Het gebeurt regelmatig dat online shoppers worden opgelicht. Waar moet je op letten? Gezond verstand is belangrijk, maar er zijn meer punten waar je rekening mee moet houden.

Tip 01: Gezond verstand

We beginnen dit artikel met een tip die altijd aanvoelt als een dooddoener, maar zonder deze eerste tip zijn alle andere tips niets waard. Wanneer je online winkelt, is je gezond verstand het allerbelangrijkste instrument. Wanneer je weet dat een iPhone 12 in nieuwstaat meer dan 700 euro hoort te kosten, dan zou een nieuwe iPhone 12 die wordt aangeboden voor 500 euro de alarmbellen moeten doen rinkelen. Aanbiedingen van enkele tientjes lager zijn realistisch, aanbiedingen van enkele honderden euro’s lager niet, tenzij het op dagen is als Black Friday (maar dan nog wordt er niet echt met dergelijke prijzen gestunt voor een A-merk als een iPhone). Onthoud dat criminelen inspelen op emoties als haast en hebberigheid, dus wanneer iets extreem goedkoop is en je wordt gedwongen om snel te beslissen, dan is dat meestal geen goed teken. Kortom, wanneer een aanbieding te mooi lijkt om waar te zijn, is ie dat waarschijnlijk ook. Met nadruk op waarschijnlijk, want je kúnt natuurlijk een mazzeltje hebben. 

©PXimport

Tip 02: Certificaat

In dit artikel richten we ons vooral op oplichters die niet leveren wat ze beloven. Maar we willen toch óók een tip wijden aan situaties waarin je denkt dat je je op een bepaalde site bevindt, terwijl dat in werkelijkheid niet zo is. Waar banken vroeger heel schappelijk waren bij het vergoeden van oplichting door phishing, zijn steeds meer banken van mening dat je als consument inmiddels wel op de hoogte zou moeten zijn van de gevaren en dat je je gezond verstand moet gebruiken bij online activiteiten (zie tip 1). Zorg en ten eerste voor dat je antivirussoftware hebt draaien om te voorkomen dat boosaardige software op je computer je omleidt naar een andere site. Ten tweede is het belangrijk om te controleren of je ook echt op de site bent die je denkt te bezoeken. Je kunt dit controleren door in de adresbalk te kijken naar het slotje en of je een groene kleur ziet. Klik op het slotje voor meer informatie over de veiligheid.

©PXimport

Tip 03: Ouderwets huiswerk

Stel nu dat je op een site komt met een aanbieding waarover je twijfelt. Of op een site die op zich een redelijk normale aanbieding heeft, maar die een vreemde vormgeving heeft en bol staat met Engelstalige termen (dat laatste zien we steeds vaker bij sites die op zich gewoon betrouwbaar zijn, maar waarbij de buitenlandse eigenaar weinig energie steekt in een correcte vertaling). Ouderwets je huiswerk doen, kan je bij dit soort twijfels prima helpen. Ga via Google op zoek naar de oorsprong van het bedrijf, kijk of het is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel, en zoek naar de naam van de winkel in combinatie met oplichting, oplichterij, niet geleverd, oftewel in combinatie met termen die jij zou gebruiken om je beklag te doen als je was opgelicht. Kijk daarnaast ook of de sites recensies heeft op een onafhankelijke partij als Trustpilot.com. Vind je helemaal niets negatiefs, dan is dat een goed teken. Twijfel je toch nog? Plaats dan gewoon eens een vraag op Facebook of iemand ervaring heeft met dit bedrijf, dat leidt opvallend vaak tot goede tips.

©PXimport

Tip 04: Keurmerk

Een winkel die totaal niet betrouwbaar is, zal waarschijnlijk niet aangesloten zijn bij het Thuiswinkel Waarborg. Dat wil echter niet zeggen dat een site die het logo van het Thuiswinkel Waarborg op de site heeft staan, ook direct betrouwbaar is. Sommige sites plaatsen namelijk gewoon het logo en zijn helemaal niet aangesloten bij de organisatie. Je kunt dat heel eenvoudig controleren door naar www.thuiswinkel.org te gaan en daar te klikken op Ledenlijst. Je kunt dan het gehele ledenbestand doorzoeken én je vindt er een overzicht met waarschuwingen van bedrijven die zich op dit moment niet aan de regels houden of het logo van het Thuiswinkel Waarborg ten onrechte gebruiken. Het is trouwens niet zo dat winkels die lid zijn van het Thuiswinkel Waarborg niet failliet kunnen gaan of dat je verzekerd bent tegen je verlies als dat gebeurt, maar de kans dat het oplichters zijn is nagenoeg nihil, omdat ze anders niet door het certificatieproces waren gekomen.

Omvangrijker probleem dan je denkt

©PXimport

Tip 05: Vergelijkingssites

Een andere prima methode om te zoeken naar de beste prijs en daarbij het risico op oplichting te minimaliseren, is het gebruik van vergelijkingssites. Google heeft een ingebouwde vergelijkingsfunctie die je activeert door te klikken op Shopping wanneer je zoekt op een bepaald product. Het aantal sites dat is opgenomen in deze lijst is echter beperkt. Een andere optie is een site als www.kieskeurig.nl. Niet alleen vind je via deze site een overzicht van winkels waar het product dat je zoekt het voordeligst geprijsd is, Kieskeurig heeft ook nog eens strenge voorwaarden. Zo moet een winkel minimaal een jaar ingeschreven staan bij de KvK, minimaal een half jaar actief zijn én voldoen aan de wet Verkopen op afstand. Daarnaast worden er door de site regelmatig testbestellingen uitgevoerd op basis van signalen dat er iets aan de hand is. Ook dit alles is natuurlijk geen garantie om blind op een aanbieding af te gaan (blijf tip 1 altijd in gedachten houden), maar een extra geruststelling is het wel.

©PXimport

Tip 06: Bol.com

We zouden als tip kunnen geven dat het kopen op sites van grote partijen als www.bol.com een garantie is voor veilig kopen. Deels is dat natuurlijk wel zo, ware het niet dat een site als Bol.com ook veelvuldig gebruikmaakt van externe verkopers. Niet alle producten die je op Bol.com ziet, worden ook daadwerkelijk door Bol.com verkocht. Theoretisch is Bol.com niet verplicht om het bedrag te vergoeden wanneer het product door een externe verkoper niet geleverd wordt, maar vaak doet het bedrijf dat gelukkig wel. Het is echter wel een hoop gedoe, dus het loont de moeite om te kijken bij wie je koopt. Je kunt dat zien door bij het product te kijken bij het kopje Verkoop door. Klik je op de naam van de verkoper, dan krijg je uitgebreide informatie over hoe de verkoper presteert. Zijn er veel klachten, dan zal de score van de verkoper laag zijn, en is kopen bij deze verkoper waarschijnlijk niet zo handig.

©PXimport

Tip 07: Marktplaats

Producten kopen via Marktplaats (of een andere veilingsite) is natuurlijk een heel ander verhaal. Je hebt daar vaak te maken met andere consumenten, en het is niet zo dat Marktplaats je het bedrag terugbetaalt wanneer een koper niet levert wat hij belooft. Je kunt eisen om eerst te leveren en dan pas te betalen, maar er zijn maar weinig mensen die dat zullen accepteren. Het is daarom van groot belang om te kijken naar hoe lang iemand al actief is op Marktplaats. Daarnaast is het een goed teken als het telefoonnummer en de bankrekening van de persoon zijn gecontroleerd (dit wordt ook aangegeven bij de profielnaam). Iemand die al vijf jaar actief is op Marktplaats en de genoemde zaken heeft laten controleren, zal beter weten dan je op te lichten. Daarnaast heeft Marktplaats sinds kort de functie Gelijk Oversteken. Bij deze dienst betaal je en wordt het geld door Marktplaats vastgehouden. Zodra de koper de ontvangst van het pakket bevestigt (aan de hand van een track & trace-code), wordt het geld vrijgegeven aan de verkoper. Zo lopen beide partijen geen risico.

©PXimport

Tip 08: Buitenland

De tips die we genoemd hebben, slaan vooral op het kopen van producten in Nederland. Wanneer je buiten onze landsgrenzen online gaat winkelen, wordt het deels een ander verhaal. Thuiswinkel Waarborg heeft dan weinig nut en ook aan sites als Kieskeurig heb je niet zoveel. Tip 1 blijft echter onverminderd van kracht, evenals tip 2 en 3. Het veiligste is om je in het buitenland te richten op grote sites als Amazon (denk ook hier aan externe verkopers) en AliExpress (al zijn we van laatstgenoemde site eigenlijk geen fan vanwege het massaal negeren van auteursrechten). Kopen via een platform als Etsy is ook een goed idee, omdat dit ook een extra laag(je) zekerheid biedt. Wat je ook doet, zorg dat je, als de beveiligingscertificaten in orde zijn, de aankoop voltooit met PayPal of je creditcard. Betalen via deze methoden biedt je namelijk nog een extra bescherming en verzekering. Bij creditcards wisselt dat per maatschappij, maar bij PayPal ben je beschermd tegen het niet-leveren van een product, omdat de verkoper simpelweg een overeenkomst heeft met PayPal waarin zijn verplichtingen geregeld zijn.

©PXimport

Tip 09: Importkosten

Het is natuurlijk superaantrekkelijk om een bestelling te doen bij AliExpress of Wish omdat de prijzen daar belachelijk laag zijn. Waar je echter zeker rekening mee moet houden, is het feit dat we in Nederland zoiets kennen als invoerrechten. Wanneer je een bestelling doet van een aantal producten boven een bepaald bedrag, dan moet je hier gewoon belasting over betalen. Dat lijkt vervelend, maar het is vooral om de bedrijven in ons eigen land te beschermen tegen oneerlijke concurrentie. Een volledige lijst met bedragen vind je hier, maar om je vast een idee te geven: binnen de EU betaal je doorgaans geen invoerrechten, alleen btw aan de verkopende partij. Buiten de EU hoef je tot 150 euro geen invoerrechten te betalen. Komt je bestelling boven dit bedrag, dan ben je de douane btw verschuldigd en ook de invoerrechten. Dit kan dus behoorlijk in de papieren lopen, dus bezin eer je begint.

Je betaalt altijd over de hele zending in het pakket belastingen bij invoer. Zitten er 2 producten in het pakket, bijvoorbeeld 1 van 149 euro en 1 van 300 euro, dan moet je toch over 449 euro de belastingen bij invoer berekenen, zo legt de Belastingdienst uit. Ook als de zending uit meerdere pakketjes bestaat, kan het als 1 geheel worden beschouwd. Dit geldt als de pakketten gelijktijdig worden aangeboden, aan 1 en dezelfde geadresseerde en in 1 factuur zijn opgenomen.

Tip 10: Toch opgelicht?

Zoals we al eerder hebben aangegeven, is honderd procent veiligheid niet mogelijk. Je hoeft echt niet bang te zijn wanneer je koopt bij bekende winkels, maar het kan natuurlijk een keer gebeuren dat je een bestelling doet bij een minder bekende winkel en dat het ondanks alle voorzorgsmaatregelen toch een oplichter blijkt te zijn. Het vervelende is dat er vrij weinig kans is dat je je geld terug zult zien. Weinig kans betekent echter niet geen kans, en we raden je aan om, hoe ontmoedigend het ook lijkt, áltijd aangifte te doen bij de politie. Zelfs als jij je geld niet terugkrijgt, is het een fijn idee dat je anderen voor dezelfde fout kunt behoeden. Daarnaast is er altijd een kleine kans dat de politie wél iets voor je kan betekenen. Als je geen aangifte doet, dan weet je in ieder geval zeker dat je nooit een cent terug zult zien.

Op de website van Slachtofferhulp Nederland is een stappenplan te vinden voor vrijwel iedere vorm van fraude. Je kunt dan aangeven waar jij het slachtoffer van bent geworden en vervolgens krijg je te zien welke stappen je kunt doorlopen om bijvoorbeeld je geld terug te krijgen.

©PXimport

WhatsApp-fraude

Niet alleen via webwinkels worden mensen opgelicht: steeds vaker wordt er melding gedaan van WhatsApp-fraude. Een bekende vraagt dan ineens geld via de chatdienst. In een ander artikel leggen we uit hoe je WhatsApp-fraude kunt voorkomen.

Iedereen die met Windows werkt, kent het wel: ineens een blauw scherm, en dan… niets meer. Het beruchte Blue Screen of Death (BSOD) hoort al sinds de jaren 90 bij Windows als pindakaas bij brood. Maar daar komt nu verandering in: het blauwe scherm gaat verdwijnen.

Het Blue Screen of Death bestaat al sinds de jaren 90. In Windows NT verscheen het voor het eerst in zijn bekende vorm: witte foutcodes op een felblauw vlak. De melding verscheen bij serieuze systeemfouten, vaak veroorzaakt door een kapotte driver of instabiele hardware. In latere versies kwamen er ook een verdrietige emoticon :( bij en, sinds 2016, een QR-code die naar een informatiepagina leidde. Hoewel er weinig dingen zo frustrerend zijn als een BSOD, is-ie ook handig: de foutmelding en STOP-code* die erop staan, kunnen je namelijk helpen om te achterhalen wat er precies aan de hand is. Maar nu gaat het dus verdwijnen …
*Scrol naar beneden voor een overzicht met de meest voorkomende foutmeldingen/STOP-codes en hun betekenis.

©PXimport | Reshift Digital BV

Op zwart

Het is gelukkig iets minder dramatisch dan je denkt: Microsoft gaat het blauwe scherm vervangen door een zwarte variant. Het nieuwe ontwerp oogt rustiger, zonder QR-code of icoontjes, en toont direct de foutcode en de driver die mogelijk de oorzaak is. Handig voor wie het probleem wil opzoeken of oplossen.

De nieuwe interface is vanaf later deze zomer beschikbaar op alle computers die draaien op Windows 11 versie 24H2. Naast het zwarte scherm wordt ook het meldingsscherm dat je ziet bij onverwachte herstarts vernieuwd. Dat sluit beter aan op de rest van Windows 11, is overzichtelijker en verdwijnt vaak al binnen een paar seconden.

©Microsoft

Waarom deze verandering?

Volgens Microsoft draait het om duidelijkheid. Het scherm moet beter laten zien of het probleem in Windows zelf zit, of in een externe component. Dat scheelt tijd bij het zoeken naar de oorzaak. Zeker na de wereldwijde CrowdStrike-storing van vorig jaar – waarbij miljoenen computers vastliepen door een fout in beveiligingssoftware – wil Microsoft de foutafhandeling beter en sneller maken.

Quick Machine Recovery

Naast het nieuwe scherm introduceert Microsoft ook Quick Machine Recovery (QMR). Deze functie is bedoeld voor situaties waarin een pc helemaal niet meer opstart. Via de herstelomgeving van Windows kan het systeem dan automatisch reparaties uitvoeren, zonder dat je handmatig iets hoeft te doen of een expert hoeft in te schakelen.

QMR wordt later dit jaar beschikbaar op alle apparaten met Windows 11 versie 24H2. Op Home-edities staat het standaard aan. De functie wordt op dit moment al getest in het Beta Channel van het Windows Insider-programma, zodat Microsoft nog kan bijschaven waar nodig.

Wat merk jij ervan?

Voor de meeste mensen betekent dit vooral dat de foutmelding bij een crash er straks anders uitziet. Maar het belangrijkste verschil zit onder de motorkap: Windows toont duidelijker wat er misgaat en kan zichzelf sneller herstellen. In de volksmond zal er – denken wij – overigens weinig veranderen: Blue of Black, het zal een BSOD blijven.

Vanaf 7 juli krijgt Google Gemini toegang tot apps als WhatsApp, Telefoon en Berichten – zelfs als je dat niet expliciet hebt aangezet. Wat betekent dat voor je privacy? En hoe voorkom je dat de AI méér weet dan jij wilt? Dit moet je weten voordat de verandering ingaat.

Googles AI-assistent Gemini wordt komende maand verweven met een aantal nogal essentiële apps op je Android-toestel. Denk aan Telefoon, Berichten en zelfs WhatsApp. Dat blijkt uit een e-mail die Google eind juni verstuurde naar gebruikers van Gemini, meldt de website Android Authority. De toon van die boodschap riep meteen vragen op: helpt Gemini je straks óók als je tracking hebt uitgeschakeld? En wat betekent dat voor je privacy?

Ook interessant: Bezorgd over je privacy? Zo zet je Meta AI uit in je WhatsApp-chats

Vage communicatie zorgt voor onrust

In de e-mail staat dat Gemini binnenkort ondersteuning biedt bij basisfuncties zoals bellen en berichten versturen, óók als je de zogeheten Gemini Apps Activity uit hebt staan. Op papier klinkt dat als een handige extra, maar in de praktijk leidde het vooral tot verwarring. Want als Gemini kan helpen zonder dat die activiteit is ingeschakeld, betekent dat dan dat de AI toch nog steeds meeleest of gegevens opslaat?

De formulering was vaag, de impact onduidelijk, en aangezien onze privacy in combinatie met AI sowieso al een heet hangijzer is, ging het nieuws als een lopend vuurtje door de techcommunity. Al snel verschenen er bezorgde reacties op sociale media en in forums, waarin gebruikers zich afvroegen of ze straks ongemerkt data afstaan aan een AI-systeem dat ze zelf niet actief gebruiken.

©Andrea

Google stelt gerust, maar nuanceert niet alles

Gelukkig kwam Google snel met verduidelijking. De kernboodschap: al biedt Gemini straks hulp bij je apps, dat betekent níét dat je persoonlijke gegevens automatisch worden verzameld of opgeslagen. Als je Gemini Apps Activity uit hebt staan, worden je gesprekken niet opgeslagen, niet gebruikt om modellen te trainen en verdwijnen ze na korte tijd automatisch. De AI gebruikt die tijdelijke gegevens alleen om je direct te kunnen helpen, bijvoorbeeld als je zegt 'bel mama' of 'stuur een bericht naar Daan'.

Toch blijft er een nuance hangen. De toegang van Gemini tot deze apps wordt standaard ingeschakeld voor iedereen, tenzij je dat zelf dus actief uitschakelt. Dat betekent dat de AI wel degelijk macht krijgt over je telefoonfuncties, tenzij jij ingrijpt. En hoewel de data niet worden opgeslagen, is er technisch gezien wel sprake van toegang tot privé-interactie, al is het kortstondig en geanonimiseerd.

Ook interessant: Spraakberichten in WhatsApp lezen, zo werkt het

Gebruikers kunnen zelf de stekker eruit trekken

Voor wie zich niet prettig voelt bij deze mate van AI-integratie, is er goed nieuws: je kunt de toegang van Gemini tot je apps volledig intrekken. Dat doe je via de instellingen van de Gemini-app binnen Android of via de speciale webpagina gemini.google.com/apps. Daar bepaal je per app of je Gemini toestemming geeft om ermee te werken. Zet je die toegang uit, dan stopt de AI simpelweg met bellen, berichten sturen of andere app-interacties. Je behoudt dus altijd de controle – als je tenminste weet waar je moet kijken.

Wat belangrijk is om te onthouden: deze wijziging betekent niet dat Gemini een spion wordt op je telefoon. Het is eerder een uitbreiding van de Assistent-functie, zoals we die kennen van eerdere AI-integraties binnen Android. Maar doordat AI steeds meer verweven raakt met je dagelijkse digitale handelingen, is het goed om scherp te blijven op wat wel en niet wordt gedeeld.

©WEI ZHENG

Van slimme assistent naar app‑regisseur

De evolutie van Gemini laat zien waar het naartoe gaat met AI in Android: niet langer een slimme praatpaal in de marge, maar een behoorlijk dominante regisseur van je app-gebruik. Vergelijk het met Siri's vernieuwde integratie in iOS 18 of de opkomende app-functies in Android 16 – allemaal gericht op een AI die niet alleen antwoordt, maar ook handelt.

Die verschuiving is logisch, maar dwingt ontwikkelaars én gebruikers om na te denken over de ethiek van assistentie. Want hoe vriendelijk een AI ook oogt, als die steeds meer kan, moet je ook scherper kijken naar wat je precies weggeeft.

Wat betekent dat concreet voor jou?

Als gebruiker hoef je je voorlopig geen zorgen te maken dat Gemini heimelijk je gesprekken opslaat of meeluistert zonder toestemming. Maar het blijft belangrijk om je instellingen te checken, zeker nu de AI standaard meer bevoegdheden krijgt. De tools om die macht te beperken zijn er gelukkig, je moet ze alleen wel even opzoeken.

Wil je dus de voordelen van Gemini benutten zonder je privacy op het spel te zetten? Check dan vóór 7 juli je instellingen en bepaal zelf hoeveel zeggenschap je de AI geeft. Zo houd je het beste van twee werelden: slimme hulp, zonder ongewenste inmenging.