De afgelopen tijd leek het coronavirus wat naar de achtergrond te zijn verdwenen. Maar het virus laait in golven weer op. Op dit moment neemt het aantal coronabesmettingen weer toe. Het is daarom extra belangrijk om goed op te letten of je klachten wijzen op een verkoudheid, griep of toch corona.

Verkoudheid, griep en COVID-19 worden allemaal veroorzaakt door virussen die de luchtwegen en slijmvliezen infecteren. Hoewel deze aandoeningen overlappende symptomen vertonen, zijn er ook duidelijke verschillen in ziekteverwekkers, ernst, beloop en behandeling. Het is daarom belangrijk om te weten hoe je deze veelvoorkomende aandoeningen van elkaar kunt onderscheiden, zodat je de juiste maatregelen kunt nemen.

Verkoudheid

Een verkoudheid wordt veroorzaakt door rhinovirussen, waarvan honderden typen bestaan. Verkoudheidsvirussen infecteren en irriteren de slijmvliezen van neus, keelholte en bijholtes. Dit leidt tot ontstekingsreacties met milde symptomen, zoals een loopneus, niezen, keelpijn en soms lichte koorts. Andere typische verkoudheidsklachten zijn hoofdpijn, oorpijn door verstopping van de buis van Eustachius en een productieve hoest (waarbij je slijm ophoest). Meestal geneest een verkoudheid vanzelf binnen 5 tot 10 dagen. Rust, voldoende drinken en pijnstillers zijn vaak voldoende als behandeling. Antibiotica helpen niet, omdat een verkoudheid door een virus wordt veroorzaakt en antibiotica bedoeld zijn voor bacteriële infecties.

Verkoudheidsvirussen verspreiden zich gemakkelijk van mens op mens via kleine speekseldruppeltjes die vrijkomen bij hoesten en niezen. Ook via contact met oppervlakken en de handen worden de virussen overgedragen. Het risico op besmetting is groter in de herfst/winter als mensen meer binnen zitten.

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

Griep

In tegenstelling tot een verkoudheid wordt griep veroorzaakt door influenzavirussen. Griep begint vaak plotseling met hoge koorts, spierpijn, algehele malaise en acute vermoeidheid. Andere typische griepsymptomen zijn hoofdpijn, keelpijn, droge hoest en verstopte neus. Een griep verloopt meestal ernstiger dan een gewone verkoudheid en duurt gemiddeld 2 tot 3 weken. Bij kwetsbare groepen zoals ouderen kan een griep leiden tot ernstige complicaties als longontsteking, bronchitis of zelfs overlijden. Jaarlijks belanden honderden Nederlanders met griep op de intensive care. Een griepprik in het najaar kan bescherming bieden tegen de meest voorkomende influenzavirussen van het seizoen. Griepvirussen verspreiden zich net als verkoudheidsvirussen via hoest- en niesdruppeltjes en contact met oppervlakken.

©Wayhome Studio

COVID-19

COVID-19 wordt veroorzaakt door het SARS-CoV-2 virus en behoort tot de coronavirussen. COVID-19 kan variëren van milde verkoudheidsklachten tot ernstige longontsteking met acute benauwdheid. Typische symptomen zijn koorts, droge hoest, vermoeidheid en plotseling verlies van reuk en smaak. In tegenstelling tot griep is spierpijn minder gebruikelijk.

COVID-19 verloopt lang niet altijd milder dan griep. Zeker bij ouderen en mensen met onderliggende aandoeningen kan COVID-19 zeer ernstig verlopen en overlijden veroorzaken door complicaties als longontsteking. Voor COVID-19 is nog geen effectieve behandeling, wel zijn er sinds 2021 vaccins om besmetting te voorkomen. Het coronavirus verspreidt zich net als andere luchtwegvirussen via druppeltjes en contact met besmette oppervlakken.

©JDG - ID.nl

Advies bij symptomen

Heb je symptomen die kunnen wijzen op verkoudheid, griep of COVID-19? Blijf dan thuis en beperk contact met anderen tot je zeker weet wat je onder de leden hebt. Laat je bij koorts en/of benauwdheidsklachten direct testen op corona. Volg de adviezen van het RIVM goed op. Zo voorkom je verspreiding van het virus naar kwetsbare personen. Ga pas weer naar buiten als je 24 uur klachtenvrij bent.

Wanneer is het verstandig om te testen op corona?

Sinds maart 2023 is testen op corona niet langer verplicht bij klachten. Testen is meestal niet nodig bij milde verkoudheidsklachten zonder koorts. Volg dan de algemene adviezen zoals thuisblijven, afstand houden en goede hygiëne. Toch kan het in bepaalde situaties wel nuttig zijn om je te laten testen. Overweeg zelftests in deze gevallen:

🏠 Je hebt huisgenoten of nauwe contacten die tot een risicogroep behoren, zoals ouderen of mensen met een zwakke gezondheid

🤒 Je hebt aanhoudende klachten zoals koorts, benauwdheid en extreme vermoeidheid.

🏥 Je werkt in de zorg, het onderwijs of met grote groepen mensen. Contact vermijden na een positieve test voorkomt besmetting van patiënten, leerlingen of collega's.

✈️ Je gaat op reis naar het buitenland. Sommige landen vereisen nog een negatieve testuitslag.

Zelftests zijn zonder recept verkrijgbaar bij apotheken en supermarkten. Voor minima met een laag inkomen zijn er tot eind 2023 gratis zelftests beschikbaar. Mensen met een groot risico kunnen maandelijks 25 gratis zelftests aanvragen.

©JDG - ID.nl

Tot slot

Ondanks de overlap in symptomen zijn er duidelijke verschillen tussen verkoudheid, griep en COVID-19 op het gebied van ziekteverwekkers, typisch beloop, complicaties en behandeling. Door goed op de hoogte te zijn van deze verschillen is het mogelijk om onderscheid te maken tussen deze veelvoorkomende aandoeningen. Bij twijfel of zorgwekkende symptomen is het verstandig een arts te raadplegen

©CIDimport

🧪Benieuwd hoe je correct een zelftest doet? Kijk deze video!

Bron: GGD IJsselland

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.