Deze 85 inch Hisense past wellicht niet in iedere woonkamer, maar dat er vraag is naar grotere televisies is wel duidelijk. Met de 85UXKQ levert Hisense het beste wat miniled-tv’s op dit moment te bieden hebben. Prachtig contrast én enorme piekhelderheid.

Van een televisie met een hoog prijskaartje als deze moet toch wel een aantrekkelijk design hebben. Meer nog dan bij kleine modellen is het beeld zo overweldigend dat je liefst van al zo min mogelijk kader ziet. Zo geeft het grote beeld een nog sterkere indruk. Een klein kader dus, met als enige accent de zijkanten die 45° afgeschuind zijn. Perforaties in het metaal verraden daar, en aan de bovenzijde, de aanwezigheid van luidsprekers.

De tv is verder opvallend vlak, hij meet nauwelijks vier centimeter in diepteprofiel. De achterzijde is afgewerkt in verschillende panelen met streepmotief. Sommige daarvan staan wat bol en buigen onder heel lichte druk wat door. Dat is een detail dat we liever niet zien. De tv staat op twee eenvoudige smalle poten die je kunt monteren in een brede of smalle stand.

Aansluitingen

Op een topmodel zoals dit hadden we gehoopt op vier HDMI 2.1-poorten, maar helaas. We vinden twee HDMI 2.0-aansluitingen, en twee HDMI 2.1-aansluitingen. Op die laatste poorten krijg je 48Gbps bandbreedte. Gamers kunnen dan ook aan de slag in 4K120, pc-gamers zelfs in 4K144 of 2K@240. De tv ondersteunt ALLM, HDMI VRR, AMD FreeSync, en NVIDIA G-Sync Compatible. De input lag bedraagt 16,8ms in 4K60. Een van de HDMI 2.1-poorten ondersteunt ARC/eARC.

De resterende aansluitingen zijn twee USB-aansluitingen, een composiet video en stereo cinch ingang, hoofdtelefoonaansluiting, optisch digitale audio-uitgang, ethernet, WiFi (802.11ax) en Bluetooth. Alle aansluitingen wijzen naar opzij, een strakke wandmontage is dus mogelijk. Voorzie wel stevige muurankers, de tv weegt 54,4kg. Met externe USB-opslag kan je via de enkelvoudige DVB-T/T2/C-tuner, DVB-S/S2-tuner en een CI+-slot live tv bekijken, opnemen en pauzeren.

Super contrast en helderheid 

Hisense had dit jaar al mooie dingen getoond met de U7K- en U8K-reeks. Maar de UXK-reeks gaat echt nog wel een stapje verder. De miniled-achtergrondverlichting van deze 85 inch-reus is onderverdeeld in 5.184 zones, dat zijn er vijfmaal zoveel als op de U8K. Het VA-paneel is vermoedelijk van hetzelfde type als de ULED-modellen. We zien een prima eigen ANSI-contrast van 4.100:1, dat met local dimming stijgt naar 44.000:1 of zelfs meer in het gemakkelijkere testpatroon. De SDR-beelden zijn dan ook erg knap, en naderen OLED-prestaties.

We zien geen halo’s of zonegrenzen, hoogstens uitzonderlijk bij heel contrastrijke content maar dan zelfs bijna alleen als je vanuit een hoek kijkt. Het VA-paneel heeft een goede kijkhoek voor kleur, maar contrast daalt licht als je uit het centrum zit. De uniformiteit in donkere beelden was echter prima. In heldere beelden zagen we een klein lichtjes donkere vlek in het centrum. Dat stoorde ons niet, maar het is iets om rekening mee te houden als je een hekel hebt aan het zogeheten Dirty Screen-effect (dit kan verschillen van toestel tot toestel).

De Filmmaker-mode was erg helder, iets te helder zelfs, dus laat zeker de lichtsensor geactiveerd. De grijsschaal vertoonde wat tinting, lichtjes rood in de middentinten en blauw in de heldere tinten. Op witte content kan dat soms storen. Er was heel veel schaduwnuance en kleuren zijn goed.

De echte verrassing vinden we bij HDR. Het beeld piekt op een helderheid van 3.478 nits op het 10% venster en 934 nits op een volledig wit scherm. Dat is verbazingwekkend goed, en verlegt echt wel de grens voor HDR-prestaties. De piek bereik je pas na een seconde, maar we zagen altijd minimaal 2.500 nits op het 10% venster. Het kleurbereik van de quantum dots is 99% P3, ook al uitstekend. Maar de processor heeft het blijkbaar moeilijk om zoveel helderheid, contrast en kleur in de pas te laten lopen.

Donkere tinten worden consequent te donker getoond, de heldere tinten volgen we de gewenste curve. Dat drukt een beetje zwartdetail weg, maar wat erger is, in donkere scènes lijkt de local dimming ook veel schaduwnuance te maskeren, zodat het wat uitgeveegd lijkt. Beide effecten konden we wat milderen door ‘Verbeterde schaduwdetails’ te activeren.

Ook in de HDR-tonemapping zien we ruimte voor verbetering. In sommige beelden haalde dat extra kleur en contrast naar boven, in andere verborg het wat witdetail. Kortom, al zijn de beelden vaak bijzonder indrukwekkend, Hisense benut het volledige potentieel van dit toestel niet optimaal. Mogelijk kunnen software updates dat verbeteren, maar dat is nooit zeker.

Beeldverwerking

Op een groot scherm is beeldverwerking des te belangrijker, want elk detail staat immers in het groot op het scherm. Bij onze eerste test laat het toestel een paar steken vallen, zowel de MPEG-ruisonderdrukking als het filter dat kleurbanden verwijdert, lijkt niet te werken. Met een inderhaast geleverde software update is het probleem echter weer opgelost. We zien dan dat de resultaten heel sterk aanleunen bij die van de U8KQ. Goede de-interlacing, upscaling, en ruisonderdrukking zorgen voor een prima basis. Video waarin zware compressie-artefacten (blokvorming) zichtbaar zijn, kan de processor niet opschonen. En kleurstroken werkt hij alleen weg als deze relatief zacht zijn.

Het paneel heeft een goede bewegingsscherpte. Snel bewegende voorwerpen hebben een heel fijne vage rand. De optionele 240Hz-mode veroorzaakt verlies van verticale resolutie, en op dit formaat vinden we dat een geen optimale zaak. Tenzij je echt opteert voor maximale bewegingsscherpte laat je het beter uitstaan. De processor zorgt voor goede motion interpolation, zodat snelle camerabewegingen er vloeiend uitzien.

Meeslepende audiobeleving

Hisense heeft dit model voorzien van een uitgebreide luidsprekerconfiguratie. Die moet garant staan voor een meeslepende beleving waarbij ook Dolby Atmos en DTS:X tracks tot hun recht komen. Daarvoor zijn twee opwaarts gerichte speakers en twee zijwaarts gerichte speakers toegevoegd aan de stereo luidsprekers onderaan en de woofer in de rug.

De configuratie levert samen 82 Watt vermogen. Die extra luidsprekers zijn een stevige troef voor surround-tracks. Onze Dolby Atmos-testen zetten ons midden in het geluid, en ook het hoogtekanaal is goed hoorbaar. Voor de beste surround kies je de ‘theater’ preset, al kan die soms nogal overdreven klinken. De tv levert heel wat volume en een flink portie bas.

Ook voor muziek konden we de prestaties van deze Hisense wel waarderen. Enkel wanneer er erg veel bas in de soundtrack zit, kan de woofermodule een klikkend geluid maken. Dat probleem kwamen we overigens ook al tegen op de U8KQ. Voor de meeste kopers zullen deze audioprestaties volstaan.

VIDAA U7: gebruiksvriendelijk en vlot 

In ons overzicht van VIDAA U7 vind je alles wat je moet weten over het smart tv-systeem van Hisense. Het werkt vlot en heeft een gebruiksvriendelijke interface. We hebben wel twee minpunten. Het Home-scherm is grotendeels gereserveerd voor reclame of gesponsorde content. Dat is een ontwikkeling die we betreuren en we steeds vaker bij andere fabrikanten zien.

De tweede opmerking betreft de aanwezigheid van Belgische lokale apps, of beter gezegd: de afwezigheid ervan. Dat is anno 2023 eigenlijk niet meer van deze tijd. Hisense liet wel weten dat VTM Go er aankomt, maar voor Streamz en VRT Max is er nog geen nieuws, ook al staan ze op hun verlanglijst.

Net zoals bij de U8KQ en U7KQ kreeg de UXKQ dezelfde zilverkleurige, compacte lichtmetalen afstandsbediening. Die werkt goed, heeft een degelijke toetsaanslag, goede selectie toetsen en prima layout. De toetsen zitten dicht bij elkaar, maar hebben wel een duidelijk profiel zodat je je zelfs op de tast niet gemakkelijk vergist. Er zijn zes sneltoetsen voor de belangrijkste streamingdiensten.

Conclusie

De Hisense 85UXKQ biedt onmiskenbaar goede prestaties, met grensverleggend contrast en uitstekende helderheid. Deze tv presteert in veel of weinig omgevingslicht heel goed. Maar tegelijkertijd toont het dat Hisense nog niet het volledige potentieel benut. Zeker wat betreft HDR10 is er nog veel nodig om de weergave van donkere content te verbeteren, en kan ook tonemapping optimaler worden ingezet.

Toch lieten de HDR-beelden al een sterke indruk achter en met ondersteuning voor Dolby Vision en HDR10+ zit je echt wel gebeiteld. Het enorme beeld krijgt prima ondersteuning van de ruime audioconfiguratie die knap surroundgeluid levert. VIDAA U is een gebruiksvriendelijke omgeving, al blijft het ontbreken van lokale Belgische apps nog steeds een pijnpunt. Dat je voor dit soort technologie meer betaalt, lijkt voor de hand liggend. We hopen wel dat Hisense er voor die prijs nog wat aan kan verbeteren via software updates.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.