ID.nl logo
Review Panasonic TV-55Z85AEG - Extra vurig toestel
© Panasonic
Huis

Review Panasonic TV-55Z85AEG - Extra vurig toestel

Een nieuw smart tv-systeem en een nieuwe beeldprocessor: Panasonic heeft in 2024 flink wat aan zijn tv's veranderd. We zijn dan ook benieuwd of al die veranderingen een stap vooruit betekenen. In deze review bekijken we het nieuwste model: de TV-55Z85AEG.

Uitstekend
Conclusie

Als we Panasonic ergens terecht op moeten wijzen, dan is het op het aanbod van lokale apps in Fire TV. Het nieuwe smart tv-systeem moet dat nog uitbreiden, zeker voor België, waar geen enkele lokale app beschikbaar is. Waar we wél bijzonder tevreden over zijn, is de beeldkwaliteit. De tv biedt uitstekende beeldverwerking en een zeer goede kalibratie direct uit de doos. Vooral de prachtige hoeveelheid schaduwnuances verdient een compliment. Gamers zullen blij zijn met de zeer lage input-lag en uitgebreide gamefeatures.

Plus- en minpunten
  • Oledcontrast en degelijke helderheid
  • Zeer goed schaduwdetail
  • Support voor HDR10+ en Dolby Vision IQ
  • Goed gekalibreerd toestel
  • FireTV verdient nog wat aandacht
  • Gebrek aan apps in België
  • Geen DTS-ondersteuning

Panasonic TV-55Z85AEG

  • Adviesprijs: 1.899 euro
  • Wat: Ultra-HD 4K 120 Hz W-oled-tv
  • Schermformaat: 55 inch (139 cm)
  • Aansluitingen: 4x HDMI (2x v2.1 (48 Gbps), 2x v2.0 (18 GBps), ARC/eARC, ALLM, 4K120 HFR, VRR), 3x usb, 1x optisch digitaal uit, 1x hoofdtelefoon/subwoofer, 3x antenne, 1x ethernet, wifi 5, bluetooth
  • Extra's: HDR10, HLG, Dolby Vision IQ, HDR10+ Adaptive, Dolby Atmos, Fire TV, USB/DLNA-mediaspeler, dual DVB-T2/C/S2, CI+-slot, HCX Pro AI Mk II Processor
  • Afmetingen: 1227 x 765 x 303 mm (incl. voet)
  • Gewicht: 19,0 kg (incl. voet)
  • Verbruik (per 1000 uur): SDR 84kWh (G) / HDR 104kWh (G)

Panasonic blijft ook bij deze televisie trouw aan zijn ontwerpfilosofie: eenvoudig, misschien zelfs wat ingetogen, maar zeer goed afgewerkt. Het strakke uiterlijk komt door de volledig zwarte afwerking en het ontbreken van designaccenten. Hoewel het oled-scherm slank oogt, is de behuizing aan de achterzijde met 7 cm relatief dik. De tv staat op een centrale voetplaat, jammer genoeg ontbreekt een draaivoet.

We hadden eigenlijk gehoopt om vier HDMI 2.1-poorten aan te treffen, maar net als vorig jaar blijft het helaas bij tweemaal HDMI 2.1 en tweemaal HDMI 2.0. De HDMI 2.1-poorten bieden overigens wel 48Gbps bandbreedte en ondersteunen 4K120, ALLM, HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync, en ARC/eARC. De nieuwe chipset kan Dolby Vision 4K120-gaming leveren voor X Box Series X-gamers. De input-lag van 5,8ms in 2K120 en 10,3 ms in 4K60 maakt van de Z85A een sterke keuze voor gamers, ook al ondersteunt de tv geen 4K144, wat bij veel concurrenten wel mogelijk is.

©Eric Beeckmans

Panasonic heeft zowel de analoge composietvideo-aansluiting als het dubbele CI+-slot achterwege gelaten, een logische keuze in onze ogen. Wat blijft, zijn drie usb-poorten, een optische digitale audio-uitgang en een hoofdtelefoonaansluiting. Die laatste kan ook dienen voor het aansluiten van een subwoofer, waarbij je dit eenvoudig via het menu instelt. Daarnaast zijn ethernet, wifi en bluetooth aanwezig. Alle aansluitingen zijn zijwaarts gericht, zodat wandmontage zonder belemmering mogelijk is.

Prachtige schaduwnuances

Oled blijft een garantie voor perfect contrast: het echte zwart geeft beelden een knappe diepte die bijna tastbaar is. Met schaduwnuances heeft oled het soms moeilijker, maar dat is absoluut niet het geval op de Z85AEG. Die toonde perfect alle zwartdetails zodat donkere beelden enorm rijk en genuanceerd overkomen.

Wel kiezen we daarbij voor de Professioneel 1- of Filmmaker-modus, al is die laatste wel duidelijk gericht op kijken bij volledige verduistering. Beide beeldmodi leveren uitmuntende resultaten, met prachtige natuurlijke kleuren. Het oledscherm heeft een prima uniformiteit. De strepen in het donkere testbeeld verdwenen volledig nadat we eenmaal 'Schermonderhoud' hadden uitgevoerd.

©Panasonic

Dit paneel heeft geen microlens-laag, dus we verwachten geen top piekhelderheid. Op het 10%-venster meten we 783 nits, en op het volledig witte beeld houd je nog 144 nits over. Dat zijn eerder gemiddelde waardes voor een huidig oledmodel; de concurrenten doen het iets beter. Toch mag je rekenen op erg mooie HDR-beelden. De Z85AEG heeft een kleurbereik van 98% P3, ondersteunt Dolby Vision IQ en HDR10+ Adaptive, en natuurlijk ook HDR10 en HLG. We schakelen over naar de Filmmaker-modus en ook in HDR blijkt die van uitzonderlijke kwaliteit.

De dynamische tonemapping garandeert dat je geen enkel witdetail verliest, en dat kleuren zelfs in heel heldere tinten goed bewaard blijven. Alleen bij uitzonderlijk helder gemasterd materiaal kun je wat heldere nuances verliezen. Net als in SDR toont de tv zeer genuanceerde donkere beelden met erg veel detail. De donkere strandscène uit House of the Dragon die we daarvoor als test gebruiken, wordt zo goed als perfect weergegeven.

Beeldverwerking

Onder de motorkap zit een nieuwe processor: de HCX Pro AI MkII. Deze past Panasonic toe in de gehele oled-line-up, waaronder ook het topmodel. Je mag daarom rekenen op beeldverwerking van de bovenste plank. En inderdaad: we worden niet teleurgesteld. De nieuwe processor elimineert alvast een van de weinige zwakke punten van zijn voorganger. In zachte kleurovergangen is hij nu wel in staat om hinderlijke kleurstroken weg te werken. Dat doet hij relatief voorzichtig, maar je kunt de 'Vloeiende Schakering'-instellingen wat hoger zetten, mocht dat nodig zijn. Dit soort techniek leidt soms tot detailverlies, maar dat heeft Panasonic zo veel mogelijk weten te vermijden, en dat is een mooie prestatie.

©Eric Beeckmans

Bewegingsscherpte is erg goed op oledschermen, en dat is bij de Z85AEG niet anders. Wie de filmbeelden wat vloeiender wil maken, zonder die storende schokken als de camera beweegt, kan dat met Intelligent Frame Creation realiseren. Kies de stand die jou het best lijkt – Medium leek ons een goed compromis. Ruisonderdrukking, deinterlacing, upscaling – op al die vlakken scoort de tv erg goed. We herkennen wel de typerend zachte aanpak van Panasonic.

Dat beperkt het risico op een overmatig bewerkt beeld, maar bij bronnen van lage kwaliteit met veel ruis moet je de ruisonderdrukking wel een stapje hoger zetten. We adviseren ook de functie 'Resolutie Remasteren' te activeren; dat geeft het beeld wat extra detail. Met de Auto AI-beeldmodus zou de tv zelf al die instellingen aanpassen zoals nodig, maar we vonden het resultaat niet altijd heel overtuigend, ook al kun je zelf de sterkte van het effect bepalen. De True Cinema- of Filmmaker-modus heeft dan ook onze voorkeur.

Geluidskwaliteit

De Z85AEG kreeg een behoorlijke 2.1-audioconfiguratie van in totaal 50 watt. Daar haal je degelijk luisterplezier uit, zolang je de volumeknop onder twee derde van het maximum houdt. Dat levert voldoende volume voor een doorsnee woonkamer, heeft een aangename klank en zelfs een hoorbare portie bas. De tv ondersteunt Dolby Atmos, maar het surroundeffect was matig. Helaas is er ook geen DTS-ondersteuning; op dat vlak heeft de nieuwe chipset geen soelaas gebracht.

©Panasonic

Vergeet niet dat je in dit geval ook geen DTS kunt doorgeven via eARC, en dat is vooral jammer voor wie een uitgebreide (Ultra HD) Blu-ray-collectie heeft. Opgelet wanneer je het volume echt hoog zet: in onze testfragmenten greep de processor dan hard in, waardoor de klank een soort van pompend effect kreeg. Je krijgt wel uitgebreide instellingen om de klank wat bij te sturen, en dat is zeker het proberen waard.

De optie om een subwoofer aan te sluiten is interessant als je er eentje in huis hebt. Dan kost het je niets om te zien of dat de zaak verbetert. Maar wie echt beter geluid wil, kijkt beter onmiddellijk naar een soundbar. Ben je een gamer met meerdere 4K120-bronnen, houd er dan rekening mee dat je een van de HDMI 2.1-poorten verliest omdat die de ARC/eARC-functie voor de soundbar levert.

Fire TV

Na wat bescheiden experimenten vorig jaar schakelt Panasonic dit jaar al zijn modellen over naar Fire TV, het smart-tv-systeem van Amazon. Wat lay-out betref sluit het aan bij de heersende trend. Je ziet zodoende een grote carrousel met gesponsorde content, een rij met pictogrammen voor apps en een aantal functies, en vervolgens talrijke rijen met aanbevelingen. Goed punt: de aanbevelingen komen uit verschillende diensten. En ook de zoekfunctie kan resultaten uit meerdere diensten tonen.

Lees ook: Review Amazon Fire TV - smart tv-systeem ook op Panasonic-televisies

©Panasonic

Opvallend: Prime Video, de eigen dienst van Amazon, krijgt wel erg veel prioriteit. Het app-aanbod is uitstekend als je grote streamingdiensten zoekt. Voor lokale apps is er nog wat werk te verrichten. De Nederlandse markt krijgt wel Videoland, Kijk, NLZiet, Ziggo Go en KPN iTV, maar de Belgische markt komt er bekaaid vanaf. Daar is momenteel geen enkele app beschikbaar. Panasonic belooft echter beterschap.

De Panasonic afstandsbediening blijft een erg traditioneel en opvallend groot apparaat. Hij is wat afgerond, maar de layout van de toetsen is niet veranderd. Die is echter prima, en met een uitstekende toetsaanslag is hij fijn in gebruik. Numerieke toetsen, afspeeltoetsen, een D-pad, sneltoetsen voor apps – het is er allemaal. De 'My App'-toets kun je koppelen aan een app naar keuze; gamers kunnen die bijvoorbeeld binden aan het Game Dashboard.

©Eric Beeckmans

Conclusie

Als we Panasonic wat betreft de TV-55Z85AEG ergens terecht op moeten wijzen, dan is het op het lokale app-aanbod in Fire TV. Het nieuwe smart-tv-systeem moet dat nog uitbreiden, vooral voor België, waar geen enkele lokale app beschikbaar is. Ook de privacy-opties kunnen beter. Die zijn nu rommelig en niet allemaal opgesteld in het Nederlands. Waar we wél bijzonder tevreden over zijn, is de beeldkwaliteit. De tv levert zeer goede beeldverwerking en een uitstekende kalibratie vanuit de fabriek, met een bijzondere pluim voor de prachtige hoeveelheid schaduwnuances.

Ook in HDR mag je rekenen op topbeeld. De audiokwaliteit volstaat, al vinden we het jammer dat Panasonic geen DTS ondersteunt op dit model. Fire TV is – ondanks de groeipijnen – wel vlot in gebruik en bevat in elk geval alle belangrijke internationale streaming-apps. Goede punten krijgt Fire TV voor de zoekfunctie. Gamers zullen blij zijn met de zeer lage input-lag en uitgebreide gamefeatures.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 betaalbare pizzarettes voor minder dan 100 euro
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: 5 betaalbare pizzarettes voor minder dan 100 euro

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

▼ Volgende artikel
Slim wachtwoordbeheer: zo houd je je accounts écht veilig
© Queenmoonlite Studio - stock.adobe.com
Huis

Slim wachtwoordbeheer: zo houd je je accounts écht veilig

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Dit gaan we doen

Sterke wachtwoorden en tweestapsverificatie blijven voorlopig onmisbaar, ook nu toegangssleutels opkomen. In dit artikel lees je hoe je veilig en praktisch met wachtwoorden omgaat. Je ontdekt welke gratis tools je helpen – zoals Bitwarden voor cloudbeheer of KeePassXC voor lokale opslag – en hoe je 2FA en authenticatie-apps toevoegt voor extra bescherming. Verder komt aan bod hoe je datalekken opspoort, phishing voorkomt, herstelcodes bewaart en aparte browserprofielen instelt voor gevoelige accounts. Tot slot lees je hoe toegangssleutels werken, de toekomst van wachtwoordloos inloggen.

Lees ook: Bescherm je data: voorkom digitale beveiligingslekken

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

De webversie van Bitwarden is nog handiger als je ook de browserextensie installeert.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

KeePassXC is een volwaardige wachtwoordmanager, weliswaar offline.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

LessPass: veiliger, maar het luistert nauw en is omslachtiger.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

In onder meer Chrome kun je wachtwoorden (en meer) via je account laten synchroniseren.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Een uitgebreide lijst met diensten die 2FA ondersteunen.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Export van TOTP-codes in Google Authenticator (voor gebruik op een ander apparaat).

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Bij Microsoft kun je slechts één herstelcode tegelijk activeren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Een weinig opbeurend rapport: zestien datalekken gevonden.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

De EU biedt nu ook eigen publieke DNS-filters aan.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Je gebruikt bij voorkeur een afzonderlijk adres voor het wachtwoordherstel.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Overweeg een afzonderlijk browserprofiel voor privacygevoelige online diensten.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Ook bij Google kun je de recentste sessies (en gekoppelde diensten) bekijken.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Voortaan is deze wachtwoordkluis alleen toegankelijk met wachtwoord en token.

Yubikey kopen?

Dan kan gewoon

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Je browserlogins op een presenteerblaadje.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Je kunt meerdere toegangssleutels maken voor diverse apparaten.

View post on TikTok