ID.nl logo
Waarom goed slapen zo belangrijk is
© fizkes - stock.adobe.com
Gezond leven

Waarom goed slapen zo belangrijk is

We weten allemaal dat je van een goede nachtrust enorm opknapt en toch blijkt het elke avond weer lastig om de uitknop van de televisie, laptop of telefoon te vinden. Twee op de drie Nederlanders vindt dan ook dat de slaap beter kan, maar weet niet goed hoe je het in de praktijk brengt. Want wat is een goede slaap? En waarom is slapen zo belangrijk?


In dit artikel lees je: Wat een goede slaap nu eigenlijk is | Welke nadelige effecten korte nachten hebben | Hoe je je slaapkwaliteit verbetert.
Lees ook Lekker in je vel met deze 5 mindfulness- en meditatie-apps


Wat is een goede slaap?

Tijdens de slaap komt niet alleen je lichaam tot rust, maar ook je hoofd. In de nacht herstel je fysiek en mentaal en verwerk je de gebeurtenissen en emoties van de afgelopen dag. Het belangrijkste is dat je makkelijk in slaap kunt vallen en doorslaapt, al kan een goede nachtrust best onderbroken worden voor een toiletbezoek. Als het daarna maar weer snel lukt om in te slapen.

Dit doorslapen is van groot belang voor de verschillende fases die je tijdens je slaap doorloopt. Met name de REM-slaap is essentieel, omdat je in deze droomslaap gebeurtenissen verwerkt en belangrijke informatie opslaat in je geheugen. Zo maak je weer ruimte voor nieuwe ervaringen en raakt je emmer niet te vol.

©boophuket - stock.adobe.com

Uitgerust wakker worden heeft alles te maken met een goede, ondoorbroken nacht.

Het belang van goed slapen

Je weet het zelf maar al te goed: na een korte nacht is het lastiger om op school, op het werk of thuis goed bij de les te blijven en ook je humeur heeft er onder te lijden. Stapelen de korte nachten zich op, dan kan dit op den duur grote gezondheidsrisico’s met zich meebrengen. Slecht slapen heeft impact op je organen en verhoogt de kans op hart- en vaatziekten, diabetes en de ziekte van Alzheimer.

Ook mentaal kan continu slecht slapen er flink inhakken. Je maakt meer kans op depressies en een slecht gevoel over jezelf. Je huid kan er grauwer gaan uitzien en door slaaptekort ligt ook obesitas op de loer: door te weinig slapen maak je het hormoon ghreline aan, waardoor je trek krijgt. En door te weinig energie schiet beweging er ook steeds meer bij in.

Slaapcyclus en de REM-slaap

Tijdens de nacht doorloop je als volwassene vier tot vijf keer - als het goed is - een slaapcyclus. Dit zijn de verschillende fases van deze cyclus:

1: Inslaapfase (5 min)
2: Lichte slaap (30 min)
3: Overgangsfase (5 min)
4: Diepe slaap (20 min)
5: REM-slaap, ofwel droomslaap (15 min)

Vooral de periode van de REM-slaap is van belang om uitgerust wakker te worden. Bij een goede nacht van 8 uur betekent dit een REM-slaap van 1,5 tot 2 uur. Tijdens deze periode wordt je energie aangevuld en verwerken je hersenen de prikkels en emoties van de dag en krijgen ze een plekje in je geheugen. Doorloop je door onrustig of te weinig slapen deze slaapfases onvoldoende, dan ondervind je hier op den duur de gevolgen van.

©Boss Prdx

Hoeveel slaap je gemiddeld nodig hebt, ligt aan je leeftijd en energieniveau.

Hoeveel uur slaap heb je nodig?

Iedere persoon is weer anders - en er zijn altijd mensen die beweren met maar 4 uur slaap prima te functioneren - maar uit onderzoek van de National Sleep Foundation uit de Verenigde Staten blijkt dat een volwassene gemiddeld 7 tot 9 uur slaap nodig heeft. Voor kinderen en oudere mensen is dit weer anders, dit zie je in onderstaand lijstje:

• 65 jaar en ouder: 7 tot 8 uur slaap
• 18 tot 64 jaar: 7 tot 9 uur slaap
• 14 tot 17 jaar: 8 tot 10 uur slaap
• 6 tot 13 jaar: 9 tot 11 uur slaap

Hoeveel uur slaap jij precies nodig hebt, ligt ook aan hoe actief je gedurende dag bent geweest en hoe de slaapkwaliteit is. En de genen spelen ook nog een rol. In bovenstaand schema zie je dat hoe je ouder je wordt, hoe minder slaap je nodig hebt. Maar ben je nog een heel actieve zestigplusser, dan kan het geen kwaad er een extra uur slaap bij op te tellen.

Slaapkwaliteit

We hadden het hierboven al even over het belang van de slaapkwaliteit voor een goede nachtrust. Nog zo’n begrip waarvan je misschien niet precies weet wat het nu echt inhoudt. Slaapkwaliteit gaat met name over doorslapen en het makkelijk weer inslapen na een korte onderbreking. Dit is belangrijk voor het doorlopen van de slaapfases en met name het doorlopen van de diepere REM-slaap. Op die manier zorg je ervoor dat je weer energiek aan de nieuwe dag kunt beginnen.

Volgens de National Sleep Foundation zit het wel goed als je onderstaande punten kunt afvinken:

• Je slaapt minimaal 85% van de tijd dat je in bed ligt.
• Je valt altijd binnen 20 tot 30 minuten in slaap.
• Je wordt niet meer dan één keer wakker tussendoor.
• Als je wakker wordt tijdens je slaap dan ben je niet langer dan 15 tot 20 minuten wakker.

©robertdering - stock.adobe.com

Even een powernap? Probeer het tot een kwartiertje te beperken.

10 tips om beter te slapen

Fijn al die lijstjes en informatie over goed slapen, maar hoe krijg je het voor elkaar? Het Trimbos Instituut - het onafhankelijke kennisinstituut voor mentale gezondheid - geeft je deze 10 tips om beter te slapen:

1: Let op je slaapritme: ga op vaste tijden naar bed en sta op een vaste tijd op. Probeer ook meteen op te staan zodra de wekker gaat.
2: Probeer dutjes overdag te vermijden. Kun je echt je ogen niet meer open houden? Doe dan een powernap van hoogstens een kwartier en het liefst niet na drie uur 's middags.
3: Zorg voor zoveel mogelijk rust in je hoofd en doe 1,5 uur voordat je gaat slapen geen inspannende dingen meer.
4: Aan een goede slaap werk je al overdag: door lekker naar buiten te gaan en een flinke dosis licht op te nemen, slaap je ‘s avonds beter in.
5: Beweeg! Door je lichaam moe te maken, slaap je beter. Dit kan ook al door fietsen of wandelen. Vermijd intensief sporten vlak voordat je naar bed gaat.
6: De ideale termperatuur in je slaapkamer is 18 graden. Zorg verder dat het er donker en stil is. Woon je in een lawaaierige buurt of komt er licht door de gordijnen? Maak dan gebruik van oordoppen of een slaapmasker.
7: Drink zes uur voor het slapengaan geen koffie meer. Vermijd ook andere dranken met cafeine zoals groene thee, cola en icetea.
8: Wees matig met alcohol, want ook dit heeft een nadelig effect op je slaapkwaliteit: je slaapt minder diep en wordt eerder wakker.
9: We weten het allemaal, maar het te lang en tot laat staren naar een scherm is funest voor het makkelijk in slaap komen. Neem jezelf in bescherming, leg je mobiel ergens anders dan in de slaapkamer en gebruik een ouderwetse wekker.
10: Vermijd het kijken naar televisieseries en films in bed. Ook die werkmail kan echt wel even wachten tot de volgende ochtend!


🛌 Tip! Doe eens de SlaapCheck van de Hersenstichting. Je vult hier een vragenlijst in met ongeveer twintig vragen en op basis van jouw antwoorden krijg je tips om je slaap te verbeteren.



Bronnen voor dit artikel: Trimbos Instituut, National Sleep Foundation, Hersenstichting, slaapexpert Culture of Sleep.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: deze 5 vriezers waren nooit eerder zo goedkoop
© Hedgehog94
Huis

Waar voor je geld: deze 5 vriezers waren nooit eerder zo goedkoop

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbare vriezer? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Disclaimer Op het moment van schrijven hebben de besproken vriezers de laagste prijs ooit. De prijzen kunnen schommelen.

Inventum VK562W

De scherp geprijsde Inventum VK562W is een staande vrieskist met een inhoud van 99 liter. Wegens de bescheiden omvang van 85 × 54,5 × 49,5 centimeter kun je hem makkelijk ergens in een hoekje van een (bij)keuken, garage of schuur kwijt. Met behulp van twee wielen aan de onderzijde verplaats je de vriezer makkelijk naar een andere plek. Je stelt met de geïntegreerde thermostaat eenvoudig de gewenste temperatuur in. Kies een waarde van tussen de 10 tot -30 graden Celsius.

De VK562W ondersteunt low frost, waardoor je naar verwachting maar twee- of driemaal per jaar hoeft te ontdooien. Zodra je de deksel open doet, pak je ijsjes of andere lekkernijen uit de hangende opbergkorf. Dit onderdeel is trouwens uitneembaar, zodat je makkelijker bij de etenswaren onderin de vrieskiest kunt komen. Handig is de functie supervriezen. Dit bevordert de houdbaarheid van de producten. Zodra de temperatuur te hoog wordt, laat het apparaat een duidelijk alarm horen. De fabrikant geeft op deze goedkope vrieskist vijf jaar garantie.

Inventum VR550

Zoek je een kleine vriezer met lades, dan is de Inventum VR550 een goede keuze. Tientallen consumenten komen tot een gemiddelde score van een 9,2. Behalve de lage prijs waarderen de reviewers onder meer de stille werking (39 decibel) en prettige indeling. Verder vindt een enkeling het fijn dat je de deur zo nodig kunt omdraaien. Bovendien is er een mogelijkheid om het bovenblad te demonteren, waarna je de behuizing onder het aanrechtblad kunt plaatsen. Naast de hier besproken witte uitvoering is de vriezer ook in een zwarte versie te koop.

Danzij de compacte omvang van 85 × 55 × 58 centimeter gebruik je de VR550 bijvoorbeeld als extra vrieskast. De inhoud bedraagt 88 liter. De drie transparante lades zijn vrij hoog, waardoor je veel etenswaren kunt bewaren. Houd rekening met een maximaal invriesvermogen van vier kilo per 24 uur. Als je beneden dit gewicht blijft, loopt de temperatuur in de vriezer niet te veel op. Valt het stroom plotseling uit? In dat geval geldt er voor de ingevroren producten een bewaartijd van vijftien uur.

Liebherr CFe 1870 Pure

Aan ruimte geen gebrek! Deze vrieskist van het Duitse kwaliteitsmerk Liebherr is goed voor een inhoud van 281 liter. Zodra je het deksel open doet, gaat er een felle ledlamp branden. Hierdoor heb je een goed overzicht van alle ingevroren producten. Handig zijn ook de twee hangende mandjes, zodat je voor jouw favoriete ijsjes niet hoeft te bukken. De CFe 1870 Pure heeft een display en eenvoudig bedieningspaneel. Kies daarmee tussen een waarde van -14 en -28 graden Celsius. Wanneer de temperatuur in de vrieskist te veel stijgt, gaat er een alarm af.

Gunstig is de functie StopFrost, want die gaat ijsvorming tegen. De verpakkingen van producten en het deksel vriezen hierdoor niet aan. Voor een vrieskist valt de omvang van 82,5 × 104,5 × 70,2 centimeter trouwens mee. Ideaal voor wie bijvoorbeeld een extra vriezer in de garage of bijkeuken wil plaatsen. Tot slot geeft Liebherr maar liefst acht jaar garantie, mits je het witgoedproduct binnen een halfjaar na de aanschafdatum registreert.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aankoop van een nieuwe vriezer

Siemens GS51NAWCV

De Siemens GS51NAWCV is een betaalbare vrieskast met een riante inhoud van 290 liter. Je verdeelt alle etenswaren over maar liefst zes transparante lades. Deze lades variëren in grootte. Bepaal naar eigen inzicht of je die extra grote bigBox-lade bovenin of juist onderin wilt plaatsen. Tijdens warme dagen gebruik je de geïntegreerde ijsblokjesmaker om drankjes koud te serveren. Ten opzichte van goedkopere vriezers is de ondersteuning voor no frost een groot voordeel. Deze techniek voorkomt ijsvorming, zodat je de vrieskast nooit hoeft te ontdooien. Verder zijn er een ledlamp en overzichtelijk bedieningspaneel aanwezig.

Voor een vriezer in deze prijsklasse heeft de GS51NAWCV een laag stroomverbruik. Het C-energielabel vermeldt een verbruik van 161 kilowattuur per jaar. Daarnaast maakt het apparaat weinig geluid. Met een opgegeven volumeniveau van 38 decibel is deze vriezer beslist geen stoorzender. Plaats hem dus gerust in een open (woon)keuken. Houd bij het kiezen van een geschikte plek rekening met een behoorlijke omvang van 161 × 70 × 78 centimeter. De deur is trouwens omkeerbaar.

Miele FN 4342 D

Voor Miele-begrippen valt de prijs van de FN 4342 D nogal mee. Het betreft een ruime vrieskast van 165,5 × 59,7 × 67,5 centimeter. Dat is een prettig formaat voor een standaard keuken. Het lage volumeniveau van 36 decibel komt hierbij goed van pas, want tijdens gesprekken aan de keukentafel en televisiekijken ervaar je geen geluidshinder. De binnenzijde telt in totaal zes transparante lades. De inhoud van 239 liter geeft je volop ruimte om onder andere brood, vlees, ijsjes en voedsel voor dieren in te vriezen. Een pluspunt is de behoorlijke invriescapaciteit van zeventien kilo per 24 uur.

Goedkopere vriezers dien je regelmatig te ontdooien, maar daarvan is bij dit model geen sprake. Wegens ondersteuning voor no frost vriezen de lades en deur niet aan. Kies bovenaan op het bedieningspaneel de gewenste temperatuur. Komt de naar rechtsdraaiende deur op de beoogde plek niet goed uit? Geen zorgen, want je kunt de deur omkeren. Je verbindt deze slimme vriezer optioneel met je thuisnetwerk, waarna je de status op een smartphone kunt volgen. Het apparaat verbruikt volgens het toegekende energielabel jaarlijks 188 kilowattuur stroom.

▼ Volgende artikel
De 5 meest gemaakte fouten bij het kopen van een matras
© Andrey Popov
Huis

De 5 meest gemaakte fouten bij het kopen van een matras

Zodra je bent neergeploft op dat heerlijke zachte bed in de showroom weet je het: dit wordt jouw nieuwe matras. Maar ho, niet zo snel: een nieuw matras koop je niet zomaar even. Voorkom in elk geval het maken van deze vijf veelvoorkomende fouten.

Om jou aan het perfecte matras te helpen, sommen we in dit artikel de fouten op die veel mensen maken bij het kopen van een nieuw matras. Zodat jij die fouten niet hoeft te maken en iedere ochtend fris en pijnvrij wakker wordt. Dit zijn ze: 1. Niet proefslapen 2. Afgaan op de prijs 3. Niet naar het materiaal kijken 4. Geen rekening houden met slaaphouding 5. Geen rekening houden met partner

Lees ook: Da's relaxed: 10 tips voor de aankoop van het perfecte bed

Goed slapen betekent herstellen. Zonder een goede nachtrust hebben we weinig energie, presteren we slechter, krijgen we last van pijntjes en worden we sneller ziek. Als je je daarbij bedenkt dat we maar liefst eenderde van ons leven in bed doorbrengen, snap je waarom het kopen van een nieuw matras niet iets is wat je even tussen de bedrijven door doet. Toch is dat wel wat er vaak gebeurt: mensen kiezen al gauw een matras dat lekker ligt of dat met veelbelovende claims wordt verkocht, om er vervolgens thuis achter te komen dat het toch niet het comfort of de ondersteuning biedt waar ze naar zochten. Dat gaat jou natuurlijk niet gebeuren, mits je de volgende fouten niet maakt.

Fout 1: Niet proefslapen

Het is een klassieke fout bij het kopen van een nieuw matras: op basis van vijf minuutjes proefliggen in de showroom besluiten dat een matras goed is. Vaak gaat het immers om een momentopname. En zeg nou eerlijk: ligt niet elk matras lekker na een dagje shoppen op de woonboulevard? Natuurlijk is een eerste indruk ook belangrijk, maar een periode proefslapen is bij het kiezen van het juiste matras absoluut geen overbodige luxe. Veel fabrikanten bieden een proefslaapperiode van zo'n drie maanden aan, wat het ideale tijdsbestek is om te beslissen of je tevreden bent met je nieuwe matras. Is er geen mogelijkheid tot proefslapen? Bedenk dan goed of je het risico wilt nemen. Vooral als je een moeilijke slaper bent of snel last hebt van lichamelijke klachten, is proefslapen echt een must.

©Kaspars Grinvalds

Fout 2: Afgaan op de prijs

Matrassen zijn doorgaans niet goedkoop, vooral niet als je voor kwaliteit gaat. Het kan dan verleidelijk zijn om een budgetmatras te kopen, maar daarmee is de kans groot dat je jouw lichaam niet geeft wat het nodig heeft. Houd hierbij wel in het achterhoofd dat niet elk goedkoop matras van slechte kwaliteit is, en dat ook zeker niet elk duur matras goed is. Maar vaak zegt de prijs van een matras wel iets over de kwaliteit van het materiaal waarvan het is gemaakt. Kies je een matras puur vanwege het gunstige prijskaartje dat eraan hangt, dan zou het zomaar kunnen dat je binnen relatief korte tijd alweer een nieuw matras nodig hebt, bijvoorbeeld omdat je last krijgt van rug-, nek- of schouderklachten. Slimmer is om één keer een grotere investering te doen, waar je vervolgens wél jarenlang plezier van hebt.

Fout 3: Niet naar het materiaal kijken

Met claims als 'extra zacht' en 'optimale ondersteuning' proberen matrassenfabrikanten potentiële klanten over de streep te trekken, maar trap hier niet te snel in. Zo betekenen termen als 'zacht' en 'hard' voor iedereen wat anders. Daarnaast kan een zacht matras in het begin heerlijk liggen, maar op den duur ook lichamelijke klachten veroorzaken. En een matras dat veel ondersteuning biedt, kan voor veel mensen juist weer te hard en daarmee oncomfortabel zijn. Het is altijd het beste om een nieuw matras zelf uit te proberen en er minstens een paar weken op te proefslapen, maar vergeet ook niet te kijken naar het materiaal waarvan het is gemaakt. Soms is een combinatie van materialen (hybride matras) nodig voor de beste ondersteuning.

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy)

Populaire materialen voor matrassen zijn koudschuim, traagschuim en pocketvering. Koudschuimmatrassen worden het meest verkocht en niet voor niets: dit veelzijdige materiaal combineert comfort, ondersteuning én ventilatie. Ook traagschuim is bij veel mensen geliefd, omdat dit zachte materiaal zich perfect naar het lichaam vormt en zo drukverlagend werkt. Traagschuim wordt dan ook vaak aangeraden aan mensen met gewrichtsklachten. Matrassen met pocketvering zijn erg veerkrachtig en bieden daarmee een goede ondersteuning, wat bijvoorbeeld fijn is voor zijslapers of voor mensen die veel draaien in hun slaap. Omdat dit materiaal bijzonder goed ventileert, zijn pocketveringmatrassen ook ideaal voor wie het snel warm heeft in bed.

Fout 4: Geen rekening houden met slaaphouding

Voor een kwalitatieve nachtrust is een gezonde slaaphouding belangrijk. Dat houdt in dat de nek- en rugwervels recht uitgelijnd liggen. Slaap je vooral op je zij? Dan heb je een wat zachter, maar goed ondersteunend matras nodig dat de druk van jouw schouders, heupen en knieën kan opvangen. Buikslapers hebben juist baat bij een wat harder matras dat voorkomt dat de rug hol trekt, en rugslapers liggen vaak het lekkerst op een middelhard matras dat de natuurlijke kromming van de ruggenwervel ondersteunt. Heb je geen uitgesproken slaaphouding? Zoek dan een veelzijdig matras dat zowel ondersteunend als drukverlichtend werkt. Dit kan bijvoorbeeld een pocketveringmatras of een hybride matras van meerdere materialen zijn.

Fout 5: Geen rekening houden met partner

Voor koppels is het kiezen van het juiste matras een extra uitdaging, want hoe kies je een matras dat perfect aansluit op twee verschillende lichaamstypen? Nou, er is een eenvoudigere oplossing: twee losse matrassen kopen en daar met een topmatras één geheel van maken. Vooral voor twee mensen met verschillende slaapbehoeften (denk daarbij aan postuur, maar ook aan slaaphouding) is dat de beste optie. Geven jullie toch de voorkeur aan een tweepersoonsmatras, kies dan een matras dat voor beiden stevig genoeg is en dat geschikt is voor verschillende slaaphoudingen. Houd ook rekening met het ventilerend vermogen, zodat het matras de warmte van beide lichamen goed kan afvoeren. Ook prettig: een matras dat de bewegingen van de ander goed dempt. Zo maken jullie elkaar niet onbedoeld wakker.

Uitgeslapen idee:

Toppers van topmatrassen