Een nieuw smart tv-systeem en een nieuwe beeldprocessor: Panasonic heeft in 2024 flink wat aan zijn tv's veranderd. We zijn dan ook benieuwd of al die veranderingen een stap vooruit betekenen. In deze review bekijken we het nieuwste model: de TV-55Z85AEG.

Panasonic blijft ook bij deze televisie trouw aan zijn ontwerpfilosofie: eenvoudig, misschien zelfs wat ingetogen, maar zeer goed afgewerkt. Het strakke uiterlijk komt door de volledig zwarte afwerking en het ontbreken van designaccenten. Hoewel het oled-scherm slank oogt, is de behuizing aan de achterzijde met 7 cm relatief dik. De tv staat op een centrale voetplaat, jammer genoeg ontbreekt een draaivoet.

We hadden eigenlijk gehoopt om vier HDMI 2.1-poorten aan te treffen, maar net als vorig jaar blijft het helaas bij tweemaal HDMI 2.1 en tweemaal HDMI 2.0. De HDMI 2.1-poorten bieden overigens wel 48Gbps bandbreedte en ondersteunen 4K120, ALLM, HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync, en ARC/eARC. De nieuwe chipset kan Dolby Vision 4K120-gaming leveren voor X Box Series X-gamers. De input-lag van 5,8ms in 2K120 en 10,3 ms in 4K60 maakt van de Z85A een sterke keuze voor gamers, ook al ondersteunt de tv geen 4K144, wat bij veel concurrenten wel mogelijk is.

©Eric Beeckmans

Panasonic heeft zowel de analoge composietvideo-aansluiting als het dubbele CI+-slot achterwege gelaten, een logische keuze in onze ogen. Wat blijft, zijn drie usb-poorten, een optische digitale audio-uitgang en een hoofdtelefoonaansluiting. Die laatste kan ook dienen voor het aansluiten van een subwoofer, waarbij je dit eenvoudig via het menu instelt. Daarnaast zijn ethernet, wifi en bluetooth aanwezig. Alle aansluitingen zijn zijwaarts gericht, zodat wandmontage zonder belemmering mogelijk is.

Prachtige schaduwnuances

Oled blijft een garantie voor perfect contrast: het echte zwart geeft beelden een knappe diepte die bijna tastbaar is. Met schaduwnuances heeft oled het soms moeilijker, maar dat is absoluut niet het geval op de Z85AEG. Die toonde perfect alle zwartdetails zodat donkere beelden enorm rijk en genuanceerd overkomen.

Wel kiezen we daarbij voor de Professioneel 1- of Filmmaker-modus, al is die laatste wel duidelijk gericht op kijken bij volledige verduistering. Beide beeldmodi leveren uitmuntende resultaten, met prachtige natuurlijke kleuren. Het oledscherm heeft een prima uniformiteit. De strepen in het donkere testbeeld verdwenen volledig nadat we eenmaal 'Schermonderhoud' hadden uitgevoerd.

©Panasonic

Dit paneel heeft geen microlens-laag, dus we verwachten geen top piekhelderheid. Op het 10%-venster meten we 783 nits, en op het volledig witte beeld houd je nog 144 nits over. Dat zijn eerder gemiddelde waardes voor een huidig oledmodel; de concurrenten doen het iets beter. Toch mag je rekenen op erg mooie HDR-beelden. De Z85AEG heeft een kleurbereik van 98% P3, ondersteunt Dolby Vision IQ en HDR10+ Adaptive, en natuurlijk ook HDR10 en HLG. We schakelen over naar de Filmmaker-modus en ook in HDR blijkt die van uitzonderlijke kwaliteit.

De dynamische tonemapping garandeert dat je geen enkel witdetail verliest, en dat kleuren zelfs in heel heldere tinten goed bewaard blijven. Alleen bij uitzonderlijk helder gemasterd materiaal kun je wat heldere nuances verliezen. Net als in SDR toont de tv zeer genuanceerde donkere beelden met erg veel detail. De donkere strandscène uit House of the Dragon die we daarvoor als test gebruiken, wordt zo goed als perfect weergegeven.

Beeldverwerking

Onder de motorkap zit een nieuwe processor: de HCX Pro AI MkII. Deze past Panasonic toe in de gehele oled-line-up, waaronder ook het topmodel. Je mag daarom rekenen op beeldverwerking van de bovenste plank. En inderdaad: we worden niet teleurgesteld. De nieuwe processor elimineert alvast een van de weinige zwakke punten van zijn voorganger. In zachte kleurovergangen is hij nu wel in staat om hinderlijke kleurstroken weg te werken. Dat doet hij relatief voorzichtig, maar je kunt de 'Vloeiende Schakering'-instellingen wat hoger zetten, mocht dat nodig zijn. Dit soort techniek leidt soms tot detailverlies, maar dat heeft Panasonic zo veel mogelijk weten te vermijden, en dat is een mooie prestatie.

©Eric Beeckmans

Bewegingsscherpte is erg goed op oledschermen, en dat is bij de Z85AEG niet anders. Wie de filmbeelden wat vloeiender wil maken, zonder die storende schokken als de camera beweegt, kan dat met Intelligent Frame Creation realiseren. Kies de stand die jou het best lijkt – Medium leek ons een goed compromis. Ruisonderdrukking, deinterlacing, upscaling – op al die vlakken scoort de tv erg goed. We herkennen wel de typerend zachte aanpak van Panasonic.

Dat beperkt het risico op een overmatig bewerkt beeld, maar bij bronnen van lage kwaliteit met veel ruis moet je de ruisonderdrukking wel een stapje hoger zetten. We adviseren ook de functie 'Resolutie Remasteren' te activeren; dat geeft het beeld wat extra detail. Met de Auto AI-beeldmodus zou de tv zelf al die instellingen aanpassen zoals nodig, maar we vonden het resultaat niet altijd heel overtuigend, ook al kun je zelf de sterkte van het effect bepalen. De True Cinema- of Filmmaker-modus heeft dan ook onze voorkeur.

Geluidskwaliteit

De Z85AEG kreeg een behoorlijke 2.1-audioconfiguratie van in totaal 50 watt. Daar haal je degelijk luisterplezier uit, zolang je de volumeknop onder twee derde van het maximum houdt. Dat levert voldoende volume voor een doorsnee woonkamer, heeft een aangename klank en zelfs een hoorbare portie bas. De tv ondersteunt Dolby Atmos, maar het surroundeffect was matig. Helaas is er ook geen DTS-ondersteuning; op dat vlak heeft de nieuwe chipset geen soelaas gebracht.

©Panasonic

Vergeet niet dat je in dit geval ook geen DTS kunt doorgeven via eARC, en dat is vooral jammer voor wie een uitgebreide (Ultra HD) Blu-ray-collectie heeft. Opgelet wanneer je het volume echt hoog zet: in onze testfragmenten greep de processor dan hard in, waardoor de klank een soort van pompend effect kreeg. Je krijgt wel uitgebreide instellingen om de klank wat bij te sturen, en dat is zeker het proberen waard.

De optie om een subwoofer aan te sluiten is interessant als je er eentje in huis hebt. Dan kost het je niets om te zien of dat de zaak verbetert. Maar wie echt beter geluid wil, kijkt beter onmiddellijk naar een soundbar. Ben je een gamer met meerdere 4K120-bronnen, houd er dan rekening mee dat je een van de HDMI 2.1-poorten verliest omdat die de ARC/eARC-functie voor de soundbar levert.

Fire TV

Na wat bescheiden experimenten vorig jaar schakelt Panasonic dit jaar al zijn modellen over naar Fire TV, het smart-tv-systeem van Amazon. Wat lay-out betref sluit het aan bij de heersende trend. Je ziet zodoende een grote carrousel met gesponsorde content, een rij met pictogrammen voor apps en een aantal functies, en vervolgens talrijke rijen met aanbevelingen. Goed punt: de aanbevelingen komen uit verschillende diensten. En ook de zoekfunctie kan resultaten uit meerdere diensten tonen.

Lees ook: Review Amazon Fire TV - smart tv-systeem ook op Panasonic-televisies

©Panasonic

Opvallend: Prime Video, de eigen dienst van Amazon, krijgt wel erg veel prioriteit. Het app-aanbod is uitstekend als je grote streamingdiensten zoekt. Voor lokale apps is er nog wat werk te verrichten. De Nederlandse markt krijgt wel Videoland, Kijk, NLZiet, Ziggo Go en KPN iTV, maar de Belgische markt komt er bekaaid vanaf. Daar is momenteel geen enkele app beschikbaar. Panasonic belooft echter beterschap.

De Panasonic afstandsbediening blijft een erg traditioneel en opvallend groot apparaat. Hij is wat afgerond, maar de layout van de toetsen is niet veranderd. Die is echter prima, en met een uitstekende toetsaanslag is hij fijn in gebruik. Numerieke toetsen, afspeeltoetsen, een D-pad, sneltoetsen voor apps – het is er allemaal. De 'My App'-toets kun je koppelen aan een app naar keuze; gamers kunnen die bijvoorbeeld binden aan het Game Dashboard.

©Eric Beeckmans

Conclusie

Als we Panasonic wat betreft de TV-55Z85AEG ergens terecht op moeten wijzen, dan is het op het lokale app-aanbod in Fire TV. Het nieuwe smart-tv-systeem moet dat nog uitbreiden, vooral voor België, waar geen enkele lokale app beschikbaar is. Ook de privacy-opties kunnen beter. Die zijn nu rommelig en niet allemaal opgesteld in het Nederlands. Waar we wél bijzonder tevreden over zijn, is de beeldkwaliteit. De tv levert zeer goede beeldverwerking en een uitstekende kalibratie vanuit de fabriek, met een bijzondere pluim voor de prachtige hoeveelheid schaduwnuances.

Ook in HDR mag je rekenen op topbeeld. De audiokwaliteit volstaat, al vinden we het jammer dat Panasonic geen DTS ondersteunt op dit model. Fire TV is – ondanks de groeipijnen – wel vlot in gebruik en bevat in elk geval alle belangrijke internationale streaming-apps. Goede punten krijgt Fire TV voor de zoekfunctie. Gamers zullen blij zijn met de zeer lage input-lag en uitgebreide gamefeatures.

Op elke website, in elke app en zelfs in de supermarkt laat je digitale sporen achter. Deze worden door bedrijven verzameld en doorverkocht en helaas gebeurt dat vaak op een slecht beveiligde manier. Het gevolg? Datalekken die je privacy en je geld in gevaar brengen. Gelukkig kun je je gegevens met een paar gerichte maatregelen zelf beschermen.

Een goede bescherming van je gegevens begint met het vaststellen welke gegevens er al van je rondzwerven. Daarna beslis je wat écht bewaard moet blijven en vervolgens dicht je elk lek met slimme hulpmiddelen. In dit artikel leiden we door het hele proces. We starten met een snelle inventarisatie van je digitale voetafdruk. Denk aan ongebruikte accounts, verborgen toestemmingen en vergeten wachtwoorden.

Vervolgens gaan we aan de slag: van wachtwoordmanagers en tweestapsverificatie tot versleutelde bestandsdeling en VPN’s. Tot slot kijken we naar je wettelijke rechten onder de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) en laten we zien hoe je die in je voordeel kunt inzetten. Zo groeit je beveiliging organisch mee met elke stap die je zet. Je minimaliseert de risico’s en pakt je regie terug!

Digitale voetafdruk

Elk beveiligingsplan begint met inzicht. Open daarom eerst op je computer Instellingen, kies Privacy en beveiliging en bekijk alle categorieën om te zien welke apps toegang hebben tot je locatie, camera en microfoon. Noteer wat je niet verwacht had.

Ga vervolgens naar je e-mail en zoek op trefwoorden als ‘registratie’, ‘bevestig je account’ en ‘privacyverklaring’. Zo spoor je vergeten accounts op, bijvoorbeeld de webshop waar je vijf jaar geleden een cadeautje bestelde. Bezoek tot slot de website Have I Been Pwned en vul je e-mailadres in. De dienst toont of je gegevens in bekende datalekken zitten.

Geef elke vondst een kleurcode: groen voor veilig, oranje voor opletten en rood voor directe actie. Met dit kleurenoverzicht zie je in een oogopslag waar het gevaar zit. Sla het bestand lokaal op, niet in de cloud, en bescherm het met een wachtwoord. Nu je precies weet welke gegevens rondzwerven, kun je gericht maatregelen nemen in plaats van schieten met hagel. Zo bespaar je tijd en mis je geen verborgen risico.

Onkraakbare wachtwoorden

Een uniek en lang wachtwoord voor elk account is de simpelste en beste bescherming. Installeer daarom een wachtwoordmanager zoals Bitwarden (https://bitwarden.com) of 1Password (https://1password.com). Maak eerst een hoofdwachtwoord van minstens zestien tekens dat geen bestaand woord bevat; combineer hoofdletters, leestekens en een zin die je alleen zelf begrijpt. Open daarna de manager en klik op Nieuwe login of Add Item, plak de url, vul gebruikersnaam in en laat de generator een wachtwoord van vijfentwintig willekeurige tekens maken.

Je kunt ook een volledige lijst met wachtwoorden importeren uit je browser. Sla het op en activeer Autofill in de browserextensie. Wis direct het oude, zwakke wachtwoord en gebruik de functie Password Health om overgebleven duplicaten op te sporen. Dankzij de versleutelde kluis verlaat geen enkel wachtwoord je apparaat onversleuteld; alleen jij bezit de sleutel. Vergeet niet regelmatig een back-up van de kluis te exporteren naar een versleuteld usb-station voor extra zekerheid. Zo voorkom je dat één lek al je accounts in gevaar brengt en kun je wachtwoorden probleemloos blijven vernieuwen.

Tweestapsverificatie

Helaas is zelfs een fantastisch wachtwoord kwetsbaar wanneer een bedrijf een datalek heeft. Activeer daarom altijd een tweestapsverificatie, ook wel multi-factor authentication genoemd. Veel diensten bieden deze optie aan. Ga naar de beveiligingsinstellingen van je account, bijvoorbeeld Account / Beveiliging / Tweestapsaanmelding, en kies voor een authenticator-app.

Installeer op je telefoon een gratis app als Google Authenticator. Klik op QR-code scannen, houd de camera boven het scherm en bevestig. De app toont nu elke dertig seconden een nieuwe zescijferige code. Voer die in op het webformulier en sla de herstelcodes op in een offline-document.

Voor kritieke accounts, zoals je cloudopslag of crypto-wallet, gebruik je bij voorkeur een hardware-sleutel als YubiKey. Steek de sleutel in de usb-poort, druk op het lampje en log in zonder een code over te typen. Dankzij de FIDO2-standaard wordt phishing onmogelijk, omdat de sleutel de url controleert voordat hij tekent. Zo combineer je gemak met een ijzersterke tweede factor die indringers buitenhoudt. Bewaar een reservesleutel op een andere locatie zodat verlies of diefstal je niet buitensluit.

Veilig en tijdelijk delen

Je wilt een scan van je paspoort opsturen naar een overheidsinstelling, of een map met familiefoto’s delen met oma. Gebruik dan nooit onbeveiligde e-mailbijlagen. Kies in plaats daarvan voor een end-to-end-versleutelde dienst als Wormhole.

Sleep het bestand naar het tabblad en beperk de download tot één keer. Kopieer de link, plak hem in een bericht en stuur het wachtwoord via een ander kanaal. Wie te laat klikt, krijgt een 404-fout, waardoor je geen nieuwsgierige meelezers meer hebt.

Werk je in Windows, open dan een willekeurige map, klik met rechts op een bestand, ga naar OneDrive / Delen, kies via de drie puntjes Instellingen voor delen en voeg een Wachtwoord en Vervaldatum toe. Door tijd, wachtwoord en versleuteling te combineren geef je kwaadwillenden geen kans. Bovendien bespaar je opslagruimte omdat het bestand niet in talloze inboxen blijft zweven.

Virtueel privénetwerk

Openbare hotspots in hotels en cafés zijn een paradijs voor datadieven. Zodra je onversleuteld verkeer verstuurt, kan iedereen in het netwerk meelezen. De eenvoudigste bescherming is het inschakelen van een virtueel privénetwerk. Installeer op je laptop en mobiel bijvoorbeeld de opensource-dienst Mullvad of het commerciële NordVPN.

Open de app, klik op Snel verbinden en verifieer dat het slot-pictogram in de menubalk verschijnt. Activeer daarnaast de optie Kill Switch zodat je verbinding blokkeert zodra de tunnel wegvalt. Voor extra zekerheid kun je in je browser de ingebouwde optie Altijd beveiligde verbindingen gebruiken activeren, die je vindt via Instellingen / Privacy en beveiliging. In Firefox heet de optie Alleen-HTTPS-modus. Test je opstelling via de site DNSLeakTest. Verschijnt je eigen provider niet, dan zit je goed. Zo browse je veilig, zelfs op een open wifinetwerk.

Monitoren én reageren

Beveiliging is geen eenmalige klus. Stel dus alerts in die automatisch waarschuwen wanneer jouw gegevens op straat liggen. Klik op Have I Been Pwned bovenaan op Notify me en vul je e-mailadres in. De dienst mailt je voortaan zodra je mailadres opduikt in een nieuw lek.

Voeg daarnaast domeinmonitoring toe voor je eigen website als je die hebt. Als er een waarschuwing verschijnt, open je direct de wachtwoordmanager, genereer je een nieuw wachtwoord en controleer je of tweestapsverificatie actief is. Noteer het incident in je kleurenoverzicht.

Reageer je snel, dan is de kans klein dat cybercriminelen al hebben toegeslagen. Zo bouw je een continue verdedigingslinie die meegroeit met het dreigingslandschap. Maak er een maandelijkse routine van. Dan zijn al je accounts, ook de oude, veilig.

Pak de regie over je data!

Datalekken horen bij het digitale leven, maar hun impact bepaal jij. Door eerst je voetafdruk in kaart te brengen, vervolgens unieke wachtwoorden en tweestapsverificatie toe te passen en je apparaten te versleutelen, sluit je de belangrijkste toegangspoorten. Veilige bestandsdeling, een betrouwbare VPN en een periodieke schoonmaak dichten de resterende kiertjes. Met automatische monitoring en hulp van de AVG is er een goede basis. Geen enkele maatregel staat op zichzelf; samen vormen ze een flexibel schild dat meebeweegt met nieuwe dreigingen. Begin vandaag, ervaar morgen al meer gemoedsrust en bespaar geld en ongemak op de lange termijn.

Wil je dit jaar met Halloween echt indruk maken? Met de airfryer maak je in een mum van tijd griezelig lekkere hapjes die niet alleen heerlijk smaken, maar er ook angstaanjagend (leuk) uitzien. Van knakworst-mummies en spinnenpizza's tot spookachtige cupcakes en pittige Halloweenpompoentjes: 4x luguber lekkers uit de airfryer.

Knakworst-mummies

Ingrediënten (voor 6 stuks)

☐ 6 knakworsten of hotdogworsten
☐ 1 blik croissantdeeg
☐ 1 ei
☐ Suikeroogjes of mosterd of ketchup

Bereiding

• Verwarm de airfryer voor op 180 graden Celsius.
• Rol het croissantdeeg uit. Snijd het deeg met een scherp mesje in repen van ongeveer 1 centimeter dik.
• Tel hoeveel reepjes deeg je hebt en deel dit aantal door 6, zodat al je mummies evenveel windsel krijgen.
• Leg de deegreepjes op een bord en leg de knakworst of hotdogworst erop.
• Sla elk reepje kruislings over de worst heen; je pakt hem dus als het ware in. Zorg wel dat je bovenaan wat ruimte overlaat, voor zijn gezichtje.
• Kwast de knakworstmummies in met losgeklopt ei en leg ze in de airfryer.
• Bak de mummies in 10-12 minuten goudbruin en krokant.
• Laat iets afkoelen en snijd eventueel nog wat extra 'windsel' in met een scherp mesje.
• Decoreer met twee snoepoogjes. Heb je die niet, maak dan ogen met een klein drupje mosterd of ketchup.

©ID.nl

Spinnenpizza's

Ingrediënten (voor 6 tot 8 stuks)

☐ Pak of rol kant-en-klaar pizzadeeg
☐ 200 ml tomatensaus
☐ 200 gram geraspte kaas
☐ Zwarte olijven zonder pit
☐ Eventueel: oregano

Bereidingswijze

• Verwarm de airfryer voor op 180 graden Celsius.
• Rol het pizzadeeg uit en steek er cirkels uit met een diameter van 10 tot 15 centimeter.
• Verdeel de tomatensaus erover met een lepel. Gebruik ongeveer 1 eetlepel saus per pizza.
• Strooi de geraspte kaas erover, ongeveer 25 gram per pizza.
• Voeg eventueel voor wat extra smaak een klein beetje oregano toe.
• Leg de pizzabodems in de mand van de airfryer.
• Bak de pizzaatjes in 8-10 minuten gaar en bruin.
• Haal de pizza's uit de airfryer en versier ze. Daarvoor snijd je per pizza 1 olijf door de lengte doormidden; dit wordt het lijfje.
• Snijd voor het hoofd 1 olijf door de breedte doormidden.
• Voor de pootjes snijd je 1 olijf over de korte kant in 4 stukken, zodat je 4 ringetje hebt. Snijd die doormidden, zodat je 8 pootjes hebt.

©ID.nl

Spoken-cupcakes

Ingrediënten (voor 6 stuks)

☐ 150 gram zelfrijzend bakmeel
☐ 100 gram bruine basterdsuiker
☐ 2 eieren
☐ 100 ml plantaardige olie
☐ 75 ml karnemelk
☐ 1 el speculaaskruiden
☐ 1 tl kaneel
☐ 1 el geraspte appel
☐ Kant-en-klare topping (wit)
☐ Wat gesmolten chocolade of chocoladedecoratiestift

Bereiding

• Verwarm de airfryer voor op 160 graden.
• Meng in een kom de eieren, olie en karnemelk.
• Voeg de droge ingrediënten toe: bakmeel, basterdsuiker, speculaaskruiden, kaneel. Mix tot een glad beslag. Schep er tot slot de geraspte appel door.
• Schep het beslag in maximaal 6 cupcakevormpjes en zet ze in de mand van de airfryer.
• Bak de cupcakes in 15-18 minuten gaar en bruin. Prik met een satéprikker, als deze er schoon uitkomt zijn ze klaar.
• Laat ze afkoelen.
• Maak er met de topping met behulp van een spuitzakje en spuitmondje een toef op in de vorm van een spookje.
• Voeg met de gesmolten chocolade of de decoratiepen per spook twee oogjes en een opengesperd mondje toe.

©ID.nl

Pittige Halloweenpompoentjes

Ingrediënten (voor 16 stuks)

☐ 8 jalapeño-pepers
☐ 100 gram roomkaas (naturel)
☐ 50 gram geraspte cheddar
☐ 1 teentje knoflook (fijngehakt)
☐ 1 lente-ui (fijn gesneden)
☐ Zout en peper
☐ Olijfolie
☐ Optioneel: paprikapoeder of chilivlokken voor extra pit

Bereiding

• Snijd de jalapeñopepers in de lengte doormidden en verwijder de zaadlijsten en pitjes. Laat de steeltjes eraan zitten.
• Meng in een kom de roomkaas, cheddar, knoflook, lente-ui, zout, peper en eventueel wat paprikapoeder of chilivlokken.
• Vul elke peperhelft met dit kaasmengsel en strijk het oppervlak glad met de achterkant van een lepel.
• Snijd met een klein mesje, satéprikker of tandenstoker voorzichtig gezichtjes in de bovenkant van de nog koude vulling: twee ogen, een neusje en een grijns.
• Zet de pepers daarna 5 tot 10 minuten in de koelkast, zodat de vulling wat opstijft en de uitgesneden gezichtjes beter zichtbaar blijven tijdens het bakken.
• Verwarm de airfryer voor op 180 graden Celsius.
• Bestrijk de buitenkant van de pepers licht met olijfolie en leg ze in de mand van de airfryer.
• Bak ze in 8 tot 10 minuten, tot de kaas gesmolten en lichtbruin is.
• Laat de Halloweenpompoentjes een paar minuten afkoelen voordat je ze serveert.