Met de zomer in volle gang doen talloze geruchten de ronde over ziektes en gezondheidsproblemen die specifiek geassocieerd worden met dit seizoen. Sommige beweringen zijn gebaseerd op feitelijke informatie, terwijl andere slechts mythen zijn. In dit artikel gaan we dieper in op enkele veelvoorkomende feiten en fabels over ziek zijn in de zomer, om de waarheid te achterhalen en misvattingen te ontkrachten.

Fabel: Je krijgt altijd een rode kring als je de ziekte van Lyme hebt

Tussen april en september zijn er in groene gebieden een hoop teken actief. Ben je regelmatig in de bossen of duinen te vinden? Met een beetje pech word je gebeten door een teek. Wanneer deze teek de ziekmakende bacterie Borrelia met zich meedraagt, kun je door een beet de ziekte van Lyme krijgen.

Een veel voorkomende misvatting is dat een rode kring rondom de beet altijd aanwezig is bij de ziekte van Lyme. Hoewel dat vaak voorkomt, is het lang niet altijd het geval. Het is belangrijk om alert te blijven op andere ziekteverschijnselen, zoals grieperig zijn. Neem ook in dat geval contact op met je huisarts.

Ga je regelmatig naar het bos? Check jezelf altijd goed op teken en download de Tekenbeet-app (iOS & Android) van het RIVM. Deze applicatie leert je teken te herkennen, te controleren én te verwijderen.

©Jerry Callaghan

Feit: De zomergriep bestaat niet

In tegenstelling tot de populaire opvatting bestaat er geen specifieke vorm van griep die alleen in de zomer voorkomt. Griep kan het hele jaar door optreden, ongeacht het seizoen. Dat neemt niet weg dat het erg vervelend kan zijn als je vakantie wordt verpest door een virus of parasiet. Een goede hygiëne blijft ook 's zomers belangrijk. Was regelmatig je handen, om zo het risico op het verspreiden van griepvirussen te verminderen.

Fabel: Je krijgt geen huidkanker van één keer verbranden

Op een zomerse dag kan je huid al binnen tien minuten verbranden. Maar hoe erg is het als dat een keertje gebeurt? Nou, best erg. Vooral op jonge leeftijd. Uit onderzoek blijkt dat je op latere leeftijd een verhoogde kans hebt op huidkanker wanneer je als kind bent verbrand.

Beschadigde huidcellen kunnen zich naderhand kwaadaardig ontwikkelen. Huidkanker is de meest voorkomende vorm van kanker in Nederland. Natuurlijk geldt wel: hoe vaker je verbrandt, hoe groter het risico op huidkanker.

Smeren dus! Zó bescherm je jezelf tegen de zon. Vergeet ook niet de app UVLens(iOS & Android) te downloaden. De gekleurde klok laat zien wanneer je moet oppassen voor de zon. Je krijgt ook een herinnering als je je opnieuw moet insmeren.

Fabel: Je kunt ziek worden van de airco

Nee, je wordt niet ziek van te lang in de airco zitten. Een airco op zich veroorzaakt geen ziektes. Wel kan het een ziekteproces eventueel versnellen. De koude lucht kan een verkoudheid bijvoorbeeld verergeren, maar die is niet ontstaan dóór de airco. Let op: als de airco té koud en precies op jou gericht staat, kun je last krijgen van stijve spieren. Zet ‘m daarom niet kouder dan 21 of 22 graden Celsius.

Altijd al een mobiele airco willen hebben? We zetten de drie populairste exemplaren volgens kieskeurig.nl voor je op een rij:

Fabel: Zonnesteek en hitteberoerte zijn hetzelfde

Hoewel zowel een zonnesteek als een hitteberoerte wordt veroorzaakt door langdurige blootstelling aan hoge temperaturen, zijn het verschillende aandoeningen. Een zonnesteek wordt gekenmerkt door symptomen zoals hoofdpijn, duizeligheid en misselijkheid. Belangrijk is om een koele omgeving op te zoeken en jezelf (of een ander) te koelen met iets kouds.

Een hitteberoerte daarentegen is een ernstige en levensbedreigende aandoening die onmiddellijk medische aandacht vereist. Het kan gepaard gaan met verwardheid, bewustzijnsverlies en een verstoorde bloedsomloop. Bel in geval van een hitteberoerte onmiddellijk 112.

Via de EHBO-app (iOS & Android) van het Rode Kruis weet je altijd precies wat je moet doen bij een noodgeval. En om te voorkomen dat je uitdroogt, kun je via de app DrinkWaterSpots (iOS & Android) alle waterpunten bij jou in de buurt zien, zodat je je flesje gratis met water kunt bijvullen. Zorg er daarom voor dat je áltijd een drinkfles bij je hebt.

Feit: Van zwemmen in water met blauwalg kun je ziek worden

Met lekker weer is het verleidelijk om een verfrissende duik te nemen in het plaatselijke meer of de plas om de hoek. Pas wel op, want het is niet op elke plek veilig om te zwemmen. De hoeveelheid blauwalg neemt toe en die kan voor vervelende gezondheidsklachten zorgen.

Blauwalg is een bacterie die gifstoffen kan produceren in laag, opwarmend water. Zwemmen in water met blauwalg kan leiden tot huidirritatie, oogirritatie en maag- en darmklachten. Het is belangrijk om te controleren of het water veilig is voordat je gaat zwemmen, vooral op warme zomerdagen. Dat kan met de app Zwemwater (iOS & Android).

©Oleg Kovtun

Wat zijn de meest voorkomende zomerziektes?

Naast de bovengenoemde feiten en fabels zijn er nog andere gezondheidsproblemen die in de zomer vaak voorkomen. Hooikoorts is een veelvoorkomende allergische reactie op pollen van grassen, bomen en bloemen die 's zomers in de lucht zweven. Daarnaast kan reizigersdiarree optreden als gevolg van bacteriële infecties in voedsel en water tijdens vakanties. En wat dacht je van insectenbeten?

In dit artikel bespreken we de 10 meest voorkomende ziektes en kwalen in de zomer en delen we alles wat je moet weten over de symptomen, oorzaken, behandelingen én hoe je deze zomerziektes voorkomt.

Bronnen: Nederlands Lymeziekte-expertisecentrum, KWF, Rode Kruis, Rijksoverheid

Is het meertje in de buurt te vies om in te zwemmen? Zet dan lekker een zwembad in de tuin!

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!