Sinds de introductie van OLED - inmiddels al weer tien jaar geleden - is er flink wat veranderd aan deze beeldtechnologie. Waar moet je eigenlijk allemaal op letten als je een OLED-televisie koopt? We bekijken wat er allemaal nieuw is en hoe de diverse technieken van elkaar verschillen.

Voordat we in de verschillende typen duiken, vertellen we je eerst even wat een OLED-tv bijzonder maakt. In een gewone LCD-tv wordt het licht gegenereerd door achtergrondverlichting. De pixels zelf lichten dus niet op, maar worden geopend en gesloten en laten het licht op die manier door. Het zijn in feite dus kleine klepjes. Het nadeel van LCD is dat perfect zwart weergeven erg moeilijk is, omdat de miliculse klepjes toch steeds wat licht lekken. t zwart is erg moeilijk voor een LCD-tv aangezien het LCD-klepje toch steeds wat licht lekt. Het contrast is bij een LCD-scherm dus minder.

©Eric Beeckmans

De schematische weergave van een enkele LCD-pixel.

Geen achtergrondverlichting bij OLED

Bij OLED-tv’s is er geen achtergrondverlichting, elke pixel is zijn eigen lichtbron die individueel aan- of uitgezet kan worden. Het licht wordt gegeneerd door een organisch materiaal, maar werkt net als een traditionele LED, het licht op als er stroom door gaat. En nu weet je dus ook meteen waar de letter 'O' in OLED voor staat; organic. Vandaar de naam OLED. Dat is tevens de reden waarom OLED-schermen wél perfect zwart kunnen weergeven; ze schakelen zichzelf helemaal uit en er is geen lichtlekkage omdat er aan de achterzijde van een OLED-pixel geen verlichting aanwezig is.

©Eric Beeckmans

De schematische weergave van een enkele OLED-pixel

W-OLED

Een standaard RGB-OLED (RGB staat voor Rood, Groen, Blauw, oftewel de primaire kleuren waarmee alle andere kleuren zijn te maken) gebruiken een rood, groen en blauw OLED-materiaal. Dit type werd door Samsung ontwikkeld en in 2013 gelanceerd, maar bleek al snel moeilijk te fabriceren. Concurrent LG gooide het over een andere boeg en lanceerde een compleet ander type OLED. Die versie gebruikt een wit OLED-materiaal en heeft kleurfilters. Om de werking efficienter te maken, kregen deze door LG-ontwikkelde pixels een witte subpixel. De letter W in W-OLED staat in dit geval dus voor 'White' ofwel wit. Veruit de meeste OLED-tv’s die op de markt zijn, zijn van het W-OLED-type. De eerste modellen met dit pixeltype kwamen in 2013 op de markt. Al deze tv’s gebruiken een paneel van LG Display en ze delen dus veel karakteristieken zoals piekhelderheid, kleurbereik, contrast en kijkhoek. Er is in de afgelopen tien jaar wel wat evolutie geweest in deze technologie.

©Eric Beeckmans

Een W-OLED-pixel heeft een extra wittte subpixel.

W-OLED Gen1

De eerste generatie W-OLED heeft veel kleine veranderingen gekregen, bijvoorbeeld de vorm en afmeting van de subpixels, maar daarover werd nooit officieel iets gecommuniceerd. Die nieuwe types panelen leverden immers dezelfde prestaties. In de eerste jaren waren verbeteringen vermoedelijk ook meer gefocust op het vermijden van inbranden dan op het verhogen van de helderheid.

De enige duidelijke verbetering kwam toen LG de G1-smart-tv in 2021 lanceerde, die voor het eerst een 'OLED evo'-paneel gebruikte dat 20% helderder is dan een conventioneel paneel. Dat paneel bevatte een extra laag OLED-materiaal, maar LG benadrukte ook dat een deel van de prestaties afkomstig waren van nieuwe software in hun processor.

©LG Electronics

DE LG G1-smart-tv was het eerste model van het bedrijf met een OLED evo-paneel.

W-OLED Gen2: EX

In 2022 lanceerde LG Display de OLED EX-panelen, en die worden als een echte nieuwe generatie beschouwd. Ze gebruiken Deuterium in plaats van waterstof in het organische materiaal. Deuterium maakt het OLED-materiaal stabieler, waardoor het beter bestand is tegen hitte en stroom. Ook is het paneel beter bestand tegen inbranden, en omdat er meer stroom door gejaagd kan worden, is het ook helderder. LG Display claimde tot 30% verbetering tegenover een conventioneel paneel. Daarnaast zijn OLED EX-panelen ook voorzien van een manier om het paneel te optimaliseren op basis van je kijkgedrag om zo de levensduur nog te verbeteren.

W-OLED Gen3: META

Dit jaar werd een derde generatie OLED-paneel gelanceerd, het META-paneel. Die is gebaseerd op een OLED EX-paneel, en maakt daarnaast gebruik van een laag microlenzen en de META booster software. De microlenzen beletten verlies van licht door interne reflecties in het paneel, de software optimaliseert in real-time helderheid en kleurexpressie. META-panelen zijn tot 60% helderder dan een conventioneel OLED-paneel, bieden een 30% bredere kijkhoek (die daardoor bijna perfect is), en zijn 22% energie-efficiënter. Meer uitleg vind je in ons artikel over het META-paneel.

©LG Display

Samsung's QD-OLED: andere techniek

In 2022 lanceerde Samsung Display de QD-OLED-technologie. Maar wat is QD-OLED en hoe verschilt het van W-OLED? Samsung's QD-OLED is een combinatie van quantum dots en OLED. Een blauwe OLED-laag zorgt voor het licht. Die kan net zoals bij W-OLED op pixelniveau aan- en uitgezet worden.

DE schematische weergave van QD-LED.

Een quantum dot-kleurconverter zet het blauwe licht om naar rood en groen, blauw wordt doorgelaten. Het verschil met een kleurfilter is dat dit geen licht wegfiltert, maar het blauw licht effectief omzet naar een andere kleur. Zo hebben QD-OLED-tv’s een iets groter kleurbereik dan W-OLED-modellen. Ze hebben een quasi perfecte kijkhoek, en ze zijn erg helder, in elk geval helderder dan de OLED EX-panelen.

QD-OLED-generaties

Net als bij de LG-panelen heeft ook Samsung verschillende generaties uitgebracht van haar QD-OLED-panelen. De nieuwste versies volgden elkaar al snel op, want de QD-OLED Gen1 - dat in 2022 werd gelanceerd - werd enkel gebruikt in de Samsung S95B en de Sony AK95K. Samsung is nu bij QD-OLED Gen2 aanbeland. Dit nieuwe paneel gebruikt een efficiënter OLED-materiaal en heeft het nu een ingebouwde realtime monitoring systeem dat de belasting van elke pixel optimaliseert.

Samsung Display claimt dat deze panelen tot 30% helderder zijn, een verbeterde energie-efficiëntie hebben en een verbeterde levensduur. We hebben over dit nieuwe QD-OLED-paneel al eerder geschreven .

Welke tv heeft welk paneel?

Heb je een OLED-tv van voor 2021, dan is dat zeker een eerste generatie W-OLED-paneel. Sommige modellen van 2021 gebruiken het OLED evo-paneel (LG G1, Philips OLED936, Panasonic JZW2004, Sony A90J). Modellen van 2022 en later gebruiken vrijwel zeker allemaal OLED EX-panelen. De META-panelen vind je momenteel alleen in de topmodellen van 2023: LG G3, Panasonic MZW2004 en de Philips OLED907.

QD-OLED-panelen zijn op dit moment beperkt tot vier modellen: de Samsung S95B en Sony A95K gebruiken Gen1-panelen, de Samsung S95C en Sony A95L gebruiken Gen2-panelen. De Samsung S90C is een lastig geval, want dit toestel zit qua prestaties op het niveau van de S90B en het gebruikt daarom vermoedelijk het Gen1-paneel. Het is echter niet uitgesloten dat de toestellen toch een Gen2 paneel hebben, maar dat de prestaties via software wat beperkter zijn.

Hoe belangrijk is het paneel?

Zoals gezegd is het als consument erg lastig om het gebruikte paneel in je tv te identificeren. Daarnaast kunnen fabrikanten een paneel op verschillende manieren inzetten. Want meer helderheid van een paneel eisen vereist ook meer stroom. Daardoor veroudert een paneel sneller, en verbruikt het meer energie. Het is dus best mogelijk dat verschillende fabrikanten met hetzelfde paneel toch tv’s maken die verschillen, de ene wat helderder, de andere wat energiezuiniger.

Uiteindelijk is het vooral belangrijk dat je de grote verschillen kent. Zoals welke modellen de QD-OLED-technologie gebruiken en En welke tv's de laatste nieuwe META W-OLED-panelen. Uiteindelijk zitten daar de belangrijkste verschillen en die hebben we voor je in dit artikel uiteengezet.

Als je vandaag de dag een premium smartphone koopt, kom je er niet meer onderuit: AI-functies. Mogelijkheden gebaseerd op kunstmatige intelligentie. Ze vliegen je om de oren! Of je het nu leuk vindt of niet, trouwens. Fabrikanten vinden het nu eenmaal een waardevolle toevoeging.

Bij de lancering van de Google Pixel 9-serie viel het nog niet direct op, maar met de release van de Samsung Galaxy S25-reeks is de trend onmiskenbaar: de rek is eruit. Nieuwe smartphones lijken qua hardware steeds meer op elkaar. Echte vernieuwingen en verbeteringen zullen we voortaan vooral in de software zien, met name in functies die draaien op kunstmatige intelligentie. Althans, de 2025-variant van wat we tegenwoordig AI noemen: bots die ons werk uit handen nemen.

Vaak zijn deze AI-functies gratis te gebruiken. Bedrijven als Samsung en Google hopen zo gebruikers te verleiden om de verschillende mogelijkheden uit te proberen, in de hoop dat ze eraan blijven hangen. Op zich is daar niets mis mee, maar we kennen allemaal de bekende uitspraak: "Als het product gratis is, ben jij het product." Techbedrijven verzamelen gebruikersdata via onze interacties met deze systemen, waarmee ze hun modellen verder trainen. Het uiteindelijke doel? De technologie zo onmisbaar maken dat we bereid zijn ervoor te betalen, bijvoorbeeld via een abonnement.

Teksten schrijven en samenvatten

Vergeef ons de cynische blik, maar tot nu toe hebben we geen signalen gezien die het tegendeel bewijzen. Toch maken we in verschillende situaties al gebruik van AI-opties, bijvoorbeeld bij het schrijven en lezen. Met tools als Google Gemini, ChatGPT en andere AI-bots kun je eenvoudig teksten samenvatten. Dat kan een pdf-bestand zijn, of een willekeurige tekst die je in de tool gooit. Handig voor het uitpluizen van juridische documenten, langdradige e-mails of brieven van de gemeente – die vaak niet bepaald leesbaar zijn.

Daarnaast functioneert zo'n bot prima als schrijfassistent, redacteur of eindredacteur. Kunstmatige intelligentie kan spel- en schrijffouten opsporen en helpt bij het netter of juist losser formuleren van teksten. Combineer dat met vertaalfuncties en je schrijft in no-time e-mails in een andere taal dan je moedertaal. Het is overigens niet zo dat deze chat-assistenten al capabel genoeg zijn om een menselijke eindredacteur volledig te vervangen. Maar als schrijver kun je er wél voor zorgen dat je fouten tot een minimum beperkt.

Vertalingen in real-time

Een van de betere functies van AI zoals we die nu inzetten, is de mogelijkheid om gesprekken real-time te vertalen. Met Galaxy AI of Google Gemini op je smartphone is het mogelijk een gesprek te voeren met iemand die jouw taal niet spreekt (of andersom, natuurlijk). Je kunt de vertalingen in tekstvorm presenteren en zelf oplezen, of je laat de bot vrij om de teksten zelf ook uit te spreken. Het enige wat je hiervoor hoeft te doen, is in te spreken wat je wilt zeggen. Vervolgens doet je gesprekspartner dat ook. Zo overbrug je dus taalbarrières.

Natuurlijke manier van praten

Over bruggen en talen gesproken: tegenwoordig bieden AI-chatbots een natuurlijke manier van communiceren. Daardoor hoef je ten eerste niet meer te wachten totdat de bot klaar is met het genereren van een antwoord. Ook hoef je niet in een soort steno te praten of precies de juiste termen te gebruiken om iets voor elkaar te krijgen. Je kunt gewoon tegen dat ding praten zoals je dat ook zou doen tegen je vrienden. Je kunt het gesprek onderbreken en ondertussen je vraag of instructie bijsturen. Dat maakt het gebruik van AI nog toegankelijker voor een breder publiek.

Als je dit dan gebruikt…

Begrijp ons niet verkeerd: ook wij gebruiken AI voor bepaalde taken. Je ontkomt er haast niet meer aan, omdat kunstmatige intelligentie nu eenmaal vele gedaantes aanneemt. Meestal in een praktische en bruikbare vorm, waardoor je teksten, afbeeldingen, muziek en nog veel meer kunt (laten) genereren en aanpassen, maar ook in onderliggende systemen. Zo kunnen Android en iOS je helpen bij het beheren van notificaties en e-mails. Soms gebruik je kunstmatige intelligentie dus al zonder dat je het weet, maar voor dat soort dingen hoef je het ook niet te weten.

Het punt is meer: als je dit soort functies eenmaal gebruikt, wees je er dan van bewust dat je data gebruikt om de systemen te trainen. Je wordt er niet voor betaald. Bedrijven zijn er oprecht van overtuigd dat de beloning daarvoor het gratis toegankelijk maken van hun systemen is. Daar kun je iets van vinden. Maar áls je dan gebruikmaakt van allerlei AI-opties, doe dat dan bewust en profiteer ervan. Laat het systeem voor je werken: laat het je geen leuke werkzaamheden uit handen nemen en zadel het vooral op met taakjes waar je zelf geen zin in hebt. Dan is het een eerlijkere deal.

Werk je met Gmail, Google Agenda en/of Google Docs? Dan is het zonde wanneer je Google Taken links laat liggen. Deze gratis applicatie is er om je takenlijst en to-do’s te beheren. Google Taken bevindt zich discreet in al je andere Google-programma’s. Misschien komt het wel door die bescheidenheid dat het een van de minder bekende apps is.

Waarin Google Taken verschilt van andere to-do-apps, is dat deze geïntegreerd is in de bekende apps van Google Workspace. Dat zorgt ervoor dat je tijdens het werken heel snel toegang hebt tot je to-dolijstjes. Met één muisklikje maak je bijvoorbeeld van een e-mail een taak die je op een bepaald tijdstip moet afronden. Een extra plus is dat Google Taken ontzettend gebruiksvriendelijk en krachtig is, als je tenminste alle mogelijkheden kent.

Blauw vinkje

Wanneer je een Google-app gebruikt via de webbrowser, staat het pictogram voor de Taken-app aan de rechterkant van je scherm. Je kunt Google Taken openen in de Google Agenda, Chat, Gmail, Documenten, Drive, Spreadsheets en Presentaties. Het is een blauwe cirkel met daarin een blauw vinkje. Klik hierop om Google Taken in de rechterzijbalk te openen. Als je de werkbalk met dit pictogram niet ziet, klik dan op de rechterbenedenhoek. De werkbalk schuift hierdoor in beeld vanaf de rechterkant. Google Taken is ook beschikbaar als zelfstandige app voor Android, iPad en iPhone.

Het pictogram om Google Taken te openen, vind je in de rechtermarge.

Takenlijst versus taken

In de zijbalk kun je telkens één takenlijst openen. De naam van de geopende takenlijst verschijnt bovenaan. De naam verwijst naar een bepaald project bijvoorbeeld ‘Reis Valencia’, of ‘Verbandkoffertje’. Om een nieuwe lijst te maken, klik je op het pijltje dat naar beneden wijst naast de naam van de eerste lijst. Hiermee kom je bij de opdracht Nieuwe lijst maken. Op dezelfde manier kun je straks naar een andere lijst schakelen die je op dezelfde manier hebt aangemaakt. Je kunt zoveel lijsten maken als je wilt. In het begin is zo’n lijst leeg. Je moet hem dus nog van taken voorzien.

Houd het overzichtelijk: maak voor elk project een nieuwe takenlijst.

Nieuwe taak maken

Om een nieuwe taak te maken, klik je op de blauwe knop Taak toevoegen. In de regel Titel geef je de taak een naam. Je kunt eventueel in de regel Details nog meer informatie toevoegen. Klik daarna ergens anders op het scherm, bijvoorbeeld bovenaan bij de zijbalk Taken. Daarmee leg je deze nieuwe taak vast in de standaardtakenlijst.

De volgorde van de taken is aan te pasbsen. Klik op de taak die je wilt verplaatsen en houd de muisknop ingedrukt. Daarna sleep je de taak hoger of lager in de lijst. Als je je muis- of touchpadknop loslaat, zet je de takenlijst op de nieuwe plek. Je kunt taken ook verplaatsen door met de muis over een taak te bewegen zodat de drie puntjes verschijnen. Via het menu kom je bij de opdracht Bovenaan zetten.

Je kunt elke taak hoger of lager in de lijst plaatsen.

Subtaken

De meeste projecten bestaan uit verschillende stappen. In Google Taken noemen we dat subtaken. Zo’n subtaak springt naar rechts in onder de hoofdtaak; het is een onderdeel van de hoofdtaak. Het is de bedoeling dat je ook de subtaak afvinkt wanneer deze klaar is.

Ga met je muis over de taak waaraan je een subtaak wilt toevoegen. Ga via de drie puntjes naar het menu en klik op Subtaak toevoegen. Net als bij een gewone taak typ je een titel en je voegt eventueel details toe. Alles wat je met een gewone taak kunt doen, is ook mogelijk met een subtaak. Je kunt ze als voltooid markeren, van volgorde veranderen en straks tonen we hoe je er een melding voor instelt.

Je kunt subtaken aan de hoofdtaak toevoegen; sub-subtaken zijn niet mogelijk.

Melding

Je wilt natuurlijk geen taak vergeten. Daarvoor heb je gelukkig meldingen. Je selecteert hiervoor een dag en tijd en krijgt op dat moment een melding die je eraan herinnert dat een bepaalde taak op je wacht. Zo’n melding ontvang je via Gmail en via een kaart die zichtbaar wordt als je een Google Workspace-app gebruikt.

Hoe zet je zo’n melding aan? Klik op de taak waarvoor je een melding wilt instellen. Daarna gebruik je het pictogram Datum/tijd dat onder de naam en de beschrijving van de taak verschijnt. Daarmee opent een kalender boven de zijbalk Taken. Geef de datum aan waarop je de taakherinnering wilt ontvangen. Wanneer je op het vakje Tijd instellen selecteert, wordt een deelscherm geopend met een lijst waarin tijden staan met stappen per half uur. Daar selecteer je het tijdstip van de melding. Je kunt ook een tijdstip typen in het vakje Tijd instellen. Daar kun je tot op de minuut nauwkeurig werken. Je noteert eenvoudig de tijd volgens het 24-uurssysteem, bijvoorbeeld 19.05. Gebruik je liever het 12-uurssysteem? Dan moet je AM of PM achter de tijd typen, bijvoorbeeld 07.05 PM. Google Taken zet het tijdstip dan automatisch om naar het 24-uurssysteem.

Je kunt een tijdstip voor de melding instellen per half uur, of je typt zelf een exact tijdstip.

Herhalende meldingen

Bepaalde taken komen regelmatig terug. Je moet bijvoorbeeld op de eerste dag van de maand altijd een rapport schrijven. Of elke woensdag breng je je dochter op een bepaald tijdstip naar de manege. Klik op de taak waarvoor je een herhalende melding wilt instellen en daarna op het pictogram Herhalen. Dat zijn de twee pijlen in een vierkantje. Hiermee opent een zijvenster boven de zijbalk Taken. In het veld onder Wordt herhaald: elke kies je de regelmaat en daar mag je erg specifiek zijn. Je kunt bijvoorbeeld Elke dag, Elke twee dagen, Elke maand of Elk jaar kiezen.

In het derde vakje stel je een tijd van de melding in. Hiermee open je het venster met tijden in stappen van een half uur of je typt hier een nieuwe tijd. Onder Begint leg je de datum vast wanneer de herhalende meldingen moeten beginnen. En bij Eindigt kun je een datum selecteren wanneer je geen meldingen voor deze taak meer wilt ontvangen. Je kunt ook instellen dat de meldingen na een aantal keren moeten stoppen.

Deze herhalende meldingen stoppen na dertig keer.

Afgeronde taken

Een afgeronde taak vink je af door te klikken op het cirkeltje voor de naam van de taak. Hiermee verdwijnt de taak uit de lijst, wat logisch lijkt. Maar een afgeronde taak is niet echt verdwenen. Je kunt de taak ook verwijderen via de drie puntjes en de opdracht Verwijderen.

Tot vorig jaar kon je de afgeronde taken in Google Taken toch nog zichtbaar maken, maar Google kiest er nu voor om de zaak wat overzichtelijker te houden. Het kan echter gebeuren dat je per ongeluk een verkeerde taak aanvinkt als afgerond. Is het dan onmogelijk om dit te herstellen? Nee hoor, dat kan nog via Google Agenda. Daarin zie je elke taak als een gekleurd blokje staan op de dag die daaraan is verbonden.

In de knoppenbalk zit een keuzelijst waar je bepaalt hoe je de kalender wilt zien: Per dag, Per week, Per maand of Per jaar. Onderaan deze keuzelijst staat de functie Afgeronde taken tonen. Activeer deze en alle afgeronde taken verschijnen in lichtgekleurde vakjes waarbij de namen van de taken zijn doorstreept. Klik nu met rechts op de afgeronde taak die je wilt herstellen en kies voor Markeren als niet voltooid. Daarmee wordt de taak weer actief. Er is ook een optie om de taak definitief te verwijderen.

Wanneer je in de zijbalk naast de knop Taak toevoegen op de drie puntjes klikt, vind je in dit menu nog een interessante functie: Alle voltooide taken verwijderen. Hiermee maakt Google in één keer schoon schip met alle taken die je inmiddels hebt afgerond. Je kunt ze hierna niet meer herstellen.

In Google Agenda kun je afgeronde taken weer zichtbaar maken.

Prioriteiten toekennen

De ene taak is belangrijker dan de andere. Om prioriteit te geven aan een taak beweeg je je muis over de taak en klik je op het sterpictogram. Er is geen mogelijkheid om een taak twee, drie of meer sterren te geven. Achteraf is het mogelijk om alleen de taken te zien die je van een ster hebt voorzien. Klik bovenaan in de zijbalk Taken op de pijl die naar beneden wijst, rechts naast de naam van de takenlijst. Er opent een menu; klik hier op de opdracht Met ster.

Pas wanneer je met je muis over een taak gaat, kun je een ster plaatsen.

E-mail als taak instellen

Elke e-mail in je Gmail-account kun je omzetten in een taak. Dit is handig om een e-mail op te volgen waarin een bepaalde actie van je wordt gevraagd. Open de e-mail in het startscherm van Gmail en klik bovenaan in de e-mail op de knop met de drie puntjes en kies Toevoegen aan taken. Hierdoor opent de zijbalk Taken aan de rechterkant van het Gmail-startscherm en komt de nieuwe taak automatisch in de takenlijst.

De naam van de taak is dezelfde als de onderwerpregel van de e-mail. Je kunt de naam wijzigen, details voor de taak toevoegen, een melding voor de taak instellen en deze op andere manieren beheren, zoals elke andere taak. Deze taak bevat ook een link naar het e-mailbericht. Wanneer je daarop klikt, wordt de e-mail geopend aan de linkerkant van de zijbalk Taken.

Je kunt in Gmail een e-mail rechtstreeks als een nieuwe taak vastleggen.

Google Agenda

Google Agenda en Google Taken zijn twee handen op een buik. Om snel een taak te creëren vanuit Agenda, klik je op een dag die je wenst te koppelen aan deze taak. Er verschijnt een pop-up met daarin het tabblad Taak. Daarop voer je alle gegevens van de taak in, zoals het tijdstip en de beschrijving.

Hier selecteer je ook een takenlijst waar deze nieuwe taak bij hoort. Alle taken verschijnen op de juiste dag als gekleurde blokjes. Wanneer er meer dan één taak op een bepaalde datum staat en je ze niet allemaal kunt zien, klik je op Meer om een klein venster te openen met alle taken voor deze datum. Selecteer vervolgens een taak om deze te bekijken.

Ook in Google Agenda is het makkelijk om rechtstreeks taken vast te leggen.

Handig om te weten: Van hot naar her: een gezinsagenda geeft inzicht in alle afspraken