Of het nu gaat om smartphones, tablets, laptops, computers of televisies: we zijn vrijwel constant omringd door schermen. Deze digitale apparaten hebben ons leven op vele manieren verbeterd, maar ze hebben ook een schaduwzijde: het blauwe licht dat de schermen uitstralen. Hoe schadelijk is blauw licht nu echt? En wat kunnen we doen om ons ertegen te beschermen?

Ook interessant: Je leest het (hopelijk) goed: dit moet je weten over computerbrillen

Hoe schadelijk is blauw licht voor je ogen?

Hoewel blootstelling aan natuurlijk zonlicht gedurende de dag gunstig is voor onze gezondheid (hallo vitamine D), kan te veel zonlicht schade aan de ogen veroorzaken. Maar volgens opticien Werner Schijvenaars van Van Gijzen Tilburg is het blauwe licht dat van schermen daarentegen niet schadelijk voor je ogen. “Het is een discussiepunt, maar wetenschappelijke onderzoeken die aantonen dat blauw licht van een beeldscherm schade aan de ogen aanricht heb ik nog niet kunnen vinden. Wel zijn er wat zogenoemde ‘marketingstudies’”, legt hij uit. 

Schijvenaars legt uit dat natuurlijk licht, zoals buiten, ook blauw licht bevat. “Sterker nog: uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat de hoeveelheid blauw licht van 1 uurtje buiten lopen gelijk staat aan 30 uur achter een beeldscherm.” UV-licht en blauw licht in zonlicht kan het netvlies beschadigen, maar het blauwe licht van digitale schermen is van dermate lage intensiteit dat er geen sprake is van oogschade.

Wat is het effect van blauw licht op je gezondheid?

Hoewel blauw licht van schermen mogelijk geen schade aan de ogen veroorzaakt, kan het wel effect hebben op onze slaap. "Uit diverse onderzoeken blijkt namelijk dat blauw licht zorgt voor de aanmaak van serotonine. Dit stofje geeft ons een geluksgevoel waar we wakker en energiek van worden. De productie van melatonine, het slaaphormoon, wordt daarentegen juist afgeremd. Elke avond achter een beeldscherm zitten, kan dus negatieve invloed hebben op je nachtrust.” Dit kan leiden tot slaapstoornissen en verstoorde slaapcycli. “Maar dat heeft niets te maken met directe oogschade."

Bovendien kan langdurige kijken naar een scherm (met blauw licht) oogvermoeidheid en digitaal oogongemak veroorzaken, bekend als het Computer Vision Syndrome (CVS). “Veel mensen klagen over vermoeidheidsklachten aan hun ogen, maar de spieren rondom je ogen kunnen niet 'moe' zijn. Het heeft simpelweg te maken met het aantal uur dat je achter een beeldscherm zit.” Oogvermoeidheid is een veelvoorkomend probleem bij langdurig schermgebruik, maar dit wordt niet direct veroorzaakt door blauw licht.

©Suebsiri

Hoe kunnen we ons beschermen tegen blauw licht?

Hoewel de schadelijkheid van blauw licht voor de ogen nog steeds onderwerp van discussie is, zijn er manieren om jezelf te beschermen tegen mogelijke effecten van langdurige blootstelling:

Tips om je schermtijd te verminderen

Bepaal hoeveel tijd je dagelijks wilt besteden aan schermactiviteiten, zoals sociale media, tv-kijken of gamen. Gebruik hiervoor functies op je apparaten, zoals schermtijdinstellingen, om tijdslimieten in te stellen. Vergeet ook niet apps te verwijderen die je vaak afleiden. Om minder snel afgeleid te worden, kun je onnodige meldingen uitschakelen. Stel beloningen in voor jezelf wanneer je je schermtijdslimieten bereikt. Dit kan je motiveren om je doelen te blijven nastreven.

Verder is het interessant om sociale interactie aan te moedigen door met vrienden af te spreken, te bellen of videochatten in plaats van alleen via tekstberichten of sociale media te communiceren. Zij kunnen je ook ondersteunen en samen met jou activiteiten zónder schermen ondernemen. Tot slot misschien wel de belangrijkste tip: vermijd het gebruik van schermen vlak voor het slapengaan. Lees of luister in plaats daarvan een boek of podcast.

Apps voor podcasts en luisterboeken

Als je op zoek bent naar apps om podcasts en luisterboeken te ontdekken en beluisteren, zijn hier enkele populaire opties:

Nu je meer inzicht hebt in blauw licht en hoe je jezelf kunt beschermen, kun je met een gerust hart genieten van je digitale apparaten zonder je zorgen te maken over mogelijke negatieve effecten op je gezondheid. Onthoud echter het belang van een evenwichtige verdeling tussen schermtijd en ontspanning voor het beste resultaat.

P.S. Handige tip over de helderheid van je Samsung smartphone 📱

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.