ID.nl logo
Review Samsung QE55QN90C - Televisie is mini-led-lichtkanon
© Samsung
Huis

Review Samsung QE55QN90C - Televisie is mini-led-lichtkanon

Samsung levert nu tv's met zowel OLED- als mini-led-technologie. Met de OLED-modellen mikt het op filmkijkers die hun kijkomgeving wat verduisteren. Deze QE55QN90C richt zich op de goed verlichtte woonkamer. De mini-led achtergrondverlichting met lokale dimming garandeert zowel een hoge piekhelderheid als uitstekend contrast. Samen met de quantum dot-kleuren en een 120Hz-panel lijkt hij voor film, sport en games uitstekend geschikt.

Fantastisch
Conclusie

Kijk je graag sport, laat je je graag gaan in games of kijk je liever een mooie film? De Samsung QE55QN90C is voor al die scenario’s een uitstekende keuze. De combinatie van zijn zeer ruime piekhelderheid, goed contrast, en rijke kleuren garanderen een sprankelende beeldkwaliteit. Het is jammer dat Samsung geen Dolby Vision biedt, maar desondanks levert hij hele mooie HDR-beelden. Maar de geluidskwaliteit viel wat beneden de verwachtingen; prima voor dagelijkse tv, maar voor filmsoundtracks die je in midden in de actie zetten kun je beter kiezen om er een goede losse soundbar op aan te sluiten. Veelzijdigheid is ook een pluspunt, de Smart Hub biedt niet alleen veel apps, maar ook veel andere functionaliteit. De prijs vinden we wat hoog, voor een deel net omdat je toch best uitkijkt naar een soundbar. Hou dus een oogje in het zeil, want Samsung biedt vaak combo-deals aan.

Plus- en minpunten
  • Uitstekende beeldverwerking, helderheid en contrast
  • Goede kalibratie in Filmmaker Mode (SDR en HDR)
  • Relatief ruime kijkhoek
  • Vlottere Tizen 7 met veel functionaliteit
  • Ingebouwde Zigbee-hub en Matter-ondersteuning
  • Geen Dolby Vision-ondersteuning
  • Geluidskwaliteit ontoereikend voor echte filmbeleving
  • Prijzig

Samsung QE55QN90C

  • Adviesprijs: 2.499 euro
  • Wat: Ultra HD 4K Full Array miniled QLED LCD-tv met lokale dimming
  • Schermformaat: 55 inch (139 cm)
  • Aansluitingen: 4x HDMI (4x v2.1 (48 Gbps), eARC, ALLM, VRR, 4K120), 1x optisch digitaal uit, 2x USB, 3x antenne, Bluetooth
  • Extra’s: HDR10, HLG, HDR10+ Adaptive, WiFi (802.11ac) ingebouwd, Tizen 7.0, AirPlay 2, USB/DLNA-mediaspeler, DVB-T2/C/S2, dual tuner, CI+-slot, Neural Quantum 4K Processor, Smart Calibration
  • Afmetingen: 1.227 x 768 x 237 mm (incl. voet)
  • Gewicht: 20,6 kg (incl. voet)
  • Verbruik: SDR 81 (G) / HDR 184 watt (G)

Het Neo Slim-design is geen nieuwigheid, maar het blijft ons toch verbazen. Samsung slaagt erin om een mini-led-achtergrondverlichting - die bij veel concurrenten vaak resulteert in een minder platte televisie - in een ultraslank profiel te stoppen. De tv is amper 26mm dik en heeft een mooie vlakke rug zodat hij ook strak tegen de muur gemonteerd kan worden. Een zilverkleurige metalen rand rond het scherm accentueert zijn profiel nog wat, terwijl het aan de voorzijde niet meer is dan een zilveren lijntje.

Lees ook: Waar voor je geld: 5 echt goede televisies

De centrale voet heeft een zeshoekige vorm, de metalen voetplaat is afgewerkt in donkerzilver. Het brede oppervlak geeft de tv een stevige basis, maar de nek en de verbinding met het scherm geven iets te veel mee als je het toestel een duwtje geeft. Gevaar voor omvallen lijkt er ons echter niet.

Aansluitingen

Terwijl veel fabrikanten zich nog steeds beperken tot twee HDMI 2.1-poorten, levert Samsung op de QN90C vier HDMI 2.1-poorten. Allemaal met de maximale bandbreedte (48Gbps), ondersteuning voor 4K120, ALLM en VRR. Naast HDMI VRR kent de tv ook AMD FreeSync, en al staat het niet in de specs bleek hij in onze test ook NVIDIA G-Sync compatible. Op HDMI 3 kan je gebruik maken van de ARC/eARC. Dat de QN90C ook voluit op gamers mikt, mag blijken uit de input-lag. We meten 13,9ms (4K60) en 7,3ms (2K120), prima cijfers. Behalve de HDMI-poorten beschikt de QN90C ook over twee USB-poorten en een optisch digitale audio-uitgang. Een hoofdtelefoon kun je via Bluetooth met de tv verbinden.

Dimmingzones voor mooi contrast

De mini-led achtergrondverlichting van de 55 inch QN90C is onderverdeeld in 36x14 zones, voor een totaal van 504. De processor analyseert het beeld en dimt de zones in donkere delen van het beeld, terwijl hij de zones in heldere delen juist sterk aanstuurt. Zo kan hij het eigen contrast van het Lcd-panel nog versterken. Het Lcd-panel zelf is van het VA-type, en levert op zich al een behoorlijk goed contrast van 3675:1. Maar met de lokale dimming geactiveerd zie we dat stijgen naar bijna 19.000:1 of zelfs meer afhankelijk van het gebruikte testpatroon. Die knappe prestatie schijnt ook door in de beelden.

Niet alleen zien we een erg goede zwartweergave, bijvoorbeeld in ruimtescènes, maar de processor vermijdt ook veel mogelijke problemen van lokale dimming. Zo zien we nooit zones ziet in- of uitschakelen, en zelfs de vage aanwezigheid van een zone, typisch te zien als een halo rond een licht object tegen een donkere achtergrond duikt nauwelijks op. Ondertitels brengen de dimming niet van de wijs. Als enige compromis zijn kleinere lichtaccenten zoals sterren iets donkerder dan ze moeten zijn. In HDR-beelden, waar contrasten vaak nog intenser zijn, kan het wel gebeuren dat je een vage zonegrens ziet, maar dan enkel in heel donkere beelden met felle contrasten.

Veel licht en kleur

Contrast is belangrijk, maar de QN90C heeft ook flink wat helderheid te bieden. Hou je vast, de meter kwam uit op 2181 nits piekhelderheid op een 10% venster. En dat in een zeer goed gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Op het volledig wit scherm zien we nog steeds 723 nits. Kortom, de tv heeft flink wat licht in zijn marge. Ook wat kleuren betreft is het resultaat erg goed, 93% P3 volstaat ruimschoots om HDR-kleuren knap weer te geven. Die combinatie van veel licht, intense kleur en een knap contrast zijn uitermate geschikt voor gebruik in de woonkamer, zeker als je veel kijkt bij overvloedig omgevingslicht.

Het scherm heeft bovendien een goede kijkhoek, iets waar VA-panelen wel eens last mee hebben. Zowel kleur als contrast blijven relatief goed, maar wie wat te ver opzij zit, riskeert wel af en toe een zonegrens te zien in donkere HDR-beelden. De uniformiteit was prima, wat weinig wolkvorming die zichtbaar was op een egaal donker testbeeld bleek onzichtbaar bij gewone donkere content. Voor HDR10-beelden biedt Samsung nu ook de optie om dynamische tone mapping uit te schakelen (HDR Toontoewijzing op “statisch”). Zo blijft het beeld het meest trouw aan de oorspronkelijke intentie. Verander je dit naar “actief”, dan geeft de processor de helderheid nog een zetje, en verbetert de weergave van het zwart- en witdetail, maar dat gaat wel ten koste van wat contrast in het beeld.

Goede allround beeldverwerking

Live tv, streaming, gaming; de Neural Quantum Processor 4K zorgt voor uitstekende beeldkwaliteit, ongeacht de bron. Als enig zwak punt merken we dat hij kleurstroken die je soms kunt zien in zachte gradiënten niet volledig weg kan werken. Als die relatief zacht zijn is dat geen probleem, maar ergere gevallen blijven duidelijk zichtbaar. Je kunt dat zien in donkere scènes als de videostream sterk gecomprimeerd is. Uitstekende resultaten zijn er voor de upscaling waar de tv alle detail netjes bewaart.

Deinterlacing, belangrijk voor het verwerken van 1080i live tv-beelden, levert zelfs topresultaten. Bij de ruisonderdrukking hebben we liefst zelf wat controle over hoe sterk de processor ruis wegveegt, maar dat is iets wat Samsung niet biedt. Ofwel schakel je het uit, ofwel laat je de processor alle nodige beslissing maken in de “auto” stand. Maar ook hier kan je de expertise van Samsung vertrouwen, de processor haalt goed alle ruis weg, zonder ook detail te verwijderen.

Ook de bewegingsscherpte is een opvallend goede prestatie, het paneel toont slechts een heel vage rand aan de laatste rand van een bewegend voorwerp, een fijne troef voor sport en games. Heb je een hekel aan het stotteren in filmbeelden, dan kan de motion interpolation dat netjes wegwerken, zonder al te veel andere beeldfouten.

Geen knallende films

Met 60 watt, 4.2.2 kanalen en Dolby Atmos hadden we eerlijk gezegd een lekkere soundtrack verwacht bij onze films. Deze configuratie levert genoeg volume en uitstekende, duidelijke dialogen. Maar zodra we wat heviger werk vragen, zoals Dolby Atmos democlips, of fragmenten uit Batman v Superman blijkt hij toch wat te kort te komen. De basweergave is zeer zwak, en er is bijzonder weinig surround-effect. Wie het volume wat te ver open draait, hoort ook dat de processor wat ingrijpt. Wil je voor film en muziek audiokwaliteit die de knappe beeldprestaties goed kan begeleiden, dan kies je best voor een mooie soundbar.

Tizen 7: eindelijk sneller

Toen Samsung vorig jaar de Smart Hub naar een nieuwe interface overschakelde, waren we daar niet helemaal tevreden over. De organisatie was niet altijd even logisch, maar vooral: interface reageerde langzaam. Daar heeft Samsung duidelijk aan gewerkt, de nieuwe versie reageert een stuk vlotter. De layout van het Home Scherm is onveranderd, en stemt overeen met wat we ondertussen bijna bij alle andere smart tv-systemen zien. Centraal een reeks apps die je kunt personaliseren, en waarin je bij Samsung ook HDMI-ingangen of live tv kunt plaatsen, met boven en onder aanbevelingen uit verschillende streamingdiensten. Je raakt nu ook in minder klikken bij de (snel-)instellingen, aangesloten bronnen of speciale functies zoals Workspace (thuiswerkfunctionaliteit), MultiView of Smart Things.

Om die laatste functie nog nuttiger te maken heeft Samsung nu een Zigbee hub in de tv voorzien, en ondersteunt het Matter, het nieuwe (en hopelijk universele) protocol voor slimme toestellen. Zo kan je nu in Smart Things nog meer slimme apparaten beheren. Voor de streamingfans biedt Samsung nagenoeg alle belangrijke apps aan, ook voor gamers die cloudgaming willen gebruiken (Utomik, Xbox en Steam).

Conclusie

Kijk je graag sport op zondagnamiddag, laat je je graag gaan in allerlei games, of zak je liever onderuit in de zetel bij een knappe film? De Samsung QE55QN90C is voor al die scenario’s een uitstekende keuze. De combinatie van zijn zeer ruime piekhelderheid, goed contrast, en rijke kleuren garanderen een sprankelende beeldkwaliteit. Het is jammer dat Samsung geen Dolby Vision biedt, maar desondanks levert hij heel knappe HDR-beelden. Enkel de geluidskwaliteit viel wat beneden de verwachtingen, ze is prima voor dagelijkse tv, maar voor filmsoundtracks die je in midden in de actie zetten kun je beter kiezen om er een goede losse soundbar op aan te sluiten. Veelzijdigheid is ook een pluspunt, de Smart Hub biedt niet alleen veel apps, maar ook veel andere functionaliteit. De prijs vinden we wat hoog, voor een deel vanwege de audio en je met een soundbar erbij beter af bent. Hou dus een oogje in het zeil, Samsung biedt vaak combo-deals aan.

▼ Volgende artikel
Review Samsung Galaxy Watch 8 Classic – Stijlvolle smartwatch voor het grote publiek
© Rens Blom
Gezond leven

Review Samsung Galaxy Watch 8 Classic – Stijlvolle smartwatch voor het grote publiek

De Samsung Galaxy Watch 8 Classic is een mooie smartwatch en de meer premium variant op de 'gewone' Watch 8. De prijs ligt ook hoger. In deze review lees je onze ervaringen met de Watch 8 Classic.

Uitstekend
Conclusie

De Samsung Galaxy Watch 8 Classic is een stijlvolle smartwatch die zich leent voor het grote publiek. Uitgezonderd iPhone-gebruikers. Het horloge is compleet, werkt prettig en kan jaren mee. De adviesprijs is wel hoog, dus dat kan een terecht struikelblok zijn.

Plus- en minpunten
  • Stijlvol uiterlijk
  • Compleet qua functies
  • Uitgebreide (gezondheids)statistieken
  • Kortere accuduur
  • Werkt niet met iPhone
  • Stevige adviesprijs

Fysieke draairing

De Watch 8 Classic is een smartwatch die enigszins als een traditioneel horloge oogt. Dat zie je terug in het ronde scherm, maar ook aan de fysieke draairing rond het scherm. Via deze draairing kun je door de software navigeren, bijvoorbeeld meldingen lezen en snel een app opzoeken. Een prima systeem, vinden wij. Je ziet ook beter wat je doet op het horloge omdat je niet de hele tijd met je vingers op het scherm zit.

©Rens Blom

Het horloge heeft een stevig roestvrijstalen ontwerp en een comfortabel, chic ogend kunstleren bandje. We vinden de smartwatch wel aan de dikke kant, wat je vooral merkt als je hem onder een strakker overhemd draagt. Op de zijkant vind je drie fysieke knoppen. Die gebruik je – net als de draairing – om door de software te navigeren, maar ook om een favoriete app naar keuze te starten. Je stopwatch bijvoorbeeld.

©Rens Blom

Het scherm is overigens ook aanraakgevoelig en ziet er goed uit. Het is prima afleesbaar in de zon, met mooie kleuren en duidelijke tekst (voor zover dat mogelijk is op een horlogescherm). Prettig is dat het horloge stofbestendig en waterdicht is.

©Rens Blom

Slimme software

Net als andere moderne Samsung-smartwatches draait de Galaxy Watch 8 Classic op Wear OS. Dat is software van Google, aangevuld met functies van Samsung. De software geeft je toegang tot allerlei nuttige apps, stelt je in staat om contactloos te betalen met het horloge en toont meldingen van je smartphone. Tenminste, als jij dat wilt, natuurlijk. Gelukkig kun je zelf instellen welke apps wel en geen notificaties mogen tonen. Beantwoorden gaat prima via kant-en-klare reacties, spraakbediening of een piepklein toetsenbordje.

Nieuw is de Google Gemini-spraakassistent. Die is aardig slim en zeker het proberen waard, maar nog niet dé reden om een smartwatch te kopen. Gemini zit ook in andere moderne Wear OS-smartwatches, onder meer van OnePlus en Google.

©Rens Blom

De Galaxy Watch 8 Classic is met zijn vele ingebouwde sensoren en slimme software goed in staat om je gezondheid te monitoren. Van het aantal stappen dat je zet tot je hartslag meten en alles ertussenin; de mogelijkheden kunnen wat overweldigend zijn als je geen smartwatch gewend bent. Draag je het horloge ook 's nachts, dan kan hij zelfs je slaap registreren. Dat gebeurt mooi nauwkeurig, is onze ervaring.

De smartwatch krijgt vier jaar software-updates, waardoor je de komende jaren verzekerd bent van nieuwe functies. De accuduur van Samsung-horloges blijft helaas kort. Na anderhalve dag moet ook de Watch 8 Classic echt aan de oplader. Daar valt mee te werken en aan te wennen, maar het blijft kort.

©Rens Blom

Samsung-invloed

Dat je hiermee een Samsung-smartwatch in huis haalt, merk je aan verschillende dingen. Je hebt bijvoorbeeld niet per se een Samsung-smartphone (wel een Android-toestel) nodig om de Watch 8 Classic te kunnen gebruiken, maar sommige functies werken wel alléén met een Samsung-telefoon. Op je telefoon moet je bovendien twee Samsung-apps installeren: de Galaxy Wearable-app om de instellingen van het horloge aan te passen en de Samsung Health-app om de verzamelde gezondheidsstatistieken van het horloge te bekijken. We verbaasden ons vorig jaar al over het feit dat Samsung niet gewoon één complete app maakt. Dat is helaas dus nog steeds het geval.

Conclusie: Samsung Galaxy Watch 8 Classic kopen?

De Samsung Galaxy Watch 8 Classic is een stijlvolle smartwatch die zich leent voor het grote publiek. Uitgezonderd iPhone-gebruikers. Het horloge is compleet, werkt prettig en kan jaren mee. De adviesprijs is wel hoog, dus dat kan een terecht struikelblok zijn.

▼ Volgende artikel
De vertrouwelijke modus in Gmail: zo werkt het en dit moet je weten
© deagreez
Huis

De vertrouwelijke modus in Gmail: zo werkt het en dit moet je weten

Met de vertrouwelijke modus in Gmail kun je gevoelige e-mails beter beveiligen. Je bepaalt zelf hoe lang een bericht te bekijken is en of de ontvanger extra stappen moet zetten om het te openen. Dat kan handig zijn bij privégegevens, zakelijke documenten of andere informatie die niet onnodig in een inbox moet blijven staan.

Wat je met de vertrouwelijke modus kunt doen

Met de vertrouwelijke modus geef je een e-mail een soort digitale houdbaarheidsdatum. Je kunt instellen dat een bericht na bijvoorbeeld een dag, een week of een jaar automatisch verdwijnt. De ontvanger kan de inhoud niet zomaar kopiëren, doorsturen, downloaden of afdrukken. Wil je nog een extra veiligheidslaag, dan kun je een sms-verificatie toevoegen. De ontvanger krijgt dan een code op zijn telefoon die nodig is om het bericht te openen.

Belangrijk om te weten: de inhoud wordt niet volledig versleuteld zoals bij sommige beveiligde maildiensten. Gmail bewaart het bericht op de eigen servers. Bij Gmail-gebruikers verschijnt het in hun inbox, bij andere e-maildiensten ontvangt de ontvanger een link naar een beveiligde Google-pagina.

©ID.nl

Zo zet je de vertrouwelijke modus aan op desktop

Wil je de vertrouwelijke modus gebruiken in de webversie van Gmail? Volg dan deze stappen:
1. Klik op Opstellen voor een nieuwe e-mail.
2. Onderaan het venster zie je een pictogram van een slotje met een klokje. Klik hierop.
3. Stel de vervaldatum in en kies of je sms-verificatie wilt inschakelen.
4. Klik op Opslaan en schrijf je e-mail.
5. Verstuur het bericht zoals normaal.
Je kunt na verzending altijd teruggaan naar het bericht in je map Verzonden om de toegang in te trekken, mocht dat nodig zijn.

Zo werkt het in de Gmail-app

Ook op je telefoon of tablet is de vertrouwelijke modus beschikbaar:
1. Tik op Opstellen voor een nieuwe e-mail.
2. Tik rechtsboven op de drie puntjes en kies Vertrouwelijke modus.
3. Bepaal de vervaldatum en zet eventueel sms-verificatie aan.
4. Tik op Opslaan en verzend je e-mail.
De instellingen gelden alleen voor dat specifieke bericht.

👍 Wel gebruiken wanneer...

👍 je tijdelijk gevoelige info deelt (bijv. wachtwoorden, contracten)
👍 je wilt dat de ontvanger geen bestanden downloadt, print of doorstuurt
👍 je alleen controle wilt behouden over wie het bericht ziet en wanneer

👎 Niet gebruiken wanneer...

👎 je volledige privacy of end-to-end-beveiliging nodig hebt
👎 je écht niet wilt dat de inhoud bewaard wordt (want in de vertrouwelijke modus kan nog steeds een schermafbeelding worden gemaakt)
👎 de inhoud volledig privé moet blijven, ook voor Google

De vertrouwelijke modus is dus vooral nuttig wanneer je grip wilt houden op wie toegang heeft tot bepaalde informatie en voor hoe lang. Denk aan het delen van een contract dat na ondertekening niet meer nodig is, of een tijdelijk wachtwoord dat je na gebruik intrekt. Houd er wel rekening mee dat Google de inhoud opslaat en dat iemand altijd nog een screenshot kan maken. Zie het als een extra laag beveiliging, niet als volledige bescherming.

Valkuilen en risico's

Veel gebruikers gaan er onterecht van uit dat de vertrouwelijke modus volledige versleuteling biedt. Dat is niet het geval: Google kan de inhoud nog steeds inzien en bij externe ontvangers wordt het bericht via een link geopend. Gebruik de functie daarom alleen als beperkte toegang belangrijker is dan absolute privacy. Ook sms-verificatie wordt soms overschat. Het voegt wel veiligheid toe, maar sms is niet waterdicht. Bij sim-swapping of toegang tot de telefoon kan de code alsnog onderschept worden. Een alternatief is om het wachtwoord of de toegangscode via een ander kanaal te versturen.

Een veelgemaakte fout is dat gebruikers vergeten de toegang in te trekken zodra de informatie overbodig is. Een vervaldatum helpt, maar soms blijft een bericht toch langer zichtbaar dan nodig. Zet daarom een herinnering in je (digitale) agenda om dit handmatig te doen. Ook wordt vaak gedacht dat het blokkeren van downloaden, printen en doorsturen voorkomt dat de inhoud wordt vastgelegd. In werkelijkheid kan de ontvanger nog steeds een schermafbeelding maken of de tekst overschrijven. Verstuur daarom geen informatie die echt niet mag uitlekken.

Let ook op dat de vertrouwelijke modus geen bescherming biedt tegen interne lekken binnen een organisatie: een collega die het bericht ontvangt, kan de inhoud nog steeds delen. Daarnaast kan het uiterlijk van een vertrouwelijke-modus-mail worden nagebootst door phishingcriminelen. Controleer daarom altijd de URL voordat je inlogt op een Google-pagina. Tot slot geldt dat bijlagen in deze modus altijd via Google's omgeving worden geopend. Bij externe ontvangers kan dat tot verwarring leiden, zeker als ze geen Gmail-account hebben.

Meer beveiliging nodig?

Als je maximale bescherming wilt, zijn er betere opties. Diensten als ProtonMail en Tutanota bieden end-to-end-versleuteling, waarbij alleen verzender en ontvanger de inhoud kunnen lezen. In zakelijke Gmail-omgevingen is S/MIME een optie, mits er certificaten zijn ingesteld. Je kunt ook gevoelige bestanden versleutelen in een zip- of pdf-bestand en dit beveiligen met een wachtwoord dat je via een apart kanaal deelt.