De zon levert in één uur meer energie dan we op aarde in een heel jaar nodig hebben, maar het grote probleem blijft hoe we die energie kunnen opslaan. Een thuisbatterij voor zonne-energie is voor velen te duur, maar een thermische batterij is een interessant, goedkoper alternatief.

Energie opslaan in water

SGR-warmtepompboiler

SGR staat voor ‘Smart Grid Ready’, waarbij het deel ‘smart grid’ een slim energienetwerk betekent. Daarbij stemt een intelligent regelsysteem voortdurend het aanbod van verschillende energiebronnen af op de vraag. Zonnepanelen, batterij, elektrische voertuig en warmtepomp staan met elkaar in verbinding, zodat de zelfopgewekte stroom optimaal wordt verdeeld.
Een SGR-warmtepompboiler werkt als een gewone warmtepomp: hij gebruikt de omgevingswarmte uit de lucht gebruikt om sanitairwater te verwarmen. Net als alle warmtepompen verbruikt de warmtepompboiler stroom, maar wel veel minder dan een gewone boiler. Driekwart van de benodigde energie is afkomstig uit de omgevingslucht en slechts een kwart wordt opgewekt door elektriciteit. Een SGR-warmtepompboiler gebruikt rechtstreeks de stroom afkomstig van de zonnepanelen. 

Piekproductie omzetten in extra warm water

Verder doet een SGR-warmtepompboiler er nog een schepje bovenop. Het systeem houdt bij wanneer de zonnepanelen te veel elektriciteit opwekken. Deze overtollige energie gebruikt de boiler om het water alvast gratis op te warmen. Hierdoor wordt de extra elektriciteit niet teruggeleverd aan het stroomnet, noch wordt het overschot opgeslagen in een thuisbatterij. Juist doordat een SGR-warmtepompboiler de elektriciteit op piekproductiemomenten gebruikt om water te verwarmen, kun je dat later weer gebruiken om bijvoorbeeld te douchen.

©Matteo Girelli

Energieoverschot

Een voorbeeld maakt dit duidelijker. Je hebt de warmtepompboiler ingesteld op 45 °C om een aangename temperatuur voor een warme douche te hebben. Wanneer de zonnepanelen meer energie opwekken dan wat je op dat moment verbruikt, zal de SGR-warmtepompboiler het energieoverschot detecteren en het water naar een veel hogere temperatuur opwarmen, bijvoorbeeld 70 °C. Hierdoor blijft het water langer warm en zal de warmtepompboiler geen elektriciteit verbruiken wanneer je een douche neemt op een moment waarop je zonnepanelen geen elektriciteit opwekken.
Een SGR-systeem gebruikt de boiler dus als thermische batterij. Je slaat geen elektriciteit op, maar zet de overtollige energie op in een extra voorraad warm water. 

Meer eigen verbruik

Energie opslaan in thermische batterij verhoogt het eigen verbruik en helpt om netstroom te besparen. Daarbij is een SGR-warmtepompboiler veel goedkoper dan een thuisbatterij. Een SGR-warmtepompboiler kost gemiddeld 3500 euro, inclusief installatie. Een thuisbatterij van 14 kWh kost rond de 10.000 euro.
Als je ’s avonds kookt, de televisie, computer, verlichting en vaatwasser gebruikt, én daarbij ook zoveel warm water gebruikt dat de warmtepompboiler moet bijschakelen, dan val je automatisch terug op de netstroom. Wanneer de thermische batterij al voldoende is opgewarmd met gratis zonnestroom, hoeft de warmtepompboiler niet meer bij te warmen.

Ook interessant: Geld nodig voor energiebesparende maatregelen? Zo vind je subsidies en leningen

Energie opslaan in zout

Zoutboiler

Om energie op te slaan, kun je in plaats van water een materiaal gebruiken dat bij stolling warmte afgeeft en tijdens het smelten warmte opneemt. Meestal gebruikt men de afkorting PCM (Phase Change Materials) of letterlijk vertaald: faseovergangsmateriaal. PCM kan veel warmte opslaan in een kleine ruimte. Bij Flamco, Wasco en Triple Solar zit er in de thermische batterij anorganisch zout. Daarom noemt men dit type ook een zoutboiler. Dit zout heeft een smeltpunt van 23 °C.

©Flamco / Aalberts

Tot 70 °C

Het zout wordt door middel van een elektrische spiraal tot 70 °C opgewarmd. Op die temperatuur is het zout volledig vloeibaar. Wanneer je dan warm kraanwater vraagt, zal de thermische batterij de energie aan het leidingwater overdragen via een warmtewisselaar.
De drie eerdergenoemde merken hebben ieder drie uitvoeringen naar gelang de opslagcapaciteit. Bij Flamco kan de middelste versie, het 6E-model, 12,5 liter warm water per minuut leveren of in totaal 170 liter warm water. Het kleinste model past in een keukenkast en kan genoeg warm water leveren voor een compleet gezin. Flamco werkt bovendien aan een functie waarmee zijn zoutboilers slim gebruikmaken van fluctuerende energietarieven. 

©Flamco / Aalberts

Compact en eindeloos herladen

Een groot voordeel bij alle drie merken is het ontwerp. Het gaat om rechthoekige, compacte modellen die je makkelijk kwijt kunt in een klein hoekje. Je hoeft hem dus niet per se naast de cv te plaatsen, maar je kunt hem bijvoorbeeld in een kast monteren. Overigens is een zoutboiler wel zwaar.
Een tweede voordeel is dat, in tegenstelling tot de opslag in water, de temperatuur niet daalt wanneer je warmte opneemt. Zolang er energie in het faseovergangsmateriaal is opgeslagen, geeft de thermische batterij warmte af op een constante temperatuur.
Het toestel is schoon en milieuvriendelijk, omdat het geen gassen verbrandt, geen giftige stoffen bevat en 100% recyclebaar is. Daarbij is de batterij eenvoudig te installeren. Je hebt alleen een water- en 230V-aansluiting nodig. In de thermische batterij zitten geen bewegende delen die kunnen slijten, en de gebruiker kan hem eindeloos op- en ontladen zonder verlies van rendement.
In theorie gaat dit toestel minimaal 30 tot 40 jaar mee. Enkele componenten, bijvoorbeeld de elektronica, zijn op den duur mogelijk aan vervanging toe. Een nadeel in vergelijking met een gewone thuisbatterij is dat de thermische batterij uitsluitend ingezet kan worden voor de productie van warm tapwater.

©Triple Solar

45 minuten douchen

Met de Flamco 200-batterij zou je ongeveer 45 minuten kunnen douchen. Als het warm water dat een thermische batterij produceert opraakt na meerdere lange douchebeurten, dan slaat de warmtepomp automatisch aan om de thermische batterij te verwarmen. Het duurt ongeveer twee uur om de thermische batterij opnieuw op te laden. De richtprijs varieert tussen de 3000 en 6000 euro.

©Flamco / Aalberts

Compact, maar zwaar 

Bij Triple Solar wordt de thermische batterij gecombineerd met een PVT-warmtepomp. Deze thermische batterij vervangt dan de warmwaterboiler. Deze batterij is wel vier keer kleiner dan een gewone boiler, waardoor hij eenvoudig te installeren is. Triple Solar heeft thermische batterijen in drie formaten afhankelijk van de warmwaterbehoefte. Het kleinste model, de 150 XXS, heeft 7 kWh capaciteit, meet 64 cm hoog x 36, 5 cm breed x 57, 5 cm diep en weegt 136 kg. Het 200 XS-model heeft 10,5 kWh, meet 87 cm x 36,5 cm x 57, 5 cm en weegt 187 kg. Het grootste model, 300 S, heeft 14 kWh, meet 105 cm x 36,5 cm x 57,5 cm diep en weegt maar liefst 233 kg. 

Milieuvriendelijk en nauwelijks warmteverlies

De thermische batterij op zout werkt snel en efficiënt door de hoge warmteopname en snelle warmteafgifte. Het is een milieuvriendelijk toestel met zeer weinig warmteverlies door het vacuüm isolatiepaneel. Wekken je zonnepanelen meer stroom op dan je verbruikt, dan is dit zeker een interessante manier om het teveel aan zonne-energie op te slaan. Vooral als je in het achterhoofd houdt dat de salderingsregeling voor zonnepanelen straks wordt afgebouwd.

De Renault Rafale heeft indruk gemaakt met zijn opvallende design en innovatieve hybride techniek. Nu presenteert Renault een nieuwe variant: de Rafale E-Tech 300 plug-in hybrid 4X4 Atelier Alpine. Irwin van InstaAutoVlog deelt zijn ervaringen in dit artikel en een bijbehorende video.

Incognito stekkerversie

Onder de zuid-Franse zon reed ik in de plug-in hybride Renault Rafale E-Tech 300, uitgevoerd in de topversie Atelier Alpine. Dit model valt op door specifieke details zoals 21-inch Diamond Cut lichtmetalen wielen met Continental SportContact 7 banden, een hoogglans zwarte achterspoiler en badges op de voorste zijschermen. De laadpoort, subtiel verwerkt in het zijpaneel, is de enige aanwijzing dat dit om een plug-in hybride gaat.

©Clément Choulot

Fijne zit achter het stuur

Binnenin de Rafale zien we fraaie details als blauw contrasterend tapijt, dito bekleding in de opbergvakken in het portier en een extra knop achter het handvat in de middenconsole waarmee je de EV, hybride of EV-charge functie in kan schakelen. Ook deze Rafale zit ná een comfortabele instap prettig. Je zit echt ín het interieur, wat lager ten opzichte van het dashboard en dat draagt bij aan een beter dynamisch gevoel.

©ClŽment Choulot

Achterin minder comfort

De achterbank biedt iets minder comfort door een 1,5 centimeter hogere vloer ten opzichte van de e-Tech hybrid 200, veroorzaakt door het accupakket. Hierdoor zitten je knieën wat hoger en is er minder ruimte voor je voeten. De hoofdruimte blijft prima, net als de bagageruimte. Ondanks een kleine afname in capaciteit biedt deze met 528 liter (uitbreidbaar tot 1600 liter) nog steeds voldoende ruimte.

Achterin is het comfort iets minder door een 1,5 cm verhoogde vloer, veroorzaakt door het accupakket. De bagageruimte blijft met 528 tot maximaal 1600 liter ruim voldoende.

🔌Leestip: De strategische comeback van Renault in de elektrische automarkt

©Clément Choulot

Vermogen en trekgewicht

De plug-in hybride Rafale heeft een vernieuwde aandrijflijn met een 1.2-liter driecilinder turbomotor die dankzij een grotere turbo 150 pk levert in plaats van 130 pk. Een 70 pk sterke elektromotor op de vooras en een 136 pk elektromotor op de achteras verhogen het totale vermogen tot 300 pk via de zogeheten Multimode-transmissie. Dit zorgt voor een sprint van 0-100 km/u in 5,8 seconden en een begrensde topsnelheid van 175 km/u. Het trekgewicht blijft 1500 kg, ideaal voor veelzijdig gebruik.

©Clément Choulot

Trage boordlader

De Renault Rafale is uitgerust met een 22 kWh-batterij, goed voor een elektrische actieradius van 105 kilometer. Opladen kan via een 1-fase 7,4 kW boordlader, wat in vergelijking met concurrenten met 2- of 3-fase laders beperkt is. Snelladen is niet mogelijk.

©Clement Choulot

Adaptief onderstel

Eenmaal op pad blijkt de Rafale een aangename metgezel. Het elektrische vermogen is een plezier en zeker als ook de goed geïsoleerde driepitter assisteert is het een ronduit vlotte auto. Is de batterij leeg, dan belooft Renault je een range van 1000 kilometer met een gemiddeld verbruik van 5,8 liter per 100 kilometer en een 55 liter grote benzinetank.

Het adaptief onderstel kan zich met behulp van een camera-scanner achter de binnenspiegel continu aan het wegdek aanpassen. Iets wat goed werkt, want in eigenlijk elke situatie voelt de Rafale verfijnd, comfortabel, maar ook zeker na het selecteren van de modus Sport communicatief en dynamisch.

©Clément Choulot

Renault Rafale in actie

Meer weten en zien over de nieuwe plug-in hybride Renault Rafale? Bekijk dan de onderstaande video:

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een prijsvriendelijke smartspeaker? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Apple HomePod Mini

Deze betaalbare slimme speaker vormt een ideale match met je iPhone, iPad en/of Mac. Zo neemt de HomePod Mini bijvoorbeeld een luistersessie van Spotify of een andere muziek-app over, waardoor je thuis verder kunt luisteren. Dankzij integratie van de Siri-stemassistent kun je allerlei dingen vragen, zoals actueel nieuws, file-informatie of een recept. Daarnaast speelt het apparaat via spraakopdrachten net zo makkelijk een muziekalbum, podcast of audioboek af, waarbij je ondertussen met je stem het volumeniveau aanpast. Als alternatief vind je bovenop een klein bedieningspaneel om het volume te reguleren. Een nuttige toevoeging is dat je via deze smartspeaker ook allerlei apparaten in huis kunt aansturen, bijvoorbeeld een geschikte thermostaat of lamp.

Ondanks de bescheiden behuizing van 8,43 centimeter hoog heeft de HomePod Mini volgens de Amerikaanse techgigant een behoorlijk bereik. Voor een breder geluid is het mogelijk om meerdere HomePods aan elkaar te koppelen. Zo luister je in meerdere kamers naar dezelfde muziek. Verder is de intercomfunctie handig, want op die manier communiceer je op afstand eenvoudig met gezinsleden. Dit audioproduct is in vijf kleurstellingen te koop, namelijk zwart, blauw, geel, wit en rood. Bij de aanschaf is drie maanden toegang tot Apple Music inbegrepen. Voor een krachtiger geluid kun je ook de grotere Apple HomePod (zwart/wit) overwegen. Je leest in dit artikel meer over de verschillen tussen de HomePod en de HomePod Mini.

Google Nest Audio

De Google Nest Audio is een middelgrote smartspeaker met een bescheiden prijskaartje. Op het moment van schrijven is het product zelfs goedkoper dan ooit. Je kunt kiezen tussen een donkergrijze en witte uitvoering. In tegenstelling tot diverse andere slimme luidsprekers in deze prijsklasse heeft dit model twee actieve audiodrivers, namelijk een tweeter en woofer. Dat komt de audiokwaliteit ten goede! De klankkast meet 17,5 × 12,4 × 7,8 centimeter, zodat je hem bijvoorbeeld prima op een plank of meubel kunt plaatsen. Voor een ruimtelijker geluid koppel je eventueel twee Nest Audio-speakers aan elkaar.

De geïntegreerde wifi-adapter ondersteunt de 2,4GHz- én 5GHz-frequentieband. Een voordeel, want je vergroot daarmee de kans op een stabiele draadloze netwerkverbinding. Je stuurt de Nest Audio met je stem aan. Roep eerst 'Hey Google' en zeg vervolgens welke muziek je wilt horen. Je kunt ook informatie opvragen en geschikte slimme apparaten bedienen. Bang voor luistervinken? Zet dan via een schakelaar aan de achterzijde de microfoons uit. Je leest hier wat enkele gebruikers van deze smartspeaker vinden.

Google Nest Mini

Google bewijst dat een smartspeaker helemaal niet zoveel geld hoeft te kosten, want je betaalt voor de Nest Mini slechts enkele tientjes. Net als zijn grote broer is dit audioproduct eveneens in een donkergrijze en witte behuizing te koop. Het ronde apparaatje heeft een diameter van 9,8 centimeter en is slechts 4,2 centimeter hoog. Door de geringe omvang kun je hem makkelijk ergens in een hoekje kwijt. Voor de ontvangst van wifi is er ondersteuning voor de 2,4GHz- en 5GHz-frequentieband ingebakken.

In de behuizing bevindt zich één actieve audiodriver. Voor het luisteren van (achtergrond)muziek op een laag volumeniveau voldoet die prima. Dankzij Chromecast-integratie kies je vanuit jouw favoriete muziek-app een leuke afspeellijst. Daarnaast fungeert de slimme speaker als jouw persoonlijke assistent. Vraag bijvoorbeeld naar een overzicht met agenda-afspraken en de Nest Mini somt ze een voor een op. Je kunt dit Google-product álles vragen!

Lees ook: Meer dan muziek: kies jouw ideale slimme luidspreker

Sonos Roam 2

In tegenstelling tot de meeste andere smartspeakers gebruik je de Sonos Roam 2 zowel thuis als onderweg. De langwerpige klankkast van 16,8 × 6,2 × 6 centimeter herbergt een oplaadbare accu met een luistertijd van zo'n tien uur. Dit audioproduct is trouwens IP67-gecertificeerd, waardoor de Roam 2 prima stof en water kan verdragen. De behuizing is zelfs valbestendig! Koppel een smartphone via bluetooth en luister op elke plek naar goede muziek. Voor mobiel gebruik komt deze handige beschermhoes goed van pas.

Binnenshuis verbind je de smartspeaker met een 2,4GHz- of 5GHz-netwerk. Vervolgens kies je vanaf een willekeurige smartphone of tablet de muziek die je wilt horen. Installeer hiervoor de Sonos-app op het toestel. Dankzij ondersteuning voor AirPlay 2 vormt de Roam 2 een goede match met Apple-apparaten, zoals een iPhone, iPad en/of Mac. Voor de audioweergave heeft de klankkast een tweeter en woofer aan boord. Tot slot is er spraakondersteuning (Amazon Alexa) geïntegreerd. Je kunt de Sonos Roam 2 in een witte of zwarte behuizing kopen.

Bowers & Wilkins Zeppelin McLaren Edition

Hecht je veel waarde aan een origineel design en een hoge geluidskwaliteit? Overweeg dan deze opvallende McLaren-editie van de Bowers & Wilkins Zeppelin. Als alternatief is deze speaker ook in een zwarte en lichtgrijze behuizing te koop. In zijn eigen webshop rekent de Britse speakerspecialist 899 euro, maar enkele winkels hanteren momenteel een fikse korting. Reserveer voor deze speaker wel voldoende ruimte. De behuizing van 65 × 21 × 19,4 centimeter is voor een smartspeaker tenslotte behoorlijk aan de maat.

Onder de motorkap bevinden zich een wifi- en bluetooth-adapter. Kortom, open Spotify, Tidal of een andere muziek-app op je smartphone en tik een leuke afspeellijst aan. Dankzij AirPlay 2-integratie werkt de Zeppelin naadloos samen met een Apple-toestel. Er is middels Amazon Alexa ook nog een stemassistent geïntegreerd. Bowers & Wilkins heeft op audiogebied een uitstekende reputatie, waardoor je een hoge audiokwaliteit mag verwachten. De behuizing telt dan ook vijf actieve audiodrivers, namelijk twee tweeters, twee middentoners en een woofer. Met een totaal versterkervermogen van 240 watt ervaar je een kamervullend geluid.