen en live tv pauzeren kan door het aansluiten van externe USB-opslag.

Uitgebreide Smart Hub

De Samsung Smart Hub biedt een bijzonder rijk aanbod streaming-apps, van de meest gekende internationale diensten tot bijna alle lokale diensten. Daarnaast kun je ook gebruik maken van Airplay2, of kan je Netflix of YouTube casten naar de tv. Maar dat is niet alles, Samsung heeft ook heel wat andere functies in petto. Denk bijvoorbeeld aan Ambient Mode, waarmee je de tv een decoratieve functie kunt geven geen tv kijkt. Of MultiView om twee bronnen tegelijk te bekijken, erg handig voor gamers die in een klein venster een YouTube walkthrough van hun spel willen bekijken.

Gamers kunnen overigens dankzij apps als Xbox, Utomik of Steam games vanuit de cloud streamen naar de tv. Met Workspace kan je dan weer verbinden met een PC of Mac, of gebruik maken van Windows 365. Smart Things, de IoT-hub van Samsung waar je slimme apparaten kunt beheren, is uitgebreid met een ingebouwde Zigbee Hub, en ondersteuning voor Matter, een nieuwe universele standaard voor slimme apparaten.

Aan de layout van de Smart Hub is weinig veranderd ten opzichte van vorig jaar, maar de Smart Hub werkt nu wel vlotter. Vorig jaar bleef hij al eens haperen. Door een paar kleine aanpassingen in de organisatie geraak je nu ook in minder klikken bij de instellingen of speciale functies. De nieuw afstandsbediening is erg klein en compact, en bevat een minimale selectie toetsen, maar dat heeft geen impact op het gebruiksgemak. Dankzij de ingebouwde oplaadbare batterij en fotovoltaïsch panel aan de achterzijde hoef je nooit nog batterijen te wisselen. Via de USB-C-poort kun je de afstandsbediening snel even bijladen moest dat toch nodig zijn.

QD-OLED: nu nog helderder

Samsung heeft in de S95C een nieuw type QD-OLED-panel toegepast. Dat gebruikt een efficiënter OLED-materiaal en verbeterd, real-time power management. Die combinatie resulteert volgens Samsung in meer helderheid, betere energie-efficiëntie en hogere betrouwbaarheid. Dat laatste verwijst naar het eventuele gevaar voor inbranden, want QD-OLED-panelen zijn daar, net als andere OLED-panelen gevoelig voor. Echte cijfers daarover zijn er niet, maar eerste testen lijken er toch op te wijzen dat QD-OLED gevoeliger is voor inbranden dan andere OLED-panelen. Bij normaal gebruik in de woonkamer zou dat geen probleem mogen vormen, maar vermijd toch zoveel mogelijk statische beelden langdurig op het scherm te zetten.

De piekhelderheid van de S95C kunnen we wel meten, en die ligt inderdaad ongeveer 30 procent hoger dan vorig jaar. Op het 10% venster meten we 1363 nits, en op het volledig wit scherm blijft er nog 272 nits over. Een flinke vooruitgang dus, maar net niet genoeg om de nieuwe LG G3 voorbij te steken. De S95C kan echter wel veel helderdere pure kleuren voorleggen dan de G3. Die laatste gebruikt immers niet alleen RGB-subpixels maar ook een witte subpixel, terwijl de S95C enkel RGB-subpixels gebruikt. De subpixelstructuur van de S95C is overigens niet veranderd, en gebruikt nog steeds een ietwat ongewoon driehoekspatroon. Dat is onzichtbaar en heeft geen nadelig effect bij tv-kijken, maar mogelijk wel als je de tv als computermonitor wilt gebruiken én er erg dichtbij zit. Dat driehoekspatroon veroorzaakt dan een bij bijvoorbeeld witte tekst op een donkere achtergrond een lichtjes groene tint bovenaan en magenta tint onderaan de letters.

Prachtige kleuren

Hoe vertalen die prestaties zich naar beeldkwaliteit? We schakelen naar de Filmmaker Mode. Daar blijkt al snel dat het beeld uitzonderlijk goed gekalibreerd is. Testscènes met veel kleur, zoals House of Flying Daggers of Hero, zien er prachtig uit. Huidskleuren bewaren hun natuurlijke uitstraling, en de kleurweergave is sprankelend, zonder ooit overdreven te zijn. In donkere scènes kan de S95C zijn perfecte contrast erg goed uitspelen, sterrenhemels fonkelen echt. We zien een klein beetje minder schaduwdetails dan verwacht, maar dat kan je aanpassen door de gammawaarde in de instellingen naar 2,2 te schakelen.

In HDR komen alle sterke eigenschappen van de S95C nog meer naar voren. Het kleurbereik haalt een indrukwekkende 99% P3, en door de RGB-subpixelstructuur en hoge helderheid creëert hij ook een zeer groot kleurvolume, waarbij zeer heldere kleuren hun volle intensiteit behouden. Ook de HDR-versie van Filmmaker Mode bleek zeer goed gekalibreerd. De S95C clipt enkel een beetje witdetail weg in zeer helder gemasterde beelden. Dat kan je vermijden door “HDR Toontoewijzing” van “Statisch” naar “Actief” te schakelen zodat de S95C dynamische tonemapping toepast op HDR10-beelden. Dat maakt de schaduwnuances iets beter zichtbaar, maar maakt veel andere scènes ook wat te helder. We lieten het liever uit staan, maar bij veel omgevingslicht kan het zeker nuttig zijn.

De S95C liet ook bij heel donkere scènes zoals de strandscène in House of Dragons geen steken vallen, de weergave toonde veel nuance zonder hinderlijke tinten of weggedrukt detail. HDR-beelden bleken in elk geval een lust voor het oog, de S95C speelt zijn kleur en helderheid prima uit, en is een knappe showcase voor de meerwaarde van HDR. Samsung ondersteunt HDR10+, maar geen Dolby Vision, dat blijft jammer.

Goede beeldverwerking

De S95C gebruikt dezelfde Neural Quantum Processor 4K als de QN90C. Het is dan ook geen verrassing dat we nagenoeg dezelfde prestaties zien. Zeer goede upscaling, uitstekende deinterlacing van 1080i-beelden en prima ruisonderdrukking. Voor de ruisonderdrukking moet je wel volledig vertrouwen op de expertise van Samsung; er is namelijk alleen een “auto”-stand, je kunt zelf niet bepalen hoe sterk de ruisonderdrukking werkt. Geen zorgen, want het resultaat bleek erg betrouwbaar, en elimineert ruis zonder ook detail weg te vegen.

We willen wel graag nog wat verbetering zien in de behandeling van kleurstroken in zachte kleurovergangen. Die kan de processor alleen maskeren als ze erg subtiel zijn. Duidelijkere stroken, zeker in donkere beelden, blijven storend zichtbaar. Het QD-OLED-scherm heeft een zeer snelle pixelreactietijd, waardoor de bewegingsscherpte erg goed is. Bewegende voorwerpen hebben geen dubbele of vage rand. Experimenteer ook met “Trilvermindering” die je onder de beeldscherpte-instellingen vindt. Die kan het soms hinderlijk gestotter in filmbeelden netjes verwijderen zodat snelle camerabewegingen vloeiend blijven.

 Audio valt tegen

In dat superslanke profiel heeft Samsung 70 watt audiovermogen gestopt, en de rij luidsprekers in de rug deden ons hopen op een goede geluidskwaliteit. Dat viel helaas tegen. Al van bij de eerste muziekstukken (Krupa van Apollo 440 of The Struggle Within van Metallica) valt op dat er eigenlijk geen sprake is van enige bas. Erg luid krijgen we de audio ook niet, het volume is erg beperkt. Het mag duidelijk zijn dat wie meeslepende filmsoundtracks of live-concerten beluistert, toch een extra soundbar nodig heeft. Dat zagen we ook bij een andere Samsung-tv, de QE55QN90C, die we ook gereviewed hebben.

Conclusie: Samsung QE55S95C kopen?

 Dat Samsung al in de tweede generatie van zijn QD-OLED-tv’s een sprong van 30 procent kon maken voor piekhelderheid is een bijzonder aangename verrassing. We hadden wel graag gezien dat ook de audioprestaties wat meer aandacht kregen. Die verbleken bij de beeldkwaliteit en maken de aankoop van een soundbar eigenlijk een noodzaak als je volop van film en muziek wilt genieten. Daardoor vinden we ook zijn prijs wat te hoog. Van een ding zijn we zeker: je zal op de QE55S95C regelmatig een film gaan kijken. De beeldkwaliteit is uitmuntend, met uitstekende piekhelderheid, perfect contrast, bijzonder knappe en rijke kleuren, zeer brede kijkhoek en prima bewegingsscherpte. Ook voor sport en games zien we de S95C perfect geschikt. Het superslanke ontwerp met de handige One Connect Box garandeert een elegante opstelling, op een meubel of aan de muur. In de Smart Hub vind je niet alleen een zeer uitgebreid aanbod apps, maar ook tal van andere functies. Met de komst van een ingebouwde Zigbee Hub en Matter-ondersteuning is hij ook een knap dashboard voor je slimme apparaten.

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.

Voor miljoenen gebruikers was Microsoft Paint de eerste stap richting digitale creativiteit. Kinderen tekenden er hun eerste computerkunstwerkjes in, volwassenen plakten er snel iets functioneels mee in elkaar. Sinds Windows 11 is Paint door de toevoeging van AI-functies en de ondersteuning van lagen veel slimmer geworden, zonder zijn eenvoud te verliezen.

Geen download, geen licentie en altijd beschikbaar … Paint is er al sinds de vroegste Windows-versies en het is er nog altijd. Hoewel de mogelijkheden beperkt zijn, blijft het geliefd om zijn eenvoud en simpele bediening of puur vanwege nostalgie. Zelfs wie zwaardere grafische software heeft, grijpt vaak terug naar Paint om snel iets te tekenen, een schermafbeelding bij te snijden of iets te markeren. Met de nieuwe functies groeit het programma uit tot meer dan een digitaal speeltje. 

Image Creator

Met Image Creator maak je in Paint rechtstreeks afbeeldingen door simpelweg te beschrijven wat je voor je ziet. De functie gebruikt het DALL·E-model van OpenAI voor tekst-naar-beeldgeneratie. Open Microsoft Paint en klik bovenaan op Copilot. Selecteer vervolgens Image Creator om het zijvenster te openen. In de interface van Cocreator verschijnt een tekstvak waarin je beschrijft wat je wilt zien en in welke stijl. Hoe preciezer en gedetailleerder je bent, hoe beter het resultaat aansluit bij je verwachtingen.

Kies vervolgens een stijl – bijvoorbeeld Houtskool, Ink Sketch, Anime, Fotorealistisch of een andere – en klik op Maken. Image Creator genereert telkens drie varianten van je afbeelding. Selecteer de versie die je het meest bevalt om die meteen op het canvas te plaatsen.

Achtergronden

Een veelvoorkomende taak in beeldbewerking is het isoleren van een onderwerp uit de achtergrond. Met de functie Achtergrond verwijderen wordt dat verrassend eenvoudig. Houd er wel rekening mee dat deze functie niet zo verfijnd werkt als in Photoshop. Bij fijne details zoals haartjes, takjes of kleine blaadjes kan Paints AI soms een wat grof resultaat opleveren.

Ook hier start je via het pictogram Copilot. Kies vervolgens Achtergrond verwijderen. Paint analyseert het beeld en probeert automatisch te bepalen wat het onderwerp is en wat tot de achtergrond behoort. Aan de rechterkant verschijnt een miniatuurvoorbeeld waarin de achtergrond vervangen is door een schaakbordpatroon. Dat is de standaardweergave voor transparantie.

Onderaan in de zijbalk staat een vierkant pictogram. Als je daarop klikt, verschijnt hetzelfde schaakbordpatroon ook in de grote afbeelding. Je kunt via dit pictogram ook een achtergrondkleur kiezen in plaats van transparantie. Wil je een afbeelding opslaan met transparantie (bijvoorbeeld nadat je een achtergrond hebt verwijderd), dan moet je een bestandsformaat gebruiken dat transparantie ondersteunt. Het veelgebruikte jpg-formaat doet dat niet. Kies in dat geval voor png, dat wel transparante achtergronden kan bewaren.

Generatief wissen

Je kunt ook het selectiegereedschap linksboven gebruiken om een object in de afbeelding te verwijderen. Kies hiervoor het gereedschap Rechthoekige selectie of Vrije vorm selectie. Zodra je een gebied hebt geselecteerd, verschijnt er een klein contextmenu naast de selectie. Kies daar de optie Generatief wissen.

Je vindt deze functie ook via de knop Copilot. Vervolgens zie je een blauwe rechthoekige animatie rond het geselecteerde object. Paint analyseert de omgeving en vervangt het object door een realistisch ogende achtergrond die past bij de rest van de afbeelding.

Lagen

Lagen: verwijderen

De nieuwe Microsoft Paint (vanaf versie 11.2306.30.0 op Windows 11) ondersteunt lagen. Dit is een belangrijke stap richting meer geavanceerde beeldbewerking. Lagen werken als transparante vellen met afzonderlijke elementen die je op elkaar stapelt. Elke laag kun je apart bewerken zonder de andere lagen te beïnvloeden. Dat biedt veel meer controle en flexibiliteit tijdens het creatieproces. We tonen dit met een voorbeeld.

We beginnen met een afbeelding van een meisje. Via Copilot / Achtergrond verwijderen halen we de achtergrond weg. Klik je vervolgens bovenaan op de knop Lagen, dan zie je dat de achtergrond is vervangen door het schaakbordpatroon.

Lagen: combineren

Achter het meisje willen we nu een nieuwe achtergrond plaatsen. Daarvoor klik je in bij Lagen op het plusteken, zodat er een tweede, transparante laag wordt toegevoegd. Klik op de miniatuur van deze nieuwe laag om die actief te maken. Vervolgens gebruik je de opdracht Bestand / Importeren naar canvas / Uit een bestand om een nieuwe afbeelding - de achtergrond - toe te voegen op deze tweede laag. Let op, als je vergeet eerst de juiste laag te selecteren vóór je importeert, wordt de laag met het meisje overschreven door de nieuwe afbeelding.

In Lagen kun je de laagvolgorde wijzigen door te slepen. Zorg ervoor dat de laag met het meisje boven de achtergrondlaag staat. Op die manier verschijnt het meisje op de voorgrond in een nieuwe omgeving. Wil je het meisje nog wat naar links of rechts verplaatsen? Druk dan op Ctrl+A om alles in de actieve laag te selecteren. Vervolgens verschijnt de verplaatsingshandgreep, waarmee je het onderwerp kunt verschuiven.

Lagen: manipuleren

Wanneer je met de rechtermuisknop op Lagen klikt, dan zie je zes mogelijkheden. Je kunt de laag verbergen. Dan verschijnt er in de rechterbovenhoek van de miniatuur een oogje dat doorstreept is. Als je op dit pictogram klikt, wordt deze verborgen laag opnieuw zichtbaar. Je kunt ook de opdracht Ctrl+H (met de H van hide) gebruiken om de geselecteerde laag te verbergen.

De opdracht Dubbele laag kies je als je een laag wilt dupliceren. De opdracht Samenvoegen naar beneden gebruik je wanneer je klaar bent, om alle laaginformatie te bundelen in één laag. Dat is vooral nuttig als je de afbeelding wilt opslaan in een formaat dat geen lagen ondersteunt. De opties Naar boven en Naar beneden gebruik je om lagen te verplaatsen. Persoonlijk slepen we de lagen liever in het deelvenster. En ten slotte is er de opdracht Laag verwijderen.

Lagen: tekst toevoegen

Je kunt ook tekst toevoegen op een aparte laag. Zorg er eerst voor dat je een nieuwe, lege laag aanmaakt via het plusteken in het lagenvenster voordat je het tekstgereedschap gebruikt. Zodra je met het tekstgereedschap op het canvas klikt, verschijnt er een extra werkbalk waarin je het lettertype, de lettergrootte en de stijl instelt. Via een schuifregelaar kies je een lettergrootte tussen 8 en 72 pt. Let wel: bij foto's blijkt zelfs 72 pt vaak te klein. Je kunt dit oplossen door handmatig een groter getal in te voeren in het veld voor lettergrootte.

In ons voorbeeld kozen we een lettergrootte van 800 pt. In de knoppenbalk bovenaan kun je zowel de tekstkleur als de achtergrondkleur van het tekstvak instellen. Klik op de bovenste grote kleurcirkel om de tekstkleur te kiezen via de kleurstalen of de kleurkiezer. Klik op de onderste kleurcirkel om een achtergrondkleur voor het tekstvak te selecteren. In de tekstwerkbalk moet je de optie Opvulling voor achtergrond activeren als je wilt dat de tekstachtergrondkleur zichtbaar moet zijn.

Paint is groot geworden

Kijk je naar de nieuwe mogelijkheden in Paint, dan kun je gerust zeggen dat het programma volwassen is geworden. Het is nog steeds even laagdrempelig als vroeger, maar inmiddels wel uitgerust met een AI-brein en een flink aantal nieuwe functies. Of je nu snel iets wilt knutselen of een slimme bewerking wilt uitvoeren met lagen en AI, Paint laat zien dat zelfs oude software prima meekan met de tijd. En het mooiste? Je hoeft niets te installeren of te betalen. Gewoon openen, klikken en creëren. Met of zonder AI-hulp, die keuze is aan jou!