Ambilight bestaat 20 jaar en dat laat Philips niet ongemerkt voorbijgaan. TP Vision pakt daarom uit met een nieuwe versie van Ambilight. Het is ook meteen een uitgelezen kans om de beeld- en geluidskwaliteit van het onlangs gepresenteerde topmodel – de OLED+959 – in de spotlights te zetten.

In de iconische Abbey Road Studios in London, waarvan de geschiedenis teruggaat tot 1931, hebben talloze beroemde artiesten gestaan, waaronder natuurlijk The Beatles, maar ook Glen Miller, Pink Floyd, Amy Winehouse, Oasis en Lady Gaga.

Het interieur is al die tijd nagenoeg onveranderd gebleven om de karakteristieke sound van de studio niet te beïnvloeden. Oude piano's, Wurlitzer- en Hammond-orgels en microfoons waarmee wereldberoemde songs gespeeld en opgenomen zijn staan nog steeds in Studio 2 en 3. In Studio 1, waar ruimte is voor een volledig symfonisch orkest of een voltallig koor, zijn de soundtracks voor de Star Wars-films, Raiders of the Lost Ark en talloze Marvel-films opgenomen, maar ook voor computergames zoals Halo, Call of Duty, Final Fantasy en World of Warcraft. De geschiedenis is hier echt tastbaar.

©Eric Beeckmans | ID.nl

De OLED+959 met Bowers & Wilkins-audio

Waarom TP Vision ons juist in Abbey Road Studios uitnodigt? De studio's maken al jaren gebruik van Bowers & Wilkins-luidsprekers. En ook in het Philips topmodel, de OLED+959, zit een door Bowers & Wilkins ontwikkeld en afgesteld geluidssysteem. Het is een perfect geïntegreerde 5.1.2-configuratie met 102 watt vermogen. Die gebruikt een aantal technieken uit het B&W-arsenaal, zoals tweeters met Nautilus tube loading, die de hoge tonen extra zuiver houden. Een demo met verschillende soorten muziek en een prachtig fragment uit Blade Runner 2049 toonde aan wat de mogelijkheden van de OLED+959 zijn.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Uitmuntend beeld dankzij de P5 AI Dual Engine

Voor zijn beeldprestaties leunt de OLED+959 op het nieuwste META 2.0-oledpaneel. Dit paneel gebruikt verbeterde microlenzen en sturingsalgoritmen om nog meer piekhelderheid te creëren. Zo kan het scherm in de beeldmodus genaamd Kristalhelder tot 3000 nits piekhelderheid leveren, al kan dat zoals typisch bij oledpanelen alleen op een 2%-deel van het scherm.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Dankzij Advanced HDR-processing krijgen HDR10-streams beeld per beeld een optimale tonemapping, zodat er geen heldere nuances of kleuren verloren gaan. HDR10-beeld wordt op deze manier bijna even goed als HDR10+ of Dolby Vision. Bovendien kun je de lichtsensor gebruiken om de HDR-weergave verder te optimaliseren voor de kijkomstandigheden.

De P5 AI Dual Engine-processor levert adaptieve scherpteverbetering in het beeld. De processor herkent verschillende soorten texturen in één beeld en kan die allemaal een andere scherpteverbetering geven. Al dit soort zaken werden perfect in beeld gebracht met een demo waarin de OLED+959 het opnam tegen een Samsung S95D en LG G4. Alle toestellen stonden in de beeldmodus genaamd Levendig, die normaal gesproken vooral nuttig is voor gebruik in de winkel. Bij Philips heet deze modus Kristalhelder. De demo toont overtuigend aan dat de OLED+959 in deze beeldmodus wel degelijk bruikbaar is, in tegenstelling tot de concurrenten. Geen overmatig verzadigde kleuren, correcte huidskleuren en fijne details zonder valse contouren: het verschil is aanzienlijk.

Een veelzijdige Game Bar

Elke tv heeft een Game Bar waar je basisinformatie over het spelbeeld kunt zien zoals FPS (frames per second), HDR en de resolutie. Vaak zijn er ook opties om de beeldkwaliteit wat aan te passen voor bepaalde spelgenres. Maar TP Vision heeft de kracht van de P5 Dual Engine gebruikt om een paar unieke mogelijkheden aan te bieden. Met Center Zoom kun je op een klein stukje centraal in beeld inzoomen, en dat is uiteraard ideaal voor schietgames met snipers. Edge Enhancer detecteert alle randen in beeld en accentueert die, en met Colour Filter filter je bepaalde kleuren uit beeld.

Al deze game enhancers kunnen uitgebreid worden aangepast. Je bepaalt zelf hoe groot het ingezoomde stuk is of dat gedetecteerde randen moeten worden gemengd met het oorspronkelijke beeld, maar er kan nog veel meer. Het is moeilijk in te schatten hoe nuttig die verschillende eigenschappen zijn in echte games, maar het toont de indrukwekkende opties die de P5-engine biedt.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Eerst was er Ambilight...

Het eerste doel van Ambilight was het verminderen van oogvermoeidheid die ontstaat door het veelvuldig schakelen tussen licht en donker. Een neutrale witte tint rondom het scherm geeft je ogen de nodige houvast. Die techniek staat bekend als bias lighting en wordt overigens ook bij studiomonitors gebruikt. Vandaaruit groeide Ambilight uit tot de techniek die we vandaag kennen, waarbij leds een kleurrijke gloed op de wand achter de tv verspreiden. Die kleuren komen overeen met wat op het scherm gebeurt, zodat je de indruk krijgt dat het beeld groter is.

...en nu Ambilight+

De Philips P5-beeldprocessor vormt het hart van de beeldverwerking. Hij analyseert elk videoframe nauwkeurig en gebruikt deze informatie niet alleen voor beeldoptimalisatie, maar ook voor de aansturing van Ambilight. Deze wisselwerking gaat beide kanten op: wanneer Ambilight actief is, houdt de processor daar rekening mee bij zijn beeldverbeteringstechnieken. Een goed voorbeeld hiervan is de Dark Detail Optimization, waarbij de processor de Ambilight-instellingen meeneemt in zijn berekeningen voor het optimaliseren van donkere beeldpartijen.

Met al die rekenkracht en informatie wilde TP Vision meer doen. De 20ste verjaardag van Ambilight schreeuwde sowieso om een speciale versie. Dat werd Ambilight+, beschikbaar op de OLED+959. Deze versie gebruikt een minilens op elke groep leds, waardoor het mogelijk is om het licht op vier verschillende afstanden van het scherm te projecteren. Zo kan het vier lagen van licht rond het beeld vormen, een soort van 2D Ambilight-effect. Je kunt voorwerpen daardoor bijna letterlijk van het scherm naar Ambilight zien verschuiven.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Omdat Ambilight een zeer persoonlijke ervaring is, bouwde TP Vision ook ruime opties in om de beleving naar smaak aan te passen. Je kunt helderheid, kleurintensiteit en dynamiek van het effect aanpassen. Ambilight kan ook rekening houden met de lichtsensor. En wie het allemaal toch wat te veel vindt, kan het effect terugschalen tot een klassieke Ambilight-gloed of de vorig jaar gelanceerde Ambilight Next Generation, die meer detail toont, maar zonder 2D-effect.

Op papier (!) voegt de Amazon Kindle Paperwhite niet ontzettend veel toe. Maar de aanpassingen kunnen wel waardevol zijn voor iedereen die al jaren een (verouderde) Kindle-versie heeft. Wat brengt de 2024-variant?

We vallen meteen met de deur in huis. Mocht je de 2021-versie van de Amazon Kindle Paperwhite gekocht hebben, dan zal de stap naar de 2024-variant te klein zijn om opnieuw 180 euro uit te geven aan een (eerlijk is eerlijk: voortreffelijke) e-reader. Maar als jouw Kindle uit 2018 of eerder komt, dan is het wél tijd om de overstap te maken. De Amazon Kindle van de twaalfde generatie heeft namelijk twee belangrijke en waardevolle aanpassingen.

Ten eerste is het systeem nu tot 25 procent sneller. Amazon geeft weinig informatie vrij over de processor en andere specificaties; maar als je een oude en nieuwe Kindle naast elkaar houdt, merk je dat verschil. Het menu reageert vlotter op je aanrakingen, waardoor je minder lang hoeft te wachten. Dit is met name merkbaar wanneer je iets moet intypen, als je een boek zoekt bijvoorbeeld.

Daarnaast is het scherm ten opzichte van de 2021-editie is het scherm met een inch gegroeid. Er past nu net wat meer op het scherm: wat ons betreft betekent dat vooral meer leesplezier. Dat hij daardoor een paar gram zwaarder en wat groter is dan de voorgaande Paperwhite mag eigenlijk geen naam hebben. Met een gewicht van 211 gram en een scherm van 7 inch blijft de 2024-variant namelijk nog steeds een e-reader die niet zwaar of ontzettend groot is. Het is nog steeds een compact apparaat dat je vrijwel overal mee naartoe kunt nemen.

©Wesley Akkerman

Kleine frustratie

Het apparaat ligt lekker in de hand, maar is tevens ontzettend glad waardoor we een hoesje eigenlijk verplicht vinden. Zo voorkom je dat je de e-reader stevig vast wilt houden, waardoor je mogelijk met je duim op het e-inkt-scherm tikt.

Tikken op het scherm betekent dat je van pagina wisselt in een boek of comic. Dat wil je natuurlijk niet per ongeluk doen, want dat kan je een beetje uit het lezen halen. Het is geen groot probleem, maar wel een kleine smet op de ervaring. Verder hebben we weinig aan te merken op het ontwerp. Onderop zit de knop waarmee je hem uit de slaapstand haalt. Ook zit hier de usb-c-poort waarmee je hem oplaadt. De accu kan het tot drie maanden uithouden.

©Wesley Akkerman

(Bijna) hetzelfde, verbeterd

Net als bij andere Kindle-modellen kun je de kwaliteit van het scherm aanpassen op je eigen zicht. Zo heb je verschillende niveaus van helderheid, die er zowel in de avond als overdag prima uitzien. Daarnaast ben je in staat de warmte van het scherm te veranderen. Dan maak je de digitale pagina's in feite meer geel dan wit, maar dat vinden we geen groot probleem. Na een seconde is je zicht daaraan gewend en lees je de woorden prettig van het schermpje. Ook de contrastverhouding is nu hoger. Dat zie je voornamelijk wanneer je comics of graphic novels leest. Een verbetering waarvan we zeggen: meer dan welkom. Maar...

©Wesley Akkerman

Oude(re) Kindle vervangen of niet?

...Ondanks de verbeteringen wat betreft snelheid, schermgrootte en de hierboven beschreven contrastverhouding is de sprong tussen de variant uit 2021 en deze uit 2024 ook weer niet zó groot dat we meteen roepen dat je er nu een moet bestellen. Ja, de ervaring is beter – maar ook weer niet zó veel beter.

Daarnaast is het jammer dat Amazon de Amazon Kindle Paperwhite voorziet van slechts 16 GB aan opslagruimte. Nu zal dat voor je verzameling oude en nieuwe boeken en novels meer dan voldoende zijn, maar fans van audioboeken kunnen beter naar een model kijken met iets meer ruimte. De Paperwhite Signature Edition heeft bijvoorbeeld 32 GB aan opslagruimte, maar kost met 199 euro ook meteen twee tientjes meer.

©Wesley Akkerman

Een Kindle zoals verwacht

Het zal niemand verrassen dat de Amazon Kindle Paperwhite presteert zoals verwacht. Zoals altijd kun je heel fijn je boeken lezen op dit apparaat, zonder vermoeide ogen. De interface is toegankelijk en boeken aanschaffen is zo gepiept. Dat kan direct op de e-reader, met een Amazon-account, of via de website. Dan worden ze naar de e-reader gestuurd. Gekochte boeken worden verder netjes gepresenteerd op het thuisscherm van het apparaat. Zoals altijd is het ook mogelijk gratis epubs met een omweg naar het product te sturen.

Het apparaat biedt een aantal opties voor het aanpassen van de tekstgrootte en het lettertype, maar voelt tegelijkertijd ook een beetje beperkt. We zien graag meer opties in het menu staan. Daarnaast is het jammer dat de nieuwe Paperwhite geen koptelefoonaansluiting heeft en dat je voor luisterboeken bent aangewezen op bluetooth – zeggen we in het kader van veelzijdigheid.

©Wesley Akkerman

Amazon Kindle Paperwhite kopen?

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen met een 2021-model aanraden om over te stappen – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.

Of het nu gaat om pizza's, ijs of zelf ingevroren maaltijden: een goede vriezer is onmisbaar. Maar kies je voor een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie? In dit artikel zetten we de verschillen op een rij, zodat jij de beste keuze kunt maken.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aanschaf van een nieuwe vriezer

Voordat je je zoektocht naar het juiste model vriezer start, is het belangrijk om te bepalen hoeveel vriesruimte je nodig hebt. Het zou zonde zijn als je een duur apparaat in de keuken of schuur hebt staan dat uiteindelijk te weinig opbergruimte blijkt te hebben, of juist een apparaat dat altijd maar tot de helft gevuld is en daardoor onnodig veel energie verbruikt. Of je nu een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie kiest: voor alle modellen geldt dat je zo'n 50 liter vriesruimte per persoon rekent. Bestaat jouw huishouden uit vier mensen, dan heb je dus een vriezer met een inhoud van minstens 200 liter nodig. Met z'n tweeën heb je vaak genoeg aan 100 tot 150 liter.

Vrieskast

Een vrieskast lijkt door zijn verticale model veel op een koelkast, met als verschil dat de gehele kast bedoeld is om te vriezen. De binnenkant van een vrieskast bestaat dan ook uitsluitend uit lades. Het fijne daaraan is dat een vrieskast erg overzichtelijk is: als je ervoor staat, zie je in één oogopslag welke producten waar liggen. Dat is anders bij een vrieskist, waarin diepvriesproducten op elkaar gestapeld liggen in één groot vriesvak. Ook kun je in een vrieskast over het algemeen erg veel producten kwijt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het compacte vriesgedeelte van een koelvriescombinatie. Vrieskasten zijn er ook in tafelmodellen, die ideaal zijn voor kleinere keukens of huishoudens. Een tafelmodel plaats je bijvoorbeeld onder het keukenblad, waardoor hij geen extra ruimte in je keuken inneemt.

©carballo

Vrieskist

Iets minder populair dan de vrieskast en koelvriescombinatie is de vrieskist: een liggende vriezer met een deksel bovenop. Het voordeel van dit type vriezer is ook meteen een nadeel: een vrieskist is erg groot, waardoor hij niet in de gemiddelde keuken past. Vrieskisten scoren ook op esthetisch gebied wat minder hoog, waardoor de meeste mensen dit apparaat sowieso niet snel in de keuken zouden plaatsen. Toch kunnen vrieskisten juist vanwege hun grote formaat ontzettend handig zijn. Bijvoorbeeld als je vaak in bulk koopt, hobbykok bent, een moestuin hebt of in de zomer veel ijsjes of ijsblokjes wilt bewaren. Sommige vrieskisten hebben zelfs een netto inhoud van 600 liter! Als je ruimte overhebt in je schuur of garage en vaak voedsel invriest, is een vrieskist dus zeker het overwegen waard. Vrieskisten zijn daarnaast relatief goedkoop én energiezuinig, omdat de kou na het openen van het deksel direct weer terug in de kist 'valt'. Het apparaat hoeft na openen dus niet extra hard te werken om de vriesruimte weer op de juiste temperatuur te krijgen.

Lees ook: Een vrieskast in de schuur of garage? Een koud kunstje!

©Vinícius Bacarin

Koelvriescombinatie

Veruit de meeste huishoudens hebben een koelvriescombinatie: een koelkast en vriezer ineen. De vriezer bevindt zich meestal boven of onder het koelgedeelte. Zo'n koelvriescombinatie is natuurlijk hartstikke handig, want het bespaart een hoop ruimte in de keuken. Ook is een koelvriescombinatie over het algemeen goedkoper dan een losse koelkast en vriezer. En omdat er maar één compressor hoeft te draaien, is een koelvriescombinatie vaak ook energiezuiniger dan twee losse apparaten bij elkaar. Maar zo'n twee-in-één-apparaat heeft ook een nadeel: je kunt er veel minder diepvriesproducten in kwijt dan in een losse vrieskast of -kist. Vaak beslaat de koelruimte het grootste gedeelte van het apparaat, en blijven er drie tot vijf lades over voor het vriezen. Voor een gemiddeld gezin dat af en toe wat invriest is dat meestal wel voldoende. Heb je meer vriesruimte nodig, bijvoorbeeld omdat je vaak aanbiedingen koopt of aan mealpreppen doet? Dan heb je aan een koelvriescombinatie mogelijk niet genoeg en is een vrieskast of -kist voor jou een beter idee.

©Indofootage

Extra functies

Als je eenmaal besloten hebt voor welk type vriezer je gaat, zou je ook nog kunnen kijken welke functies je wilt dat het apparaat heeft. Veel moderne vrieskasten, -kisten en koelvriescombinaties beschikken over allerlei slimme functies die helpen om voedsel langer vers te houden en het apparaat efficiënt te laten werken. Zo hoef je met No Frost nooit meer te ontdooien, is de snelvriesfunctie handig voor het snel invriezen van nieuwe boodschappen en voorkomt een deuralarm dat warme lucht de vriezer binnendringt. Bij vrieskisten is binnenverlichting extra belangrijk, zodat je niet eindeloos hoeft te graaien als je een product zoekt. Let ook op het energielabel van je nieuwe vriezer, want vriezers vreten behoorlijk wat stroom. Wil je een zo zuinig mogelijk apparaat, ga dan voor een vriezer met energielabel C of hoger (tot A). Je kunt ook het energieverbruik in kWh/jaar gebruiken om apparaten te vergelijken; dit geeft het absolute verbruik van een vriezer aan.