Sony brengt met de Bravia Theatre Bar 6 een 3.1.2-soundbar die niet veel plaats inneemt en toch Dolby Atmos-geluid belooft. Hoe bevalt deze soundbar in de praktijk? In deze review lees je daar alles over.

De Bravia Theatre Bar 6 is de meest recente soundbar van Sony. Het is een goedkoper model (adviesprijs 499 euro) vergeleken met de twee Bravia Theatre Bar-soundbars die vorig jaar verschenen. Dat waren twee forse topmodellen, hier spreek je over een compacter 3.1.2-model dat voor een lagere prijs en uitgerust met minder speakertjes toch een Dolby Atmos-ervaring wil bieden. Heb je een kleinere tv of wil je gewoon geen immens grote geluidsbalk in je woonkamer? Dan ben jij de doelgroep van deze Sony.  

Toch is de Bravia Theatre Bar 6 geen budgettoestel. Hij kost iets meer dan budget en komt met een draadloze subwoofer en Sony's eigen Geluidsveld-technologie. Bij de high-end Theatre Bar 9 en Theatre Bar 8 (en ook bij de prijzige Bravia Theatre Quad met vier aparte speakers) is deze virtuele geluidstechniek (Virtual Surround Engine) heel effectief in het creëren van een grote geluidsbubbel in de woonkamer. De Theatre Bar 6 heeft echter veel minder speakers ingebouwd (5) dan die andere toestellen.

©Sony

Focus op de essentie

De Bravia Theatre Bar-soundbars horen bij een nieuwe generatie toestellen bij Sony, met een nieuwe naamgeving. Vergeleken met oudere modellen én heel wat soundbars van concurrenten, ligt de nadruk nu heel sterk op een heldere bediening met een minimum aan functies. Dit moet het gebruik minder ingewikkeld maken. Een focus op de essentie, zo zou je het kunnen stellen.

Bij de Bravia Theatre Bar 6 merk je die sobere aanpak op verschillende vlakken. Streaming via wifi (zoals AirPlay of Chromecast) ontbreekt en veel ingangen ga je hier niet vinden. Er is één HDMI-eARC-ingang die je gebruikt voor de verbinding met de tv. Mocht je televisie ouder zijn en geen HDMI-eARC of -ARC hebben, dan is er nog een terugvaloptie in de vorm van een optische ingang. Die kun je echter niet gebruiken voor iets anders, zoals een cd-speler. Extra HDMI-ingangen zijn er niet, dus eventuele consoles of mediaspelers moet je rechtstreeks met het tv-toestel verbinden.

©Sony

Weinig streamingopties

Muziek afspelen? Dat kan, via bluetooth. Ondersteuning is er ook voor het AAC-codec; het is ongewoon dat een soundbar een betere bluetooth-codec lust. Zoals altijd bij een soundbar heb je mogelijk een tweede optie. Slimme tv's hebben meestal ook apps van muziekdiensten zoals Spotify of Apple Music. Door zo'n app op je tv kun je dus ook playlists en albums beluisteren via de Sony-soundbar. 

Werken via de tv is zelfs een echte aanrader. 'Josephine Street' van Kiiōtō en 'Burn Alive' van The Birthday Party klinken stukken beter via de Apple Music-app op een LG 65OLEDC25 dan gestreamd vanaf Apple Music op een Samsung Galaxy S24 Ultra. Misschien komt dat wel omdat de LG-tv de muziek in Dolby Atmos aanlevert.

Maar ook 'Sterrenwacht' van Tourist LeMC en Guusje zijn in stereo via de tv voller en boeiender. Los van dat verschil, zet de Bravia Theatre Bar 6 muziek redelijk aangenaam neer. Vocals komen het sterkst uit de verf en beats zijn voor een soundbar relatief strak, maar heel breed werpt de soundbar muziek niet de kamer in. Goed voor een feestje en popmuziek in de achtergrond, kritische luisteraars zullen meer willen.

Zeer heldere app

De Bravia Theatre Bar 6 bezit niet echt veel extra functies. Dat verklaart ook waarom de Bravia Connect-app in dit geval zo sober oogt. Ook de meegeleverde mini-afstandsbediening heeft weinig knoppen. Aan de pluskant wil dat zeggen dat het bedienen van deze Sony-soundbar vlot verloopt. Verwarrend is het nooit.

In de app vind je drie geluidsmodi: Nachtmodus (dat bassen sterk tempert zodat de buren niet wakker worden), Geluidsveld en Stemmodus. Het is niet kiezen tussen de drie; je kunt een, twee of alle drie op hetzelfde moment activeren. Daarnaast is het mogelijk om het hoofdvolume en de lage tonen apart in te stellen.

Duik je dieper in de geluidinstellingen, dan blijkt de Bravia Theatre Bar 6 je toch meer instelmogelijkheden te bieden dan eerst verwacht. De meeste geluidsopties zijn echter voor specialisten. Audio DRC instellen op Automatisch is wel handig, met name in kleinere woonkamers. Het haalt wel wat dynamiek weg, waardoor knallende geluidseffecten zoals explosies en geweerschoten minder spectaculair worden. Maar het contrast tussen stille en luide momenten wordt kleiner, wat sommigen aangenamer zullen vinden.

Minimalistische lijnen

De Japanse wortels van Sony zijn vaak zichtbaar in het design van zijn AV-producten. Ook de Bravia Theatre Bar 6 is echt een toonbeeld van minimalisme. De soundbar is een bescheiden 95 cm breed, en dankzij sterk afgeronde hoeken lijkt hij nog kleiner.  Echt hoog is hij ook niet (6,4 cm), waardoor je deze soundbar probleemloos kunt plaatsen onder de meeste televisies die op een voet staan.

©Sony

Schuif de Bravia Theatre 6 echter niet helemaal onder het scherm (of in een nis in een AV-meubel). Zoals de meeste Dolby Atmos-klare soundbars heeft hij twee speakers bovenaan. Die moeten vrij richting het plafond geluid kunnen uitsturen om 3D-geluid mogelijk te maken. 

Grote subwoofer

De meegeleverde subwoofer is draadloos en kun je dus makkelijk plaatsen. Overal? Dat weer niet. Je zet de sub bij voorkeur vooraan in de buurt van het scherm, want anders klopt het qua geluid niet helemaal. Vergeleken met de soundbar is de subwoofer best fors, maar er komt dan ook aardig wat bas uit. Zo veel, dat we in onze woonkamer toch snel het subwoofervolume via de app verlaagden. 

In combinatie met Sony-tv's 

Je komt het steeds vaker tegen bij soundbars van fabrikanten die ook televisies bouwen: speciale functies als je tv en soundbar van hetzelfde merk combineert. Zowel LG, Samsung als Sony doen het. Bij de Theatre Bar 6 mis je de speciale functies van de Bar 8 en Bar 9, zoals S-Center om de soundbar tegelijkertijd met de speakers in de tv te laten spelen. Wel is er Voice Zoom 3 als je de Theatre Bar 6 hangt op een recente Bravia-tv (vanaf Bravia 5).

©Sony

Betere dialogen

Maar ook met een andere televisie belooft de Sony betere dialoogweergave bij films en vocals bij muziek. De Bravia Theatre Bar 6 beschikt over een aparte speaker in het midden voor het centerkanaal bij surroundgeluid. Dit kanaal wordt voornamelijk gebruikt voor dialogen. Soundbars met zo'n aparte middenspeaker zijn doorgaans véél beter qua verstaanbaarheid van spraak.

Best met films

Voor we een reeks filmfragmenten en games loslaten op de Bravia Theatre Bar 6, doorlopen we enkele testtracks van Dolby en DTS. Deze bekende demo's zijn ontworpen om surround te demonstreren en ook audiosystemen te testen. Het eerste dat opvalt is dat in onze woonkamer demofilms als Santeria en Horizon beter klinken met Geluidsveld uitgeschakeld. Het is heel wat drukker en minder dynamische met de functie aan.

Bij het Audiosphere-filmpje, dat echt ontworpen is geluidjes hoog in de kamer te laten weerklinken, zorgt Geluidsveld dan wel weer voor een groter 3D-ervaring. Met wel met een iets scherpere klank. Het is dus niet altijd een goed idee en die ervaring is er ook bij het kijken op een gewone tv-avond. Soms zorgde Geluidsveld net voor scherpte en voor 'snel, zet het stiller'-momenten als er in een film actie losbarstte. Zoals gezegd is DRC inschakelen een aanrader om dat probleem te voorkomen.

Met reguliere content, zoals het derde seizoen van 'The Wheel of Time' op Amazon Video, creëert de Bravia Theatre Bar 6 wél een intense geluidsbubbel rond de 65-inch LG-tv die in de woonkamer aan de muur hangt. Deze reeks heeft een goede Dolby Atmos-soundtrack en dan merk je hier wel. Het geluidsbeeld is voor een 3.1.2-soundbar heel groot, met geluidseffecten die hoog worden gepositioneerd.

©Jamie Biesemans

Ook tijdens de inleiding van 'Gravity', waarbij astronauten rondzweven in de ruimte en via de radio praten met Mission Control in Houston, worden stemmen heel breed geplaatst. George Clooneys stem verschijnt op een gegeven moment bijvoorbeeld helemaal links van het scherm, terwijl de countrymuziek echt overal lijkt te hangen. De geluidsproductie van deze film is dan ook puik, en het is fijn dat de Sony je daar van laat proeven.

De Sony-soundbar levert ook wel wat detail. Het moment dat Paul Atreides die in de eerste Dune-film een zandstorm invliegt, klinkt mét Geluidsveld ingeschakeld intensief en druk, maar kleine zaken zoals de zandstorm die langs de ramen raast komen er wel goed uit. Het is misschien geen heel luchtige, grootse surroundervaring, iets dat toch een grotere en gesofisticeerdere soundbar vereist. Maar het doet wel wat moet om je onder te dompelen, zonder je echt te omhullen.  

Conclusie 

De Sony Bravia Theatre Bar 6 is een 3.1.2-soundbar die goed presteert, weinig plaats inneemt en makkelijk te bedienen is. Grote soundbars met veel meer speakers creëren een grootser surroundgeluid dan dit kleinere toestel, maar kosten natuurlijk heel wat meer. Kijk je echter naar andere soundbars op dit 500-euro prijspunt, dan levert de Bar 6 een bovengemiddelde prestatie af. Hij is vooral sterk met films en series in Dolby Atmos; op muziekvlak overtuigt het een stuk minder. Wie toch even wil ontspannen met een playlist, raden we aan om muziek af te spelen via een app op de tv. De stemmodus werkt bovendien heel goed om de verstaanbaarheid te verbeteren. 

De Tapo Smart HomeBase H500 is een smarthomecontroller voor Tapo-smarthomeproducten. Hij doet voornamelijk dienst als centraal punt voor een beveiligingssysteem bestaande uit camera's en sensors. Wij hebben de H500 getest in combinatie met Tapo-camera's.

Tapo is het merk waaronder TP-Link smarthomeproducten zoals camera's en robotstofzuigers verkoopt. De Tapo Smart HomeBase H500 is gemaakt van wit kunststof en komt degelijk over. Alle aansluitingen vind je op de achterkant in de vorm van netwerk, HDMI, usb-a, usb-c en een voedingsaansluiting. De netwerkaansluiting kun je gebruiken om de HomeBase met je thuisnetwerk te verbinden, maar dat kan ook via wifi. De HDMI-poort is bedoeld om beelden van je camera's op je televisie te bekijken, terwijl je de usb-c-poort kunt gebruiken om een tablet op te laden. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Extra functies

De H500 is ontworpen om in het zicht in je woonkamer te zetten en heeft wat extra handigheidjes die dan van pas komen, zoals knoppen om te kunnen praten als iemand aanbelt. Ook vind je op de voorkant een klepje dat dienstdoet als tabletstandaard; handig als je een tablet gebruikt om je smarthome mee te bedienen. Je kunt de usb-c-poort, die maximaal 1,5 ampère levert, gebruiken om je tablet via de HomeBase op te laden.

©Jeroen Boer - ID.nl

De Smart HomeBase H500 is voorzien van 16 GB ingebouwd geheugen. Dat is op zich genoeg voor een bescheiden systeem, omdat er alleen clips worden opgeslagen als er beweging gedetecteerd wordt. Bovendien loopt de opslag nooit echt vol omdat oudere opnames automatisch worden overschreven. Heb je meerdere camera's of wil je opnames langere tijd bewaren, dan kun je de opslag zelf uitbreiden. Op de zijkant vind je een klepje waarachter je een 2,5inch-uitbreidingslot vindt. Uitbreiden kan met een 2,5-inch SATA-schijf; dat kan ook een ssd zijn.

©Jeroen Boer - ID.nl

Verwarrende koppeling

De H500 moet aan je Tapo-camera's worden gekoppeld. Dat is enigszins verwarrend, want dat kan als je al camera's hebt op twee manieren. Onze camera's (de C410 en C460) stonden niet in de lijst die je ziet als je eerst op de H500 klikt, maar wel in de andere lijst. Begin je met de H500, dan speelt dat probleem niet en worden ondersteunde camera's automatisch gekoppeld.

Na koppeling worden video’s op de H500 opgeslagen. De H500 kan daarnaast tot zes camera's AI-herkenning geven voor personen, gezichten, voertuigen en huisdieren. Na het inschakelen hiervan wordt een database met herkende personen opgebouwd. Verwarrend is dat je om opnames op de H500 te bekijken op het pictogram 'microSD' moet klikken. Je kunt beelden downloaden om ze veilig te stellen.

Extra AI-functies

Behalve opnemen kan de Smart HomeBase H500 ook AI-functies toevoegen aan Tapo-camera's. De HomeBase kan maximaal zes camera's betere herkenningsmogelijkheden geven op basis van AI, maar dat wordt ook als je minder dan zes camera's hebt niet automatisch ingeschakeld. Je kunt dat zelf doen door in de app op de tegel AI Empowerment te klikken. De camera's kunnen dankzij AI personen, gezichten, voertuigen en huisdieren herkennen. Je kunt zelf bepalen welke herkenningsmogelijkheden actief zijn. Herkende personen verschijnen vervolgens automatisch in de app waarna je eventueel kunt aangeven wie die personen zijn.

Opnames terugkijken

In de Tapo-app kun je per camera zowel livebeelden bekijken als opgeslagen fragmenten vanaf de Smart HomeBase terugzien. Verwarrend is dat je daarvoor moet kiezen tussen de pictogrammen cloud en microSD. Ook al gebruik je de HomeBase, toch valt die onder het microSD-symbool. Logischer zou zijn als TP-Link een apart pictogram toevoegt voor de HomeBase. De door ons geteste batterijcamera's nemen korte clips op zodra beweging wordt gedetecteerd. Zodra de opslag vol raakt, worden automatisch de oudste opnames overschreven. Clips kun je desgewenst ook downloaden.

Beperkt nut HDMI

De Tapo Smart HomeBase H500 is voorzien van een HDMI-uitgang waarmee je de hub kunt aansluiten op een televisie of monitor. Je kunt in de app een dashboard configureren bestaande uit één of vier secties. Zo kun je maximaal vier camera's tegelijkertijd bekijken. Heb je minder dan vier camera's, dan kun je ook kiezen voor een klok. Dat klinkt op zich handig, maar met batterijgevoede camera's zoals wij tijdens de test hebben gebruikt, heb je daar niet zoveel aan. Je ziet in het dashboard alleen beeld als de camera op dat moment beweging detecteert. Het is dus niet mogelijk om naar wens live mee te kijken. Het is ook niet mogelijk om via de televisie oudere opnames te bekijken die op de Smart HomeBase staan. Deze functie heeft kortom alleen enigszins nut als je op netstroom gevoede camera's hebt.

Conclusie

De Tapo Smart HomeBase H500 is een praktisch basisstation voor gebruikers van Tapo-camera’s, zoals beveiligingscamera’s en de videodeurbel. Met dit kastje sla je opnames centraal op, zonder dat je een cloudabonnement nodig hebt. De ingebouwde opslag biedt ruimte voor enkele weken aan beeldmateriaal en kan eenvoudig worden uitgebreid als je meer capaciteit wilt. Toch zijn er nog wat kinderziektes. Zo kan de koppeling met camera’s verwarrend verlopen, afhankelijk van de volgorde waarin je apparaten installeert. Ook wekt het gebruik van een SD-kaartpictogram voor lokaal opgeslagen beelden snel verkeerde verwachtingen.

Wanneer je alle internetdiensten opsomt die je zelf gebruikt, van e-mail tot zoekmachines, is de kans groot dat het vrijwel allemaal Amerikaanse platformen zijn. Voor wie zich daar niet helemaal comfortabel bij voelt, zijn er ook (gratis) Europese alternatieven.

Steeds meer internetgebruikers in Europa stellen zich vragen bij de intensieve dataverzameling en dominante marktpositie van Amerikaanse techbedrijven, zeker in de huidige geopolitieke context. Daardoor groeit de interesse voor Europese alternatieven, die minder afhankelijk zijn van de Amerikaanse bedrijfswereld en overheid, beter aansluiten bij de strengere Europese privacywetgeving, en transparanter zijn over het gebruik van persoonsgegevens.

In dit artikel laten we je kort kennismaken met enkele Europese diensten die een privacyvriendelijker en vaak volwaardig alternatief bieden voor bekende Amerikaanse webdiensten en platformen. Dit gaat breed: van zoekmachines, e-mail en kantoortoepassingen tot cloudopslag, VPN, vertalingen, videosharing, AI-chat en sociale media. Wil je echt de-Amerikaniseren? Gebruik voor deze diensten dan geen Google-, Apple- of Facebook-account.

Zoekmachine

Het zal je niet verbazen dat een browser als Chrome standaard Google gebruikt als zoekmachine, maar je kunt zonder problemen een andere instellen. Open de instellingen van Chrome, ga naar Zoekmachine en klik op Wijzigen. Selecteer het gewenste alternatief. Europese, privacybewuste zoekmachines zijn onder meer het Duitse Ecosia (investeert advertentie-inkomsten in boomaanplant), het Franse Qwant en het Zwitserse SwissCows (dat overigens niet langer gratis is).

Je kunt ook handmatig een extra zoekmachine toevoegen. Neem bijvoorbeeld SwissCows in Chrome. Open opnieuw Zoekmachine en kies Zoekmachine en Site Search beheren. Klik op Toevoegen bij Site Search. Vul SwissCows in als naam, (bijvoorbeeld) sc als snelkoppeling en www.swisscows.com/web?query=%s als url. Bevestig met Toevoegen. Je kunt deze nu instellen als standaard of activeren via sc gevolgd door een druk op Tab in de adresbalk, waarna je de zoekterm ingeeft. Weet wel dat deze drie alternatieve zoekmachines deels gebruikmaken van de zoekindex van het (Amerikaanse) Bing.

Je kunt ook Europese, privacygerichte browsers gebruiken, zoals Ecosia en Ecosia (browser), de Zweedse Mullvad Browser en het Noorse Vivaldi. Hier kun je ook telkens je voorkeurzoekmachine instellen. Houd er wel rekening mee dat deze drie browsers de (Amerikaanse) Chromium- of Firefox-engine gebruiken voor het weergeven van webpagina's.

E-mail en agenda

Gmail en Outlook zijn twee zeer populaire webmaildiensten, vooral dankzij hun sterke integratie met respectievelijk het Google- en Microsoft-ecosysteem. Op het vlak van privacy zijn er wel enkele bedenkingen. Bij Gmail wordt de inhoud van je mails gescand voor gepersonaliseerde advertenties, en ook Microsoft toont advertenties. Beide versleutelen weliswaar je berichten, zowel tijdens de overdracht als in rust (op de mailservers), maar de diensten zelf bewaren de encryptiesleutels.

Diensten als het Duitse Tuta en het Zwitserse Proton Mail pakken dit beter aan. Ze zijn grotendeels opensource, ze gebruiken stevige end-to-end-versleuteling en bij Tuta geldt zelfs het zero knowledge-principe: de dienst heeft geen toegang tot je gegevens, wachtwoorden of metadata. Bij Proton Mail blijft beperkte metadata zoals de onderwerpsregel zichtbaar. Beide zijn beschikbaar via web en mobiele apps en bieden in de gratis versie 1 GB opslagruimte; bij Tuta zit daar ook een agenda bij.

We helpen je even op weg met de laatste. Klik op Gratis e-mailaccount aanmaken en daarna op Selecteren bij Free. Kies je e-mailadres (@tutamail.com) en stel een wachtwoord in. Je krijgt een herstelcode waarmee je weer toegang krijgt als je je wachtwoord (of tweede factor) kwijt zou raken. Na goedkeuring kun je meteen mails ontvangen en verzenden. In de webinterface vind je rechtsboven de knoppen Contacten en Agenda.

Kantoor

Als je denkt aan een cloudgebaseerde kantoorsuite, komen Google Documenten (en Workspace) en Microsoft 365 waarschijnlijk als eerste in je op. Toch zitten er vooral bij Google enkele privacyproblemen. Het verdienmodel draait rond advertenties, er is geen sluitende garantie dat je data binnen de EU blijven en in de gratis versie bewaart Google zelf de encryptiesleutels. Microsoft scoort iets beter, maar wie zeker wil zijn dat data de EU niet verlaten, kijkt beter naar het Letse OnlyOffice.

We stellen hier kort de gratis cloudservice voor, bereikbaar vanuit je browser en via mobiele apps. Registreer je via de website van OnlyOffice en bevestig je aanmelding via de ontvangen mail. Je krijgt dan een persoonlijke url (https://<accountnaam>.onlyoffice.com) die als centrale documentenhub fungeert, met 2 GB opslagruimte. Je kunt er 'kamers' aanmaken. Dit zijn virtuele ruimtes of projectmappen waarin je documenten creëert, bewerkt en eventueel deelt met rolgebaseerde toegangsrechten.

De suite bevat een tekstverwerker, spreadsheet, presentatietool en pdf-editor. Omdat de dienst standaard werkt met Microsofts OOXML-bestandsformaten, hoef je bij het importeren of exporteren nauwelijks compatibiliteitsproblemen te verwachten.

Cloudopslag

Bij cloudopslag springen Google Drive (15 GB gratis) en Microsoft OneDrive (5 GB gratis) er qua gebruikersaantallen uit, met Dropbox (2 GB gratis) als derde op het podium. Je data worden telkens op Amerikaanse servers opgeslagen en je hebt geen controle over de encryptiesleutels. Je kunt dit eventueel oplossen met end-to-end-encryptie via een gratis tool als Cryptomator.

Er bestaan gelukkig ook gratis Europese alternatieven die vergelijkbare opslagruimte bieden, je data gegarandeerd binnen de EU bewaren en je zelf de encryptiesleutels laten beheren. Een daarvan is het Zwitserse EdelCloud Basic (2 GB), van de makers van SwissCows. Bekendere opties zijn Proton Drive (5 GB) en pCloud (10 GB), beide eveneens uit Zwitserland.

We kijken naar pCloud. Je meldt je gratis aan via de website. Stel een wachtwoord in en kies bij Gegevensregio voor Europese Unie. Bevestig via de link in de ontvangen e-mail en klik op de website op Ga naar mijn account. Je kunt dan meteen aan de slag. Linksonder zie je dat standaard al 3 GB is ontgrendeld. Door acties uit te voeren zoals een bestand uploaden, pCloud Drive en de mobiele app installeren en enkele vrienden uitnodigen, kun je dit uitbreiden tot 10 GB.

Vertaling

Het begint wat eentonig te worden, maar ook voor geautomatiseerde vertalingen kom je al snel uit bij diensten van Google Translate of Microsoft Translator. Toch bestaat er een sterk en populair alternatief: het Duitse DeepL. De gratis versie kent wel enkele beperkingen: je kunt maximaal drie documenten per maand van maximaal 5 MB vertalen (niet bewerkbaar), en je teksten kunnen door DeepL worden gebruikt voor trainingsdoeleinden.

Minder bekend, maar volledig gratis, zijn Lingva Translate (meer dan honderd talen) uit Duitsland en het Spaanse Apertium (meer dan veertig talen, ook als app). Beide zijn opensource. Bij Apertium kun je documenten en webpagina's uploaden, maar de beschikbare doeltalen hangen af van je brontaal. Vanuit Nederlands bijvoorbeeld kun je helaas alleen naar Afrikaans vertalen. Lingva biedt een bredere keuze aan taalparen, al moet je de brontekst hier wel zelf invoeren of plakken. Je kunt de tekst ook laten voorlezen, al is de kwaliteit voor Nederlands voorlopig ondermaats. De vertalingen zijn bij beide diensten niet bewerkbaar op de site.

Videosharing

Videosites als Vimeo en vooral Googles YouTube hoeven we niet meer toe te lichten, maar kun je ook enkele Europese alternatieven noemen? Die bestaan wel degelijk, met als bekendste Dailymotion en PeerTube, beide van Franse oorsprong.

Dailymotion heeft dan misschien niet het uitgebreide aanbod van YouTube, maar bereikt wereldwijd toch zo'n 300 miljoen maandelijkse gebruikers. Je kunt er zonder account video's opzoeken via trefwoorden en daarna filteren op onder meer Playlists, Users en Hashtags. Met een account kun je ook video's uploaden en delen via je browser of mobiele apps. Het platform geeft aanbevelingen op basis van je kijkgedrag en is geïntegreerd met sociale media als Facebook en X.

Bij PeerTube draait eveneens alles rond video streaming en delen, maar dan binnen het zogeheten Fediverse (meer daarover verderop in dit artikel). Zoeken naar specifieke video's of kanalen kun je via deze link. Bij een geschikte video klik je op een knop die je naar de bijbehorende server brengt, waar je je eventueel kunt aanmelden om bijvoorbeeld op video's te reageren of zelf te publiceren op je kanaal.

Sociale media

Met sociale mediaplatformen bevinden we ons bijna volledig op Amerikaans grondgebied. Denk aan Facebook, Instagram, X, LinkedIn, Snapchat, Pinterest, Reddit, Threads en WhatsApp. Er bestaan wel – ook Europese – alternatieven, maar overstappen is vaak lastig. Je wilt immers voldoende aanbod, voldoende medegebruikers en het liefst ook een gebruiksvriendelijke omgeving.

Zo is er het Zwitserse Threema (circa 6 euro), een dienst die zich opwerpt als veilig en privacy-bewust alternatief voor WhatsApp, maar helaas is het niet mogelijk berichten tussen beide netwerken uit te wisselen – ook al ijvert de EU met initiatieven als de Digital Markets Act voor meer interoperabiliteit tussen (onder meer) berichtenapps.

Een andere relatief bekende, maar geheel gratis dienst is Mastodon, van Duitse oorsprong. Dit is een microbloggingdienst met tekstposts, reacties, boosts en volgers, die zich profileert als alternatief voor X. Mastodon maakt deel uit van het zogenaamde Fediverse, een samentrekking van 'FEDerated unIVERSE'. Dit is een gedecentraliseerd netwerk van onafhankelijk beheerde servers (zogeheten instances), die via gemeenschappelijke protocollen als ActivityPub wel met elkaar kunnen communiceren.

Andere Fediverse-diensten van Europese origine zijn het al vermelde PeerTube (videoplatform), het IJslandse Pleroma (microblogging), het Franse Funkwhale (audiosharing) en Lemmy (forum- en discussienetwerk, vergelijkbaar met Reddit).

AI-chat

Sinds de lancering van ChatGPT door het Amerikaanse OpenAI eind 2022 is AI, en in het bijzonder AI-chatbots, niet meer weg te denken uit bedrijven en uit ons dagelijks leven. China volgt als stevige tweede speler – denk aan het veelbesproken DeepSeek – maar ook Europa is bezig aan een fikse inhaalbeweging. Een opvallend initiatief komt van OpenEuroLLM, een alliantie van meer dan 20 Europese bedrijven, universiteiten en supercomputingcentra die een opensource-taalmodel (LLM, Large Language Model) ontwikkelen als alternatief voor Amerikaanse en Chinese AI-assistenten. OpenGPT-X dan weer is een Duits project dat grootschalige AI-taalmodellen bouwt, waaronder het opensource-model Teuken-7B, getraind in alle 24 officiële EU-talen.

Wil je zelf met een Europese AI-chatbot experimenteren, kijk dan eens op de site van het Franse bedrijf Mistral dat eigen taalmodellen ontwikkelde. Wil je ook beelden en code genereren, dan moet je je wel registreren. De bot reageert opvallend snel, maar wie meer functies wil – zoals een onbeperkt aantal prompts per dag en een krachtiger LLM – moet upgraden naar Pro (zo'n 18 euro per maand).

VPN

Een Virtual Private Network, kortweg VPN, is ideaal voor wie meer online privacy wil (je ip-adres blijft verborgen), veiliger wil surfen op openbare wifi (je data zijn volledig versleuteld) of geoblokkades wil omzeilen (je kiest een VPN-server in een niet-geblokkeerd land).

Veel populaire opties, zoals Hotspot Shield, zijn Amerikaans. Wie liever Europees gaat, vindt sterke alternatieven als het Zweedse Mullvad en het Zwitserse Proton VPN. Beide houden geen logboeken bij, ze bieden een wereldwijde keuze aan VPN-servers en gebruiken opensource-clientapps. Je vindt er ook functies als een killswitch (je verbinding wordt meteen verbroken als de VPN-server wegvalt) en split-tunneling (je kiest zelf welke apps via de VPN lopen). Proton VPN ondersteunt wel beter streamingdiensten als Netflix en Prime Video. Beide kosten zo'n 5 euro per maand.

Proton VPN biedt tevens een beperkte gratis versie, handig om mee te starten. Surf naar de site van Proton VPN, vul je e-mailadres in, klik op Begin met Proton VPN en stel een sterk wachtwoord in (twee keer). Je kunt meteen de client-app downloaden, bijvoorbeeld voor Windows. Installeer die (extra apps hoef je niet mee te nemen) en meld je aan met je Proton-account. Kies een VPN-server in een beschikbaar land (vijf in de gratis versie), klik op Verbinden en test de VPN-verbinding gerust via bijvoorbeeld www.whatismyip.com. Of nog beter (in het kader van dit artikel) www.watismijnip.nl/.