Dolby Atmos-geluid maakt films, games en zelfs muziek meeslepender. Maar je hebt er wel een geschikte soundbar of speaker voor nodig. Dolby Atmos FlexConnect belooft je die Atmos-ervaring te geven met minder moeite én minder apparatuur.

Atmos-geluid vind je op veel plaatsen. Bijna alle streamingdiensten bieden het aan, zoals Netflix, Amazon Video, Disney+ en Apple TV. Het is ook present op de meeste Ultra HD blu-rays en veel blu-rays. Muziek in het Atmos-formaat vind je bij Apple Music en Tidal. Ook heel wat games passen het toe.

Wat is Dolby Atmos ook alweer?

Maar wat houdt die Atmos-ervaring ook alweer precies in? In dit artikel kun je er meer over lezen, maar samengevat biedt Dolby Atmos een geluidsbubbel in drie dimensies rond je zitplaats. Geluidseffecten komen van rondom, maar ook van bovenaf.

Denk aan een game of een film waarin een vliegtuig achter je opstijgt en over je heen scheert. Om dan pas op het scherm te verschijnen terwijl het in de verte vliegt. Dat is een voorbeeld van heel dynamisch geluidseffect.

Dolby Atmos zorgt daarnaast ook voor meer beleving. Een romantische scène in een drukke stad wordt ‘echter’, omdat de dialogen van de acteurs omhuld worden door stadsgeluiden. Atmos zorgt er zo voor dat je nog meer in het verhaal of de game-ervaring wordt getrokken. 

Recent zijn steeds meer artiesten begonnen met hun muziek in Atmos aan te bieden, onder meer via Apple Music. Daarbij wordt Atmos vooral gebruikt om een groot podiumgevoel te geven. De verschillende muzikanten krijgen veel meer hun eigen plaats in de geluidsmix. Dat laat de luisterervaring meer lijken op wat je meemaakt in een concertzaal.

Wat doet FlexConnect?

Met Atmos FlexConnect wordt het mogelijk om een Atmos-geluidssysteem te bouwen met twee tot zes draadloze speakers. Wat het nog interessanter maakt, is dat je volgens Dolby die luidsprekers overal waar je maar wilt, kunt plaatsen. Door het afspelen van enkele testgeluiden zal bepaald worden waar die speakers nu exact staan. Elke luidspreker krijgt dan aangepaste geluid aangeleverd. 

©Dolby

Als een speaker verder weg staat, zal het geluid wat harder worden afgespeeld. De tweede speaker die naast je luie stoel op een tafel staat, zal dan in verhouding een lager geluidsniveau krijgen. Dat is een heel eenvoudig voorbeeld. In werkelijkheid doet de Atmos FlexConnect-software veel complexere dingen, onder meer om te zorgen dat geluidseffecten komen vanuit plekken waar geen speaker staat.

Wat Dolby FlexConnect belooft te doen, lijkt heel erg op wat je nu al krijgt met het bijzondere HT-A9-systeem van Sony. Dat bestaat uit vier draadloze speakers (telkens met meerdere luidsprekers per toestel) en een kleine hub je die op dezelfde wijze als een soundbar met een televisie verbindt.

Na een korte meting creëert de Sony een surroundbubbel rond je. Het geheel werkt effectief, maar je hebt niet de totale vrijheid om speakers te plaatsen. De HT-A9 gebruikt geen technologie van Dolby, maar Sony’s eigen 360 Spatial Sound Mapping. Ongeveer gelijktijdig met Atmos FlexConnect werd ook Play-Fi Home Theater aangekondigd. Deze technologie van DTS lijkt echter minder flexibel dan bij Dolby.

Wat heb je eraan?

De lossere aanpak van FlexConnect qua plaatsing van speakers is een stuk makkelijker dan de bestaande manieren om Dolby Atmos-geluid te krijgen. Je hebt maar een beperkt aantal speakers nodig die je ook nog eens kunt neerzetten of ophangen waar je wilt. En enkel als je wil genieten van Atmos-geluid, bijvoorbeeld bij een gamesessie of een filmavond. Op andere momenten mogen die speakers in de kast. Dan zijn de bestaande alternatieven toch een stuk omslachtiger.

De beste Atmos-ervaring wordt geleverd door een opstelling met 9 of meer speakers én een subwoofer. Die luidsprekers moeten idealiter geplaatst worden op de posities die Dolby voorschrijft. Voor de vier speakers die in de hoogte moeten gepositioneerd worden (de zogenaamde hoogtekanalen), is dat in een woonkamer een uitdaging in veel woningen. Je moet werken met speakers in het plafond, hoog op de muur of met speciale speakers die boven op je gewone luidsprekers geparkeerd worden.

Daarna moet alles afgeregeld worden met een kalibratiefunctie op een AV-receiver. Zo’n surroundopstelling is behoorlijk duur. Het goedkoper houden dan 2000 - 3000 euro is uitdagend, met iets betere speakers en receiver kom je snel aan het dubbele. Een toegewijde thuisbioscoop op basisniveau start aan 20.000 euro – en the sky is the limit.

©Philips TPV

Atmos-soundbars zijn heel wat eenvoudiger en goedkoper. Ze gebruiken speciale software om de ingebouwde luidsprekers aan te sturen alsof ze deel zijn van een echte Atmos-opstelling met losse speakers. Dat gebeurt volledig automatisch. Gelukkig maar, want de achterliggende algoritmes zijn behoorlijk complex. 

Toch hebben ook Atmos-soundbars hun beperkingen. Niet iedereen vindt het leuk om een groot toestel bij de tv te plaatsen. De best presterende soundbars komen vaak met draadloze speakers. Ook die moet je een plaats geven.

Wat heb je nodig?

Het is nog wachten op concrete producten die Dolby Atmos FlexConnect ondersteunen. Dolby heeft wel al onthuld hoe die producten er gaan uitzien en werken. De bedoeling is duidelijk dat het instellen eenvoudig is en dat je veel vrijheid krijgt.

Atmos FlexConnect instellen zal via de televisie gebeuren. Het is logisch, want het scherm is waar de actie gebeurt. Daar worden alle geluidseffecten op afgestemd. Wel is het niet door Dolby verkondigd is of FlexConnect een functie wordt op (nieuwe) tv’s of dat je een extra kastje gebruikt dat je met de tv verbindt. Misschien wordt het wel beide. Het tweede laat namelijk toe om bestaande televisies ook FlexConnect mee te geven. 

©Dolby

Op de recente IFA '23-beurs was er een demonstratie met een tv-toestel met FlexConnect ingebouwd. In dit geval ging het om een televisie van TCL, de fabrikant die als eerste FlexConnect zal ondersteunen met producten. Tijdens de IFA-demo werd de tv draadloos gekoppeld met twee draadloze speakers van TCL. Het ging om toestellen met meerdere speakers ingebouwd. De testtonen die werden afgespeeld om te ontdekken waar de luidsprekers stonden, werden opgepikt door een microfoon in de tv.            

Wanneer is FlexConnect er?

Zal Dolby FlexConnect overtuigend surround bieden? Daarvoor is het wachten op concrete producten. Die worden in de loop van 2024 verwacht, als de volgende generatie televisietoestellen opduiken. Sony’s HT-A9 – dat dus geen FlexConnect gebruikt, maar iets gelijksoortigs – geeft al op intrigerende wijze aan dat deze aanpak misschien wel opvallende resultaten kan produceren.

Tabbladen zijn handig, maar kunnen al snel uitmonden in een onoverzichtelijke wirwar. Om dat probleem aan te pakken, introduceerde Google Chrome tabgroepen: een slimme manier om je openstaande tabs te ordenen en labelen.

Stap 1: Nieuwe groepen

Zorg eerst dat je de nieuwste versie van Chrome op je laptop hebt staan. Klik op de drie puntjes rechtsboven, kies Help / Over Google Chrome en installeer eventueel de update. Om tabbladgroepen in de vingers te krijgen, open je snel een paar tabbladen. Denk aan pagina's over hetzelfde onderwerp of project. Klik met de rechtermuisknop op een tabblad en kies Toevoegen aan een nieuwe groep.

Stap 2: Naam en kleur

Er verschijnt een venstertje waarin je de groep een naam en kleur kunt geven. Kies een korte, herkenbare naam die het onderwerp van de groep weergeeft, zoals 'Werk', 'Recepten' of 'Vakantieplanning'. Een kleur toewijzen helpt je om snel onderscheid te maken tussen verschillende groepen. De groep verschijnt vervolgens als een gekleurde knop tussen je tabbladen. Een groot voordeel: als je op de groepsnaam klikt, worden de bijbehorende tabbladen ingeklapt, dat bespaart ruimte.

Tabbladen kun je later eenvoudig toevoegen: klik met de rechtermuisknop op het gewenste tabblad en kies de gewenste groep.

Stap 3: Groep sluiten

Klik je met de rechtermuisknop op de naam van de tabbladgroep, dan krijg je andere mogelijkheden. Met de optie Nieuw tabblad in groep open je een leeg tabblad in de bestaande groep. Het is ook mogelijk om een bestaand tabblad gewoon in de groep te slepen. Kies je Groep verplaatsen naar een nieuw venster, dan opent Chrome een nieuw browservenster met daarin alle opgenomen tabbladen. Met de opdracht Groep sluiten verdwijnt de groep van je scherm. Dit doe je als je de hele groep niet meer nodig hebt en je de tabbladen niet langer wilt openhouden. Met Groep verwijderen (in sommige versies: Groep opheffen) blijven de tabbladen open, maar worden ze losgekoppeld van de groep. De kleur en de groepsnaam verdwijnen. Dit doe je als je de inhoud nog nodig hebt, maar je geen groepsindeling meer wilt.

5x Chromebooks

Zeg je Chrome, dan denk je ook al snel aan Chromebooks. Hieronder een selectie 5 fijne modellen.

Acer Chromebook Plus 514

Compacte 14-inch Chromebook met vlotte prestaties, lichte aluminium behuizing en degelijke accuduur.

HP Chromebook x360 14b‑cd0625nd

14″ touchscreen Chromebook met 8 GB RAM en 128 GB opslag; geschikt voor alle dagelijkse taken.

Acer Chromebook Plus 515 CB515-2H-32UH

Stevige 15,6″ Chromebook met Full HD-scherm, Intel Core-i3, 8 GB RAM en 128 GB SSD, geschikt voor werk, school, surfen en media.

Lenovo IdeaPad / Slim 3 Chrome / 83BN0038MH

Compacte 14″ Chromebook met Full HD-scherm en Intel Core i3, prima voor school, mail, web en licht werk.

HP Chromebook 14a-nf0050nd

Lichte 14″ Chromebook met Full HD-scherm, Intel N-processor, 4 GB RAM en 128 GB opslag; geschikt voor internet, mail, documenten en basisgebruik op school of werk.

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.