De isolatie van je huis bijvoorbeeld, of je budget. Een warmtepomp waarmee in het ene huis veel bespaard kan worden, kan in een ander huis veel minder winst opleveren. Dat komt omdat veel factoren een rol spelen: hoe goed je huis geïsoleerd is bijvoorbeeld, of je budget. Om te weten of een warmtepomp iets voor jou is, moet je de belangrijkste voor- en nadelen kennen. Die hebben we hier voor jou op een rij gezet.

Pluspunten

+ Lagere gebruikskosten
In vergelijking met verwarmingssystemen die werken op basis van verbranding, zijn warmtepompen goedkoper in verbruik. Voor elke kWh elektriciteit die je verbruikt met een warmtepomp krijg je 4 kWh terug. Of als je het in portemonnee-termen vertaalt:  voor elke euro die je betaalt, krijg je 4 euro aan energie in de plaats. Hoe energiezuiniger het systeem, hoe groter de besparing is. Met een hybride warmtepomp bespaar je gemiddeld 300 euro per jaar, met een lucht-water warmtepomp jaarlijks minstens 500 euro en de besparing met een bodem-watersysteem bedraagt tussen de 800 en 1000 euro per jaar rekenen. Deze cijfers zijn gebaseerd op prijsniveau juli 2022. 

+ Minder onderhoud
Eén keer per jaar moet je bepaalde details van het systeem controleren. Dat kun je gemakkelijk zelf doen. Warmtepompen hebben nu eenmaal minder onderhoud nodig dan verwarmingssystemen met een brander. In de meeste gevallen volstaat het om het systeem om de drie of vijf jaar door een technicus te laten nakijken. 

+ Veiliger
Een warmtepomp is veiliger dan een systeem dat gebaseerd is op verbranding. Ze zijn veilig te bedienen omdat ze afhankelijk zijn van elektriciteit en niets verbranden. Dit argument geldt uiteraard niet voor de hybride-opstelling. Er is ook geen opslagtank voor stookolie nodig en bij een full-electric systeem is zelfs de schoorsteen overbodig. 

+ Minder uitstoot
Een warmtepomp vermindert de CO2-uitstoot en zet energie efficiënt om in warmte. Met een warmtepomp bespaar je 25 tot 55 procent op je CO2-uitstoot voor verwarming en warm water.

+ Ook koeling
Tijdens de warme periodes kunnen warmtepompen het proces van hun werking omkeren. In combinatie met vloerverwarming zorgen ze voor een koele vloer. Lucht-luchtwarmtepompen kunnen in de zomer omschakelen zodat ze als een airco werken. De keerzijde van de airco-modus is dat die na een paar weken al gauw een paar honderd kilowattuur meer stroom verbruikt. 

+ Levensduur
De levensduur van warmtepompen is relatief lang. De gemiddelde levensduur ligt ergens rond 15 jaar, maar bijvoorbeeld bodem-watersystemen gaan gerust 35 jaar mee. 

+ Subsidiemogelijkheden
Je kunt subsidie aanvragen voor het aanschaffen van een warmtepomp. Hiermee wordt dus een deel van de aanschafkosten vergoed. Alle voorwaarden en het stappenplan om de subsidie aan te vragen vind je op de website van Milieu Centraal. Voor een hybride warmtepomp op buitenlucht ontvang je tussen de 1.950 en 3.000 euro subsidie. Voor een volledige lucht-water-warmtepomp varieert het subsidiebedrag tussen 1.950 tot 3.750 euro. Voor een dure bodem-waterwarmtepomp start het subsidiebedrag bij 3.750 euro en dit loopt op tot 5.100 euro. Dit zijn de bedragen zoals ze in augustus 2022 van kracht waren.

Minpunten

- Kostprijs
Veel mensen slikken wanneer ze de prijs van de warmtepomp horen. Het blijft een stevige investering die je pas op lange termijn terugverdient. Net als bij zonnepanelen moet je argwanend zijn tegenover verkopers die een snelle terugverdientijd beloven. De prijs van een warmtepomp ligt hoger dan die van een traditionele cv-ketel. Een kwalitatieve lucht-waterwarmtepomp kost ongeveer 12.000 euro. Tel daarbij nog 4.000 euro aan plaatsingskosten. Dan mag je erop rekenen dat alles na dertien jaar is terugverdiend. Voor een bodem-waterwarmtepomp betaal je 17.000 euro en nog eens 8.000 euro voor de plaatsing. Daar ligt de terugverdientijd op veertien jaar. Een hybride warmtepomp kost ongeveer 7.000 euro en daar mag je 2.000 euro plaatsingskosten bij optellen. Die heb je na zeven jaar terugverdiend. De prijs is afhankelijk van de kwaliteit (lees merk). Ook geldt: hoe groter het vermogen van de warmtepomp, hoe duurder het toestel. Deze cijfers zijn gebaseerd op prijsniveau juli 2022. Als de energieprijzen nog verder gaan stijgen, zal de terugverdientijd dus korter worden. 

- Niet helemaal C02-neutraal
Warmtepompen zijn voor hun werking afhankelijk van elektriciteit en zolang die geproduceerd wordt door centrales die zelf niet CO2-neutraal zijn, wordt het probleem van stikstof-emissie verlegd. Een warmtepomp verbruikt weliswaar geen gas, maar wel veel meer elektriciteit. Om de elektriciteit te produceren die nodig is voor een warmtepomp verbruikt een thermische centrale 2,5 tot 3 keer zoveel fossiele brandstof. Gelukkig wordt er ieder jaar meer elektriciteit opgewekt met hernieuwbare energiebronnen zoals zonne-energie en windenergie. 

- Vergunning
Voor een lucht-waterinstallatie heb je geen vergunning nodig, maar als je een bodem-waterwarmtepomp op het oog hebt, is dat wel het geval. 

- Duurzaamheid koelvloeistof
Het koudemiddel is de vloeistof in het gesloten circuit van de warmtepomp die zorgt dat de installatie warmte uit de omgeving kan halen om die daarna af te geven in de woning. Er wordt wel eens gezegd dat de koelvloeistof van de warmtepomp schadelijk is voor het milieu. Dat klopt: koudemiddelen worden meestal gemaakt uit fluorkoolwaterstoffen (zogeheten HFK’s). Dit zijn zeer zware broeikasgassen en veel sterker dan CO2. Vandaag wordt voornamelijk het koudemiddel R-32 gebruikt dat veel milieuvriendelijker is. Toch ligt bij de Europese Commissie het voorstel op tafel om vanaf 2027 veel koudemiddelen te verbannen, R-32 inclusief. De fabrikanten zullen ongetwijfeld met een alternatief komen. 

- Tegenvallend rendement
Het belangrijkste minpunt dat de ronde doet, treft de warmtepomp in zijn bestaansreden: tegenvallend rendement. In een Tros Radar-uitzending van enkele jaren geleden zagen we dat een vijfde van de ruim 1.100 deelnemers die een warmtepomp hadden geïnstalleerd klaagden dat ze hun woning niet warm kregen. En bij 17% viel de energierekening niet lager, maar juist hóger uit na installatie van de warmtepomp. Terwijl de kostenbesparing net de belangrijkste reden was waarom ze hadden gekozen voor de warmtepomp.

De oorzaak van dit probleem bleek in de meeste gevallen te liggen in het feit dat de woningen niet of onvoldoende waren geïsoleerd en dat men niet beschikte over vloerverwarming. Een warmtepomp plaats je eenmaal niet zonder dat de woning aan de vereisten voldoet. Meer over die vereisten lees je in ons kennisartikel ‘Is mijn huis geschikt voor een warmtepomp?’. Doordat de installatie zo duur is, gaan veel gebruikers voor de goedkope typen en ook daar is de kans groot dat het rendement tegenvalt of dat je last krijgt van geluidsoverlast. Bij de kwaliteitsmerken is er zelden sprake van tegenvallend rendement of geluidsoverlast.

- Toch gas nodig bij hybride pomp
Een nadeel van hybride systemen is dat er nog steeds gas wordt gebruikt. De hybride wordt als een overgangsoplossing gezien. De investering in een hybride warmtepomp is nu wel degelijk rendabel, maar over tien, vijftien jaar ziet de situatie er misschien helemaal anders uit. Misschien is het verstandiger om meteen te investeren in de toekomst en toch voor een full-electric systeem te gaan. 

- Dalend rendement bij koud weer
Het klopt dat de prestatiecoëfficiënt van de warmtepomp afneemt bij koud weer. Bij een buitentemperatuur tussen +2°C en -7°C zal het stroomverbruik zelfs verdubbelen. En onder -20°C werkt een goedkope warmtepomp die zijn energie uit de lucht haalt niet. De meest efficiënt warmtepompen kunnen zelfs temperaturen aan tot -30°C. 

- Geluidsoverlast
Vooral bij lucht-waterwarmtepompen kun je aan de buiten-unit een licht zoemend geluid horen. De bodem-waterwarmtepomp die vooral bedoeld is voor nieuwbouwprojecten staat binnen en maakt minder geluid dan een koelkast: 28 dB (A). Die zijn, zeg maar fluisterstil. 

- Energieneutraal is een illusie
Een veelgehoord advies is om de warmtepomp te combineren met zonnepanelen. Op die manier kan de duurzame stroom rechtstreeks voor de warmtepomp worden gebruikt. Helaas komt in hartje winter slechts 13% van de stroom uit de zonnepanelen, terwijl de warmtepomp tijdens die maanden de stroom nodig heeft. Deze combinatie is dus niet energieneutraal. In de praktijk zullen in de winter gas-, kolen- en kernenergiecentrales nodig blijven om stroom op te wekken voor de warmtepomp.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbare kookplaat waarmee je elektrisch kunt koken? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Inventum IKI6010

Op zoek naar een goedkope inbouw-inductiekookplaat? De Inventum IKI6010 is momenteel scherp geprijsd. Je krijgt dit kooktoestel makkelijk aan de praat, want de aansluitwaarde bedraagt 3500 watt. Om die reden is er geen aanpassing in de meterkast nodig. Stop gewoon de stekker in een geaard stopcontact. De behuizing past in een standaard nisbreedte van 56 centimeter. Met een beetje mazzel vervang je dus eenvoudig jouw oude gasplaat. De breedte van het kookoppervlak bedraagt 59 centimeter, zodat je de IKI6010 in een kleine keuken kwijt kunt.

Deze inductiekookplaat heeft vier kookzones. Gebruik de plus- en minknoppen om de gewenste temperatuur te kiezen. Je hebt voor elk 'pitje' keuze tussen negen vermogensstanden. Wil je een pan water of soep snel aan de kook brengen? Activeer dan voor de juiste kookzone een boostfunctie. Je stelt eventueel een timer in om bijvoorbeeld een stukje vlees lang genoeg te braden. Na het koken zie je aan een indicator in hoeverre de kookplaat is afgekoeld. Je maakt het gladde oppervlak vervolgens met een vochtige doek schoon.

Siemens EU61RBEB5D

Siemens hanteert in zijn eigen webshop voor deze inbouw-inductiekookplaat een prijs van 719 euro, maar meerdere webshops vragen nog niet eens de helft van dat bedrag. De breed verkrijgbare Siemens EU61RBEB5D is op het moment van schrijven goedkoper dan ooit. Het betreft een kookplaat van zestig centimeter breed met een standaard nismaat van 56 centimeter. Mooi meegenomen is dat je dit fase 1-model op een regulier stopcontact aansluit. Dat scheelt weer aanpassingen in de meterkast. De aansluitwaarde is 3700 watt.

Prettig is dat je voor alle vier de kookzones uit maar liefst zeventien vermogensstanden kunt kiezen. Op het bedieningspaneel verschijnt er bij elke kookzone de huidige vermogensstand. Gaat het jou niet snel genoeg, dan doe je een beroep op de boostfunctie. Verder kun je timers instellen. Na het verstrijken van de tijd schakelt de kookzone automatisch uit. Zo voorkom je dat er gerechten aanbranden. Tot slot is het kinderslot een nuttige toevoeging. Hierdoor kan niemand per ongeluk de kookinstellingen wijzigen.

Bosch PUE611BB5D

De Bosch PUE611BB5D is onlangs flink in prijs gezakt. Het betreft een inbouwmodel van zestig centimeter breed met een opbouwconstructie. Je plaatst het apparaat in een standaard nismaat van 56 centimeter. Prik de bijgesloten stekker in het stopcontact en plaats maximaal vier pannen op de kookringen. In tegenstelling tot veel andere kookplaten is het niet nodig om de stroomaansluiting in de meterkast te laten upgraden. De aansluitwaarde van dit kooktoestel bedraagt 3700 watt.

Aan de hand van zeventien vermogensstanden reguleer je heel precies de temperatuur. Heb je haast, dan verhoog je met de boostfunctie tijdelijk het vermogen. Je kunt voor alle zones timers activeren, waarna de 'pitjes' na afloop van de ingestelde tijd vanzelf uitschakelen. Tik je op het bedieningspaneel per ongeluk de uitknop aan? Geen probleem, want de PUE611BB5D onthoudt de laatstgekozen instellingen. Schakel de kookplaat binnen vier seconden weer in en ga verder waar je was gebleven. Je kunt eventueel ook een kinderslot inschakelen.

Lees ook: Inductiekookplaat schoonmaken? Dit moet je wel doen en dit niet

Inventum VKI3010ZWA

Heb je aan twee kookzones genoeg? Haal dan de spotgoedkope Inventum VKI3010ZWA in huis. Op het moment van schrijven verkoopt een enkele webwinkel de inductiekookplaat voor minder dan honderd euro. Deze vrijstaande kookplaat meet slechts 30 × 59 × 7,5 centimeter. Die kun je vast wel ergens op het aanrecht kwijt! Kies wel een plek dicht bij het stopcontact. Ondanks de aanwezigheid van maar twee kookzones heeft de VKI3010ZWA een behoorlijke aansluitwaarde van 2900 watt.

De bediening van dit handzame kooktoestel is simpel. Selecteer met de draaiknoppen voor beide zones de gewenste temperatuur van minimaal 60 tot maximaal 240 graden. Daarnaast kies je met de timerfunctie een tijdsduur van hooguit 180 minuten. Kortom, je laat een gerecht zo nodig een flinke tijd (door)koken. Overigens weegt deze compacte inductiekookplaat maar 4,3 kilo, waardoor je het apparaat makkelijk meeneemt. Handig voor vakanties! Benieuwd naar ervaringen van andere gebruikers? Lees dan eens deze positieve consumentenreviews.

ETNA KIF670DS

De ETNA KIF670DS is een ruime inbouw-inductiekookplaat voor een schappelijke prijs. Met een kookoppervlak van 70 × 52 centimeter zitten de vier pannen elkaar niet zo gauw in de weg. Gelukkig past de plaat probleemloos in een standaard nismaat van 56 centimeter, zodat je het apparaat in de meeste keukens kunt monteren. Houd er rekening mee dat voor dit kooktoestel een 2-fase aansluiting nodig is. De KIF670DS heeft namelijk een behoorlijke aansluitwaarde van 7200 watt. Schakel daarom een elektricien in voor de montage. Is de meterkast nog niet aangepast? Je kunt de inductiekookplaat ook tijdelijk met een normale stekker (fase 1) aansluiten, al benut je dan niet het maximale vermogen.

Het eenvoudige bedieningspaneel spreekt voor zich. Bij elke zone switch je met de plus- en mintoetsen tussen negen vermogensstanden. Feitelijk zijn het er tien, want er is ook nog een boostfunctie beschikbaar. Bovendien kun je timers instellen. Nuttig is de functie om twee zones te koppelen, waarna je bijvoorbeeld met een rechthoekige grillplan uit de voeten kunt. Voor de veiligheid bevat de kookplaat een restwarmte-indicator. Zo weet je precies wanneer je het kookoppervlak kunt schoonmaken zonder je vingers te branden. Verder is er ook een kinderslot. Je leest hier tientallen reviews van mensen die dit product al hebben gekocht. Zij komen tot een gemiddelde beoordeling van een 9.

De BYD Seal is BYD's antwoord op populaire elektrische sedans zoals de Tesla Model 3 en Hyundai Ioniq 6. Na eerdere gemengde ervaringen met de AWD-variant is het tijd voor een uitgebreide praktijktest, waarin 2500 kilometer werd afgelegd naar bestemmingen als Noord-Frankrijk en Frankfurt. Heeft de Seal AWD zich weten te bewijzen?

Eerste praktijktest

Want jawel, de eerste praktijktest in Nederland met de BYD Seal verliep niet helemaal vlekkeloos. Het was destijds één van de allereerste exemplaren in Nederland. Uitgevoerd als Excellence AWD met 530pk aan vermogen dankzij de aanwezigheid van twee elektromotoren. De cijfers 3.8 op de achterklep duiden op de tijd die nodig is om vanuit stilstand de 100km/u aan te tikken. 

©Irwin Versteegh

Design en bouwkwaliteit

De BYD Seal maakt indruk met zijn strakke design, afkomstig van Wolfgang Egger, die eerder werkte aan modellen als Alfa Romeo 8C Competizione, Porsches en zelfs Lamborghini's. De sedan is aerodynamisch vormgegeven (CW-waarde 0,219) en wordt standaard geleverd met een panoramadak, led-verlichting rondom en 19-inch lichtmetalen velgen. Het interieur is stijlvol afgewerkt met hoogwaardige materialen zoals leer en suède-achtige stoffen. Zelfs een persdemo met 25.000 kilometer op de teller bleef vrij van slijtage of ongewenste geluiden.

©Irwin Versteegh

Comfort en ruimte

Binnenin valt direct de rijkelijke uitrusting op. Denk aan lederen bekleding met diamantpatroon, stoel- en stuurwielverwarming, stoelventilatie, gescheiden climate control en een twaalf speakers tellend audiosysteem van Dynaudio.

Denk aan lederen stoelen met ventilatie en verwarming, een verwarmd stuurwiel, en een 15,6-inch draaibaar infotainmentscherm met bijvorbeeld Spotify-integratie. Hoewel de navigatiesoftware in deze test niet volledig functioneerde, biedt het systeem diverse handige functies zoals Spotify-integratie. Als het wel werkt, moet het in staat zijn tot het zelfstandig uitstippelen van een route via snelladers. Live updates omtrent het verkeer en de status van de laadpalen doet dan de rest.

©Irwin Versteegh

Stille cabine

De stoelen zitten goed, de hele zitpositie laat zich uitstekend in- en verstellen en met name de uitstekende geluidsisolatie van de cabine is een sterk punt. Ook op de achterbank, waar meer dan genoeg ruimte is voor drie volwassen personen. De climate control werkt nu ook beter. Verloor deze in eerste instantie na verloop van tijd de controle, nu houdt hij de ingestelde temperatuur goed vast al dien je de temperatuur wederom (en dat geldt voor veel Chinese auto's) net even iets hoger te zetten. 

©Irwin Versteegh

Actieradius en opladen

De Seal is gebouwd op BYD's e-Platform 3.0 met een 82,5 kWh LFP-batterij. Dit betekent een innovatieve basis en in dit geval zelfs in combinatie met cell-to-body technologie. Zo maakt de batterij onderdeel uit van het platform. Goed voor de stijfheid en het scheelt bovendien centimeters in het interieur aangezien de batterij in de bodem net even iets dunner is.

En die accu betreft een LFP Blade Battery. Vrij van nikkel en kobalt. Deze is 82,5kWh groot en moet de Seal in combinatie met achterwielaandrijving maximaal 570 kilometer ver brengen. De AWD heeft een hoger verbruik en komt daardoor maar 520 kilometer ver. 

Het verbruik tijdens deze test lag op 21 kWh/100 km, een verbetering ten opzichte van eerdere ervaringen. Opladen kan tot 150 kW, wat resulteert in een laadtijd van 10-80 procent in ongeveer 35 minuten. Hoewel concurrerende modellen sneller laden, presteerde de Seal goed dankzij een efficiënte laadcurve en standaard warmtepomp.

©Irwin Versteegh

Snelladen mag beter

De BYD Seal kan opladen met een maximum van 11 kW en snelladen tot 150 kW. Tijdens een rit naar Frankfurt bleek de laadcurve efficiënt, met een laadtijd van 10 tot 80% in ongeveer 35 minuten. Hoewel de auto geen actieve batterijverwarming heeft vóór het laden, warmt de accu snel op, wat binnen enkele minuten een piek van 145 kW mogelijk maakt. Standaard is er een warmtepomp aanwezig om zowel het interieur als de batterij te verwarmen. Toch kan de laadsnelheid beter, aangezien concurrenten onder de 30 minuten blijven.

©Irwin Versteegh

Zuinige auto?

Het energieverbruik van de BYD Seal AWD is in de praktijk aanzienlijk verbeterd ten opzichte van een jaar geleden. Destijds bleek de auto niet erg zuinig, maar dankzij updates is het verbruik nu gemiddeld 21 kWh/100 km. Hoewel dit niet extreem efficiënt is, valt de score mee gezien de lange afstanden en de omstandigheden, zoals rijden in Nederland na 19.00 uur of op snelwegen zoals de Autobahn en Péage.

©Irwin Versteegh

Semi-autonoom geen droom

De werking van de semi-autonome systemen van de BYD Seal AWD laat ruimte voor verbetering. De adaptieve cruisecontrol reageerde soms traag en de stuurassistent kon onverwachte bewegingen veroorzaken. Ook had de snelheidsregelaar moeite om constante snelheid te houden bij oneffenheden in het wegdek. Wat betreft rijgedrag biedt de auto een goede balans dankzij de adaptieve dempers, die bewegingen van de carrosserie effectief onder controle houden. Dit maakt de Seal een comfortabele reisgenoot, zonder te stug of juist te zacht aan te voelen. 

©Irwin Versteegh

Onnauwkeurig op hoge snelheid

Bij hogere snelheden toont de besturing van de BYD Seal enige onnauwkeurigheid. De auto kan worden beïnvloed door spoorvorming of een aflopende weg, wat soms onrust veroorzaakt. Het aanpassen van de stuurrespons via de Comfort- of Sport-modus bood hierbij geen merkbare verbetering.

©Irwin Versteegh

De prijs maakt alles goed

De BYD Seal weet indruk te maken met verbeteringen zoals efficiënter energieverbruik, een bijgewerkt infotainmentsysteem en een stabielere climate control. Deze sterke punten, gecombineerd met zijn rijk uitgeruste Excellence AWD-variant, maken het tot een aantrekkelijke keuze. Met een instapprijs van 45.995 euro voor de Design RWD en 50.995 euro voor de topuitvoering, biedt de Seal veel waar voor zijn geld. Kleine tekortkomingen worden daardoor snel vergeven, wat bijdraagt aan het positieve totaalplaatje van deze veelzijdige elektrische sedan.