In de winter kun je sneller last hebben van condens en schimmelvorming in huis, maar de lucht kan door de kou ook juist (extra) droog worden. Wat heb je nu nodig in de winter: een luchtontvochtiger of een luchtbevochtiger?

Als je je nooit hebt bekommerd om de luchtvochtigheidsgraad in huis, dan is dit het moment om je daar toch eens in te verdiepen. Een gezond binnenklimaat is namelijk essentieel voor je gezondheid. Vooral in de winter, waarin we vaak al vatbaar zijn voor gezondheidsklachten, wil je niet dat een ongezonde luchtvochtigheid in huis vervelende kwaaltjes veroorzaakt of verergert. Zo kan een te lage vochtigheidsgraad leiden tot geïrriteerde luchtwegen, huidklachten en droge lippen en ogen. Ook een te hoge luchtvochtigheidsgraad wil je vermijden: dit werkt schimmel* in de hand en ook van schimmels kun je ziek worden. Een luchtvochtigheidsgraad van 40 tot 60 procent is ideaal. Geen idee hoe vochtig jouw huis is? Je kunt dit eenvoudig meten met een hygrometer.

*Lees ook: 5 huisplanten die schimmel in huis voorkomen

Wanneer een luchtontvochtiger nodig?

Een luchtontvochtiger is een heel effectief apparaat(je): het zuigt vochtige lucht naar binnen, waarna het weer droge lucht uitblaast. Ook neemt het vuil en stofdeeltjes uit de lucht op, waardoor de lucht in huis niet alleen droger, maar ook frisser wordt. Als je in de winter veel condens op je ramen en deuren opmerkt, denk je misschien al snel dat zo'n luchtontvochtiger in huis best een goed idee is. Toch is het niet heel gebruikelijk om in de winter een luchtontvochtiger in huis te plaatsen. Koude winterlucht in combinatie met een verwarming die vaak dag en nacht aanstaat, maakt de lucht in huis namelijk juist droger.

Maar ieder huis is anders, en sommige huizen hebben juist wél baat bij een wat drogere lucht in de winter. Dit geldt vooral voor slecht geïsoleerde huizen. Omdat door condensatie in zulke huizen sneller vochtproblemen ontstaan, kunnen ook schimmels zich in deze huizen makkelijker vermenigvuldigen. Dat merk je aan schimmelplekken in de winter, maar bijvoorbeeld ook aan een toename van allergische klachten en vermoeidheid. Een luchtontvochtiger kan ook handig zijn in extra vochtige ruimtes zoals kelders, omdat die in de winter vaak vochtig blijven.

©Sue Tansirimas

Een luchtontvochtiger gebruik je in de winter als:

Wanneer een luchtbevochtiger nodig?

Veel huizen hebben in de winter behoefte aan méér vocht. Zo staat de verwarming in de wintermaanden het grootste gedeelte van de tijd aan, wat de lucht in huis uitdroogt. Ook houdt de koude buitenlucht van nature minder vocht vast dan warme lucht. Als koude lucht binnenkomt en wordt opgewarmd, daalt de luchtvochtigheid in huis nog sterker. Een te droge lucht in huis in de winter merk je gauw genoeg. Je krijgt bijvoorbeeld last van een droge huid, droge lippen of droge ogen. Ook je luchtwegen kunnen uitdrogen, waardoor klachten als keelpijn en hoestbuien sneller opspelen. Een ander teken van een te droge lucht in huis is statische elektriciteit: je krijgt bijvoorbeeld steeds schokken als je voorwerpen aanraakt en je kleding en haar zijn statisch geladen. Door droge lucht kunnen er zelfs scheurtjes ontstaan in houten vloeren en meubels, en planten kunnen sneller doodgaan.

©HN Works

Een luchtbevochtiger gebruik je in de winter als:

Luchtontvochtiger versus luchtbevochtiger: wat heb ik nodig in de winter?

Om te weten of je nu een luchtontvochtiger of -bevochtiger nodig hebt in de winter, moet je ten eerste weten hoe het gesteld is met de luchtvochtigheid in je woning. Dit kun je meten met een hygrometer, maar je merkt het vaak ook aan andere dingen. Heb je in de winter veel schimmelplekken in huis, worden je allergieën heviger en droogt je kleding na het wassen erg langzaam? Dan is je woning waarschijnlijk te vochtig en heb je een luchtontvochtiger nodig. Heb je daarentegen last van droge lippen of ogen, ben je continu statisch geladen en hoest je veel, dan is de luchtvochtigheid in je huis te laag en ga je voor een luchtbevochtiger.

Houd er rekening mee dat een kerstboom en eventuele kaarsen in je woning de luchtvochtigheid kunnen beïnvloeden. Een (echte) kerstboom verdampt namelijk vocht via de naalden. Hoe groter de boom, hoe meer vocht hij afgeeft, en hoe vochtiger je woonkamer dus wordt. Kaarsen zorgen juist voor een lagere luchtvochtigheid, omdat vocht door de warme lucht verbrandt. Om zeker te weten dat het klimaat in huis altijd optimaal is, is het slim om de luchtvochtigheid regelmatig te meten. Tip: plaats een luchtontvochtiger of -bevochtiger altijd in ruimtes waar je veel tijd doorbrengt, zoals in de woonkamer of slaapkamer. Zo zal je gezondheid er het meest van profiteren.

Als er één plek in huis is waar stof zich graag verzamelt, dan is het wel op de luxaflex. En hangen ze in de keuken, dan worden ze niet alleen stoffig, maar ook nog eens vettig. Gelukkig hoef je niet uren te schrobben om ze weer schoon te krijgen: met de tips uit dit artikel zijn ze zo weer blinkend schoon.

Luxaflex schoon? Lees dan: De 5 beste tips om snel en simpel je ramen te lappen

Regelmatig doen: even afstoffen

Regelmatig afstoffen voorkomt dat vuil zich ophoopt. Een plumeau of microvezeldoek werkt prima. Draai de lamellen open zodat je overal bij kunt en werk van boven naar beneden. Een oude sok over je hand schuiven is een handige manier om elke lamel afzonderlijk schoon te vegen.

Wil je tijd besparen?* Gebruik dan een speciale lamellenborstel. Hiermee kun je in één beweging meerdere lamellen tegelijk afnemen. Druk niet te hard, om beschadigingen te voorkomen. Stofzuigen kan ook, maar gebruik dan een meubelmondstuk op de laagste stand en ondersteun de luxaflex met je andere hand.

* Wie niet eigenlijk...?

©africaimages.com (Olga Yastremsk

Als stoffen alleen niet meer genoeg is, moet je een stapje verder gaan. Hoe je dat doet, hangt af van het materiaal waarvan de luxaflex gemaakt zijn.

Grondig schoonmaken: aluminium en kunststof

Gebruik het bad…

Haal de luxaflex voorzichtig uit het kozijn en leg in een bad met lauwwarm water en een scheutje allesreiniger. Laat kort weken en veeg de lamellen schoon met een zachte spons. Spoel goed af en laat de luxaflex hangend drogen. Zorg ervoor dat metalen onderdelen niet te lang nat blijven om roestvorming te voorkomen en droog aluminium luxaflex direct af om oxidatie te vermijden.

…of de douche

Als de luxaflex te groot is voor een bad, kan afspoelen in de douche een alternatief zijn. Gebruik een plantenspuit met een sopje voor hardnekkige vlekken en spoel daarna grondig af. Let op dat kunststof koorden niet te nat worden (want dan kunnen ze hun stevigheid verliezen of verkleuren). Laat goed drogen en ventileer de ruimte goed om schimmelvorming te voorkomen.

Met stoom

Soms is weken in bad of afspoelen in de douche geen optie. Een stoomreiniger kan dan uitkomst bieden, vooral bij aluminium en kunststof luxaflex. Gebruik de stoom op lage stand en houd voldoende afstand om schade te voorkomen. Een andere methode is een sopje met een plantenspuit op de luxaflex vernevelen en daarna droogwrijven met een microvezeldoek.

Grondig schoonmaken: houten luxaflex

Hout is gevoelig voor vocht, dus in bad leggen of onder de douche afspoelen is geen goed idee. Gebruik een licht vochtige doek met een mild schoonmaakmiddel en test nieuwe middelen altijd eerst op een onopvallende plek. Je kunt ook speciale houtzeep gebruiken. Doe dat wel met mate en kies bij voorkeur een variant die geen vettig laagje achterlaat, omdat sommige houtzepen een dun laagje vormen dat stof kan aantrekken.

Je kunt ook een doek met een klein beetje afwasmiddel gebruiken, maar zorg dat deze nauwelijks vochtig is. Droog de lamellen direct na met een schone doek om watervlekken te voorkomen. Behandel ze eventueel met een verzorgende houtolie of was, maar alleen als het materiaal daar geschikt voor is. Laat ze na behandeling open drogen en voorkom direct zonlicht om kromtrekken en verkleuring te vermijden.

©Rafael Ben-Ari

Bedieningskoorden schoonmaken

De koorden van luxaflex worden vaak vergeten bij het schoonmaken, maar kunnen door stof en vet behoorlijk groezelig worden. Wikkel een vochtige doek met mild schoonmaakmiddel om het koord en trek het koord er voorzichtig doorheen. Herhaal indien nodig en laat goed drogen.

Luxaflex langer mooi houden

Regelmatig afstoffen voorkomt dat vuil zich ophoopt. Maak ze in keukens vaker schoon. Vermijd overmatig watergebruik, vooral bij houten luxaflex. Laat ze open drogen na een schoonmaakbeurt en houd ze, als je ze niet gebruikt, opgetrokken om stofophoping te verminderen. Zo blijven je luxaflex langer mooi en schoon.

Misschien heb je er wel een: een beveiligingscamera of videodeurbel waarmee je je woning via een online-verbinding in de gaten kunt houden. Dat kan handig zijn, maar er zijn ook privacyrisico's. Als je niet voorzichtig bent, kunnen onbevoegden namelijk toegang krijgen tot jouw camerabeelden. In dit artikel geven we wat tips om dat te voorkomen.

Kies een betrouwbaar merk

Er zijn natuurlijk heel veel soorten beveiligingscamera's voor consumenten, maar de privacyrisico's die wij bespreken spelen zich vooral af bij videodeurbellen en zogenoemde IP-camera's. Deze hebben als overeenkomst dat ze de opgenomen beelden online opslaan, zodat je via een website of app altijd toegang hebt tot de camerafeeds.

Mocht je op zoek zijn naar zo'n apparaat, zorg er dan voor dat het merk betrouwbaar en privacyvriendelijk is. Zo adviseren experts om op te passen met Chinese merken als Dahua en Hikvision, en Chinese smarthomeplatformen als Tuya (waar onder meer de camera's van Action, Woox en Marmitex gebruik van maken). Hoewel het niet is bewezen, is het goed mogelijk dat de software een achterdeurtje bevat waardoor de fabrikant met de beelden kan meekijken. De lokale wetgeving dwingt fabrikanten namelijk om data te verzamelen en af te staan aan de overheid.

Ook andere bekende merken hebben in het verleden te maken gehad met beveiligingsproblemen. Zo belandden in 2019 duizenden inloggegevens van Ring-klanten op het darkweb en hadden Amazon-medewerkers jarenlang toegang tot de camerafeeds. Verder kwam Wyze vorig jaar in opspraak doordat sommige klanten ineens de camerabeelden van anderen in hun app te zien kregen.

De LSC Smart Connect-beveiligingscamera van de Action maakt gebruik van Chinese software.

Stel een eigen wachtwoord in

Het klinkt misschien als een open deur, maar het niet instellen van een eigen wachtwoord is de meest voorkomende oorzaak waardoor onbevoegden kunnen meekijken met camerabeelden. Veel fabrikanten leveren hun camera’s met een standaardgebruikersnaam en -wachtwoord, zoals 'admin' of '1234'. Er bestaan zelfs complete websites waarop lijsten circuleren met de standaardinloggegevens van tientallen cameramerken.

Hoewel het niet legaal is, kunnen pottenkijkers zo met wat trial-and-error relatief makkelijk toegang krijgen tot camerabeelden. Er zijn zelfs websites die deze onbeveiligde feeds verzamelen en openbaar op hun website plaatsen. Een bekend voorbeeld hiervan is Insecam, die hier in 2014 wereldwijd het nieuws mee haalde.

Na alle ophef heeft die website alle privacy-schendende streams van bijvoorbeeld deurbelcamera's of webcams in woningen verwijderd, maar er zijn nog andere plekken online waarop zulke beelden wél te zien zijn. Toegegeven, deze websites zijn niet makkelijk te vinden (het delen van deze beelden is immers illegaal), maar als je een beetje weet waar je moet zoeken, kom je ze zeker tegen.

Er zijn gelukkig steeds meer camerafabrikanten die klanten verplichten een uniek wachtwoord te gebruiken, waaronder Panasonic, maar als dat niet het geval is, is het dus ten zeerste aan te raden om meteen een nieuw wachtwoord te verzinnen en (mits die mogelijkheid er is) tweestapsverificatie te activeren.

Insecam stond tien jaar geleden vol met links naar onbeveiligde webcams.

Voorkom hacks

Hoewel het veel minder vaak voorkomt, is het mogelijk om beveiligingscamera's te 'hacken' en op die manier bij de beelden te komen. Voor sommige IP-camera's moet je namelijk bepaalde TCP-poorten op je router/modem openzetten, zoals 80 of 443, om van buitenaf met deze camera's te kunnen verbinden.

Als je dat handmatig (en zorgvuldig) doet, hoeft dat geen probleem te zijn. Het wordt pas echt gevaarlijk als je de camera deze poorten zelfstandig laat openzetten via uPnP (Universal Plug and Play). Deze functie vereist geen enkele vorm van authenticatie. Onbevoegden kunnen met malware daardoor eenvoudig allerlei poorten openen. Je kunt dus beter ver uit de buurt van uPNP blijven.

Zorg er tot slot ook voor dat je de firmware van de camera regelmatig bijwerkt, voor het geval er een kritieke kwetsbaarheid is gedicht. Malware als Mirai heeft in het verleden veel schade aangericht door kwetsbaarheden van slecht beveiligde camera's te misbruiken. Het is daarom ook een risico om je camera's en deurbellen met het internet te (laten) verbinden als de fabrikant geen updates meer uitbrengt.