Wil je een veelzijdige mediaspeler, dan moet je VLC hebben. Maar je kunt veel meer met de tool dan alleen filmpjes of muziek afspelen. In dit artikel geven we tien tips.

Hoewel VLC wel degelijk begonnen is als krachtige mediaspeler, zijn er door de jaren heen veel functies aan toegevoegd. Grote kans dat je die lang niet allemaal benut. Hoog tijd om ze een keertje extra in de spotlight te zetten.

VLC is ook beschikbaar als app voor zowel Android als iOS. Hoewel de mogelijkheden van de app ook uitgebreid zijn, focussen we in dit artikel op VLC voor Windows.

In de basis is VLC uiteraard een afspeelprogramma en daar moet je het ook voor blijven gebruiken. De opties die we bespreken in dit artikel zijn een aangename bijkomstigheid. Niet alle trucjes zijn handig voor iedereen. Gebruik ervan wat je leuk lijkt. Probeer de trucjes vooral uit, dan merk je meteen hoe krachtig VLC eigenlijk is en hoe weinig je er van gebruikt. We gaan VLC niet uitvoerig tweaken, dus de basisfunctionaliteit zoals je VLC nu al gebruikt blijft behouden.

We gebruiken in dit artikel de Nederlandse taaloptie van VLC onder Windows. Is jouw VLC misschien Engelstalig? Schakel dan (al dan niet tijdelijk) over naar de Nederlandse taal om de stappen beter te kunnen volgen. Ga naar Tools / Preferences en pas de taal aan bij Menus language.

©PXimport

1. Converteren

Omdat we tegenwoordig zo veel streamen, hebben we bijna nooit meer iets met bestandsconversie te maken. Maar dat wil niet zeggen dat het nooit meer nodig is. Zo kan het weleens voorkomen dat je een bestand moet aanleveren voor een feestje (of begrafenis) in asf-formaat, terwijl je het bestand alleen als mp4’tje hebt. In zo’n geval moet je het bestand converteren. Daar waar vroeger prijzige software nodig was, biedt nu VLC de helpende hand.

Klik in het programma op Media in het menu bovenin en vervolgens op Bestand converteren/opslaan. Er opent nu een menu waarin je eerst het bronbestand selecteert, waarna je klikt op Converteren/opslaan. Bij Instellingen klik je op het uitklapmenu bij het kopje Profiel, waarna je kiest voor het bestandstype waarnaar je wilt converteren. Klik op Start om de conversie te starten.

Op deze manier is het overigens ook mogelijk om audio uit een video te extraheren, zodat je alleen een mp3-bestand overhoudt met de audio uit de video.

Er zijn natuurlijk meer manieren om mediabestanden te converteren en je hoeft daar in principe niet eens een los programma als VLC voor te downloaden. Er zijn veel online converters die je eens kunt proberen. Veel converters lijken op elkaar, maar toch biedt elke tool iets anders. Dus zorg dat je degene onthoudt die het beste aan je behoeften voldoet. 

©PXimport

2. YouTube-Video's downloaden

Officieel heeft VLC geen optie om video’s van YouTube te downloaden (dat zou YouTube uiteraard ook niet tolereren). Toch kan het wel, je moet er alleen wat extra handelingen voor verrichten. Ten eerste zoek je op YouTube de te downloaden video op en selecteert en kopieer je de link van deze video. Open vervolgens VLC en klik op Media, Netwerkstream openen. Plak nu de url van de YouTube-video in het veld waarin wordt gevraagd om een netwerk-url, en druk op Enter. De meeste video’s worden nu gewoon afgespeeld (sommige video’s willen om allerhande redenen niet werken).

Klik nu bovenin op Extra en vervolgens op Codec-informatie. In het venster dat opent, zie je onderin een veld met de locatie url. Selecteer en kopieer de volledige url en plak deze in het adresveld van je browser. De video zal nu in je browser afspelen. Rechtsklik op de video en klik op Opslaan als. Je kunt de video nu downloaden om later offline te bekijken.

©PXimport

3. Video als achtergrond

Niet alle functies van VLC zijn zinvol. Want wist je, wanneer je in VLC een video aan het kijken bent, je deze video in kunt stellen als bureaubladachtergrond? Het enige wat je hiervoor hoeft te doen, is VLC op te starten en een video in te laden om vervolgens te klikken op Video in het menu bovenin en op Als bureaubladachtergrond instellen. Het lijkt alsof er niets gebeurt, maar wanneer je alle openstaande vensters minimaliseert, zul je zien dat de video full screen wordt afgespeeld op je bureaubladachtergrond.

Een grappige functie als je wellicht stiekem een video wilt bekijken en snel wilt kunnen overschakelen naar je andere programma’s terwijl de video op de achtergrond blijft afspelen. Verder kunnen we niet veel nuttige toepassingen verzinnen hiervan, maar het is wel leuk dat het kan en het werkt bijzonder goed. Als de video is afgelopen, krijg je weer uw je bureaublad terug.

©PXimport

4. Audio/video opnemen

Eerder hebben we laten zien hoe je video’s kunt converteren naar andere bestandstypen, en op die manier zelfs een audiotrack kunt maken van een video. Maar daarvoor moet je wel de volledige video tot je beschikking hebben. En bovendien is het best een heel gedoe om zo de audio uit een video te halen. Gelukkig kan het ook veel eenvoudiger.

Zorg ervoor dat de video waarvan je de audio wilt opnemen, is ingeladen. Klik dan bovenin op Weergave en vervolgens op Geavanceerde bediening. Een aantal extra knoppen, waaronder een opnameknop, verschijnt onder in het venster. Zodra je op de opnameknop drukt en de video afspeelt, zullen zowel de video als de audio worden vastgelegd op je harde schijf. De video vind jeu terug in de map Video, het audiofragment vind je terug in de map Muziek.

Let op: dit is alleen interessant als je een kort stukje nodig hebt, de extractie is namelijk realtime (10 minuten audio opnemen duurt dus ook echt 10 minuten). Voor langere video’s is het dus interessanter om toch de conversiemethode te gebruiken of de video/audio te rippen.

©PXimport

5. Video (en audio) rippen

Daar gaan we dan meteen ook eventjes op door. Het vastleggen van video en audio terwijl de video afspeelt, is natuurlijk een hele handige optie voor korte video’s, van een paar seconden of minuten, maar een volledige dvd ga je op deze manier niet op je computer opslaan. Daarvoor gebruiken we dan ook de methode die lijkt op wat we bij de conversiemethode hebben gedaan.

De eerste stappen zijn dan ook hetzelfde: Klik op Media, Bestand converteren/opslaan. Maar in plaats van een enkel bestand, willen we nu een complete dvd omzetten. Hiervoor klik je bovenin op het tabblad Schijf. Je ziet vervolgens de mogelijkheid om verschillende soorten schijven te selecteren, van dvd tot blu-ray, maar ook audio-cd’s. In dit geval kiezen we voor Dvd. Plaats de betreffende film in je dvd-speler die als het goed is vanzelf wordt gedetecteerd. Is dat niet zo, klik dan op Bladeren om het juiste station te selecteren. Geef eventueel nog aan welke hoofdstukken je wilt selecteren en welk audiospoor daarbij hoort. Je kunt zelfs de bijbehorende ondertitels selecteren, zodat meteen het juiste ondertitelbestand wordt geselecteerd.

Heb je alles naar wens ingesteld, dan klik je op Converteren/opslaan en selecteer je, net als in de eerste stap, hoe je de film wilt opslaan (we adviseren de standaardwaarde die VLC toont). Daarna klik je op Starten en hoef je slechts te wachten tot dit proces is voltooid.

©PXimport

6. Desktopfilmpjes opnemen

Je hebt ze ongetwijfeld weleens gezien: filmpjes waarin mensen opnemen wat er op hun bureaublad gebeurt, zodat ze bepaalde stappen in een programma beter kunnen uitleggen. Daar gebruiken ze doorgaans prijzige software voor, maar eigenlijk is dat helemaal niet nodig, want het kan ook met VLC. Klik in VLC op Media, Opnameapparaat openen en open vervolgens het uitklapmenu naast het kopje Opnamemodus en selecteer Bureaublad. Wanneer je nu zou klikken op Afspelen, ontstaat er een soort Droste-effect, waarin een oneindige lus van bureaublad in bureaublad wordt getoond.

Leuk om te zien, maar niet wat we nu willen. Dus in plaats van Afspelen klikken we op Converteren (via het uitklapmenu). Klik dan tweemaal op Volgende en geef aan in welk bestandstype je de video wilt opslaan. Klik vervolgens weer op Volgende en daarna op Stream. De inhoud van je bureaublad (en alles wat je daarop doet) zal worden vastgelegd tot je met Stop aangeeft dat je klaar bent met opnemen.

©PXimport

7. Screenshots maken

Bij screenshots denken we natuurlijk vaak aan een schermafbeelding van een programma. Maar soms zie je in een film of serie een bepaalde scène die je zo kunt waarderen, dat je deze wel als achtergrondafbeelding zou willen hebben. Technisch gezien zou je gewoon een screenshot kunnen maken van de videospeler, en deze later uitknippen in een fotobewerkingsprogramma. Niet erg efficiënt, om over de kwaliteit maar niet naar huis te schrijven. Maar VLC zou VLC niet zijn als het ook hier een functie voor heeft ingebouwd.

Open het programma en start de video waarvan je een screenshot wilt hebben. Pauzeer de video precies op het shot dat je wilt hebben, rechtsklik vervolgens op de video en kies voor Video, Snapshot maken. De still van de video wordt nu automatisch opgeslagen in de map Afbeeldingen in Windows, waarbij de interface-elementen als de afspeelknop uiteraard niet zijn inbegrepen.

©PXimport

8. Podcasts luisteren

We hebben het in dit artikel vooral steeds over losse audio- en videobestanden die je kunt afspelen, maar VLC is ook in staat om je te helpen bij een andere, zeer populaire vorm van online audioconsumptie: podcasts. Het programma heeft een gedeelte ingebouwd waar je je eenvoudig kunt abonneren op de podcasts die je graag luistert of wilt gaan beluisteren.

Zorg ervoor dat het deelvenster Afspeellijst is ingeschakeld door te klikken op Weergave, Afspeellijst. In het deelvenster dat verschijnt, klik je onder het kopje Internet op het plusteken naast Podcast. Plak hier de url van de podcast waar je graag naar luistert zodat deze automatisch wordt toegevoegd aan VLC.

©PXimport

9. Watermerk toevoegen aan video's

Wanneer je zelf video’s maakt, is het niet de bedoeling dat een ander ermee vandoor gaat en alle eer opstrijkt. Een watermerk toevoegen is dan een goede oplossing, wat over het algemeen gedaan wordt met een programma als Adobe Première of Adobe After Effects. Het nadeel is alleen dat deze programma’s een klein fortuin kosten en dat is natuurlijk een behoorlijke overkill voor alleen het toevoegen van een watermerk.

Je hebt het waarschijnlijk al geraden, VLC bevat deze functionaliteit ook. Om een watermerk toe te voegen, open je de video in VLC, waarna je klikt op Extra, Effecten en filters. Bij het tabblad Video-effecten ga je voor het subtabblad Overlay, waarna je een vinkje plaatst bij de optie Logo toevoegen.

Klik nu op het pictogram met de drie puntjes om een logo te selecteren, en bepaal met behulp van de opties in dit menu hoe transparant het logo moet zijn en op welke plek in de video het moet komen te staan. Sla de video vervolgens op met behulp van de stappen die we onder het kopje ‘Audio/video opnemen’ hebben uitgelegd.

©PXimport

10. Videobladwijzers aanmaken

Door de komst van de dvd en daarna uiteraard streamingdiensten als Netflix, zijn we gewend aan het feit dat een video later verdergaat waar we gebleven waren. De mediaspelers in Windows zijn nog niet zo ver. Maar dat dit standaard niet zo werkt, betekent niet dat je dat niet zelf zou kunnen realiseren. Je kunt namelijk heel eenvoudig bladwijzers aan een video toevoegen, zodat je met één klik verder kunt waar je gebleven was. Open hiervoor het Bladwijzerbeheer door te drukken op de toetscombinatie Ctrl+B. Zorg er dan wel voor dat de video gepauzeerd is op de plek waar je een bladwijzer wilt maken.

Klik dan op de knop Maken en er zal automatisch een bladwijzer aan de video worden toegevoegd. Door te dubbelklikken op de naam van deze bladwijzer (met een korte pauze tussen de eerste en de tweede klik) kun je de naam van de bladwijzer aanpassen. Om zo’n bladwijzer te kunnen gebruiken, open je opnieuw de video en het bladwijzerbeheer (Ctrl+B) en klik je op de bladwijzer die je wilt gebruiken.

©PXimport

De Flip 7 voegt heel wat toe aan het beproefde succesrecept van JBL. Is dat voldoende om de iconische bluetooth-speaker weer de publieksfavoriet te maken? Dat lees je in deze review.

Met de Flip 7 brengt JBL een update uit voor een wel zeer populaire bluetooth-speaker. Zoals die '7' al aangeeft, is dat verre van de eerste keer dat dit gebeurt. Deels gaat het dan om kleuren en design, zodat een nieuwe Flip helemaal de laatste trends volgt. Maar ook deze keer weet het bedrijf weer op technisch vlak wat verbeteringen toe te voegen. Auracast en AI Sound Boost zijn de belangrijkste, naast een verhoogde batterijduur van 16 uur.

Beschikbaar in zeven kleuren 

Even belangrijk zijn de nieuwe kleurtjes, met een weelderig paars als de opvallendste. Een 'Squad' camouflage-editie ontbreekt ook niet, terwijl een oranje randje rond het JBL-letterlogo een subtielere toevoeging is. De adviesprijs blijft 149,99 euro, dat blijft onveranderd.

©JBL

De Flip 7 is verkrijgbaar in zeven kleuren, waaronder een aantal nieuwe.

Het design van de Flip is grotendeels onveranderd gebleven sinds de eerste versie uit 2012. Ook de Flip 7 is een kleine cilinder, ongeveer even groot als een blik bier van een halve liter. Je kunt hem neerleggen of recht plaatsen. En aan elke uiteinde vind je een (passieve) woofer met het JBL-logo. Zodra je muziek iets luider zet, zie je ze heen en weer dansen. Een iconische gimmick mag je het noemen, maar het verhoogt wel de fun-factor. Hetzelfde design zie je ook terugkomen bij de grotere bluetooth-speakers van JBL, zoals de even nieuwe Charge 6 en de Xtreme 4.  

Met haak of lus te gebruiken

Niet zoveel veranderingen op designvlak dus. Maar details zijn belangrijk en dat is ook waar JBL zijn pijlen op richt. Een opvallend toevoeging is de mogelijkheid om een lus van stevig textiel of een karabijnhaak aan de speaker vast te maken. Beide accessoires vind je in de doos. Hoewel je de haak of lus kunt verwijderen via een kliksysteem, zit het muurvast genoeg om de Flip 7 zorgeloos aan een rugzak te hangen. 

©JBL

De haak of lus zit muurvast via een handig mechanisme.

Bestand tegen water en stof 

De Flip 7 is gemaakt om overal mee naartoe te nemen. Het IP68-etiket maakt duidelijk dat er weinig is waar deze speaker niet tegen kan. Stof en water deren hem niet gauw. Je kunt deze speaker in het (ondiepe) zwembad laten vallen en hem gewoon daarna weer gebruiken. De Flip 7 is daarmee ook net iets meer waterbestendig dan zijn voorganger. De hele behuizing is bovendien heel robuust, met dikke rubberen dopje aan de uiteinden. Het geeft echt de indruk dat je deze bluetooth-speaker niet gauw kapot zou krijgen. Handig op de camping, maar ook gewoon thuis in een tienerkamer.

©Jamie Biesemans

In de JBL Portable-app vind je niet veel opties.

Zeer goede batterijduur

Qua vermogen gaat de Flip 7 er niet echt op vooruit, maar 35 W is wel indrukwekkend voor zo'n klein ding. Door het gebruik van AI Sound Boost kan de speaker wel luid én helder blijven spelen, wat best indrukwekkend is. AI is natuurlijk een geweldig buzzwoord momenteel; hier worden AI-algoritmes in ieder geval gebruikt om de woofer en tweeter optimaal te laten presteren. Playtime Boost heeft ook een impact op de klank. Schakel dit via de JBL Portable-app in en de speelduur wordt verlengd van 14 tot maximaal 16 uur. Houd er wel rekening mee dat je dan geen audiopreset van de equalizer kunt gebruiken.

Bouw een feestje met meerdere speakers

De JBL Portable-app heb je eigenlijk niet echt nodig om de speaker te bedienen, tenzij je via de equalizer nog de klank wilt aanpassen of een stereopaar wil vormen met een tweede Flip 7. Je kunt daarnaast meerdere compatibele JBL-speakers koppelen zodat ze allemaal dezelfde muziek spelen. Leuk om op een feestje met vrienden een groot muzieksysteem te bouwen. Dit kon vroeger ook al, via PartyTogether in de app, maar nu voegt JBL ook Auracast aan de Flip 7 (en de Charge 6) toe. Je kunt echter geen oude en nieuwe speakers combineren.

©Jamie Biesemans

De Auracast-knop licht op als je deze functie gebruikt.

Even tikken op het knopje met het A-logo op de speaker volstaat zo om de Flip 7 een Auracast-stream te laten afspelen. En je kunt compatibele speakers blijven toevoegen, er lijkt geen rem op het aantal te staan.

Luider zonder vervorming

Op het vlak van geluidskwaliteit is de Flip 7, onder andere dankzij AI Sound Boost, een indrukwekkende speaker geworden. Zelfs als je hem hard zet, wordt muziek open neergezet – zeker als je rekening houdt met het formaat van deze speaker. JBL opteert natuurlijk graag voor wat extra bass, wat de Flip 7 heel geschikt maakt voor feestjes of om even stoom af te blazen tussen het studeren door.

Lage tonen zijn vaak het moeilijkst voor kleine speakers, maar hier kun je dankzij de diepe audiokennis van JBL rekenen op bassen die merkbaar aanwezig zijn. Stemmen worden goed geplaatst, waardoor je helder podcasts kunt beluisteren.

©JBL

De speaker klinkt ook buiten zeer goed.

Warmer geluid

Door zijn kleinere formaat en relatief eenvoudige opbouw (met slechts één tweeter) is de Flip 7 wel nogal directioneel. Dat heb je vaak bij dit type speakers. Heel dichtbij hoor je het snel doffer worden als je wat schuiner gaat zitten. Ideaal is als je de Flip 7 wat verder weg plaatst en met het JBL-logo naar je feestgezelschap richt. Dan wordt Stromae's 'Ma Meilleure Ennemie' van het tweede seizoen van het indrukwekkende 'Arcane' heel vol in de kamer geplaatst, met een afgemeten beat die de track zijn snelheid geeft. Het is zeker een warm geluid, wat het heel oorvriendelijk maakt als 'Colors' van Black Pumas in de achtergrond speelt. Als het gaat om een feestje of gewoon een gezellig moment, dan doet de Flip 7 uitstekend zijn werk.

Conclusie

Met een prijs van bijna 150 euro is de Flip 7 niet de goedkoopste bluetooth-speaker die je kunt aanschaffen. Je krijgt wel heel wat voor die prijs. Want niet alleen is deze JBL heel goed opgewassen tegen een slechte behandeling, hij projecteert muziek met veel emotie de kamer in. Ook buiten heeft de Flip 7 de power om een feestje te bouwen. Het betere batterijleven en de gecontroleerde bassen van deze generatie zijn upgrades ten opzichte van de Flip 6, al vind je misschien die oude versie voor een veel lagere prijs. Dan is het afwegen wat je belangrijk vindt. 

Houd je van knutselen én automatiseer je alles in en om je huis met Home Assistant? Kijk dan zeker eens naar ESPHome. Je kunt eindeloos variëren met componenten. Dankzij de koppeling met Home Assistant bouw je gemakkelijk en voor weinig geld een lichtschakelaar of sensor, om maar wat te noemen. De LVGL-bibliotheek zorgt ervoor dat je nu ook eenvoudig met een touchscreen en zelfbedachte gebruikersinterface kunt werken. We laten zien hoe dat werkt met tips voor passende projecten.

ESPHome maakt het heel makkelijk om apparaten te maken voor een slim huis, zoals je eigen sensors. Zo bouwden we eerder al eens een luchtkwaliteitsmonitor, een infraroodzender/ontvanger en een controller met drukknoppen en leds, waarmee je apparaten kunt bedienen en de status aflezen. Hoe je dat doet, lees je in dit artikel: Zo maak je met ESPHome apparaten geschikt voor je smarthome.

De basis voor ESPHome is een kleine, voordelige en zuinige microcontroller, meestal de ESP32. ESPHome ondersteunt enorm veel componenten en biedt daardoor haast onbegrensde mogelijkheden. We helpen je kort op weg met ESPHome, maar gaan ook meteen een stapje verder met de toevoeging van een touchscreen en de LVGL-bibliotheek. Daar kun je sinds augustus 2024 officieel gebruik van maken binnen ESPHome.

Met LVGL kun je aan de hand van widgets een grafische gebruikersinterface opbouwen en weergeven (zie kader ‘Grafische interfaces met widgets’). Soms kom je de term HMI (Human Machine Interface) tegen, waarmee een grafische gebruikersinterface voor het bedienen van apparatuur wordt bedoeld.

De kracht van ESPHome is dat je niet alleen lokaal aangesloten apparaten bedienbaar kunt maken, bijvoorbeeld via een relais, maar ook alle apparaten die je binnen Home Assistant gebruikt.

1 Wat gaan we doen?

Met ESPHome kun je relatief eenvoudig apparaatjes voor je slimme huis maken. Een voordeel ten opzichte van bijvoorbeeld Arduino en MicroPython is dat je niet hoeft te programmeren. Je hoeft alleen een configuratiebestand te maken waarin je de gebruikte microcontroller, verbindingsgegevens voor je wifi-netwerk en alle aangesloten componenten aanduidt. Hierna wordt firmware gemaakt en weggeschreven op je microcontroller. Alleen die eerste keer is dit soms wat lastig. Heb je het eenmaal werkend? Alle keren erna kun je heel eenvoudig de configuratie aanpassen en over-the-air (OTA) naar de microcontroller sturen.

In dit artikel gaan we met LVGL werken. Hiermee kun je binnen ESPHome grafische interfaces maken via widgets. Voor veel projecten zul je daarom niet eens componenten hoeven aan te sluiten, maar heb je genoeg aan een touchscreen. Denk bijvoorbeeld aan een lichtknop en helderheidsregeling voor een slimme lamp in Home Assistant, zoals we in dit artikel demonstreren. Je kunt natuurlijk ook geavanceerdere gebruikersinterfaces maken voor vrijwel elk apparaat in Home Assistant.

©pozitivo - stock.adobe.com

Je kunt bijvoorbeeld zelf een gebruikersinterface voor je slimme lampen bouwen, zodat je ze eenvoudig kunt bedienen.

2 Wat heb je nodig?

Wat hardware betreft, is het vrij eenvoudig. De ESP32-chip heeft snel de voorkeur boven de verouderde ESP8266-versie, zeker als je met een touchscreen gaat werken. De Raspberry Pi Pico W (zie gelijknamig kader) is ook een optie, maar die wordt nog niet volledig ondersteund binnen ESPHome.

Makkelijk om mee te starten is een eenvoudig ontwikkelbordje rondom de ESP32 dat je voor ongeveer 5 euro kunt aanschaffen. Het is wel fijn als je hier goede documentatie bij hebt, zodat je op zijn minst weet waar alle aansluitingen zitten.

Er zijn diverse varianten van de ESP32-module. Bekende opties zijn de ESP-WROOM-32E, ESP32-C3 en ESP32-S3. De ESP32-C3 wordt vaak in extra compacte bordjes gebruikt, die je onder de naam ‘super mini’ tegenkomt – handig als je niet veel aansluitingen nodig hebt of niet veel ruimte hebt.

De ESP32-S3 is een fijne optie vanwege de beschikbaarheid van PSRAM (Pseudo Static RAM), een voordelig type werkgeheugen dat onder meer nuttig is bij grafische toepassingen. Staat een touchscreen centraal in jouw project en wil je snel van start, overweeg dan een model met ingebouwde ESP32-chip (zie volgende paragraaf).

De ESP32-module is in verschillende uitvoeringen verkrijgbaar.

3 Touchscreen

Als je een touchscreen gaat gebruiken in je ESPHome-project, dan kun je eventueel een los exemplaar op de microcontroller aansluiten en configureren. Maar je kunt ook een touchscreen met ingebouwde ESP32 kiezen. Dat is vaak veel handiger en goedkoper. Je hoeft niet te solderen en kunt direct een gebruikersinterface bouwen in YAML-code. Het scheelt ook wat tijd. Bovendien zijn er zelfs modellen compleet met behuizing.

Kies een scherm dat door ESPHome wordt ondersteund. De website van ESPHome geeft goede suggesties. Je kunt ook afgaan op ervaringen van anderen. Het kan dan een iets grotere uitdaging zijn om de juiste configuratie voor je display in ESPHome te vinden. Je zult daarbij waarschijnlijk wel even moeten experimenteren, niet alleen bij het instellen van je display, maar ook bijvoorbeeld voor het touchgedeelte. Zelfs bij het vrij gangbare touchscreen dat we in dit artikel gebruiken, was dat een beetje prutsen.

Kies een touchscreen dat door ESPHome wordt ondersteund.

4 Scherm met ESP32

Voor dit artikel hebben we een eenvoudige ESP32-2432S028 gebruikt, met een resistief touchscreen van 2,8 inch met 240 × 320 pixels. Dit model wordt ook wel de ‘Cheap Yellow Display’ genoemd, wat vooral met de gele printplaat te maken heeft.

Er zijn meerdere varianten. Zo wordt in de schermpjes vaak de ILI9341-chip als aansturing gebruikt, maar soms ook de ILI9342, zoals in ons exemplaar. Dat vergt dan een heel kleine, maar noodzakelijke aanpassing in je configuratie.

Je kunt het scherm flexibel inzetten voor je IoT-projecten. Zoek je een wat groter touchscreen, dan kun je bijvoorbeeld de CrowPanel van Elecrow overwegen. Die is er in een versie van 5 inch (ca. 32 euro) en 7 inch (ca. 42 euro), inclusief acrylbehuizing en verzending via de fabrikant. Beide versies hebben een touchscreen met hoge resolutie van 800 × 480 pixels en zijn voorzien van de modernere ESP32-S3-chip. Het touchscreen is capacitief, wat zeker voor kleinere bedieningselementen fijner werkt dan het resistieve touchscreen in ons goedkope alternatief.

Tegenwoordig bestaan er ook ronde touchscreens. Een leuke optie (zij het met beperkte schermruimte) is de ESP32-2424S012 met een ESP32-C3-microcontroller, een rond kleuren-touchscreen van 1,28 inch en in een witte of zwarte behuizing. Makerfabs heeft een vergelijk schermpje zonder behuizing. De LilyGo T-RGB heeft een wat groter 2,1inch-scherm (zonder behuizing), maar is ruim twee keer zo duur.

De ESP32-2432S028 is een voordelig scherm (onder), een wat duurder alternatief is het capacitieve 5inch-aanraakscherm met ESP32 van Elecrow (boven).

5 Add-ons voor ESPHome

Hoewel je bijvoorbeeld een pc met Python kunt gebruiken voor het bewerken van je configuratiebestanden en het flashen van de microcontroller met de software voor ESPHome, is het meestal veel makkelijker om de add-on voor ESPHome binnen Home Assistant te gebruiken. Dat geeft ook een ander groot voordeel: je kunt de configuratie voor alle apparaten met ESPHome binnen Home Assistant beheren. Je zult zeker in de testfase veel wijzigingen aan de configuratie moeten maken.

Via de add-on voor ESPHome voeg je eenvoudig microcontrollers toe.

6 Microcontroller toevoegen

We gaan nu een verse microcontroller toevoegen. Je kunt eventueel ESPHome Web gebruiken om de microcontroller voor te bereiden voor gebruik met ESPHome, maar wij geven zoals gezegd de voorkeur aan de ESPHome-add-on, die je binnen Home Assistant kunt openen.

Je kunt voor deze methode de microcontroller gewoon via usb aansluiten op je eigen pc, maar dit vereist wel dat je Home Assistant opent via een beveiligde https-verbinding. Lukt dat niet? Als alternatief kun je de microcontroller ook via usb aansluiten op het systeem met Home Assistant zelf, voordat je verder gaat in ESPHome.

Het dashboard van ESPHome toont alle toegevoegde apparaten.

Ook leuk: Werk met wat je hebt: creëer je eigen alarmsysteem met Home Assistant

7 Configuratie

Klik binnen ESPHome op New device om een nieuwe microcontroller te initialiseren. Vul bij Name een naam in voor het apparaat. Bij Network name vul je de naam (SSID) in van het wifi-netwerk waarmee de microcontroller moet verbinden en bij Password het bijbehorende wachtwoord. Klik dan op Next.

In de volgende stap zal ESPHome een configuratiebestand maken, firmware bouwen en de microcontroller flashen. Klik daarvoor dus eerst op Connect. Als het goed is, kun je nu de com-poort selecteren waarmee de microcontroller is verbonden. Zie je geen com-poort, dan zul je eerst drivers moeten installeren. De instructies krijg je als je het venster sluit zonder een com-poort te selecteren. Als de verbinding is gelukt, zal de installatie verdergaan. Lukt het niet? Dan kun je kiezen voor Skip this step gevolgd door een handmatige configuratie.

Vul een naam in en de details voor het wifi-netwerk.

8 Touchscreen met ESP32

We gebruiken in dit artikel zoals gezegd de ESP32-2432S028 als voorbeeld. Dit is een touchscreen met ingebouwde ESP32-chip. Dit apparaatje kun je direct toevoegen aan ESPHome: precies zoals in paragraaf 7 staat omschreven, al moesten we in dit geval na het aanwijzen van de com-poort wel de boot-knop even indrukken.

Overigens bevat het apparaat meestal een voorgeprogrammeerde demo met een gebruikersinterface op basis van LVGL. Die zie je als je hem zo uit de doos op een voeding aansluit. Je kunt daarmee meteen de werking controleren. Je zult bij een model met resistief aanraakscherm overigens iets harder moeten drukken dan je misschien gewend bent.

We gebruiken dit voordelige 2,8inch-aanraakscherm, dat ook wel ‘Cheap Yellow Display’ wordt genoemd.

9 Schermconfiguratie

Na het toevoegen van je touchscreen heb je direct een basisconfiguratie voor ESPHome. Via Edit kun je deze configuratie aanpassen. Zowel voor het aansturen van het display als de registratie van het aanraken wordt SPI (Serial Peripheral Interface) gebruikt. Voor onze ESP32-2432S028 is dit de configuratie, rekening houdend met de gebruikte interne GPIO-pinnen:

We voegen nu eerst de configuratie van het display toe en in paragraaf 11 het touchgedeelte. Voor het display is de configuratie als volgt:

Merk op dat er ook een (oudere) variant van dit touchscreen is met de ILI9341. In dat geval gebruik je model: ILI9341 en invert_colors: false. Na het maken van de aanpassingen kies je Install. Je kunt nu kiezen hoe je de firmware wilt overbrengen. Meestal kies je Wirelessly voor over-the-air-updates. Het apparaat hoeft daarbij niet meer met jouw pc te zijn verbonden.

Binnen ESPHome kun je eenvoudig de configuratie bewerken.

10 LVGL-bibliotheek

Binnen ESPHome kon je voorheen met displays werken door binnen de component display met lambda bijvoorbeeld teksten met een bepaald lettertype naar je scherm te sturen. Als je LVGL gaat gebruiken, gebruik je geen lambda meer, maar alleen LVGL en widgets. Als eerste voegen we de LVGL-bibliotheek toe aan de YAML-code:

De optie buffer_size is ons geval noodzakelijk, vanwege de afwezigheid van PSRAM. In paragraaf 13 voegen we ook nog widgets toe. Omdat we dat hier nog niet hebben gedaan, zie je na het flashen als het goed is een demo met een knop, checkbox, cirkel met tekst en schuifbalk.

11 Configuratie touchscreen

Bediening via het scherm is nog niet mogelijk. Daarvoor moeten we het touchscreen toevoegen aan de configuratie van ESPHome:

Bewaar de aanpassingen en installeer de nieuwe firmware. Controleer of je de demo goed kunt bedienen. De regels onder on_touch zorgen dat in de logs de geregistreerde coördinaten worden getoond. Er kunnen aanpassingen nodig zijn in de regels onder calibration en transform.

12 Backlight

Het display is voorzien van een achtergrondverlichting (backlight) via pin 21. We definiëren deze output als volgt:

Daarna configureren we de achtergrondverlichting, waarbij we verwijzen naar de hierboven gedefinieerde output.

Na het flashen zal de backlight standaard aanstaan. Eventueel kun je deze vanuit Home Assistant aan- en uitzetten en de helderheid ervan regelen, bijvoorbeeld op basis van afwezigheid. Je kunt ook een script maken om de helderheid bij inactiviteit terug te brengen. Daarvoor verwijzen we je naar het uitgewerkte voorbeeld op GitHub (zie kader ‘Code downloaden’).

Binnen Home Assistant kun je eventueel ook de backlight aan- en uitzetten.

13 Widgets toevoegen

Onder de regel lvgl kun je nu de gewenste LVGL-componenten toevoegen aan je YAML-configuratie. Denk aan bijvoorbeeld knoppen, schuifregelaars, grafieken of labels. In dit voorbeeld voegen we aan de bovenkant alleen twee widgets toe voor een dimbare led, te weten een schakelaar (button) en schuifregelaar (slider).

De meeste opties dienen voor het positioneren van de widget. We geven bijvoorbeeld de breedte (width) en hoogte (height) aan, halen de widgets iets van de rand of met x en y, en regelen de uitlijning met align. Het gedeelte bij on_click zorgt dat de bewuste lamp in Home Assistant wordt omgeschakeld bij het klikken op de button. Voor de slider doen we hetzelfde onder on_release. Die acties zijn overigens om veiligheidsredenen niet direct mogelijk. In paragraaf 16 leggen we uit hoe je dit kunt toestaan.

We voegen in dit voorbeeld alleen twee eenvoudige widgets toe.

14 Interactie met Home Assistant

De entiteit voor de dimbare lamp heeft in Home Assistant de naam light.wledkantoor. De waardes zijn nodig om de widgets de juiste status te kunnen geven. Daarom voegen we hieronder een binary_sensor toe voor de status (aan of uit) en een sensor voor het helderheidsniveau. We werken vervolgens bij on_state en on_value de widgets bij als de status verandert in Home Assistant. Bij id vul je uiteraard de id van de betreffende widget in.

Gebruik de logfunctie om te zien of bijvoorbeeld een status verandert.

15 Toevoegen aan Home Assistant

De add-on voor ESPHome hebben we gebruikt om de microcontroller van firmware te voorzien. Maar je zult het apparaat hierna nog wel moeten toevoegen aan Home Assistant. Dat is heel eenvoudig: het wordt automatisch gevonden. In Home Assistant zie je via Instellingen / Apparaten en diensten het bewuste apparaat direct terug op het tabblad Integraties. Klik op de knop Toevoegen om het aan Home Assistant toe te voegen.

Het apparaat met ESPHome moet je nog toevoegen aan Home Assistant.

16 Acties toestaan

Als je het touchscreen bedient, zal Home Assistant een melding geven dat het ESPHome-apparaat heeft geprobeerd een actie in Home Assistant uit te voeren. Standaard is dit om veiligheidsredenen niet toegestaan, maar dit is eenvoudig op te lossen.

Ga naar Instellingen / Apparaten en klik dan onder het kopje Geconfigureerd op ESPhome. Achter het bewuste apparaat klik je vervolgens op Configureren. Zet een vinkje bij Toestaan dat het apparaat Home Assistant-acties uitvoert. Klik op Verzenden. Hierna zijn alle acties zoals het omschakelen van de lamp en regelen van de helderheid wel toegestaan.

Zorg dat het apparaat acties in Home Assistant mag uitvoeren.