Er zijn diverse beeldtechnieken voor televisies die allemaal hun eigen voor- en nadelen kennen. Maar welk effect hebben die verschillende technologieën eigenlijk op het energieverbruik van een tv? En wat kun je zelf nog instellen om je televisie zuiniger te maken?

De beeldtechnologie van een televisie heeft veel minder impact op je verbruik dan je in eerste instantie zou denken. Lang geleden waren er wel technologieën die effectief meer verbruikten. Denk maar aan plasma, maar ook crt en de eerste lcd-televisies die nog gebruik maakten van buislampen als achtergrondverlichting. Nu delen we tv’s op in twee categorieën: lcd en oled.

De oled-categorie bevat zowel de w-oled-tv’s als de qd-oled-tv’s. En in de lcd-categorie zitten alle vormen van verschillende led-achtergrondverlichtingen, zoals direct, edge en full array. In de praktijk zien we echter dat beeldtechnologie veel minder impact heeft dan sommige andere factoren. Zo veel zelfs, dat je je eigenlijk niet druk hoeft tet maken over de eventuele besparing die het zou opleveren als je voor de ene of andere technologie kiest.

Energielabels

Voor televisies (maar ook monitoren) geldt sinds 1 maart 2021 een nieuw energielabel. Deze loopt van de letter G tot A, waarbij G zeer onzuinig is en A het meest zuinig. Naast het energielabel zie je ook het energieverbruik in kWh per 1000 uur en wordt ook aangegeven wat de energie-efficiëntie is bij HDR-beelden, eveneens aangeduid met een letter (ook van A tot G). Bij de informatie over HDR zie je ook wat het energieverbruik in Kilowattuur per 1000 uur is. Kortom: de nieuwe energielabels bevatten behoorlijk wat nuttige informatie die jou kunnen helpen een goede keuze te maken voor de juiste balans. De informatie over HDR is puur ter informatie, want de regels hiervoor zo soepel dat fabrikanten ze zeer uiteenlopend kunnen gebruiken. De informatie omtrent het normale (SDR-) verbruik is in dit geval betrouwbaarder, want daar gelden striktere regels voor.

©Bron: eprel.ec.europa.eu

Vooral in de winkel is het handig dat de energielabels zijn voorzien van een QR-code, die stuurt je naar een webpagina waar je nog meer informatie vindt over het scherm, zoals de garantie en een uitgebreidere specificaties. Bekijk hier een voorbeeld van zo'n pagina.

Schermgrootte

Eén van de belangrijkste factoren die het energieverbruik bepalen is de schermgrootte. Een grotere tv vereist immers een grotere achtergrondverlichting (de lichtbron) en die verbruikt meer energie. De stap van 40 inch naar 55 inch lijkt misschien niet zo groot, maar je verdubbelt wel bijna het schermoppervlak. En stap je over van 55 inch naar 65 inch, dan krijg je nog eens 40 procent extra schermoppervlak. Kijken we even snel naar wat energielabels, dan verbruikt een 40 inch ongeveer 50 Watt, een 55 inch zit al snel aan 70-80 Watt en een 85 inch heeft 150-170W nodig.

©alexlmx | Adobe Stock

Resolutie

Ook de beeldschermresolutie heeft een impact op het verbruik. Naarmate resoluties hoger worden, is er meer energie nodig om dezelfde lichtopbrengst te creëren. De reden is dat het pixeloppervlak nooit 100 procent gebruikt kan worden om licht te tonen. Er is namelijk altijd wat verlies door de transistoren die op een pixel staan, en dat verlies is groter bij kleinere pixels. Bovendien vergen meer pixels ook meer rekenkracht om alle beeldverwerking uit te voeren. Energieverbruik is dus een reden om twee keer na te denken of je echt wel een 8K-tv nodig hebt.

Maximale helderheid

De piekhelderheid van een tv heeft een grote invloed op het energieverbruik. Hogere helderheidsinstellingen verbruiken meer energie. Ja, een direct led-tv kan veel zuiniger lijken dan een full array local dimming-model, maar die eerste levert maximaal 300 nits, en de tweede 1.000 nits. Dat is eigenlijk appels met peren vergelijken.

Beeldmodus

Elke tv heeft verschillende beeldmodi zoals levendig, sport, film, eco enzovoort. Welke beeldmode je gebruikt kan flink wat impact hebben op het energieverbruik. Wanneer je een televisie voor de eerste keer instelt, komt het meestal uit de doos in een eco-beeldmodus, al zal die benaming per fabrikant verschillen. Schakel je naar een andere beeldmode, dan zal het verbruik vrijwel zeker stijgen. Je kunt de eenvoudige regel aanhouden: hoe helderder een beeldmodus is, hoe hoger het verbruik.

©© Eric Beeckmans

Lichtsensor helpt besparen

Het aanpassen van de helderheid aan de omgevingsverlichting in de kamer kan helpen energie te besparen. De lichtsensor in de tv is daarbij je beste vriend, want die doet dat automatisch voor je. Over het algemeen vind je in de eco-instellingen ook andere energiebesparende instellingen. Die verminderen het energieverbruik effectief, maar verlagen vaak ook de schermhelderheid.

©Eric Beeckmans

Welke content kijk je?

Het klinkt misschien niet heel logisch, maar wat voor content je kijkt bepaalt mede het energieverbruik. Kijk je bijvoorbeeld veel HDR-beelden, dan zul je merken dat de tv meer verbruikt. Dat is logisch, want HDR-beelden kunnen veel meer helderheid eisen van je televisie.  HDR zelf is weliswaar niet per definitie helderder, maar in sommige gevallen zou de impact best groot kunnen zijn. Wie bijvoorbeeld vooral HDR-games speelt op de tv zal dat merken. Wie gewoon elke dag naar live tv kijkt, in SDR, heeft een veel minder verbruik.

©Vasiliy | Adobe Stock

Stroomverbruik in stand-by

Het stroomverbruik van een tv in stand-by is vaak zo'n 0,5W of minder. Dat is ongeveer 4kWh op jaarbasis, met een gemiddelde prijs van 0,4€/kWh is dat dus nog net geen twee euro, dus zoveel bespaar je daar niet. Maar er zijn wel een paar zaken om rekening mee te houden. Want een smart-tv die je bijvoorbeeld kunt aanzetten met behulp van een app verbruikt al snel een stuk meer; 5W of hoger. En daarmee kom je op jaarbasis al gauw uit op 20 euro. Gebruik je die functionaliteit niet, schakel deze dan uit.

©Bigc Studio | Adobe Stock

Je kunt natuurlijk ook de tv volledig uit het stopcontact halen om sluipverbruik helemaal uit te schakelen, maar doe dat  alleen bij lcd-tv’s. OLED-tv’s doen regelmatig een onderhoudscyclus voor het scherm wanneer je geen tv kijkt. Hiermee vermijden ze burn-in. Zet je ook een oled-tv helemaal uit, dan kunnen ze dat onderhoudsprogramma niet afdraaien of storen ze juist tijdens het tv-kijken dat een onderhoudscyclus noodzakelijk is.

Tot slot

Het type schermtechnologie in je televisie speelt een rol bij energieverbruik, maar de impact is beperkt vergeleken bij andere factoren. De schermgrootte, resolutie, maximale helderheid, beeldmode, helderheidsinstellingen en energiebesparende functies spelen allemaal een rol bij het verbruik. De vuistregel is dat grotere, helderdere televisies meer verbruiken.  

Een apparaat op afstand bedienen hoeft geen geld te kosten en is verrassend eenvoudig. Of je nu bestanden wilt openen, technische problemen wilt oplossen of meerdere toestellen wilt beheren: met Chrome Remote Desktop kan het allemaal, gratis en zonder gedoe.

De helper begint

Een groot voordeel van Chrome Remote Desktop is de brede compatibiliteit: het werkt met Windows, macOS, Linux en ChromeOS. Bovendien is het veilig – verbindingen worden versleuteld – en je hebt alleen een Chrome-browser nodig. We beginnen aan de kant van degene die op afstand toegang wilt tot een andere computer, degene die ondersteuning biedt vanaf computer A. Op computer A opent de gebruiker Chrome en surft naar https://remotedesktop.google.com. Daar verschijnen twee opties: Dit scherm delen en Verbinding maken met een andere computer. Omdat computer A support wil geven aan een extern apparaat, kiest de gebruiker voor de tweede optie. In dat scherm verschijnt een veld om een toegangscode in te geven, de code volgt zo meteen.

Acties voor de hulpvrager

Op computer B, de computer die toegang zal verlenen, moet de gebruiker ook in Chrome surfen naar dezelfde website. Daar kiest hij voor de optie Dit scherm delen. Voordat dat mogelijk is, moet Chrome Remote Desktop eerst worden gedownload en geïnstalleerd. De gebruiker klikt daarvoor op de ronde blauwe knop met het witte downloadpijltje. Hiermee wordt een Chrome-extensie geïnstalleerd. Na de installatie verschijnt in het vak Dit scherm delen een blauwe knop met de tekst Code genereren. Wanneer de gebruiker daarop klikt, wordt een toegangscode van 12 cijfers aangemaakt. Die code geeft hij of zij door aan gebruiker A.

Scherm delen

Op computer A geeft de gebruiker de code op in Chrome Remote Desktop. Vervolgens wacht hij tot gebruiker B bevestigt dat A toegang mag krijgen tot zijn scherm. Zodra dat is gebeurd, verschijnt het volledige bureaublad van computer B in een nieuw Chrome-venster op computer A. Door dit venster schermvullend weer te geven, kan A probleemloos handelingen uitvoeren op de pc van B. Voor de veiligheid beschikken beide gebruikers over een knop om de sessie op elk moment te beëindigen. Uiteraard is een stabiele internetverbinding noodzakelijk. Daarnaast krijgen beide partijen de melding dat ze klembordsynchronisatie kunnen inschakelen. Hiermee wordt het mogelijk om eenvoudig tekst of bestanden te kopiëren en te plakken tussen beide apparaten.

De tijd dat een screensaver nodig was om je computerscherm te beschermen tegen inbranden, ligt ver achter ons. Vandaag is een screensaver vooral een manier om je computer een persoonlijk tintje te geven. Met een eenvoudige tool verander je je vakantiefilmpjes of familievideo's in een levendige screensaver die je scherm vult zodra de pc even pauze neemt.

Stap 1: Download PUSH VideoWallpaper

Voordat je een video als bureaubladachtergrond instelt, is het verstandig om eerst na te denken over de juiste clips. Voor een opvallend en toch rustig effect werkt een korte video die in een lus draait meestal het best. Met PUSH Video Wallpaper kun je bovendien een afspeellijst maken zodat meerdere clips elkaar automatisch opvolgen. Deze Windows-app is eenvoudig in gebruik en levert de beste resultaten. Je kunt video's afspelen vanaf de harde schijf, maar ook geanimeerde gifs en zelfs YouTube-fragmenten zijn mogelijk. Het programma is niet gratis: een licentie voor persoonlijk gebruik kost 9,95 euro en een thuislicentie voor vijf pc's 14,95 euro. Er is wel een gratis proefversie, waarbij alleen een klein watermerk rechtsonder zichtbaar is.

De eerste stap is het downloaden van PUSH Video Wallpaper (26 MB). Na het binnenhalen installeer je de tool met het bestand VideoWallpaper_setup.exe. Aan het einde van de installatie verschijnt een pop-up met de vraag of je PUSH Video Wallpaper meteen wilt starten en of je de app ook als schermbeveiliging wilt instellen. Vink beide opties aan en klik op Voltooien.

Stap 2: Instellingen

Via het pictogram in het systeemvak kun je met de rechtermuisknop de instellingen openen. Klik bovenaan op het kleine voorbeeldscherm om een afspeellijst samen te stellen. Er staan standaard enkele voorbeeldvideo's klaar. Verwijder die en voeg je eigen filmpjes toe die je als screensaver wilt gebruiken. Ga vervolgens terug naar het tandwieltje en schakel de optie Start with Windows uit. Klik ten slotte op Instellen als schermbeveiliging. De ontwikkelaar gaat ervan uit dat je de tool gebruikt als video-wallpaper. De screensaverfunctie is eigenlijk een extraatje. Door het automatisch opstarten uit te schakelen, gebruik je de app uitsluitend als screensaver en niet als dynamische bureaubladachtergrond.

Stap 3: Als schermbeveiliger instellen

Herstart de pc en ga naar Instellingen / Persoonlijke instellingen / Vergrendelingsscherm / Schermbeveiliging. Hier kun je dan PUSH Video Screen Saver selecteren voor schermbeveiliging.