De Forerunner 965 is het nieuwe topmodel hardloop- en multisport-sporthorloge van Garmin. Het biedt alles om sportief het beste uit jezelf naar boven te halen en toch missen enkele opties die enkele oudere en ook goedkopere modellen wel bieden. Dat maakt de 965 een prima keuze maar even wachten misschien nog wel beste optie.

Net als eerder bij de Garmin Forerunner 265 valt ook bij de Garmin Forerunner 965 meteen het nieuwe scherm op. Dit belangrijkste onderdeel van iedere smartwatch is ook bij de Forerunner 965 nu een AMOLED-scherm. Dit betekent dus méér kleuren en een scherper beeld dat zich ook nog eens onder bijna alle omstandigheden beter laat aflezen. Nu het bedrijf het hogere energieverbruik van AMOLED onder controle heeft is de keuze van Garmin duidelijk, vanaf nu geldt “hello AMOLED, goodbye MIP”.

Lees ook: onze review van de Garmin Forerunner 265

Verkeerde vernieuwing

Omdat Garmin geen oplader meelevert maar alleen een oplaadkabel, is het volgende dat direct opvalt dat de oplaadkabel is vernieuwd. Helaas wel aan de verkeerde zijde. Om de kabel te gebruiken is er nu aan de kant van de oplader een usb-c aansluiting, prima en helemaal van deze tijd, maar aan de andere kant is het nog altijd de onhandige eigen Garmin-connector. Onderweg even opladen door een kabeltje te lenen is er nog altijd niet bij ook omdat draadloos opladen eveneens ontbreekt. Gelukkig zal het niet heel vaak nodig zijn, bij normaal gebruik van dagelijks twee uurtjes sporten en verder gewoon gebruik als smartwatch, gaat de accu tot zes dagen mee. Wel schakelt de Forerunner 965 wanneer de accu onder de 16 procent komt, terug naar de energiebesparingsmodus waarin het scherm uitschakelt net als de verbinding met de smartphone. Er komen dan dus geen berichten meer binnen op de Forerunner, sporten en registreren gaat nog wel en dit gaat ook echt door tot de accu helemaal leeg is.

Geen solar, geen LTE

De accu zou het langer volhouden wanneer deze Forerunner 965 een Solar-model zou zijn, dus met een zonnecel onder het scherm. Hoewel de solar-techniek nog onvoldoende is om een smartwatch echt op te laden, voor bijtanken en daarmee de gebruiksduur van de smartwatch met een paar uur te verlengen voldoet het prima. De nu bijna een jaar oude Forerunner 955 Solar heeft het wel en het zou dus bij de opvolger niet mogen ontbreken. Hetzelfde geldt in iets mindere mate voor LTE. Met deze vorm van 4G-draadloos internet direct in de smartwatch ben je ook zonder smartphone altijd te vinden als loper en kun je eenvoudig onderweg berichten delen en ontvangen. Hoewel hier extra kosten aan verbonden zijn, nu LTE geheel ontbreekt is die keuze voor de koper al gemaakt.

Hoewel Garmin geen uitspraken doet over komende modellen, het ligt voor de hand dat het net als het eerder al deed, binnenkort alsnog aparte Solar en LTE-modellen van de 965 introduceert of mogelijk zelfs één top-Forerunner die beide opties biedt. De prijs van dat model zal dan nog wel weer tientjes hoger liggen dan die van deze “standaard” 965 en ook die prijs is al niet echt laag.

Formaat en sensoren

De Forerunner 965 weegt 52 gram en is 47 mm groot en 13,2 mm dik. Het draagt fijn ook dankzij de zeer soepele siliconen-band. Het scherm is 35,4 mm in diameter met een resolutie van 454 x 454 pixels. Iets meer pixel dus dan bij de Forerunner 265. De 965 beschikt over 32 GB geheugen wat zich vooral uitbetaalt in meer en snellere weergave van trainingsdata, vooraf geïnstalleerde topografische, wegen- en trailkaarten en bij het bewaren op de Forerunner van een eigen muziekselectie.

©GARMIN International ©2022

Als er iets is waar de Forerunner niets te wensen over laat dan is het bij de sensoren. Voor de positiebepaling is er GPS, Glonass en Galileo, deze kunnen tegelijk gebruikt worden voor extra nauwkeurigheid. Dankzij de SatIQ-techniek kiest de 965 in GNSS-modus (multiband GPS) automatisch de juiste methode gebaseerd op activiteit, beschikbare satellieten en de resterende accuduur. Verder zijn er een hartslagmeter, barometrische hoogtemeter, kompas, gyroscoop, versnellingsmeter, thermometer en een omgevingslichtsensor. Hiermee kan de Forerunner 965 werkelijk elke denkbare meting doen die relevant is voor de sporter. Behalve afstand, duur en snelheid van een meting op basis van de gps-systemen, zijn dat ook hartslag en hartslagzones, verbruikte calorieën, de HRV-stressmeting, ademhalingsfrequentie tijdens rust en sporten, het horloge telt stappen en trappen en nog veel meer. Data wordt optioneel natuurlijk gedeeld met online platformen zoals Strava maar ook Trainingspeaks en anderen.

Behalve voor registratie van trainingen gebruikt Garmin de gegevens ook om te adviseren zoals over de hersteltijd. Het drukt dat niet alleen uit in een aantal te rusten uren, het meet die ook. Training-readiness combineert de gegevens die het tijdens sport, rust en ook nachtrust verzamelt en geeft dan aan of het lichaam voldoende hersteld is voor een volgende training. Maar ook zet het de gegevens in voor meer technische adviezen zoals over de paslengte de afzethoogte en ook de cadans bij het lopen.

Dokter aan de pols

Met al zijn sensoren én de metingen gedurende eigenlijk de hele dag, is het net of je een dokter aan de pols hebt. En gezondheid is ook waar Garmin in navolging van anderen zoals Apple en Fitbit steeds meer op inzet, meer dan alleen op sporten. De Forerunner 965 meet de hartslagvariatie (HRV, het verschil in milliseconden tussen twee hartslagen) en geeft op basis daarvan een indicatie voor de algemene fitheid en stress en adviseert over training of juist rust. Daarnaast begint elke dag met een ochtendrapport met daarin een overzicht van de nachtrust, de slaapfases en de fitheid.

De vriendelijke manier van presenteren maakt dat zelfs wanneer je sceptisch tegenover dit soort zaken staat, je er na enkele dagen toch echt aan gehecht raakt ‘s morgens even door de informatie te scrollen op het horloge.

Daarbij biedt Garmin met Connect toch al het beste en meest uitgebreide online platform met prima bijbehorende apps. Via het platform en de apps worden alle gegevens gesynchroniseerd maar kun je ook meer en diepere analyses maken, trainingen inplannen of ook laten inplannen. Want Garmin biedt steeds meer hulp bij het verbeteren van de sportieve presentaties. Wil je voorbereiden op een halve of hele marathon dan kun je met een paar klikken een schema met verschillende trainingen laten inplannen. Elke training is daarna ook bekend op de Forerunner en kan eenvoudig worden geactiveerd en daarna gevolgd. Gaat het om een interval dan geeft een geluidssignaal of trilling bijvoorbeeld aan dat je naar een volgende interval moet of dat de hartslag hoger ligt dan bedoeld.

De enorme hoeveelheid mogelijkheden en opties hebben echter ook een keerzijde. Zo eenvoudig het is om in te stappen in het Garmin-platform, zo complex is het om alle mogelijkheden van zowel de Forerunner 965 als Garmin Connect te ontdekken en de betekenis ervan te doorgronden, dat kan nog veel beter. Hier beginnen de mogelijkheden van de beste smartwatches en de hulp die Garmin nieuwe gebruikers biedt, echt uit de pas te lopen.

Conclusie: Garmin Forerunner 965 kopen?

De Forerunner 965 is het nieuwe topmodel hardloop- en triathlon-sporthorloge van Garmin. Het is daarbij ook nog een prima smartwatch waar je berichten die binnenkomen op je smartphone kunt aflezen en ook de muziek kunt bedienen. Tot slot komt het automatisch en zonder enige extra abonnement, met het ongekend uitgebreide Garmin-connect platform met apps en online services voor analyses gericht op sport, gezondheid en alledaags welzijn. Wie het ervoor over heeft kan zonder ongezien dit model kiezen, het is het beste wat er is in zijn soort. Toch is het vermoedelijk niet beste dat er zal zijn. Dat Garmin binnen afzienbare tijd met een solar of LTE-variant komt en mogelijk wel met beide extra’s op één model, ligt te zeer voor de hand om nu de Forerunner 965 te kopen en niet uiteindelijk toch even teleurgesteld te zijn. En uiteindelijk wil elke sporter toch een winnaar zijn, al is het maar voor even.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.