Het gebruik van hoofdtelefoons is ongetwijfeld de populairste manier om naar muziek of podcasts te luisteren of in alle rust te gamen of films te bekijken. Ook op kantoor zijn ze niet meer weg te denken – zowel als concentratiehulp als tijdens online meetings. Maar omdat er zo veel verschillende soorten bestaan, is het niet makkelijk om de juiste te kiezen. Daar helpen we je in dit artikel graag bij!

Naar schatting gaan er jaarlijks een halfmiljard hoofdtelefoons over de toonbank. Dat lijkt misschien een onwaarschijnlijke hoeveelheid, maar kijk eens rond op straat, in de trein, in de sportschool en op kantoor. Héél veel mensen dragen een of andere vorm van koptelefoon. Misschien is het wel een groter toestel met kussens die de oren helemaal bedekken, of het zijn kleinere apparaten zonder kabel die bijna onzichtbaar in de oorschelpen genesteld zijn. Zou je ’s avonds binnenkijken bij mensen thuis, dan zou je opnieuw heel veel koptelefoons en oortjes zien. Bij een tablet waarop een tv-serie wordt bekeken, of misschien een gaming-headset om helemaal in een online game te worden ondergedompeld. Je kunt een hoofdtelefoon dus in allerlei situaties gebruiken. Het is niet zo gek dat er daarom ook veel verschillende soorten bestaan.

Wat zijn hoofdtelefoons, in-ears en true wireless-oortjes?

Een hoofdtelefoon of koptelefoon is een toestel met een hoofdband en twee luidsprekers aan je oren. Oorkussens houden het comfortabel. Sommige hoofdtelefoons hebben kleinere kussens en rusten óp je oorschelpen. Dat zijn on-ears. De meeste zijn echter over-ears; de oorkussens zijn groter en passen rond je oren. 

🎧 On-ear hoofdtelefoons zijn kleiner en discreter. Ze verschuiven echter makkelijk, wat de geluidsweergave beïnvloedt.

In-ears, oortjes, IEM’s of oordoppen: het zijn verschillende namen voor wat min of meer hetzelfde is, namelijk modellen die in het oor zelf passen. Ook hier heb je verschillende soorten. Buds liggen eerder in je oorschelpen, in-ears hebben dopjes of tips die echt in het gehoorkanaal passen. 

🎧 Bij oortjes met doppen is een goede pasvorm belangrijk. Er zijn meerdere doppen in verschillende maten. Zoek vooral de juiste, anders blijven ze niet goed zitten en zullen lage tonen te licht klinken.

Draadloze oortjes of TWS (kort voor ‘True Wireless’) zijn ook in-ears. Er komt echter geen kabel aan te pas, ook niet tussen de beide oortjes. Het zijn dus twee toestelletjes, een voor elk oor, die draadloos met elkaar en met je smartphone verbonden zijn. Dit zijn enorm populaire producten omdat ze erg comfortabel zijn. Het ontbreken van kabels geeft bovendien een vrij gevoel.

Ook lezen: Keuzehulp: de beste koptelefoons van nu (augustus 2022)

Wat zijn de voordelen per categorie?

Je kunt deze drie types nog verder onderverdelen. Bij koptelefoons heb je bijvoorbeeld producten gemaakt voor dj’s, voor studiogebruik of voor gamers. Bij koptelefoons heb je daarnaast een tweedeling op technisch vlak: open of gesloten. Omdat ze veel omgevingslawaai binnenlaten, is een open hoofdtelefoon alleen geschikt voor een stille thuisomgeving. Ze bieden wel een grootse, ontspannen hifi-weergave. De meeste koptelefoons zijn echter gesloten. Dat wil zeggen dat je echt in een bubbel zit. Je kunt ze om die reden op lawaaierige plaatsen gebruiken. De bassen zijn doorgaans sterker en overtuigender bij een gesloten koptelefoon.

Sporters kunnen zowel (on-ear) koptelefoons als oortjes kiezen, maar in-ears zijn populairder omdat ze je minder laten zweten. Draadloze TWS-oordoppen zijn in de sportschool het populairst. Er zijn geen kabels die in fitnessapparatuur verstrikt kunnen raken of je irriteren bij het lopen.

🎧 Sporthoofdtelefoons en -oortjes zijn beter bestand tegen zweet en regen. Ze zijn zodoende voorzien van een IP-label, zoals IP68, waarbij het tweede cijfer wijst op hoe goed ze tegen water bestand zijn (het eerste gaat over stofbestendigheid). Hoe hoger, hoe beter.

De meeste hoofdtelefoons en oortjes zijn ontworpen voor muziek, maar zijn net zo geschikt voor tv-kijken en gaming. Wel hebben toegewijde gaming-headsets speciale functies (zoals surroundgeluid) die vooral nuttig zijn voor pc- en consolegamers. 

Met kabel of draadloos?

Koptelefoons en oortjes zonder kabels werken met bluetooth. Hierdoor kun je ze verbinden met je smartphone en tablet. Maar ook je laptop, pc of slimme tv heeft bluetooth. Omdat nieuwe smartphones nog maar zelden over een hoofdtelefoonaansluiting beschikken, moet je wel voor een draadloos model gaan als je een koptelefoon wilt gebruiken om naar muziek te luisteren. Hun grootse voordeel is het gebruiksgemak.

Kleinere nadelen zijn dat je een draadloze koptelefoon moet opladen en dat ze (op papier) een iets minder goede geluidskwaliteit bieden. Maar dat is minder het geval bij nieuwe toestellen die betere bluetooth-kwaliteit (codecs) ondersteunen, zoals LDAC en aptX.

🎧 Als je via je smartphone ongestoord muziek wilt luisteren met je bluetooth-hoofdtelefoon, kun je het best alle meldingen op stil zetten. Anders wordt je muziek regelmatig verstoord.

Bellen en videocalls

Zo goed als alle bluetooth-koptelefoons, oortjes en TWS’en zijn uitgerust met een microfoon. Bij bekabelde hoofdtelefoons is dat minder vaak het geval. Dankzij een microfoon kun je ze gebruiken om een telefoongesprek te voeren of via je computer of mobiel toestel deel te nemen aan een videogesprek via Zoom, Teams en andere platforms.

TWS’en in het bijzonder zijn hier heel geschikt voor. Veel modellen zijn ontworpen om gedurende de hele dag in je oren te blijven. Ze beschikken doorgaans over een transparantiemodus die stemmen doorlaat, waardoor je een gesprek met een collega kunt voeren. Sommige modellen kun deze conversatiemodus zelfs automatisch inschakelen zodra je begint te spreken. 

🎧 TWS-oortjes laad je op door ze in hun doosje te stoppen. Het is wel heel handig als je die case op zijn beurt draadloos kunt opladen.

Comfort 

Zoals je ziet zijn er zijn allerlei manieren om koptelefoons en oortjes in te delen. Ook de geluidskwaliteit varieert enorm. Bovendien kiest elk merk er individueel voor om bepaalde zaken (zoals fijne, hoge details of diepe bassen) te benadrukken. Dat betekent dat je een grote keuze hebt als het gaat om een sound of een geluidskarakter. 

Bij jouw zoektocht moet je vooral kijken naar comfort. Bepaal eerst wat je zelf aangenaam vindt om te dragen in jouw situatie. Hoe langer je luistert per dag, hoe belangrijker comfort wordt. Dj-koptelefoons duwen bijvoorbeeld meestal harder op je oren omdat ze ontworpen zijn voor gebruik in een luidruchtige club. Maar als je een aantal uren achter elkaar zo’n toestel op je hoofd draagt, worden je oren warm. Sommige mensen krijgen zelfs hoofdpijn van de hoge druk op de oren. Anderen vinden oortjes met dopjes die in het gehoorkanaal vastzitten juist irritant. 

🎧 Oorkussens worden uit verschillende materialen opgebouwd. Sommige materialen, zoals leder, voelen veel warmer aan.

Lawaai rondom

Een gesloten hoofdtelefoon (bekabeld of draadloos) of oortjes (met kabel of TWS) die in het gehoorkanaal vastzitten, kunnen het best overweg met omgevingslawaai. Op een trein, in het vliegtuig of in een luidruchtig open kantoor kun je het best een model met noise-cancelling of ruisonderdrukking kiezen. Deze slimme toestellen onderdrukken actief omgevingslawaai, waardoor je ook stiller kunt luisteren.

🎧 Speel bij lang luisteren niet te luid. Je oren passen zich snel aan, waardoor te luide muziek schijnbaar geen kwaad lijkt te doen. Te lang luisteren naar een hoog volumeniveau zal je echter sneller vermoeien en mogelijk je gehoor beschadigen. 

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.