ID.nl logo
Hoe werkt conditie en hoe train je het?
© LiZhongfei
Gezond leven

Hoe werkt conditie en hoe train je het?

We weten allemaal dat je conditie een globale indicatie is van hoe fit en gezond je bent. Maar wat is conditie nou écht? Uit welke onderdelen is die opgemaakt, hoe meten we die, en nog belangrijker: hoe zorg je ervoor dat je een betere conditie krijgt? We duiken in je uithoudingsvermogen, trainingen en meetapparatuur zodat je straks precies weet of je echt een goede conditie hebt.

Wat is conditie?

Je conditie moet je zien als een verzamelnaam voor je algehele fitheid. Het zorgt er in het algemeen voor dat je langer door kunt gaan tijdens het sporten – of je nu aan het duursporten of aan het krachttrainen bent. Nadien zorgt je conditie er ook voor dat je beter en sneller herstelt. Eigenlijk kun je je conditie dus zien als een snapshot van hoe je sportieve gezondheid er op dat moment voorstaat.

Inzicht in je prestaties?

Dat kan met een fitnesstracker: kies hier het model dat bij jou past!

Uithoudingsvermogen

Een belangrijk onderdeel van je conditie is natuurlijk je uithoudingsvermogen. Zo belangrijk zelfs dat die twee termen nogal eens door elkaar worden gebruikt. Je uithoudingsvermogen is echter een stukje specifieker. Zoals de naam al aangeeft, is het een indicatie van hoelang je een bepaalde activiteit kunt volhouden. De ene hardloper is na een halfuurtje al helemaal op, terwijl de ander makkelijk een uur kan doorgaan. Dat verschil is voornamelijk te wijten aan het uithoudingsvermogen, en er is goed nieuws: dat kun je prima trainen (maar daarover straks meer).

©Warren Goldswain

Andere factoren

Maar er zijn meer factoren die bijdragen aan een goede conditie. Spierkracht, bijvoorbeeld. Hoe sterker je spieren, des te makkelijker je bepaalde inspanning kunt leveren. Zo hoef je minder energie te verbruiken om die inspanning te doen. Op die manier kan het zijn dat je volgens een inspanningstest een mindere conditie hebt dan je tegenstander, maar toch als eerste over de finish komt. Vooral bij kortere inspanningen speelt spierkracht een grote rol.

Ook lezen: Waarom mannen sneller afvallen dan vrouwen

Ook secundaire eigenschappen als je coördinatie en lenigheid hebben invloed op je conditie. Voer je een beweging op de juiste manier uit, dan kost het minder kracht en dus minder energie. Daardoor kom je uiteindelijk eerder over de streep dan je op basis van je uithoudingsvermogen alleen zou verwachten. Bij goed trainen komt dus ook een hoop techniek kijken.

Zuurstofopname

Je sportieve prestaties hangen vooral af van zuurstof. Hoe meer zuurstof je naar je spieren kunt sturen, des te langer ze een bepaalde inspanning kunnen volhouden. Dat wordt vooral bepaald door je hart en door je longen. Hoe sterker je hart is, des te meer bloed er door je lichaam kan worden gepompt: je spieren krijgen meer zuurstof aangevoerd en kunnen beter presteren. Gezonde longen kunnen meer zuurstof uit de lucht opnemen, waardoor de hoeveelheid zuurstof in je bloed toeneemt, met hetzelfde effect in je spieren als resultaat.

VO2max Je conditie meten is natuurlijk lastig, omdat er zo veel bij komt kijken. Toch is er een getal dat door veel sportartsen en -trainers wordt gebruikt om je conditie samen te vatten. Dat getal heet VO2max. O2 staat voor dizuurstof, ook wel zuurstofgas genoemd. De V staat voor Volume, en max natuurlijk voor maximaal. VO2max is dus de maximale hoeveelheid zuurstof die je in een minuut kunt opnemen. Hoewel dat ook weer niet alles zegt, is het doorgaans een goede indicatie van je algehele conditie, of specifieker: van je uithoudingsvermogen. De gemiddelde VO2max ligt zo rond de 40 tot 45 (milliliter per minuut, per kilogram lichaamsgewicht) voor mannen en tussen de 30 en 35 voor vrouwen. Topsporters kunnen soms wel het dubbele bereiken. Nieuwsgierig? Je kunt je VO2max laten testen bij fysiotherapeuten, sportartsen en soms zelfs in de sportschool. Maar bereid je voor, want het is een pittige test.

©WavebreakMediaMicro - stock.adobe.com

Hoe train je je conditie?

Bij het trainen van onze conditie denken we allereerst aan ons uithoudingsvermogen. Het fijne is: met de meeste oefeningen train je alles: je spieren zelf, maar ook je longen, hart, en zelfs je lenigheid en coördinatie. En zo’n training hoeft helemaal niet ingewikkeld te zijn.

Ook lezen: De beste sport- en beweegapps voor een gezonde leefstijl

De makkelijkste manier is om een langere inspanning op een gemiddelde intensiteit te doen. Dit is het welbekende rondje rennen, fietsen, zwemmen of schaatsen. Je hartslag is zo rond de 75 procent van je maximale hartslag; voor een gezonde dertiger betekent dat zo rond de 130-140. Dat is een hartslag die je prima langere tijd kunt volhouden. Je laat je lichaam wennen aan die inspanning, en aan het feit dat die inspanning langere tijd in beslag neemt. Hoe vaker je zo’n training afwerkt, des te makkelijker je lichaam ermee om kan gaan.

Interval

Een andere en misschien nog wel effectievere manier om je uithoudingsvermogen te trainen, is de intervaltraining. Bij intervallen doe je korte, hevige inspanningen met daartussen korte momenten van relatieve rust. Dat klinkt misschien fijn, maar intervaltrainingen staan erom bekend dat ze loodzwaar kunnen zijn. Die extra zware inspanning zorgt er wel voor dat je snel conditie opbouwt, omdat je je lichaam tot het uiterste drijft. Bovendien raakt je lichaam niet gewend aan een intervaltraining, waardoor de effectiviteit op de lange termijn hoger is dan een gewone duurtraining. Bijkomend voordeel: ook vet verbranden gaat met intervallen razendsnel.

Een speciale vorm van intervallen is de HIIT-training. HIIT staat voor High Intensity Interval Training, oftewel: extreem intervallen. HIIT-trainingen zijn kort, krachtig en vooral zwaar. Doe ze daarom ook niet te vaak: de kans op blessures wordt dan groter, en bovendien kun je jezelf makkelijk overtrainen.

©Vasyl - stock.adobe.com

Conditie meten

Zelf je conditie meten is lastig zonder uitgebreide apparatuur, maar met een beetje creativiteit kom je een heel eind. Wat je vooral goed moet doen, is het meten van je prestaties. Natuurlijk voel je je de ene dag wat beter dan de andere, en die regenbui onderweg hielp natuurlijk ook niet. Daarom is het verschil tussen twee trainingen niet zo relevant. Maar als je langere tijd goed je trainingen bijhoudt, ga je vanzelf verschil zien. Je kunt langere afstanden aan, je gemiddelde snelheid ligt hoger en je herstel verloopt sneller. Zorg dus voor een goed sporthorloge en een app waarin je al je data nog eens rustig kunt nalezen.

Je kunt natuurlijk naar een sportarts om je VO2max te laten meten, maar de beste indicatie van je conditie blijft toch je persoonlijke record op je favoriete rondje vergeleken met je tijd van vorig jaar. Als dat niet motiverend werkt, weten wij het ook niet meer.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 betaalbare inbouwvaatwassers voor max 550 euro
© Kryuchka Yaroslav
Huis

Waar voor je geld: 5 betaalbare inbouwvaatwassers voor max 550 euro

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een goede inbouwvaatwasser met een scherpe prijs? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Disclaimer Op het moment van schrijven zijn de besproken vaatwassers bij de goedkoopste webwinkels niet duurder dan 550 euro. De prijzen kunnen schommelen.

Beko BDIN38440

Deze goedkope inbouwvaatwasser van Beko heeft plek voor veertien zogeheten couverts. Nuttig wanneer je een keer extra eters hebt, want alle borden, (soep)kommen, kopjes en bestek passen probleemloos in de BDIN38440. Voor messen, lepels en vorken levert de fabrikant een uitneembaar mandje mee. Handig voor het in- en uitladen. Heb je een open (woon)keuken, dan is het lage geluidsniveau van 44 decibel een pluspunt. Er schijnt een rood lampje op de vloer dat de status van de vaatwasser aangeeft. Hieraan zie je of de wascyclus nog bezig is.

Kort nadat het gekozen afwasprogramma is afgerond, opent vanzelf de deur. Hierdoor ontsnapt er vocht uit de vaatwasser. Het voordeel hiervan is dat je bijvoorbeeld plastic borden en broodtrommels niet naderhand hoeft te drogen. Vergeten om het apparaat aan te zetten? Start dan het zogeheten Fast+-programma en heb binnen korte tijd weer een schone vaat. Je kunt als alternatief ook een energiezuinige of extra hete wascyclus activeren. De Beko BDIN38440 past in een standaard nismaat van zestig centimeter, zodat je hem in de meeste keukens kunt integreren. Lees hier enkele reviews van Kieskeurig.nl-bezoekers.

Inventum IVW6008A

Vermoedelijk zul je niet gauw een goedkopere inbouwvaatwasser vinden. Bovendien heeft de Inventum IVW6008A ook nog eens een goede reputatie. Tientallen consumenten komen namelijk tot een gemiddelde beoordeling van een 8,4. Veelgenoemde voordelen zijn de eenvoudige bediening en de ruime binnenzijde met plek voor dertien couverts. Volgens diverse reviewers kun je dit apparaat daarnaast makkelijk inbouwen. Over het volumeniveau van 45 decibel zijn de meningen verdeeld. De een vindt deze vaatwasser stil, terwijl de ander wel wat geluidshinder ervaart.

Zodra je de witte deur openmaakt, zie je op de bovenste rand een bescheiden bedieningspaneel. Hierop kun je kiezen tussen zes programma's. Wie weinig afwas heeft, schakelt de optie Halve belading in. Hierdoor wordt de wascyclus sneller uitgevoerd. Daarnaast bespaar je daarmee water. Voor zonnepaneelbezitters is de startuitstelfunctie een uitkomst. Vertraag de start met drie, zes of negen uur en kies zo een tijdstip dat de panelen stroom opwekken. De IVW6008A heeft een flexibele indeling. Verstel bijvoorbeeld de bovenste lade, waardoor je onderin hoge pannen kwijt kunt. Inventum geeft op zijn producten vijf jaar garantie.

Bosch SMV46KX55E

De breed verkrijgbare Bosch SMV46KX55E heeft op het moment van schrijven de laagste prijs ooit. Hoewel de Duitse witgoedspecialist in zijn eigen webwinkel een prijs van 879 euro hanteert, duiken meerdere webshops onder de grens van vijfhonderd euro. Ten opzichte van de meeste andere vaatwassers in deze prijsklasse heeft dit model bovenin een besteklade. Gunstig, want dankzij drie laadniveaus kun je heel wat vuile borden, pannen en glazen plaatsen. Naast bestek passen er in de bovenste lade ook nog kleine koffiekopjes.

Ondanks de relatief lage aanschafprijs heeft deze luxe vaatwasser een uitgebreid bedieningspaneel inclusief display. Plaats je bijvoorbeeld pannen met (aangekoekte) etensresten, dan komt de extra hete wascyclus van zeventig graden goed van pas. Je kunt ook voor een energiezuinig of kort (één uur) programma kiezen. Verder is er een optie om de vaatwasser automatisch te laten reinigen. Je stelt de start van een gekozen wascyclus zo nodig uit en ziet aan de ledspot op de vloer in hoeverre de SMV46KX55E nog bezig is. Met een opgegeven geluidsniveau van 44 decibel maakt dit apparaat nauwelijks lawaai.

Lees ook: De belangrijkste functies en programma's van je vaatwasser uitgelegd

ETNA VW640N

Voor een vaatwasser in dit prijssegment kent de recent verschenen ETNA VW640N een laag energieverbruik. Reken na honderd cycli op een verbruik van slechts 75 kilowattuur. Wegens het geringe geluidsniveau van veertig decibel leent dit model zich goed voor plaatsing in een open (woon)keuken. Een nuttige optie is de ingebouwde ledverlichting. Hierdoor kun je de vaatwasser ook 's avonds makkelijk in- en uitruimen. Er is ruimte voor veertien couverts. Wil je grote borden en/of pannen plaatsen? Wijzig dan de hoogte van de bovenste lade. Voor bestek is er een mandje bijgesloten.

Deze vaatwasser telt heel wat programma's, zoals extra snel, extra intensief en extra droog. Als alternatief voor laatstgenoemde wascyclus opent de VW640N op jouw verzoek automatisch de deur. Zo ontsnapt de vochtige lucht, waardoor je droge vaat kunt uitruimen. Zit de vaatwasser maar voor de helft vol? Bepaal dan via het bedieningspaneel dat je alleen de bovenste of onderste lade wilt afwassen. Lees hier enkele reviews van consumenten die dit product al hebben gekocht.

Siemens SN61HX08VE

Je verbindt de Siemens SN61HX08VE optioneel met een app, zodat je de voortgang op een smartphone kunt volgen. Selecteer op afstand een programma en schakel het apparaat in. Als je bij de vaatwasser in de buurt bent, zie je aan de blauwverlichte ledspot op de vloer in hoeverre het wasprogramma nog bezig is. Heb je last van het geluid, omdat je bijvoorbeeld even een interessant krantenartikel wilt lezen? Activeer in dat geval voor een halfuur de stille modus. Overigens bedraagt het reguliere geluidsniveau 46 decibel.

Op de SN61HX08VE zijn alle gangbare programma's te vinden, zoals een energiezuinige en snelle modus. Een waardevolle toevoeging is dat je favoriete instellingen kunt kiezen. Activeer in het vervolg met één druk op de knop een aangepaste cyclus. Daarnaast is het automatische vaatwasprogramma het vermelden waard. Hierbij meet een sensor de vuilgraad van het spoelwater, waarna de temperatuur en waterhoeveelheid worden aanpast. Zo wordt er precies genoeg water gebruikt! Deze vaatwasser heeft een capaciteit van dertien couverts. Dankzij een aparte besteklade verdeel je de vuile vaat over drie laadniveaus.

▼ Volgende artikel
Waar moet je op letten bij het kopen van een strijkijzer?
© ALES MUNT
Huis

Waar moet je op letten bij het kopen van een strijkijzer?

Er zijn talloze soorten strijkijzers te koop, wat het best ingewikkeld kan maken om het juiste apparaat te kiezen. Stoomstrijkijzer, stoomgenerator, droogstrijkijzer: welke heb je nodig én waar moet je op letten als je er een koopt?

Dit artikel in het kort: Als strijken niet je favoriete klusje is, zit je niet te wachten op een strijkijzer dat zwaar is, moeilijk over je kleding manoevreert en, erger nog, kreukels niet glad krijgt. Met het lezen van dit artikel voorkom je een miskoop. Let bij het uitkiezen van je nieuwe strijkijzer onder andere op: • Of het apparaat wel of geen stoomfunctie heeft • Hoe hoog het vermogen van het strijkijzer is • Hoe je de temperatuur instelt • Het gewicht en de vorm van het strijkijzer • Extra functies, zoals sproeifunctie, stoomstootfunctie en automatisch uitschakelen Lees zeker ook: Tips om je kleding op de juiste manier te strijken

Niet iedereen is bij het kopen van een nieuw strijkijzer even kieskeurig. Vaak kiezen we een strijkijzer dat er een beetje leuk uitziet, lekker in de hand ligt en natuurlijk niet al te duur is. Toch is het slim om ook naar andere aspecten te kijken. Zo kun je niet met ieder strijkijzer even makkelijk grote hoeveelheden was wegstrijken, en is het ene strijkijzer beter geschikt om hardnekkige kreukels glad te strijken dan het andere. Met onderstaande checklist weet je zeker dat je nieuwe strijkijzer een schot in de roos is.

Wel of geen stoom?

Misschien wel de belangrijkste vraag in je zoektocht naar een goed strijkijzer is of je wel of niet voor een exemplaar met stoomfunctie kiest. Ga je wél voor stoom, dan heb je in die categorie ook weer verschillende opties. Stoomstrijkijzers zijn reguliere strijkijzers met een klein waterreservoir in het apparaat zelf. De tweede optie is de stoomgenerator, met een extern waterreservoir tot wel twee liter. Geen stoomfunctie nodig? Dan kies je voor een simpel droogstrijkijzer.

Strijken met stoom helpt om de vezels van een stof zachter en soepeler te maken, waardoor je kreukels makkelijk gladstrijkt. Het reguliere stoomstrijkijzer is dan ook veruit de populairste strijkijzersoort. Dit type strijkijzer is niet al te duur en is ideaal als je wel regelmatig strijkt, maar niet wekelijks hele wasmanden. Ook is hij compact van formaat én je kunt hem op iedere strijkplank kwijt.

Dat ligt wat anders bij een stoomgenerator. Vanwege het uitgebreide stoomstation heeft dit type strijkijzer namelijk een strijkplank met een groter plateau nodig. Een stoomgenerator heeft dan wel weer als groot voordeel dat je dankzij dat externe waterreservoir vrijwel oneindig kunt doorstrijken. Ook heeft een stoomgenerator een veel krachtiger stoomvermogen dan een gewoon stoomstrijkijzer, waardoor je zelfs de meest hardnekkige kreukels uit je wasgoed krijgt.

©Arestov Andrew - stock.adobe.com

Dat een stoomgenerator zo groot van formaat is, betekent overigens niet dat je met dit type strijkijzer niet prettig strijkt. Integendeel: je haalt het ijzer voor het strijken namelijk uit het waterreservoir. Daardoor is dit type strijkijzer juist lichter en behendiger dan een gewoon stoomstrijkijzer, waarvan je waterreservoir tijdens het strijken 'meedraagt'.

Tot slot is er nog het droogstrijkijzer zonder stoomfunctie. Dat strijkijzer is vanwege het gebrek aan stoom wat minder geschikt voor moeilijke kreukels en stugge stoffen, maar perfect voor wanneer je zo nu en dan een T-shirt of overhemd strijkt. Droogstrijkijzers zijn een stuk goedkoper dan stoomstrijkijzers en stoomgeneratoren én zijn compact en licht van gewicht. Fijn is ook dat dit type strijkijzer niet regelmatig hoeft te worden ontkalkt.

Met een goed strijkijzer alleen ben je er niet ...

... een fijne strijkplank erbij en de kreukels verdwijnen als sneeuw voor de zon

Vermogen

Het vermogen van een strijkijzer is waarschijnlijk niet het eerste waar je op let, maar dit heeft wél grote invloed op hoe jouw strijkijzer presteert. De wattage van strijkijzers kan variëren van zo'n 800 tot 2600 watt - nogal een verschil! Het vermogen bepaalt hoe snel een strijkijzer opgewarmd is, maar ook hoe warm een strijkijzer kan worden én hoe makkelijk het apparaat deze hitte kan vasthouden. Een constante temperatuur is handig bij het strijken van lastige stoffen en kreukels. Maar ook de stoomkracht hangt af van het vermogen van je strijkijzer. Over het algemeen geldt: hoe hoger het vermogen, hoe meer stoomkracht het apparaat heeft en hoe betere resultaten je krijgt.

Temperatuurinstelling

Moderne strijkijzers beschikken steeds vaker over automatische temperatuurinstelling. Dat houdt in dat het apparaat de temperatuur met behulp van sensoren automatisch aanpast aan de stof die eronder ligt. Handig, want zo wordt het strijkijzer nooit zomaar te heet en blijft de stof mooi intact.

Misschien geef je toch de voorkeur aan een ouderwetse draaiknop op je strijkijzer. Zo'n draaiknop heeft als voordeel dat je zelf alle controle hebt over de temperatuur, en dat je dus ook hogere temperaturen kunt gebruiken voor moeilijkere kreukels. Wat de temperatuurinstelling betreft, is het één niet per se beter dan het ander; het hangt er helemaal vanaf wat je zelf fijn vindt. Houd er wel rekening mee dat een model met automatische temperatuurinstelling vaak wat duurder is.

Gewicht en vorm

Om comfortabel te kunnen strijken heb je een strijkijzer nodig dat je geen lamme arm bezorgt en dat ook moeilijke hoekjes eenvoudig gladstrijkt. Besteed dus zeker aandacht aan het gewicht en de vorm van je nieuwe strijkijzer. Ideaal is een zo breed mogelijke strijkzool met spitse punt. Daarnaast wil je een strijkijzer dat zo licht mogelijk is, het liefst onder de één kilo. Ben je van plan wekelijks wasmanden vol weg te gaan strijken, dan kun je een stoomgenerator overwegen. Deze strijkijzers zijn extra licht dankzij hun externe waterreservoir én strijken lekker krachtig.

©Maksims_Liene | fotoduets

Extra functies

Veel strijkijzers beschikken over handige functies die je misschien aanspreken, zoals de sproeifunctie, stoomstootfunctie en automatisch uitschakelen. Met de sproeifunctie spuit je in plaats van een grotere hoeveelheid stoom een lichte nevel over de stof, wat helpt bij het gladstrijken van niet al te hardnekkige kreukels. De stoomstootfunctie is ideaal voor kreukels die je er met de normale stoomfunctie niet uitkrijgt, maar bijvoorbeeld ook voor het strijken van zwaardere stoffen én voor het verticaal stomen van hangende kleding. Automatisch uitschakelen zorgt ervoor dat het strijkijzer na gebruik niet per ongeluk aan blijft staan. Dat voorkomt ongelukken én scheelt wat op je energierekening.