Jaarlijks krijgen miljoenen Nederlanders te maken met luchtweginfecties zoals verkoudheid en griep. Deze twee ziektes worden vaak door elkaar gehaald, maar zijn wel degelijk verschillend. In dit artikel leggen we eerst uit wat griep en verkoudheid precies zijn. Vervolgens gaan we in op de belangrijkste verschillen, zodat je ze beter kunt onderscheiden.

Wat is verkoudheid?

Een verkoudheid, ook wel nasofaryngitis genoemd, is een infectie van de bovenste luchtwegen. Het wordt veroorzaakt door rhinovirussen en coronavirussen. Er bestaan honderden verschillende varianten van deze virussen. Iedereen kan ermee besmet raken, op elke leeftijd. Een verkoudheid begint vaak met niezen, een loopneus en irritatie van de keel. Daarna ontstaan symptomen als hoesten, hoofdpijn en een ziek gevoel. In zeldzame gevallen kan ook koorts optreden.

De klachten zijn het gevolg van een ontstekingsreactie in de neus, keelholte, bijholtes en luchtwegen. De incubatietijd van een verkoudheid, de tijd tussen besmetting en ziek worden, is kort: één tot drie dagen. Verkoudheid is besmettelijk vanaf een dag voor het uitbreken van symptomen, tot ongeveer een week erna. De ziekte is zeer besmettelijk en verspreidt zich gemakkelijk via hoesten, niezen en handcontact.

Een verkoudheid gaat vanzelf over, meestal binnen zeven tot tien dagen. Er bestaat geen behandeling die het verkoudheidsvirus aanpakt. Wel kunnen klachten worden verlicht met pijnstillers en neussprays. Complicaties komen zelden voor, behalve bij mensen met een verminderde weerstand. Dan kan een bacteriële bij-infectie ontstaan, zoals sinusitis, oorontsteking of longontsteking.

Wat is griep?

Griep wordt veroorzaakt door het influenzavirus. Er bestaan drie typen: influenza A, B en C. Influenza A en B zorgen voor griepepidemieën, terwijl het C-virus alleen milde klachten geeft. Het griepvirus muteert continu, waardoor onze opgebouwde immuniteit afneemt.

Besmetting met het griepvirus leidt tot plotselinge koorts, spierpijn, hoofdpijn en algehele malaise. Ook hoesten, keelpijn en verlies van eetlust komen veel voor. De koorts is bij griep hoger dan 38 graden Celsius. De ziekte duurt gemiddeld één tot twee weken. De incubatietijd van griep is één tot vier dagen. Het virus verspreidt zich niet alleen via druppels, maar ook via de lucht. Griep is zeer besmettelijk: één zieke kan gemiddeld drie anderen aansteken. De besmettelijkheid begint een dag voor het ontstaan van symptomen en houdt ongeveer een week aan.

Bij gezonde mensen geneest griep vanzelf. Wel bestaat bij griep een verhoogd risico op complicaties, zoals longontsteking, bronchitis, middenoorontsteking en in zeldzame gevallen ook hartspierontsteking. Dat komt vooral voor bij ouderen, chronisch zieken en mensen met een verminderde weerstand.

Jaarlijks laat het RIVM het griepvaccin aanpassen aan de verwachte virusstammen. Vaccinatie wordt aangeraden voor 60-plussers, chronisch zieken, zwangere vrouwen en zorgmedewerkers. Ook zijn antivirale middelen beschikbaar, maar die werken alleen als ze binnen 48 uur na aanvang van de symptomen worden ingenomen.

De verschillen tussen griep en verkoudheid

Ondanks overlappende symptomen zijn er duidelijke verschillen tussen griep en verkoudheid. Zo is de oorzaak bijvoorbeeld anders. Verkoudheid wordt veroorzaakt door honderden verschillende rhino- en coronavirussen die het hele jaar door circuleren. Griep daarentegen wordt zoals gezegd veroorzaakt door influenza A- en B-virussen, die vooral in de wintermaanden pieken. Ook is het begin van griep meestal veel plotselinger en heftiger.

Griep begint acuut met hoge koorts boven de 38 graden, spierpijn en algehele malaise. Bij een verkoudheid is de start milder, met lichte keelpijn en niezen als eerste verschijnselen. Pas daarna volgt eventueel een lichte koorts. De symptomen bij griep zijn over het algemeen een stuk ernstiger. Denk aan hoge koorts die blijft aanhouden, zware spierpijn, uitputting en zweten. Bij verkoudheid blijft de koorts meestal uit of is deze maximaal licht verhoogd. Ook zijn vermoeidheid en spierpijn minder uitgesproken.

Wat betreft de duur zien we ook verschillen. Een verkoudheid is meestal na vijf tot tien dagen weer voorbij. Griep duurt gemiddeld één tot twee weken. Met name hoesten kan bij beide aandoeningen nog lang aanhouden door blijvende prikkeling van de luchtwegen.

Griep is besmettelijker dan verkoudheid. Het griepvirus verspreidt zich namelijk niet alleen via kleine druppeltjes, maar ook via de lucht op grotere afstand. Bij verkoudheid blijft transmissie beperkt tot hoesten, niezen en contact met snot en slijm. Daarnaast verhoogt griep voor alle leeftijden het risico op gevaarlijke medische complicaties, zoals longontsteking, bronchitis, middenoorontsteking en hartspierontsteking.

Bij verkoudheid is dit risico veel lager, behalve bij ouderen en mensen met een sterk verminderde weerstand. Behandeling van griep is mogelijk met antivirale middelen en jaarlijkse vaccinatie. Voor verkoudheid bestaan dergelijke specifieke maatregelen niet. Hierbij is de therapie puur gericht op symptomen bestrijden. We hebben de grootste verschillen op een rijtje gezet in de onderstaande tabel:

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.