Je hoeft geen lichtschuwe computerverslaafde te zijn om last te hebben van hoofdpijn en vermoeide ogen als je urenlang achter je pc zit. Een blauwlichtfilter zorgt dat je ogen minder worden belast. Soms slaap je er ook beter door. Voor het blauw licht filteren bestaan verschillende handige programmaatjes, die we hier... belichten!

Steeds meer mensen spenderen na hun dagtaak ook nog eens in de avond en in de nachtelijke uren voor een beeldscherm dat in de fabriek is ingesteld op daglicht. Alleen ons lichaam is niet gemaakt om in de nacht naar een daglichtscherm te kijken, met alle gevolgen van dien. 

Daarom regelen notebooks en ook sommige desktop-pc's de helderheid via een sensor die de schermweergave aanpast aan het omgevingslicht. Er bestaan ook software-oplossingen die blauw licht filteren. Daardoor wordt je bioritme minder in de war geschopt. Ook je natuurlijke slaapcyclus wordt niet verstoord. 

De reden dat je ogen pijn gaan doen nadat je te lang naar het scherm hebt gestaard, is het blauwe licht. Die lichtkleur maakt deel uit van het zichtbare kleurspectrum en reikt dieper in het oog. Behalve van het computerscherm komt het blauw-violette licht ook van tablets, televisie, smartphones en led.

Tijdens kantooruren is blauw licht niet nadelig voor de gezondheid. Maar wanneer je ‘s avonds lang aan blauw licht wordt blootgesteld, onderdrukt dit de aanmaak van melatonine, een slaapopwekkend hormoon. Dit wil je vermoedelijk voorkomen!

Laten we eerst eens kijken naar de opties die al in je besturingssysteem zelf aanwezig zijn.

Nachtlamp in Windows 10

©PXimport

In Windows 10 zit eigenlijk al een blauwlichtfilter, die officieel Nachtlamp heet. Ga naar Instellingen en Systeem,daarna het submenu Beeldscherm. Rechtsboven in de categorie Kleur zie je de optie Nachtlamp. Als die optie nog niet is ingeschakeld, kun je dat hier doen.

Onder deze knop kun je de filter verder aanpassen. Met de schuifregelaar bepaal je de kleurtemperatuur. Door het schuifje meer naar rechts te zetten, wordt de weergave van het scherm in Nachtlamp-modus warmer.

Verder vind je bij Schema de mogelijkheid om op basis van de locatievoorzieningen de Nachtlamp in te schakelen bij zonsondergang. Of je kunt ook gewoon de uren instellen wanneer dit filter actief moet zijn.

Een gevaar van deze automatische nachtinstelling is dat je kunt vergeten dat hij actief is, terwijl je foto’s of ander grafisch materiaal bewerkt. In dat geval krijg je natuurlijk kleurafwijkingen.

Night Shift op macOS

©PXimport

Heb je een Mac? Dan heb je in principe ook geen blauwlichtfilter van derden nodig. In de Syteemvoorkeuren die je via het Apple-pictogram linksboven bereikt, zit in het onderdeel Beeldschermen het tabblad Night Shift. Daar staat de optie om de filter van zonsondergang tot zonsopgang op je locatie toe te passen en een aangepast schema samen te stellen.

Je bepaalt de gewenste kleurtemperatuur van het scherm handmatig door de schakelaar naar Kouder of Warmer te verschuiven. Let op, want als je Night Shift samen met een product van derden gebruikt, wordt het effect verdubbeld als beide programma’s actief zijn.

Iris mini

Een piepkleine app voor Windows, macOS en Linux is Iris mini. De tool werkt ontzettend eenvoudig. Je stelt hem in op Automatisch, Handmatig of Gepauzeerd. Iris mini zorgt voor een warme kleurtemperatuur, daarmee wordt het scherm dus iets meer oranje.

Kies je voor de automatische modus dan gaat de kleurtemperatuur overdag naar 5000 k(elvin) en wordt de helderheid op 100 procent ingesteld. In de nacht verandert de weergave in 3400 k en zakt de helderheid tot 80 procent. Kies je door de handmatige optie, dan wijzig je de kleurtemperatuur met één klik in nachtmodus. 

Er is ook een Pro-versie, daarmee kun je Hidden features openen om de kleurtemperatuur nog fijner te regelen of om slechts een deel van het scherm aan te passen. Op die manier blijven mensen die met grafische software werken, in het centrale werkvlak toch de juiste kleuren zien.

©PXimport

De k-waarden of kelvin slaan op de kleurtemperatuur. Een lagere k betekent minder blauw licht; dus hoe lager, hoe warmer. 5600 k is de standaardwaarde voor daglicht en 1200 k is bijvoorbeeld kaarslicht. Bij kunstlicht zijn de kleuren anders dan bij daglicht, maar het oog corrigeert de schijnkleur. De procentuele waarden zijn de luminantiewaarden of helderheid.

SunsetScreen

©PXimport

Helemaal gratis is Sunsetscreen voor Windows niet. Je begint met de proefversie die je een week mag gebruiken, daarna kost de tool 5 dollar. Je kunt wel verder gaan met de gratis versie, maar dan sta je toe dat Brightdata.com de rekenkracht van jouw machine af en toe gebruikt voor derden en dat wil je natuurlijk niet.

Je stelt de zonsopgang- en zonsondergangstijden in en je kiest een dag en nachtinstelling. Hier kun je de schermweergave nauwkeuriger regelen dan in de standaard Windows-settings. 

Bij de presets voor daglicht zit bijvoorbeeld 6500 K Sunlight, 7500 K Cloudy Sky en 10000 K Partly cloudy sky of 20.000 Deep blue clear sky. Je kunt ook je een eigen voorinstelling vastleggen met het gewenste helderheidsniveau en kleurtemperatuur.

CareUEyes Lite

©PXimport

De freeware CareUEyes voor Windows regelt vanuit het systeemvak de helderheid in stappen van 20, 40, 60 en 80 procent. Er is dus geen manier om de temperatuur aan te passen of om rekening te houden met het tijdstip van de dag. In feite kun dit je net zo goed via de gewone systeeminstellingen regelen.

Een veel betere oogbescherming is de betaalde versie van deze titel die de temperatuur en helderheid wel soepel en fijngeregeld aanpast. Je kunt ook profielen aanspreken om van een film te genieten, om in Office te werken of om bijvoorbeeld te lezen. 

Dit is trouwens de enige tool met een concentratiefunctie om bij tekst of rekenbladen de achtergrond te dimmen, zodat de essentie van het document beter in beeld komt. Je mag de Pro-editie zeven dagen testen, maar daarna kost deze versie 14,90 dollar per jaar.

F.lux

©CIDimport

F.lux voor Windows, macOS, Linux en zelfs Android en iOS, werkt op de achtergrond en past de kleurtemperatuur van het scherm aan het tijdstip van de dag aan. Het gratis programma vraagt eerst of het jouw locatie mag bepalen. Als je computer of mobiele toestel locatievoorziening ondersteunt, komt je werkplek vanzelf op het kaartje. Anders kun je de locatie gewoon in het zoekvak invoeren.

F.lux werkt subtiel, zo kun je bijvoorbeeld de snelheid van de overgang regelen. Waar de andere tools botweg van de ene modus naar de andere modus overstappen, volgt F.lux de natuurlijke lichttransitie. Bovendien heeft F.lux een aantal speciale kleureffecten om bijvoorbeeld film te kijken of om je computer in een donker kamer te kunnen gebruiken. 

De tool gaat al lang mee en heeft zich aangepast aan de biologische klok gedurende de dag, het zogenaamde circadiaans ritme.

Blijft de deur van je wasmachine dicht, ook al is het programma afgelopen, en krijg je hem niet open? Dat probleem komt vaak voor en heeft meestal een eenvoudige oorzaak. In dit artikel noemen we vijf redenen waarom de deur niet opengaat en wat je zelf kunt doen om dat snel en veilig op te lossen.

Ook interessant: Slimmer wassen: deze functies maken je wasmachine nét even handiger

Het komt vaker voor dan je denkt: de wasmachine is klaar, maar de deur weigert open te gaan. Lastig, zeker als je schone was nog nat in de trommel ligt. Gelukkig is er meestal geen reden tot paniek. Vaak ligt het aan een simpele oorzaak die je zelf kunt oplossen.

1 - Water in de trommel

De meest voorkomende boosdoener is achtergebleven water. Zolang er water in de machine zit, blijft de deur bewust op slot om lekkage te voorkomen. Zie je nog water in de trommel? Start dan opnieuw het afvoerprogramma. Werkt dat niet, maak dan het filter onderin schoon en laat via het slangetje of de opening het restwater weglopen. Vaak schiet de deur daarna vanzelf los.

2 - Het kinderslot is ingeschakeld

Sommige modellen hebben een kinderslot of extra beveiliging. Staat dit ingeschakeld, dan blijft de deur dicht, ook al is het programma afgerond. Controleer in de handleiding hoe je het slot uitschakelt. Meestal gaat het om een combinatie van knoppen op het display. Pas als dit is gedeactiveerd, kun je de deur openen.

©Engin Akyurt

3 - Elektronische vertraging of reset

Bij veel moderne machines zit er enkele minuten vertraging tussen het einde van het programma en het ontgrendelen van de deur. Even wachten kan dus al genoeg zijn. Blijft de deur toch op slot, haal de stekker er een paar minuten uit en sluit hem opnieuw aan. Zo wordt de elektronica gereset en komt de deur vaak alsnog vrij.

4 - Handmatige noodontgrendeling

Lukt het nog steeds niet, dan is er vaak een handmatige oplossing. De meeste wasmachines hebben een noodontgrendeling, meestal te vinden achter het klepje bij het filter of onderaan de machine. Door hier voorzichtig aan te trekken, kun je de deur veilig openen zonder schade. Raadpleeg de handleiding voor de exacte plek en werkwijze.

5 - Defecte vergrendeling

Als geen van deze stappen helpt, kan de vergrendeling zelf kapot zijn. Dit onderdeel slijt met de tijd en kan uiteindelijk defect raken. Soms helpt het tijdelijk om de machine spanningsvrij te maken, maar blijft de deur gesloten, dan is vervanging van het slot nodig. Dit is werk voor een monteur.

Wanneer moet je hulp inschakelen?

Blijft de deur hardnekkig dicht of merk je andere signalen, zoals vreemde geluiden of een brandlucht, stop dan direct met zelf proberen. Forceren kan schade veroorzaken. In dat geval is het verstandig een monteur te bellen.

Een geblokkeerde deur hoeft in elk lang niet altijd een groot probleem te zijn. Vaak is een eenvoudige reset, het verwijderen van restwater of het uitschakelen van het kinderslot al genoeg. Lukt het niet, dan kan de noodontgrendeling of een monteur uitkomst bieden. Met regelmatig onderhoud en een beetje oplettendheid verklein je de kans dat je opnieuw voor een gesloten deur staat.

Liquid Glass is een nieuwe manier waarop Apple de vormgeving van knoppen, tabbladen, iconen en widgets neerzet. Alles krijgt een glasachtige uitstraling: halfdoorzichtig en met kleuren die meekomen uit je wallpaper of de inhoud van een app. Het reageert bovendien vloeiend op beweging, omdat het beeld steeds in realtime wordt opgebouwd. Zo ontstaat een herkenbare stijl die op al je Apple-apparaten hetzelfde aanvoelt.

Op je iPhone zie je Liquid Glass meteen terug in het toegangsscherm, het Dock, de zoekbalk en appmappen. Iconen ogen daarbij gelaagd en glanzend of zelfs helemaal doorzichtig. Wil je dat proberen, houd dan je beginscherm ingedrukt tot de iconen bewegen, tik op Wijzig, kies Pas aan en zet Helder aan. Tik daarna ergens op het scherm om te bevestigen. Je ziet direct hoe de achtergrond subtiel door de iconen heen komt. Vind je het toch minder prettig, dan kun je op dezelfde plek altijd terug naar Automatisch of Donker.

Op welke toestellen en vanaf welke versie?

Liquid Glass is onderdeel van iOS 26, dat vanaf 15 september beschikbaar is voor alle ondersteunde iPhones. Extra downloads zijn niet nodig. Apple geeft aan dat iPhone 11 en iPhone SE (2e generatie) en nieuwer worden ondersteund.

Wil je nagaan of jouw toestel in aanmerking komt, open Instellingen, kies Algemeen en tik op Software-update. Zie je iOS 26 staan, dan kun je meteen bijwerken. Maak vooraf een back-up en update je apps. Voer de update bij voorkeur uit via wifi en zorg dat de batterij minstens halfvol is, of sluit je iPhone aan op de oplader. Wil je controleren of de installatie geslaagd is, ga dan in Instellingen naar Algemeen, open Info en bekijk het versienummer.

Ook iPadOS 26 en macOS Tahoe 26 ondersteunen Liquid Glass, zodat de uitstraling op je iPad en Mac aansluit bij die van je iPhone. Apple heeft dezelfde stijl bovendien doorgetrokken naar watchOS en tvOS, waardoor al je apparaten er herkenbaar en consistent uitzien.

©Apple

Zo maak je Liquid Glass rustiger

Liquid Glass helemaal uitschakelen kan niet, maar je kunt het effect wel verzachten. Open Instellingen, tik op Toegankelijkheid, kies Weergave en tekstgrootte en zet Maak minder doorzichtig aan. Achtergronden worden dan donkerder, waardoor contrast en leesbaarheid verbeteren zonder dat de glaslook verdwijnt.

Wil je nog meer verschil zien, zet op dezelfde pagina ook Verhoog contrast aan. Voor een snelle manier ga je in Instellingen naar Toegankelijkheid, open je Activeringsknop en vink je Maak minder doorzichtig aan. Je kunt de functie dan via het bedieningspaneel eenvoudig aanpassen.

Vind je vooral de transparante iconen te overheersend, houd dan opnieuw je beginscherm ingedrukt, tik op Wijzig, kies Pas aan en ga terug naar Automatisch of Donker. Donkere achtergronden en de Donkere modus (te vinden bij Beeldscherm en helderheid) dempen het glaseffect eveneens, bijvoorbeeld buiten in fel zonlicht. Zo houd je in elke situatie zelf de regie over hoe nadrukkelijk Liquid Glass aanwezig is.