LCD-tv's zijn al jaren de populairste keuze. En hoewel zulke televisies volgens dezelfde principes werken, zijn er toch substantiële verschillen en heeft iedere fabrikant zo zijn eigen implementatie. Waar moet je op letten als je nu een lcd-televisie gaat kopen?

Allereerst is het natuurlijk handig om te weten hoe een lcd-televisie precies werkt, want dat maakt juist het verschil in de uiteindelijke beeldkwaliteit en de mogelijkheden van zo'n tv. De afkorting lcd is natuurlijk al best een oude term en staat - voor wie dat nog niet wist - voor Liquid Crystal Display. Een lcd-tv bestaat uit meerdere vloeibare kristallen die samen één beeld vormen. In tegenstelling tot een oled-scherm heeft een lcd-scherm achtergrondverlichting nodig om de pixels te laten oplichten.

©Eric Beeckmans

De lichtbron aan de achterzijde van een lcd-scherm gaat eerst door een zogeheten polarisatiefilter, dat ervoor zorgt dat het licht één bepaalde richting op gaat. Vervolgens gaat het licht door een een laag vloeibare kristallen. Deze kristallen kunnen draaien wanneer er een elektrische stroom op wordt gezet door de Thin Film Transistor (TFT)-laag.

Door de hoeveelheid draaiing in de vloeibare kristallen te regelen met de elektrische stroom, kan het lcd-scherm regelen hoeveel licht er door elke pixel gaat. Tot slot gaat het licht door een andere laag, het kleurenfilter, die rode, groene en blauwe subpixels heeft. Door de intensiteit van het licht voor elke subpixel te variëren, is het mogelijk om bijna elke kleur te creëren.

Verschillende typen lcd

Het gebruikte lcd-paneel in een televisie is het belangrijkste onderdeel. Er bestaan verschillende soorten lcd-panelen, elk met zijn eigen voor- en nadelen. We kunnen de lcd-panelen opdelen in twee grote families: IPS en VA. Deze termen vind je ook vaak terug bij computermonitoren. Binnenin deze families zijn ook varianten te vinden, maar in grote lijnen tonen ze dezelfde karakteristieken. We bekijken de beide technieken van dichthij.

IPS: In-Plane Switching

Dit type paneel staat bekend om zijn brede kijkhoek, wat betekent dat zowel kleur als contrast goed bewaard blijven als je niet recht voor het scherm zit. IPS-panelen hebben echter een zwakkere contrastverhouding en minder goed zwartniveau in vergelijking met VA-panelen. Dit betekent dat de donkere delen van het beeld er eerder grijs dan zwart uitzien, dat komt vooral tot uiting als je bij relatief weinig omgevingslicht kijkt. IPS-panelen worden ook vaak toegepast bij laptops.

©Eric Beeckmans

VA: Vertical Alignment

VA-panelen hebben over het algemeen de beste contrastverhouding en het beste zwartniveau van alle lcd-varianten, wat resulteert in een levendiger beeld met meer diepte. De kijkhoek is echter dan weer wel beperkter dan bij IPS-panelen. Wie niet recht voor het scherm zit, ziet vooral het contrast dalen, en vaak ook de kleurweergave wat verwateren.

©Eric Beeckmans

Ook verschillende typen achtergrondverlichting

We noemden eerder al de fluorescentiebuizen als achtergrondverlichting voor de eerste generatie lcd-televisies, maar ook de manier waarop nu led-verlichting wordt toegepast heeft invloed op de beeldkwaliteit. We onderscheiden drie types: Direct-lit, Edge-lit en Full Array.

Direct-lit

Bij deze tv's staat een beperkt aantal led's direct achter het scherm geplaatst, gelijkmatig verdeeld over het hele paneel. In sommige televisies kunnen de led's allemaal tegelijk gedimd worden (ook wel global dimming genoemd), bijvoorbeeld bij donkere beelden, zodat de zwartweergave verbeterd wordt. Maar bij een combinatie van donker en heldere delen in beeld, moet de tv een compromis maken. Dit type tv is vaak goedkoper dan types met de andere twee type verlichting.

©Eric Beeckmans

Edge-lit

Bij edge-lit tv's zijn de led's langs de randen van het scherm geplaatst, meestal onderaan, maar soms aan alle vier de zijden. Hierdoor is het mogelijk om de tv dunner te maken. Het nadeel is echter dat de helderheid mogelijk niet gelijkmatig over het scherm wordt verdeeld, wat leidt tot minder gelijkmatige verlichting en contrast.

Ook edge-lit tv’s kunnen global dimming gebruiken, maar sommige modellen kunnen de led's in groepen dimmen, we spreken dan van local dimming. De mogelijkheden zijn echter beperkt. Als de led's onderaan het scherm zitten, kan het beeld bijvoorbeeld in een beperkt aantal kolommen (+/- 10) verdeeld worden. De tv moet echter vermijden dat je plots een heldere kolom in beeld ziet, en dus is het effect van deze local dimming vrij beperkt.

©Eric Beeckmans

Full Array

Bij deze tv's is een groot aantal led's gelijkmatig verdeeld over de hele achterkant van het scherm. Het grote verschil met direct-lit tv’s is dat Full Array-tv’s allemaal gebruik maken van local dimming. Dat wordt ook wel Full Array Local Dimming (FALD) genoemd.. De led's zijn onderverdeeld in groepen die onafhankelijk van elkaar gedimd of verlicht worden op basis van de inhoud die wordt weergegeven.

Dit verbetert de contrastratio enorm en zorgt voor een dynamischer beeld, met diepere zwarttinten en helderder wit. Full Array-tv’s hebben vanaf 100 tot meer dan 1000 zones. Des te meer zones, des te beter de tv controle heeft over het contrast binnen het beeld. Maar ook hier is het erg belangrijk dat de tv het onzichtbaar kan vermijden dat individuele zones in het scherm oplichten.

©Eric Beeckmans

QLED en andere varianten die kleur beïnvloeden

De achtergrondverlichting is normaal gezien opgebouwd uit witte led's. Het kleurfilter zet dat witte licht om in rood, groen en blauw. Om een zo groot mogelijk kleurenpalet te creëren, is het belangrijk dat het rood, groen en blauw licht dat in het witte licht zit zo puur mogelijk is. Sommige technologieën grijpen daarop in.

©Eric Beeckmans

De bekendste is QLED, een term die is bedacht door Samsung en nu ook wordt gebruikt door andere fabrikanten zoals TCL. QLED-tv’s gebruiken een achtergrondverlichting die opgebouwd is uit blauwe leds, met daarboven een laag quantum dots. Dat zijn nanokristallen die het blauwe licht omzetten naar zeer puur rood en groen. Daardoor leveren QLED-tv’s een breder kleurpalet, maar ook een hoger helderheidsniveau. LG gebruikt een variant van dit principe onder de naam QNED, zoals de 65QNED866.

Welke tv heeft welk type paneel?

Als consument is het niet eenvoudig om te achterhalen tot welke familie een bepaald tv-model toebehoort. Het type lcd-paneel kun je eigenlijk alleen afleiden uit een macroshot van de pixelstructuur, dat kan zelfs met een smartphone en goedkope macrolens. Maar zelfs tussen diverse types VA-panelen kan toch een aanzienlijk verschil zitten.

©Samsung Electronics

Het type achtergrondverlichting, of hoeveel zones er nu precies in de achtergrondverlichting zitten, daarover geven fabrikanten zelden of nooit informatie, al vind je soms wel de vermelding Full Array terug bij de specificaties. Termen zoals QLED, QNED of NanoCell worden dan weer wel duidelijk aangegeven, omdat dit merk-specifieke benamingen zijn.

Het klinkt banaal, maar uiteindelijk is de prijs toch ook hier vaak een goede indicatie, althans binnen hetzelfde merk. Duurdere modellen gebruiken over het algemeen meer dimming zones, zijn helderder en hebben een krachtigere processor voor beeldverwerking. Maar dat zie je dus ook terug in de prijs.

Met de L'OR Barista Absolu zet je thuis zowel warme als gekoelde koffie, om er naar eigen recept ijskoffie van te maken. In deze review bespreken we gebruiksgemak, smaak en consistentie, of de Enjoy Over Ice-stand en Intensity Boost echt verschil maken én of het prijskaartje van 129 euro (adviesprijs) dat waard is.

Design & bouw

De L’OR Barista Absolu is een compacte koffiemachine die werkt met de welbekende capsules. Hij weegt net geen 3,5 kilo en is 28,3 centimeter hoog, 16,2 centimeter breed en 39,6 centimeter diep. Het testexemplaar is uitgevoerd in matgrijs, met aan de achterzijde een waterreservoir met klepje en handig hengsel, en met een capaciteit van 1,2 liter. Bovenop zit een hendel die je naar boven kunt trekken om de capsule op de juiste plek in de machine te doen; daarachter zitten de bedieningsknoppen.

Aan de voorzijde onder het koffietuitje zit een opvangreservoir dat je los kunt halen. Deze is niet in hoogte te verstellen, maar wel los te halen om er een grote mok onder te zetten; handig bij de XXL-koffies. Als je het hele paneel naar voren trekt, zie je het bakje waar gebruikte capsules in vallen. Kortom: een overzichtelijk apparaat.

©Saskia van Weert

Handleiding & meegeleverde capsules

Er zit geen uitgebreide handleiding bij, alleen een boekje waarin met tekeningen wordt aangegeven hoe de machine werkt. Dat is voldoende duidelijk. Ook zit er bij de testmachine een doosje met tien originele L’OR-XXL-capsules om de machine mee te leren kennen.

©Saskia van Weert

Bediening & opties

De bediening en het aantal opties is eveneens vrij overzichtelijk. De Absolu kan overweg met twee formaten capsules: normaal en XXL. Het apparaat herkent het formaat automatisch, daar hoef je als gebruiker niets voor te doen. Er zitten vijf knoppen op. De drie grotere knoppen zijn voor ristretto, espresso en lungo. Daarachter zitten twee kleinere knoppen: links voor ijskoffie en rechts voor extra sterke koffie.

Wie zin heeft in koffie zorgt voor een gevuld waterreservoir, een capsule op de juiste plek en met een druk op de knop gaat de machine aan de gang. Hij is niet per se supersnel; het zetten van een lungo met een XXL-capsule duurt van het indrukken van de knop tot aan de laatste druppels ruim anderhalve minuut.

©Versuni

Iced coffee in de praktijk

De functie waarmee de Absolu wordt aangeprezen, is de ijskoffie. In de beleving van het testteam zijn dat zoete, vaak calorierijke lekkernijen om lekker van te genieten: een combinatie van koffie, zuivel en bijvoorbeeld karamelsaus. De verwachtingen zijn hooggespannen, maar na het bestuderen van de handleiding worden die toch wel flink getemperd.

Wat de machine doet als je de Enjoy Over Ice-knop indrukt en de gewenste hoeveelheid koffie (klein, middel of groot) kiest, is lauwe koffie produceren in een glas of mok waar je zelf eerst ijsklontjes in hebt gedaan. Het voordeel is dat de smaken van de koffie niet worden aangetast door de hitte en dat de koffie extra romig is. Maar je zult zelf aan de slag moeten met toevoegingen en toppings.

©Versuni

Eindoordeel

De Barista Absolu is een gebruiksvriendelijk, compact apparaat met een smaakvol uiterlijk. Hij is beschikbaar in wit, grijs en zwart, en past daardoor prima bij de meeste keukens. Het aantal gebruiksopties is overzichtelijk: ristretto, espresso of lungo in normaal of XXL-formaat, extra sterk of lauw om ijskoffie mee te maken. Er kan eigenlijk niks misgaan tijdens het gebruik. Hij werkt met capsules die na gebruik gemakkelijk worden weggegooid door het opvangbakje in een vuilnisbak te legen.

Ben je een liefhebber van dit type koffie, dan is het een prima apparaat. De functie waarmee hij wordt aangeprezen, namelijk de ijskoffie, stelt helaas teleur. Fijnproevers waarderen waarschijnlijk het behoud van de aroma's door de koffie lauw te zetten, maar als je aan de slag gaat met slagroom en zoete sausjes valt dit voordeel helemaal weg. Speciaal voor de ijskoffie hoef je hem niet te kopen, je kunt even goed je kopje koffie in de koelkast zetten als je zin hebt in een luxe ijskoffie.

Naast Chrome is Microsoft Edge een van de populairste webbrowsers. Edge bouwt voort op dezelfde basis als Chrome, maar onderscheidt zich vooral met extra functies voor veiligheid en privacy. Daarmee verklein je de kans dat websites je volgen of gevoelige gegevens onderscheppen.

Lees ook: Alternatieve browsers: surf ook eens op een andere golf

Voorkom tracking

Klik in de rechterbovenhoek op de drie puntjes om het menu te openen. Selecteer Instellingen en kies in de linkerkolom Privacy, zoeken en services. Daar vind je de optie Traceringspreventie. Zorg dat deze bescherming is ingeschakeld. Je kunt kiezen uit drie niveaus van traceringspreventie: Basis, Gebalanceerd en Strikt. Trackers worden meestal gebruikt om je gepersonaliseerde advertenties te sturen, maar ze geven ook andere persoonlijke gegevens door, zelfs aan websites die je nog nooit hebt bezocht. Kies je Basis, dan staat Edge de meeste trackers toe, het andere uiterste is Strikt, dat het merendeel van de trackers blokkeert. De eerste optie lijkt ons niet veilig en Strikt kan ervoor zorgen dat bepaalde websites niet naar behoren werken. Daarom raden we de optie Gebalanceerd aan als standaardinstelling.

Onder deze drie niveaus vind je de lijst van websites waarvan trackers alvast zijn geblokkeerd.

Scareware-blokker

Sluit het venster Traceringspreventie en open het onderdeel Beveiliging, dat iets lager staat. Daar activeer je de Scareware-blokker. Scareware is een methode waarbij hackers je proberen bang te maken met nepwaarschuwingen. Via deze meldingen stellen ze dan voor om software te downloaden die de zaak kan herstellen of dien je een bepaald nummer te bellen van een zogenaamde Microsoft-helpdesk. Als je de Scareware-blokker activeert, sta je toe dat Microsoft AI gebruikt om dit soort scams te detecteren en te blokkeren.

Betalingsmethoden

Bij Privacy, zoeken en services / Privacy activeer je ook de optie Niet volgen-verzoeken verzenden. Het effect is afhankelijk van de betreffende website. Websites kunnen beslissen om je browsegegevens toch te blijven verzamelen. Eronder vind je de optie Toestaan dat sites controleren of betalingsmethoden zijn opgeslagen. Hoewel het handig is om je betaalmethoden in een webbrowser op te slaan, raden we dit nooit aan. Ten slotte schakel je bij Privacy, zoeken en services / Privacy de bescherming in: Mogelijk ongewenste apps blokkeren.