Het gebeurt regelmatig dat online shoppers worden opgelicht. Waar moet je op letten? Gezond verstand is belangrijk, maar er zijn meer punten waar je rekening mee moet houden.

Tip 01: Gezond verstand

We beginnen dit artikel met een tip die altijd aanvoelt als een dooddoener, maar zonder deze eerste tip zijn alle andere tips niets waard. Wanneer je online winkelt, is je gezond verstand het allerbelangrijkste instrument. Wanneer je weet dat een iPhone 12 in nieuwstaat meer dan 700 euro hoort te kosten, dan zou een nieuwe iPhone 12 die wordt aangeboden voor 500 euro de alarmbellen moeten doen rinkelen. Aanbiedingen van enkele tientjes lager zijn realistisch, aanbiedingen van enkele honderden euro’s lager niet, tenzij het op dagen is als Black Friday (maar dan nog wordt er niet echt met dergelijke prijzen gestunt voor een A-merk als een iPhone). Onthoud dat criminelen inspelen op emoties als haast en hebberigheid, dus wanneer iets extreem goedkoop is en je wordt gedwongen om snel te beslissen, dan is dat meestal geen goed teken. Kortom, wanneer een aanbieding te mooi lijkt om waar te zijn, is ie dat waarschijnlijk ook. Met nadruk op waarschijnlijk, want je kúnt natuurlijk een mazzeltje hebben. 

©PXimport

Tip 02: Certificaat

In dit artikel richten we ons vooral op oplichters die niet leveren wat ze beloven. Maar we willen toch óók een tip wijden aan situaties waarin je denkt dat je je op een bepaalde site bevindt, terwijl dat in werkelijkheid niet zo is. Waar banken vroeger heel schappelijk waren bij het vergoeden van oplichting door phishing, zijn steeds meer banken van mening dat je als consument inmiddels wel op de hoogte zou moeten zijn van de gevaren en dat je je gezond verstand moet gebruiken bij online activiteiten (zie tip 1). Zorg en ten eerste voor dat je antivirussoftware hebt draaien om te voorkomen dat boosaardige software op je computer je omleidt naar een andere site. Ten tweede is het belangrijk om te controleren of je ook echt op de site bent die je denkt te bezoeken. Je kunt dit controleren door in de adresbalk te kijken naar het slotje en of je een groene kleur ziet. Klik op het slotje voor meer informatie over de veiligheid.

©PXimport

Tip 03: Ouderwets huiswerk

Stel nu dat je op een site komt met een aanbieding waarover je twijfelt. Of op een site die op zich een redelijk normale aanbieding heeft, maar die een vreemde vormgeving heeft en bol staat met Engelstalige termen (dat laatste zien we steeds vaker bij sites die op zich gewoon betrouwbaar zijn, maar waarbij de buitenlandse eigenaar weinig energie steekt in een correcte vertaling). Ouderwets je huiswerk doen, kan je bij dit soort twijfels prima helpen. Ga via Google op zoek naar de oorsprong van het bedrijf, kijk of het is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel, en zoek naar de naam van de winkel in combinatie met oplichting, oplichterij, niet geleverd, oftewel in combinatie met termen die jij zou gebruiken om je beklag te doen als je was opgelicht. Kijk daarnaast ook of de sites recensies heeft op een onafhankelijke partij als Trustpilot.com. Vind je helemaal niets negatiefs, dan is dat een goed teken. Twijfel je toch nog? Plaats dan gewoon eens een vraag op Facebook of iemand ervaring heeft met dit bedrijf, dat leidt opvallend vaak tot goede tips.

©PXimport

Tip 04: Keurmerk

Een winkel die totaal niet betrouwbaar is, zal waarschijnlijk niet aangesloten zijn bij het Thuiswinkel Waarborg. Dat wil echter niet zeggen dat een site die het logo van het Thuiswinkel Waarborg op de site heeft staan, ook direct betrouwbaar is. Sommige sites plaatsen namelijk gewoon het logo en zijn helemaal niet aangesloten bij de organisatie. Je kunt dat heel eenvoudig controleren door naar www.thuiswinkel.org te gaan en daar te klikken op Ledenlijst. Je kunt dan het gehele ledenbestand doorzoeken én je vindt er een overzicht met waarschuwingen van bedrijven die zich op dit moment niet aan de regels houden of het logo van het Thuiswinkel Waarborg ten onrechte gebruiken. Het is trouwens niet zo dat winkels die lid zijn van het Thuiswinkel Waarborg niet failliet kunnen gaan of dat je verzekerd bent tegen je verlies als dat gebeurt, maar de kans dat het oplichters zijn is nagenoeg nihil, omdat ze anders niet door het certificatieproces waren gekomen.

Omvangrijker probleem dan je denkt

©PXimport

Tip 05: Vergelijkingssites

Een andere prima methode om te zoeken naar de beste prijs en daarbij het risico op oplichting te minimaliseren, is het gebruik van vergelijkingssites. Google heeft een ingebouwde vergelijkingsfunctie die je activeert door te klikken op Shopping wanneer je zoekt op een bepaald product. Het aantal sites dat is opgenomen in deze lijst is echter beperkt. Een andere optie is een site als www.kieskeurig.nl. Niet alleen vind je via deze site een overzicht van winkels waar het product dat je zoekt het voordeligst geprijsd is, Kieskeurig heeft ook nog eens strenge voorwaarden. Zo moet een winkel minimaal een jaar ingeschreven staan bij de KvK, minimaal een half jaar actief zijn én voldoen aan de wet Verkopen op afstand. Daarnaast worden er door de site regelmatig testbestellingen uitgevoerd op basis van signalen dat er iets aan de hand is. Ook dit alles is natuurlijk geen garantie om blind op een aanbieding af te gaan (blijf tip 1 altijd in gedachten houden), maar een extra geruststelling is het wel.

©PXimport

Tip 06: Bol.com

We zouden als tip kunnen geven dat het kopen op sites van grote partijen als www.bol.com een garantie is voor veilig kopen. Deels is dat natuurlijk wel zo, ware het niet dat een site als Bol.com ook veelvuldig gebruikmaakt van externe verkopers. Niet alle producten die je op Bol.com ziet, worden ook daadwerkelijk door Bol.com verkocht. Theoretisch is Bol.com niet verplicht om het bedrag te vergoeden wanneer het product door een externe verkoper niet geleverd wordt, maar vaak doet het bedrijf dat gelukkig wel. Het is echter wel een hoop gedoe, dus het loont de moeite om te kijken bij wie je koopt. Je kunt dat zien door bij het product te kijken bij het kopje Verkoop door. Klik je op de naam van de verkoper, dan krijg je uitgebreide informatie over hoe de verkoper presteert. Zijn er veel klachten, dan zal de score van de verkoper laag zijn, en is kopen bij deze verkoper waarschijnlijk niet zo handig.

©PXimport

Tip 07: Marktplaats

Producten kopen via Marktplaats (of een andere veilingsite) is natuurlijk een heel ander verhaal. Je hebt daar vaak te maken met andere consumenten, en het is niet zo dat Marktplaats je het bedrag terugbetaalt wanneer een koper niet levert wat hij belooft. Je kunt eisen om eerst te leveren en dan pas te betalen, maar er zijn maar weinig mensen die dat zullen accepteren. Het is daarom van groot belang om te kijken naar hoe lang iemand al actief is op Marktplaats. Daarnaast is het een goed teken als het telefoonnummer en de bankrekening van de persoon zijn gecontroleerd (dit wordt ook aangegeven bij de profielnaam). Iemand die al vijf jaar actief is op Marktplaats en de genoemde zaken heeft laten controleren, zal beter weten dan je op te lichten. Daarnaast heeft Marktplaats sinds kort de functie Gelijk Oversteken. Bij deze dienst betaal je en wordt het geld door Marktplaats vastgehouden. Zodra de koper de ontvangst van het pakket bevestigt (aan de hand van een track & trace-code), wordt het geld vrijgegeven aan de verkoper. Zo lopen beide partijen geen risico.

©PXimport

Tip 08: Buitenland

De tips die we genoemd hebben, slaan vooral op het kopen van producten in Nederland. Wanneer je buiten onze landsgrenzen online gaat winkelen, wordt het deels een ander verhaal. Thuiswinkel Waarborg heeft dan weinig nut en ook aan sites als Kieskeurig heb je niet zoveel. Tip 1 blijft echter onverminderd van kracht, evenals tip 2 en 3. Het veiligste is om je in het buitenland te richten op grote sites als Amazon (denk ook hier aan externe verkopers) en AliExpress (al zijn we van laatstgenoemde site eigenlijk geen fan vanwege het massaal negeren van auteursrechten). Kopen via een platform als Etsy is ook een goed idee, omdat dit ook een extra laag(je) zekerheid biedt. Wat je ook doet, zorg dat je, als de beveiligingscertificaten in orde zijn, de aankoop voltooit met PayPal of je creditcard. Betalen via deze methoden biedt je namelijk nog een extra bescherming en verzekering. Bij creditcards wisselt dat per maatschappij, maar bij PayPal ben je beschermd tegen het niet-leveren van een product, omdat de verkoper simpelweg een overeenkomst heeft met PayPal waarin zijn verplichtingen geregeld zijn.

©PXimport

Tip 09: Importkosten

Het is natuurlijk superaantrekkelijk om een bestelling te doen bij AliExpress of Wish omdat de prijzen daar belachelijk laag zijn. Waar je echter zeker rekening mee moet houden, is het feit dat we in Nederland zoiets kennen als invoerrechten. Wanneer je een bestelling doet van een aantal producten boven een bepaald bedrag, dan moet je hier gewoon belasting over betalen. Dat lijkt vervelend, maar het is vooral om de bedrijven in ons eigen land te beschermen tegen oneerlijke concurrentie. Een volledige lijst met bedragen vind je hier, maar om je vast een idee te geven: binnen de EU betaal je doorgaans geen invoerrechten, alleen btw aan de verkopende partij. Buiten de EU hoef je tot 150 euro geen invoerrechten te betalen. Komt je bestelling boven dit bedrag, dan ben je de douane btw verschuldigd en ook de invoerrechten. Dit kan dus behoorlijk in de papieren lopen, dus bezin eer je begint.

Je betaalt altijd over de hele zending in het pakket belastingen bij invoer. Zitten er 2 producten in het pakket, bijvoorbeeld 1 van 149 euro en 1 van 300 euro, dan moet je toch over 449 euro de belastingen bij invoer berekenen, zo legt de Belastingdienst uit. Ook als de zending uit meerdere pakketjes bestaat, kan het als 1 geheel worden beschouwd. Dit geldt als de pakketten gelijktijdig worden aangeboden, aan 1 en dezelfde geadresseerde en in 1 factuur zijn opgenomen.

Tip 10: Toch opgelicht?

Zoals we al eerder hebben aangegeven, is honderd procent veiligheid niet mogelijk. Je hoeft echt niet bang te zijn wanneer je koopt bij bekende winkels, maar het kan natuurlijk een keer gebeuren dat je een bestelling doet bij een minder bekende winkel en dat het ondanks alle voorzorgsmaatregelen toch een oplichter blijkt te zijn. Het vervelende is dat er vrij weinig kans is dat je je geld terug zult zien. Weinig kans betekent echter niet geen kans, en we raden je aan om, hoe ontmoedigend het ook lijkt, áltijd aangifte te doen bij de politie. Zelfs als jij je geld niet terugkrijgt, is het een fijn idee dat je anderen voor dezelfde fout kunt behoeden. Daarnaast is er altijd een kleine kans dat de politie wél iets voor je kan betekenen. Als je geen aangifte doet, dan weet je in ieder geval zeker dat je nooit een cent terug zult zien.

Op de website van Slachtofferhulp Nederland is een stappenplan te vinden voor vrijwel iedere vorm van fraude. Je kunt dan aangeven waar jij het slachtoffer van bent geworden en vervolgens krijg je te zien welke stappen je kunt doorlopen om bijvoorbeeld je geld terug te krijgen.

©PXimport

WhatsApp-fraude

Niet alleen via webwinkels worden mensen opgelicht: steeds vaker wordt er melding gedaan van WhatsApp-fraude. Een bekende vraagt dan ineens geld via de chatdienst. In een ander artikel leggen we uit hoe je WhatsApp-fraude kunt voorkomen.

Je smartphone is tegenwoordig veel meer dan een telefoon; het is de kluis van je digitale leven. Bankzaken, privéfoto's, e-mails en locatiegegevens: het staat er allemaal op. Het goed beveiligen van die toegang is dus geen overbodige luxe. Maar kies je voor het ouderwetse wachtwoord, je vingerafdruk of toch je gezicht? Wij leggen de voor- en nadelen van elke methode naast elkaar.

De klassieker: pincode of wachtwoord

Elke telefoon vraagt erom bij het opstarten: een code. Dit is de basisbeveiliging. Zonder code kun je vaak geen gezichtsherkenning of vingerafdruk instellen. Maar is het ook de beste methode voor dagelijks gebruik?

©ID.nl

Pincode of wachtwoord: de voordelen

• Veiligheid in eigen hand

Het sterke aan een code is dat het in je hoofd zit. Maar een code als 1234 of 0000 is zo gekraakt. Maar kies je voor een langere cijferreeks? Dan is het voor iemand die je smartphone in handen krijgt digitaal gezien nagenoeg onmogelijk om de code te kraken. Voeg je ook letters toe, (zie kader), dan is dit digitaal gezien de moeilijkste methode om te kraken.

• Juridisch sterker

Een interessant weetje: in veel rechtsgebieden val je met een toegangscode onder het zwijgrecht. De politie mag je vaak niet dwingen je code af te staan. Je vinger op een scanner leggen kan in sommige situaties wel als dwangmiddel worden ingezet.

Pincode of wachtwoord: de nadelen

• Afkijken

Iemand die in de trein over je schouder meekijkt, heeft je pincode zo gezien. Ook vette vingers op het scherm kunnen je patroon verraden.

• Gemak

Tachtig keer per dag een lange code intikken gaat vervelen. Mensen kiezen daardoor vaak voor een te simpele code, en dat maakt het juist onveilig.

©ID.nl

2. Lekker snel (maar niet altijd even veilig): vingerafdrukscanner

De vingerafdrukscanner is mateloos populair vanwege het enorme gebruiksgemak: in één soepele beweging pak je je telefoon en ben je vrijwel direct binnen. Toch is het belangrijk om te weten dat de ene scanner de andere niet is en dat dit systeem zowel sterke als zwakke punten heeft.

Vingerafdrukscanner: de voordelen

• Snelheid

Het is vaak de snelste manier om je telefoon te openen, zeker als de scanner in de aan-knop verwerkt zit.

• Betrouwbaarheid (bij de juiste techniek)

Heb je een toestel met een fysieke scanner (achterop/zijkant) of een moderne ultrasone scanner (zoals in de Samsung S-serie)? Dan is de beveiliging uitstekend. Ultrasone scanners maken een 3D-map van je vinger en zijn zeer moeilijk te foppen.

Vingerafdrukscanner: de nadelen

• Natte vingers en pleisters

Heb je natte handen? Dan weigeren veel scanners dienst. Ook met een pleister om je vinger herkent de telefoon je niet. Tip: zorg daarom dat je vingerafdrukken van allebei je handen opslaat.

• Ongewenste toegang

Een klein (maar reëel) risico is dat iemand toegang krijgt terwijl je slaapt of bewusteloos bent, door voorzichtig je vinger op de scanner te leggen.

• Onveilige optische scanners

Veel budget-telefoons hebben een 'optische scanner' onder het scherm. Deze maakt een 2D-foto van je vinger. Dit is minder veilig en makkelijker te foppen dan de ultrasone varianten.

©ID.nl

Gezichtsherkenning: gemak of schijnveiligheid?

Telefoon ontgrendelen door ernaar te kijken voelt als magie. Maar pas op: hier zit de grootste valkuil voor consumenten.

Gezichtsherkenning: de voordelen

• Ultiem gemak

Je hoeft niets aan te raken. Kijken is openen. Ideaal als je bijvoorbeeld handschoenen draagt in de winter.

• Extreem veilig (alleen bij 3D)

Heb je een iPhone (FaceID) of een dure Android met 3D-sensoren? Dan worden er duizenden onzichtbare puntjes op je gezicht geprojecteerd om diepte te meten. Dit is amper te misleiden.

Gezichtsherkenning: de nadelen

• Schijnveiligheid (bij 2D)

Veel goedkopere Android-telefoons gebruiken simpelweg de selfiecamera (2D-herkenning). Dit is niet veilig. Soms is een foto van jou (van Facebook of Instagram) al genoeg om in te breken. Gebruik dit type gezichtsherkenning zeker nooit voor je bank-app.

• Toegang tijdens slaap

Als je niet oplet, kan iemand je telefoon voor je gezicht houden terwijl je slaapt om hem te ontgrendelen. Tip: Zet in de instellingen altijd de optie "Aandacht vereist" of "Ogen open" aan. Dan werkt het alleen als je echt naar het scherm kijkt.

Vingerafdruk, pincode of gezichtsherkenning: wat is het best?

Wat de slimste keuze is, hangt volledig af van je toestel. Heb je een iPhone of een high-end Android-telefoon met 3D-scan? Dan kun je gerust gebruikmaken van gezichtsherkenning; dat is niet alleen snel en makkelijk, maar ook veilig. Bezit je echter een middenklasse- of budgettoestel, kies dan liever voor de vingerafdrukscanner. De gezichtsherkenning op deze modellen is namelijk vaak onveilig.

Vergeet ook de basis niet: zorg altijd voor een sterke toegangscode (liefst alfanumeriek of langer dan vier cijfers) als back-up. Start je telefoon bovendien af en toe opnieuw op. Hierdoor wordt de biometrische beveiliging tijdelijk uitgeschakeld, waardoor je telefoon op zijn veiligst is.

📱Ook interessant: Help! Ik ben het wachtwoord van mijn Apple ID vergeten

Ben je op zoek naar goede software voor het bewerken van foto’s en andere grafische bestanden? Dan is de kans groot dat je Gimp al kent als veelzijdig alternatief voor dure grafische pakketten. Nu is er een nieuwe versie beschikbaar: Gimp 3. Hoe verhoudt deze nieuwe versie zich ten opzichte van de andere grafische programma's?

Er is lange tijd gewerkt aan versie 3 van Gimp: het team heeft er maar liefst zeven jaar aan gesleuteld. De makers, bestaande uit vrijwilligers, begonnen direct aan deze editie na de release van Gimp 2.10 in 2018. Al terug in 2020 kregen we een voorproefje van Gimp 3.0 via een ontwikkelversie, maar pas in 2025 zag de definitieve editie het daglicht. Wie overigens nu denkt dat het Gimpt-team aan het uitrusten is, heeft het mis. Op dit moment is het team namelijk alweer bezig met een volgende versie: Gimp 3.2.

Indeling

Je kunt Gimp tot in detail naar je hand zetten . Dat is geen overbodige luxe: het programma kent een relatief grote hoeveelheid opties die je niet altijd gebruikt. Hoe je Gimp indeelt, heeft voornamelijk te maken met de acties die je ermee wilt uitvoeren, bijvoorbeeld foto’s bewerken, illustraties maken of digitale kunst maken. Om de omgeving te stroomlijnen, kun je gebruikmaken van dokbare vensters. Open het menu Vensters en kies Dokbare vensters. Bepaal vervolgens welke opties je snel toegankelijk wilt hebben. Je vindt verschillende opties, zoals de kleurenwaaier, lettertypes, lagen en penselen.

Wil je je volledig concentreren op het document zelf? Dan kun je de dokvensters ook (tijdelijk) uitschakelen. Kies Vensters / Dokken verbergen (en dezelfde optie om ze later weer zichtbaar te maken). Een tussenvorm is ook mogelijk, waarbij je de gedokte vensters laat zweven. Je hebt hierdoor meer vrijheid bij het optimaal inrichten van je werkomgeving. Kies voor Vensters en verwijder het vinkje bij Enkelvenstermodus.

Ben je tevreden over je eigen indeling? Dan kun je deze direct opslaan. Kies dan Bewerken / Voorkeuren / Interface / Vensterbeheer. Klik op Vensterposities nu opslaan. Standaard wordt de werkomgeving bewaard zodra je het programma afsluit (controleer of Vensterposities opslaan bij verlaten is geactiveerd).

Als je gebruikmaakt van meerdere beeldschermen, dan kun je Gimp hiermee rekening laten houden. Activeer Open vensters op dezelfde beeldschermen als eerder. Heb je vensters verschoven, maar wil je snel terugkeren naar eerdere posities? Klik op Opgeslagen vensterposities terugzetten.

Specifieke functies

Eerlijk is eerlijk: Gimp bevat een flinke hoeveelheid functies. De kans bestaat dat je een gewenste functie niet kunt vinden. In plaats van uren te zoeken, kun je de functie ook opzoeken in een overzicht. Kies Hulp / Een functie zoeken en deze uitvoeren. Typ de naam of omschrijving van de functie, bijvoorbeeld ‘lagen’.

In het zoekoverzicht toont Gimp alleen opties die met het trefwoord te maken hebben. Klik op een resultaat om de functie daadwerkelijk uit te voeren. Bij elke functie zie je ook waar deze zich in het programma bevindt, zodat je deze een volgende keer zelfstandig kunt uitvoeren.

Grootte aanpassen

Je kunt op elk gewenst moment het formaat van de afbeelding aanpassen. Kies Afbeelding / Afbeelding schalen. Bepaal de gewenste breedte en hoogte in de sectie Afbeeldingsgrootte. Standaard is de eenheid millimeter, maar je kunt ook een andere eenheid kiezen. Bijvoorbeeld Pixels of Percent.

Die laatste optie is interessant als je de volledige afbeelding in één keer wilt vergroten of juist verkleinen. Standaard zijn de verhoudingen tussen breedte en hoogte aan elkaar gekoppeld. Dat is niet verplicht: klik op het pictogram van de ketting om die koppeling te verbreken. Tevreden met de nieuwe waarden? Bevestig met een klik op Schalen.

De titelbalk van de afbeelding die je hebt geopend, geeft in Gimp belangrijke informatie. Zo lees je in de titelbalk onder meer de bestandsnaam af, maar ook welke afmetingen het bestand heeft. Ook zie je hier welke kleurindeling wordt gebruikt, bijvoorbeeld RGB-kleur 8-bit, en uit hoeveel lagen de afbeelding is opgebouwd.

Transformeren

Je kunt Gimp goed gebruiken om nieuw materiaal te maken, maar ook om bestaande grafische afbeeldingen aan te passen. Bijvoorbeeld door ze te roteren of bij te snijden. De meeste functies hiervoor vind je onder Gereedschap / Transformeren. Wil je bijvoorbeeld een afbeelding bijsnijden (croppen), dan kies je voor Gereedschap / Transformeren / Bijsnijden. Om een afbeelding te roteren, kies je in hetzelfde menu voor Draaien. Ook andere opties, zoals Schalen en Spiegelen, zijn ondergebracht in hetzelfde menu.

Je bent overigens niet afhankelijk van dit menu: je kunt de functies ook bereiken via de werkbalk die standaard links in het venster wordt getoond. Houd de muisaanwijzer boven een knop voor meer informatie. Veel functies hebben gedetailleerde eigenschappen. Klik je bijvoorbeeld op Penseel, dan kun je kiezen welke grootte het penseel heeft, welk inkttype en welke kleuropties worden gehanteerd. Gimp toont die eigenschappen in het venster Gereedschapsopties, direct onder de werkbalk waarop je de eerdergenoemde opties vindt.

Geschiedenis

Alle bewerkingen die je op een afbeelding toepast, worden vastgelegd in de geschiedenis. Dit tabblad wordt standaard links in het venster getoond en vult zich naarmate je de acties toepast. Om terug te keren naar een punt in het verleden, klik je op de actie in de lijst. De geschiedenis is handig, omdat je hiermee ziet welke acties je hebt uitgevoerd en kunt experimenteren met verschillende bewerkingen.

Herstellen

Gimp houdt bij welke acties je op een document uitvoert. Dat is handig: hierdoor kun je op een later moment terugkeren naar een eerder punt en wijzigingen ongedaan maken of juist doorvoeren. Je kunt deze geschiedenis op elk moment opvragen: kies voor Bewerken / Geschiedenis ongedaan maken. Linksonder verschijnt een venster met de verschillende stappen. Selecteer nu een bewerking en klik op de knop Ongedaan maken linksonder in het venster.

Heb je een aardige set bewerkingen gemaakt, ben je tevreden en wil je schoon schip maken? Dan kun je de geschiedenis van bewerkingen ook wissen. Afhankelijk van de hoeveelheid bewerkingen kan dit geheugen vrijmaken. Klik op de (verwarrende) knop Alles wissen uit Geschiedenis ongedaan maken. Je vindt deze knop rechtsonder in het geschiedenisvenster.

Filters

Gimp heeft een volwassen verzameling filters: open hiervoor het menu Filters. Er zijn verschillende categorieën. Met sommige filters kun je afbeeldingen verbeteren, bijvoorbeeld door ruis te verwijderen. Om een afbeelding te verbeteren door deze te verscherpen, kies je Filters / Verbeteren / Verscherpen. Ook kun je een afbeelding verbeteren door deze zachter en minder kartelig te maken, via Filters / Vervagen / Gaussiaanse vervaging of Focus vervaging. Om ruis uit een afbeelding (zoals een foto) te halen, kies je Filters / Ruis.

Ook de artistieke filters zijn het bekijken waard. Kies Filters / Artistiek. Zo kun je bijvoorbeeld kiezen voor het effect van een fotokopie, maar ook voor een getekende stijl (Cartoon) of voor verfeffect (Olieverven). Verder vind je in dezelfde categorie andere kenmerkende stijlen, zoals Textieldruk en Van Gogh.

Effecten

Je kunt filters gebruiken om effecten op een afbeelding toe te passen, bijvoorbeeld door de belichting van een afbeelding aan te passen of door een ‘lens flare’ (een schittering) na te bootsen. Kies Filters / Licht en schaduw. Selecteer je bijvoorbeeld Kies belichtingseffecten, dan opent een venster waarin je opties kiest. Open de tab Licht en bepaal het effect.

Ook via de andere tabbladen in hetzelfde venster, zoals Materiaal en Omgevingsprojectie, kun je de effecten naar je hand zetten. Klik op Instellingen opslaan, zodat je het profiel een volgende keer snel kunt gebruiken. 

Exporteren

Gimp ondersteunt een flinke hoeveelheid bestandsformaten. Standaard worden bestanden opgeslagen in xcf. Dit is de eigen bestandsindeling van Gimp. Een xcf-bestand bevat alle informatie, zoals lagen. Verder is er ondersteuning voor andere formaten. Dat is handig bij het opslaan van de bestanden.

Ben je klaar met een bestand, kies dan Bestand / Exporteren als. In het venster geef je een bestandsnaam op en bepaal je de locatie. Werp hierna een blik op Bestandstype selecteren. Kies de gewenste indeling, zoals gif-afbeelding of png-afbeelding. Het valt hierbij op dat Gimp ook exotischere grafische formaten ondersteunt, zoals Windows-pictogrammen of Windows-cursors.

Tevreden met de keuze? Bevestig met een klik op Exporteren. Afhankelijk van de keuze verschijnt een venster waarin je verregaande controle hebt over het eindresultaat. Kies je bijvoorbeeld voor jpeg, dan verschijnt het venster Afbeelding exporteren als JPEG. Via de balk Kwaliteit bepaal je de kwaliteit, en daarmee de bestandsgrootte van de afbeelding. Onder Geavanceerde instellingen kun je de afbeelding verder aanpassen, bijvoorbeeld door deze minder kartelig te maken. Onder Metadata kun je extra informatie aan de afbeelding meegeven, zoals wie de auteur van het beeld is. Maak je vaak gebruik van dezelfde instellingen, sla de set dan op als profiel via een klik op Instellingen opslaan.

Standaardafbeelding

 Mogelijk werk je vaak met dezelfde soort afbeeldingen, bijvoorbeeld met dezelfde afmetingen. Je kunt tijd besparen door in Gimp deze waarden als standaard in te stellen. Kies Bewerken / Voorkeuren / Standaardafbeelding. Ga uit van een sjabloon, dat je eventueel nog kunt aanpassen.

Kies Sjabloon en selecteer de afmeting. Voor specifieke formaten heb je niet voldoende aan de opties in dat menu. Je kunt de afmetingen ook handmatig opgeven bij Afbeeldingsgrootte. Nog interessanter is de sectie Geavanceerde opties. Hier kun je onder meer de resolutie en een kleurprofiel bepalen, zodat je volledige controle hebt over de nieuwe afbeelding.

Sneller werken

Grote kans dat je het grootste gedeelte van de tijd in Gimp werkt met muis of pen, maar je kunt het toetsenbord ook goed inzetten voor het uitvoeren van acties. De sneltoetsen vind je bij elke menuvermelding, maar je hoeft hiermee geen genoegen te nemen. In Gimp kun je ook eigen sneltoetsen samenstellen. Kies Bewerken / Voorkeuren / Interface. In de sectie Sneltoetsen klik je op Sneltoetsen configureren. Zoek de actie waarvoor je een sneltoets wilt maken of deze wilt aanpassen en selecteer de actie. Druk vervolgens op de toetscombinatie die je wilt toewijzen. Herhaal dit voor alle sneltoetsen die je gebruikt. Tevreden? Klik op Oké. 

Werken met raw-bestanden

Om met raw-bestanden in Gimp te werken, kun je gebruikmaken van externe hulp. Twee populaire uitbreidingen zijn RawTherapee (www.rawtherapee.com) en Darktable (www.darktable.org/install). Met deze uitbreidingen kun je de raw-bestanden klaarmaken en vervolgens verwerken in Gimp. Je mag beide programma’s kosteloos gebruiken.