ID.nl logo
Audio- en videobestanden converteren
© PXimport
Huis

Audio- en videobestanden converteren

Stel: je hebt een video- of audiobestand dat je op je pc, via je mediaserver of met de mediaspeler in je netwerk niet kunt afspelen doordat die het formaat niet ondersteunt. Dan kun je overwegen het bestand naar een ander mediaformaat te converteren. Met welke tools kan dat en waarop moet je dan letten?

Tip 01: Alternatieven

Meestal levert het converteren naar een ander mediaformaat enig kwaliteitsverlies in beeld of geluid op. Je voert zo’n conversie dus alleen maar uit als het echt nodig is. Het kan bijvoorbeeld gebeuren dat een update van (de firmware van) je mediaspeler ervoor zorgt dat die alsnog met het aangeboden mediaformaat overweg kan. Gaat het om een softwarematige mediaspeler, bijvoorbeeld op je pc, dan zijn er vaak nog twee uitwegen. Je installeert een andere mediaspeler, zoals de populaire multiplatformspeler VLC Player. Die kan namelijk met nagenoeg alle formaten overweg, door de ingebouwde ondersteuning voor talloze audio- en videocodecs. Het kan ook helpen een ‘codec pack’ te installeren. Zo’n pakket installeert een hele reeks codecs zodat wellicht ook je eigen speler met het formaat overweg kan. Een gratis en betrouwbaar pack voor Windows is K-Lite Codec Pack Basic. Kies Advanced tijdens de installatie om alle mogelijke en vaak geavanceerde opties te zien. Op deze site kun je ook vinden welke mediaformaten dit pakket zoal ondersteunt. Let op dat je niet zomaar ergens een willekeurig codec pack downloadt, want sommige hebben malware aan boord. De bovengenoemde is in elk geval zeker betrouwbaar.

©PXimport

Tip 02: Containers & codecs

Wanneer we het over videobestanden hebben dan moeten we het onderscheid maken tussen containers en codecs. Het begrip container heeft betrekking op het bestandsformaat (extensie), zoals .og (OGG), .mkv (Matroska Video), .avi (AVI), .mpg (MPEG) en .mov (MPEG 4, Apple). Zo’n container bevat de diverse componenten waaruit een video is opgebouwd, zoals de videostroom, soundtracks, ondertitels en allerlei metadata. Het begrip codec staat voor coding/decoding en zorgt er doorgaans voor dat de data gecomprimeerd worden zodat het resulterende videobestand minder schijfruimte of bandbreedte vereist. Zo’n codec zorgt er tevens voor dat de data automatisch weer worden gedecomprimeerd tijdens het afspelen. Er bestaan tal van codecs die allemaal zo hun voor- en nadelen hebben. Dat maakt het er niet makkelijk op om de optimale codec te selecteren. Het kan hierdoor bijvoorbeeld gebeuren dat je mediaspeler wel de container (bestandsformaat of -extensie) ondersteunt, maar over de gebruikte codec(s) struikelt. Creëer je zelf de video dan kan het helpen een andere codec te selecteren. In het andere geval kun je het bestand nog altijd converteren.

©PXimport

Tip 03: Presets

Zowel bij het zelf creëren als bij het converteren van een videobestand kun je moeilijk ontsnappen aan de begrippen container en codec. Wil je je daar niet al te veel in verdiepen, dan kun je het beste een gebruiksvriendelijke conversietool voor inzetten die een flink aantal ‘presets’ oftewel profielen bevat. Dat houdt in dat je een bepaald profiel kiest, bijvoorbeeld ‘Google Nexus 5 MPEG-4’, en dat je je verder niet om allerlei technische details hoeft te bekommeren. Online vind je een vergelijkend overzicht van diverse videoconverters.

Een van de betere gratis converters is Any Video Converter. AVC is beschikbaar voor Windows en macOS en kan naar eigen zeggen met meer dan 200 formaten overweg. Met een paar muisklikken installeer je de software.

Vanuit het hoofdvenster kun je via een uitklapmenu al meteen uit tal van profielen selecteren, netjes gecategoriseerd in rubrieken als Apple, Android, LG, Microsoft, TV Devices, HTML5 Embed Video en ook Audio Files (als je alleen de audio wilt extraheren). Elke rubriek heeft op zijn beurt diverse profielen. Kies je bijvoorbeeld Apple dan kun je uit talrijke iPhone-, iPad-, iPod- en Apple TV-modellen selecteren.

©PXimport

Tip 04: AVC

Zodra je een geschikt profiel hebt aangeduid kun je aan de slag. Je hoeft nu maar een of meerdere videobestanden naar het venster te verslepen of die te importeren via Add Video(s). Vanuit het tabblad Add URL(s) is het bovendien mogelijk online video’s, bijvoorbeeld uit Facebook, Vimeo of YouTube, te downloaden. De geïmporteerde video’s worden op een rijtje gezet en met Convert Now! kun je die in principe al meteen converteren. Wil je de diverse video’s tot één groot videobestand versmelten, zet dan onderaan de knop Join All Files op ON. De standaard uitvoermap lees je af in het rechterpaneel, bij Basic Settings, en kun je van hieruit ook aanpassen.

Erg handig is ook dat je alleen een bepaald fragment uit de video’s kunt halen (clip) om dat te converteren. Daartoe klik je het schaaricoontje rechtsboven zo’n video aan.

Liever geen audio? Dan selecteer je No audio in het uitklapmenu achter het luidsprekericoon en (eigen) ondertitels toevoegen doe je via het uitklapmenu bij het tekstballonnetje. Verder laat het verfborstel-icoon je ook toe diverse effecten los te laten op je video. Zo kun je de video bijknippen (crop), roteren, de helderheid, het contrast en de verzadiging aanpassen of bijvoorbeeld een watermerk of logo op de video plaatsen. Bij Other Effects tref je bovendien nog veel meer speciale effecten aan.

©PXimport

Tip 05: Aanpassingen

Je kunt weliswaar vertrekken van een bestaand basisprofiel, maar je hoeft niet noodzakelijk alle instellingen zonder meer over te nemen. Immers, afhankelijk van het gekozen profiel kun je zaken als video- en audiocodecs en bitrate aanpassen (het aantal bits dat per seconde wordt verwerkt). Dat doe je in het rechterpaneel in de rubrieken Video en Audio.

Het spreekt vanzelf dat de bestandsgrootte – en doorgaans ook de kwaliteit – samenhangt met de gekozen codec en bitrate. We hebben echter wel ondervonden dat AVC de video- en audio-opties niet altijd automatisch aanpast wanneer je een ander profiel kiest: de tool even herstarten lost dit op.

Overigens zijn er nog wel een aantal andere instellingen die je kunt aanpassen via het tandwielpictogram, rechtsboven. Houd er rekening mee dat die dan wel voor alle volgende conversie-operaties gelden, tot je die weer aanpast.

©PXimport

Tip 06: HandBrake

Neem je als gevorderde gebruiker het heft graag wat meer in handen dan kijk je beter uit naar een conversietool als HandBrake. Die werkt weliswaar ook met een hele reeks profielen (open het uitklapmenu bij Presets en selecteer een van de zes rubrieken, waaronder Device, General en Web), maar je krijgt meteen ook de gelegenheid een indrukwekkend aantal technische aspecten van de conversie bij te sturen. Wat containers betreft is de keuze beperkt (mp4 of mkv), maar er zijn wel talrijke opties voor de gebruikte video- en audiocodecs, die je op de gelijknamige tabbladen kunt instellen. Verder tref je hier nog tabbladen aan voor Dimensions, Filters, Subtitles en Chapters, waar je eveneens heel wat instellingen kunt aanpassen. De handleiding bij Handbrake is jammer genoeg niet zo uitgebreid. Wil je meer achtergrondinformatie over bepaalde parameters en instellingen dan zit er wellicht weinig anders op dan die te googelen.

©PXimport

Tip 07: Opdrachtregel

HandBrake biedt weliswaar een overzichtelijke grafische interface maar diehard video-liefhebbers regelen alle aspecten van zo’n conversie wellicht liever vanaf de opdrachtregel; met enige handigheid kun je langs deze weg ook conversies in batch uitvoeren. Daarvoor heb je de opdrachtregelvariant van HandBrake nodig, te downloaden op bovengenoemde website en beschikbaar voor Windows, macOS en Linux. Via het commando handbrakecli --help krijg je een overzicht van de parameters.

Wellicht de krachtigste tool voor multimediaconversies is echter FFMPEG, te vinden en beschikbaar voor Windows, macOS en Linux. In zijn eenvoudigste vorm kan zo’n commando er als volgt uitzien: ffmpeg -i invoer.mp4 uitvoer.webm. Let wel, een commando als ffmpeg -i invoer.mp4 uitvoer.mkv zou wellicht in een bestand met dezelfde codecs als invoer.mp4 resulteren, aangezien mkv-containers ontworpen zijn om met zowat elke videostroom overweg te kunnen.

©PXimport

Tip 08: Ffmpeg-parameters

Wil je andere codecs, dan moet je dat zelf aangeven met de parameters -c:v (video) en -c:a (audio), bijvoorbeeld als volgt (met als resultaat een mkv-bestand met een VP9-videostroom en een Vorbis-audiostroom):

ffmpeg -i invoer.mp4 -c:v vp9 -c:a libvorbis uitvoer.mkv

Je kunt bijvoorbeeld ook alleen de audiostroom aanpassen en dezelfde videostroom aanhouden:

ffmpeg -i invoer.webm -c:v copy -c:a flac uitvoer.mkv

Of je wijzigt alleen de container met behoud van de codecs:

ffmpeg -i invoer.webm -c:av uitvoer.mkv

Met andere parameters beïnvloed je de kwaliteit (bitrate van 1 Mb/s en framerate van 30 fps):

ffmpeg -i invoer.webm -c:a copy -c:v vp9 -b:v 1M -r 30 uitvoer.mkv

Er zijn nog talloze andere parameters mogelijk, bijvoorbeeld om de video in te korten, om de audio te extraheren, enzovoort. Houd er wel rekening mee dat sommige conversies flink wat tijd in beslag kunnen nemen.

Ook handig om weten: met de opdrachtregeltool Youtube-dl download je YouTube-video’s en bewaar je die lokaal met het commando youtube-dl <youtube-videourl>. Via youtube-dll --help of op Github krijg je een overzicht van de mogelijke parameters.

©PXimport

Tip 09: Audiobestanden

Heb je een aantal cd’s liggen die je graag in de oorspronkelijke kwaliteit op je pc wil bewaren dan kies je voor een ‘lossless’ audioconversie, zoals wav (circa 10 MB per minuut). Dat is mogelijk met een gratis tool als Exact Audio Copy.

Er zijn overigens ook lossless formaten zoals flac en wma lossless die de bestandsgrootte in vergelijking met wav bijna halveren (circa 6 MB per minuut) maar toch een bit-precieze reproductie van de originele cd-kwaliteit toelaten.

Moet het toch compacter kies dan voor een ‘lossy’ format zoals mp3, wma, aac en ogg vorbis. De resulterende kwaliteit hangt echter ook sterk samen met de gekozen bitrate. Het verschil in kwaliteit tussen het origineel en een mp3 met een variabele bitrate van 320 Kbps, of een aac of Ogg Vorbis met 192 Kbps bijvoorbeeld zal alleen merkbaar zijn voor een (zeer) geoefend oor.

Dergelijke conversies kun je weliswaar uitvoeren met de eerder vermelde tools zoals AVC, HandBrake en ffmpeg, maar er zijn ook specifieke audioprogramma’s. Een prima en gebruiksvriendelijke tool is Freemake Audio Converter, maar de gratis versie beperkt je helaas tot audiobestanden van drie minuten. Eveneens gratis is de opensource-tool Fre:ac.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Review Motorola Edge 60 Pro – AI werpt z’n schaduw
© Wesley Akkerman
Huis

Review Motorola Edge 60 Pro – AI werpt z’n schaduw

De laatste paar maanden verschijnen er steeds potentere midrange smartphones. Nu zit je met de Motorola Edge 60 Pro wel aan de bovenste kant van die markt, maar dat neemt niet weg dat je nog steeds veel waar voor je geld kunt krijgen.

Oké
Conclusie

Hoewel de Motorola Edge 60 Pro op hardwarevlak lekker scoort met zijn krachtige processor, uitstekende accuduur en een over het algemeen goed display, wordt de algehele gebruikerservaring onderuit geschoffeld door de software. Waar Motorola voorheen uitblonk met een relatief schone Android-ervaring, stelt de Edge 60 Pro teleur met een toename aan vooraf geïnstalleerde apps en een AI-integratie die nog niet volwassen is en de Nederlandse taal mist.

Plus- en minpunten
  • Prachtig p-oledscherm
  • Uitmuntende accuduur
  • Relatief snel op te laden
  • Potente processor
  • Prima game-smartphone
  • Veel nadruk op AI
  • AI werkt niet volledig in het Nederlands
  • Sommige functies vereisen een abonnement
  • Veel dataverzameling
  • Camera's met wisselende kwaliteit
  • Beeldstabilisatie

De Motorola Edge 60 Pro ligt in de winkels voor een adviesprijs van 599,99 euro. Voor dat geld krijg je een royale 12 GB werkgeheugen en 512 GB opslagruimte – een uitstekende deal dus. De prijs is gelijk gebleven aan die van zijn voorganger, maar onder de motorkap is er wel het nodige veranderd. De nieuwe Edge heeft een snellere processor, een krachtiger accu, een volledig vernieuwd camerasysteem en – opvallend – een flinke upgrade van het oplaadvermogen.

Net als eerdere modellen is de Edge 60 Pro slank, licht en compact, met een luxe uitstraling dankzij de aflopende schermranden. Met een gewicht van 186 gram ligt het toestel prettig in de hand. De achterkant is bekleed met veganistisch leer, wat niet alleen zorgt voor extra grip, maar ook voorkomt dat je last hebt van vingerafdrukken. En met zowel een IP68- als IP69-certificering is de smartphone uitstekend bestand tegen water en stof.

©Wesley Akkerman

Duurzaam en prachtig display

Terwijl veel andere fabrikanten de gebogen schermranden inmiddels links laten liggen, gaat Motorola er juist vol voor. Het geeft de Edge 60 Pro een premium uitstraling, maar brengt ook een klein nadeel met zich mee: in fel licht kunnen de randen reflecteren, iets waar je bij een plat scherm geen last van hebt. Storend is het niet direct, maar het valt wel op. Gelukkig maakt het p-oledscherm veel goed. Kleuren spatten van het display, het contrast is uitstekend en content kijken is dan ook een genot.

De vingerafdrukscanner zit netjes in het scherm verwerkt en reageert snel. Het display zelf biedt een scherpe resolutie van 2712 bij 1220 pixels en een verversingssnelheid tot 120 Hertz, wat zorgt voor soepele beelden. Ook de helderheid is dik in orde, zelfs op zonnige dagen. Mooi meegenomen is de keuze voor het stevige Gorilla Glass 7i aan de voorkant, een krasbestendige laag die tegen een stootje kan en het scherm goed beschermt bij dagelijks gebruik.

©Wesley Akkerman

Capabele processor voor gaming

De Motorola Edge 60 Pro draait op de Mediatek Dimensity 8350 Extreme, en dat is een flinke stap vooruit ten opzichte van de Edge 50 Pro. Vooral voor wie graag games op zijn smartphone speelt, is dit goed nieuws. Maar ook bij alledaags gebruik – van appen en mailen tot bellen, browsen en foto's maken – draait het toestel soepel. Tijdens het testen zijn we geen haperingen, vertragingen of andere storende zaken tegengekomen.

Ben je van plan om te gamen op de Edge 60 Pro, houd er dan wel rekening mee dat het toestel bij intensief gebruik warm kan worden. Dat gebeurt niet snel, maar bij grafisch zware 3D-games kan de temperatuur merkbaar oplopen, wat de prestaties wel iets kan beïnvloeden. De meeste casual games draaien probleemloos, maar bij zwaardere titels uit de Play Store speel je doorgaans op medium instellingen. Dat is niet ongebruikelijk in deze prijsklasse, en het toestel houdt zich daar prima staande.

©Wesley Akkerman

Meer energie, iets langere laadtijd

Een van de grootste veranderingen ten opzichte van het vorige model is de accu. Die heeft nu een indrukwekkende capaciteit van 6000 mAh, terwijl de voorganger met 4500 mAh al prima presteerde. Met de Edge 60 Pro haal je moeiteloos het einde van dag twee, zelfs als je af en toe een potje gamet. Die extra accuduur komt echter met een kleine keerzijde: de oplaadsnelheid is verlaagd van 125 naar 90 watt. Nog steeds snel, maar wel een stapje terug.

In de praktijk merk je daar weinig van. Tenzij je de Edge 60 Pro direct naast zijn voorganger legt, zul je het verschil nauwelijks opmerken. Opladen van 0 naar 100 procent duurt minder dan 50 minuten, en met een halfuurtje zit je vaak al rond de 75 procent. Draadloos laden is wél flink afgeremd: dat gaat nu met maximaal 15 watt, terwijl dat bij het vorige model nog 50 watt was. Een duidelijke concessie, al zal het voor veel gebruikers geen breekpunt zijn.

©Wesley Akkerman

De software was altijd zo goed…

Op softwaregebied heeft Motorola een aantal veranderingen doorgevoerd die niet voor iedereen positief zullen uitpakken. Zo staan er nu meer vooraf geïnstalleerde apps op het toestel, en is er een nieuwe AI-omgeving toegevoegd, ontwikkeld in samenwerking met Perplexity AI. Net als bij de Nothing Phone 3a krijg je daar via een aparte knop snel toegang toe. Daarmee kun je bijvoorbeeld meldingen laten samenvatten of informatie opvragen.

Leuk in theorie, maar in de praktijk werkt dat nog niet met alle apps. Toch zitten er handige functies tussen: zo kun je de assistent vragen om iets voor je te onthouden, zoals een foto of screenshot, die je later eenvoudig kunt terugvinden. Een duidelijke beperking is echter dat deze AI-functies alleen in het Engels werken. En hoewel we in Nederland vaak prima overweg kunnen met die taal, gaat dat ongetwijfeld ten koste van de toegankelijkheid voor sommige gebruikers.

©Wesley Akkerman

50x

Veel AI-opties

Een andere nieuwe functie is Playlist Studio. Daarmee kun je een afspeellijst laten samenstellen op basis van je eigen prompt. Klinkt veelbelovend, maar er zit een flinke beperking aan: het werkt alleen met Amazon Music, en dan ook nog uitsluitend als je een actief abonnement hebt. Daardoor zal deze functie voor veel gebruikers nauwelijks bruikbaar zijn. Image Studio – eveneens in samenwerking met Perplexity – is wél geslaagd. Hiermee maak je eenvoudig achtergronden, stickers en andere visuals, precies zoals je zou verwachten.

Daarnaast kun je rekenen op de kracht van Google Gemini, die je activeert door de powerknop ingedrukt te houden. Daarmee stel je vragen of geef je opdrachten, net als bij Google Assistant. Ook Circle to Search is aanwezig, een handige manier om snel informatie op te vragen over elementen uit foto's of screenshots. De nieuwe Moto AI-knop aan de linkerkant van het toestel is speciaal bedoeld voor deze AI-functies, maar is helaas niet aanpasbaar. Zonde, vooral voor wie weinig gebruikmaakt van Motorola's eigen AI-platform.

3x

2x

Veel dataverzameling

Opvallend is dat Motorola twee verschillende nieuwsoverzichten in zijn software-omgeving aanbiedt. Veeg je op het thuisscherm naar rechts, dan verschijnt de vertrouwde Google-feed – al kun je die eventueel uitschakelen. Daarnaast is er binnen het app-overzicht nóg een nieuwsoverzicht, afkomstig van een andere aanbieder. Het maakt duidelijk dat er veel gebeurt op het gebied van dataverzameling en -verwerking. Dat is op zich niets nieuws, maar Motorola zet het nu opvallend zichtbaar neer.

De Edge 60 Pro draait op Android 15 en krijgt drie jaar lang software-upgrades en vier jaar beveiligingsupdates. Daarmee loopt Motorola duidelijk achter op merken als Samsung en Google, die ruimere termijnen hanteren. Volgens Motorola sluit dit beleid echter aan op het werkelijke gebruik van hun toestellen. Intern onderzoek zou uitwijzen dat gebruikers hier tevreden mee zijn – reden genoeg voor het bedrijf om daar niets aan te veranderen. Toch voelt het als een gemiste kans: het drukt de langetermijnwaarde van een verder prima smartphone.

1x

0,5x

Solide camera’s, maar…

Het camerasysteem van de Motorola Edge 60 Pro levert over het algemeen degelijke fotoprestaties. De hoofdcamera heeft een resolutie van 50 megapixel, net als de ultragroothoeklens die ook dienstdoet als macrocamera. Daarnaast is er een telelens van 10 megapixel, goed voor 3x optische zoom en tot 50 keer digitale zoom. Aan de voorkant vind je een selfiecamera van eveneens 50 megapixel, met een lichtsensor die zorgt voor betere belichting en witbalans.

De lenzen produceren heldere, scherpe foto's, en dankzij de samenwerking met Pantone ogen kleuren meestal natuurlijk en accuraat, ook bij beweging of in lastige lichtomstandigheden. De HDR-prestaties zijn sterk, met veel detail in zowel lichte als donkere delen. Een minpunt is de neiging tot overbewerking: sommige foto's worden te sterk verscherpt, waardoor ze kunstmatig aanvoelen. Dat doet wat denken aan de beeldverwerking van sommige Samsung-toestellen.

0,5x

1x

Problemen in het donker

De hoofdcamera doet het prima bij daglicht, maar zodra het donker wordt, levert hij zichtbaar in op scherpte en detail. De ultragroothoeklens schiet bij goed licht acceptabele foto's, al vertaalt de sensor-upgrade zich niet altijd in betere beeldkwaliteit. In situaties met weinig licht vallen de prestaties flink tegen. De grootste tegenvaller is de telelens. Door de kleine sensor heeft die moeite met helderheid en dynamisch bereik, en de digitale zoom kun je sowieso beter links laten liggen.

De selfiecamera scoort daarentegen wél punten, met realistische huidtinten en scherpe beelden. Het bokeh-effect – waarbij de achtergrond onscherp wordt – is wisselend, en ook kun je kleurverschillen opmerken tussen de verschillende lenzen. Het zwakste punt van de Edge 60 Pro is echter de videokwaliteit. De beeldstabilisatie schiet tekort, waardoor video's al snel schokkerig aanvoelen. Onbruikbaar is het niet, maar op dit prijsniveau had Motorola meer mogen bieden.

2x

3x

Motorola Edge 60 Pro kopen?

De Motorola Edge 60 Pro scoort op hardwarevlak overtuigend, met een krachtige processor, een indrukwekkende accuduur en een helder, prettig scherm. Toch wordt de gebruikerservaring flink geremd door de software. Waar Motorola vroeger bekendstond om zijn schone Android-ervaring, oogt de Edge 60 Pro rommeliger dan ooit. De hoeveelheid voorgeïnstalleerde apps is toegenomen, en de AI-integratie voelt onaf – zeker omdat ondersteuning voor de Nederlandse taal ontbreekt.

De niet-aanpasbare AI-knop, de dubbele nieuwsfeeds met bijbehorende dataverzameling en het magere updatebeleid van drie jaar werpen een flinke schaduw over de solide hardwarebasis. Deze softwarematige concessies zorgen ervoor dat het toestel niet de verfijnde, toegankelijke ervaring biedt die je van Motorola zou verwachten. Zonder alle onvolwassen AI-toeters en bellen – en ondanks de wisselende camerakwaliteit – hadden we de Edge 60 Pro met gemak kunnen aanraden. Maar nu blijft er vooral een gevoel van gemiste kansen hangen.

▼ Volgende artikel
Weg met die waas: zo maak je de ruit van je oven of magnetron schoon
© AK | ID.nl
Huis

Weg met die waas: zo maak je de ruit van je oven of magnetron schoon

Een oven wordt flink heet tijdens het gebruik, en ook in een magnetron met grill- of ovenfunctie kan de temperatuur behoorlijk oplopen. Daardoor verdampt vet of spettert eten sneller tegen de binnenkant van de deur. Zelfs bij een gewone magnetron kunnen spetters en condens zich ophopen op het ruitje. Na een tijdje is het glas zo vettig of bruin dat je nauwelijks nog naar binnen kunt kijken. Niet gevaarlijk, wél vervelend. Gelukkig is het schoonmaken van die ruit minder lastig dan je denkt!

Dit artikel in het kort:

  • Hoe ontstaat die aanslag eigenlijk?
  • Wat heb je nodig?
  • Stap voor stap schoonmaken
  • Let op bij zelfreinigende ovens
  • Wat moet je níet doen?
  • En daarna? Zo houd je het ruitje schoon

Lees ook: Magnetron kopen? Dit is waar je op moet letten

Hoe ontstaat die vettige aanslag eigenlijk?

Tijdens het verwarmen van eten verdampt vet. In een oven branden die vetdruppeltjes langzaam in op het glas, zeker bij temperaturen boven de 180 graden. Ook etensresten die over de rand borrelen of spetteren kunnen tegen het ruitje aankomen. In een magnetron gebeurt min of meer hetzelfde, al speelt condens daar ook een rol. Het resultaat is een doffe waas die met alleen een vaatdoekje niet meer weggaat.

Wat heb je nodig?

Met een paar alledaagse schoonmaakmiddelen kun je die bruine aanslag al te lijf gaan:

🞐 Warm water
🞐 Scheutje afwasmiddel
🞐 Zachte doek (liefst microvezel)
🞐 Oude tandenborstel
🞐 Klein beetje baking soda
🞐 Schoonmaakazijn of citroensap
🞐 Eventueel een plastic schrapertje (géén metaal)

Let op: laat de oven of magnetron altijd goed afkoelen voor je begint.

Stap voor stap schoonmaken

Begin met de buitenkant van de ruit. Maak een lauwwarm sopje met afwasmiddel en veeg het glas schoon met een microvezeldoek. Hardnekkige plekken? Maak een dik papje van baking soda en een beetje water. Smeer dit op de vlekken en laat het tien minuten zitten. Daarna veeg je het eenvoudig weg met een vochtige doek.

Voor de binnenkant helpt het om vet eerst los te weken. Maak een doek nat met heet water en een flinke scheut azijn of citroensap. Houd deze een paar minuten tegen de binnenkant van het ruitje aan – of leg de doek er voorzichtig op, als dat lukt. De warmte en het zuur helpen om het vet los te weken. Gebruik daarna een tandenborstel om voorzichtig langs de randjes te schrobben.

Sommige ovens hebben een dubbele glasplaat. In veel gevallen kun je die losmaken om ook daar tussen schoon te maken. Kijk hiervoor in de handleiding van je oven: vaak zitten er klemmetjes of schroeven aan de bovenrand van de ovendeur. Wees voorzichtig en zorg dat je alles stevig terugplaatst.

©Андрей Журавлев

Let op bij zelfreinigende ovens

Heb je een zelfreinigende oven? Dan werkt het schoonmaken net even anders. Sommige ovens hebben een pyrolysefunctie: hierbij wordt de oven verhit tot zo'n 500 graden, waardoor vet en vuil veranderen in as. Dat kun je daarna eenvoudig opvegen met een doek. Andere modellen gebruiken katalyse of stoomreiniging. In al deze gevallen geldt: gebruik géén agressieve middelen op de wanden of het glas, want daarmee kun je de speciale coating beschadigen.

Ook belangrijk: de ruit kan tijdens zo'n reinigingsprogramma flink heet worden. Wacht dus altijd tot de oven volledig is afgekoeld voor je eraan begint. En poets het glas alleen met zachte doeken en neutrale middelen, zoals lauw water met een druppeltje afwasmiddel. Baking soda of citroen kun je in dit geval beter vermijden, tenzij je zeker weet dat jouw oven geen speciale coating heeft.

Wat moet je níet doen?

Gebruik geen schuursponsjes of staalwol. Ook ovenreiniger en agressieve sprays zijn geen goed idee op glas: ze kunnen het ruitje beschadigen of dof maken. Gebruik bij voorkeur ook geen mesjes of metalen schrapers – hoe verleidelijk dat soms ook is. Krassen zijn snel gemaakt en vrijwel niet meer weg te werken.

En daarna? Zo houd je het ruitje schoon

Veeg de ruit na elk gebruik even kort na met een vochtige doek, vooral als je ziet dat er gespetterd is. Dat kost je amper tijd en voorkomt dat vuil zich opbouwt. Gebruik je ovenschalen die kunnen overkoken? Zet er een lekbak onder. En voor magnetrons werkt een eenvoudig spatdekseltje echt verrassend goed – die vangt het meeste op.