Pine64 is bekend van zijn telefoon PinePhone, tablet PineTab en laptop PineBook Pro, maar nu heeft het bedrijf ook een smartwatch uitgebracht. Het apparaatje heeft al een actieve ontwikkelaarscommunity en daardoor heb je veel keuzevrijheid wat betreft firmware en apps. Tijd voor een Pinetime review!

De PineTime van Pine64 is een smartwatch met opensource-besturingssysteem. Net als bij de andere producten van Pine64 ontwikkelt het bedrijf alleen de hardware en rekent het op de community om de software te ontwikkelen. Standaard komt de PineTime met het besturingssysteem InfiniTime, ontwikkeld door de Belg Jean-François Milants.

De batterij van 180 mAh gaat bij normaal gebruik een kleine week mee. Het capacitieve aanraakscherm met kleuren is van het ips-type en is goed leesbaar in rechtstreeks zonlicht. Door de IP67-rating is het apparaatje volledig beschermd tegen stof en kun je het 30 minuten onderdompelen tot een meter diep, zonder dat er water binnendringt. Een hartslagmeter en stappenteller (op basis van een accelerometer) zijn de belangrijkste functies.

©PXimport

Eerste stappen

Allereerst laad je de PineTime op met de meegeleverde charging dock. De smartwatch klikt daar magnetisch op vast. De usb-kabel aan de charging dock is wel wat kort. De oplader moet je zelf voorzien. De wiki van Pine64 raadt aan om de batterij aanvankelijk niet volledig op te laden, maar tot ongeveer 50 procent. Als het apparaatje bij het upgraden van de firmware bevriest, hoef je geen week te wachten tot de batterij helemaal ontladen is en je het opnieuw kunt proberen.

Het standaardscherm, dat zichtbaar wordt als je op het knopje links drukt, toont de datum en tijd (nog niet correct), je hartslag, het aantal stappen dat je hebt gezet en de batterijstatus. Veeg je naar boven, dan krijg je enkele pictogrammen te zien. Druk op het middelste icoontje onderaan. Dan krijg je de firmwareversie te zien. Het eerste wat je dan moet doen, is de firmware upgraden.

PineTime-firmware upgraden

Dat upgraden gebeurt middels een over-the-air-update via bluetooth. Dat kan met diverse apps, waaronder Gadgetbridge op Android, Siglo op Linux en nRF Connect for Mobile op Android en iOS. Wij kozen voor die laatste.

Download op je telefoon de nieuwste release van InfiniTime. Download het zip-bestand onder de Assets. Open de app nRF Connect, scan naar apparaten en druk naast het apparaat Pinetime-JF op Connect. Daar zie je nu rechts bovenaan naast Disconnect een icoontje DFU met twee cirkelvormige pijltjes. Druk daarop, selecteer Distribution packet (ZIP) en kies OK. Selecteer vervolgens het zojuist gedownloade zipbestand.

Het uploaden van de firmware gaat nu van start. Bij ons mislukte dat de eerste keer, waarop we de PineTime moesten rebooten (de knop 8 seconden ingedrukt houden) en opnieuw proberen. Als de PineTime de boodschap Image OK toont en reboot, is het gelukt. Je ziet het ook aan de veranderde interface met een blauwgroen icoontje voor de stappen. 

Swipe tot slot naar rechts en klik op het tandwiel, swipe naar boven, druk op Firmware en kies Bootloader en recoveryfirmwareom te bevestigen dat je de firmware wilt behouden.

©PXimport

Bootloader en recoveryfirmware

Als je eenmaal de nieuwste versie van InfiniTime draait, kun je het best ook meteen de bootloader en recoveryfirmware upgraden. Dat werkt allebei op dezelfde manier als het updaten van de firmware zelf, dus bijvoorbeeld met nRF Connect. Download de bestanden reloader-mucboot.zip en pinetime-mcuboot-recovery-loader-dfu-0.14.1.zip van release 0.14.1 en upload het eerste bestand naar je PineTime. Bij het opstarten zie je nu het logo van een dennenappel.

In de laatste stap upload je de recoveryfirmware. Dat is niet verplicht, maar wel aan te raden als je gaat experimenteren met ontwikkelversies van InfiniTime of alternatieve firmware. Upload het bestand pinetime-mcuboot-recovery-loader-dfu-0.14.1.zip. Je zult normaal gesproken niet met deze firmware te maken krijgen, maar bij ernstige fouten kun je hiermee je PineTime nog opstarten en een OTA-update uitvoeren om je firmware te herstellen.

De bootloader werkt als volgt. Als je bij het opstarten niets doet, start de normale firmware op. Houd je de knop ingedrukt tot de dennenappel blauw is, dan keer je terug naar de vorige geïnstalleerde versie van de firmware. En als je de knop ingedrukt houdt tot de dennenappel rood is, start je de recoveryfirmware.

Aan de slag

Als dit alles achter de rug is, ben je klaar om de PineTime te gebruiken. Standaard start InfiniTime op met de digitale klok, die is ingesteld op 1 januari 1970 (het Unix-epoch). Je kunt de tijd niet vanaf de PineTime zelf correct instellen. Dat doe je met een van de apps die de PineTime ondersteunen. Boven de klok zie je een icoontje met de batterijstatus, en als er een bluetooth-verbinding actief is ook een blauw Bluetooth-logo. Onder de klok zie je links je hartslag als de hartslag-app actief is en rechts het aantal stappen dat je vandaag hebt gezet.

Standaard wordt het scherm na 15 seconden inactiviteit uitgeschakeld. Een druk op de knop van de PineTime toont het scherm opnieuw. Veeg je naar beneden, dan krijg je het notificatiepaneel te zien. Hierin verschijnen notificaties van een gekoppelde app. Veeg je daarentegen naar boven, dan krijg je icoontjes van apps te zien (er zijn er elf verdeeld over twee schermen), die je elk start met een druk op het icoontje. 

Als je je in het klokscherm bevindt, brengt een veeg naar rechts je naar een scherm voor snelle acties: de helderheid van het scherm instellen, de app voor de ‘zaklamp’ starten (die maakt eenvoudigweg het hele scherm wit), trillingen bij notificaties in- of uitschakelen en het menu met instellingen openen.

©PXimport

In het instellingenmenu kun je het gedrag van je PineTime aanpassen, zoals de time-out voor het scherm of de manier om het scherm weer in te schakelen. Zo kun je kiezen om het scherm te laten ontwaken als je één of twee keer op het scherm tikt of wanneer je je pols omhoog tilt. Met de knop aan de zijkant ontwaak je overigens niet alleen het scherm wanneer dat is uitgeschakeld, maar keer je ook terug naar het vorige scherm als het scherm is ingeschakeld.

Je kunt ook een ander ‘watch face’ kiezen (het scherm met de klok dat je standaard te zien krijgt). Zo is er een analoge weergave, inclusief secondewijzer. Verder kun je hier de batterijstatus opvragen, de firmwareversie opvragen of zojuist geïnstalleerde firmware valideren en andere systeeminformatie bekijken.

We installeerden de app Gadgetbridge op Android om met de PineTime te communiceren. Gadgetbridge is niet beschikbaar in de Google Play Store, maar wel via F-Droid, de alternatieve applicatiewinkel voor opensource Android-apps.

Verbinden met de PineTime werkte niet onmiddellijk. We dienden zowel de PineTime als de Android-telefoon te herstarten voordat Gadgetbridge bij het scannen de PineTime zag. Daarna vond Gadgetbridge de PineTime en nadat we beide apparaten via BLE hadden gekoppeld, stelde Gadgetbride automatisch de datum en tijd correct in op de PineTime.

Apps voor PineTime

De hartslagmeter is onnauwkeurig: hartslagmetingen gaan alle kanten op. Om bruikbare resultaten uit de stappenteller te krijgen, mag je niet naar je PineTime kijken tijdens het wandelen; dan detecteert de app te weinig beweging en worden dus geen stappen geregistreerd. Er is ook een app die de X-, Y- en Z-waarden van de accelerometer realtime toont.

Andere apps zijn beperkt van functionaliteit, maar voeren de basistaken goed uit, zoals de stopwatch en de timer. Notificaties worden met een korte trilling aan je pols aan je doorgegeven. Een app waarmee je kunt tekenen is misschien weleens nuttig als je iets wilt schetsen, maar het werkt wel erg rudimentair. Er is ook een metronoom: je stelt het gewenste aantal beats per minuut in en voelt dan op de maat trillingen aan je pols. Verder heb je enkele spelletjes voor als je je verveelt, zoals Pong en 2048.

De app waarmee je de mediaspeler op je telefoon kunt aansturen laat je de muziek pauzeren, terugspoelen en vooruit spoelen, en toont je bovendien de artiest en titel van het nummer, evenals de vooruitgang en de totale lengte. Dat werkt op Android bijvoorbeeld met de Spotify-app als je Gadgetbridge hebt geïnstalleerd.

De navigatie-app kan navigatie-instructies van een navigatie-app op je telefoon op het scherm van de PineTime tonen, maar voorlopig lijkt de enige compatibele app PureMaps, voor het alternatieve mobiele besturingssysteem SailfishOS.

©PXimport

Wasp-OS installeren op PineTime

InfiniTime is niet de enige firmware die je op de PineTime kunt draaien. Een ander besturingssysteem is WASP-OS, waarbij WASP staat voor Watch Application System in Python. Deze firmware maakt het dus mogelijk om eenvoudig apps voor je smartwatch te schrijven in MicroPython.

Ook de voorgeïnstalleerde apps zijn in MicroPython geschreven, in tegenstelling tot de C en C++ van InfiniTime. Dat maakt WASP-OS dus heel wat toegankelijker als je het besturingssysteem zelf wilt aanpassen. De documentatie van WASP-OS heeft een uitgebreide handleiding om je eigen apps te schrijven. Overigens ondersteunt WASP-OS niet alleen de PineTime, maar ook de Colmi P8 en Senbono K9.

Om WASP-OS te installeren, download je het zip-bestand van de nieuwste release van GitHub. Ook dat gaat weer het gemakkelijkst op je smartphone, omdat je met de app nRF Connect de firmware eenvoudig via bluetooth installeert. De benodigde firmwarebestanden vind je dan in de map build-pinetime.

Eerst installeer je de bootloader door het bestand reloader-mcuboot.zip met nRF Connect naar je PineTime te uploaden (kies als type weer Distribution packet (ZIP)). Daarna herstart je PineTime en zie je in het midden een blauwe dennenappel die langzaamaan wit wordt. Uiteindelijk krijg je een volledig witte dennenappel te zien met rechtsonder een bluetooth-icoontje en linksboven een pijltje met de boodschap Start.

Je PineTime is nu in nRF Connect onder een nieuwe naam te zien: PineDFU. Verbind daarmee en upload deze keer het bestand micropython.zip uit het zipbestand van WASP-OS. Daarna start de PineTime op met de nieuwe firmware. WASP-OS bevat wat andere apps dan InfiniTime, waaronder het spelletje Snake.

©PXimport

Wasptool

Als je het zipbestand met de broncode van WASP-OS op GitHub downloadt, zie je in de directory tools het Python-script wasptool. Hiermee kun je vanaf je computer met je smartwatch communiceren. Open een terminalvenster en vraag bijvoorbeeld de batterijstatus op om te kijken of de verbinding via bluetooth met je PineTime lukt:

wasptool --battery

Hierin kun je Python-opdrachten uitvoeren. Zo bekijk je bijvoorbeeld de inhoud van het bestandssysteem in het flashgeheugen en toon je de code van het Python-script main.py dat WASP-OS start:

>>> from shell import *

>>> cd('/flash')

>>> ls

145 main.py

>>> cat('main.py')

# SPDX-License-Identifier: LGPL-3.0-or-later

# Copyright (C) 2020 Daniel Thompson

import wasp

from gadgetbridge import *

wasp.system.schedule()

Je sluit de sessie af met een druk op Ctrl+C.

Python-code op de PineTime

Als je wat Python kent, kun je nu allerlei informatie van je PineTime opvragen. Zo kent wasptool de optie --eval, waarachter je een regel Python-code kunt opgeven die dan wordt uitgevoerd. Bijvoorbeeld om de naam van de actieve app te tonen:

wasptool --eval 'print(wasp.system.app.NAME)'

Je kunt ook zelf eenvoudig apps ontwikkelen. In de documentatie vind je de code voor een Hello World-app. Die test je eenvoudig op je PineTime met de volgende opdracht:

wasptool --exec hello_world.py --eval "wasp.system.register(HelloApp())"

Daarna vind je je apps in de launcher en start je ze met een tik op het icoontje.

Na een reboot is je app uit het geheugen verdwenen. Maar je kunt je app ook naar het flashgeheugen van de PineTime schrijven zodat het een reboot overleeft. De documentatie van WASP-OS beschrijft de procedure daarvoor.

©PXimport

Conclusie

De PineTime is een leuke smartwatch als je graag met dit soort apparaatjes experimenteert. Vooral WASP-OS is een toegankelijk besturingssysteem dat je volledig naar je hand kunt zetten. De hardware zelf heeft zijn beperkingen, maar de enthousiaste community en de open software maken veel goed.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.