Jaarlijks krijgen miljoenen Nederlanders te maken met luchtweginfecties zoals verkoudheid en griep. Deze twee ziektes worden vaak door elkaar gehaald, maar zijn wel degelijk verschillend. In dit artikel leggen we eerst uit wat griep en verkoudheid precies zijn. Vervolgens gaan we in op de belangrijkste verschillen, zodat je ze beter kunt onderscheiden.

Wat is verkoudheid?

Een verkoudheid, ook wel nasofaryngitis genoemd, is een infectie van de bovenste luchtwegen. Het wordt veroorzaakt door rhinovirussen en coronavirussen. Er bestaan honderden verschillende varianten van deze virussen. Iedereen kan ermee besmet raken, op elke leeftijd. Een verkoudheid begint vaak met niezen, een loopneus en irritatie van de keel. Daarna ontstaan symptomen als hoesten, hoofdpijn en een ziek gevoel. In zeldzame gevallen kan ook koorts optreden.

De klachten zijn het gevolg van een ontstekingsreactie in de neus, keelholte, bijholtes en luchtwegen. De incubatietijd van een verkoudheid, de tijd tussen besmetting en ziek worden, is kort: één tot drie dagen. Verkoudheid is besmettelijk vanaf een dag voor het uitbreken van symptomen, tot ongeveer een week erna. De ziekte is zeer besmettelijk en verspreidt zich gemakkelijk via hoesten, niezen en handcontact.

Een verkoudheid gaat vanzelf over, meestal binnen zeven tot tien dagen. Er bestaat geen behandeling die het verkoudheidsvirus aanpakt. Wel kunnen klachten worden verlicht met pijnstillers en neussprays. Complicaties komen zelden voor, behalve bij mensen met een verminderde weerstand. Dan kan een bacteriële bij-infectie ontstaan, zoals sinusitis, oorontsteking of longontsteking.

Wat is griep?

Griep wordt veroorzaakt door het influenzavirus. Er bestaan drie typen: influenza A, B en C. Influenza A en B zorgen voor griepepidemieën, terwijl het C-virus alleen milde klachten geeft. Het griepvirus muteert continu, waardoor onze opgebouwde immuniteit afneemt.

Besmetting met het griepvirus leidt tot plotselinge koorts, spierpijn, hoofdpijn en algehele malaise. Ook hoesten, keelpijn en verlies van eetlust komen veel voor. De koorts is bij griep hoger dan 38 graden Celsius. De ziekte duurt gemiddeld één tot twee weken. De incubatietijd van griep is één tot vier dagen. Het virus verspreidt zich niet alleen via druppels, maar ook via de lucht. Griep is zeer besmettelijk: één zieke kan gemiddeld drie anderen aansteken. De besmettelijkheid begint een dag voor het ontstaan van symptomen en houdt ongeveer een week aan.

Bij gezonde mensen geneest griep vanzelf. Wel bestaat bij griep een verhoogd risico op complicaties, zoals longontsteking, bronchitis, middenoorontsteking en in zeldzame gevallen ook hartspierontsteking. Dat komt vooral voor bij ouderen, chronisch zieken en mensen met een verminderde weerstand.

Jaarlijks laat het RIVM het griepvaccin aanpassen aan de verwachte virusstammen. Vaccinatie wordt aangeraden voor 60-plussers, chronisch zieken, zwangere vrouwen en zorgmedewerkers. Ook zijn antivirale middelen beschikbaar, maar die werken alleen als ze binnen 48 uur na aanvang van de symptomen worden ingenomen.

De verschillen tussen griep en verkoudheid

Ondanks overlappende symptomen zijn er duidelijke verschillen tussen griep en verkoudheid. Zo is de oorzaak bijvoorbeeld anders. Verkoudheid wordt veroorzaakt door honderden verschillende rhino- en coronavirussen die het hele jaar door circuleren. Griep daarentegen wordt zoals gezegd veroorzaakt door influenza A- en B-virussen, die vooral in de wintermaanden pieken. Ook is het begin van griep meestal veel plotselinger en heftiger.

Griep begint acuut met hoge koorts boven de 38 graden, spierpijn en algehele malaise. Bij een verkoudheid is de start milder, met lichte keelpijn en niezen als eerste verschijnselen. Pas daarna volgt eventueel een lichte koorts. De symptomen bij griep zijn over het algemeen een stuk ernstiger. Denk aan hoge koorts die blijft aanhouden, zware spierpijn, uitputting en zweten. Bij verkoudheid blijft de koorts meestal uit of is deze maximaal licht verhoogd. Ook zijn vermoeidheid en spierpijn minder uitgesproken.

Wat betreft de duur zien we ook verschillen. Een verkoudheid is meestal na vijf tot tien dagen weer voorbij. Griep duurt gemiddeld één tot twee weken. Met name hoesten kan bij beide aandoeningen nog lang aanhouden door blijvende prikkeling van de luchtwegen.

Griep is besmettelijker dan verkoudheid. Het griepvirus verspreidt zich namelijk niet alleen via kleine druppeltjes, maar ook via de lucht op grotere afstand. Bij verkoudheid blijft transmissie beperkt tot hoesten, niezen en contact met snot en slijm. Daarnaast verhoogt griep voor alle leeftijden het risico op gevaarlijke medische complicaties, zoals longontsteking, bronchitis, middenoorontsteking en hartspierontsteking.

Bij verkoudheid is dit risico veel lager, behalve bij ouderen en mensen met een sterk verminderde weerstand. Behandeling van griep is mogelijk met antivirale middelen en jaarlijkse vaccinatie. Voor verkoudheid bestaan dergelijke specifieke maatregelen niet. Hierbij is de therapie puur gericht op symptomen bestrijden. We hebben de grootste verschillen op een rijtje gezet in de onderstaande tabel:

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.

Een apparaat op afstand bedienen hoeft geen geld te kosten en is verrassend eenvoudig. Of je nu bestanden wilt openen, technische problemen wilt oplossen of meerdere toestellen wilt beheren: met Chrome Remote Desktop kan het allemaal, gratis en zonder gedoe.

De helper begint

Een groot voordeel van Chrome Remote Desktop is de brede compatibiliteit: het werkt met Windows, macOS, Linux en ChromeOS. Bovendien is het veilig – verbindingen worden versleuteld – en je hebt alleen een Chrome-browser nodig. We beginnen aan de kant van degene die op afstand toegang wilt tot een andere computer, degene die ondersteuning biedt vanaf computer A. Op computer A opent de gebruiker Chrome en surft naar https://remotedesktop.google.com. Daar verschijnen twee opties: Dit scherm delen en Verbinding maken met een andere computer. Omdat computer A support wil geven aan een extern apparaat, kiest de gebruiker voor de tweede optie. In dat scherm verschijnt een veld om een toegangscode in te geven, de code volgt zo meteen.

Acties voor de hulpvrager

Op computer B, de computer die toegang zal verlenen, moet de gebruiker ook in Chrome surfen naar dezelfde website. Daar kiest hij voor de optie Dit scherm delen. Voordat dat mogelijk is, moet Chrome Remote Desktop eerst worden gedownload en geïnstalleerd. De gebruiker klikt daarvoor op de ronde blauwe knop met het witte downloadpijltje. Hiermee wordt een Chrome-extensie geïnstalleerd. Na de installatie verschijnt in het vak Dit scherm delen een blauwe knop met de tekst Code genereren. Wanneer de gebruiker daarop klikt, wordt een toegangscode van 12 cijfers aangemaakt. Die code geeft hij of zij door aan gebruiker A.

Scherm delen

Op computer A geeft de gebruiker de code op in Chrome Remote Desktop. Vervolgens wacht hij tot gebruiker B bevestigt dat A toegang mag krijgen tot zijn scherm. Zodra dat is gebeurd, verschijnt het volledige bureaublad van computer B in een nieuw Chrome-venster op computer A. Door dit venster schermvullend weer te geven, kan A probleemloos handelingen uitvoeren op de pc van B. Voor de veiligheid beschikken beide gebruikers over een knop om de sessie op elk moment te beëindigen. Uiteraard is een stabiele internetverbinding noodzakelijk. Daarnaast krijgen beide partijen de melding dat ze klembordsynchronisatie kunnen inschakelen. Hiermee wordt het mogelijk om eenvoudig tekst of bestanden te kopiëren en te plakken tussen beide apparaten.