LCD-tv's zijn al jaren de populairste keuze. En hoewel zulke televisies volgens dezelfde principes werken, zijn er toch substantiële verschillen en heeft iedere fabrikant zo zijn eigen implementatie. Waar moet je op letten als je nu een lcd-televisie gaat kopen?

Allereerst is het natuurlijk handig om te weten hoe een lcd-televisie precies werkt, want dat maakt juist het verschil in de uiteindelijke beeldkwaliteit en de mogelijkheden van zo'n tv. De afkorting lcd is natuurlijk al best een oude term en staat - voor wie dat nog niet wist - voor Liquid Crystal Display. Een lcd-tv bestaat uit meerdere vloeibare kristallen die samen één beeld vormen. In tegenstelling tot een oled-scherm heeft een lcd-scherm achtergrondverlichting nodig om de pixels te laten oplichten.

©Eric Beeckmans

De lichtbron aan de achterzijde van een lcd-scherm gaat eerst door een zogeheten polarisatiefilter, dat ervoor zorgt dat het licht één bepaalde richting op gaat. Vervolgens gaat het licht door een een laag vloeibare kristallen. Deze kristallen kunnen draaien wanneer er een elektrische stroom op wordt gezet door de Thin Film Transistor (TFT)-laag.

Door de hoeveelheid draaiing in de vloeibare kristallen te regelen met de elektrische stroom, kan het lcd-scherm regelen hoeveel licht er door elke pixel gaat. Tot slot gaat het licht door een andere laag, het kleurenfilter, die rode, groene en blauwe subpixels heeft. Door de intensiteit van het licht voor elke subpixel te variëren, is het mogelijk om bijna elke kleur te creëren.

Verschillende typen lcd

Het gebruikte lcd-paneel in een televisie is het belangrijkste onderdeel. Er bestaan verschillende soorten lcd-panelen, elk met zijn eigen voor- en nadelen. We kunnen de lcd-panelen opdelen in twee grote families: IPS en VA. Deze termen vind je ook vaak terug bij computermonitoren. Binnenin deze families zijn ook varianten te vinden, maar in grote lijnen tonen ze dezelfde karakteristieken. We bekijken de beide technieken van dichthij.

IPS: In-Plane Switching

Dit type paneel staat bekend om zijn brede kijkhoek, wat betekent dat zowel kleur als contrast goed bewaard blijven als je niet recht voor het scherm zit. IPS-panelen hebben echter een zwakkere contrastverhouding en minder goed zwartniveau in vergelijking met VA-panelen. Dit betekent dat de donkere delen van het beeld er eerder grijs dan zwart uitzien, dat komt vooral tot uiting als je bij relatief weinig omgevingslicht kijkt. IPS-panelen worden ook vaak toegepast bij laptops.

©Eric Beeckmans

VA: Vertical Alignment

VA-panelen hebben over het algemeen de beste contrastverhouding en het beste zwartniveau van alle lcd-varianten, wat resulteert in een levendiger beeld met meer diepte. De kijkhoek is echter dan weer wel beperkter dan bij IPS-panelen. Wie niet recht voor het scherm zit, ziet vooral het contrast dalen, en vaak ook de kleurweergave wat verwateren.

©Eric Beeckmans

Ook verschillende typen achtergrondverlichting

We noemden eerder al de fluorescentiebuizen als achtergrondverlichting voor de eerste generatie lcd-televisies, maar ook de manier waarop nu led-verlichting wordt toegepast heeft invloed op de beeldkwaliteit. We onderscheiden drie types: Direct-lit, Edge-lit en Full Array.

Direct-lit

Bij deze tv's staat een beperkt aantal led's direct achter het scherm geplaatst, gelijkmatig verdeeld over het hele paneel. In sommige televisies kunnen de led's allemaal tegelijk gedimd worden (ook wel global dimming genoemd), bijvoorbeeld bij donkere beelden, zodat de zwartweergave verbeterd wordt. Maar bij een combinatie van donker en heldere delen in beeld, moet de tv een compromis maken. Dit type tv is vaak goedkoper dan types met de andere twee type verlichting.

©Eric Beeckmans

Edge-lit

Bij edge-lit tv's zijn de led's langs de randen van het scherm geplaatst, meestal onderaan, maar soms aan alle vier de zijden. Hierdoor is het mogelijk om de tv dunner te maken. Het nadeel is echter dat de helderheid mogelijk niet gelijkmatig over het scherm wordt verdeeld, wat leidt tot minder gelijkmatige verlichting en contrast.

Ook edge-lit tv’s kunnen global dimming gebruiken, maar sommige modellen kunnen de led's in groepen dimmen, we spreken dan van local dimming. De mogelijkheden zijn echter beperkt. Als de led's onderaan het scherm zitten, kan het beeld bijvoorbeeld in een beperkt aantal kolommen (+/- 10) verdeeld worden. De tv moet echter vermijden dat je plots een heldere kolom in beeld ziet, en dus is het effect van deze local dimming vrij beperkt.

©Eric Beeckmans

Full Array

Bij deze tv's is een groot aantal led's gelijkmatig verdeeld over de hele achterkant van het scherm. Het grote verschil met direct-lit tv’s is dat Full Array-tv’s allemaal gebruik maken van local dimming. Dat wordt ook wel Full Array Local Dimming (FALD) genoemd.. De led's zijn onderverdeeld in groepen die onafhankelijk van elkaar gedimd of verlicht worden op basis van de inhoud die wordt weergegeven.

Dit verbetert de contrastratio enorm en zorgt voor een dynamischer beeld, met diepere zwarttinten en helderder wit. Full Array-tv’s hebben vanaf 100 tot meer dan 1000 zones. Des te meer zones, des te beter de tv controle heeft over het contrast binnen het beeld. Maar ook hier is het erg belangrijk dat de tv het onzichtbaar kan vermijden dat individuele zones in het scherm oplichten.

©Eric Beeckmans

QLED en andere varianten die kleur beïnvloeden

De achtergrondverlichting is normaal gezien opgebouwd uit witte led's. Het kleurfilter zet dat witte licht om in rood, groen en blauw. Om een zo groot mogelijk kleurenpalet te creëren, is het belangrijk dat het rood, groen en blauw licht dat in het witte licht zit zo puur mogelijk is. Sommige technologieën grijpen daarop in.

©Eric Beeckmans

De bekendste is QLED, een term die is bedacht door Samsung en nu ook wordt gebruikt door andere fabrikanten zoals TCL. QLED-tv’s gebruiken een achtergrondverlichting die opgebouwd is uit blauwe leds, met daarboven een laag quantum dots. Dat zijn nanokristallen die het blauwe licht omzetten naar zeer puur rood en groen. Daardoor leveren QLED-tv’s een breder kleurpalet, maar ook een hoger helderheidsniveau. LG gebruikt een variant van dit principe onder de naam QNED, zoals de 65QNED866.

Welke tv heeft welk type paneel?

Als consument is het niet eenvoudig om te achterhalen tot welke familie een bepaald tv-model toebehoort. Het type lcd-paneel kun je eigenlijk alleen afleiden uit een macroshot van de pixelstructuur, dat kan zelfs met een smartphone en goedkope macrolens. Maar zelfs tussen diverse types VA-panelen kan toch een aanzienlijk verschil zitten.

©Samsung Electronics

Het type achtergrondverlichting, of hoeveel zones er nu precies in de achtergrondverlichting zitten, daarover geven fabrikanten zelden of nooit informatie, al vind je soms wel de vermelding Full Array terug bij de specificaties. Termen zoals QLED, QNED of NanoCell worden dan weer wel duidelijk aangegeven, omdat dit merk-specifieke benamingen zijn.

Het klinkt banaal, maar uiteindelijk is de prijs toch ook hier vaak een goede indicatie, althans binnen hetzelfde merk. Duurdere modellen gebruiken over het algemeen meer dimming zones, zijn helderder en hebben een krachtigere processor voor beeldverwerking. Maar dat zie je dus ook terug in de prijs.

Een toestel als de Motorola Moto G35 kan laten zien hoe goed een smartphone-ervaring kan zijn, zelfs als je er minder dan 200 euro voor betaalt. Dit model heeft een adviesprijs van 179 euro en biedt daarvoor een aantal mooie eigenschappen aan.

Net zoals bij seriegenoot Moto G55 kunnen we het ontwerp en de gekozen materialen voor de behuizing waarderen. De Motorola Moto G35 oogt strak en ligt lekker in de hand. Hij glijdt er bovendien niet snel uit, vanwege het polycarbonaat op de achterkant. Het toestel is niet waterdicht, maar is wel waterafstotend – dat is tenminste iets. Verder waarderen we het lage gewicht van 188 gram, de koptelefoonaansluiting onderop en de vingerafdrukscanner in de powerknop. De G35 voelt derhalve compleet aan, in elk geval op het gebied van hardware.

De Moto G35 heeft een aantal overeenkomsten met de 70 euro duurdere Moto G55. Zo heeft het riante lcd-scherm van 6,72 inch veel dezelfde eigenschappen. De (HDR-)kleuren en het contrast ogen mooi, maar de kijkhoek is niet fraai. De maximale helderheid ligt lekker hoog, waardoor je op zonnige dagen goed ziet wat er gebeurt. Daarnaast is er een hoge resolutie (1080 × 2400 pixels) en verversingssnelheid van 120 Hertz. Ook dit model heeft helaas last van die goedkoop ogende luchtlaag en bijbehorend schaduwspel aan de randen.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Begrijpelijke keuzes

Onder de motorkap zit de relatief onbekende Unisoc T760-processor, die qua prestaties net iets achterloopt op de cpu van de Sony Xperia 10 VI (de Snapdragon 6 Gen 1). Als je bedenkt dat de Sony twee keer zo duur is, dan is dat helemaal niet verkeerd voor de prijs.

In tegenstelling tot de Moto G55 merken we soms dat het scherm te snel wil voor de processor. Dat merk je tijdens het scrollen. Het kan daardoor zijn dat het display, ondanks die hoge verversingssnelheid, schokt. Ook hebben apps soms wat tijd en ruimte nodig om op gang te komen.

Dat valt een beetje tegen, maar hoort bij deze prijsklasse. Datzelfde geldt voor de hoeveelheid werkgeheugen en opslagruimte, die 4 en 128 GB bedragen. De eerste is echt het minimale voor een Android-apparaat, terwijl de tweede niet meer van deze tijd is gezien de ruimte die we nodig hebben, maar gelukkig kun je die uitbreiden met een micro-SD-kaart. Het updatebeleid is ook niet te scherp, maar voor minder dan 200 euro begrijpelijk. Je krijgt in twee upgrades en drie jaar aan updates. De vergelijkbare Samsung Galaxy A15 doet dat beter met vier en vijf jaar.

Groothoeklens in dit prijssegment?

Net zoals bij de Moto G55 beschikt de Motorola Moto G35 over een hoofdlens van 50 megapixel. Gezien de prijs zijn we iets vergevingsgezinder en willen we graag benadrukken dat het toestel kleurrijke en redelijk gebalanceerde foto's maakt. Echter, het ontbreekt her en der wel een detail. Daarvoor ogen de beelden helaas te wazig, ondanks de autofocus. Avondfotografie is helaas niets om over naar huis te schrijven, aangezien details nog meer opgaan in de achtergrond dan overdag. Als je hier dus een foto mee maakt, doe dat dan in goed verlichte omgevingen.

Wat de Motorola Moto G35 redelijk uniek maakt, is de toevoeging van een groothoeklens. Die komen we niet vaak tegen op toestellen voor minder dan 200 euro. Hoewel we over het algemeen de resultaten van deze cameralens een voldoende willen geven, moet je wel rekening houden met een aantal vervelende zaken. De beelden ogen soms onscherp, een beetje korrelig en ook de kleuren komen niet helemaal overeen met de werkelijkheid. Houd het dus lekker op de hoofdcamera voor wanneer je foto's maakt, voor zowel ver weg als heel dichtbij.

Motorola Moto G35 kopen?

Ook de Motorola Moto G55 biedt een accu met een totaalvermogen van 5000 mAh aan. Door de niet al te krachtige processor kun je er daarom van uitgaan dat je hem meer dan een dag kunt gebruiken zonder hem te hoeven opladen. Soms zelfs twee dagen, als je rustig aan doet. Opladen gaat niet ontzettend snel met maximaal achttien watt, waardoor het al snel meer dan twee uur kan duren voordat de batterij weer vol is. De oplader moet je overigens zelf even regelen, omdat die, volgens Europese regels, niet meer in de doos verpakt wordt.

Onderaan de streep doet de Motorola Moto G35 weinig fout, dus kun je hem prima meenemen in je overweging. De processor houdt hier en daar je input niet helemaal bij, maar dat is eigenlijk het grootste struikelblok, zeker gezien de prijs. Dat kan overigens ook voor problemen met HDR-content zorgen, aangezien die meer van een systeem vraagt. We zijn echter wel van mening dat de Samsung Galaxy A15 iets meer voor hetzelfde geld aanbiedt, helemaal als het gaat om het updatebeleid. Maar de Moto G35 is allesbehalve een slechte smartphone.

VLC is een alternatieve mediaspeler voor Windows en macOS die heel veel pluspunten heeft. De mediaspeler is gratis, kent geen reclame of spyware en is doorgaans krachtiger dan de videospeler die standaard op je systeem staat. Concreet betekent dit dat VLC audio en video van bijna elke bron kan afspelen zonder dat je extra software hoeft te downloaden.

VLC zit boordevol tools en opties die je helpen om video in te korten, om ondertitels te plaatsen of om het bestandsformaat om te zetten. Bovendien ondersteunt de mediaspeler functies en plug-ins van derden. Maar, eerst moet je deze applicatie natuurlijk nog downloaden en installeren op je computer. De installatieprocedure is vrij eenvoudig.

Afspeellijst maken

Het eerste wat je waarschijnlijk wilt doen als VLC geïnstalleerd is, is een video in de speler laden. Wanneer een andere mediaspeler zoals Windows Media Player, problemen heeft met een bepaald videobestand, dan lukt het vaak wel met VLC. Nadat je VLC media player hebt geopend, kies je het menu Media / Bestand openen. Vervolgens navigeer je naar het mediabestand op de harde schijf of op een usb-stick. Je kunt het videobestand ook in het werkvlak van VLC slepen om het af te spelen. Als je meerdere bestanden in het werkvlak plaatst, vorm je een afspeellijst. De video’s worden daarmee achter elkaar afgespeeld.

Als je de video bekijkt, zie je onderaan het scherm de bekende videobedieningen, zoals afspelen en pauzeren. Met de toetscombinatie Ctrl+H laat je de knoppen verdwijnen die je afleiden tijdens het bekijken van de video.

De standaardweergave voor video’s is de venstermodus. Je wijzigt deze weergave naar volledig scherm via het menu Video / Schermvullend. Daarmee geniet je comfortabel van de film zonder die bedieningsbalk. Je haalt de balk achteraf weer tevoorschijn met de Esc-toets.

Veel films zijn overigens verpakt als zip- of rar-bestand. Zulke gecomprimeerde archiefbestanden kun je met Bestand openen ook rechtstreeks in VLC bekijken.

Converteren

VLC is voorzien van een ingebouwde bestandsconverter om de indeling van mediabestanden te wijzigen. Gebruik het menu Media en ga voor de optie Converteren / Opslaan. In het pop-upvenster gebruik je Toevoegen, de knop met het plusteken. Daarmee maak je een selectie van bestanden waarvan je de bestandsindeling wilt aanpassen. Je kunt dus meerdere bestanden tegelijk omzetten. Is de lijst klaar? Klik dan rechtsonder op de knop Converteren / Opslaan. In het veld Profiel selecteer je een van de beschikbare voorinstellingen. Bij Doelbestand duid je via de knop Bladeren de map aan waar de nieuwe bestanden worden opgeslagen. Daarna klik je op Start en wacht je tot alles is geconverteerd.

Video streamen

Het is met VLC ook mogelijk om video’s te bekijken die op het internet staan. Ga hiervoor naar het menu Media en selecteer de optie Netwerkstream openen. Vervolgens plak je in het vak Netwerk-url het internetadres van het online videobestand. Onderaan zie je het vakje Meer opties weergeven. Hier kun je bijvoorbeeld aanduiden wat de start- en eindtijd is van de online video. Klik op de knop Afspelen. We willen meteen waarschuwen: dit lukt niet bij alle filmpjes en websites. YouTube beschermt zichzelf bijvoorbeeld. Als je het toch probeert, krijg je een foutmelding.

Schermopnames met audio

Het is makkelijk om een schermopname te maken met VLC. Zorg eerst dat de extra bedieningselementen in beeld zijn met Weergave / Geavanceerde bediening. Ga dan opnieuw naar Media en kies voor Opnameapparaat openen. Standaard staat de Opnamemodus ingesteld op DirectShow. Deze instelling wijzig je in Bureaublad. Daaronder staat de framerate ingesteld op één frame per seconde. Dat is veel te laag, wijzig dit bijvoorbeeld in 15 f/s. Onderaan zie je de knop Afspelen. Klik daar niet op, want daarmee krijg je een soort Droste-effect. Klik daarom op het pijltje dat naar beneden wijst en kies de opdracht Converteren.

Nu moet je doorgaan met het voltooien van de instellingen voor de VLC-opname. Selecteer het video-uitvoerformaat bij Profiel. Je kunt bijvoorbeeld MP4 selecteren. Daarna klik je op Bladeren om de locatie te bepalen waar de opname wordt opgeslagen. Gebruik de knop Start om de opname te beginnen. Zorg wel dat je het VLC-venster minimaliseert tijdens het opnameproces, anders wordt dat vastgelegd in de uitvoervideo. Het is overigens alleen mogelijk om het volledige scherm op te nemen. Als je dus slechts een deel van het scherm nodig hebt, dan moet je een externe videocropper gebruiken. Als je klaar bent met de opname, maximaliseer je het VLC-venster opnieuw en klik je op Stop.

Opname van de webcam

De stappen om een opname te maken van je webcam zijn vergelijkbaar. Opnieuw vertrek je van Media / Opnameapparaat openen. Laat deze keer de Opnamemodus wel op DirectShow staan, maar kies in het vak Apparaatselectie de geïnstalleerde webcam bij Video-apparaatnaam. Daaronder selecteer je de audiobron, bijvoorbeeld de microfoon van je webcam. Vervolgens klik je op Geavanceerde opties om de beeldverhouding en de framerate te selecteren.

Klik op Afspelen. Nu kun je de livebeelden van de webcam bekijken in VLC media player, maar de opname is nog niet begonnen. Die moet je nog handmatig starten door op de rode opnameknop in de onderste balk te klikken. Wanneer je klaar bent, gebruik je de knop Stop in de onderste balk, waardoor VLC de opname op de pc opslaat.

Vergeet je je webcam na gebruik niet uit te zetten? Geen pottenkijkers meer! Zo schakel je de webcam uit

Bladwijzers

Een erg handige navigatiehulp zijn de bladwijzers. Met VLC voeg je deze op een eenvoudige manier toe. Speel de video af en op de plaats waar je een nieuwe bladwijzer wilt, pauzeer je even. Het gemakkelijkste lukt dat door de spatiebalk in te drukken. Daarna gebruik je het menu Afspelen / Aangepaste bladwijzers / Beheren. In een klein venster kun je dan een nieuwe bladwijzer aanmaken. Daarnaast lees je telkens de tijdstempel.

Het is niet mogelijk om elke bladwijzer een aparte naam te geven. De bladwijzer krijgt standaard de naam van het bestand met daarachter een nummer. Om nog sneller het bladwijzerbeheervenster te openen kun je ook de toetscombinatie Ctrl+B indrukken. Als je alle bladwijzers hebt aangemaakt, schakel je snel via Afspelen / Aangepaste bladwijzers naar het juiste fragment.

Logo of watermerk toevoegen

Wil je een logo of een watermerk aan je project toevoegen? Ook dat kan in VLC. Denk eerst even na hoe je logo of watermerk eruitziet. In ons voorbeeld hebben we met een grafisch programma snel een logo gemaakt en opgeslagen als png-formaat. Dit formaat ondersteunt transparantie, zodoende heb je geen storende achtergrond in het logo. Je kunt als logo of watermerk ook simpelweg een tekst typen.

In VLC ga je naar het menu Gereedschap / Effecten en filters. Je kunt ook de toetscombinatie Ctrl+E gebruiken. In het venstertje dat verschijnt, gebruik je het tabblad Video-effecten. Daar kies je voor het subtabblad Overlay. Hier ben je op de plaats om het logo of het watermerk toe te voegen. Wil je een grafisch bestand plaatsen? Zet dan een vinkje bij Logo toevoegen. Klik vervolgens op de knop met de drie puntjes om te zoeken naar de afbeelding die op de harde schijf staat. Met een schuifregelaar bepaal je de dekking van het logo. Met de vier vakjes met pijltjes regel je de positie van het logo tot op de pixel. Rechtsonder zie je de mogelijkheid om tekst toe te voegen als watermerk. Ook daar is een optie om de positie van deze tekst in te stellen. Als je tevreden bent, klik je op Opslaan.

Effecten

VLC heeft veel mogelijkheden om te bepalen hoe de video eruitziet of klinkt. Er zijn twee manieren om naar Aanpassingen en effecten te gaan. Je kunt klikken op de equalizerknop onderaan het scherm. Of je gaat naar het menu Gereedschap en daar kies je voor Effecten en Filters.

Om het geluid van de video aan te passen, vink je eerst het vakje Inschakelen aan. Daarna gebruik je de schuifregelaars om het beste geluid te zoeken. Er is ook een optie om meer geavanceerde audio-opties te gebruiken. Dat doe je via het tabblad Compressor en Spatializer. Daarna ga je naar het tabblad Video-effecten dat zich in het midden van dit venster bevindt.

Alle bedieningselementen gebruiken je om de videobeelden te verbeteren en om speciale effecten toe te voegen. In ons voorbeeld worden de personages hierdoor een soort bewegende stripfiguren. Vaak is het een kwestie van experimenteren. Er is ook een optie om de video te roteren. Dit is handig voor als een video in een verkeerde stand is opgenomen. Je kunt de video ook bijsnijden.

Video trimmen

Vaak is een video te lang waardoor je deze wilt bijsnijden. Bij VLC doe je dit op een andere manier dan bij de meeste video-editors. Je gebruikt geen trimtool of digitaal schaartje, maar je maakt een nieuwe opname van de opname. Zorg dat via het menu Weergave de Geavanceerde bediening in beeld is. Hiermee krijg je onderaan vier extra knoppen: dit zijn de opnameknoppen.

Open nu het videobestand. Speel het filmpje af of sleep de afspeelknop naar het punt waar je wilt dat de video begint. Als je heel nauwkeurig wilt werken, gebruik je de laatste knop, dat is de functie Frame voor frame. Is de startpositie nauwkeurig bepaald? Klik dan op de knop met de rode stip: Opname. Je kunt ook de toetscombinatie Shift+R gebruiken. Laat de video lopen. Om de opname te stoppen, gebruik je nogmaals dezelfde toetscombinatie.

Het is een beetje vreemd, want je krijgt geen signaal of melding dat het ingekorte filmpje klaarstaat. De bijgesneden versie komt automatisch in de map Video’s terecht. In de bestandsnaam lees je wanneer je de video hebt bewerkt, want in de bestandsnaam worden datum en tijd toegevoegd (afbeelding 9). Deze truc werkt trouwens ook met audiobestanden.

Ondertitels

Wanneer een video niet de gebruikelijke ondertitels heeft, dan kun je deze met VLC alsnog toevoegen. Hiervoor moet je wel eerst het srt-ondertitelbestand vinden. Daar zijn behoorlijk veel webbronnen voor te gebruiken.

Plaats het srt-bestand in dezelfde map waar het videobestand staat en zorg dat deze dezelfde bestandsnaam heeft. Speel vervolgens de video af en klik met de rechtermuisknop op het filmpje zodat je bij de opdracht Ondertitels / Ondertitelbestand toevoegen komt.

Er bestaat ook de uitbreiding VLSub die ondertussen al aan de recente versie van VLC is toegevoegd. Via Weergave / VLSub beschik je over een interne zoekmachine waarmee je de ondertitels zoekt op taal, titel, seizoen en episode.