Het gebruik van hoofdtelefoons is ongetwijfeld de populairste manier om naar muziek of podcasts te luisteren of in alle rust te gamen of films te bekijken. Ook op kantoor zijn ze niet meer weg te denken – zowel als concentratiehulp als tijdens online meetings. Maar omdat er zo veel verschillende soorten bestaan, is het niet makkelijk om de juiste te kiezen. Daar helpen we je in dit artikel graag bij!

Naar schatting gaan er jaarlijks een halfmiljard hoofdtelefoons over de toonbank. Dat lijkt misschien een onwaarschijnlijke hoeveelheid, maar kijk eens rond op straat, in de trein, in de sportschool en op kantoor. Héél veel mensen dragen een of andere vorm van koptelefoon. Misschien is het wel een groter toestel met kussens die de oren helemaal bedekken, of het zijn kleinere apparaten zonder kabel die bijna onzichtbaar in de oorschelpen genesteld zijn. Zou je ’s avonds binnenkijken bij mensen thuis, dan zou je opnieuw heel veel koptelefoons en oortjes zien. Bij een tablet waarop een tv-serie wordt bekeken, of misschien een gaming-headset om helemaal in een online game te worden ondergedompeld. Je kunt een hoofdtelefoon dus in allerlei situaties gebruiken. Het is niet zo gek dat er daarom ook veel verschillende soorten bestaan.

Wat zijn hoofdtelefoons, in-ears en true wireless-oortjes?

Een hoofdtelefoon of koptelefoon is een toestel met een hoofdband en twee luidsprekers aan je oren. Oorkussens houden het comfortabel. Sommige hoofdtelefoons hebben kleinere kussens en rusten óp je oorschelpen. Dat zijn on-ears. De meeste zijn echter over-ears; de oorkussens zijn groter en passen rond je oren. 

🎧 On-ear hoofdtelefoons zijn kleiner en discreter. Ze verschuiven echter makkelijk, wat de geluidsweergave beïnvloedt.

In-ears, oortjes, IEM’s of oordoppen: het zijn verschillende namen voor wat min of meer hetzelfde is, namelijk modellen die in het oor zelf passen. Ook hier heb je verschillende soorten. Buds liggen eerder in je oorschelpen, in-ears hebben dopjes of tips die echt in het gehoorkanaal passen. 

🎧 Bij oortjes met doppen is een goede pasvorm belangrijk. Er zijn meerdere doppen in verschillende maten. Zoek vooral de juiste, anders blijven ze niet goed zitten en zullen lage tonen te licht klinken.

Draadloze oortjes of TWS (kort voor ‘True Wireless’) zijn ook in-ears. Er komt echter geen kabel aan te pas, ook niet tussen de beide oortjes. Het zijn dus twee toestelletjes, een voor elk oor, die draadloos met elkaar en met je smartphone verbonden zijn. Dit zijn enorm populaire producten omdat ze erg comfortabel zijn. Het ontbreken van kabels geeft bovendien een vrij gevoel.

Ook lezen: Keuzehulp: de beste koptelefoons van nu (augustus 2022)

Wat zijn de voordelen per categorie?

Je kunt deze drie types nog verder onderverdelen. Bij koptelefoons heb je bijvoorbeeld producten gemaakt voor dj’s, voor studiogebruik of voor gamers. Bij koptelefoons heb je daarnaast een tweedeling op technisch vlak: open of gesloten. Omdat ze veel omgevingslawaai binnenlaten, is een open hoofdtelefoon alleen geschikt voor een stille thuisomgeving. Ze bieden wel een grootse, ontspannen hifi-weergave. De meeste koptelefoons zijn echter gesloten. Dat wil zeggen dat je echt in een bubbel zit. Je kunt ze om die reden op lawaaierige plaatsen gebruiken. De bassen zijn doorgaans sterker en overtuigender bij een gesloten koptelefoon.

Sporters kunnen zowel (on-ear) koptelefoons als oortjes kiezen, maar in-ears zijn populairder omdat ze je minder laten zweten. Draadloze TWS-oordoppen zijn in de sportschool het populairst. Er zijn geen kabels die in fitnessapparatuur verstrikt kunnen raken of je irriteren bij het lopen.

🎧 Sporthoofdtelefoons en -oortjes zijn beter bestand tegen zweet en regen. Ze zijn zodoende voorzien van een IP-label, zoals IP68, waarbij het tweede cijfer wijst op hoe goed ze tegen water bestand zijn (het eerste gaat over stofbestendigheid). Hoe hoger, hoe beter.

De meeste hoofdtelefoons en oortjes zijn ontworpen voor muziek, maar zijn net zo geschikt voor tv-kijken en gaming. Wel hebben toegewijde gaming-headsets speciale functies (zoals surroundgeluid) die vooral nuttig zijn voor pc- en consolegamers. 

Met kabel of draadloos?

Koptelefoons en oortjes zonder kabels werken met bluetooth. Hierdoor kun je ze verbinden met je smartphone en tablet. Maar ook je laptop, pc of slimme tv heeft bluetooth. Omdat nieuwe smartphones nog maar zelden over een hoofdtelefoonaansluiting beschikken, moet je wel voor een draadloos model gaan als je een koptelefoon wilt gebruiken om naar muziek te luisteren. Hun grootse voordeel is het gebruiksgemak.

Kleinere nadelen zijn dat je een draadloze koptelefoon moet opladen en dat ze (op papier) een iets minder goede geluidskwaliteit bieden. Maar dat is minder het geval bij nieuwe toestellen die betere bluetooth-kwaliteit (codecs) ondersteunen, zoals LDAC en aptX.

🎧 Als je via je smartphone ongestoord muziek wilt luisteren met je bluetooth-hoofdtelefoon, kun je het best alle meldingen op stil zetten. Anders wordt je muziek regelmatig verstoord.

Bellen en videocalls

Zo goed als alle bluetooth-koptelefoons, oortjes en TWS’en zijn uitgerust met een microfoon. Bij bekabelde hoofdtelefoons is dat minder vaak het geval. Dankzij een microfoon kun je ze gebruiken om een telefoongesprek te voeren of via je computer of mobiel toestel deel te nemen aan een videogesprek via Zoom, Teams en andere platforms.

TWS’en in het bijzonder zijn hier heel geschikt voor. Veel modellen zijn ontworpen om gedurende de hele dag in je oren te blijven. Ze beschikken doorgaans over een transparantiemodus die stemmen doorlaat, waardoor je een gesprek met een collega kunt voeren. Sommige modellen kun deze conversatiemodus zelfs automatisch inschakelen zodra je begint te spreken. 

🎧 TWS-oortjes laad je op door ze in hun doosje te stoppen. Het is wel heel handig als je die case op zijn beurt draadloos kunt opladen.

Comfort 

Zoals je ziet zijn er zijn allerlei manieren om koptelefoons en oortjes in te delen. Ook de geluidskwaliteit varieert enorm. Bovendien kiest elk merk er individueel voor om bepaalde zaken (zoals fijne, hoge details of diepe bassen) te benadrukken. Dat betekent dat je een grote keuze hebt als het gaat om een sound of een geluidskarakter. 

Bij jouw zoektocht moet je vooral kijken naar comfort. Bepaal eerst wat je zelf aangenaam vindt om te dragen in jouw situatie. Hoe langer je luistert per dag, hoe belangrijker comfort wordt. Dj-koptelefoons duwen bijvoorbeeld meestal harder op je oren omdat ze ontworpen zijn voor gebruik in een luidruchtige club. Maar als je een aantal uren achter elkaar zo’n toestel op je hoofd draagt, worden je oren warm. Sommige mensen krijgen zelfs hoofdpijn van de hoge druk op de oren. Anderen vinden oortjes met dopjes die in het gehoorkanaal vastzitten juist irritant. 

🎧 Oorkussens worden uit verschillende materialen opgebouwd. Sommige materialen, zoals leder, voelen veel warmer aan.

Lawaai rondom

Een gesloten hoofdtelefoon (bekabeld of draadloos) of oortjes (met kabel of TWS) die in het gehoorkanaal vastzitten, kunnen het best overweg met omgevingslawaai. Op een trein, in het vliegtuig of in een luidruchtig open kantoor kun je het best een model met noise-cancelling of ruisonderdrukking kiezen. Deze slimme toestellen onderdrukken actief omgevingslawaai, waardoor je ook stiller kunt luisteren.

🎧 Speel bij lang luisteren niet te luid. Je oren passen zich snel aan, waardoor te luide muziek schijnbaar geen kwaad lijkt te doen. Te lang luisteren naar een hoog volumeniveau zal je echter sneller vermoeien en mogelijk je gehoor beschadigen. 

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.