ID.nl logo
Is de hoge temperatuurwarmtepomp geschikt voor jou?
© Rawf8 - stock.adobe.com
Energie

Is de hoge temperatuurwarmtepomp geschikt voor jou?

Je bent de trotse eigenaar van een charmant, karaktervol pand uit de vorige eeuw met een eiken parket of mooie vloertegels en prachtige gietijzeren radiatoren. Kun je dan van het gas af zonder ingrijpende verbouwing en zonder de huidige radiatoren te slopen? Dat kan zeker, met een hoge temperatuurwarmtepomp.

In onze andere kennisartikelen hier op ID.nl over dit onderwerp hebben we het vooral over warmtepompen die via een afgiftesysteem op lage temperatuur de woning verwarmen (zie bijvoorbeeld Wat voor typen warmtepompen zijn er?) Dat is een combinatie die goed samenwerkt met vloerverwarming of met enorme radiatoren, maar die traag op veranderingen reageert. Er zijn ondertussen ook hoge temperatuurwarmtepompen, die het huis met dezelfde snelheid verwarmen als een klassieke gasboiler. Het gaat om lucht-waterwarmtepompen die het cv-water dat door de radiatoren stroomt opwerkt tot 60-80°C. Dat betekent dat je bijvoorbeeld de oude radiatoren kunt behouden, want je oude verwarmingsketel leverde immers cv-water met dezelfde temperatuur. Hij deed dat alleen niet zo zuinig als deze warmtepomp.

Lage temperatuurverwarming

Gewone warmtepompen halen warmte uit de buitenlucht, uit de bodem of uit water. De warmtepomp drijft deze energie op zodat het cv-water een temperatuur krijgt van 35°C tot 55°C. Dat is een veel lagere temperatuur dan bij een gasboiler. Die produceert doorgaans cv-water van 60°C tot 75°C. In een laag temperatuursysteem heeft een gewone warmtepomp een groot oppervlak voor warmteafgifte nodig (vloerverwarming of erg grote radiatoren). Bovendien moet het huis perfect geïsoleerd zijn om te voorkomen dat de warmte tijdens dit proces naar buiten vliegt.

©Yuliya Shauerman

Je kunt je prachtige gietijzeren radiatoren behouden bij een hoge temperatuurwarmtepomp.

Hoge temperatuurverwarming

Hoge temperatuurwarmtepompen werken op hetzelfde verwarmingsniveau als de gasketel. Dat betekent dat wanneer de oude gas- of stookolie-ketel de deur uit moet, je die kunt vervangen door zo’n hoge temperatuurwarmtepomp zonder dat je tegelijk de radiatoren moet vervangen. Er is dus geen vloerverwarming nodig en je kunt zelfs het oude leidingwerk rustig behouden.

De radiatoren nemen de temperatuur van het water over en zorgen op twee manieren dat het binnen lekker warm blijft. Er is de warmteoverdracht door thermische straling. Als je voor de radiator gaat zitten, voel je deze stralingswarmte onmiddellijk. Dat zijn elektromagnetische golven die, als ze rechtstreeks op een oppervlak zoals een meubel of je lichaam vallen, worden omgezet in warmte. Daarnaast verwarmen ze ook de lucht die door de ruimte circuleert. Dat noemen we convectie. Door die circulatie passeert er voortdurend nieuwe lucht langs de warme radiator. Zo wordt de hele ruimte gevuld met warme lucht. Deze convectiewerking gebeurt uitsluitend bij hoge temperatuurverwarming. De hoge temperatuurwarmtepomp levert tegelijk voldoende warm water voor het bad en de douche.

Isolatie

Hoe beter een huis geïsoleerd is, hoe minder warmteverlies en energieverbruik er is. Het oude verwarmingssysteem dat je wilt vervangen is berekend op de hoeveelheid warmte die dit huis verliest. Wanneer het binnen met de oude ketel lekker warm was, dan zul je het opnieuw warm krijgen met deze warmtepomp omdat die dezelfde afgiftetemperatuur levert. Dit is dus een warmtepomp waar zelfs bij oude woningen zeker bent van het warmtecomfort. Uiteraard kun je het gasverbruik drukken door tegelijk alles beter te isoleren.

De Altherma 3H MT-HT is een hoge temperatuurwarmtepomp van Daikin. | Foto: Daikin

Nadelen

Het klinkt als een sprookje, maar er zijn nog enkele nadelen aan deze hoge temperatuurwarmtepompen. Ten eerste zijn deze toestellen duurder dan de gewone warmtepompen en die zijn al behoorlijk prijzig. Je mag gerust stellen dat een hoge temperatuurwarmtepomp meer dan 25 procent duurder is dan zijn neefje op lage temperatuur. Het prijskaartje van een hoog temperatuurwarmtepomp varieert tussen de 15.000 en 19.000 euro. Omdat dit een nogal nieuwe markt is, verwachten we wel dat die bedragen nog zullen dalen.

Een ander belangrijker nadeel van de hoge temperatuurwarmtepomp is dat hij minder efficiënt is dan het reguliere model. De prestatiecoëficient (COP) ligt lager (zie ook: Het rendement van een warmtepomp). Waar een warmtepomp met een lage temperatuur vier eenheden warmte kan produceren voor elke eenheid elektriciteit die hij verbruikt, zal een hoge temperatuurmodel gewoonlijk slechts 2,5 tot 3 eenheden warmte leveren. Kortom: de hoge temperatuurwarmtepomp verbruikt meer stroom. De huidige modellen zijn ook ongeveer 10 kilogram zwaarder, maar dat maakt voor de consument niets uit. Ten slotte is dit apparaat ook complexer, waardoor er meer kan fout gaan.

Het geheim van de hoge temperatuurwarmtepomp: CO2

Het verschil in technologie tussen beide soorten warmtepompen zit hem voornamelijk in het gebruikte koelmiddel. Het koelmiddel, of koudemiddel, is een vloeistof die gemakkelijk verdampt bij een lage temperatuur en waarvan de temperatuur stijgt door druk in de compressor. Voor de warmtepompen die hoge uitvoertemperaturen leveren, wordt een ander koudemiddel gebruikt dan voor de gewone warmtepompen, namelijk , namelijk CO2 (R744). Koolstofdioxide (CO2) is ecologisch en vanuit veiligheidstechnisch oogpunt een prima koelmiddel omdat het geen ozon afbreekt, het niet giftig is, niet brandbaar is en chemisch inactief is. Er zijn ook geen vereisten inzake recycling of afvalverwerking. Bovendien is CO2 een van de oudste koudemiddelen ter wereld. Behalve het koelmiddel zijn er uiteraard nog wat andere technische verschillen, maar daar zullen we hier verder niet op ingaan.

©Booblgum

Koolstofdioxide maakt het mogelijk dat warmtepompen hoge uitvoertemperaturen kunnen bereiken.

De CO2-paradox Het lijkt een lastige boodschap dat je voor de bestrijding van de CO2-klimaat-problematiek CO2 zou inzetten. Het heeft iets van de vijand met eigen wapens verslaan. En toch is deze paradox waar. CO2 als koudemiddel levert buitengewone mogelijkheden op en heeft veel milieutechnische voordelen. Bovendien is de hoeveelheid CO2 als koelmiddel van warmtepompen totaal verwaarloosbaar in vergelijking met de totale hoeveelheid aan CO2-emissies.

Weten welke warmtepomp bij jou past?

Doe de check op Kieskeurig.nl en je weet het binnen 5 minuten!
▼ Volgende artikel
Sony Bravia Theatre U: nekbandspeaker die samen tv-kijken prettiger maakt
© Sony
Huis

Sony Bravia Theatre U: nekbandspeaker die samen tv-kijken prettiger maakt

Samen tv-kijken terwijl één van de twee wat slechter hoort? Dat leidt vaak tot gedoe over het volume. Wat voor de één te zacht is, is voor de ander te hard. Moet een van de twee dan maar een koptelefoon op? Da's ook weer zo ongezellig. Met de Bravia Theatre U wil Sony dat probleem verhelpen. Deze draadloze nekbandspeaker stuurt het tv-geluid direct naar de oren, terwijl omgevingsgeluiden hoorbaar blijven.

De Bravia Theatre U (adviesprijs 284 euro) rust losjes op de schouders en richt het geluid direct op de oren. Zo klinken stemmen en muziek helder, terwijl de drager gewoon hoort wat er om hem heen gebeurt. Tijdens het tv-kijken blijven dialogen goed verstaanbaar, ook als het volume voor de rest van het gezin op normaal niveau staat – geen discussie meer over standje 'burenruzie'. Tv-kijken, bellen of luisteren naar een podcast kan zo comfortabel, zonder dat anderen daar last van hebben.

©Sony

De speaker is voorzien van Voice Clarity-technologie, die stemmen extra duidelijk weergeeft. Dankzij de lage vertraging tussen beeld en geluid blijft alles synchroon, wat prettig is bij films en games. De Bravia Theatre U is licht, spatwaterbestendig (IPX4) en geschikt voor gebruik met hoortoestellen. De accu is via USB-C snel op te laden en schakelt automatisch uit wanneer de speaker niet wordt gebruikt.

Via bluetooth kan de nekband aan meerdere apparaten tegelijk worden gekoppeld, bijvoorbeeld aan een tv en smartphone. Met de 360 Spatial Sound Personalizer is het geluid verder aan te passen aan persoonlijke voorkeuren.

©Sony


Wat is een nekbandspeaker?

Een nekbandspeaker is een lichte luidspreker die om de schouders rust. Het geluid wordt richting de oren gestuurd, zodat de drager helder geluid hoort zonder afgesloten te zijn van de omgeving. Dat maakt het een alternatief voor koptelefoons, vooral voor wie moeite heeft met verstaanbaarheid of comfort.


▼ Volgende artikel
Sideloading: shoppen buiten de officiële app-winkels
Huis

Sideloading: shoppen buiten de officiële app-winkels

Wanneer je een app installeert op je Android- of iOS-apparaat, doe je dat meestal via de officiële appwinkels Google Play of App Store. Dat is prima, maar je kunt apps ook op andere plekken downloaden en (handmatig) installeren. Dit wordt ‘sideloading’ genoemd. Waarom zou je dat doen en hoe doe je dat?

In dit artikel lees je:
  • Waarom je apps normaal gesproken via de officiële winkels installeert

  • Wanneer en waarom je toch alternatieve apps kiest

  • Hoe sideloading werkt op Android, inclusief apk’s en bundels

  • Welke alternatieve winkels en bibliotheken er zijn

  • Welke veiligheidsmaatregelen je kunt nemen

  • Hoe sideloading sinds de DMA ook op iOS mogelijk is

  • Welke voorwaarden en stappen daarbij horen

De belangrijkste redenen om apps via de officiële webwinkels van Android (Google Play) of Apple (App Store) te installeren zijn het ruime aanbod, makkelijke installatie, hogere veiligheidsnormen, regelmatige updates, stabiele werking en automatische back-ups en herstel. Toch zijn er ook redenen om elders te kijken, los van eventuele principiële overwegingen.

Zo kan een app niet beschikbaar zijn in je regio, of zoek je een specifieke versie die daar niet meer wordt aangeboden. Het kan ook gaan om een app die door Apple of Google wordt geweigerd, of om een testversie, opensource-app of een app die voorlopig enkel buiten het commerciële aanbod bestaat. Een voorbeeld van deze laatste is de Android-app Fiets of Niets. Deze hebben we zelf gebouwd met AI-tools en kun je als apk-bestand (Android PacKage) downloaden via www.kwikr.nl/fietsofniets (pak het zip-bestand uit). Deze app geeft je een zevendaagse weersvoorspelling op elke locatie, met temperatuur, zonne-uren, windkracht en regenkans. Je kunt zelf instellen welke onderdelen je het belangrijkst vindt.

We vertellen hieronder hoe je alternatieve apps installeert in Android. Daarna leggen we uit hoe je dit op iOS doet. Je doet dit natuurlijk wel op eigen risico.

Fiets of niets: een voorbeeld van een app die alleen als apk-bestand beschikbaar is.

Android:

Alternatieve appwinkels

Bij de app Fiets of Niets bijvoorbeeld moet je dus zelf het appbestand te downloaden en te installeren, maar er zijn ook alternatieve appwinkels waarin dit proces geautomatiseerd verloopt. Populaire voorbeelden zijn F-Droid (beperkt aanbod, enkel opensource-apps), Aurora Store (een spiegel van de Play Store, Google-account niet vereist) en Aptoide (gedecentraliseerde appstore met wisselende betrouwbaarheid per winkel). Aangezien deze winkels niet in de Play Store staan, moet je ze eerst handmatig downloaden en installeren via hun websites.

Daarnaast bestaan er ook appstores die veel weg hebben van appbibliotheken, zoals APKMirror, APKPure en Uptodown. Hieruit kun je apps selecteren en afzonderlijk downloaden. Elk van deze aanbieders biedt trouwens ook een eigen app aan, respectievelijk APKMirror Installer, APKPure App en APK Installer by Uptodown, die het installatieproces, en vaak ook het updateproces, van apps vereenvoudigen. Zulke installer-apps zijn trouwens noodzakelijk voor het installeren van zogeheten Android-app Bundels, zoals apkm (van APKMirror), xapk (apk met eXtra bestanden en data; vaak bij APKPure) en apks (het officiële Bundle-formaat met alle nodige 'Splits'). Deze installer-apps zijn (ook) beschikbaar in de officiële Google Play Store.


Apkpure: ergens tussen app-bibliotheek en -store.

Handmatige installatie

We tonen eerst hoe je handmatig een apk-bestand downloadt en installeert. We doen dit met de app Uptodown App Store, al had dit bijvoorbeeld net zo goed het apk-bestand van Fiets of Niets kunnen zijn.

Surf op je smartphone naar https://en.uptodown.com en zoek de gewenste app op. Tik op de groene downloadknop. Je krijgt waarschijnlijk een standaardmelding dat het bestand mogelijk schadelijk is. Als je zeker bent dat het om bonafide software gaat (zie ook verder), tik je op Toch downloaden.

Het apk-bestand staat nu in de map Downloads. Deze kun je ook benaderen vanuit je browser door op de drie puntjes te tikken en Downloads te kiezen. Tik vervolgens op het gedownloade bestand. Vraagt Android met welke app je dit wilt openen, kies dan Pakket-installatie.

De kans is groot dat er een melding verschijnt dat je toestel geen toestemming geeft om apps van deze bron (je browser) te installeren. Tik hier dan op Instellingen en zet de schuifknop bij Machtiging toestaan op Aan. Bevestig vervolgens met Installeren. Even later is de installatie klaar en kun je de app openen.

Bij het downloaden van een uitvoerbaar bestand moet je altijd alert zijn.

Android-app Bundle

Apk-bestanden kun je dus vrij eenvoudig handmatig installeren via het ingebouwde pakketbeheer. Voor gebundelde apps heb je meestal een gespecialiseerdere installer nodig. We nemen de game Worms Zone (Hungry Snake) op de site van APKMirror als voorbeeld. Tik op de app, kies Scroll to available downloads, selecteer een download en tik op Download APK Bundle. Open daarna de downloadsectie van je browser om te controleren of het APKM-bestand gedownload is.

Om dit te installeren, kies je een van de eerder genoemde installers. We nemen hier APK Installer by Uptodown als voorbeeld. Na installatie geef je de gevraagde machtigingen, open je de app en tik je op Install Apps. De installer doorzoekt nu je Downloads-map en vindt alle apk-gerelateerde bestanden, waaronder het gedownloade apkm-bestand van Worms Zone. Tik op Install bij dit bestand en bevestig met Installeren. Even later kun je de app openen.

Uptodowns APK Installer kan ook met apkm-bestanden overweg.

Veiligheidsmaatregelen

Aan sideloading hangt altijd een zeker risico, maar dat kun je sterk beperken door enkele zaken goed op te volgen. Controleer eerst hoe betrouwbaar de ontwikkelaar en de alternatieve bron zijn. Ga na of de bron bekend is en positief besproken wordt op Android-fora en of ze transparant is over updates en changelogs. Laat het apk-bestand, indien mogelijk, eerst scannen door een gratis online virusscanner als VirusTotal (www.virustotal.com) of gebruik de app VirusTotal Mobile (beschikbaar in de Play Store). Vergelijk ook online app-screenshots, neem een aantal recensies en gebruikerservaringen door, en ga het aantal downloads van de app na.

Zorg dat geïnstalleerde apps up-to-date blijven en controleer of updates extra machtigingen vragen. Dit kun je ook na installatie nagaan via Instellingen / Apps. Tik op Alle [n] apps zien, scrol naar de app, tik erop en kies Rechten. Hier kun je machtigingen eventueel ook intrekken of opnieuw toestaan.

Je kunt instellen dat Google Play Protect ook gesideloade apps controleert. Open de Play Store, tik rechtsboven op je profielicoon, kies Play Protect en tik op het tandwiel. Schakel Apps scannen met Play Protect in en eventueel ook Detectie van schadelijke apps verbeteren.

Wil je na het downloaden voorkomen dat een bepaalde bron, zoals je browser, nog apk-bestanden mag installeren, ga dan naar Instellingen / Apps / Speciale app-toegang / Onbekende apps installeren, selecteer de bron (bijvoorbeeld Chrome) en schakel Toestaan van deze bron weer uit.

Tot slot, vertrouw je een geïnstalleerde app niet helemaal of heb je deze niet langer nodig, verwijder deze dan van je toestel.

De app Virustotal Mobile haalt geïnstalleerde apps door tientallen virusscanners.

iOS:

DMA

Terwijl sideloading op Android altijd al mogelijk was, heeft Apple zich daar lang tegen verzet. Officieel om veiligheidsredenen, maar ook om de eigen inkomsten via de App Store (30 procent commissie) te beschermen. Sinds maart 2024 staat Apple onder druk van de EU en de Digital Markets Act (DMA) beperkte vormen van sideloading toe. In de EU kun je nu apps installeren via alternatieve appwinkels (vanaf iOS 17.4) of eventueel rechtstreeks vanaf een website (vanaf iOS 17.5), hoewel er via deze laatste methode nauwelijks apps beschikbaar zijn (wegens de strenge voorwaarden van Apple).

Apple eist dat alternatieve apps 'genotariseerd' zijn, wat betekent dat ze vooraf zijn gescreend op veiligheid (zie ook via www.kwikr.nl/macveilig). Als gebruiker moet je ook expliciet toestemming geven voor de ontwikkelaar. We tonen hieronder hoe je dat doet. Let wel: alternatieve apps ondersteunen wellicht geen functies als 'Vraag om te kopen' of 'Delen met gezin'.

Onder druk van de DMA: ook apps buiten de officiële App Store om.

Controle

Om er zeker van te zijn dat je iPhone aan alle voorwaarden voldoet, controleer je eerst het versienummer. Open Instellingen, ga naar Algemeen / Info en kijk of je iOS-versie 17.4.x (voor alternatieve appwinkels) of 17.5.x (voor webdistributie) of hoger gebruikt (afbeelding 7). Voer indien nodig een software-update uit.

Aangezien sideloading alleen binnen de EU mogelijk is, open je ook Privacy en beveiliging / Locatievoorzieningen / Systeemvoorzieningen en schakel je iPhone-analyse en Deel mijn locatie in.

iOS-versie 18.4.1: dat zit goed.

Alternatieve appwinkel

Alles is nu klaar om een alternatieve appwinkel te installeren. Open Safari en surf naar een erkende winkel, zoals AltStore PAL, Setapp Mobile of Epic Games Store.

We nemen AltStore PAL als voorbeeld. Op de site tik je op Get AltStore en daarna twee keer op Download. Er verschijnt waarschijnlijk een melding, tik dan op OK. Ga vervolgens naar Instellingen, tik bovenaan op de melding Sta de apps van AltStore, LLC toe en bevestig met Toestaan. Ga daarna terug naar de webpagina en tik opnieuw op Download, gevolgd door Installeer appmarktplaats en bevestig met je Face ID of Apple-code. Open de nieuwe app AltStore. Tik hier bijvoorbeeld op Browse, kies een gratis app, tik op Free en bevestig met Install <appnaam> en daarna met Installeer app. Je kunt de app nu starten.

Installatie met een link via webdistributie verloopt op vergelijkbare wijze: tik op de downloadlink, keur de ontwikkelaar goed vanuit (het bericht in de) Instellingen en tik nogmaals op de link.


Je moet wel even bevestigen dat je deze alternatieve appstore vertrouwt.