Het gebruik van hoofdtelefoons is ongetwijfeld de populairste manier om naar muziek of podcasts te luisteren of in alle rust te gamen of films te bekijken. Ook op kantoor zijn ze niet meer weg te denken – zowel als concentratiehulp als tijdens online meetings. Maar omdat er zo veel verschillende soorten bestaan, is het niet makkelijk om de juiste te kiezen. Daar helpen we je in dit artikel graag bij!

Naar schatting gaan er jaarlijks een halfmiljard hoofdtelefoons over de toonbank. Dat lijkt misschien een onwaarschijnlijke hoeveelheid, maar kijk eens rond op straat, in de trein, in de sportschool en op kantoor. Héél veel mensen dragen een of andere vorm van koptelefoon. Misschien is het wel een groter toestel met kussens die de oren helemaal bedekken, of het zijn kleinere apparaten zonder kabel die bijna onzichtbaar in de oorschelpen genesteld zijn. Zou je ’s avonds binnenkijken bij mensen thuis, dan zou je opnieuw heel veel koptelefoons en oortjes zien. Bij een tablet waarop een tv-serie wordt bekeken, of misschien een gaming-headset om helemaal in een online game te worden ondergedompeld. Je kunt een hoofdtelefoon dus in allerlei situaties gebruiken. Het is niet zo gek dat er daarom ook veel verschillende soorten bestaan.

Wat zijn hoofdtelefoons, in-ears en true wireless-oortjes?

Een hoofdtelefoon of koptelefoon is een toestel met een hoofdband en twee luidsprekers aan je oren. Oorkussens houden het comfortabel. Sommige hoofdtelefoons hebben kleinere kussens en rusten óp je oorschelpen. Dat zijn on-ears. De meeste zijn echter over-ears; de oorkussens zijn groter en passen rond je oren. 

🎧 On-ear hoofdtelefoons zijn kleiner en discreter. Ze verschuiven echter makkelijk, wat de geluidsweergave beïnvloedt.

In-ears, oortjes, IEM’s of oordoppen: het zijn verschillende namen voor wat min of meer hetzelfde is, namelijk modellen die in het oor zelf passen. Ook hier heb je verschillende soorten. Buds liggen eerder in je oorschelpen, in-ears hebben dopjes of tips die echt in het gehoorkanaal passen. 

🎧 Bij oortjes met doppen is een goede pasvorm belangrijk. Er zijn meerdere doppen in verschillende maten. Zoek vooral de juiste, anders blijven ze niet goed zitten en zullen lage tonen te licht klinken.

Draadloze oortjes of TWS (kort voor ‘True Wireless’) zijn ook in-ears. Er komt echter geen kabel aan te pas, ook niet tussen de beide oortjes. Het zijn dus twee toestelletjes, een voor elk oor, die draadloos met elkaar en met je smartphone verbonden zijn. Dit zijn enorm populaire producten omdat ze erg comfortabel zijn. Het ontbreken van kabels geeft bovendien een vrij gevoel.

Ook lezen: Keuzehulp: de beste koptelefoons van nu (augustus 2022)

Wat zijn de voordelen per categorie?

Je kunt deze drie types nog verder onderverdelen. Bij koptelefoons heb je bijvoorbeeld producten gemaakt voor dj’s, voor studiogebruik of voor gamers. Bij koptelefoons heb je daarnaast een tweedeling op technisch vlak: open of gesloten. Omdat ze veel omgevingslawaai binnenlaten, is een open hoofdtelefoon alleen geschikt voor een stille thuisomgeving. Ze bieden wel een grootse, ontspannen hifi-weergave. De meeste koptelefoons zijn echter gesloten. Dat wil zeggen dat je echt in een bubbel zit. Je kunt ze om die reden op lawaaierige plaatsen gebruiken. De bassen zijn doorgaans sterker en overtuigender bij een gesloten koptelefoon.

Sporters kunnen zowel (on-ear) koptelefoons als oortjes kiezen, maar in-ears zijn populairder omdat ze je minder laten zweten. Draadloze TWS-oordoppen zijn in de sportschool het populairst. Er zijn geen kabels die in fitnessapparatuur verstrikt kunnen raken of je irriteren bij het lopen.

🎧 Sporthoofdtelefoons en -oortjes zijn beter bestand tegen zweet en regen. Ze zijn zodoende voorzien van een IP-label, zoals IP68, waarbij het tweede cijfer wijst op hoe goed ze tegen water bestand zijn (het eerste gaat over stofbestendigheid). Hoe hoger, hoe beter.

De meeste hoofdtelefoons en oortjes zijn ontworpen voor muziek, maar zijn net zo geschikt voor tv-kijken en gaming. Wel hebben toegewijde gaming-headsets speciale functies (zoals surroundgeluid) die vooral nuttig zijn voor pc- en consolegamers. 

Met kabel of draadloos?

Koptelefoons en oortjes zonder kabels werken met bluetooth. Hierdoor kun je ze verbinden met je smartphone en tablet. Maar ook je laptop, pc of slimme tv heeft bluetooth. Omdat nieuwe smartphones nog maar zelden over een hoofdtelefoonaansluiting beschikken, moet je wel voor een draadloos model gaan als je een koptelefoon wilt gebruiken om naar muziek te luisteren. Hun grootse voordeel is het gebruiksgemak.

Kleinere nadelen zijn dat je een draadloze koptelefoon moet opladen en dat ze (op papier) een iets minder goede geluidskwaliteit bieden. Maar dat is minder het geval bij nieuwe toestellen die betere bluetooth-kwaliteit (codecs) ondersteunen, zoals LDAC en aptX.

🎧 Als je via je smartphone ongestoord muziek wilt luisteren met je bluetooth-hoofdtelefoon, kun je het best alle meldingen op stil zetten. Anders wordt je muziek regelmatig verstoord.

Bellen en videocalls

Zo goed als alle bluetooth-koptelefoons, oortjes en TWS’en zijn uitgerust met een microfoon. Bij bekabelde hoofdtelefoons is dat minder vaak het geval. Dankzij een microfoon kun je ze gebruiken om een telefoongesprek te voeren of via je computer of mobiel toestel deel te nemen aan een videogesprek via Zoom, Teams en andere platforms.

TWS’en in het bijzonder zijn hier heel geschikt voor. Veel modellen zijn ontworpen om gedurende de hele dag in je oren te blijven. Ze beschikken doorgaans over een transparantiemodus die stemmen doorlaat, waardoor je een gesprek met een collega kunt voeren. Sommige modellen kun deze conversatiemodus zelfs automatisch inschakelen zodra je begint te spreken. 

🎧 TWS-oortjes laad je op door ze in hun doosje te stoppen. Het is wel heel handig als je die case op zijn beurt draadloos kunt opladen.

Comfort 

Zoals je ziet zijn er zijn allerlei manieren om koptelefoons en oortjes in te delen. Ook de geluidskwaliteit varieert enorm. Bovendien kiest elk merk er individueel voor om bepaalde zaken (zoals fijne, hoge details of diepe bassen) te benadrukken. Dat betekent dat je een grote keuze hebt als het gaat om een sound of een geluidskarakter. 

Bij jouw zoektocht moet je vooral kijken naar comfort. Bepaal eerst wat je zelf aangenaam vindt om te dragen in jouw situatie. Hoe langer je luistert per dag, hoe belangrijker comfort wordt. Dj-koptelefoons duwen bijvoorbeeld meestal harder op je oren omdat ze ontworpen zijn voor gebruik in een luidruchtige club. Maar als je een aantal uren achter elkaar zo’n toestel op je hoofd draagt, worden je oren warm. Sommige mensen krijgen zelfs hoofdpijn van de hoge druk op de oren. Anderen vinden oortjes met dopjes die in het gehoorkanaal vastzitten juist irritant. 

🎧 Oorkussens worden uit verschillende materialen opgebouwd. Sommige materialen, zoals leder, voelen veel warmer aan.

Lawaai rondom

Een gesloten hoofdtelefoon (bekabeld of draadloos) of oortjes (met kabel of TWS) die in het gehoorkanaal vastzitten, kunnen het best overweg met omgevingslawaai. Op een trein, in het vliegtuig of in een luidruchtig open kantoor kun je het best een model met noise-cancelling of ruisonderdrukking kiezen. Deze slimme toestellen onderdrukken actief omgevingslawaai, waardoor je ook stiller kunt luisteren.

🎧 Speel bij lang luisteren niet te luid. Je oren passen zich snel aan, waardoor te luide muziek schijnbaar geen kwaad lijkt te doen. Te lang luisteren naar een hoog volumeniveau zal je echter sneller vermoeien en mogelijk je gehoor beschadigen. 

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.