De buitenunit blijft vaak een heikel punt voor huiseigenaren die een warmtepomp overwegen. Bij de meeste merken oogt zo’n buitenkast behoorlijk plomp en soms is er eenvoudigweg geen geschikte plaats om hem te plaatsen. Bovendien is er al heel veel geschreven over het geluid dat zo’n apparaat maakt. Met een PVT-warmtepomp is er geen buitenunit nodig. Op het dak komen panelen die zowel de elektriciteit als de energie voor de warmtepomp leveren.

Stroom en warmte

De afkorting PVT staat voor 'photovoltaic thermal'. De dakpanelen zijn inderdaad fotovoltaïsch én thermisch tegelijk, want ze produceren zowel elektriciteit als warmte. De zonnestroom wordt uiteraard niet alleen gebruikt door de warmtepomp, maar ook door alle toestellen in huis die elektriciteit verbruiken. Het is in elk geval de bedoeling dat de PVT-panelen 's winters het volledige stroomverbruik van de warmtepomp dekken. Daarmee valt het argument weg dat je door een warmtepomp plotseling met een hogere energierekening wordt opgezadeld. 

PVT-dakpanelen

Een PVT-systeem bestaat uit een PVT-warmtepomp die in huis staat en PVT-panelen op het dak. Via de dakpanelen kan de warmtepomp energie onttrekken aan drie bronnen: het directe zonlicht, de buitenlucht en het gewone daglicht. Van veraf ziet zo'n PVT-paneel er uit als elk ander zonnepaneel, maar het is opgebouwd uit twee basiselementen.

De voorkant bevat zonnecellen (het PV-gedeelte, oftewel photovoltaic) die het zonlicht omzetten in elektriciteit. Aan de achterkant zit de warmtewisselaar (dus de T, van thermal), waar een vloeistof doorheen stroomt om energie aan de omgeving te onttrekken. ’s Nachts haalt de warmtewisselaar de energie uit de buitenlucht, overdag komt daar de energie uit het directe zonlicht en het gewone daglicht bij.  

©HR-energy.com

Constante energiewinning

De warmtewisselaar in het PVT-paneel bestaat uit aluminium lamellen met een koperen leiding waar een glycol-watermengsel (de transportvloeistof) doorheen stroomt. We kennen glycol ook onder de naam 'antivries'. Hierdoor kan de warmtewisselaar niet stukvriezen, mocht het systeem stilvallen.

Zo’n PVT-paneel kan zelfs energie uit de buitenlucht halen tot een buitentemperatuur van -10°C. Die thermische energie – zeg maar warmte – wordt gebruikt door de PVT-warmtepomp. Het hele jaar door, 24 uur per dag, haalt dit systeem energie uit de omgeving, zelfs bij bewolking en vorst.

Voor een efficiënte omzetting is er per kW vermogen 2,5 m² aan PVT-panelen nodig. Voor een 6kW-installatie, dat is een krachtige warmtepomp geschikt voor het Nederlandse klimaat, is er dus 16 m² aan PVT-panelen nodig. 

©HR-energy.com

Werking van de warmtepomp

De warmtepomp binnen zet de energie die hem bereikt om in bruikbare warmte voor verwarming en warm kraanwater. In de warmtepomp zit een gesloten circuit met een koudemiddel. Deze vloeistof heeft de uitzonderlijke eigenschap dat die op erg lage temperatuur verdampt. Door de warmte afkomstig uit de PVT-panelen verdampt dit koudemiddel in de verdamper. Die damp gaat vervolgens naar de elektrische compressor.

Bij samengeperste damp zal niet alleen de druk, maar ook de temperatuur van de damp stijgen. Vervolgens passeert de warme damp de condensor. Dankzij het expansieventiel neemt de druk af en condenseert de damp weer tot vloeistof. Bij dit proces komt warmte vrij die via een warmtewisselaar wordt overgedragen aan de verwarmingsinstallatie en de boiler. Het vloeibare koudemiddel stroomt terug naar de verdamper en op die manier begint het proces opnieuw.  

©Triplesolar.eu

Merken van warmtepomp

De warmtepomp is modulerend. Dat wil zeggen dat het vermogen zich aanpast aan de vraag. Hij heeft een compacte behuizing en beschikt over zelflerende software, waardoor het hoogste rendement wordt behaald. Triple Solar gebruikt voor zijn PVT-systemen warmtepompen van het Zweedse merk NIBE. Bij HR-energy werkt men met een Nederlands fabricaat: de Qube PVT-warmtepomp. 

Voordelen

Het PVT-systeem heeft verschillende voordelen:

• Het is een stil systeem. De warmtepomp werkt niet met een buitenunit die geluid produceert. De compressor staat binnen en het geluid dat die maakt, is vergelijkbaar met het zoemen van een koelkast. De Qube is bijvoorbeeld op vier niveaus akoestisch afgedekt. Natuurlijk mag je de warmtepomp nooit op een houten vloer monteren, want dat werkt als een klankkast.

• Omdat de warmtepomp binnen staat, kan die niet worden aangetast door de weersomstandigheden.
•  Het levert zowel warmte als elektriciteit op.
• Het is een onderhoudsvrij systeem, want het bevat geen draaiende onderdelen.
• Het is een efficiënt systeem.  
• De verwachte levensduur van de panelen bedraagt tussen 25 en 30 jaar. 

All-electric

Net als bij de gewone warmtepomp is er een all-electric en een hybride uitvoering. Bij all-electric moet de woning zeer goed geïsoleerd zijn, want de PVT-warmtepomp komt in de plaats van de verwarmingsketel. Bovendien werkt een all-electric systeem uitsluitend met lagetemperatuurverwarming, bij voorkeur vloerverwarming. Uiteraard moeten er dan voldoende PVT-panelen op het dak komen.

Hybride en 'no-regret'

De hybride opstelling is een oplossing voor alle woningen die nog niet helemaal geschikt zijn om gasloos te verwarmen. Dat kan zijn omdat de isolatie niet optimaal is of omdat het verwarmingssysteem niet recent is. De hybride-PVT-warmtepomp werkt samen met de huidige gasketel. Wanneer de warmtepomp er niet in slaagt om het huis te verwarmen, of bij een plotse piekvraag naar warm water, springt de gas- of stookolieketel bij.

Met dit systeem bespaar je wel 60 tot 80 procent op je huidige gas- of stookolieverbruik. Triple Solar heeft een ‘no regret’-oplossing voor wie een hybride systeem zou kiezen. De investering gaat niet verloren als je later toch zou beslissen om alles perfect te isoleren, zodat je all-electric kunt gaan. In dat geval kan de geplaatste hybride-warmtepomp worden uitgebreid naar een all-electric systeem.

©Triplesolar.eu

Koelfunctie

Koelen kan zo’n PVT-systeem ook, maar dat is afhankelijk van het afgiftesysteem (vloerverwarming, convectoren of radiatoren). Hierbij zal het PVT-systeem de warmte aan de woning via het afgiftesysteem onttrekken en afgeven aan de buitenlucht. Bij vloerverwarming zal de vloer dan koeler aanvoelen. Het eerste uur merk je niets, maar na enkele uren zal de vloer wel koeler aanvoelen. Convectoren zullen de warmte uit de lucht opnemen, zodat de kamertemperatuur daalt. Radiatoren zijn niet geschikt om mee te koelen. 

Kostenplaatje

De prijs is uiteraard afhankelijk van de situatie. Reken voor een all-electric systeem inclusief installatie op 30.000 euro. Dan hebben we het over een 6kW-warmtepomp. Een hybride systeem zal tussen 15.000 en 18.000 euro kosten. Houd rekening met de ISDE-subsidie  van 4.200 euro en de btw-teruggave op PVT-panelen. Als particulier kun je de betaalde btw voor de aanschaf en de installatie van PVT-warmtepomppanelen terugvorderen. De installateur van PVT-panelen zal je daarover over inlichten. 

Rendement

De verhouding tussen de afgegeven warmte en het elektriciteitsverbruik wordt uitgedrukt in COP (Coefficient of Performance). Een COP van 4 betekent dat de installatie 1 kW elektriciteit verbruikt om 4 kW warmte te produceren. De COP geeft vaak een vertekend beeld, omdat het rendement van een warmtepomp sterk afhankelijk is van de buitentemperatuur. Daarom gebruikt men liever SCOP (Seasonal Coefficient of Performance). Dat is de gemiddelde verhouding tussen de afgegeven hoeveelheid warmte en het elektriciteitsverbruik, gemeten over een heel jaar. Bij goed geïsoleerde woningen en nieuwbouw is een SCOP van 5,5 mogelijk.  Voor bestaande gebouwen mag je rekenen op een SCOP van 4,8 voor ruimteverwarming.  PVT is erg gunstig voor de productie van warm kwaanwater; daar haalt het systeem een SCOP van 3,3. 

Nog niet zo heel lang geleden was een elektrische deken vooral iets voor omaatjes. Maar sinds de gasprijzen eind 2021 enorm opliepen, hebben we allemaal de warmtekussen en -dekens omarmd. Welk deel van je lichaam je ook wilt verwarmen: het aanbod is enorm. Tijd voor een uitgebreide test dus. Zaten we er warmpjes bij?

Het van oorsprong Duitse bedrijf Beurer richt zich vooral op producten die te maken hebben met beauty, medical en wellbeing. Dat loopt van haardrogers tot weegschalen en bloeddrukmeters. Maar van oorsprong – en we hebben het dan over 1919(!) – hield Beurer zich bezig met de productie van warmtekussens. Het is dan ook niet vreemd dat het bedrijf een aanzienlijk aantal warmteproducten in het assortiment heeft. Voor deze test probeerden we vier producten uit: een verzwaarde warmtemat (HK 145), een oplaadbaar warmtekussen (Heaty HK 77), een voetenwarmer met massagefunctie (FWM 45) en tot slot een elektrische bovendeken (HD 82 Stockholm). 

Voor gerichte warmte: HK 145 Cosy Weight Green Planet

We beginnen met de HK 145. Hoewel de HK 145 Cosy Weight door Beurer zelf als verwarmingskussen wordt aangeduid, zouden wij het toch eerder een warmtemat noemen. Dat komt door de langwerpige vorm (60x30 centimeter) en de geringe dikte (iets minder dan 9 centimeter). Heel geschikt dus om op specifieke delen van je lichaam te leggen – denk aan een stijve schouder of pijnlijke knieën. Ook als je bijvoorbeeld menstruatiekrampen hebt, kan de HK 145 helpen.

Bij het uit de doos halen viel meteen het gewicht van de mat op: ongeveer anderhalve kilo. Door de vulling van glaskralen is hij een stuk zwaarder dan traditionele warmtekussens. Wie wel eens onder een verzwaringsdeken heeft geslapen, weet hoe rustgevend dat werkt. Bovendien zorgen de kralen ervoor dat de warmte langer wordt afgegeven. Fijn is dat de mat gemaakt is van superzachte materiaal (100% gerecycled – de HK 145 maakt deel uit van de duurzame Green Planet-lijn).

©AK | ID.nl

De werking is heel simpel: stekker in het stopcontact en de gewenste stand kiezen. In totaal zijn er zes warmtestanden. Omdat wij enorme koukleumen zijn, vonden we de hoogste stand het lekkerst, maar dat is een persoonlijk iets. We hebben het kussen eerst uitgeprobeerd op onze de buik. Dat voelde door het verzwarende effect vooral heel ontspannend. Daarna was onze schouder aan de beurt (de combinatie een zekere leeftijd + 40 uur per week achter de laptop zitten is daar niet al te best voor). De warmte werkte snel en gericht: na een minuut of vijftien voelde de schouder duidelijk soepeler. Langer doorgaan was minder prettig, vooral door het gewicht en de harde rand van de mat, die in onze nek begon te drukken.

Om mee te knuffelen: HK 77 Heaty warmtekussen

Zeg je cosy warmte, dan zeg je al snel: warmtekussen. Maar dan wel eentje die in je interieur past. Dat hebben ze bij Beurer goed begrepen: het HK 77 Heaty kussen is verkrijgbaar met een corduroy hoes (in crème, oudroze, blauwgroen) of een velvet hoes (in taupe, roze. blauw). De hoes is wasbaar.

Net als bij de andere producten in deze test wordt ook de Heaty (wij probeerden de velvetblauwe versie) geleverd met een handleiding met een duidelijke schematische tekening waarop alle onderdelen en functies staan uitgelegd. Het enige wat we in de handleiding niet helemaal duidelijk vonden, was of je de accu kunt opladen terwijl hij nog in het zakje van het binnenkussen zat, of dat je hem eerst moet verwijderen. Voor de veiligheid hebben wij hem eruit gehaald. Het opladen zelf wijst zich vanzelf. Drie witte ledjes op het bedieningspaneel (het bruine label aan de buitenzijde) geven de voortgang van het opladen aan. Is de accu helemaal opgeladen, dan regel je via de drukknop op het paneel de hoogte van de warmte. Als het kussen aan staat, zie je zowel de ingestelde temperatuur-indicator als de ledjes van het batterijniveau.

©AK | ID.nl

Om met die warmte te beginnen: we kunnen niet anders concluderen dan dat het ultiem comfort is, snuggelen met een warm kussen. Wij als koukleumen opteerden natuurlijk voor de hoogste stand, maar ook na terugschakelen naar een lagere stand gaf het kussen nog steeds behaaglijke warmte af.

Wel vonden we dat de accu redelijk snel leegliep.Na ongeveer een uur op de hoogste warmtestand waren al twee van de drie witte ledlampjes uit. Volgens Beurer heeft de accu een maximale gebruiksduur van vier uur, maar dat geldt alleen voor de laagste stand. Op de hoogste stand haal je dus waarschijnlijk nét het einde van een romantische kerstfilm niet.

Warmte en ontspanning voor je voeten: FWM 45 voetenwarmer

Wie vaak koude voeten heeft, heeft niets aan een warmtekussen. Speciaal voor die mensen is er de FWM 45: een voetenwarmer met een teddyvoering, die twee verschillende warmtestanden heeft én twee verschillende massagestanden. Je kunt zowel de warmte als de massage afzonderlijk of tegelijkertijd gebruiken. Variatie genoeg dus.

Op een thuiswerkdag waarop het buiten behoorlijk koud was hebben wij de voetenzak onder het bureau gezet. Stekker in het stopcontact, even laten opwarmen en voeten erin. Aanvankelijk hielden we daarbij onze sokken aan. Dat voelde oké, maar echt warm: nee. Met blote voeten ging dat wat beter, hoewel het van ons nog wel wat warmer had gemogen. Jammer is dat de warmte alleen van een verwarmingselement aan de onderkant komt en dat de bovenkant niet elastisch sluit, waardoor er een opening blijft waardoor koude lucht naar binnen glipt. Kleine tip: vouw de teddyvoering uit in plaats van die over de zak te laten hangen, zodat je onderbenen beter bedekt zijn. Doen, wat ons betreft.

©AK | ID.nl

Bijzonder aan deze voetenwarmer (geschikt voor voeten tot en met maat 47) is dat er een massagefunctie op zit. Je kunt daarbij kiezen uit twee standen: rustgevend en verkwikkend. De rustgevende modus (stand 1) doet precies wat hij belooft. Je voelt de trilling in je voeten en kuiten. Het is niet hinderlijk en vooral ontspannend. We kunnen ons voorstellen dat dit een prettige stand is bij het tv-kijken na een dag hard werken. Tv-kijken terwijl de verkwikkende modus (stand 2) aan staat, zouden we zelf niet zo snel doen. Het masseren gaat in deze stand namelijk een stuk harder (en maakt ook wat meer geluid). Voelt het vervelend? Nee, dat niet. Maar het voelt ook niet heel lekker – je bent je vooral heel de tijd bewust van het getril onder je voeten. Wij vonden het lastig om ons tijdens deze stand te focussen op ons werk.

Om nooit meer onderuit te kruipen: HD 82 Stockholm warmtedeken

Reviewen is soms hard werken, maar soms is het een feestje. Het uitproberen van de HD 82 warmtedeken was zo'n feestje. Dankzij zijn afmetingen (130x180 centimeter) kun je er helemaal in wegkruipen. Op de handig verlichte bedieningseenheid kun je kiezen uit zes warmtestanden, waarbij koukleumen zoals wij ook bij een lagere stand dan de hoogste nog heerlijk warm blijven.

©AK | ID.nl

De deken is heel zacht (fleece) en ziet er luxueus uit. Geen deken die je na gebruik opbergt omdat hij lelijk staat in je interieur, maar echt een deken om standaard op de bank te hebben liggen. Een fijn idee daarbij is dat er een veiligheidssysteem is ingebouwd: bij een storing schakelt de deken automatisch uit. Ook wanneer hij drie uur heeft aangestaan, schakelt hij automatisch uit. Dat voorkomt dat je hem zelf vergeet uit te zetten. Scheelt weer op je energierekening! Niet veel, want een gemiddelde warmtedeken verbruikt ongeveer 100 watt per uur. Na drie uur is dat dus ongeveer 0,3 kWh. Bij een gemiddelde elektriciteitsprijs van 0,28 euro per kWh (niveau november 2025; bron: ANWB) kom je uit op net iets meer dan 9 cent. Dat is veel goedkoper dan drie uur de kachel aan… 

FRITZ! heeft de Mesh Set 1700 uitgebracht, een nieuwe wifi 7-oplossing die je gewoon in het stopcontact prikt. De compacte set bestaat uit kleine repeaters die samen één groot draadloos netwerk vormen, bedoeld om in elke hoek van het huis snel en stabiel internet te bieden.

De set draait om de vernieuwde FRITZ!Repeater 1200 AX, nu uitgerust met wifi 7 en goed voor snelheden tot 3.600 Mbit/s op de 2,4- en 5GHz-banden – een toename van ongeveer 600 Mbit/s ten opzichte van het vorige model. Dankzij multigigabit-wifi kunnen meer apparaten tegelijk verbonden zijn zonder dat de snelheid merkbaar daalt. De nieuwe wifi 7-functie Multi-Link Operation maakt het mogelijk om data gelijktijdig via beide frequentiebanden te versturen, wat de stabiliteit verder verbetert. Voor vaste apparaten is er bovendien een gigabitpoort aanwezig.

Omdat de repeaters direct in het stopcontact worden gestoken, nemen ze nauwelijks ruimte in en zijn ze eenvoudig te installeren. Gebruikers kunnen kiezen voor een set met twee of drie repeaters, afhankelijk van de grootte van de woning. De FRITZ!Mesh Set 1700 werkt het best samen met een FRITZ!Box, maar kan ook worden gekoppeld aan routers van andere merken. In dat geval fungeert de eerste repeater als centrale wifi-regelaar.

Goed om te weten: alle FRITZ!Box-routers en repeaters worden in Europa geproduceerd, krijgen vijf jaar garantie krijgen en ontvangen gratis beveiligings- en functie-updates.

Beschikbaarheid

De FRITZ!Mesh Set 1700 is per direct verkrijgbaar als set van twee of drie repeaters. De afzonderlijke repeater is ook los te koop onder de naam FRITZ!Repeater 1700.