Zo maak je (vuile) lp’s het beste schoon
Geplaatst: 5 april 2024 - 10:31
Maikel Dijkhuizen
Kaarsvet, haren, nicotineresten, vingerafdrukken… Wie regelmatig tweedehands elpees koopt, komt allerlei viezigheid tegen. Bovendien zijn zelfs gloednieuwe platen lang niet altijd brandschoon. Die bevatten vaak kleine papiersnippers of andere restanten van de vinylperserij. Gelukkig kun je lp’s makkelijk schoonmaken, op allerlei verschillende manieren.
Als er veel stof op de plaat ligt, hoor je tijdens het luisteren om de haverklap tikken en kraken. Bij hardnekkiger vuil kan de plaat zelfs overslaan. Hierbij springt de naald van de platenspeler uit de groef. Kortom, je doet er goed aan om een vuile lp voorafgaand aan de luistersessie altijd schoon te maken.
Als je een lp goed in het licht houdt, zie je of die erg vies is.
Platen handmatig wassen
Het is belangrijk om een lp zorgvuldig te reinigen. Ga je te ruw met het vinyl om, dan kun je hem namelijk onherstelbaar beschadigen. Ben je bereid om platen handmatig te wassen, dan kost het je alleen een beetje afwasmiddel en wat water. Een voorwaarde is dat het afwasmiddel geen residu achterlaat. Doe eerst een beetje sop in een volledig schone afwasteil en vul die met gedestilleerd water. In kraanwater zit doorgaans te veel kalk, dus gebruik dat beslist niet. Wil je liever geen afwasmiddel gebruiken? Er zijn als alternatief ook speciale reinigingsmiddelen verkrijgbaar. Verder heb je nog een pluisvrije doek nodig. Hiermee ga je de plaat schoonmaken.
Leg de plaat voorzichtig op een schone theedoek of vergelijkbare ondergrond. Je doopt nu een punt van het schoonmaakdoekje in het sop en veegt daarna met de groeven mee over de lp. Gebruik zo weinig mogelijk water en maak het middelste label niet nat. Zodra je alle groeven hebt gehad, draai je de plaat voorzichtig om. Herhaal vervolgens de poetsbeurt. Na afloop laat je de plaat volledig opdrogen. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld een druiprek.
Lees ook: Lp’s luisteren? Zo vind je de beste platenspeler
Speciaal afwassysteem kopen
Als je regelmatig meerdere platen reinigt, is de aanschaf van een speciaal afwassysteem geen overbodige luxe. De Knosti Disco Antistat, Knosti Disco Antistat Generation 2 en Pro-Ject Spin Clean Record Washer zijn hiervan bekende voorbeelden. Hierbij draai je de lp rond in een smalle spoelbak met reinigingsvloeistof. Aan de binnenzijde van het reservoir zitten borstels die het vuil uit de groeven verwijderen. Goed om te weten is dat de geïntegreerde houders de kwetsbare platenlabels tegen het vocht beschermen.
Na afloop laat je de gewassen platen in de bijgesloten afdruiprek drogen. Deze methode gaat een stuk sneller dan handmatig wassen. De aanschafprijzen vallen bovendien mee. Afhankelijk van welk product je koopt, ben je tussen de 65 en 110 euro kwijt. Een bijkomend voordeel is dat deze afwassystemen de statische elektriciteit van platen verminderen. Het vinyl trekt hierdoor minder stof aan.
Dit afwassysteem van Knosti is een effectieve methode om snel meerdere platen achter elkaar te wassen.
Gemotoriseerde platenwasser
Fanatieke vinylverzamelaars hebben veel profijt van een gemotoriseerde platenwasser. Hiermee kun je een lp grondig schoonmaken en daarna vrijwel meteen afspelen. De meeste gemotoriseerde platenwassers kunnen een lp in twee richtingen ronddraaien. Zet een vuile lp eerst vast met de bijbehorende klem. Met een klein flesje breng je daarna reinigingsvloeistof op het vinyl aan. De meeste fabrikanten leveren een borstel met geitenharen mee. Duw daarmee voorzichtig op het ronddraaiende vinyl, zodat de reinigingsvloeistof goed in de groeven terechtkomt. Tot slot verwijder je deze vloeistof en al het vuil via een krachtige afzuigarm. Het vocht komt vervolgens in een reservoir terecht. Vanwege de geïntegreerde ‘stofzuiger’ is het gewassen vinyl vrijwel meteen droog.
Nuttig om te weten is dat veel platenwassers niet met alle vinylformaten overweg kunnen. Voor platen van 12 inch is er altijd ondersteuning, maar dat geldt niet voor vinyl van 10 of 7 inch. Let dus goed op welk product je aanschaft. Wellicht heb je voor kleinere vinylformaten een speciale zuigarm nodig. Dat geldt mogelijk ook voor platen met een afwijkend toerental van 45 of 78 toeren. Okki Nokki, Watson’s, Tonar en Pro-Ject zijn bekende fabrikanten van gemotoriseerde platenwassers. Reken op een aanschafprijs van grofweg tussen de 400 en 600 euro. Daarnaast bestaan er ook nog duurdere systemen die beide zijdes tegelijk wassen.
Deze populaire platenwasmachine van Okki Nokki bedien je via twee knoppen aan de voorzijde.
Gewassen lp’s opbergen
Zodra jouw vuile lp’s eenmaal zijn gewassen, stop je ze bij voorkeur in een nieuwe antistatische binnenhoes. Daarmee voorkom je dat het schone vinyl weer stof aantrekt. Verder bewaar je de platen rechtop in de originele kartonnen buitenhoes. Veel luisterplezier!
Powered by
