De afgelopen tien jaar zit de verkoop van vinyl flink in de lift. Als gevolg daarvan zijn er tegenwoordig weer volop nieuwe platenspelers verkrijgbaar. Wil je jouw favoriete albums graag op lp beluisteren? Lees dan de tips in dit artikel en koop een goede draaitafel die aan al jouw wensen voldoet.

Lees ook: Dit heb je nodig als je muziek luistert met stereospeakers

Volgens cijfers van branchevereniging NVPI Muziek bedroeg de landelijke omzet uit vinylverkoop in 2022 zo’n 37 miljoen euro. Ten opzichte van een jaar eerder betekende dat een stijging van ruim dertig procent. Een positieve ontwikkeling, want hierdoor neemt automatisch ook de vraag naar nieuwe platenspelers toe. De gespecialiseerde merken Pro-Ject, Lenco, Audio-Technica en TEAC brengen dan ook geregeld verse modellen uit. Ook bekende namen als Sony, Denon, JBL, Technics en Yamaha ontwikkelen diverse geschikte producten. Kortom, klanten hebben weer volop keuze. Zo staan er alleen op de vergelijkingssite Kieskeurig.nl al honderden modellen. Deze koopgids bespreekt de belangrijkste aandachtspunten bij de aanschaf van een nieuwe platenspeler.

Goedkope koffermodellen

De goedkoopste platenspelers beginnen al bij vijf à zes tientjes. Bij dergelijke budgetmodellen zit de platenspeler meestal in een koffer. Wil je luisteren, dan klap je hem gewoon open. Leg vervolgens een lp op het plateau en beweeg de toonarm met naald naar de inloopgroef. Je hoort vervolgens muziek uit de interne speakers. Een koffermodel is interessant voor wie af en toe eens een plaat beluistert en weinig waarde hecht aan de audiokwaliteit. Een voordeel is dat je zo’n platenspeler makkelijk meeneemt.

©Denver

Een kofferbak-platenspeler, zoals deze van Denver, is leuk voor beginners.

Betaalbare middenklasse

Heb je iets meer geld te besteden, dan vind je in de prijsklasse van 150 tot ongeveer 400 euro een groot aantal producten. Die klinken wegens de aanwezigheid van degelijke onderdelen een stuk beter. Bovendien koppel je de draaitafel doorgaans aan een bestaand stereosysteem. Bepaalde merken ontwikkelen daarnaast ook kant-en-klare sets inclusief speakers, zoals Lenco en House of Marley. Je speelt daarmee tegen een betaalbaar prijskaartje grammofoonplaten in een behoorlijke kwaliteit af.

Hoogwaardige platenspelers

Wie liever geen concessies aan de geluidskwaliteit doet, schaft bij voorkeur een platenspeler uit een hoger prijssegment aan. Je kunt het hierbij zo gek maken als je zelf wilt. In de prijsklasse van 400 tot 1000 euro heb je keuze uit prima producten van gespecialiseerde merken. Nóg duurder kan uiteraard ook. Belangrijk om te beseffen is dat het weinig nut heeft om een high-end-platenspeler aan een doorsnee audiosysteem te koppelen. Voor een merkbare verbetering heb je tenslotte ook een hoogwaardige versterker met eersteklas luidsprekers nodig. Het is van belang dat de verhouding tussen alle apparatuur in orde is.

Duurdere draaitafels hebben vergeleken met goedkopere modellen logischerwijs betere onderdelen. Met name de kwaliteit van de naald en het element zijn van grote invloed op de uiteindelijke geluidskwaliteit. De naald ‘leest’ de groeven van een lp en het element zet de trillingen om in een elektrisch geluidssignaal. Hoe nauwkeuriger dit proces verloopt, hoe gedetailleerder een plaat klinkt. Overigens speelt de kwaliteit van de opname en het vinyl hierbij ook een bepalende rol. Goed om te weten is dat je het bestaande element (inclusief naald) op een later moment kunt vervangen door een beter exemplaar. Verder pas je bij een goede draaitafel diverse zaken aan, zoals de naalddruk (via een contragewicht) en dwarsdrukcompensatie.

©Maikel Dijkhuizen

De kwaliteit van een platenspeler valt of staat met het gebruikte element.

Phono-voorversterker

Meestal is het de bedoeling dat je de platenspeler op een bestaand audiosysteem aansluit. Controleer om die reden vooraf in hoeverre jouw versterker of receiver een phono-voorversterker heeft. Zo ja, dan kun je vrijwel elke draaitafel op de analoge tulpingangen aansluiten. Zo niet, dan heb je een draaitafel met een geïntegreerde voorversterker nodig. Anders hoor je namelijk amper geluid. Helaas zijn producten met deze functie wel in de minderheid. Als alternatief kun je daarom eventueel een externe voorversterker overwegen. Dit apparaat plaats je tussen de draaitafel en versterker of receiver, waarna je op een hoog volume naar lp’s kunt luisteren.

Aandrijfmethode

Tijdens je zoektocht naar een goede platenspeler kom je waarschijnlijk de termen belt en direct drive tegen. Dat zijn twee verschillende aandrijfmethoden met hun eigen voor- en nadelen. Belt drive staat voor riem- of snaaraandrijving. De platenspeler gebruikt een riem om het plateau te laten draaien. Het voordeel van deze methode is dat de motor niet direct met het plateau in verbinding staat. Hierdoor bestaat er geen kans op ongewenste trillingen afkomstig van de motor. Jammer genoeg is er ook een nadeel, want deze riem rekt na verloop van tijd uit. Als gevolg hiervan draait het plateau niet meer op de juiste snelheid. Dit onderdeel is op den duur dus aan vervanging toe.

Bij een direct drive-platenspeler is de motor direct aan het ronddraaiende plateau bevestigd. Mogelijk zijn er zachte trillingen in de audioweergave te horen. Een pluspunt van deze aandrijfmethode is dat je nooit slijtgevoelige onderdelen hoeft te vervangen.

Handmatig of automatisch bedienen?

Een platenspeler laat zich handmatig of (half)automatisch bedienen. In het eerste geval beweeg je de toonarm naar de buitenste rand van de ronddraaiende lp, waarna je de naald op de inloopgroef laat zakken. Na het laatste nummer til je de toonarm inclusief naald weer op en begeleid je dit onderdeel terug naar de houder.

Veel draaitafels hebben automatische bediening. Je hoeft alleen maar op een knop te drukken en de platenspeler voert de benodigde handelingen vanzelf uit. Aan het einde van de lp beweegt de toonarm terug naar de houder en stopt het plateau met draaien. Je hoeft de plaat alleen nog maar om te draaien.

Er bestaan platen met 33 1/3, 45 of 78 toeren. Afhankelijk van de gekozen platenspeler kun je de benodigde draaisnelheid aanpassen. Bij een belt drive-platenspeler doe je dat meestal door de riem te verleggen. Vind je dat onhandig? Koop dan een model waarbij je het toerental met een knop of schakelaar kunt wijzigen.

Behuizing

Het oog wil natuurlijk ook wat. Veel platenspelers hebben een nostalgisch tintje. Zo’n retromodel heeft een houten afwerking. Maar er bestaan ook draaitafels met een modern of futuristisch ontwerp. Sommige fabrikanten richten zich bij het design op een bepaalde artiest. Die hebben een afbeelding of bandlogo. Zo kun je bijvoorbeeld een draaitafel van The Beatles, Rolling Stones, Elvis Presley of Metallica kopen (hoe dat eruitziet, zie je hier bij Amazon).

Naast het uiterlijk is de materiaalkeuze een belangrijke factor. Hoe zwaarder, hoe beter! Een zware constructie van bijvoorbeeld MDF en/of metaal verkleint de kans op ongewenste trillingen. Een voordeel, want resonanties kunnen de audioweergave negatief beïnvloeden. Plaats het apparaat daarom altijd waterpas op een stabiele ondergrond.

©Pro-Ject

Deze platenspeler van Pro-Ject heeft een zware behuizing van MDF en metaal, zodat die minder vatbaar is voor resonanties.

Extra functies

Deze koopwijzer behandelt de voornaamste kenmerken van platenspelers. Wie weet stel je daarnaast de aanwezigheid van extra functies op prijs. Zo hebben diverse modellen een usb-poort. Die sluit je rechtstreeks op een computer aan, zodat je een lp kunt digitaliseren. Luister je graag geconcentreerd naar een album op vinyl? Overweeg dan een platenspeler met een hoofdtelefoonuitgang of bluetooth-zender. Veel luisterplezier!

Lees ook: LP's digitaliseren: van vinyl naar pc

Als je vandaag de dag een premium smartphone koopt, kom je er niet meer onderuit: AI-functies. Mogelijkheden gebaseerd op kunstmatige intelligentie. Ze vliegen je om de oren! Of je het nu leuk vindt of niet, trouwens. Fabrikanten vinden het nu eenmaal een waardevolle toevoeging.

Bij de lancering van de Google Pixel 9-serie viel het nog niet direct op, maar met de release van de Samsung Galaxy S25-reeks is de trend onmiskenbaar: de rek is eruit. Nieuwe smartphones lijken qua hardware steeds meer op elkaar. Echte vernieuwingen en verbeteringen zullen we voortaan vooral in de software zien, met name in functies die draaien op kunstmatige intelligentie. Althans, de 2025-variant van wat we tegenwoordig AI noemen: bots die ons werk uit handen nemen.

Vaak zijn deze AI-functies gratis te gebruiken. Bedrijven als Samsung en Google hopen zo gebruikers te verleiden om de verschillende mogelijkheden uit te proberen, in de hoop dat ze eraan blijven hangen. Op zich is daar niets mis mee, maar we kennen allemaal de bekende uitspraak: "Als het product gratis is, ben jij het product." Techbedrijven verzamelen gebruikersdata via onze interacties met deze systemen, waarmee ze hun modellen verder trainen. Het uiteindelijke doel? De technologie zo onmisbaar maken dat we bereid zijn ervoor te betalen, bijvoorbeeld via een abonnement.

Teksten schrijven en samenvatten

Vergeef ons de cynische blik, maar tot nu toe hebben we geen signalen gezien die het tegendeel bewijzen. Toch maken we in verschillende situaties al gebruik van AI-opties, bijvoorbeeld bij het schrijven en lezen. Met tools als Google Gemini, ChatGPT en andere AI-bots kun je eenvoudig teksten samenvatten. Dat kan een pdf-bestand zijn, of een willekeurige tekst die je in de tool gooit. Handig voor het uitpluizen van juridische documenten, langdradige e-mails of brieven van de gemeente – die vaak niet bepaald leesbaar zijn.

Daarnaast functioneert zo'n bot prima als schrijfassistent, redacteur of eindredacteur. Kunstmatige intelligentie kan spel- en schrijffouten opsporen en helpt bij het netter of juist losser formuleren van teksten. Combineer dat met vertaalfuncties en je schrijft in no-time e-mails in een andere taal dan je moedertaal. Het is overigens niet zo dat deze chat-assistenten al capabel genoeg zijn om een menselijke eindredacteur volledig te vervangen. Maar als schrijver kun je er wél voor zorgen dat je fouten tot een minimum beperkt.

Vertalingen in real-time

Een van de betere functies van AI zoals we die nu inzetten, is de mogelijkheid om gesprekken real-time te vertalen. Met Galaxy AI of Google Gemini op je smartphone is het mogelijk een gesprek te voeren met iemand die jouw taal niet spreekt (of andersom, natuurlijk). Je kunt de vertalingen in tekstvorm presenteren en zelf oplezen, of je laat de bot vrij om de teksten zelf ook uit te spreken. Het enige wat je hiervoor hoeft te doen, is in te spreken wat je wilt zeggen. Vervolgens doet je gesprekspartner dat ook. Zo overbrug je dus taalbarrières.

Natuurlijke manier van praten

Over bruggen en talen gesproken: tegenwoordig bieden AI-chatbots een natuurlijke manier van communiceren. Daardoor hoef je ten eerste niet meer te wachten totdat de bot klaar is met het genereren van een antwoord. Ook hoef je niet in een soort steno te praten of precies de juiste termen te gebruiken om iets voor elkaar te krijgen. Je kunt gewoon tegen dat ding praten zoals je dat ook zou doen tegen je vrienden. Je kunt het gesprek onderbreken en ondertussen je vraag of instructie bijsturen. Dat maakt het gebruik van AI nog toegankelijker voor een breder publiek.

Als je dit dan gebruikt…

Begrijp ons niet verkeerd: ook wij gebruiken AI voor bepaalde taken. Je ontkomt er haast niet meer aan, omdat kunstmatige intelligentie nu eenmaal vele gedaantes aanneemt. Meestal in een praktische en bruikbare vorm, waardoor je teksten, afbeeldingen, muziek en nog veel meer kunt (laten) genereren en aanpassen, maar ook in onderliggende systemen. Zo kunnen Android en iOS je helpen bij het beheren van notificaties en e-mails. Soms gebruik je kunstmatige intelligentie dus al zonder dat je het weet, maar voor dat soort dingen hoef je het ook niet te weten.

Het punt is meer: als je dit soort functies eenmaal gebruikt, wees je er dan van bewust dat je data gebruikt om de systemen te trainen. Je wordt er niet voor betaald. Bedrijven zijn er oprecht van overtuigd dat de beloning daarvoor het gratis toegankelijk maken van hun systemen is. Daar kun je iets van vinden. Maar áls je dan gebruikmaakt van allerlei AI-opties, doe dat dan bewust en profiteer ervan. Laat het systeem voor je werken: laat het je geen leuke werkzaamheden uit handen nemen en zadel het vooral op met taakjes waar je zelf geen zin in hebt. Dan is het een eerlijkere deal.

Werk je met Gmail, Google Agenda en/of Google Docs? Dan is het zonde wanneer je Google Taken links laat liggen. Deze gratis applicatie is er om je takenlijst en to-do’s te beheren. Google Taken bevindt zich discreet in al je andere Google-programma’s. Misschien komt het wel door die bescheidenheid dat het een van de minder bekende apps is.

Waarin Google Taken verschilt van andere to-do-apps, is dat deze geïntegreerd is in de bekende apps van Google Workspace. Dat zorgt ervoor dat je tijdens het werken heel snel toegang hebt tot je to-dolijstjes. Met één muisklikje maak je bijvoorbeeld van een e-mail een taak die je op een bepaald tijdstip moet afronden. Een extra plus is dat Google Taken ontzettend gebruiksvriendelijk en krachtig is, als je tenminste alle mogelijkheden kent.

Blauw vinkje

Wanneer je een Google-app gebruikt via de webbrowser, staat het pictogram voor de Taken-app aan de rechterkant van je scherm. Je kunt Google Taken openen in de Google Agenda, Chat, Gmail, Documenten, Drive, Spreadsheets en Presentaties. Het is een blauwe cirkel met daarin een blauw vinkje. Klik hierop om Google Taken in de rechterzijbalk te openen. Als je de werkbalk met dit pictogram niet ziet, klik dan op de rechterbenedenhoek. De werkbalk schuift hierdoor in beeld vanaf de rechterkant. Google Taken is ook beschikbaar als zelfstandige app voor Android, iPad en iPhone.

Het pictogram om Google Taken te openen, vind je in de rechtermarge.

Takenlijst versus taken

In de zijbalk kun je telkens één takenlijst openen. De naam van de geopende takenlijst verschijnt bovenaan. De naam verwijst naar een bepaald project bijvoorbeeld ‘Reis Valencia’, of ‘Verbandkoffertje’. Om een nieuwe lijst te maken, klik je op het pijltje dat naar beneden wijst naast de naam van de eerste lijst. Hiermee kom je bij de opdracht Nieuwe lijst maken. Op dezelfde manier kun je straks naar een andere lijst schakelen die je op dezelfde manier hebt aangemaakt. Je kunt zoveel lijsten maken als je wilt. In het begin is zo’n lijst leeg. Je moet hem dus nog van taken voorzien.

Houd het overzichtelijk: maak voor elk project een nieuwe takenlijst.

Nieuwe taak maken

Om een nieuwe taak te maken, klik je op de blauwe knop Taak toevoegen. In de regel Titel geef je de taak een naam. Je kunt eventueel in de regel Details nog meer informatie toevoegen. Klik daarna ergens anders op het scherm, bijvoorbeeld bovenaan bij de zijbalk Taken. Daarmee leg je deze nieuwe taak vast in de standaardtakenlijst.

De volgorde van de taken is aan te pasbsen. Klik op de taak die je wilt verplaatsen en houd de muisknop ingedrukt. Daarna sleep je de taak hoger of lager in de lijst. Als je je muis- of touchpadknop loslaat, zet je de takenlijst op de nieuwe plek. Je kunt taken ook verplaatsen door met de muis over een taak te bewegen zodat de drie puntjes verschijnen. Via het menu kom je bij de opdracht Bovenaan zetten.

Je kunt elke taak hoger of lager in de lijst plaatsen.

Subtaken

De meeste projecten bestaan uit verschillende stappen. In Google Taken noemen we dat subtaken. Zo’n subtaak springt naar rechts in onder de hoofdtaak; het is een onderdeel van de hoofdtaak. Het is de bedoeling dat je ook de subtaak afvinkt wanneer deze klaar is.

Ga met je muis over de taak waaraan je een subtaak wilt toevoegen. Ga via de drie puntjes naar het menu en klik op Subtaak toevoegen. Net als bij een gewone taak typ je een titel en je voegt eventueel details toe. Alles wat je met een gewone taak kunt doen, is ook mogelijk met een subtaak. Je kunt ze als voltooid markeren, van volgorde veranderen en straks tonen we hoe je er een melding voor instelt.

Je kunt subtaken aan de hoofdtaak toevoegen; sub-subtaken zijn niet mogelijk.

Melding

Je wilt natuurlijk geen taak vergeten. Daarvoor heb je gelukkig meldingen. Je selecteert hiervoor een dag en tijd en krijgt op dat moment een melding die je eraan herinnert dat een bepaalde taak op je wacht. Zo’n melding ontvang je via Gmail en via een kaart die zichtbaar wordt als je een Google Workspace-app gebruikt.

Hoe zet je zo’n melding aan? Klik op de taak waarvoor je een melding wilt instellen. Daarna gebruik je het pictogram Datum/tijd dat onder de naam en de beschrijving van de taak verschijnt. Daarmee opent een kalender boven de zijbalk Taken. Geef de datum aan waarop je de taakherinnering wilt ontvangen. Wanneer je op het vakje Tijd instellen selecteert, wordt een deelscherm geopend met een lijst waarin tijden staan met stappen per half uur. Daar selecteer je het tijdstip van de melding. Je kunt ook een tijdstip typen in het vakje Tijd instellen. Daar kun je tot op de minuut nauwkeurig werken. Je noteert eenvoudig de tijd volgens het 24-uurssysteem, bijvoorbeeld 19.05. Gebruik je liever het 12-uurssysteem? Dan moet je AM of PM achter de tijd typen, bijvoorbeeld 07.05 PM. Google Taken zet het tijdstip dan automatisch om naar het 24-uurssysteem.

Je kunt een tijdstip voor de melding instellen per half uur, of je typt zelf een exact tijdstip.

Herhalende meldingen

Bepaalde taken komen regelmatig terug. Je moet bijvoorbeeld op de eerste dag van de maand altijd een rapport schrijven. Of elke woensdag breng je je dochter op een bepaald tijdstip naar de manege. Klik op de taak waarvoor je een herhalende melding wilt instellen en daarna op het pictogram Herhalen. Dat zijn de twee pijlen in een vierkantje. Hiermee opent een zijvenster boven de zijbalk Taken. In het veld onder Wordt herhaald: elke kies je de regelmaat en daar mag je erg specifiek zijn. Je kunt bijvoorbeeld Elke dag, Elke twee dagen, Elke maand of Elk jaar kiezen.

In het derde vakje stel je een tijd van de melding in. Hiermee open je het venster met tijden in stappen van een half uur of je typt hier een nieuwe tijd. Onder Begint leg je de datum vast wanneer de herhalende meldingen moeten beginnen. En bij Eindigt kun je een datum selecteren wanneer je geen meldingen voor deze taak meer wilt ontvangen. Je kunt ook instellen dat de meldingen na een aantal keren moeten stoppen.

Deze herhalende meldingen stoppen na dertig keer.

Afgeronde taken

Een afgeronde taak vink je af door te klikken op het cirkeltje voor de naam van de taak. Hiermee verdwijnt de taak uit de lijst, wat logisch lijkt. Maar een afgeronde taak is niet echt verdwenen. Je kunt de taak ook verwijderen via de drie puntjes en de opdracht Verwijderen.

Tot vorig jaar kon je de afgeronde taken in Google Taken toch nog zichtbaar maken, maar Google kiest er nu voor om de zaak wat overzichtelijker te houden. Het kan echter gebeuren dat je per ongeluk een verkeerde taak aanvinkt als afgerond. Is het dan onmogelijk om dit te herstellen? Nee hoor, dat kan nog via Google Agenda. Daarin zie je elke taak als een gekleurd blokje staan op de dag die daaraan is verbonden.

In de knoppenbalk zit een keuzelijst waar je bepaalt hoe je de kalender wilt zien: Per dag, Per week, Per maand of Per jaar. Onderaan deze keuzelijst staat de functie Afgeronde taken tonen. Activeer deze en alle afgeronde taken verschijnen in lichtgekleurde vakjes waarbij de namen van de taken zijn doorstreept. Klik nu met rechts op de afgeronde taak die je wilt herstellen en kies voor Markeren als niet voltooid. Daarmee wordt de taak weer actief. Er is ook een optie om de taak definitief te verwijderen.

Wanneer je in de zijbalk naast de knop Taak toevoegen op de drie puntjes klikt, vind je in dit menu nog een interessante functie: Alle voltooide taken verwijderen. Hiermee maakt Google in één keer schoon schip met alle taken die je inmiddels hebt afgerond. Je kunt ze hierna niet meer herstellen.

In Google Agenda kun je afgeronde taken weer zichtbaar maken.

Prioriteiten toekennen

De ene taak is belangrijker dan de andere. Om prioriteit te geven aan een taak beweeg je je muis over de taak en klik je op het sterpictogram. Er is geen mogelijkheid om een taak twee, drie of meer sterren te geven. Achteraf is het mogelijk om alleen de taken te zien die je van een ster hebt voorzien. Klik bovenaan in de zijbalk Taken op de pijl die naar beneden wijst, rechts naast de naam van de takenlijst. Er opent een menu; klik hier op de opdracht Met ster.

Pas wanneer je met je muis over een taak gaat, kun je een ster plaatsen.

E-mail als taak instellen

Elke e-mail in je Gmail-account kun je omzetten in een taak. Dit is handig om een e-mail op te volgen waarin een bepaalde actie van je wordt gevraagd. Open de e-mail in het startscherm van Gmail en klik bovenaan in de e-mail op de knop met de drie puntjes en kies Toevoegen aan taken. Hierdoor opent de zijbalk Taken aan de rechterkant van het Gmail-startscherm en komt de nieuwe taak automatisch in de takenlijst.

De naam van de taak is dezelfde als de onderwerpregel van de e-mail. Je kunt de naam wijzigen, details voor de taak toevoegen, een melding voor de taak instellen en deze op andere manieren beheren, zoals elke andere taak. Deze taak bevat ook een link naar het e-mailbericht. Wanneer je daarop klikt, wordt de e-mail geopend aan de linkerkant van de zijbalk Taken.

Je kunt in Gmail een e-mail rechtstreeks als een nieuwe taak vastleggen.

Google Agenda

Google Agenda en Google Taken zijn twee handen op een buik. Om snel een taak te creëren vanuit Agenda, klik je op een dag die je wenst te koppelen aan deze taak. Er verschijnt een pop-up met daarin het tabblad Taak. Daarop voer je alle gegevens van de taak in, zoals het tijdstip en de beschrijving.

Hier selecteer je ook een takenlijst waar deze nieuwe taak bij hoort. Alle taken verschijnen op de juiste dag als gekleurde blokjes. Wanneer er meer dan één taak op een bepaalde datum staat en je ze niet allemaal kunt zien, klik je op Meer om een klein venster te openen met alle taken voor deze datum. Selecteer vervolgens een taak om deze te bekijken.

Ook in Google Agenda is het makkelijk om rechtstreeks taken vast te leggen.

Handig om te weten: Van hot naar her: een gezinsagenda geeft inzicht in alle afspraken