ID.nl logo
LCD-televisies: verschillende technieken bepalen de kwaliteit
Huis

LCD-televisies: verschillende technieken bepalen de kwaliteit

LCD-tv's zijn al jaren de populairste keuze. En hoewel zulke televisies volgens dezelfde principes werken, zijn er toch substantiële verschillen en heeft iedere fabrikant zo zijn eigen implementatie. Waar moet je op letten als je nu een lcd-televisie gaat kopen?

Allereerst is het natuurlijk handig om te weten hoe een lcd-televisie precies werkt, want dat maakt juist het verschil in de uiteindelijke beeldkwaliteit en de mogelijkheden van zo'n tv. De afkorting lcd is natuurlijk al best een oude term en staat - voor wie dat nog niet wist - voor Liquid Crystal Display. Een lcd-tv bestaat uit meerdere vloeibare kristallen die samen één beeld vormen. In tegenstelling tot een oled-scherm heeft een lcd-scherm achtergrondverlichting nodig om de pixels te laten oplichten.

©Eric Beeckmans

De lichtbron aan de achterzijde van een lcd-scherm gaat eerst door een zogeheten polarisatiefilter, dat ervoor zorgt dat het licht één bepaalde richting op gaat. Vervolgens gaat het licht door een een laag vloeibare kristallen. Deze kristallen kunnen draaien wanneer er een elektrische stroom op wordt gezet door de Thin Film Transistor (TFT)-laag.

Door de hoeveelheid draaiing in de vloeibare kristallen te regelen met de elektrische stroom, kan het lcd-scherm regelen hoeveel licht er door elke pixel gaat. Tot slot gaat het licht door een andere laag, het kleurenfilter, die rode, groene en blauwe subpixels heeft. Door de intensiteit van het licht voor elke subpixel te variëren, is het mogelijk om bijna elke kleur te creëren.

LED of LCD: wat is het verschil?
Bij de eerste lcd-televisies bestond de achtergrondverlichting uit fluoriderende buizen. Hierdoor was de lichtintensiteit vaak niet overal even gelijk. Op dergelijke tv's zag je bijvoorbeeld donkere hoeken in het beeld. Tegenwoordig zijn alle lcd-tv's echter voorzien van ledverlichting. Hierbij is de achtergrondverlichting veel gelijkmatiger verdeeld. De termen led en lcd worden veel door elkaar gehaald, maar tegenwoordig is een led-tv dus gewoon een lcd-tv met een led-achtergrondverlichting.

Verschillende typen lcd

Het gebruikte lcd-paneel in een televisie is het belangrijkste onderdeel. Er bestaan verschillende soorten lcd-panelen, elk met zijn eigen voor- en nadelen. We kunnen de lcd-panelen opdelen in twee grote families: IPS en VA. Deze termen vind je ook vaak terug bij computermonitoren. Binnenin deze families zijn ook varianten te vinden, maar in grote lijnen tonen ze dezelfde karakteristieken. We bekijken de beide technieken van dichthij.

IPS: In-Plane Switching

Dit type paneel staat bekend om zijn brede kijkhoek, wat betekent dat zowel kleur als contrast goed bewaard blijven als je niet recht voor het scherm zit. IPS-panelen hebben echter een zwakkere contrastverhouding en minder goed zwartniveau in vergelijking met VA-panelen. Dit betekent dat de donkere delen van het beeld er eerder grijs dan zwart uitzien, dat komt vooral tot uiting als je bij relatief weinig omgevingslicht kijkt. IPS-panelen worden ook vaak toegepast bij laptops.

©Eric Beeckmans

VA: Vertical Alignment

VA-panelen hebben over het algemeen de beste contrastverhouding en het beste zwartniveau van alle lcd-varianten, wat resulteert in een levendiger beeld met meer diepte. De kijkhoek is echter dan weer wel beperkter dan bij IPS-panelen. Wie niet recht voor het scherm zit, ziet vooral het contrast dalen, en vaak ook de kleurweergave wat verwateren.

©Eric Beeckmans

Ook verschillende typen achtergrondverlichting

We noemden eerder al de fluorescentiebuizen als achtergrondverlichting voor de eerste generatie lcd-televisies, maar ook de manier waarop nu led-verlichting wordt toegepast heeft invloed op de beeldkwaliteit. We onderscheiden drie types: Direct-lit, Edge-lit en Full Array.

Direct-lit

Bij deze tv's staat een beperkt aantal led's direct achter het scherm geplaatst, gelijkmatig verdeeld over het hele paneel. In sommige televisies kunnen de led's allemaal tegelijk gedimd worden (ook wel global dimming genoemd), bijvoorbeeld bij donkere beelden, zodat de zwartweergave verbeterd wordt. Maar bij een combinatie van donker en heldere delen in beeld, moet de tv een compromis maken. Dit type tv is vaak goedkoper dan types met de andere twee type verlichting.

©Eric Beeckmans

Edge-lit

Bij edge-lit tv's zijn de led's langs de randen van het scherm geplaatst, meestal onderaan, maar soms aan alle vier de zijden. Hierdoor is het mogelijk om de tv dunner te maken. Het nadeel is echter dat de helderheid mogelijk niet gelijkmatig over het scherm wordt verdeeld, wat leidt tot minder gelijkmatige verlichting en contrast.

Ook edge-lit tv’s kunnen global dimming gebruiken, maar sommige modellen kunnen de led's in groepen dimmen, we spreken dan van local dimming. De mogelijkheden zijn echter beperkt. Als de led's onderaan het scherm zitten, kan het beeld bijvoorbeeld in een beperkt aantal kolommen (+/- 10) verdeeld worden. De tv moet echter vermijden dat je plots een heldere kolom in beeld ziet, en dus is het effect van deze local dimming vrij beperkt.

©Eric Beeckmans

Full Array

Bij deze tv's is een groot aantal led's gelijkmatig verdeeld over de hele achterkant van het scherm. Het grote verschil met direct-lit tv’s is dat Full Array-tv’s allemaal gebruik maken van local dimming. Dat wordt ook wel Full Array Local Dimming (FALD) genoemd.. De led's zijn onderverdeeld in groepen die onafhankelijk van elkaar gedimd of verlicht worden op basis van de inhoud die wordt weergegeven.

Dit verbetert de contrastratio enorm en zorgt voor een dynamischer beeld, met diepere zwarttinten en helderder wit. Full Array-tv’s hebben vanaf 100 tot meer dan 1000 zones. Des te meer zones, des te beter de tv controle heeft over het contrast binnen het beeld. Maar ook hier is het erg belangrijk dat de tv het onzichtbaar kan vermijden dat individuele zones in het scherm oplichten.

©Eric Beeckmans

MiniLED - nog een variant?
MiniLED-tv’s zijn over het algemeen allemaal Full Array tv’s. Het belangrijkste verschil is dat ze gebruik maken van een heel klein type led, waardoor er heel veel led's (tot wel 10.000) gebruikt worden in de achtergrondverlichting. Daardoor is de tv slanker en kan hij veel meer zones gebruiken in de achtergrondverlichting. Toch blijft 1000 zones min of meer de bovengrens voor huidige modellen.

QLED en andere varianten die kleur beïnvloeden

De achtergrondverlichting is normaal gezien opgebouwd uit witte led's. Het kleurfilter zet dat witte licht om in rood, groen en blauw. Om een zo groot mogelijk kleurenpalet te creëren, is het belangrijk dat het rood, groen en blauw licht dat in het witte licht zit zo puur mogelijk is. Sommige technologieën grijpen daarop in.

©Eric Beeckmans

De bekendste is QLED, een term die is bedacht door Samsung en nu ook wordt gebruikt door andere fabrikanten zoals TCL. QLED-tv’s gebruiken een achtergrondverlichting die opgebouwd is uit blauwe leds, met daarboven een laag quantum dots. Dat zijn nanokristallen die het blauwe licht omzetten naar zeer puur rood en groen. Daardoor leveren QLED-tv’s een breder kleurpalet, maar ook een hoger helderheidsniveau. LG gebruikt een variant van dit principe onder de naam QNED, zoals de 65QNED866.

Welke tv heeft welk type paneel?

Als consument is het niet eenvoudig om te achterhalen tot welke familie een bepaald tv-model toebehoort. Het type lcd-paneel kun je eigenlijk alleen afleiden uit een macroshot van de pixelstructuur, dat kan zelfs met een smartphone en goedkope macrolens. Maar zelfs tussen diverse types VA-panelen kan toch een aanzienlijk verschil zitten.

Steeds vaker jaartallen bij aanduiding tv
We zien steeds vaker dat webshops bij het aanbod van televisies ook het jaartal vermelden. Hierdoor wordt het voor de consument (en voor de winkelier) weer wat makkelijker gemaakt bij de keuze voor een recent of juist minder courante (en dus goedkopere) televisie. Het jaartal geeft aan voor welke periode de televisie is gelanceerd, maar dat hoeft niet te betekenen dat de televisie dan ook in dat jaar is geproduceerd. Zo kan een 2023-model bijvoorbeeld al in 2022 zijn gemaakt. Maar die periode tussen fabricage en de daadwerkelijke verkrijgbaarheid zal over het algemeen nooit langer zijn dan een jaar.

©Samsung Electronics

Het type achtergrondverlichting, of hoeveel zones er nu precies in de achtergrondverlichting zitten, daarover geven fabrikanten zelden of nooit informatie, al vind je soms wel de vermelding Full Array terug bij de specificaties. Termen zoals QLED, QNED of NanoCell worden dan weer wel duidelijk aangegeven, omdat dit merk-specifieke benamingen zijn.

Het klinkt banaal, maar uiteindelijk is de prijs toch ook hier vaak een goede indicatie, althans binnen hetzelfde merk. Duurdere modellen gebruiken over het algemeen meer dimming zones, zijn helderder en hebben een krachtigere processor voor beeldverwerking. Maar dat zie je dus ook terug in de prijs.

▼ Volgende artikel
Makkelijk en snel: je gourmetstel schoon in drie stappen
© Sara Winter
Huis

Makkelijk en snel: je gourmetstel schoon in drie stappen

Of je nu houdt van gourmetten met pannetjes of alles direct op de grillplaat klaarmaakt: als iedereen klaar is en de plaat is afgekoeld, maak je hem in een paar stappen weer grondig schoon.

In dit artikel lees je:

  • Pannetjes schoonmaken
  • Bakplaat schoonmaken
  • Luchtjes verwijderen (video)
  • Eettafel schoonmaken

Lees ook: 🧀 Ze smelten de kazen! Waarom raclette dé topper is voor de feestdagen

Vroeger gebruikten we een gourmetstel vooral met de pannetjes. Tegenwoordig kun je meer: op de bovenplaat kun je vlees en groenten grillen, terwijl je op de verdieping daaronder bijvoorbeeld kleine omeletten of pannenkoekjes bakt in de pannetjes. Beide oppervlakken zijn gelukkig vrij makkelijk schoon te maken. Dat is niet alleen hygiënisch, maar houdt je gourmetstel ook netjes. Ingebrande vetvlekken of etensresten zien er tenslotte niet zo fris uit.

©Patrick

Pannetjes schoonmaken

Na het gourmetten kunnen de pannetjes er flink gebruikt uitzien. Vul de gootsteen of een teiltje met warm water en een scheutje afwasmiddel. Leg de pannetjes erin en laat ze 5 tot 10 minuten weken. Maak ze daarna schoon met een zachte doek, zoals een microvezeldoekje. Droog de pannetjes goed af en laat ze nog even aan de lucht drogen, bij voorkeur met de handvatten omhoog. Let op: hebben je pannetjes houten handgrepen? Die mogen vaak niet volledig onder water. Reinig deze pannetjes voorzichtig in een sopje, waarbij de handgrepen uit het water blijven steken. Zo voorkom je dat het hout beschadigt.

Gourmetten met Oud & Nieuw?

Wees er dan snel bij: als je nu bestelt, heb je 'm op tijd in huis!

Bakplaat schoonmaken

Begin met schoonmaken als de bakplaat nog handwarm is. Met keukenpapier verwijder je eenvoudig de vettige resten die nog niet zijn gestold. Neem daarna een vochtige doek om het oppervlak helemaal schoon te maken. Vermijd schuursponsjes, schoonmaakspray of staalwol, want die kunnen de coating beschadigen of krassen veroorzaken.

Als het apparaat volledig is afgekoeld, kun je de buitenkant en randen schoonmaken met een licht vochtige doek. Vergeet het snoer niet, want daar zitten vaak vetspetters op. Spray een dubbelgevouwen stuk keukenpapier licht in met een ontvetter en veeg het snoer daarmee schoon. Zorg ervoor dat de stekker droog blijft om risico op kortsluiting te voorkomen..

©Lukassek

Watch on YouTube

Eettafel schoonmaken

Als je gourmetstel schoon is en je goed hebt geventileerd om de gourmetlucht uit huis te krijgen, is er misschien nog één klusje: de eettafel inspecteren. Bij gourmetten komen er altijd vetspetters vrij. Idealiter heb je een werptafelkleed gebruikt, want dat kan meteen na het eten de vuilnisbak in. Hoe je vetvlekken kunt verwijderen uit stoffen tafelkleden en servetten, lees je hieronder. Heb je verlichting boven de eettafel hangen? Die lampen kunnen dan ook behoorlijk vet worden, dus vergeet ze niet af te nemen met een vetoplossende spray en keukenpapier.

TAFELKLEED VAN STOF?

Als je een stoffen tafellaken of servetten hebt gebruikt, kun je vetspetters eenvoudig behandelen voordat je ze wast. Strooi wat talkpoeder of maïzena op de vetvlek en laat het een paar uur intrekken. Dit helpt om het vet op te nemen. Schud het poeder er daarna af en behandel de vlek met een ontvetter of wat afwasmiddel. Masseer dit voorzichtig in de stof en laat het even inwerken. Vervolgens kun je het tafellaken of de servetten in de wasmachine doen op het programma dat geschikt is voor de stof.

▼ Volgende artikel
Zo kies je een parfum dat echt bij je past
© ranczandras
Gezond leven

Zo kies je een parfum dat echt bij je past

Een parfum is meer dan een geur; het is een verlengstuk van wie je bent. Het juiste parfum kan je stemming versterken, je zelfvertrouwen boosten en een blijvende indruk achterlaten. Maar hoe vind je een geur die echt bij jouw persoonlijkheid past? In dit artikel krijg je praktische tips om een parfum te kiezen dat perfect bij jou aansluit.

In dit artikel lees je:

  • Welke geuren goed passen bij welke persoonlijkheden
  • Hoe je een geur vindt die echt bij jou past

Lees ook: Parfum, eau de parfum of eau de toilette: wat is eigenlijk het verschil?

Geuren hebben de kracht om emoties op te roepen en herinneringen te activeren. Denk maar aan hoe de geur van vers gebakken brood je naar een warme keuken kan brengen of hoe een frisse bloesemgeur je doet denken aan de lente. Parfums werken op dezelfde manier. Ze kunnen iets over jouw persoonlijkheid vertellen zonder dat je een woord hoeft te zeggen.

Elke geur is opgebouwd uit noten die samen een bepaalde indruk creëren. Citrusgeuren stralen energie uit, bloemige geuren roepen zachtheid op en houtachtige tonen worden vaak geassocieerd met kracht en stabiliteit. Door een parfum te kiezen dat overeenkomt met jouw karaktereigenschappen, kun je een geur vinden die naadloos bij jou past.

Persoonlijkheidstypen en bijpassende geuren

Hieronder vind je een overzicht van veelvoorkomende persoonlijkheidstypen en welke geuren daar goed bij aansluiten.

1. Romantisch en dromerig

Als je gevoelig, creatief en een tikkeltje nostalgisch bent, passen bloemige en poederachtige geuren goed bij jou. Ze roepen een zachte, romantische sfeer op die jouw persoonlijkheid onderstreept.

Voorbeeldnoten: roos, jasmijn, viooltje, vanille.

2. Krachtig en zelfverzekerd

Heb je een sterke aanwezigheid en straal je vertrouwen uit? Houtachtige en kruidige geuren versterken deze eigenschappen. Ze hebben een warme, diepe basis die jouw kracht benadrukt.

Voorbeeldnoten: sandelhout, cederhout, patchouli, peper.

3. Mysterieus en sensueel

Ben je iemand die graag een beetje raadselachtig blijft en houdt van subtiele verleiding? Oriëntaalse geuren met exotische kruiden en warme, zoete tonen passen hier goed bij. Deze geuren hebben een rijke, gelaagde samenstelling die je een tikkeltje mysterieus maakt.

Voorbeeldnoten: amber, wierook, kardemom, muskus.

4. Speels en spontaan

Ben je altijd vrolijk, ongecompliceerd en een beetje eigenzinnig? Frisse, fruitige geuren passen bij jouw vrolijke uitstraling. Deze geuren zijn licht en uitnodigend, perfect voor een ongedwongen sfeer.

Voorbeeldnoten: perzik, appel, framboos, zwarte bes.

5. Avontuurlijk en energiek

Houd je van spanning en ben je altijd op zoek naar nieuwe ervaringen? Kies dan voor frisse, energieke geuren zoals citrus, aquatische tonen of groene accenten. Deze geuren geven een gevoel van vitaliteit en passen perfect bij een actieve levensstijl.

Voorbeeldnoten: bergamot, grapefruit, munt, zeewater.

©colnihko

Zo vind je jouw perfecte parfum

Nu je weet welke geuren bij jouw persoonlijkheid passen, is het tijd om een parfum te kiezen. Hier zijn enkele handige tips:

1. Ken je favoriete geurnoten

Noteer geuren waar je je prettig bij voelt. Dit kunnen geuren zijn die je al eerder hebt gebruikt, of natuurlijke geuren waar je van houdt, zoals lavendel of citroen. Probeer parfums met vergelijkbare noten uit.

2. Neem de tijd

Probeer niet te veel geuren tegelijk. Spray een parfum op je huid en wacht minstens een paar uur om te zien hoe de geur zich ontwikkelt. Topnoten vervliegen snel, maar de hart- en basisnoten blijven langer hangen.

Topnoten, hartnoten en basisnoten

Topnoten, hartnoten en basisnoten vormen samen de verschillende lagen van een parfum. De topnoten zijn de eerste geuren die je ruikt zodra je het parfum aanbrengt, vaak fris en licht, maar ze vervliegen snel. Na enkele minuten komen de hartnoten naar voren, die het ‘hart’ van de geur vormen en meestal bloemig, kruidig of fruitig zijn. Deze laag blijft langer hangen en bepaalt de kern van het parfum. De basisnoten verschijnen als laatste en zijn het meest blijvend. Ze geven diepte en warmte aan het parfum, vaak met houtachtige, muskusachtige of vanille-achtige geuren.

3. Laat je niet leiden door trends

Wat populair is, past niet altijd bij jou. Kies een parfum dat goed voelt, ook als het niet ‘in de mode’ is. Je parfum is een persoonlijke keuze.

4. Vraag om hulp

Parfumeriemedewerkers kunnen je helpen met het vinden van een geur die bij je past. Vertel iets over je voorkeuren en persoonlijkheid, zodat ze gericht advies kunnen geven.

5. Denk aan verschillende gelegenheden

Net zoals je kleding aanpast aan een situatie, kun je ook je parfum variëren. Kies een lichte geur voor overdag en een intensere geur voor speciale gelegenheden.

Je geur als visitekaartje

Een parfum vertelt veel over wie je bent. Besteed dus wat tijd aan het vinden van een geur die goed bij je past. Met de tips in dit artikel moet dat zeker lukken!

Geur gevonden? Dan weet je nu...

...altijd wat je als cadeau kunt vragen!