Het vakantieseizoen komt eraan en het is tijd om er weer op uit te trekken. Ga je met de caravan of camper op vakantie en wil je er koeltjes bij zitten? Dan kun je ervoor kiezen om een airconditioningsysteem aan te schaffen. Maar wat is er allemaal mogelijk voor je camper of caravan?

Wie tijdens warme dagen in een camper of caravan zit, weet hoe lastig het kan zijn om de boel koel te houden. Een raam openzetten heeft eigenlijk geen zin en een ventilator helpt meestal ook niet. Maar net als in de auto of in je huis is het ook voor een caravan of camper mogelijk om een airconditioningsysteem te gebruiken. De aanleg ervan is – afhankelijk van het gekozen model - relatief eenvoudig en je hebt de keuze tussen mobiele en permanente systemen. Zo maak je kamperen nog even een beetje comfortabeler.

Ruimtebeperking

De ruimte in een caravan of camper is natuurlijk beperkt en alle vrije ruimte die je wél beschikbaar hebt, wil je natuurlijk optimaal benutten. Bij de aanschaf van een aircosysteem is het dus van belang welk model je kiest. Globaal kun je voor een caravan of camper kiezen uit vier soorten systemen:

• Dak-airco's
• Bank-airco's
• Split airco's
• Mobiele airco's

Elk systeem heeft zo zijn eigen voor- en nadelen en ook de prijzen lopen erg uiteen. Verder is de manier van monteren ook verschillend. We nemen de diverse typen airco's voor caravans en campers met je door.

Dak-airco

De naam zegt het natuurlijk al: dit type airconditioning wordt op het dak van je camper of caravan gemonteerd. Dat kan door er apart een gat voor te (laten) maken in je dak of de airco te monteren in de opening van een bestaand dakraam. Besef wel dat wanneer je een airco-unit plaatst op de plek van een dakraam, je een stuk daglicht van boven kwijt bent. Bovendien kun je dat dakraam dus ook niet meer openen voor luchtcirculatie. Het plaatsen in het frame van een bestaand dakraam is echter wel de meest eenvoudige oplossing, omdat de gangbare systemen vrijwel allemaal binnen de bestaande formaten voor dakramen van caravans en campers passen: 40 bij 40 centimeter. Dat is dus de meest logische plaats om een airco te plaatsen.

Wanneer je er toch voor kiest om een airco op een andere positie op je dak te plaatsen, dan moet je de plek waar je een nieuw gat laat maken, ook extra verstevigen. Niet ieder dak is overal even sterk, dus daar moet je wel rekening mee houden, ook met de extra kosten die hierbij komen kijken. Vergeet ook niet dat het grootste gedeelte van een dak-airco weliswaar op het dak van de caravan ligt, maar dat je ook op het plafond aan de binnenzijde ruimte moet vrijhouden.

©Tomasz Zajda

Zit de airco-unit (te) dicht bij een deur, bijvoorbeeld van het toilet of van opbergkastjes, dan bestaat de kans dat zo’n deur misschien niet helemaal open kan. Iets om rekening mee te houden bij het plaatsen.

Maar let vooral ook op de hoogte van de opbouw: het kan zomaar zijn dat de caravan of camper tussen de 20 en 30 cm hoger wordt door de plaatsing van een dakairco en dat kan misschien nét te hoog zijn voor sommige bruggen en tunnels maar ook garages of parkeerterreinen met een beperkte doorrijhoogte. Ook kan een dakairco de dynamiek van je caravan wat aanpassen en heeft de wind iets meer invloed op de rijprestaties.

Voordelen
• Kan mooi worden weggewerkt
• Koelt in één keer een groot oppervlak
 
Nadelen
• De gewichtsverdeling van de caravan of camper verandert
• Je kunt daglicht verliezen
• Niet alle dakconstructies zijn geschikt

Bank-airco

Een bank-airco is een compact airconditioningsysteem dat je plaatst onder een bank, een bed of opbergruimte in je camper of caravan. Dit systeem bestaat uit een enkele unit met doorgaans aansluitingen voor drie koude-luchtslangen die je op de gewenste plekken in je camper of caravan kunt laten uitmonden. Hoewel de airco-unit relatief klein is – zo tussen de 30 en 40 centimeter breed en 60 centimeter lang – komt er nog wel wat installatiewerk bij kijken, niet in de minste plaats vanwege de aanleg van de luchtslangen.

©Truma

Want hoewel deze slangen erg lijken op de ringslangen die worden gebruikt bij een bestaand lucht- en verwarmingssysteem in een caravan of camper, maakt de unit gebruik van een eigen systeem. Die slangen moet je dus door de ruimte heen aanleggen, en laat je uitmonden op de plekken waar je gekoelde lucht wil hebben. Bij een bank-airco worden de luchtslangen niet meegeleverd, omdat de lengte daarvan natuurlijk afhankelijk is van de manier waarop de airco-unit wordt geïnstalleerd en de plek waar de koele lucht moet uitkomen.

Lees ook: Deze 10 elektrische auto's zijn uitstekende caravantrekkers

Verder heb je ook eindstukken nodig, waarmee je de koude-luchtslang aan het einde mooi kunt afwerken in de wanden, en beugels om de slangen op verschillende punten vast te kunnen zetten. Die extra kosten moet je dus meenemen in het totaalplaatje. Een veelgehoorde klacht van bank-airco's is dat deze relatief veel lawaai maken. Het is aan te raden om geluidsdemping toe te (laten) passen bij de montage.

Voordelen
• Betaalbaar systeem
• Laag gewicht
• Hoofd-unit uit het zicht te plaatsen

Nadelen
• Meerwerk voor het aanleggen van de luchtslangenen uitsparingen
• Neemt opslagruimte in beslag
• Geluidsdemping aan te raden

Op zoek naar een airco voor thuis? Dit zijn de mogelijkheden:

Split airco

Een split airco is een systeem dat je plaatst aan de binnen- en buitenkant van het klapraam van je caravan of camper. Het systeem bestaat uit twee delen. De buiten-unit wordt via raambeugels aan de buitenzijde van het raam geplaatst en met stelschroeven aan de onderzijde steunt de buiten-unit tegen de buitenzijde van je caravan of camper aan. Met die stelschroeven kun je de unit waterpas zetten.

De buiten-unit is via een dunne, platte slang met de binnen-unit verbonden. Die slang is zo dun dat je het raam in nog een stukje kunt sluiten, in ieder geval tot het punt waarop de beugels in het raamkozijn hangen; dat is meestal de eerste openingsstand van de grendel van het raam.

De binnen-unit kun je bij de meeste split airco-systemen aan dezelfde raambeugels als de buiten-unit hangen. Je kunt hem echter ook los op een andere plek in de caravan of camper zetten, maar daarbij is de lengte van de slang die naar de buiten-unit gaat, de beperkende factor. De buiten-unit zorgt ervoor dat de warme lucht naar buiten wordt geblazen en het binnenste deel blaast koele lucht de ruimte in.

©Sven Scholten | www.eurom.nl

Het grootste voordeel van een split airco-systeem is dat je deze zelf relatief eenvoudig kunt monteren. Het is echter geen permanent systeem en moet dus worden afgebroken zodra je weer vertrekt van de kampeerplek. Een ander voordeel is de prijs: tussen de 400 en 800 euro, afhankelijk van het vermogen.

Voordelen
• Zeer eenvoudige installatie
• Betaalbaar
• Kan worden meegenomen naar andere caravan/camper

Nadelen
• Moet worden afgebroken bij vertrek
• Neemt aan de buitenzijde meer ruimte in beslag

Mobiele airco

Tot slot noemen we nog een ander type airco, dat niet speciaal bedoeld is voor caravans en campers, maar voor deze leefruimten toch interessant kan zijn: mobiele airco’s. Met een mobiele airco heb je een kant-en-klaar systeem dat geen installatie vereist en vrijwel direct kan worden gebruikt. Een mobiele airco bestaat uit een verrijdbare unit met een eigen afvoerslang voor de warme lucht. Het systeem blaast koude lucht de ruimte in door middel van een ventilator en heeft koelmiddel nodig om de lucht koud te krijgen. Het principe van een mobiele airco is dus vrij eenvoudig en je hoeft niet veel te doen om het systeem werkend te krijgen.

Lees ook: Op zoek naar een airco voor thuis? Dit zijn je opties.

Wel moet de afvoerslang altijd naar buiten worden geleid, omdat hier de warme en ook vochtige lucht wordt afgevoerd. Omdat die afvoerslang doorgaans een vrij grote diameter heeft, moet het raam waaruit de buis hangt, een vrij grote opening hebben. Er zijn ook mobiele airco's die op koelwater werken; deze systemen hebben geen afvoerslang nodig.

©hadrian-ifeelstock

Mobiele airco’s zijn relatief betaalbaar, afhankelijk van het soort en het vermogen. Qua transport is een mobiele airco wellicht wat minder handig, want doorgaans moet je deze – afhankelijk van het type – rechtop vervoeren. Voor een lange vakantie of van plek naar plek verkassen met een camper is dit een minder fraaie optie.

Voordelen
• Betaalbaar
• Direct klaar voor gebruik
• Licht en verplaatsbaar

Nadelen
• Kan lastiger te vervoeren zijn
• Neemt wat ruimte in
• Minder koelvermogen dan dak- of split airco

Koelvermogen

Ieder aircosysteem heeft een bepaald koelvermogen en hoe hoger het koelvermogen, des te groter de te koelen ruimte kan zijn. Koelvermogen wordt uitgedrukt in watt en in BTU (British Thermal Units) per uur. Ga uit van de volgende vuistregel voor het bepalen van het vermogen in watt. Je hebt tussen de 30 en 50 watt per kubieke meter nodig om een ruimte te koelen. Je meet dus eerst de ruimte op waarvoor de airco geschikt moet zijn.

We gaan er voor het gemak van uit dat je met een airco-unit de gehele leefruimte van je camper of caravan wil koelen. Je meet dan het aantal kubieke meters van die ruimte door de hoogte, breedte en lengte met elkaar te vermenigvuldigen. Stel dat je caravan 1,80 meter breed is, 4,70 meter lang en 2 meter hoog, dan is de inhoud 16,92 kubieke meter (180cm x 470cm x 200cm). In dit geval heb je dan een aircosysteem met een vermogen van tussen de 500 watt (16,92m³ x 30 watt) en 800 watt (16,92m³ x 50 watt) nodig om die ruimte goed te kunnen koelen.

Zoek je een airco op basis van de BTU-specificaties? Dan is het 't makkelijkst als je de BTU eerst converteert naar watt om van dezelfde rekenmethode als hierboven gebruik te maken. 1 watt staat gelijk aan 1,31 BTU/h. In ons voorbeeld heb je een airco nodig met een vermogen van tussen de 655 BTU/h en 1048 BTU/h.

Luchtverplaatsing

Het is ook belangrijk om te weten hoe snel een airco-unit de ruimte kan koelen; de zogeheten luchtverplaatsing. Ook deze informatie vind je terug bij de specificaties van een airco en wordt aangeduid met aantal kubieke meters per uur, bijvoorbeeld 300 m³/h. In dit geval kan de airco in een uur tijd dus een ruimte van 300 kubieke meter verkoelen.

Verbruik

Het energieverbruik van een aircosysteem hangt sterk af van het model en hoe vaak je de airco gebruikt. Over het algemeen verbruikt een aircosysteem relatief veel energie, maar voor campers en caravans zijn de systemen zo zuinig mogelijk. Maar ook voor deze ruimtes geldt dat hoe groter het koelvermogen is, des te meer ze verbruiken. Bij de aanschaf van een aircosysteem let je op de volgende zaken:

Let op de capaciteit

Om zo zuinig mogelijk je ruimte te koelen, is het belangrijk dat je een systeem aanschaft dat qua koelvermogen - zie hierboven - goed is afgestemd op jouw leefruimte. Als het koelvermogen te laag is, dan moet de airco langer en harder werken om de gewenste temperatuur te halen. Dat gaat ten koste van het verbruik. We raden dan ook aan om je te laten informeren door een caravan- of camperbedrijf dat is gespecialiseerd in de installatie van airco's.

Ampèrage

Op een vaste verblijfplaats op vakantie sluit je je camper of caravan aan op de stroomvoorziening van je kampeerplaats. Maar iedereen die al wat langer kampeert, weet dat het aantal ampère dat je kunt aansluiten op de stroomvoorziening niet oneindig is. Op de camperplaats is het dus belangrijk om rekening te houden met het ampèrage, oftewel de stroomsterkte van de elektrische aansluitingen. Dit is omdat het totale stroomverbruik van alle aangesloten apparaten niet hoger mag zijn dan het beschikbare ampèrage.

Bij de meeste kampeerplaatsen of door de beheerder van het park wordt verteld wat het beschikbare ampèrage is op je plek. Maar hoe weet je nu wanneer je die grens (bijna) bereikt? Dat kun je berekenen aan de hand van het vermogen.

Een rekenvoorbeeld:
Stel dat je een aircosysteem hebt met een vermogen van 560 watt. Door die 560 watt te delen door het voltage - we gaan voor het gemak uit van 230 volt - dan is de stroomsterkte van deze airco:

560 / 230 = 2,4 ampère

Als voorbeeld voor de bovenstaande airco hebben we gekozen voor een mobiele, losse airco. Een dak-, bank- of split-airco-systeem heeft vaak een hoger vermogen, dus ook dat is iets om bij de aanschaf rekening mee te houden.

Geluidsproductie

Aircosystemen maken geluid, dat is een gegeven. Alleen hoe hard en hoe storend dat is, verschilt per type. Bij een spit-aircosysteem kan het zijn dat de buiten-unit wat lawaai maakt, net als bij een op het dak gemonteerde unit. En dat is niet alleen vervelend voor jou, maar wellicht ook voor je buren op de camping. Laat je dus goed informeren over de verschillende systemen en de bijbehorende geluidsproductie, ook in de caravan.

Tefal lanceert een compact model tosti-ijzer dat met allerlei extra platensets te gebruiken is voor allerlei gerechten: van panini's en wafels in allerlei vormen en maten tot aan donuts en madeleines. Is de Snack Collection echt zo veelzijdig? ID.nl ging ermee aan de slag.

Tafelgrills en tosti-apparaten zijn in bijna elk huishouden te vinden. Vaak gaat het om apparaten met een geribbelde grillplaat boven en onder, waar je je tosti tussen legt om die een paar minuten erna bruin en krokant uit te halen, met een lekker warme vulling. Het zijn eenvoudige apparaten die goed zijn in waarvoor ze ontwikkeld zijn. Meer dan je tosti erin maken kan vaak niet. Tefal komt nu met de compacte Snack Collection, een apparaat dat je koopt met twee bijgeleverde typen grillplaten en nog eens kunt uitbreiden door losse sets erbij te kopen.

©Saskia van Weert

Testexemplaar en meegeleverde platen

Ter review ontving de redactie een blauw testmodel, voorzien van twee grill/panini-platen (één boven, één onder in het apparaat) en twee platen om Brusselse wafels mee te maken. De Snack Collection is met zijn 28,5 centimeter breedte, 20,6 centimeter lengte en 34,5 centimeter hoogte een betrekkelijk klein apparaat dat makkelijk op te bergen is. Het snoer is aan de onderkant op te bergen, er zit een aan-uitknop aan de voorzijde, net als een vergrendeling om het ijzer op slot te zetten. Ook zit er een lampje aan de voorzijde dat groen oplicht als het apparaat is voorverwarmd. Hij heeft een vermogen van 700 watt en een maximale temperatuur van 230 graden. De temperatuur is niet handmatig in te stellen.

©Saskia van Weert

Inhoud van de doos en wisselen van platen

In de machine zit al een set grillplaten. Verder vind je in de doos twee verpakkingen die nog het meest doen denken aan videobandhoezen van vroeger. Ze zijn van harde kunststof en gaan wat lastig open. De ene doos is uiteraard leeg, want daar zaten de panini-platen in, maar we vinden er wel een receptenboekje in. In de andere doos zit de uitbreiding; in ons testexemplaar zijn dat de wafelplaten. De platen zijn los te halen uit de machine via een knopje boven en onder, en de platen kunnen er op maar één manier in vastklikken. Je kunt ze dus niet verkeerd bevestigen. Ze mogen in de vaatwasser; de machine zelf uiteraard niet.

©Saskia van Weert

Gebruik en bediening

Zoals wel vaker bij dit type apparaten is de werking enorm simpel. Je bevestigt de gewenste platen in de machine, doet de stekker in het stopcontact en zet hem aan. Dan wacht je tot het groene lampje aangaat, open je de machine, doe je je gerecht erin, sluit je alles weer netjes en wacht je tot je eten klaar is. Eet smakelijk!

©Saskia van Weert

Test: tosti's

De bijgeleverde grill/panini-plaat is net wat te klein voor een reguliere tosti van boterhammen uit de supermarkt; het korstje steekt net wat boven de plaat uit. Maar dat bleek voor het resultaat niet uit te maken: alle geteste tosti’s kwamen prima uit de Tefal. Opwarmen duurde wel wat lang, ongeveer 4 minuten.

Lees ook: Gezonde tosti’s om de hele middag op door te gaan

Test: panini

De test met een panini had wat voeten in de aarde. De supermarkten in onze woonplaats verkochten geen panini-broodjes, maar een XL-shop in een andere plaats wel. Panini-broodjes zijn hoger dan normale afbakbroodjes en standaard voorzien van grillstrepen. Het deksel van de Snack Collection moest wel wat worden aangedrukt om de machine te kunnen sluiten met de vergrendeling, maar ook dat verliep verder prima.

Schoonmaken en opbergen 

De platen komen weer brandschoon uit de vaatwasser en klikken makkelijk vast in het apparaat. Door de betrekkelijk kleine afmetingen van dit keukenapparaat is het makkelijk op te bergen.

©Tefal

Uitbreidingssets (assortiment)

Dan de uitbreidingssets. Deze hebben we niet kunnen testen, maar zijn uiteraard te bekijken via de site van Tefal. Er is een aantal platen voor tosti’s in bijzondere vormen, zoals een schelpvorm of juist meteen als driehoek. Verder zijn er onder meer vormen voor bagels te verkrijgen. Tefal mikt duidelijk op een internationaal publiek, want er is ook een vorm voor madeleines (Franse zoete cakejes) verkrijgbaar.

Conclusie

De Tefal Snack Collection is een compact tosti-apparaat met verwisselbare platen, bedoeld voor wie met één toestel meerdere snacks wil maken. In de test leverde het apparaat nette resultaten op: tosti's kwamen goed uit de grill en panini's lukten eveneens prima na het sluiten met de vergrendeling. De platen klikken stevig vast, zijn uitneembaar en kunnen in de vaatwasser. Dankzij het kleine formaat en het opbergsysteem voor het snoer is het toestel eenvoudig weg te zetten. Het apparaat heeft een vermogen van 700 watt, een maximale temperatuur van 230 graden en een indicatielampje dat aangeeft wanneer voorverwarmen is voltooid.

Aandachtspunten: het grillvlak is aan de krappe kant voor standaardboterhammen, de opwarmtijd ligt rond de 4 minuten en de temperatuur is niet handmatig regelbaar. De uitbreidingsmogelijkheden zijn groot (onder meer wafels, donuts, madeleines en bagels), maar deze extra platen zijn in deze test niet inhoudelijk beoordeeld.

Per saldo is de Snack Collection een praktisch en ruimtebesparend apparaat voor de liefhebbers van tosti's die ook graag eens experimenteren met andere bereidingen.

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.