In de winter kun je sneller last hebben van condens en schimmelvorming in huis, maar de lucht kan door de kou ook juist (extra) droog worden. Wat heb je nu nodig in de winter: een luchtontvochtiger of een luchtbevochtiger?

Als je je nooit hebt bekommerd om de luchtvochtigheidsgraad in huis, dan is dit het moment om je daar toch eens in te verdiepen. Een gezond binnenklimaat is namelijk essentieel voor je gezondheid. Vooral in de winter, waarin we vaak al vatbaar zijn voor gezondheidsklachten, wil je niet dat een ongezonde luchtvochtigheid in huis vervelende kwaaltjes veroorzaakt of verergert. Zo kan een te lage vochtigheidsgraad leiden tot geïrriteerde luchtwegen, huidklachten en droge lippen en ogen. Ook een te hoge luchtvochtigheidsgraad wil je vermijden: dit werkt schimmel* in de hand en ook van schimmels kun je ziek worden. Een luchtvochtigheidsgraad van 40 tot 60 procent is ideaal. Geen idee hoe vochtig jouw huis is? Je kunt dit eenvoudig meten met een hygrometer.

*Lees ook:5 huisplanten die schimmel in huis voorkomen

Wanneer een luchtontvochtiger nodig?

Een luchtontvochtiger is een heel effectief apparaat(je): het zuigt vochtige lucht naar binnen, waarna het weer droge lucht uitblaast. Ook neemt het vuil en stofdeeltjes uit de lucht op, waardoor de lucht in huis niet alleen droger, maar ook frisser wordt. Als je in de winter veel condens op je ramen en deuren opmerkt, denk je misschien al snel dat zo'n luchtontvochtiger in huis best een goed idee is. Toch is het niet heel gebruikelijk om in de winter een luchtontvochtiger in huis te plaatsen. Koude winterlucht in combinatie met een verwarming die vaak dag en nacht aanstaat, maakt de lucht in huis namelijk juist droger.

Maar ieder huis is anders, en sommige huizen hebben juist wél baat bij een wat drogere lucht in de winter. Dit geldt vooral voor slecht geïsoleerde huizen. Omdat door condensatie in zulke huizen sneller vochtproblemen ontstaan, kunnen ook schimmels zich in deze huizen makkelijker vermenigvuldigen. Dat merk je aan schimmelplekken in de winter, maar bijvoorbeeld ook aan een toename van allergische klachten en vermoeidheid. Een luchtontvochtiger kan ook handig zijn in extra vochtige ruimtes zoals kelders, omdat die in de winter vaak vochtig blijven.

©Sue Tansirimas

Een luchtontvochtiger gebruik je in de winter als:

Wanneer een luchtbevochtiger nodig?

Veel huizen hebben in de winter behoefte aan méér vocht. Zo staat de verwarming in de wintermaanden het grootste gedeelte van de tijd aan, wat de lucht in huis uitdroogt. Ook houdt de koude buitenlucht van nature minder vocht vast dan warme lucht. Als koude lucht binnenkomt en wordt opgewarmd, daalt de luchtvochtigheid in huis nog sterker. Een te droge lucht in huis in de winter merk je gauw genoeg. Je krijgt bijvoorbeeld last van een droge huid, droge lippen of droge ogen. Ook je luchtwegen kunnen uitdrogen, waardoor klachten als keelpijn en hoestbuien sneller opspelen. Een ander teken van een te droge lucht in huis is statische elektriciteit: je krijgt bijvoorbeeld steeds schokken als je voorwerpen aanraakt en je kleding en haar zijn statisch geladen. Door droge lucht kunnen er zelfs scheurtjes ontstaan in houten vloeren en meubels, en planten kunnen sneller doodgaan.

©HN Works

Een luchtbevochtiger gebruik je in de winter als:

Luchtontvochtiger versus luchtbevochtiger: wat heb ik nodig in de winter?

Om te weten of je nu een luchtontvochtiger of -bevochtiger nodig hebt in de winter, moet je ten eerste weten hoe het gesteld is met de luchtvochtigheid in je woning. Dit kun je meten met een hygrometer, maar je merkt het vaak ook aan andere dingen. Heb je in de winter veel schimmelplekken in huis, worden je allergieën heviger en droogt je kleding na het wassen erg langzaam? Dan is je woning waarschijnlijk te vochtig en heb je een luchtontvochtiger nodig. Heb je daarentegen last van droge lippen of ogen, ben je continu statisch geladen en hoest je veel, dan is de luchtvochtigheid in je huis te laag en ga je voor een luchtbevochtiger.

Houd er rekening mee dat een kerstboom en eventuele kaarsen in je woning de luchtvochtigheid kunnen beïnvloeden. Een (echte) kerstboom verdampt namelijk vocht via de naalden. Hoe groter de boom, hoe meer vocht hij afgeeft, en hoe vochtiger je woonkamer dus wordt. Kaarsen zorgen juist voor een lagere luchtvochtigheid, omdat vocht door de warme lucht verbrandt. Om zeker te weten dat het klimaat in huis altijd optimaal is, is het slim om de luchtvochtigheid regelmatig te meten. Tip: plaats een luchtontvochtiger of -bevochtiger altijd in ruimtes waar je veel tijd doorbrengt, zoals in de woonkamer of slaapkamer. Zo zal je gezondheid er het meest van profiteren.

Een YouTube Short is een verticale video van maximaal zestig seconden en ze zijn razend populair. Met deze stappen bundel je ze in afspeellijsten om te delen met vrienden, zodat zij er ook van kunnen genieten.

1 Op een computer

We tonen het hier eerst op de website van YouTube via een gewone computer. Zodra je in je account bent, klik je in het menu aan de linkerkant. Daar zie je de Shorts-knop. Zoek dan de korte video die je wilt opslaan en klik op de drie puntjes naast de video. In het geopende menu klik je op Opslaan in playlist. YouTube geeft je een lijst van bestaande playlists. Als je een nieuwe afspeellijst wilt maken, klik je onderaan op de optie Nieuwe playlist maken.

Vervolgens bepaal je het privacyniveau. Wil je dat deze afspeellijst privé is zodat jij die alleen kunt bekijken? Of wil je een verborgen playlist maken die men uitsluitend kan bekijken via een link die jij hebt gestuurd? De laatste optie is dat je de playlist openbaar maakt zodat iedereen de lijst kan vinden en de inhoud kan bekijken. Klik op de knop Creëren en klaar. Naar gelang het gekozen privacyniveau zal er naast de playlist een ander pictogram verschijnen: een stukje landkaart voor Openbaar, een kettinkje voor Verborgen en een slotje voor Privé.

Wie mag de playlist bekijken?

2 Op een mobiel toestel

Shorts zijn geoptimaliseerd voor verticaal kijken op smartphones en ze sluiten aan bij de behoefte om onderweg snel wat video’s te bekijken. In de mobiele app staat de knop Shorts onderaan. De menuknop met de drie puntjes staat rechts bovenaan. Verder werkt alles hetzelfde.

Ook op een mobiel apparaat kun je een Short in verschillende playlists opslaan.

3 Delen

Een short delen is heel eenvoudig. Selecteer de short en gebruik de knop Delen. Daarna krijg je enkele opties om de video te delen via mail, WhatsApp, Facebook enzovoort. Of je gebruikt de knop Link kopiëren. Om een volledige playlist te delen, open je eerst je YouTube-profiel. Dan ga je naar Playlists en selecteer je de gewenste afspeellijst. Vervolgens tik je of op het pictogram met het potloodje om de eigenschappen aan te passen, of op de knop Delen om de link te genereren die je naar anderen kunt sturen.

Je kunt iedere playlist delen met vrienden.

Een schone oven is belangrijk om hygiënisch te kunnen koken. Na verloop van tijd hopen etensresten en vet zich op en dat veroorzaakt nare geurtjes, maar is ook niet goeed voor de prestaties. Gelukkig zijn er verschillende manieren om je oven weer te laten glimmen. En bij sommige ovens gaat dat zelfs helemaal vanzelf.

Handmatige reiniging

Begin met de basis: handmatige reiniging. Dit is de meest directe methode en vereist wat spierkracht en de juiste middelen. Verwijder eerst alle roosters en bakplaten uit de oven. Die kun je apart schoonmaken in warm sop met afwasmiddel, of in de vaatwasser als ze daarvoor geschikt zijn. Erg vuile roosters kun je ook een tijdje laten weken in een bak met heet water en wat druppels afwasmiddel. Op die manier gaat het vuil er bij het handmatig afwassen of in de vaatwasser er beter af.

Lees ook:Dit zijn de 10 meest gemaakte fouten tijdens het schoonmaken

Voor de binnenkant van de oven kun je een speciale ovenreiniger gebruiken. Volg altijd nauwkeurig de instructies op de verpakking, want sommige reinigers zijn zeer krachtig en vereisen dat je de keuken ventileert. Je kunt ook kiezen voor huis-tuin-en-keukenmiddelen. Een pasta van baking soda en water werkt vaak verrassend goed op aangekoekt vuil. Breng de pasta aan op de bevuilde plekken, laat het een paar uur (of een nacht) intrekken en veeg het daarna weg met een vochtige doek. Hardnekkige plekken kun je voorzichtig schrobben met een zachte borstel of een spons. Spoel de oven na met schoon water om alle resten van reinigingsmiddel te verwijderen.

©ID.nl

Veel ovens hebben een makkelijk schoon te maken en te houden emaille binnenwand. Hierdoor volstaat vaak alleen al het schoonmaken met een vochtige doek om vuil eraf te kunnen krijgen. Het gladde oppervlak zorgt er namelijk voor dat vuil zich niet hecht, waardoor je de oven makkelijk schoonhoudt.

Zelfreinigende ovens: pyrolyse, hydrolyse en katalyse

Veel moderne ovens zijn uitgerust met slimme zelfreinigende functies die het werk voor je doen. De drie meest voorkomende systemen zijn pyrolyse, hydrolyse en katalyse. Begrijp goed hoe elk systeem werkt om te bepalen wat het beste bij jouw gebruik past.

Wat doet pyrolyse?

Pyrolyse is een geavanceerde zelfreinigende functie die werkt met zeer hoge temperaturen. Tijdens zo'n pyrolysecyclus wordt de oven verwarmd tot extreem hoge temperaturen, vaak rond de 500 graden Celsius. Op deze temperatuur veranderen vet- en etensresten in as. Dit proces duurt meestal tussen de één en drie uur. De ovendeur vergrendelt automatisch tijdens de cyclus, waardoor jij (of bijvoorbeeld je kinderen) de deur niet kunnen openmaken.

Wanneer de oven is afgekoeld, hoef je alleen nog de overgebleven fijne as met een vochtige doek weg te vegen. Het is weliswaar een effectieve methode voor grondige reiniging, maar verbruikt wel veel energie. Daarnaast kan een lichte geur ontstaan door het verbranden van vet. Zorg daarom voor goede ventilatie.

Hoe werkt hydrolyse?

Bij Hydrolyse wordt de oven gereinigd door stoom. Bij dit proces plaats je een kleine hoeveelheid water in de bodem van de oven. Vervolgens activeer je het hydrolyseprogramma, waarbij de oven wordt verwarmd tot een temperatuur van ongeveer 100 graden Celsius. De stoom die ontstaat, weekt het vuil los van de ovenwanden. Na afloop van het programma, wanneer de oven is afgekoeld, kun je de zacht geworden etensresten eenvoudig wegvegen met een doek. Hydrolyse is een mildere en energiezuinigere methode dan pyrolyse, maar is vooral geschikt voor lichte tot matige vervuiling. Voor hardnekkig, aangekoekt vuil moet je zelf de boel nog nabehandelen met schoonmaakmiddel.

©ID.nl

Wat doet katalyse?

Katalyse is een continue zelfreinigende functie, wat betekent dat het reinigingsproces al begint tijdens het koken. Ovens met katalytische wanden zijn bekleed met een speciale, poreuze emaillelaag die de eigenschap heeft om vetspatten te absorberen en te oxideren (verbranden) bij normale kooktemperaturen, meestal boven de 200 graden Celsius. De katalytische laag breekt de vetten af en zet ze om in water en kooldioxide. De wanden van zulke ovens voelen vaak ruw aan. Het voordeel van katalyse is dat het continu werkt en je dus minder vaak handmatig hoeft te reinigen. Wel kunnen de katalytische panelen na verloop van tijd verzadigd raken en dan hun effectiviteit verliezen. Ze kunnen dan niet meer worden gereinigd en moeten mogelijk worden vervangen. Katalyse werkt het beste bij vetspatten en minder goed bij aangekoekte suikers of andere hardnekkige etensresten.

Deur reinigen

Natuurlijk is er ook nog de deur van de oven. De ruit kan al snel behoorlijk vuil raken. Vaak is een gewone ruitenreiniger al voldoende om vetspetters en strepen te verwijderen. Zijn de vlekken hardnekkiger? Gebruik dan wat baking soda of groene zeep op een vochtige doek en wrijf rustig schoon.

©ID.nl

Onderhoud en preventie

Ongeacht de reinigingsmethode is regelmatig onderhoud de sleutel tot een schone oven. Veeg na elk gebruik eventuele gemorste etensresten direct weg. Gebruik (biologisch) bakpapier of ovenschalen met deksel om spatten te minimaliseren. Een schone oven verlengt niet alleen de levensduur van het apparaat, maar zorgt er ook voor dat de oven beter op temperatuur komt, het eten beter smaakt en er minder stank vrij komt.