Samsung levert nu tv's met zowel OLED- als mini-led-technologie. Met de OLED-modellen mikt het op filmkijkers die hun kijkomgeving wat verduisteren. Deze QE55QN90C richt zich op de goed verlichtte woonkamer. De mini-led achtergrondverlichting met lokale dimming garandeert zowel een hoge piekhelderheid als uitstekend contrast. Samen met de quantum dot-kleuren en een 120Hz-panel lijkt hij voor film, sport en games uitstekend geschikt.

Het Neo Slim-design is geen nieuwigheid, maar het blijft ons toch verbazen. Samsung slaagt erin om een mini-led-achtergrondverlichting - die bij veel concurrenten vaak resulteert in een minder platte televisie - in een ultraslank profiel te stoppen. De tv is amper 26mm dik en heeft een mooie vlakke rug zodat hij ook strak tegen de muur gemonteerd kan worden. Een zilverkleurige metalen rand rond het scherm accentueert zijn profiel nog wat, terwijl het aan de voorzijde niet meer is dan een zilveren lijntje.

Lees ook: Waar voor je geld: 5 echt goede televisies

De centrale voet heeft een zeshoekige vorm, de metalen voetplaat is afgewerkt in donkerzilver. Het brede oppervlak geeft de tv een stevige basis, maar de nek en de verbinding met het scherm geven iets te veel mee als je het toestel een duwtje geeft. Gevaar voor omvallen lijkt er ons echter niet.

Aansluitingen

Terwijl veel fabrikanten zich nog steeds beperken tot twee HDMI 2.1-poorten, levert Samsung op de QN90C vier HDMI 2.1-poorten. Allemaal met de maximale bandbreedte (48Gbps), ondersteuning voor 4K120, ALLM en VRR. Naast HDMI VRR kent de tv ook AMD FreeSync, en al staat het niet in de specs bleek hij in onze test ook NVIDIA G-Sync compatible. Op HDMI 3 kan je gebruik maken van de ARC/eARC. Dat de QN90C ook voluit op gamers mikt, mag blijken uit de input-lag. We meten 13,9ms (4K60) en 7,3ms (2K120), prima cijfers. Behalve de HDMI-poorten beschikt de QN90C ook over twee USB-poorten en een optisch digitale audio-uitgang. Een hoofdtelefoon kun je via Bluetooth met de tv verbinden.

Dimmingzones voor mooi contrast

De mini-led achtergrondverlichting van de 55 inch QN90C is onderverdeeld in 36x14 zones, voor een totaal van 504. De processor analyseert het beeld en dimt de zones in donkere delen van het beeld, terwijl hij de zones in heldere delen juist sterk aanstuurt. Zo kan hij het eigen contrast van het Lcd-panel nog versterken. Het Lcd-panel zelf is van het VA-type, en levert op zich al een behoorlijk goed contrast van 3675:1. Maar met de lokale dimming geactiveerd zie we dat stijgen naar bijna 19.000:1 of zelfs meer afhankelijk van het gebruikte testpatroon. Die knappe prestatie schijnt ook door in de beelden.

Niet alleen zien we een erg goede zwartweergave, bijvoorbeeld in ruimtescènes, maar de processor vermijdt ook veel mogelijke problemen van lokale dimming. Zo zien we nooit zones ziet in- of uitschakelen, en zelfs de vage aanwezigheid van een zone, typisch te zien als een halo rond een licht object tegen een donkere achtergrond duikt nauwelijks op. Ondertitels brengen de dimming niet van de wijs. Als enige compromis zijn kleinere lichtaccenten zoals sterren iets donkerder dan ze moeten zijn. In HDR-beelden, waar contrasten vaak nog intenser zijn, kan het wel gebeuren dat je een vage zonegrens ziet, maar dan enkel in heel donkere beelden met felle contrasten.

Veel licht en kleur

Contrast is belangrijk, maar de QN90C heeft ook flink wat helderheid te bieden. Hou je vast, de meter kwam uit op 2181 nits piekhelderheid op een 10% venster. En dat in een zeer goed gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Op het volledig wit scherm zien we nog steeds 723 nits. Kortom, de tv heeft flink wat licht in zijn marge. Ook wat kleuren betreft is het resultaat erg goed, 93% P3 volstaat ruimschoots om HDR-kleuren knap weer te geven. Die combinatie van veel licht, intense kleur en een knap contrast zijn uitermate geschikt voor gebruik in de woonkamer, zeker als je veel kijkt bij overvloedig omgevingslicht.

Het scherm heeft bovendien een goede kijkhoek, iets waar VA-panelen wel eens last mee hebben. Zowel kleur als contrast blijven relatief goed, maar wie wat te ver opzij zit, riskeert wel af en toe een zonegrens te zien in donkere HDR-beelden. De uniformiteit was prima, wat weinig wolkvorming die zichtbaar was op een egaal donker testbeeld bleek onzichtbaar bij gewone donkere content. Voor HDR10-beelden biedt Samsung nu ook de optie om dynamische tone mapping uit te schakelen (HDR Toontoewijzing op “statisch”). Zo blijft het beeld het meest trouw aan de oorspronkelijke intentie. Verander je dit naar “actief”, dan geeft de processor de helderheid nog een zetje, en verbetert de weergave van het zwart- en witdetail, maar dat gaat wel ten koste van wat contrast in het beeld.

Goede allround beeldverwerking

Live tv, streaming, gaming; de Neural Quantum Processor 4K zorgt voor uitstekende beeldkwaliteit, ongeacht de bron. Als enig zwak punt merken we dat hij kleurstroken die je soms kunt zien in zachte gradiënten niet volledig weg kan werken. Als die relatief zacht zijn is dat geen probleem, maar ergere gevallen blijven duidelijk zichtbaar. Je kunt dat zien in donkere scènes als de videostream sterk gecomprimeerd is. Uitstekende resultaten zijn er voor de upscaling waar de tv alle detail netjes bewaart.

Deinterlacing, belangrijk voor het verwerken van 1080i live tv-beelden, levert zelfs topresultaten. Bij de ruisonderdrukking hebben we liefst zelf wat controle over hoe sterk de processor ruis wegveegt, maar dat is iets wat Samsung niet biedt. Ofwel schakel je het uit, ofwel laat je de processor alle nodige beslissing maken in de “auto” stand. Maar ook hier kan je de expertise van Samsung vertrouwen, de processor haalt goed alle ruis weg, zonder ook detail te verwijderen.

Ook de bewegingsscherpte is een opvallend goede prestatie, het paneel toont slechts een heel vage rand aan de laatste rand van een bewegend voorwerp, een fijne troef voor sport en games. Heb je een hekel aan het stotteren in filmbeelden, dan kan de motion interpolation dat netjes wegwerken, zonder al te veel andere beeldfouten.

Geen knallende films

Met 60 watt, 4.2.2 kanalen en Dolby Atmos hadden we eerlijk gezegd een lekkere soundtrack verwacht bij onze films. Deze configuratie levert genoeg volume en uitstekende, duidelijke dialogen. Maar zodra we wat heviger werk vragen, zoals Dolby Atmos democlips, of fragmenten uit Batman v Superman blijkt hij toch wat te kort te komen. De basweergave is zeer zwak, en er is bijzonder weinig surround-effect. Wie het volume wat te ver open draait, hoort ook dat de processor wat ingrijpt. Wil je voor film en muziek audiokwaliteit die de knappe beeldprestaties goed kan begeleiden, dan kies je best voor een mooie soundbar.

Tizen 7: eindelijk sneller

Toen Samsung vorig jaar de Smart Hub naar een nieuwe interface overschakelde, waren we daar niet helemaal tevreden over. De organisatie was niet altijd even logisch, maar vooral: interface reageerde langzaam. Daar heeft Samsung duidelijk aan gewerkt, de nieuwe versie reageert een stuk vlotter. De layout van het Home Scherm is onveranderd, en stemt overeen met wat we ondertussen bijna bij alle andere smart tv-systemen zien. Centraal een reeks apps die je kunt personaliseren, en waarin je bij Samsung ook HDMI-ingangen of live tv kunt plaatsen, met boven en onder aanbevelingen uit verschillende streamingdiensten. Je raakt nu ook in minder klikken bij de (snel-)instellingen, aangesloten bronnen of speciale functies zoals Workspace (thuiswerkfunctionaliteit), MultiView of Smart Things.

Om die laatste functie nog nuttiger te maken heeft Samsung nu een Zigbee hub in de tv voorzien, en ondersteunt het Matter, het nieuwe (en hopelijk universele) protocol voor slimme toestellen. Zo kan je nu in Smart Things nog meer slimme apparaten beheren. Voor de streamingfans biedt Samsung nagenoeg alle belangrijke apps aan, ook voor gamers die cloudgaming willen gebruiken (Utomik, Xbox en Steam).

Conclusie

Kijk je graag sport op zondagnamiddag, laat je je graag gaan in allerlei games, of zak je liever onderuit in de zetel bij een knappe film? De Samsung QE55QN90C is voor al die scenario’s een uitstekende keuze. De combinatie van zijn zeer ruime piekhelderheid, goed contrast, en rijke kleuren garanderen een sprankelende beeldkwaliteit. Het is jammer dat Samsung geen Dolby Vision biedt, maar desondanks levert hij heel knappe HDR-beelden. Enkel de geluidskwaliteit viel wat beneden de verwachtingen, ze is prima voor dagelijkse tv, maar voor filmsoundtracks die je in midden in de actie zetten kun je beter kiezen om er een goede losse soundbar op aan te sluiten. Veelzijdigheid is ook een pluspunt, de Smart Hub biedt niet alleen veel apps, maar ook veel andere functionaliteit. De prijs vinden we wat hoog, voor een deel vanwege de audio en je met een soundbar erbij beter af bent. Hou dus een oogje in het zeil, Samsung biedt vaak combo-deals aan.

Odido schudt de markt van vast internet voor thuis op met Klik&Klaar, een dienst van 25 euro per maand die 5G-signaal omzet naar wifi voor al je apparaten. Klik&Klaar is zo een alternatief voor internet via de kabel of glasvezel, en waarschijnlijk ook goedkoper dan wat je nu betaalt voor bekabeld internet. Wij hebben Klik&Klaar een maand getest in een appartement en delen de plus- en minpunten van de dienst met je.

De eerste plus is de prijs. Met 25 euro per maand is Klik&Klaar lekker betaalbaar. Heb je al een geselecteerd mobiel abonnement van Odido, dan betaal je slechts 20 euro per maand voor Klik&Klaar. De dienst is maandelijks opzegbaar, waardoor je lekker flexibel bent.

Het bestellen via de Odido-website is eenvoudig en we ontvingen het pakket na twee werkdagen thuis, in ons appartement in Castricum. In de doos vind je een Zyxel 5G-modem en een 5G-simkaart, die je in de router stopt om internet te ontvangen. Het blijft fascinerend hoe je al je apparaten van wifi kunt voorzien dankzij een simkaartje ter grootte van je nagel.

©Rens Blom

Het simkaartje dat je bij de router krijgt.

Installatie

Om Klik&Klaar te installeren, download je de gratis Klik&Klaar-app op je iPhone of Android-smartphone. Die loodst je binnen het beloofde kwartiertje door de installatie heen. De app laat duidelijk zien waar je de router het beste kunt neerzetten. Neem die instructies serieus, want weggestopt in een hoek ontvangt de router geen goed internetsignaal en heb je dus ook weinig aan de dienst. Na de eenvoudige installatie geef je je wifinetwerk een naam en verbind je je apparaten. Vervolgens zijn je smartphone, computer, tablet, smart-tv en andere gadgets online. Je hebt onbeperkt internet op de hoogst mogelijke snelheid, zoals je gewend bent van internet voor thuis.

©Rens Blom

De installatie van Klik&Klaar is eenvoudig.

Ervaringen

Na ruim een maand gebruik zijn we over het algemeen erg tevreden over Odido Klik&Klaar, maar sturen we de router toch terug. Dat ligt niet aan de internetsnelheden. Odido belooft via deze dekkingskaart dat de router op ons adres een snelheid van 300 Mbit/s of meer biedt en dat klopt. In de woonkamer – waar de router voor het raam staat – halen we tussen de 300 en 600 Mbps download en 70 tot 200 Mbps upload. Dat zijn uitstekende snelheden. In andere kamers, verder weg van de router, halen we nog steeds meer dan 100/50 Mbps. Netjes.

Ons probleem met Odido Klik&Klaar is de betrouwbaarheid. Niet alleen viel de router in een maand twee keer uit (om na een herstart weer te functioneren), tijdens flinke regenbuien en een najaarsstorm had de router grote moeite om een stabiel thuisnetwerk te bieden. Dipjes in het wifisignaal verstoorden onze videobelvergaderingen, onderbraken de muziek uit de Sonos-speakers en lieten onze telefoons af en toe automatisch overschakelen naar het mobiele netwerk. Ongemakken die we tijdens slecht weer niet ervaren via een vaste internetverbinding, en ongemakken waar we niet op zitten te wachten in het gure Nederland.

©Rens Blom

De Klik&Klaar-router uit de doos.

Goed om te weten: de router heeft twee 2,5Gbit/s-ethernetpoorten om apparaten bekabeld aan te sluiten. Wij hebben de smart-tv rechtstreeks aangesloten en de andere poort verbonden met een switch. De smart-tv heeft tijdens het kijken van Videoland, YouTube en NPO Plus nooit problemen met zijn internetverbinding gehad, ook niet tijdens slecht weer.  

Wifirepeaters

Voor een volledige test hebben we ook twee wifirepeaters van Odido Klik&Klaar besteld. Die heten Wifipunten, zijn optioneel en kosten 2,50 euro per stuk per maand. Je huurt ze en moet ze als ze niet bevallen of bij het stoppen van Klik&Klaar dus terugsturen.

©Rens Blom

©Rens Blom

De installatie van de Wifipunten.

Onze ervaringen met de kleine repeaters, die je neerzet in de vensterbank of op je bureau, zijn gemengd. Enerzijds verbeteren ze het wifisignaal in ons appartement duidelijk. Op onze werkplek, een vide boven de keuken/woonkamer en net buiten de directe zichtlijn van de router in de woonkamer, haalden we via router een downloadsnelheid van 270 Mbps en een uploadsnelheid van 120 Mbps. Na het installeren van een wifirepeater op de wifi, met bijna een zichtlijn op de router, schoot de downloadsnelheid omhoog naar 425 tot 616 Mbps – op basis van vier tests verspreid over een uur. De uploadsnelheid bedroeg bij deze tests 107 tot 110 Mbps en verbeterde dus niet ten opzichte van de oude situatie.

©Rens Blom

Een snelheidstest na het koppelen van een wifirepeater.

Een Wifipunt-wifirepeater heeft twee 2,5Gbit/s-lanpoorten om apparatuur bekabeld aan te sluiten. Onze computer op de werkplek tikte bekabeld op de repeater vrijwel dezelfde snelheden aan als via de wifi.

©Rens Blom

De wifirepeater is handzaam en daarom op veel plekken neer te zetten.

Opmerkelijk is dat heel wat van onze apparaten in de war raakten van de Wifipunten. Smartphones, laptops en tablets leken soms niet meer te weten met welk wifipunt (router, wifipunt één of wifipunt twee) ze het beste konden verbinden, wat leidde tot verbindingsproblemen. Dat terwijl we de repeaters geïnstalleerd hebben volgens de instructies van deKlik&Klaar-app, die in de weken erna steevast aangaf dat ons wifinetwerk er keurig uitzag. Na het verwijderen van de Wifipunten waren de verbindingsproblemen ook opgelost.

©Rens Blom

Conclusie

Odido Klik&Klaar is kinderlijk eenvoudig te installeren, is – afhankelijk van je locatie – razendsnel en werkt over het algemeen goed. De verbindingsproblemen tijdens slecht weer zijn ons wel tegengevallen. Dit is voor ons reden om te blijven bij de stabielere vaste internetaansluiting in onze woning. Klik&Klaar lijkt ons wel ideaal voor een campingstandplaats, vakantiehuisje of andere plek zonder (betaalbare) vaste internetaansluiting.

Met iOS 18 krijg je toegang tot functies die eerder niet mogelijk waren, waardoor je je smartphone nog persoonlijker kunt maken. Ook de Notities-app heeft een update gekregen, zodat je teksten nu veel makkelijker kunt organiseren.

Lees ook: Personaliseer je iPhone: zo pas je in iOS 18 het beginscherm aan

De Notities-app van iOS 18 is onder handen genomen. Daardoor moet het ook gemakkelijker worden om bepaalde informatie terug te vinden. Als je een lange tekst in de app hebt geschreven, dan kan het lastig zijn om een specifieke passage op te zoeken, zelfs wanneer je al koppen en tussenkopjes hebt gebruikt om je tekst te structureren. Maar met iOS 18 is dat makkelijker geworden. Je kunt nu namelijk de kopjes – en daarmee de tekst die daarbij hoort – inklappen en uitvouwen wanneer je wilt.

Zodoende moet je veel sneller door je eigen werk heen kunnen. Wanneer je zo'n kop inklapt, verdwijnt de alinea die daarmee geassocieerd wordt. In beeld verschijnt dan een kleine pijl naast de betreffende kop. Als je daar op tikt, dan komt de alinea tevoorschijn. In dit artikel leggen we uit hoe je de koppen inklapbaar maakt en hoe je ze daarna ook weer kunt uitklappen. Heel moeilijk is het niet, maar je moet wel even weten waar het staat.

Inklapbare koppen voor Notities

Open de Notities-app op je iPhone, zodra je die hebt geüpdatet naar iOS 18. Je kunt nu een notitie selecteren en openen (eventueel vanuit een map), of een nieuwe aanmaken. Dat laatste doe je door rechts onderin op het knopje te drukken dat lijkt op een potlood in een vierkant. Maak de tekst op zoals je dat altijd zou doen en voeg de koppen toe die je wilt gebruiken. Koppen maak je aan door een regel te selecteren en onderin, op de balk met opties, op Aa te klikken. Zie je deze balk niet? Klik dan op het plusicoon.

Aa is de opmaakknop. Daarmee bepaal je wat voor type tekst het is: een titel, koptekst, subkop of hoofdtekst. Selecteer nu Koptekst of Subkop. Links van de (sub)kop zie je nu een pijltje staan, dat naar beneden gericht is. Dat betekent dat deze sectie uitgeklapt is. Als je op het pijltje tikt, kun je de alinea inklappen, zodat deze uit beeld verdwijnt. Klik je er nogmaals op, dan komt de alinea weer tevoorschijn.

Tot slot is het mogelijk de tekst, in welke opmaakvorm dan ook, van kleurtjes te voorzien. Selecteer dan wederom een regel of alinea, tik als dat nodig is op plus, dan op Aa en tik rechts op de kleurknop (bij ons staat die standaard op paars).