Jaarlijks krijgen miljoenen Nederlanders te maken met luchtweginfecties zoals verkoudheid en griep. Deze twee ziektes worden vaak door elkaar gehaald, maar zijn wel degelijk verschillend. In dit artikel leggen we eerst uit wat griep en verkoudheid precies zijn. Vervolgens gaan we in op de belangrijkste verschillen, zodat je ze beter kunt onderscheiden.

Wat is verkoudheid?

Een verkoudheid, ook wel nasofaryngitis genoemd, is een infectie van de bovenste luchtwegen. Het wordt veroorzaakt door rhinovirussen en coronavirussen. Er bestaan honderden verschillende varianten van deze virussen. Iedereen kan ermee besmet raken, op elke leeftijd. Een verkoudheid begint vaak met niezen, een loopneus en irritatie van de keel. Daarna ontstaan symptomen als hoesten, hoofdpijn en een ziek gevoel. In zeldzame gevallen kan ook koorts optreden.

De klachten zijn het gevolg van een ontstekingsreactie in de neus, keelholte, bijholtes en luchtwegen. De incubatietijd van een verkoudheid, de tijd tussen besmetting en ziek worden, is kort: één tot drie dagen. Verkoudheid is besmettelijk vanaf een dag voor het uitbreken van symptomen, tot ongeveer een week erna. De ziekte is zeer besmettelijk en verspreidt zich gemakkelijk via hoesten, niezen en handcontact.

Een verkoudheid gaat vanzelf over, meestal binnen zeven tot tien dagen. Er bestaat geen behandeling die het verkoudheidsvirus aanpakt. Wel kunnen klachten worden verlicht met pijnstillers en neussprays. Complicaties komen zelden voor, behalve bij mensen met een verminderde weerstand. Dan kan een bacteriële bij-infectie ontstaan, zoals sinusitis, oorontsteking of longontsteking.

Wat is griep?

Griep wordt veroorzaakt door het influenzavirus. Er bestaan drie typen: influenza A, B en C. Influenza A en B zorgen voor griepepidemieën, terwijl het C-virus alleen milde klachten geeft. Het griepvirus muteert continu, waardoor onze opgebouwde immuniteit afneemt.

Besmetting met het griepvirus leidt tot plotselinge koorts, spierpijn, hoofdpijn en algehele malaise. Ook hoesten, keelpijn en verlies van eetlust komen veel voor. De koorts is bij griep hoger dan 38 graden Celsius. De ziekte duurt gemiddeld één tot twee weken. De incubatietijd van griep is één tot vier dagen. Het virus verspreidt zich niet alleen via druppels, maar ook via de lucht. Griep is zeer besmettelijk: één zieke kan gemiddeld drie anderen aansteken. De besmettelijkheid begint een dag voor het ontstaan van symptomen en houdt ongeveer een week aan.

Bij gezonde mensen geneest griep vanzelf. Wel bestaat bij griep een verhoogd risico op complicaties, zoals longontsteking, bronchitis, middenoorontsteking en in zeldzame gevallen ook hartspierontsteking. Dat komt vooral voor bij ouderen, chronisch zieken en mensen met een verminderde weerstand.

Jaarlijks laat het RIVM het griepvaccin aanpassen aan de verwachte virusstammen. Vaccinatie wordt aangeraden voor 60-plussers, chronisch zieken, zwangere vrouwen en zorgmedewerkers. Ook zijn antivirale middelen beschikbaar, maar die werken alleen als ze binnen 48 uur na aanvang van de symptomen worden ingenomen.

De verschillen tussen griep en verkoudheid

Ondanks overlappende symptomen zijn er duidelijke verschillen tussen griep en verkoudheid. Zo is de oorzaak bijvoorbeeld anders. Verkoudheid wordt veroorzaakt door honderden verschillende rhino- en coronavirussen die het hele jaar door circuleren. Griep daarentegen wordt zoals gezegd veroorzaakt door influenza A- en B-virussen, die vooral in de wintermaanden pieken. Ook is het begin van griep meestal veel plotselinger en heftiger.

Griep begint acuut met hoge koorts boven de 38 graden, spierpijn en algehele malaise. Bij een verkoudheid is de start milder, met lichte keelpijn en niezen als eerste verschijnselen. Pas daarna volgt eventueel een lichte koorts. De symptomen bij griep zijn over het algemeen een stuk ernstiger. Denk aan hoge koorts die blijft aanhouden, zware spierpijn, uitputting en zweten. Bij verkoudheid blijft de koorts meestal uit of is deze maximaal licht verhoogd. Ook zijn vermoeidheid en spierpijn minder uitgesproken.

Wat betreft de duur zien we ook verschillen. Een verkoudheid is meestal na vijf tot tien dagen weer voorbij. Griep duurt gemiddeld één tot twee weken. Met name hoesten kan bij beide aandoeningen nog lang aanhouden door blijvende prikkeling van de luchtwegen.

Griep is besmettelijker dan verkoudheid. Het griepvirus verspreidt zich namelijk niet alleen via kleine druppeltjes, maar ook via de lucht op grotere afstand. Bij verkoudheid blijft transmissie beperkt tot hoesten, niezen en contact met snot en slijm. Daarnaast verhoogt griep voor alle leeftijden het risico op gevaarlijke medische complicaties, zoals longontsteking, bronchitis, middenoorontsteking en hartspierontsteking.

Bij verkoudheid is dit risico veel lager, behalve bij ouderen en mensen met een sterk verminderde weerstand. Behandeling van griep is mogelijk met antivirale middelen en jaarlijkse vaccinatie. Voor verkoudheid bestaan dergelijke specifieke maatregelen niet. Hierbij is de therapie puur gericht op symptomen bestrijden. We hebben de grootste verschillen op een rijtje gezet in de onderstaande tabel:

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Werk je vaak thuis en moet je met regelmaat documenten afdrukken? Dan is een alles-in-een-printer handig:

Met een all-in-printer kun je naast het afdrukken van je documenten ook kopiëren en scannen. Faxen is zelfs nog mogelijk bij een aantal van dit soort apparaten, maar deze functionaliteit zie je steeds minder terug. Wij vonden een vijftal moderne all-in-one-printers voor thuis- en zakelijk gebruik.

HP OfficeJet Pro 9730e

Dit model is aan de forse kant en kan meer dan alleen de standaard A4-pagina’s aan. Handig als je ook weleens posters, schema’s of bouwtekeningen wilt afdrukken. Hij kan dubbelzijdig printen en heeft een invoerlade die zelf stapels papier doorvoert om te kopiëren of te scannen. Daardoor hoef je niet steeds blad voor blad te werken. De inktpatronen zijn niet heel groot, waardoor je bij veel gebruik regelmatig moet vervangen. Voor iemand die vooral documenten afdrukt en af en toe groter papier nodig heeft, is dit een praktische oplossing die veel werk uit handen neemt.

papierformaten: A3 / A4
aantal vellen: 500
netwerkaansluiting: Wifi / Ethernet

Canon PIXMA TS7450I

Dit is een compacte alles-in-één voor thuisgebruik. Je kunt er documenten en foto’s mee printen, scannen en kopiëren. Automatische invoer is niet mogelijk, waardoor je bij grotere print- of scanopdrachten soms wat meer handmatig werk hebt. De cartridges zijn klein, waardoor je ze sneller moet vervangen, zeker als je regelmatig print. Daar staat tegenover dat het apparaat eenvoudig is in gebruik en niet veel ruimte inneemt. Ideaal voor iemand die af en toe een schoolverslag, een recept of een kopie nodig heeft, zonder dat er een groot en ingewikkeld apparaat op het bureau hoeft te staan.

Papierformaten: A4 / A5
Aantal vellen: 20
Netwerkaansluiting: Wifi / Ethernet

Epson EcoTank ET-2876

In plaats van losse cartridges werkt de Epson EcoTank ET-2876 met hervulbare inktreservoirs. Dat betekent dat je een fles in de tank giet en daarna duizenden pagina’s kunt printen. Daarmee liggen de kosten per pagina erg laag. Dubbelzijdig printen of een automatische invoer ontbreken bij dit model. Voor wie regelmatig print en het vervelend vindt om vaak cartridges te kopen, is dit een prettige oplossing. Je hoeft nauwelijks te letten op je inktvoorraad en hebt de zekerheid dat een grote stapel printjes niet meteen de helft van je inktvoorraad opslokt.

Papierformaten: A4 / A5 / Enveloppe
Aantal vellen: 100
Netwerkaansluiting: Wifi

Brother DCP-J1800DW

Deze Brother kan precies wat de meeste mensen thuis nodig hebben: printen, scannen en kopiëren. De snelheid is prima voor dagelijks gebruik en hij werkt ook draadloos, zodat je niet per se een kabel nodig hebt. Luxe opties zoals dubbelzijdig printen of een automatische invoer zijn er niet, dus grote scan- of kopieerklussen kosten wat meer tijd. De cartridges zijn klein, maar er zijn grotere varianten die iets langer meegaan. Daarmee is het vooral een geschikte printer voor huis-tuin-en-keukengebruik, zoals schoolopdrachten, facturen of een kopie van een brief die je even snel wilt bewaren.

Papierformaten: A4
Aantal vellen: 150
Netwerkaansluiting: Wifi / Ethernet

HP Smart Tank 7605

Met deze HP-printer kun je lang vooruit, want de meegeleverde inktflejes zijn genoeg voor duizenden pagina’s. Dat maakt de kosten per print heel laag en je hoeft niet steeds aan nieuwe cartridges te denken. Het apparaat kan dubbelzijdig printen en heeft een automatische invoer voor het scannen van documenten. Qua formaat is hij wat groter dan de gemiddelde thuisprinter, maar daar staat tegenover dat hij erg zuinig werkt. Vooral voor huishoudens of kleine kantoren die veel documenten afdrukken is dit een goede keuze.

Papierformaten: A4
Aantal vellen: 250
Netwerkaansluiting: Wifi / Ethernet

Met de komst van ChatGPT-5 voelt AI een stuk minder aan als technologie en meer als iemand die echt met je meedenkt. Deze nieuwste versie van OpenAI schakelt moeiteloos tussen snelle feitjes en uitgebreide analyses, begrijpt tekst, beeld én audio, en past zich aan jouw stijl en voorkeuren aan. In dit artikel ontdek je hoe GPT-5 verschilt van zijn voorgangers, welke nieuwe functies het model biedt en waarom dit misschien meer is dan alleen een update.

Eerder deze maand presenteerde OpenAI ChatGPT-5, de nieuwste generatie van het taalmodel. Waar eerdere versies vooral draaiden om betere nauwkeurigheid en snellere reacties, moest deze update een echte doorbraak worden. ChatGPT-5 is niet langer zomaar een chatbot, maar een digitale assistent die schakelt tussen bliksemsnelle antwoorden en diepgaande analyses, die beeld en geluid begrijpt, en die bovendien steeds persoonlijker aanvoelt.

Schakelen tussen snelheid en diepgang

Een opvallende vernieuwing is dat ChatGPT-5 geen vast model meer is, maar dynamisch kiest welke modus bij jouw vraag past. Wie een kort en bondig antwoord zoekt, krijgt dat onmiddellijk. Wie een complexe analyse nodig heeft, ziet hoe het model overschakelt naar een uitgebreidere denkmodus. In die stand kan GPT-5 tot wel 196.000 tokens meenemen, waardoor zelfs hele lange documenten of ingewikkelde contexten overzichtelijk blijven.

In GPT-4 werden al voorzichtig de eerste stapjes richting beeldherkenning gezet, maar ChatGPT-5 gaat een stuk verder. Tekst, beeld, audio en zelfs video vloeien moeiteloos samen. Je kunt nu een foto uploaden en vragen stellen over wat er te zien is, een schermafbeelding met code bespreken of zelfs audiofragmenten analyseren. Dankzij koppelingen met diensten als Gmail en Google Agenda verschuift GPT-5 bovendien van adviseur naar een volledig bruikbare collega die je direct kan ondersteunen bij allerlei werkzaamheden.

©ER | ID.nl

Persoonlijk tintje in stijl en interface

Met ChatGPT-5 kun je voortaan een toon kiezen die beter bij je past. In plaats van één neutrale stem zijn er nu vijf stijlen beschikbaar: Standaard (vrolijk en flexibel), Cynisch (kritisch en sarcastisch), Robot (efficiënt en bot), Luisteraar (attent en ondersteunen) en Whizzkid (onderzoekend en enthousiast). Deze stijl blijft consequent tijdens het al jouw gesprekken. Dat zorgt ervoor dat de AI anders aanvoelt: soms relativerend en humoristisch, soms juist strak en efficiënt, of juist meelevend en speels.

Je kunt zo'n persoonlijkheid instellen via Instellingen > Personalisatie > ChatGPT aanpassen en kies daar bij Persoonlijkheid de stijl die je wilt. Let wel: jouw keuze geldt alleen voor nieuwe gesprekken, lopende chats behouden hun oorspronkelijke toon. Overigens is zo'n persoonlijkheid alleen van invloed op de sfeer van de gesprekken. Vraag je bijvoorbeeld om code of een zakelijke e-mail, dan krijg je nog steeds een helder en technisch antwoord, ook als je de empathische Luisteraar hebt ingesteld.

Betrouwbaarder en veiliger dan voorheen, maar...

Een veelgehoord punt van kritiek op AI-modellen zijn de zogenoemde hallucinaties: antwoorden die feitelijk niet kloppen. OpenAI belooft dat GPT-5 hier aanzienlijk minder last van heeft. Vooral in gevoelige domeinen, zoals medische en juridische vragen, zijn de antwoorden consistenter en zorgvuldiger. Tegelijkertijd zijn de veiligheidsfilters aangescherpt, zodat schadelijke of misleidende verzoeken vaker worden geweigerd.

In de praktijk merken veel gebruikers dat GPT-5 minder vaak de fout in gaat en betrouwbaarder aanvoelt, vooral bij complexe vragen waar eerdere versies nog weleens ontspoorden. Toch klinkt er ook de nodige scepsis: incidentele fouten en subtiele vooroordelen blijven voorkomen, waardoor kritische controle nodig blijft.

Meer dan een update...?

GPT-5 wordt wel omschreven als een verfijning, en geen echte revolutie. Toch zorgt juist die verfijning voor het verschil: de interactie voelt nu soepeler aan, de mogelijkheden zijn veelzijdiger en de ervaring is persoonlijker dan ooit. Je hoeft immers niet meer te wisselen tussen 4o, o3, o3-mini, 4.1 of 4.5 – het gebruik van al die verschillende modellen voelde op een gegeven moment toch een beetje rommelig aan. Het samengestelde model combineert snelheid met diepgang, denkt multimodaal, biedt personalisatie en levert bovendien (iets) betrouwbaardere antwoorden dan zijn voorgangers. Dus nee, misschien geen revolutionaire update, maar wel een heel prettige.