De afgelopen tien jaar zit de verkoop van vinyl flink in de lift. Als gevolg daarvan zijn er tegenwoordig weer volop nieuwe platenspelers verkrijgbaar. Wil je jouw favoriete albums graag op lp beluisteren? Lees dan de tips in dit artikel en koop een goede draaitafel die aan al jouw wensen voldoet.

Lees ook: Dit heb je nodig als je muziek luistert met stereospeakers

Volgens cijfers van branchevereniging NVPI Muziek bedroeg de landelijke omzet uit vinylverkoop in 2022 zo’n 37 miljoen euro. Ten opzichte van een jaar eerder betekende dat een stijging van ruim dertig procent. Een positieve ontwikkeling, want hierdoor neemt automatisch ook de vraag naar nieuwe platenspelers toe. De gespecialiseerde merken Pro-Ject, Lenco, Audio-Technica en TEAC brengen dan ook geregeld verse modellen uit. Ook bekende namen als Sony, Denon, JBL, Technics en Yamaha ontwikkelen diverse geschikte producten. Kortom, klanten hebben weer volop keuze. Zo staan er alleen op de vergelijkingssite Kieskeurig.nl al honderden modellen. Deze koopgids bespreekt de belangrijkste aandachtspunten bij de aanschaf van een nieuwe platenspeler.

Goedkope koffermodellen

De goedkoopste platenspelers beginnen al bij vijf à zes tientjes. Bij dergelijke budgetmodellen zit de platenspeler meestal in een koffer. Wil je luisteren, dan klap je hem gewoon open. Leg vervolgens een lp op het plateau en beweeg de toonarm met naald naar de inloopgroef. Je hoort vervolgens muziek uit de interne speakers. Een koffermodel is interessant voor wie af en toe eens een plaat beluistert en weinig waarde hecht aan de audiokwaliteit. Een voordeel is dat je zo’n platenspeler makkelijk meeneemt.

©Denver

Betaalbare middenklasse

Heb je iets meer geld te besteden, dan vind je in de prijsklasse van 150 tot ongeveer 400 euro een groot aantal producten. Die klinken wegens de aanwezigheid van degelijke onderdelen een stuk beter. Bovendien koppel je de draaitafel doorgaans aan een bestaand stereosysteem. Bepaalde merken ontwikkelen daarnaast ook kant-en-klare sets inclusief speakers, zoals Lenco en House of Marley. Je speelt daarmee tegen een betaalbaar prijskaartje grammofoonplaten in een behoorlijke kwaliteit af.

Hoogwaardige platenspelers

Wie liever geen concessies aan de geluidskwaliteit doet, schaft bij voorkeur een platenspeler uit een hoger prijssegment aan. Je kunt het hierbij zo gek maken als je zelf wilt. In de prijsklasse van 400 tot 1000 euro heb je keuze uit prima producten van gespecialiseerde merken. Nóg duurder kan uiteraard ook. Belangrijk om te beseffen is dat het weinig nut heeft om een high-end-platenspeler aan een doorsnee audiosysteem te koppelen. Voor een merkbare verbetering heb je tenslotte ook een hoogwaardige versterker met eersteklas luidsprekers nodig. Het is van belang dat de verhouding tussen alle apparatuur in orde is.

Duurdere draaitafels hebben vergeleken met goedkopere modellen logischerwijs betere onderdelen. Met name de kwaliteit van de naald en het element zijn van grote invloed op de uiteindelijke geluidskwaliteit. De naald ‘leest’ de groeven van een lp en het element zet de trillingen om in een elektrisch geluidssignaal. Hoe nauwkeuriger dit proces verloopt, hoe gedetailleerder een plaat klinkt. Overigens speelt de kwaliteit van de opname en het vinyl hierbij ook een bepalende rol. Goed om te weten is dat je het bestaande element (inclusief naald) op een later moment kunt vervangen door een beter exemplaar. Verder pas je bij een goede draaitafel diverse zaken aan, zoals de naalddruk (via een contragewicht) en dwarsdrukcompensatie.

©Maikel Dijkhuizen

Phono-voorversterker

Meestal is het de bedoeling dat je de platenspeler op een bestaand audiosysteem aansluit. Controleer om die reden vooraf in hoeverre jouw versterker of receiver een phono-voorversterker heeft. Zo ja, dan kun je vrijwel elke draaitafel op de analoge tulpingangen aansluiten. Zo niet, dan heb je een draaitafel met een geïntegreerde voorversterker nodig. Anders hoor je namelijk amper geluid. Helaas zijn producten met deze functie wel in de minderheid. Als alternatief kun je daarom eventueel een externe voorversterker overwegen. Dit apparaat plaats je tussen de draaitafel en versterker of receiver, waarna je op een hoog volume naar lp’s kunt luisteren.

Aandrijfmethode

Tijdens je zoektocht naar een goede platenspeler kom je waarschijnlijk de termen belt en direct drive tegen. Dat zijn twee verschillende aandrijfmethoden met hun eigen voor- en nadelen. Belt drive staat voor riem- of snaaraandrijving. De platenspeler gebruikt een riem om het plateau te laten draaien. Het voordeel van deze methode is dat de motor niet direct met het plateau in verbinding staat. Hierdoor bestaat er geen kans op ongewenste trillingen afkomstig van de motor. Jammer genoeg is er ook een nadeel, want deze riem rekt na verloop van tijd uit. Als gevolg hiervan draait het plateau niet meer op de juiste snelheid. Dit onderdeel is op den duur dus aan vervanging toe.

Bij een direct drive-platenspeler is de motor direct aan het ronddraaiende plateau bevestigd. Mogelijk zijn er zachte trillingen in de audioweergave te horen. Een pluspunt van deze aandrijfmethode is dat je nooit slijtgevoelige onderdelen hoeft te vervangen.

Handmatig of automatisch bedienen?

Een platenspeler laat zich handmatig of (half)automatisch bedienen. In het eerste geval beweeg je de toonarm naar de buitenste rand van de ronddraaiende lp, waarna je de naald op de inloopgroef laat zakken. Na het laatste nummer til je de toonarm inclusief naald weer op en begeleid je dit onderdeel terug naar de houder.

Veel draaitafels hebben automatische bediening. Je hoeft alleen maar op een knop te drukken en de platenspeler voert de benodigde handelingen vanzelf uit. Aan het einde van de lp beweegt de toonarm terug naar de houder en stopt het plateau met draaien. Je hoeft de plaat alleen nog maar om te draaien.

Er bestaan platen met 33 1/3, 45 of 78 toeren. Afhankelijk van de gekozen platenspeler kun je de benodigde draaisnelheid aanpassen. Bij een belt drive-platenspeler doe je dat meestal door de riem te verleggen. Vind je dat onhandig? Koop dan een model waarbij je het toerental met een knop of schakelaar kunt wijzigen.

Behuizing

Het oog wil natuurlijk ook wat. Veel platenspelers hebben een nostalgisch tintje. Zo’n retromodel heeft een houten afwerking. Maar er bestaan ook draaitafels met een modern of futuristisch ontwerp. Sommige fabrikanten richten zich bij het design op een bepaalde artiest. Die hebben een afbeelding of bandlogo. Zo kun je bijvoorbeeld een draaitafel van The Beatles, Rolling Stones, Elvis Presley of Metallica kopen (hoe dat eruitziet, zie je hier bij Amazon).

Naast het uiterlijk is de materiaalkeuze een belangrijke factor. Hoe zwaarder, hoe beter! Een zware constructie van bijvoorbeeld MDF en/of metaal verkleint de kans op ongewenste trillingen. Een voordeel, want resonanties kunnen de audioweergave negatief beïnvloeden. Plaats het apparaat daarom altijd waterpas op een stabiele ondergrond.

©Pro-Ject

Extra functies

Deze koopwijzer behandelt de voornaamste kenmerken van platenspelers. Wie weet stel je daarnaast de aanwezigheid van extra functies op prijs. Zo hebben diverse modellen een usb-poort. Die sluit je rechtstreeks op een computer aan, zodat je een lp kunt digitaliseren. Luister je graag geconcentreerd naar een album op vinyl? Overweeg dan een platenspeler met een hoofdtelefoonuitgang of bluetooth-zender. Veel luisterplezier!

Lees ook: LP's digitaliseren: van vinyl naar pc

De jaarwisseling 2025/2026 is het laatste keer dat we zelf vuurwerk mogen afsteken. Reken maar dat er dus heel wat siervuurwerk de lucht in gaat op oudejaarsavond! Natuurlijk wil je daar foto's van maken, maar het blijft lastig om dit spektakel goed vast te leggen met een telefoon. Vaak eindig je met bewogen strepen of een overbelichte waas op je scherm. Met de juiste voorbereiding en instellingen maak je dit jaar foto's die wél de moeite waard zijn om te bewaren.

Begin met een schone lens door er even een microvezeldoekje overheen te halen. Vette vingers veroorzaken namelijk vlekken waardoor het felle licht van het vuurwerk minder goed wordt vastgelegd. Controleer daarnaast of je nog voldoende opslagruimte vrij hebt op je toestel. Omdat je waarschijnlijk veel beelden achter elkaar schiet, loopt je geheugen sneller vol dan je denkt. Vergeet ook niet om je batterij volledig op te laden, want als het koud is, gaat de accu van je smartphone sneller leeg.  

Stabiliteit voor scherpe beelden

Lichtflitsen in het donker fotograferen vraagt om een langere sluitertijd. Hierdoor is elke kleine beweging van je handen direct zichtbaar als een onscherpe vlek. Gebruik bij voorkeur een klein statief of een smartphonehouder om je toestel stil te houden. Heb je die niet bij de hand? Leun dan tegen een muur of lantaarnpaal en houd je smartphone met beide handen stevig vast. Gebruik in geen geval de digitale zoom. Dit verlaagt de kwaliteit van je foto aanzienlijk en maakt de korreligheid alleen maar erger.

©ID.nl

Lichtsporen vastleggen met iPhone

Heb je een iPhone, dan is de functie Live Photos je beste vriend tijdens de jaarwisseling. Zorg dat het ronde icoontje voor Live Photos bovenin je camera-app geel gekleurd is. Nadat je de foto hebt gemaakt, open je deze in de Foto's-app. Tik linksboven op het woordje 'Live' en kies uit het menu voor 'Lange belichting'. Je telefoon voegt dan alle beelden uit de opname samen tot één foto. Hierdoor veranderen de losse lichtpuntjes in vloeiende, lichtgevende banen tegen een donkere lucht. Gebruik hierbij bij voorkeur een statief of zet je iPhone ergens stabiel neer. Wanneer je namelijk los uit de hand fotografeert, worden de bewegingen die je zelf maakt ook meegenomen, en dat kan zorgen voor een wazig eindresultaat.

De Pro-modus op Android gebruiken

Veel Android-telefoons hebben een Pro-modus waarmee je handmatig de sluitertijd aanpast. Open deze stand in je camera-app en zoek naar de letter 'S' (Sluitertijd). Voor vuurwerk werkt een sluitertijd tussen de twee en vier seconden vaak het best. Houd de ISO-waarde laag, bijvoorbeeld op 100, om ruis in de donkere delen te voorkomen. Omdat de sluiter nu langer openstaat, is een statief echt een vereiste. Je krijgt dan de bekende foto's waarbij je de hele weg van de vuurpijl als een lichtspoor ziet.

Timing en compositie bepalen

Het moment waarop je afdrukt is bepalend voor het eindresultaat. Werk je met een normale sluitertijd, dan is de burst-modus handig: houd de ontspanknop ingedrukt wanneer een pijl de lucht in gaat. Zo leg je de hele explosie vast en kies je achteraf de mooiste foto uit de reeks. Denk ook na over de compositie van je beeld. Een foto van alleen de lucht is vaak wat kaal. Probeer elementen uit de omgeving mee te nemen, zoals silhouetten van gebouwen of bomen. Dit geeft context en maakt het plaatje een stuk interessanter.

🎆 Snelle checklist 🎆

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇