ID.nl logo
6 feiten en fabels over ziek zijn in de zomer
© Getty Images/iStockphoto
Gezond leven

6 feiten en fabels over ziek zijn in de zomer

Met de zomer in volle gang doen talloze geruchten de ronde over ziektes en gezondheidsproblemen die specifiek geassocieerd worden met dit seizoen. Sommige beweringen zijn gebaseerd op feitelijke informatie, terwijl andere slechts mythen zijn. In dit artikel gaan we dieper in op enkele veelvoorkomende feiten en fabels over ziek zijn in de zomer, om de waarheid te achterhalen en misvattingen te ontkrachten.

Alle feiten en fabels in dit artikel:

  • Je krijgt altijd een rode kring als je de ziekte van Lyme hebt
  • De zomergriep bestaat niet
  • Je krijgt geen huidkanker van één keer verbranden
  • Je kunt ziek worden van de airco
  • Zonnesteek en hitteberoerte zijn hetzelfde
  • Van blauwalg in water kun je ziek worden
  • Wat zijn de meest voorkomende zomerziektes?

Fabel: Je krijgt altijd een rode kring als je de ziekte van Lyme hebt

Tussen april en september zijn er in groene gebieden een hoop teken actief. Ben je regelmatig in de bossen of duinen te vinden? Met een beetje pech word je gebeten door een teek. Wanneer deze teek de ziekmakende bacterie Borrelia met zich meedraagt, kun je door een beet de ziekte van Lyme krijgen.

Een veel voorkomende misvatting is dat een rode kring rondom de beet altijd aanwezig is bij de ziekte van Lyme. Hoewel dat vaak voorkomt, is het lang niet altijd het geval. Het is belangrijk om alert te blijven op andere ziekteverschijnselen, zoals grieperig zijn. Neem ook in dat geval contact op met je huisarts.

Ga je regelmatig naar het bos? Check jezelf altijd goed op teken en download de Tekenbeet-app (iOS & Android) van het RIVM. Deze applicatie leert je teken te herkennen, te controleren én te verwijderen.

©Jerry Callaghan

Feit: De zomergriep bestaat niet

In tegenstelling tot de populaire opvatting bestaat er geen specifieke vorm van griep die alleen in de zomer voorkomt. Griep kan het hele jaar door optreden, ongeacht het seizoen. Dat neemt niet weg dat het erg vervelend kan zijn als je vakantie wordt verpest door een virus of parasiet. Een goede hygiëne blijft ook 's zomers belangrijk. Was regelmatig je handen, om zo het risico op het verspreiden van griepvirussen te verminderen.

Fabel: Je krijgt geen huidkanker van één keer verbranden

Op een zomerse dag kan je huid al binnen tien minuten verbranden. Maar hoe erg is het als dat een keertje gebeurt? Nou, best erg. Vooral op jonge leeftijd. Uit onderzoek blijkt dat je op latere leeftijd een verhoogde kans hebt op huidkanker wanneer je als kind bent verbrand.

Beschadigde huidcellen kunnen zich naderhand kwaadaardig ontwikkelen. Huidkanker is de meest voorkomende vorm van kanker in Nederland. Natuurlijk geldt wel: hoe vaker je verbrandt, hoe groter het risico op huidkanker.

Smeren dus! Zó bescherm je jezelf tegen de zon. Vergeet ook niet de app UVLens(iOS & Android) te downloaden. De gekleurde klok laat zien wanneer je moet oppassen voor de zon. Je krijgt ook een herinnering als je je opnieuw moet insmeren.

Fabel: Je kunt ziek worden van de airco

Nee, je wordt niet ziek van te lang in de airco zitten. Een airco op zich veroorzaakt geen ziektes. Wel kan het een ziekteproces eventueel versnellen. De koude lucht kan een verkoudheid bijvoorbeeld verergeren, maar die is niet ontstaan dóór de airco. Let op: als de airco té koud en precies op jou gericht staat, kun je last krijgen van stijve spieren. Zet ‘m daarom niet kouder dan 21 of 22 graden Celsius.

Altijd al een mobiele airco willen hebben? We zetten de drie populairste exemplaren volgens kieskeurig.nl voor je op een rij:

Fabel: Zonnesteek en hitteberoerte zijn hetzelfde

Hoewel zowel een zonnesteek als een hitteberoerte wordt veroorzaakt door langdurige blootstelling aan hoge temperaturen, zijn het verschillende aandoeningen. Een zonnesteek wordt gekenmerkt door symptomen zoals hoofdpijn, duizeligheid en misselijkheid. Belangrijk is om een koele omgeving op te zoeken en jezelf (of een ander) te koelen met iets kouds.

Een hitteberoerte daarentegen is een ernstige en levensbedreigende aandoening die onmiddellijk medische aandacht vereist. Het kan gepaard gaan met verwardheid, bewustzijnsverlies en een verstoorde bloedsomloop. Bel in geval van een hitteberoerte onmiddellijk 112.

Via de EHBO-app (iOS & Android) van het Rode Kruis weet je altijd precies wat je moet doen bij een noodgeval. En om te voorkomen dat je uitdroogt, kun je via de app DrinkWaterSpots (iOS & Android) alle waterpunten bij jou in de buurt zien, zodat je je flesje gratis met water kunt bijvullen. Zorg er daarom voor dat je áltijd een drinkfles bij je hebt.

Feit: Van zwemmen in water met blauwalg kun je ziek worden

Met lekker weer is het verleidelijk om een verfrissende duik te nemen in het plaatselijke meer of de plas om de hoek. Pas wel op, want het is niet op elke plek veilig om te zwemmen. De hoeveelheid blauwalg neemt toe en die kan voor vervelende gezondheidsklachten zorgen.

Blauwalg is een bacterie die gifstoffen kan produceren in laag, opwarmend water. Zwemmen in water met blauwalg kan leiden tot huidirritatie, oogirritatie en maag- en darmklachten. Het is belangrijk om te controleren of het water veilig is voordat je gaat zwemmen, vooral op warme zomerdagen. Dat kan met de app Zwemwater (iOS & Android).

©Oleg Kovtun

Wat zijn de meest voorkomende zomerziektes?

Naast de bovengenoemde feiten en fabels zijn er nog andere gezondheidsproblemen die in de zomer vaak voorkomen. Hooikoorts is een veelvoorkomende allergische reactie op pollen van grassen, bomen en bloemen die 's zomers in de lucht zweven. Daarnaast kan reizigersdiarree optreden als gevolg van bacteriële infecties in voedsel en water tijdens vakanties. En wat dacht je van insectenbeten?

In dit artikel bespreken we de 10 meest voorkomende ziektes en kwalen in de zomer en delen we alles wat je moet weten over de symptomen, oorzaken, behandelingen én hoe je deze zomerziektes voorkomt.

Bronnen: Nederlands Lymeziekte-expertisecentrum, KWF, Rode Kruis, Rijksoverheid

Is het meertje in de buurt te vies om in te zwemmen? Zet dan lekker een zwembad in de tuin!

▼ Volgende artikel
Waarom je tv-beeld onnatuurlijk oogt (en hoe je dat oplost)
© DC Studio
Huis

Waarom je tv-beeld onnatuurlijk oogt (en hoe je dat oplost)

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check
Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.

▼ Volgende artikel
Chrome Remote Desktop: ideaal voor ondersteuning op afstand
© ER | ID.nl
Huis

Chrome Remote Desktop: ideaal voor ondersteuning op afstand

Een apparaat op afstand bedienen hoeft geen geld te kosten en is verrassend eenvoudig. Of je nu bestanden wilt openen, technische problemen wilt oplossen of meerdere toestellen wilt beheren: met Chrome Remote Desktop kan het allemaal, gratis en zonder gedoe.

De helper begint

Een groot voordeel van Chrome Remote Desktop is de brede compatibiliteit: het werkt met Windows, macOS, Linux en ChromeOS. Bovendien is het veilig – verbindingen worden versleuteld – en je hebt alleen een Chrome-browser nodig. We beginnen aan de kant van degene die op afstand toegang wilt tot een andere computer, degene die ondersteuning biedt vanaf computer A. Op computer A opent de gebruiker Chrome en surft naar https://remotedesktop.google.com. Daar verschijnen twee opties: Dit scherm delen en Verbinding maken met een andere computer. Omdat computer A support wil geven aan een extern apparaat, kiest de gebruiker voor de tweede optie. In dat scherm verschijnt een veld om een toegangscode in te geven, de code volgt zo meteen.

Degene die support geeft, gebruikt het onderste vak.

Acties voor de hulpvrager

Op computer B, de computer die toegang zal verlenen, moet de gebruiker ook in Chrome surfen naar dezelfde website. Daar kiest hij voor de optie Dit scherm delen. Voordat dat mogelijk is, moet Chrome Remote Desktop eerst worden gedownload en geïnstalleerd. De gebruiker klikt daarvoor op de ronde blauwe knop met het witte downloadpijltje. Hiermee wordt een Chrome-extensie geïnstalleerd. Na de installatie verschijnt in het vak Dit scherm delen een blauwe knop met de tekst Code genereren. Wanneer de gebruiker daarop klikt, wordt een toegangscode van 12 cijfers aangemaakt. Die code geeft hij of zij door aan gebruiker A.

Wie support krijgt, moet de code via een berichtje of telefoontje doorgeven.

Scherm delen

Op computer A geeft de gebruiker de code op in Chrome Remote Desktop. Vervolgens wacht hij tot gebruiker B bevestigt dat A toegang mag krijgen tot zijn scherm. Zodra dat is gebeurd, verschijnt het volledige bureaublad van computer B in een nieuw Chrome-venster op computer A. Door dit venster schermvullend weer te geven, kan A probleemloos handelingen uitvoeren op de pc van B. Voor de veiligheid beschikken beide gebruikers over een knop om de sessie op elk moment te beëindigen. Uiteraard is een stabiele internetverbinding noodzakelijk. Daarnaast krijgen beide partijen de melding dat ze klembordsynchronisatie kunnen inschakelen. Hiermee wordt het mogelijk om eenvoudig tekst of bestanden te kopiëren en te plakken tussen beide apparaten.

Gebruiker A krijgt het volledige scherm van B in een Chrome-venster te zien.