ID.nl logo
Veilig online shoppen - hier moet je op letten
© Reshift Digital
Gezond leven

Veilig online shoppen - hier moet je op letten

Het gebeurt regelmatig dat online shoppers worden opgelicht. Waar moet je op letten? Gezond verstand is belangrijk, maar er zijn meer punten waar je rekening mee moet houden.

Tip 01: Gezond verstand

We beginnen dit artikel met een tip die altijd aanvoelt als een dooddoener, maar zonder deze eerste tip zijn alle andere tips niets waard. Wanneer je online winkelt, is je gezond verstand het allerbelangrijkste instrument. Wanneer je weet dat een iPhone 12 in nieuwstaat meer dan 700 euro hoort te kosten, dan zou een nieuwe iPhone 12 die wordt aangeboden voor 500 euro de alarmbellen moeten doen rinkelen. Aanbiedingen van enkele tientjes lager zijn realistisch, aanbiedingen van enkele honderden euro’s lager niet, tenzij het op dagen is als Black Friday (maar dan nog wordt er niet echt met dergelijke prijzen gestunt voor een A-merk als een iPhone). Onthoud dat criminelen inspelen op emoties als haast en hebberigheid, dus wanneer iets extreem goedkoop is en je wordt gedwongen om snel te beslissen, dan is dat meestal geen goed teken. Kortom, wanneer een aanbieding te mooi lijkt om waar te zijn, is ie dat waarschijnlijk ook. Met nadruk op waarschijnlijk, want je kúnt natuurlijk een mazzeltje hebben. 

©PXimport

Tip 02: Certificaat

In dit artikel richten we ons vooral op oplichters die niet leveren wat ze beloven. Maar we willen toch óók een tip wijden aan situaties waarin je denkt dat je je op een bepaalde site bevindt, terwijl dat in werkelijkheid niet zo is. Waar banken vroeger heel schappelijk waren bij het vergoeden van oplichting door phishing, zijn steeds meer banken van mening dat je als consument inmiddels wel op de hoogte zou moeten zijn van de gevaren en dat je je gezond verstand moet gebruiken bij online activiteiten (zie tip 1). Zorg en ten eerste voor dat je antivirussoftware hebt draaien om te voorkomen dat boosaardige software op je computer je omleidt naar een andere site. Ten tweede is het belangrijk om te controleren of je ook echt op de site bent die je denkt te bezoeken. Je kunt dit controleren door in de adresbalk te kijken naar het slotje en of je een groene kleur ziet. Klik op het slotje voor meer informatie over de veiligheid.

©PXimport

Twijfel je over een aanbieding? Stel daarover een vraag op Facebook, dat leidt vaak tot goede tips

-

Tip 03: Ouderwets huiswerk

Stel nu dat je op een site komt met een aanbieding waarover je twijfelt. Of op een site die op zich een redelijk normale aanbieding heeft, maar die een vreemde vormgeving heeft en bol staat met Engelstalige termen (dat laatste zien we steeds vaker bij sites die op zich gewoon betrouwbaar zijn, maar waarbij de buitenlandse eigenaar weinig energie steekt in een correcte vertaling). Ouderwets je huiswerk doen, kan je bij dit soort twijfels prima helpen. Ga via Google op zoek naar de oorsprong van het bedrijf, kijk of het is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel, en zoek naar de naam van de winkel in combinatie met oplichting, oplichterij, niet geleverd, oftewel in combinatie met termen die jij zou gebruiken om je beklag te doen als je was opgelicht. Kijk daarnaast ook of de sites recensies heeft op een onafhankelijke partij als Trustpilot.com. Vind je helemaal niets negatiefs, dan is dat een goed teken. Twijfel je toch nog? Plaats dan gewoon eens een vraag op Facebook of iemand ervaring heeft met dit bedrijf, dat leidt opvallend vaak tot goede tips.

©PXimport

Tip 04: Keurmerk

Een winkel die totaal niet betrouwbaar is, zal waarschijnlijk niet aangesloten zijn bij het Thuiswinkel Waarborg. Dat wil echter niet zeggen dat een site die het logo van het Thuiswinkel Waarborg op de site heeft staan, ook direct betrouwbaar is. Sommige sites plaatsen namelijk gewoon het logo en zijn helemaal niet aangesloten bij de organisatie. Je kunt dat heel eenvoudig controleren door naar www.thuiswinkel.org te gaan en daar te klikken op Ledenlijst. Je kunt dan het gehele ledenbestand doorzoeken én je vindt er een overzicht met waarschuwingen van bedrijven die zich op dit moment niet aan de regels houden of het logo van het Thuiswinkel Waarborg ten onrechte gebruiken. Het is trouwens niet zo dat winkels die lid zijn van het Thuiswinkel Waarborg niet failliet kunnen gaan of dat je verzekerd bent tegen je verlies als dat gebeurt, maar de kans dat het oplichters zijn is nagenoeg nihil, omdat ze anders niet door het certificatieproces waren gekomen.

Omvangrijker probleem dan je denkt

Wellicht denk je dat de kans dat je op internet wordt opgelicht, niet zo heel groot is, maar het probleem is omvangrijker dan je denkt. Volgens cijfers van de Fraudehelpdesk is er in 2020 voor ruim 41 miljoen euro aan schade door fraude gemeld. In 2019 was dat nog voor ruim 26 miljoen euro. In totaal ontving de Fraudehelpdesk in 2020 ongeveer 350.000 meldingen.

©PXimport

Tip 05: Vergelijkingssites

Een andere prima methode om te zoeken naar de beste prijs en daarbij het risico op oplichting te minimaliseren, is het gebruik van vergelijkingssites. Google heeft een ingebouwde vergelijkingsfunctie die je activeert door te klikken op Shopping wanneer je zoekt op een bepaald product. Het aantal sites dat is opgenomen in deze lijst is echter beperkt. Een andere optie is een site als www.kieskeurig.nl. Niet alleen vind je via deze site een overzicht van winkels waar het product dat je zoekt het voordeligst geprijsd is, Kieskeurig heeft ook nog eens strenge voorwaarden. Zo moet een winkel minimaal een jaar ingeschreven staan bij de KvK, minimaal een half jaar actief zijn én voldoen aan de wet Verkopen op afstand. Daarnaast worden er door de site regelmatig testbestellingen uitgevoerd op basis van signalen dat er iets aan de hand is. Ook dit alles is natuurlijk geen garantie om blind op een aanbieding af te gaan (blijf tip 1 altijd in gedachten houden), maar een extra geruststelling is het wel.

©PXimport

Niet alle producten die je op Bol.com ziet, worden ook daadwerkelijk door Bol.com verkocht

-

Tip 06: Bol.com

We zouden als tip kunnen geven dat het kopen op sites van grote partijen als www.bol.com een garantie is voor veilig kopen. Deels is dat natuurlijk wel zo, ware het niet dat een site als Bol.com ook veelvuldig gebruikmaakt van externe verkopers. Niet alle producten die je op Bol.com ziet, worden ook daadwerkelijk door Bol.com verkocht. Theoretisch is Bol.com niet verplicht om het bedrag te vergoeden wanneer het product door een externe verkoper niet geleverd wordt, maar vaak doet het bedrijf dat gelukkig wel. Het is echter wel een hoop gedoe, dus het loont de moeite om te kijken bij wie je koopt. Je kunt dat zien door bij het product te kijken bij het kopje Verkoop door. Klik je op de naam van de verkoper, dan krijg je uitgebreide informatie over hoe de verkoper presteert. Zijn er veel klachten, dan zal de score van de verkoper laag zijn, en is kopen bij deze verkoper waarschijnlijk niet zo handig.

©PXimport

Tip 07: Marktplaats

Producten kopen via Marktplaats (of een andere veilingsite) is natuurlijk een heel ander verhaal. Je hebt daar vaak te maken met andere consumenten, en het is niet zo dat Marktplaats je het bedrag terugbetaalt wanneer een koper niet levert wat hij belooft. Je kunt eisen om eerst te leveren en dan pas te betalen, maar er zijn maar weinig mensen die dat zullen accepteren. Het is daarom van groot belang om te kijken naar hoe lang iemand al actief is op Marktplaats. Daarnaast is het een goed teken als het telefoonnummer en de bankrekening van de persoon zijn gecontroleerd (dit wordt ook aangegeven bij de profielnaam). Iemand die al vijf jaar actief is op Marktplaats en de genoemde zaken heeft laten controleren, zal beter weten dan je op te lichten. Daarnaast heeft Marktplaats sinds kort de functie Gelijk Oversteken. Bij deze dienst betaal je en wordt het geld door Marktplaats vastgehouden. Zodra de koper de ontvangst van het pakket bevestigt (aan de hand van een track & trace-code), wordt het geld vrijgegeven aan de verkoper. Zo lopen beide partijen geen risico.

©PXimport

Hoe goedkoop iets in het buitenland ook is, vergeet geen rekening te houden met invoerrechten

-

Tip 08: Buitenland

De tips die we genoemd hebben, slaan vooral op het kopen van producten in Nederland. Wanneer je buiten onze landsgrenzen online gaat winkelen, wordt het deels een ander verhaal. Thuiswinkel Waarborg heeft dan weinig nut en ook aan sites als Kieskeurig heb je niet zoveel. Tip 1 blijft echter onverminderd van kracht, evenals tip 2 en 3. Het veiligste is om je in het buitenland te richten op grote sites als Amazon (denk ook hier aan externe verkopers) en AliExpress (al zijn we van laatstgenoemde site eigenlijk geen fan vanwege het massaal negeren van auteursrechten). Kopen via een platform als Etsy is ook een goed idee, omdat dit ook een extra laag(je) zekerheid biedt. Wat je ook doet, zorg dat je, als de beveiligingscertificaten in orde zijn, de aankoop voltooit met PayPal of je creditcard. Betalen via deze methoden biedt je namelijk nog een extra bescherming en verzekering. Bij creditcards wisselt dat per maatschappij, maar bij PayPal ben je beschermd tegen het niet-leveren van een product, omdat de verkoper simpelweg een overeenkomst heeft met PayPal waarin zijn verplichtingen geregeld zijn.

©PXimport

Tip 09: Importkosten

Het is natuurlijk superaantrekkelijk om een bestelling te doen bij AliExpress of Wish omdat de prijzen daar belachelijk laag zijn. Waar je echter zeker rekening mee moet houden, is het feit dat we in Nederland zoiets kennen als invoerrechten. Wanneer je een bestelling doet van een aantal producten boven een bepaald bedrag, dan moet je hier gewoon belasting over betalen. Dat lijkt vervelend, maar het is vooral om de bedrijven in ons eigen land te beschermen tegen oneerlijke concurrentie. Een volledige lijst met bedragen vind je hier, maar om je vast een idee te geven: binnen de EU betaal je doorgaans geen invoerrechten, alleen btw aan de verkopende partij. Buiten de EU hoef je tot 150 euro geen invoerrechten te betalen. Komt je bestelling boven dit bedrag, dan ben je de douane btw verschuldigd en ook de invoerrechten. Dit kan dus behoorlijk in de papieren lopen, dus bezin eer je begint.

Je betaalt altijd over de hele zending in het pakket belastingen bij invoer. Zitten er 2 producten in het pakket, bijvoorbeeld 1 van 149 euro en 1 van 300 euro, dan moet je toch over 449 euro de belastingen bij invoer berekenen, zo legt de Belastingdienst uit. Ook als de zending uit meerdere pakketjes bestaat, kan het als 1 geheel worden beschouwd. Dit geldt als de pakketten gelijktijdig worden aangeboden, aan 1 en dezelfde geadresseerde en in 1 factuur zijn opgenomen.

Tip 10: Toch opgelicht?

Zoals we al eerder hebben aangegeven, is honderd procent veiligheid niet mogelijk. Je hoeft echt niet bang te zijn wanneer je koopt bij bekende winkels, maar het kan natuurlijk een keer gebeuren dat je een bestelling doet bij een minder bekende winkel en dat het ondanks alle voorzorgsmaatregelen toch een oplichter blijkt te zijn. Het vervelende is dat er vrij weinig kans is dat je je geld terug zult zien. Weinig kans betekent echter niet geen kans, en we raden je aan om, hoe ontmoedigend het ook lijkt, áltijd aangifte te doen bij de politie. Zelfs als jij je geld niet terugkrijgt, is het een fijn idee dat je anderen voor dezelfde fout kunt behoeden. Daarnaast is er altijd een kleine kans dat de politie wél iets voor je kan betekenen. Als je geen aangifte doet, dan weet je in ieder geval zeker dat je nooit een cent terug zult zien.

Op de website van Slachtofferhulp Nederland is een stappenplan te vinden voor vrijwel iedere vorm van fraude. Je kunt dan aangeven waar jij het slachtoffer van bent geworden en vervolgens krijg je te zien welke stappen je kunt doorlopen om bijvoorbeeld je geld terug te krijgen.

©PXimport

WhatsApp-fraude

Niet alleen via webwinkels worden mensen opgelicht: steeds vaker wordt er melding gedaan van WhatsApp-fraude. Een bekende vraagt dan ineens geld via de chatdienst. In een ander artikel leggen we uit hoe je WhatsApp-fraude kunt voorkomen.

▼ Volgende artikel
Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone
© Looker_Studio - stock.adobe.com
Huis

Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Dit artikel in het kort

Tweestapsverificatie (2FA) beschermt je accounts beter dan alleen een wachtwoord. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar dat hoeft niet. In dit artikel lees je hoe je ook zonder telefoon veilig kunt inloggen. Zo ontdek je hoe desktop-authenticators zoals Proton of KeePassXC werken, hoe je een hardwaresleutel zoals een YubiKey instelt, en hoe je back-upcodes aanmaakt voor noodgevallen. Ook wordt uitgelegd wat een digitale en fysieke token precies doen en hoe toegangssleutels (passkeys) een alternatief vormen voor klassieke wachtwoorden.

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Een eenmalige code via een (mobiele) authenticator-app is een van de populairste 2FA-verificatiemethoden.

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

De tweestapsverificatie bij Google is geactiveerd, met (voorlopig alleen) een authenticatorcode als tweede factor.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

Via Proton Authenticator voeg je een TOTP-code toe aan Googles 2FA-verificatieproces.

Werking digitale token

De meeste mensen gebruiken een digitaal token als tweede factor, zoals een pushmelding of een eenmalige cijfercode. Dit laatste wordt ook wel TOTP genoemd (Time-based One-Time Password) en werkt als volgt.

Bij het instellen van 2FA genereert de dienst een unieke geheime sleutel. Deze wordt één keer met je authenticator-app gedeeld via een QR-code of handmatige invoer. Zowel de server van de dienst als je authenticator-app gebruiken deze sleutel samen met het actuele tijdstip om met dezelfde wiskundige formule een code van meestal 6 cijfers te berekenen. Zo'n code blijft standaard dertig seconden geldig. Zodra je deze code invoert, vergelijkt de server deze met zijn eigen berekening. Is er een match, dan weet de server dat jij de juiste geheime sleutel hebt en dat de code actueel is, waarna je kunt inloggen.

©TvD | ID.nl

De achterliggende werking van een TOTP-systeem.

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Ook wachtwoordbeheerder KeePassXC kan TOTP-codes genereren.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Bij Google maak je eenvoudig een toegangssleutel aan.

Werking fysieke token

Je kunt als tweede factor ook een fysieke token gebruiken. Bij banken kan dit een klein kastje zijn dat codes genereert, maar het kan ook een hardwaresleutel zijn zoals een YubiKey. Zo'n sleutel koppel je aan je computer via usb of bij smartphones via bluetooth of NFC. Dit werkt als volgt.


Je koppelt de sleutel één keer aan je account, waarbij een uniek cryptografische sleutelpaar wordt aangemaakt. De publieke sleutel gaat naar de server van de dienst, terwijl de privésleutel veilig in het hardwaretoken blijft en deze nooit verlaat. Na het invoeren van je wachtwoord vraagt de server aan de sleutel om een unieke digitale handtekening te maken voor die specifieke aanmelding.

Jij bevestigt de aanvraag, bijvoorbeeld door het token te activeren. Vervolgens stuurt de sleutel de handtekening naar de server, die controleert of deze overeenkomt met de eerder opgeslagen publieke sleutel. Bij een match weet de server dat jij de echte sleutel bezit en kun je inloggen.

Onder meer Yubico heeft diverse hardwaretokens (YubiKey) in het aanbod.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.

Google genereert tien back-upcodes die je goed dient te bewaren voor het geval er iets misgaat.

Zonder wachtwoord

2FA combineert dus iets dat je 'weet' (wachtwoord) met iets wat je 'hebt' (zoals een code of sleutel) of 'bent' (biometrie). Er komt ook steeds meer concurrentie van een oplossing zonder wachtwoord via zogeheten toegangssleutels (passkeys). Dit systeem is enkel gebaseerd op iets wat je 'hebt' (een hardwarematige of softwarematige sleutel), vaak gecombineerd met een vorm van biometrie.

Je hebt hierbij dus geen wachtwoord meer nodig. Je kunt direct inloggen met zo'n sleutel, meestal na een geslaagde vingerafdruk, gezichtsherkenning of pincode. Onderliggend werkt dit via de FIDO2-standaard met het hardwareprotocol CTAP2 en het webprotocol WebAuthn.

Op www.passkeys.io/ vind je een demonstratie en een lijst van enkele tientallen sites en apps die toegangssleutels als volledig wachtwoordalternatief ondersteunen. Nog meer diensten staan op https://passkeys.directory, een door de community beheerde lijst. De aanduiding MFA (Multi Factor Authenticatie) betekent hier dat toegangssleutels ook inzetbaar zijn als extra beveiligingslaag naast andere inlogmethodes. Zo kun je onder meer bij Google via een toegangssleutel, zoals een pincode, inloggen, zonder zelfs je wachtwoord te hoeven intikken.

Passkeys-directory: ook Google ondersteunt volop toegangssleutels.

Offline dingen veilig bewaren?

Haal een kluis in huis!
▼ Volgende artikel
Een eigen kluis, de plek voor al je wachtwoorden
Zekerheid & gemak

Een eigen kluis, de plek voor al je wachtwoorden

Je kent het wel: je wil iets online bestellen of even het saldo op je rekening checken. En dan komt het: je moet inloggen. Maar, wat was ook al weer het wachtwoord? De geboortedatum van je partner, de laatste twee cijfers van je postcode in combinatie met je lengte? Voor je het weet druk je weer op de knop 'Wachtwoord vergeten'... Dat kan makkelijker.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bitdefender

Ons brein is er niet voor gemaakt om voor vijftig verschillende sites unieke codes te onthouden. En juist daarom zijn wachtwoordmanagers de laatste jaren zo populair geworden. In dit artikel kijken we eens goed naar de oplossing van Bitdefender. Ze zijn wereldberoemd om hun antivirus, maar kunnen ze ook zorgen dat jij nooit meer buitengesloten wordt bij je eigen accounts?

In het kort

In dit artikel bespreken we hoe een wachtwoordmanager dient als oplossing voor het veilig beheren van talloze online accounts. We laten je zien dat je met slechts één sterk hoofdwachtwoord toegang krijgt tot een digitale kluis, waarna de software automatisch complexe inlogcodes genereert en invult op al je apparaten. Daarnaast wordt behandeld hoe lokale versleuteling en digitale herstelsleutels zorgen voor privacy en toegangszekerheid, zonder dat gegevens op straat komen te liggen

Waarom een wachtwoordmanager?

Laten we eerlijk zijn, de meeste mensen gebruiken nog steeds overal hetzelfde wachtwoord, of een kleine variatie daarop. Of ze schrijven het ergens op. Dat voelt misschien wel veilig, tot je beseft hoe lek het internet soms kan zijn of dat je net dat boekje kwijtraakt.

Met een wachtwoordmanager zoals Bitdefender SecurePass password manager los je dat probleem voor een groot deel op. Die fungeert als een onzichtbare butler die je helpt met de wachtwoorden invullen, ook al is het misschien lastig of spannend om alles zomaar uit handen te geven. Je installeert de software op je eigen computer en je telefoon, en je bedenkt één heel sterk hoofdwachtwoord. Dat is de enige die je nog hoeft te onthouden.

Voor BitDefender SecurePass heb je een hoofdwachtwoord nodig, en alleen die hoef je te onthouden.

Zodra je die invoert, gaat de kluis open en regelt Bitdefender de rest. Als je dan naar Facebook of je favoriete webshop gaat, ziet het programma dat je wil inloggen en vult het de velden voor je in. Je hoeft niet meer te typen, niet meer te denken en vooral niet meer te stressen. Het mooie is dat het programma je ook meteen helpt bij het aanmaken van wachtwoorden voor nieuwe accounts. In plaats van dat jij weer moet gaan nadenken over een code met een uitroepteken en een cijfer, genereert de software gewoon een onmogelijk te kraken reeks tekens uit en slaat deze direct op. En jij ziet het wachtwoord niet eens, en dat hoeft ook niet, want de software onthoudt het voor je.

En ben je bang dat je misschien ook het hoofdwachtwoord niet meer weet? SecurePass genereert ook nog een digitale herstelsleutel die je in het allerergste geval dan kunt inzetten om in te loggen. Die herstelsleutel bewaar je bij voorkeur op een andere plek dan je smartphone of computer, of print je uit en sla je op in een kluis.

Met een herstelsleutel zorg je dat je altijd toegang kunt krijgen tot je wachtwoordkluis.

Lokaal opgeslagen: veilig!

Het blijft een raar idee: al je wachtwoorden bij één bedrijf parkeren. Wat als zij gehackt worden? Dan ligt alles op straat, toch? Nou, gelukkig zit dat bij Bitdefender wel goed in elkaar. De versleuteling van je wachtwoorden gebeurt namelijk lokaal op jouw eigen apparaat, nog voordat het via het internet naar hun servers wordt gestuurd. Jouw hoofdwachtwoord is de sleutel die die versleuteling ongedaan maakt. Omdat Bitdefender jouw hoofdwachtwoord niet heeft (en ook nergens opslaat), kan niemand bij jouw gegevens; ook niet in geval van een lek of hack.

Maar omdat Bitdefender jouw wachtwoord nergens hebben opgeslagen, niet hebben, kunnen ze je ook niet helpen als je het vergeet. Er is geen "wachtwoord vergeten" optie voor je hoofdwachtwoord. Je krijgt bij het installeren alleen die speciale herstelcode. Die moet je echt uitprinten of op een veilige plek bewaren, want als je je hoofdwachtwoord kwijt bent én die herstelcode, dan ben je echt de pineut en kom je je kluis nooit meer in.

Hoe werkt het in de praktijk?

Bitdefender SecurePass installeer je als app op een Android- of iOS-toestel, en is beschikbaar als browser-add-on voor de Windows- en MacOS-versies van Chrome, Edge, Firefox en Safari.

Op een desktop werkt Bitdefender SecurePass als een extensie in je browser en op de smartphone als een app.

Veiligheid is leuk, maar als de software lastig is in gebruik, gooi je het er na een week weer vanaf. Gelukkig heeft Bitdefender goed gekeken naar hoe mensen surfen en software gebruiken. De interface oogt fris voor zowel de browser-extensie als de app op je telefoon. Wat vooral fijn is, is de synchronisatie. We leven in een tijd waarin je 's ochtends op je telefoon zit, overdag op een laptop werkt en 's avonds misschien met een tablet op de bank hangt. Als je op je laptop een nieuw wachtwoord aanmaakt voor Netflix, wil je niet op je telefoon die hele rits tekens moeten overtypen.

Je hebt daardoor toegang tot alle accounts zonder dat je overal moet nadenken over wat de gebruikersnaam of het wachtwoord ook echt precies was: makkelijk en handig dus!

Ieder nieuw account sla je op in SecurePass zodat de gegevens overal automatisch worden ingevuld, op ieder apparaat.

Het meeste werk gebeurt via een extensie in je browser (via het icoontje rechtsboven in de browser) of via de app op je telefoon. Bitdefender synchroniseert dit razendsnel. Zodra je iets opslaat op het ene apparaat, is het vrijwel meteen beschikbaar op het andere. Daarnaast doet het meer dan alleen wachtwoorden. Je kunt er ook notities in kwijt die niemand mag zien

Ook is het handig dat je een of meerdere betaalkaarten en creditcards kunt toevoegen. Iedere keer dat je op een betaalpagina komt, laat Bitdefender je een scherm zien waarop je kunt aangeven welke opgeslagen creditcard je wil gebruiken. Na de selectie vult Bitdefender automatisch alle creditcardgegevens in en kun je de bestelling afmaken.

Ook je creditcardgegevens sla je eenvoudig op in SecurePass, zodat je die gegevens niet telkens handmatig hoeft in te typen als je iets online bestelt.

Gebruik je slechte of makkelijk te raden wachtwoorden, dan is er een beveiligingsscan die ten eerst kijkt of je geen zwakke wachtwoorden hebt gebruikt, maar ook op het dark web op de achtergrond scant naar gelekte gegevens. Je krijgt dan direct de tip om je wachtwoord direct aan te passen.

Met het beveiligingsrapport kun je zien welke wachtwoorden zwak of zelfs gelekt zijn, waardoor je direct weet waar je iets moet aanscherpen.

Tot slot

Als we alles op een rijtje zetten, is Bitdefender SecurePass een goede keuzae als je geen zin hebt in een lastig te beheren omgeving . Voor de gemiddelde gebruiker is dit precies wat je zoekt. Het doet wat het moet doen: het beveiligt je gegevens muurvast en haalt de frustratie van het inloggen weg. Vooral als je al gebruikmaakt van de antivirus van Bitdefender, is dit een logische toevoeging die naadloos in je bestaande pakket past. Het is misschien even wennen om de controle uit handen te geven, maar als je eenmaal gewend bent aan het feit dat je nooit meer een wachtwoord hoeft te onthouden, wil je nooit meer terug.