ID.nl logo
Review Philips 65PML9009 - Biedt The Xtra voldoende extra?
© TP Vision
Huis

Review Philips 65PML9009 - Biedt The Xtra voldoende extra?

Naast de populaire The One biedt Philips sinds vorig jaar ook The Xtra aan. Dat model moet miniled-technologie betaalbaar maken, en is net boven The One gepositioneerd, maar wel onder de oled-modellen. De 65PML9009 begeeft zich dan ook in een vol segment. Hoe presteert dit model?

Uitstekend
Conclusie

Dat deze The Xtra, de Philips 65PML9009, met minileds, local dimming en quantum dots een duidelijke verbetering is ten opzichte van The One, de 65PUS8909, kunnen we bevestigen. Maar is het genoeg verbetering om in deze categorie te scoren? Net als de LG 65QNED91 moet ook deze tv flink terrein prijsgeven aan de concurrenten van Hisense en TCL, zowel op vlak van piekhelderheid als dimmingzones en contrast. Wat deze Philips wél uitstekend doet, is het maximale uit zijn potentieel halen. Ondanks het beperkt aantal dimmingzones is het contrast erg goed, de televisie heeft een ruim kleurbereik en voldoende piekhelderheid om knappe SDR- en HDR-beelden te tonen. Het Titan OS-besturingssysteem moet duidelijk nog wat verbeterd worden, maar is nog steeds op de goede weg. Voor gamers zijn de vier HDMI2.1-poorten een interessante troef. De adviesprijs is wat ons betreft te hoog, maar wie goed zoekt, vindt deze 65PML9009 al voor een mooie prijs.

Plus- en minpunten
  • Prima piekhelderheid
  • Goed contrast ondanks beperkte local dimming
  • Prima beeldverwerking en bewegingsscherpte
  • Ondersteunt Dolby Vision en HDR10+
  • Viermaal HDMI 2.1 met gamefeatures
  • Matig aantal dimmingzones
  • Titan OS mist maturiteit

Philips 65PML9009/12

  • Adviesprijs: 1499 euro
  • Wat: Ultra HD 4K 144Hz Full Array miniled QLED LCD-tv
  • Schermformaat: 65 inch (164 cm)
  • Aansluitingen: 4x HDMI (4x v2.1 48Gbps, ARC/eARC, ALLM, 4K144, VRR (AMD FreeSync, NVIDIA G-Sync)), 2x USB, 1x optisch digitaal uit, 1x hoofdtelefoon, 2x antenne, 1x Ethernet, Wifi 5, bluetooth
  • Extra's: HDR10, HLG, Dolby Vision, HDR10+, Dolby Atmos, DTS:X, Titan OS, DTS Play-Fi, USB/DLNA-mediaspeler, DVB-T2/C/S2, CI+-slot, 7e Gen P5 Perfect Picture Engine, driezijdige Ambilight
  • Afmetingen: 1451 × 904 × 313 mm (inclusief voet)
  • Gewicht: 21,5 kg (inclusief voet)
  • Verbruik (per 1000 uur): SDR 98 kWh (E) / HDR 215 kWh (G)

Neutraal ogende ontwerpen, we komen ze met regelmaat tegen nu het scherm groot genoeg is om de show te stelen. Een eenvoudig, antracietgrijs ontwerp, met een mooi afgewerkte rug, past bovendien in elke woonkamer. De tv is voorzien van een driezijdige Ambilight - daarover meer in dit artikel. The Xtra staat op twee kleine, metalen vleugelvoeten die aan het uiteinde van het scherm staan. We hadden liever de draaivoet gezien, zoals die van The One.

Geschenk voor gamers

Een eigenschap die hij wel deelt met The One zijn de vier HDMI2.1-poorten. Ze leveren allemaal 48Gbps bandbreedte, erg handig voor de hardcore gamers die meerdere 4K-bronnen hebben die 120fps (of meer, want de tv kan tot 144Hz verversingsfrequentie aan) kunnen leveren, en eventueel een soundbar via eARC/ARC willen gebruiken. Op dat vlak krijg je meer dan bij de Philips oled-modellen die maar twee HDMI 2.1-poorten hebben. Er is ondersteuning voor ALLM, 4K120 (en 4K144) en VRR (HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync Compatible).

Koppel dat aan een prima input-lag van 16,0ms in 4K60 en 7,4ms in 2K120 en gaming-plezier is gegarandeerd. Voor 4K60-bronnen kun je bovendien ook motion interpolation activeren voor een meer vloeiend beeld. De input-lag stijgt dan wel naar 46ms, maar dat is aanvaardbaar voor casual gaming, zeker als je dat vergelijkt met de vorige modellen, waar de input-lag maar liefst bijna 200 ms was.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Titan OS: op de goede weg, maar met groeipijnen

De volledige lcd-line-up en de OLED700-reeks werkt nu met Titan OS. Een gloednieuw smart tv-systeem, ontwikkeld in Europa. Dat mikt op een vlotte, gebruiksvriendelijke omgeving. De lay-out van het Home-scherm ziet er bij de meeste smart tv-systemen vrijwel hetzelfde uit, en ook Titan OS kiest voor een soortgelijke lay-out. Gesponsorde content bovenaan, favoriete apps centraal in beeld, en daaronder rijen met aanbevelingen. Erg handig is dat die rijen verschijnen in dezelfde volgorde als die van je favoriete apps. Je kunt bovendien elke app verwijderen, en dan verdwijnt ook de bijhorende rij. Wie dat wil, kan dus voor een minimale lay-out gaan.

©TP Vision / Titan OS

Tijdens het testen van deze tv konden we ineens geen apps meer verwijderen of toevoegen. De bug was aanvankelijk onbekend bij Titan OS, maar is ondertussen onderzocht en met een software-update opgelost.

Het app-aanbod moet echter nog wat groeien, maar de belangrijkste internationale streamingdiensten, met uitzondering van Apple TV+ en HBO Max, zijn beschikbaar. Die twee diensten zouden wel rond eind 2024 moeten verschijnen.

Het lokale app-aanbod is ook goed op weg. NL Ziet, Pathé Thuis en Videoland, VRT Max, VTM Go en Streamz zijn al beschikbaar. Casten kan, met behulp van de AirServer-app op de tv, maar er is geen volledige Google Cast-ondersteuning, net zo min als Airplay2.

Een goede zoekfunctie, die voor de verschillende geïnstalleerde streamingdiensten werkt, was ook een speerpunt voor Titan OS. Daar moet duidelijk nog aan gesleuteld worden, want is duidelijk nog werk nodig, we kregen alleen resultaten van Rakuten TV te zien en die waren vrij willekeurig. Zo schaarde de zoekfunctie The Godfather en The Shining onder 'Spaanse films'. Tot slot wil Titan OS, net zoals heel wat andere smart tv-systemen, wat extra gratis content aanbieden via FAST-kanalen (Free Ad-supported Streaming TV). De meerwaarde lijkt erg beperkt. De kanalen hebben een heel specifieke doelgroep (skaters, fans van Yu-Gi-Oh … ), waren soms enkel in het Frans beschikbaar en leverde vaak geen ingevulde tv-gids.

Goede afstandsbediening

De afstandsbediening is dezelfde als die van The One, met een belangrijk verschil. Waar we op The One niet tevreden waren over de zachte en onduidelijke aanslag, is dat op deze afstandsbediening veel minder het geval. De layout is goed, met verlichte toetsen en een handig verborgen blok cijfertoetsen. Die lichten namelijk op onder de d-pad als je de cijfer-toets (centraal tussen geluid- en kanaaltoetsen) indrukt.

©TP Vision

Minileds en quantum dots

De missie van The Xtra is met miniled en quantum dots een duidelijke meerwaarde creëren ten opzichte van The One. Daarbij merken we wel dat Philips wel erg zuinig is geweest met het aantal dimmingzones, we tellen er 16 × 6 (96) en dat is bijzonder weinig voor wat we tegenwoordig verwachten van een miniled-tv. Concurrenten leveren al snel rond de 1000 zones. Het VA-paneel zorgt gelukkig voor een sterk ANSI-contrast van 6180:1 en met de local dimming actief trekt Philips dat naar bijna 10.000:1; verrassend goed.

©TP Vision

Met het beperkte aantal zones kan de tv niet voorkomen dat je soms halo's ziet bij heldere voorwerpen tegen een donkere achtergrond, maar afgezien daarvan werkt de dimming prima. We zien geen zonegrenzen verschijnen of zones ongewenst oplichten. De uniformiteit van het scherm is goed, en zwart is in donkere beelden geen donkergrijs, zodat het niet afleidt van de ervaring. De SDR Film beeldmode is goed gekalibreerd, zodat je kunt rekenen op neutrale correcte grijstonen en accurate kleurweergave. Enkel het zwartdetail kan beter, de fijne nuances verdwijnen in een zachte waas. 

Goed resultaat voor HDR

Naast een degelijk contrast kan The Xtra ook uitpakken met een zeer ruim kleurbereik van 93% P3. De piekhelderheid zet geen recordprestaties neer. We meten in de HDR Film beeldmode een piek van 878 nits op een 10%-venster, dat kan zelfs klimmen tot 980 nits op een 25%-venster. Een volledig wit scherm levert nog steeds 486 nits. Dat Dolby Vision de mooiste HDR-beelden levert, is geen verrassing. De basisprestaties licht, kleur en contrast zijn voldoende sterk om HDR mooi te tonen.

©TP Vision

Maar ook met HDR10-content zet deze Philips mooie resultaten neer. De tonemapping behoudt erg goed de heldere nuances en bewaart ook de helderste kleurintensiteiten. Daar zien we enkel wat verlies bij zeer helder gemasterde (en dus uiterst zeldzame) content. Enkel in donkere scènes kun je, net zoals in SDR, wat detail verliezen, waardoor het beeld wat wazig wordt. Maar over het algemeen krijg je mooie HDR-beelden, met voldoende impact en nauwkeurige weergave.

📺Meer weten over Philips-tv's? Lees dan ook: Review Philips 55OLED809/12 – Stijlvolle en veelzijdige oled-tv

Philips P5-beeldverwerking

De 65PML9009 gebruikt dezelfde P5-processor als de 65PUS8909 en levert nagenoeg dezelfde prestaties. Dat betekent dat hij moeite heeft om compressieruis weg te werken. Die is zichtbaar als blokvorming in te sterk gecomprimeerde bestanden, of als zichtbare kleurstroken in zachte kleurovergangen. Bovendien werkt deze instelling (Artefactreductie) niet bij 4K-bronmateriaal. Voor native 4K-beeldmateriaal is dat zelden een probleem, maar als je speler ook HD- en SD-materiaal upscalet, dan kan dat lastig zijn. Overweeg eventueel de speler in HD te zetten. Dat is het enige zwakke punt van de processor.

Van alle andere taken kwijt hij zich uitstekend. Voor live tv 1080i-content is er goede deinterlacing, zodat er weinig risico is op gekartelde randen. Willekeurige ruis werkt hij prima weg, en de upscaling met Textuurverbetering werkt HD-materiaal mooi op naar 4K. Voor SD-materiaal zoals van een dvd kun je een beetje extra scherpte activeren voor wat meer diepte.

©TP Vision

Het LCD-paneel heeft een prima bewegingsscherpte, we zien een fijne wazige rand rond bewegende voorwerpen, maar geen storende dubbele rand of sleepsporen. Wie schokken in het beeld bij snelle camerabewegingen liever kwijt dan rijk is, kan motion interpolation activeren. De processor grijpt correct en zonder aarzelen in, al kun je (zeker in lage-resolutiebeelden) soms wel behoorlijk wat beeldartefacten zien. Kies in zo'n geval voor een motion-stijl die het beste compromis biedt.  

Adequate audioprestatie

Uitblinken doet The Xtra niet in deze categorie, hij is uitgerust met een 40W 2.0-systeem. De ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X is fijn, maar verwacht geen bioscoopervaring. Er is wat surround hoorbaar, weliswaar zonder hoogte-effecten. De tv levert ook voldoende volume, maar heeft een beperkte basweergave. De prestaties zijn adequaat, maar een soundbar zal een duidelijke verbetering zijn.

©TP Vision

Conclusie

Dat deze The Xtra, de Philips 65PML9009, met minileds, local dimming en quantum dots een duidelijke verbetering is ten opzichte van The One, de 65PUS8909, kunnen we bevestigen. Maar is het genoeg verbetering om in deze categorie te scoren? Net als de LG 65QNED91 moet ook deze tv flink terrein prijsgeven aan de concurrenten van Hisense en TCL, zowel op vlak van piekhelderheid als dimmingzones en contrast. Wat deze Philips wél uitstekend doet, is het maximale uit zijn potentieel halen.

Ondanks het beperkt aantal dimmingzones is het contrast erg goed, de televisie heeft een ruim kleurbereik en voldoende piekhelderheid om knappe SDR- en HDR-beelden te tonen. Het Titan OS-besturingssysteem moet duidelijk nog wat verbeterd worden, maar is nog steeds op de goede weg. Voor gamers zijn de vier HDMI2.1-poorten een interessante troef. De adviesprijs is wat ons betreft te hoog, maar wie goed zoekt, vindt deze 65PML9009 al voor een mooie prijs.

▼ Volgende artikel
Productiever werken: 15 gratis apps must-have voor macOS
© mindea - stock.adobe.com
Huis

Productiever werken: 15 gratis apps must-have voor macOS

Op zoek naar handige, gratis apps voor je Mac? Deze vijftien tools zijn volledig gratis beschikbaar voor macOS 15 Sequoia. Of je nu productiever wilt werken, je systeem wilt optimaliseren of je privacy wilt verbeteren, deze apps maken je Mac-ervaring efficiënter!

The Unarchiver

The Unarchiver is een krachtige, gratis app voor het openen van vrijwel elk archiefformaat: zip, rar, 7-zip, tar, iso en meer. De app is veel uitgebreider dan de ingebouwde macOS-uitpakfunctie. De interface is simpel: dubbelklik op een bestand en The Unarchiver doet de rest, geen extra vensters of wachttijden. De app ondersteunt ook oudere archiefformaten die vaak bij oude software of games horen. The Unarchiver is via de App Store te downloaden en wordt actief onderhouden, zodat compatibiliteit met de nieuwste macOS-versie gegarandeerd is.

Pak elk bestand uit met The Unarchiver.

Amphetamine

Amphetamine voorkomt dat je Mac in slaap valt of het scherm uitschakelt. Uiteraard kun je dit ook allemaal instellen via de systeeminstellingen, maar het handige zit hem erin dat je de app tijdelijk kunt inschakelen terwijl je standaardinstellingen gewoon blijven bestaan. Zet het aan tijdens een presentatie, bij een grote download of als je een langdurig script aan het uitvoeren bent. Je kunt aangepaste sessies instellen per app, tijdsduur of netwerkverbinding. Amphetamine zit stilletjes in je menubalk en is met één klik te activeren. Download de app in de App Store.

Amphetamine nestelt zich in je menubar.

AppCleaner

Als je een app uit je applijst verwijdert, blijven er nog allerlei kleine bestanden achter in je systeem. Dat is op zich niet erg, maar AppCleaner verwijdert programma’s grondig van je Mac, inclusief alle bijbehorende bestanden. Sleep de app die je wilt verwijderen naar het venster van AppCleaner en het zoekt automatisch naar caches, voorkeuren en logs die vaak vergeten worden. Zo houd je je systeem schoon en snel. Je kunt ook via een lijst selecteren wat je wilt verwijderen. De tool is te downloaden vanaf de website van de ontwikkelaar.

Alles verwijderen van een app? Installeer dan AppCleaner.

Brave

Brave is een privacygerichte browser gebaseerd op Chromium, net als Google Chrome, maar dan zonder dat je aan Google vastzit. De browser blokkeert standaard advertenties, trackers en cookies van derden, waardoor websites sneller laden en je batterij langer meegaat. Je kunt optioneel privacyvriendelijke advertenties toestaan en hiermee BAT-tokens verdienen. Deze kun je vervolgens weer aan ontwikkelaars doneren of omzetten in cryptomunten. Brave ondersteunt Chrome-extensies, en biedt ingebouwde functies zoals VPN voor extra anonimiteit. Brave is gratis beschikbaar via de officiële website en volledig compatibel met macOS Sequoia.

Brave is een privacyvriendelijke browser.

Alfred

Met Alfred open je razendsnel apps, zoek je bestanden en voer je berekeningen uit, en dat allemaal met het toetsenbord. Het is een veelgebruikt alternatief voor Spotlight, maar dan slimmer en beter aan te passen. Je kunt sneltoetsen instellen, systeemtaken starten en zelfs aangepaste scripts gebruiken. Voor basisgebruik is Alfred volledig gratis, zonder advertenties of beperkingen. De app werkt soepel en is volledig compatibel met macOS Sequoia. Je downloadt de app via de website van Alfred.

Alfred is een goed alternatief voor Spotlight.Alfred is een goed alternatief voor Spotlight.

Bitwarden

MacOS heeft een goede interne app voor het beheren van je wachtwoorden, maar die is alleen handig als je enkel Apple-producten gebruikt. Gebruik je ook pc of Android, dan is Bitwarden een goed opensource-alternatief. De app ondersteunt automatische invulling in Safari en andere browsers, en synchroniseert probleemloos tussen apparaten. Je kunt ook tweefactorauthenticatie instellen, beveiligde gedeelde kluizen maken en wachtwoorden genereren. Bitwarden is gratis voor persoonlijk gebruik en biedt via optionele upgrades extra functies voor teams. De desktop-app is snel, overzichtelijk en via de website of de App Store beschikbaar.

Bitwarden is een platformonafhankelijke wachtwoordmanager.

Rectangle

Rectangle is een opensource-app om vensters mee te beheren, het is de opvolger van de Spectacles-app. Met simpele sneltoetsen plaats je vensters links, rechts, boven, onder of in een raster. Rectangle is een kleine app, vereist geen extra inlogitems en is eenvoudig in te stellen. De app ondersteunt meerdere beeldschermen en onthoudt alle vensterposities. Ideaal als je een MacBook met externe schermen hebt. De app is gratis te downloaden via de officiële website, Rectangle Pro met meer mogelijkheden is beschikbaar voor 9,99 euro.

Met Rectangle beheer je al je vensters.

Notion

Notion combineert notities, databases, takenlijsten en projectplanning in één krachtige tool. Je kunt pagina’s aanmaken, tabellen of kanban-borden toevoegen en zelfs in realtime samenwerken. Notion werkt offline en online, en de gratis versie biedt meer dan genoeg functies voor de meeste gebruikers. De app heeft een moderne interface en honderden sjablonen om snel aan de slag te gaan. Notion biedt bovendien een aantal betaalde abonnementen voor grotere teams of wanneer je professionele functies nodig hebt.

Notion is een fantastische app voor notities, tabellen en projectplanning.

Shottr

MacOS kan schermafbeeldingen maken, maar de app Shottr biedt je nog veel meer opties. Je maakt er eenvoudig schermafbeeldingen mee, inclusief scrollende pagina’s, en kunt ze direct bewerken of annoteren. De app beschikt over OCR (tekst herkennen in afbeeldingen) en snelle sneltoetsen. De interface is strak en overzichtelijk en voor persoonlijk gebruik is de app volledig gratis. Leuk is dat je allerlei visuele instellingen kunt veranderen, zo kun je de transparante achtergrond van een png-bestand naar wens aanpassen.

Met Shottr heb je meer controle over je schermafbeeldingen.

Cyberduck

Cyberduck is een gratis FTP- en WebDAV-browser die je verbindt met diensten zoals Google Drive, Dropbox, S3, OneDrive en FTP-servers. De interface is gebruiksvriendelijk en overzichtelijk. Cyberduck ondersteunt versleuteling via Cryptomator en is beschikbaar in meerdere talen, waaronder Nederlands. De app wordt actief onderhouden en werkt vlekkeloos met macOS Sequoia. De app is gratis beschikbaar via de officiële website of voor 24,99 euro in de App Store, als je de ontwikkelaar wilt ondersteunen.

Cyberduck gaat al een aantal jaren mee, maar is nog steeds een van de beste gratis apps.

OnyX

OnyX is een veelzijdige app voor macOS waarmee je je Mac onderhoudt, optimaliseert en opschoont. Met één klik voer je systeemcontroles uit, kun je cachebestanden verwijderen, logs opruimen en verborgen instellingen aanpassen. De app is volledig gratis, zonder reclame of in-app aankopen. OnyX is overzichtelijk en krachtig, en daarmee ideaal als je als gevorderde gebruiker controle over je systeem wilt hebben. Er zijn specifieke versies voor elke macOS-versie, let dus goed op dat je de juiste versie via de website installeert. OnyX is al jaren een vertrouwd hulpmiddel onder Mac-gebruikers.

OnyX is een onderhouds-app voor macOS.

NextDNS

NextDNS is een geavanceerde DNS-dienst die je online privacy beschermt. De macOS-app laat je eenvoudig je DNS-instellingen aanpassen, zodat advertenties, trackers, malware en zelfs ongewenste content op netwerkniveau worden geblokkeerd. Je kunt ook profielen aanmaken per apparaat en het werkt goed samen met iCloud Private Relay. De gratis versie is ruim voldoende voor normaal gebruik, je hebt namelijk 300.000 zoekopdrachten per maand op een onbeperkt aantal apparaten. De app is gemakkelijk vanuit de App Store te downloaden.

NextDNS kan ongewenste content blokkeren.

Toggl Track

Toggl Track is een populaire tijdregistratie-app die je helpt bij het bijhouden van je werkuren en projecten. De Mac-app is strak vormgegeven en laat je eenvoudig timers starten, pauzeren en categoriseren. Alles synchroniseert automatisch met je Toggl-account, zodat je ook via de web-app of smartphone je tijd kunt beheren. De gratis versie biedt uitgebreide rapporten en exportmogelijkheden en is handig voor freelancers, studenten of kleine teams. Toggl Track werkt offline als macOS-app en online in je browser. Toggl Track biedt meerdere betaalde upgrades als je nog meer functionaliteit wenst.

Beheer je tijd met Toggl Track.

IINA

IINA is een moderne mediaspeler voor macOS, gebaseerd op de opensource-speler mpv. Het speelt vrijwel elk bestandsformaat af en ondersteunt ondertitels en beeld-in-beeld. De interface sluit naadloos aan bij het macOS-design, inclusief in donkere modus. IINA ondersteunt YouTube-links en externe ondertitels via slepen-en-neerzetten. De app is voortdurend in ontwikkeling. Dankzij regelmatige updates is compatibiliteit met nieuwe macOS-versies gegarandeerd. IINA is volledig gratis en een goed alternatief voor VLC, het is speciaal ontworpen voor Apple-gebruikers die een perfecte mediaspeler willen.

IINA is een fantastische mediaspeler met allerlei handige functies.

Lunar

Met Lunar kun je automatisch de helderheid van je externe monitors aanpassen. De app biedt geavanceerde automatische profielen, bijvoorbeeld voor dag/nacht, werk/vrije tijd of specifieke apps. Het werkt met DDC/CI-ondersteunende schermen en laat je meerdere monitoren individueel beheren. De gratis versie biedt al veel, maar met Lunar Pro kun je allerlei extra instellingen beheren, al kost je dat wel 25 euro (voor een levenslange licentie op vijf apparaten). Als je de gratis versie downloadt vanaf de website, dan kun je de Pro-versie veertien dagen gratis proberen.

Met Lunar pas je de helderheid van je externe monitoren aan.

▼ Volgende artikel
Dit is er nieuw in de 25H2-update van Windows 11
© MG | ID.nl
Huis

Dit is er nieuw in de 25H2-update van Windows 11

De jaarlijkse herfstupdate van Windows 11 verschijnt dit keer in de vorm van versie 25H2, maar ontzettend veel nieuwigheden hoef je niet te verwachten.Het besturingssysteem krijgt een aantal slimme verbeteringen, nieuwe AI-functies en kleine, maar praktische aanpassingen die het dagelijks gebruik van Windows 11 soepeler moeten maken. Wat merk je daar als Windows 11-gebruiker van? En werkt dat ook allemaal op je eigen computer?

De nieuwe functionaliteiten in de Windows 11 25H2-update zijn misschien niet voor iedereen direct te zien of te vinden. Dit jaar zijn er sowieso meer nieuwe AI-functies in Windows 11 verschenen, maar ze zitten aardig verstopt. Verder communiceert Microsoft de nieuwe functies ook nergens in Windows 11 zelf, waardoor je dus weinig terugvindt tenzij je goed zoekt. Veel opties waren overigens al geïnstalleerd met eerdere Windows 11-updates, maar zijn pas met deze 25H2-update ook echt geactiveerd.

Windows Verkenner met AI-functies

Een van de opvallendste toevoegingen is de integratie van AI-acties in Verkenner. Windows kan nu contextueel meedenken over wat je met geselecteerde bestanden wilt doen. Als je bijvoorbeeld een afbeelding selecteert en met rechts klikt, zie je bijvoorbeeld de mogelijkheid om het bestand direct naar CoPilot te versturen. Er is een optie Ask Copilot bijgekomen, dat overigens ook zo is genoemd in de Nederlandstalige versie van Windows 11.

Klik je met de rechtermuisknop op een bestand, dan kun je deze openen in Copilot om er bepaalde acties op los te laten.

Deze optie was er al in de vorige Windows 11-release, maar staat nu in het hoofdcontextmenu. Eenmaal geopend in Copilot kan het bestand worden gebruikt om er acties op uit te voeren. Zo kun je bijvoorbeeld een geselecteerde afbeelding door Copilot laten aanpassen, teksten uit afbeeldingen extraheren of samenvattingen maken van Office-documenten.

In Copilot kun je bestanden gebruiken om acties uit te voeren.

Geselecteerde afbeeldingen kun je nu direct vanuit het contextmenu linksom of rechtsom draaien, een makkelijke functie als je vanuit een map met foto's snel aan de hand van de preview afbeeldingen snel wil kunnen aanpassen zonder dat je ze hoeft te openen in een fotobewerkingstool.

Afzonderlijk aanmelden bij apps

Bij een aantal apps in Windows 11 is het nu mogelijk om jezelf met je Microsoft-account aan te melden. Dat is voornamelijk bedoeld als je gebruik wil maken van de AI-functies, bijvoorbeeld die van Paint of Kladblok. Voor sommige AI-functies is namelijk een betaald abonnement nodig, waarvoor je dus aangemeld moet zijn. Als je niet bent aangemeld, kun je dan ook geen betaalde Copilot-functies gebruiken.

Copilot-functies zijn met de nieuwste updates van Windows 11 onder meer terug te vinden in Kladblok en Paint.

Er moeten ook meer opties in het contextmenu verschijnen, zoals het direct verwijderen van achtergronden uit afbeeldingen en foto's zonder deze te openen, maar die zijn alleen maar zichtbaar op Copilot+-computers, die een speciale AI-processor hebben. Heb je nog een 'gewone' computer, dan krijg je veel van de AI-functies niet eens te zien.

Meer overzicht in Instellingen

Het Instellingenscherm van Windows 11 is verre van overzichtelijk, want er zijn eigenlijk gewoon teveel instellingen, waardoor het soms lastig is om hetgeen terug te vinden wat je zoekt. Het hoofdscherm is nu zodanig gewijzigd dat je als eerste je laatsgebruikte instellingen terugziet. Ook zie je op het hoofscherm zaken als de audio- en bluetoothinstellingen. Iets overzichtelijker dus.

Het openingsscherm van Instellingen is iets overzichtelijker geworden.

Windows Copilot verder geïntegreerd

De AI-assistent Copilot wordt in 25H2 dieper in Windows geïntegreerd. Waar Copilot eerder vooral werkte als een zwevend venster, kun je hem nu ook oproepen via Ctrl + Win + C of door op het Copilot-icoon in de taakbalk te klikken. De assistent kan systeeminstellingen aanpassen, zoals Bluetooth aan- of uitzetten, de helderheid regelen of zelfs een schermopname starten.

Copilot herkent bovendien beter wat er op het scherm gebeurt. Open je bijvoorbeeld een Word-document, dan stelt Copilot voor om de tekst samen te vatten of er een samenvatting van te maken in een nieuw document. Dit maakt de functie praktischer en minder afhankelijk van cloudcommando’s.

Wifi 7-ondersteuning

In Windows 11 25H2 wordt ook de nieuwe Wifi 7-standaard ondersteund, wat hogere snelheden, lagere latentie en betere stabiliteit betekent. Vooral laptops en desktops met de nieuwste netwerkkits profiteren hiervan. Voor bedrijven betekent dit een betrouwbaardere verbinding bij videoconferencing en grote bestandsoverdrachten. Ook Bluetooth krijgt een update: dankzij Bluetooth LE Audio kunnen compatibele headsets audio in hogere kwaliteit en met minder stroomverbruik weergeven.

Meer standaard-apps te verwijderen

Nieuw in 25H2 is dat je nu nog meer standaard-apps van Microsoft kunt verwijderen, zodat je je systeem kunt opschonen door applicaties die je nooit gebruikt, compleet van het systeem te verwijderen. Ga je nu naar Apps in het Instellingen-scherm, dan zul je zien dat je - door op de drie puntjes te klikken - nu ook bijvoorbeeld Mail en Agenda, 3D-viewer, Kaarten kunt verwijderen. Het verwijderen van programma's als Paint en Edge was al langer mogelijk.

Bij elke nieuwe Windows 11-releases kun je steeds meer apps die je niet gebruikt, verwijderen.

Verbeteringen in toegankelijkheid en spraakbediening

De update breidt stemtoegang verder uit. Je kunt nu volledig in het Nederlands opdrachten geven zoals “Open Verkenner” of “Scroll naar beneden”. De functie werkt ook op het aanmeldscherm, waardoor je met spraak kunt inloggen of je wachtwoord kunt dicteren. Daarnaast krijgt Live-ondertiteling ondersteuning voor meer talen en kun je de weergave aanpassen – handig voor doven en slechthorenden, of bij buitenlandse video’s zonder ondertitels.

Je kunt ondertitels laten tonen bij afgespeelde audio, bijvoorbeeld bij een YouTube-video. Er worden ook steeds meer talen ondersteund, maar Nederlands zit daar nog niet bij.

Zakelijke vernieuwingen

Windows Hello for Business is uitgebreid met passkey-ondersteuning. Hierdoor kun je op websites of in apps inloggen zonder wachtwoord, met alleen een vingerafdruk of gezichtsherkenning. Deze methode werkt op basis van FIDO-standaarden en wordt door steeds meer websites ondersteund. Voor zakelijke gebruikers zijn er nieuwe beleidsopties om apparaten via Windows Autopatch of Intune automatisch te configureren. Ook is de BitLocker-versleuteling sneller geworden en wordt deze minder opdringerig bij externe schijven.

Kleine aanpassingen in het kort

  • Het Startmenu toont nu automatisch suggesties voor recent gebruikte documenten, zelfs vanuit OneDrive of SharePoint.

  • Er is een nieuwe Energiebesparingsmodus die niet alleen de schermhelderheid verlaagt, maar ook de CPU-prestaties beperkt – handig op laptops.

  • Schermopnames via Shift + Win + S ondersteunen nu ook systeemgeluid.

  • De Spelmodus (Game Mode) is slimmer geworden en pauzeert automatisch achtergrondtaken tijdens het gamen.

AI in instellingen: Click to Do

Nieuw in 25H2 is ook Click to Do, een AI-onderdeel in het onderdeel Instellingen dat proactieve suggesties doet. Het systeem leert je gewoontes kennen en biedt knoppen aan zoals “Schakel energiebesparing in” of “Verbind met extern scherm”. Deze acties kun je met één klik uitvoeren zonder door menu’s te hoeven bladeren.

Tot slot

De update van Windows 11 25H2 draait vooral om verfijning. Microsoft heeft de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in AI en productiviteit, en met deze update komt dat eindelijk samen in een stabiel, afgerond pakket. De AI-functionaliteiten zullen bij lange na niet voor iedereen - of beter gezegd iedere computer - beschikbaar komen. De meeste AI-functies zijn namelijk bedoeld voor de nieuwere Copilot+-computers, die een speciale, aparte AI-processor hebben.