ID.nl logo
6 feiten en fabels over ziek zijn in de zomer
© Getty Images/iStockphoto
Gezond leven

6 feiten en fabels over ziek zijn in de zomer

Met de zomer in volle gang doen talloze geruchten de ronde over ziektes en gezondheidsproblemen die specifiek geassocieerd worden met dit seizoen. Sommige beweringen zijn gebaseerd op feitelijke informatie, terwijl andere slechts mythen zijn. In dit artikel gaan we dieper in op enkele veelvoorkomende feiten en fabels over ziek zijn in de zomer, om de waarheid te achterhalen en misvattingen te ontkrachten.

Alle feiten en fabels in dit artikel:

  • Je krijgt altijd een rode kring als je de ziekte van Lyme hebt
  • De zomergriep bestaat niet
  • Je krijgt geen huidkanker van één keer verbranden
  • Je kunt ziek worden van de airco
  • Zonnesteek en hitteberoerte zijn hetzelfde
  • Van blauwalg in water kun je ziek worden
  • Wat zijn de meest voorkomende zomerziektes?

Fabel: Je krijgt altijd een rode kring als je de ziekte van Lyme hebt

Tussen april en september zijn er in groene gebieden een hoop teken actief. Ben je regelmatig in de bossen of duinen te vinden? Met een beetje pech word je gebeten door een teek. Wanneer deze teek de ziekmakende bacterie Borrelia met zich meedraagt, kun je door een beet de ziekte van Lyme krijgen.

Een veel voorkomende misvatting is dat een rode kring rondom de beet altijd aanwezig is bij de ziekte van Lyme. Hoewel dat vaak voorkomt, is het lang niet altijd het geval. Het is belangrijk om alert te blijven op andere ziekteverschijnselen, zoals grieperig zijn. Neem ook in dat geval contact op met je huisarts.

Ga je regelmatig naar het bos? Check jezelf altijd goed op teken en download de Tekenbeet-app (iOS & Android) van het RIVM. Deze applicatie leert je teken te herkennen, te controleren én te verwijderen.

©Jerry Callaghan

Feit: De zomergriep bestaat niet

In tegenstelling tot de populaire opvatting bestaat er geen specifieke vorm van griep die alleen in de zomer voorkomt. Griep kan het hele jaar door optreden, ongeacht het seizoen. Dat neemt niet weg dat het erg vervelend kan zijn als je vakantie wordt verpest door een virus of parasiet. Een goede hygiëne blijft ook 's zomers belangrijk. Was regelmatig je handen, om zo het risico op het verspreiden van griepvirussen te verminderen.

Fabel: Je krijgt geen huidkanker van één keer verbranden

Op een zomerse dag kan je huid al binnen tien minuten verbranden. Maar hoe erg is het als dat een keertje gebeurt? Nou, best erg. Vooral op jonge leeftijd. Uit onderzoek blijkt dat je op latere leeftijd een verhoogde kans hebt op huidkanker wanneer je als kind bent verbrand.

Beschadigde huidcellen kunnen zich naderhand kwaadaardig ontwikkelen. Huidkanker is de meest voorkomende vorm van kanker in Nederland. Natuurlijk geldt wel: hoe vaker je verbrandt, hoe groter het risico op huidkanker.

Smeren dus! Zó bescherm je jezelf tegen de zon. Vergeet ook niet de app UVLens(iOS & Android) te downloaden. De gekleurde klok laat zien wanneer je moet oppassen voor de zon. Je krijgt ook een herinnering als je je opnieuw moet insmeren.

Fabel: Je kunt ziek worden van de airco

Nee, je wordt niet ziek van te lang in de airco zitten. Een airco op zich veroorzaakt geen ziektes. Wel kan het een ziekteproces eventueel versnellen. De koude lucht kan een verkoudheid bijvoorbeeld verergeren, maar die is niet ontstaan dóór de airco. Let op: als de airco té koud en precies op jou gericht staat, kun je last krijgen van stijve spieren. Zet ‘m daarom niet kouder dan 21 of 22 graden Celsius.

Altijd al een mobiele airco willen hebben? We zetten de drie populairste exemplaren volgens kieskeurig.nl voor je op een rij:

Fabel: Zonnesteek en hitteberoerte zijn hetzelfde

Hoewel zowel een zonnesteek als een hitteberoerte wordt veroorzaakt door langdurige blootstelling aan hoge temperaturen, zijn het verschillende aandoeningen. Een zonnesteek wordt gekenmerkt door symptomen zoals hoofdpijn, duizeligheid en misselijkheid. Belangrijk is om een koele omgeving op te zoeken en jezelf (of een ander) te koelen met iets kouds.

Een hitteberoerte daarentegen is een ernstige en levensbedreigende aandoening die onmiddellijk medische aandacht vereist. Het kan gepaard gaan met verwardheid, bewustzijnsverlies en een verstoorde bloedsomloop. Bel in geval van een hitteberoerte onmiddellijk 112.

Via de EHBO-app (iOS & Android) van het Rode Kruis weet je altijd precies wat je moet doen bij een noodgeval. En om te voorkomen dat je uitdroogt, kun je via de app DrinkWaterSpots (iOS & Android) alle waterpunten bij jou in de buurt zien, zodat je je flesje gratis met water kunt bijvullen. Zorg er daarom voor dat je áltijd een drinkfles bij je hebt.

Feit: Van zwemmen in water met blauwalg kun je ziek worden

Met lekker weer is het verleidelijk om een verfrissende duik te nemen in het plaatselijke meer of de plas om de hoek. Pas wel op, want het is niet op elke plek veilig om te zwemmen. De hoeveelheid blauwalg neemt toe en die kan voor vervelende gezondheidsklachten zorgen.

Blauwalg is een bacterie die gifstoffen kan produceren in laag, opwarmend water. Zwemmen in water met blauwalg kan leiden tot huidirritatie, oogirritatie en maag- en darmklachten. Het is belangrijk om te controleren of het water veilig is voordat je gaat zwemmen, vooral op warme zomerdagen. Dat kan met de app Zwemwater (iOS & Android).

©Oleg Kovtun

Wat zijn de meest voorkomende zomerziektes?

Naast de bovengenoemde feiten en fabels zijn er nog andere gezondheidsproblemen die in de zomer vaak voorkomen. Hooikoorts is een veelvoorkomende allergische reactie op pollen van grassen, bomen en bloemen die 's zomers in de lucht zweven. Daarnaast kan reizigersdiarree optreden als gevolg van bacteriële infecties in voedsel en water tijdens vakanties. En wat dacht je van insectenbeten?

In dit artikel bespreken we de 10 meest voorkomende ziektes en kwalen in de zomer en delen we alles wat je moet weten over de symptomen, oorzaken, behandelingen én hoe je deze zomerziektes voorkomt.

Bronnen: Nederlands Lymeziekte-expertisecentrum, KWF, Rode Kruis, Rijksoverheid

Is het meertje in de buurt te vies om in te zwemmen? Zet dan lekker een zwembad in de tuin!

▼ Volgende artikel
Review Amazon Echo Dot Max – Betaalbare smartspeaker met Nederlandstalige Alexa
© Amazon
Huis

Review Amazon Echo Dot Max – Betaalbare smartspeaker met Nederlandstalige Alexa

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Goed
Conclusie

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Da een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Plus- en minpunten
  • Betaalbaar
  • Compacte behuizing
  • Twee actieve audiodrivers
  • Wifi6E-adapter
  • Snelle en gebruiksvriendelijke configuratie
  • Gevoelige microfoon
  • Temperatuur- en aanwezigheidssensor
  • Geen accu
  • Paarse uitvoering heeft goedkope uitstraling
  • Ongeschikt voor muziek luisteren op hoog volume
  • Onjuiste interpretatie van bepaalde stemopdrachten

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

De compacte productdoos bevat alleen een wifi-speaker, netadapter en korte handleiding.

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Vind je deze paarse versie niet zo fraai, dan kun je de witte of grijze uitvoering overwegen.

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Geef de Amazon Alexa-app toegang tot Spotify en bedien de muziek voortaan met je stem.

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

▼ Volgende artikel
Zo verklein je mappen en schijven met NTFS-compressie in Windows 11
© ID.nl
Huis

Zo verklein je mappen en schijven met NTFS-compressie in Windows 11

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Dit gaan we doen

In dit artikel ontdek je hoe je NTFS-compressie inzet om mappen of een volledige schijf kleiner te maken. Je ziet waar je de optie vindt in Windows Verkenner, welke stappen je doorloopt en wanneer deze methode wel of niet zin heeft. Ook leggen we uit hoe je een gecomprimeerde map herkent en hoe je de compressie later weer uitschakelt. Zo kun je bewuster omgaan met beperkte opslagruimte zonder je bestanden te hoeven verplaatsen.

Lees ook: Dit is er nieuw in de 25H2-update van Windows 11

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Een gecomprimeerde map herken je aan twee blauwe pijltjes in de rechterbovenhoek.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Comprimeer de map via de Eigenschappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.

Het is ook mogelijk om een volledig station te comprimeren.

Ook leuk:

Een stoomwals van Lego