ID.nl logo
Warmtepomp zonder buitenunit dankzij PVT-dakpanelen
© HR-energy.com
Energie

Warmtepomp zonder buitenunit dankzij PVT-dakpanelen

De buitenunit blijft vaak een heikel punt voor huiseigenaren die een warmtepomp overwegen. Bij de meeste merken oogt zo’n buitenkast behoorlijk plomp en soms is er eenvoudigweg geen geschikte plaats om hem te plaatsen. Bovendien is er al heel veel geschreven over het geluid dat zo’n apparaat maakt. Met een PVT-warmtepomp is er geen buitenunit nodig. Op het dak komen panelen die zowel de elektriciteit als de energie voor de warmtepomp leveren.

Een PVT-warmtepomp heeft geen buitenunit. In plaats daarvan haalt dit systeem zijn energie uit de omgeving door middel van dakpanelen. Je zou die kunnen vergelijken met zonnepanelen, maar de PVT-panelen produceren elektriciteit uit het zonlicht, terwijl ze ook energie halen uit de buitenlucht en het gewone daglicht.

Stroom en warmte

De afkorting PVT staat voor 'photovoltaic thermal'. De dakpanelen zijn inderdaad fotovoltaïsch én thermisch tegelijk, want ze produceren zowel elektriciteit als warmte. De zonnestroom wordt uiteraard niet alleen gebruikt door de warmtepomp, maar ook door alle toestellen in huis die elektriciteit verbruiken. Het is in elk geval de bedoeling dat de PVT-panelen 's winters het volledige stroomverbruik van de warmtepomp dekken. Daarmee valt het argument weg dat je door een warmtepomp plotseling met een hogere energierekening wordt opgezadeld. 

PVT-dakpanelen

Een PVT-systeem bestaat uit een PVT-warmtepomp die in huis staat en PVT-panelen op het dak. Via de dakpanelen kan de warmtepomp energie onttrekken aan drie bronnen: het directe zonlicht, de buitenlucht en het gewone daglicht. Van veraf ziet zo'n PVT-paneel er uit als elk ander zonnepaneel, maar het is opgebouwd uit twee basiselementen.

De voorkant bevat zonnecellen (het PV-gedeelte, oftewel photovoltaic) die het zonlicht omzetten in elektriciteit. Aan de achterkant zit de warmtewisselaar (dus de T, van thermal), waar een vloeistof doorheen stroomt om energie aan de omgeving te onttrekken. ’s Nachts haalt de warmtewisselaar de energie uit de buitenlucht, overdag komt daar de energie uit het directe zonlicht en het gewone daglicht bij.  

©HR-energy.com

Een PVT-paneel bestaat uit een fotovoltaïsch deel en een thermisch deel.

Constante energiewinning

De warmtewisselaar in het PVT-paneel bestaat uit aluminium lamellen met een koperen leiding waar een glycol-watermengsel (de transportvloeistof) doorheen stroomt. We kennen glycol ook onder de naam 'antivries'. Hierdoor kan de warmtewisselaar niet stukvriezen, mocht het systeem stilvallen.

Zo’n PVT-paneel kan zelfs energie uit de buitenlucht halen tot een buitentemperatuur van -10°C. Die thermische energie – zeg maar warmte – wordt gebruikt door de PVT-warmtepomp. Het hele jaar door, 24 uur per dag, haalt dit systeem energie uit de omgeving, zelfs bij bewolking en vorst.

Voor een efficiënte omzetting is er per kW vermogen 2,5 m² aan PVT-panelen nodig. Voor een 6kW-installatie, dat is een krachtige warmtepomp geschikt voor het Nederlandse klimaat, is er dus 16 m² aan PVT-panelen nodig. 

©HR-energy.com

Het Qsilence-systeem van HR-energy.

Werking van de warmtepomp

De warmtepomp binnen zet de energie die hem bereikt om in bruikbare warmte voor verwarming en warm kraanwater. In de warmtepomp zit een gesloten circuit met een koudemiddel. Deze vloeistof heeft de uitzonderlijke eigenschap dat die op erg lage temperatuur verdampt. Door de warmte afkomstig uit de PVT-panelen verdampt dit koudemiddel in de verdamper. Die damp gaat vervolgens naar de elektrische compressor.

Bij samengeperste damp zal niet alleen de druk, maar ook de temperatuur van de damp stijgen. Vervolgens passeert de warme damp de condensor. Dankzij het expansieventiel neemt de druk af en condenseert de damp weer tot vloeistof. Bij dit proces komt warmte vrij die via een warmtewisselaar wordt overgedragen aan de verwarmingsinstallatie en de boiler. Het vloeibare koudemiddel stroomt terug naar de verdamper en op die manier begint het proces opnieuw.  

©Triplesolar.eu

Een schematische illustratie van de werking van het PVT-systeem.

Merken van warmtepomp

De warmtepomp is modulerend. Dat wil zeggen dat het vermogen zich aanpast aan de vraag. Hij heeft een compacte behuizing en beschikt over zelflerende software, waardoor het hoogste rendement wordt behaald. Triple Solar gebruikt voor zijn PVT-systemen warmtepompen van het Zweedse merk NIBE. Bij HR-energy werkt men met een Nederlands fabricaat: de Qube PVT-warmtepomp. 

Voordelen

Het PVT-systeem heeft verschillende voordelen:

  • Het is een stil systeem. De warmtepomp werkt niet met een buitenunit die geluid produceert. De compressor staat binnen en het geluid dat die maakt, is vergelijkbaar met het zoemen van een koelkast. De Qube is bijvoorbeeld op vier niveaus akoestisch afgedekt. Natuurlijk mag je de warmtepomp nooit op een houten vloer monteren, want dat werkt als een klankkast.
  • Omdat de warmtepomp binnen staat, kan die niet worden aangetast door de weersomstandigheden.
  •  Het levert zowel warmte als elektriciteit op.
  • Het is een onderhoudsvrij systeem, want het bevat geen draaiende onderdelen.
  • Het is een efficiënt systeem.  
  • De verwachte levensduur van de panelen bedraagt tussen 25 en 30 jaar. 

All-electric

Net als bij de gewone warmtepomp is er een all-electric en een hybride uitvoering. Bij all-electric moet de woning zeer goed geïsoleerd zijn, want de PVT-warmtepomp komt in de plaats van de verwarmingsketel. Bovendien werkt een all-electric systeem uitsluitend met lagetemperatuurverwarming, bij voorkeur vloerverwarming. Uiteraard moeten er dan voldoende PVT-panelen op het dak komen.

Hybride en 'no-regret'

De hybride opstelling is een oplossing voor alle woningen die nog niet helemaal geschikt zijn om gasloos te verwarmen. Dat kan zijn omdat de isolatie niet optimaal is of omdat het verwarmingssysteem niet recent is. De hybride-PVT-warmtepomp werkt samen met de huidige gasketel. Wanneer de warmtepomp er niet in slaagt om het huis te verwarmen, of bij een plotse piekvraag naar warm water, springt de gas- of stookolieketel bij.

Met dit systeem bespaar je wel 60 tot 80 procent op je huidige gas- of stookolieverbruik. Triple Solar heeft een ‘no regret’-oplossing voor wie een hybride systeem zou kiezen. De investering gaat niet verloren als je later toch zou beslissen om alles perfect te isoleren, zodat je all-electric kunt gaan. In dat geval kan de geplaatste hybride-warmtepomp worden uitgebreid naar een all-electric systeem.

©Triplesolar.eu

De PVT-warmtepompen zijn compact en stil.

Koelfunctie

Koelen kan zo’n PVT-systeem ook, maar dat is afhankelijk van het afgiftesysteem (vloerverwarming, convectoren of radiatoren). Hierbij zal het PVT-systeem de warmte aan de woning via het afgiftesysteem onttrekken en afgeven aan de buitenlucht. Bij vloerverwarming zal de vloer dan koeler aanvoelen. Het eerste uur merk je niets, maar na enkele uren zal de vloer wel koeler aanvoelen. Convectoren zullen de warmte uit de lucht opnemen, zodat de kamertemperatuur daalt. Radiatoren zijn niet geschikt om mee te koelen. 

En als het vriest...? Het is inderdaad mogelijk dat er ijsvorming optreedt op de PVT-panelen, maar dat is nooit schadelijk voor de installatie. De thermische prestaties van de panelen zullen hierdoor wel afnemen (maximaal 10 procent), maar in principe wordt er zelfs dan voldoende energie geleverd om de woning en het kraanwater te verwarmen. Bovendien is de warmtepomp van Triple Solar voorzien van elektrische bijverwarming. Op jaarbasis gebeurt dat gemiddeld slechts 42 uur tijdens de nacht (Norm NEN5060, klimaatreferentiegegevens). Bij goed geïsoleerde nieuwbouw daalt de binnentemperatuur nauwelijks onder die omstandigheden.HR energy heeft in zijn Qube PVT-warmtepomp een defrostmodus die zorgt voor automatische ontdooiing en voor verhoging rendement.

Kostenplaatje

De prijs is uiteraard afhankelijk van de situatie. Reken voor een all-electric systeem inclusief installatie op 30.000 euro. Dan hebben we het over een 6kW-warmtepomp. Een hybride systeem zal tussen 15.000 en 18.000 euro kosten. Houd rekening met de ISDE-subsidie  van 4.200 euro en de btw-teruggave op PVT-panelen. Als particulier kun je de betaalde btw voor de aanschaf en de installatie van PVT-warmtepomppanelen terugvorderen. De installateur van PVT-panelen zal je daarover over inlichten. 

Rendement

De verhouding tussen de afgegeven warmte en het elektriciteitsverbruik wordt uitgedrukt in COP (Coefficient of Performance). Een COP van 4 betekent dat de installatie 1 kW elektriciteit verbruikt om 4 kW warmte te produceren. De COP geeft vaak een vertekend beeld, omdat het rendement van een warmtepomp sterk afhankelijk is van de buitentemperatuur. Daarom gebruikt men liever SCOP (Seasonal Coefficient of Performance). Dat is de gemiddelde verhouding tussen de afgegeven hoeveelheid warmte en het elektriciteitsverbruik, gemeten over een heel jaar. Bij goed geïsoleerde woningen en nieuwbouw is een SCOP van 5,5 mogelijk.  Voor bestaande gebouwen mag je rekenen op een SCOP van 4,8 voor ruimteverwarming.  PVT is erg gunstig voor de productie van warm kwaanwater; daar haalt het systeem een SCOP van 3,3. 

PVT-panelen halen een hoog rendement in vergelijking met de andere warmtepompsystemen.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 decoupeerzagen voor een schappelijke prijs
© Петр Смагин
Huis

Waar voor je geld: 5 decoupeerzagen voor een schappelijke prijs

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Is het weer tijd om te klussen en moet je materialen op maat zagen? Met een decoupeerzaak wordt het zware werk je uit handen genomen. Wij vonden vijf mooie exemplaren voor je.

Een decoupeerzaag is perfect voor het fijnere zaagwerk. Denk aan het zagen van cirkels, het afronden van hoeken, het zagen van laminaat of het uitzagen van kleine stukken uit een materiaal. Dankzij de grote wendbaarheid kun je met een decoupeerzaag makkelijk aan de slag voor allerlei klusjes in en om het huis, of je nu met hout, metaal of kunststof werkt. Hieronder vind vijf decoupeerzagen voor al jouw klusjes.

Black & Decker BES610K

De Black & Decker BES610K is een robuuste decoupeerzaag die je helpt bij allerlei zaagklussen. Hij heeft een 650W motor en variabele snelheid, waardoor je nauwkeurig en gecontroleerd kunt werken. De pendelfunctie is instelbaar en de led-werklamp en stofblazer geven je een goed zicht op de zaaglijn. En dankzij de gereedschapsloze zaagbladwissel en de mogelijkheid om de zaaghoek tot 45 graden in te stellen, is deze zaagmachine voor alle toepassingen geschikt.

DeWalt DW331K

Deze decoupeerzaag is geschikt voor zowel de professionele klusser als de serieuze doe-het-zelver. Met zijn sterke motor en variabele snelheid zaag je moeiteloos door diverse materialen. De zaag ligt prettig in de hand dankzij de softgrip en het anti-vibratiesysteem, waardoor je geen last krijgt van je handen. Het snelspansysteem maakt het wisselen van zaagbladen eenvoudig, en met de instelbare zaaghoek kun je ook schuine snedes maken. Een degelijke machine van een gerenommeerd merk.

Makita 4351FCT

De Makita 4351FCT valt op vanwege de beugelgreep. Daardoor kun je deze zaag perfect sturen, zelfs als je een bocht of een detail wilt zagen. Je hebt hier veel meer controle over. Wisselen van zaagjes gaat vlot dankzij het snelspansysteem. De zaaghoek van deze Makita is instelbaar, waardoor je zelfs schuine snedes kunt maken. En met de stevige koffer erbij blijft alles netjes bij elkaar.

Bosch EasySaw 18V-70

De Bosch EasySaw 18V-70 is een handige zaag die je er makkelijk even bij pakt als je wat klusjes in en om het huis moet doen. Omdat hij op een accu werkt, zit je niet meer vast aan snoeren die altijd in de weg zitten. De zaag ligt lekker in de hand en is zo licht dat je er lang mee kunt doorwerken zonder lamme armen te krijgen. De zaagbladen wissel je in een handomdraai, geen gedoe met extra gereedschap. Houd er wel rekening mee dat je de accu en lader er los bij moet kopen, maar als je al Bosch-gereedschap in huis hebt, kun je die accu's gewoon gebruiken.

Makita JV0600K Decoupeerzaag

De Makita JV0600K is een handige decoupeerzaag waarmee je flexibel aan de slag kunt. Het apparaat ligt fijn in de hand en is niet te zwaar. Hij is krachtig genoeg om netjes door hout en zelfs metaal te zagen, en door het lichte gewicht kun je er lang mee werken zonder dat je polsen moe worden. Bij deze zaag krijg je een stevige kunststof koffer, dus je kunt 'm makkelijk meenemen en netjes opbergen. En als je liever heel schoon werkt, kun je hem ook aansluiten op een stofzuiger.

▼ Volgende artikel
Review Nuki Smart Lock Ultra – Slim alles-in-één-systeem
© Wesley Akkerman
Zekerheid & gemak

Review Nuki Smart Lock Ultra – Slim alles-in-één-systeem

De Nuki Smart Lock Ultra zet de nieuwe standaard voor slimme sloten en is ontworpen voor een volledig sleutelloze levensstijl. Dit premium alles-in-één-pakket kost 349 euro en combineert een stille, razendsnelle motor met geïntegreerde wifi en een meegeleverde veiligheidscilinder.

Fantastisch
Conclusie

De Nuki Smart Lock Ultra is een premium en complete oplossing voor sleutelloze toegang. De combinatie van de snelle en stille zelfontwikkelde motor, de geïntegreerde wifi en de toekomstbestendige Matter-ondersteuning plaatst dit model in het absolute topsegment.

Plus- en minpunten
  • Snel en relatief stil
  • Meerdere ontgrendelsnelheden
  • Zeer uitgebreide app
  • Optionele accessoires
  • Ingebouwde, oplaadbare accu
  • Magnetische oplaadkabel
  • Relatief compact ontwerp
  • Geen alternatief voor de oplaadkabel
  • Installatie op sommige punten onduidelijk
  • App-bediening gaat soms moeizaam

De Nuki Smart Lock Ultra is het paradepaardje van het merk, gemaakt voor wie echt zonder sleutel door het leven wil. Het strakke ontwerp in roestvrij staal oogt modern en degelijk, terwijl onder de motorkap een nieuwe borstelloze motor zit die het slot stiller én sneller maakt dan eerdere modellen. Je kiest zelf hoe snel het moet gaan, met als snelste optie de opvallend pittige ‘Insane’-modus. Omdat wifi standaard is ingebouwd, heb je geen aparte bridge meer nodig – alles wat je nodig hebt, zit al in het slot zelf.

Wat de Ultra extra bijzonder maakt, is de meegeleverde veiligheidscilinder met SKG***-keur. Die vervangt je bestaande cilinder en is speciaal ontworpen om perfect samen te werken met het slimme slot. Zo zit je meteen goed qua veiligheid én gebruiksgemak. En ook aan de toekomst is gedacht: met ondersteuning voor Matter over Thread haak je moeiteloos aan bij platforms als Apple Home en Google Home. De verbinding is volledig versleuteld, dus je digitale sleutels blijven net zo veilig als je voordeur.

©Wesley Akkerman

Pro of Ultra?

Het grootste verschil met de Nuki Smart Lock Pro zit 'm in de manier waarop je het slot installeert. Bij de Ultra vervang je de cilinder helemaal, terwijl je de iets goedkopere Pro gewoon over je bestaande slot en sleutel heen schuift. Die laatste is dus een zogenaamde retrofit-oplossing, wat hem iets dikker maakt – hij steekt net wat meer uit aan de buitenkant. Verder zijn de twee modellen in de basis gelijk: allebei hebben ze die snelle motor, ingebouwde wifi en ondersteuning voor Matter. De keuze komt dus vooral neer op hoe je het wilt installeren en hoeveel je eraan wilt uitgeven.

Volgens Nuki gaat de ingebouwde accu van de Ultra tot zes maanden mee. Na een maand intensief gebruik – vooral in de eerste weken klikten we de deur vaak open en dicht – zagen we het accuniveau dalen tot zo'n 60 procent. Daarna vlakte het verbruik duidelijk af. Of die zes maanden echt gehaald worden, kunnen we na één testperiode nog niet met zekerheid zeggen, maar bij normaal gebruik lijkt dat een realistische verwachting. Met een paar keer per dag ont- en vergrendelen moet je het moeiteloos een paar maanden redden.

Opladen doe je met een usb-c-kabel die via een magnetisch klikmechanisme aan het slot bevestigt. Die magnetische kop – speciaal door Nuki ontwikkeld – is afneembaar, en dat is handig. Als iemand per ongeluk de deur opent terwijl het slot aan de lader hangt, schiet de kop los zonder schade aan kabel of poort. De kabel valt gewoon op de grond en het slot blijft werken. Wel jammer: je bent voor een nieuwe kabel aangewezen op Nuki zelf.

©Wesley Akkerman

Het slimme slot installeren

De installatie van de Nuki Smart Lock Ultra verloopt over het algemeen soepel, al zijn er een paar momenten waarop je graag iets meer houvast zou willen. Het vervangen van de cilinder zelf is rechttoe rechtaan en werkt zoals je verwacht. Wat lastiger is, is het bepalen welke verlengstukken je nodig hebt voor jouw deur. Die worden netjes meegeleverd voor verschillende diktes, maar de instructies in de app laten op dat punt wat te wensen over. Uiteindelijk kwamen we er wel uit – een kwestie van logisch nadenken en gewoon even proberen – maar echt intuïtief is het niet.

Een tweede puntje: het is niet meteen duidelijk dat je de montageplaat, waar het slot op vastklikt, moet vastzetten met een klein schroefje. Als je die stap overslaat, merk je dat pas zodra de deur voor het eerst draait: dan komt het slot los. Een beetje technisch inzicht helpt dus wel bij het afronden van de installatie. Op dit vlak doen merken als Tedee en Yale het net iets beter, met helderdere instructies en meer begeleiding. Gelukkig is dit een eenmalige handeling, dus echt storend wordt het niet.

©Wesley Akkerman

Nuki Smart Lock Ultra-app

De Nuki-app biedt een ruime keuze aan instellingen waarmee je het slot precies naar wens afstemt. Zo zie je altijd direct hoe vol de batterij nog is, en kun je de helderheid van de ledverlichting op het slot aanpassen of helemaal uitschakelen. De nachtmodus is een slimme toevoeging: die vergrendelt de deur automatisch op een vast tijdstip en schakelt tegelijk over op een stillere, energiezuinige stand – ideaal als je 's avonds laat thuiskomt zonder het hele huis wakker te maken. Met functies als Autolock en Lock 'n' Go sluit de deur zich vanzelf, wat het dagelijkse gebruik net wat makkelijker maakt.

Ook handig is het logboek in de app, waarin je precies ziet wie het slot wanneer gebruikt heeft. Je kunt tijdelijke of permanente toegang verlenen aan anderen en accessoires toevoegen, zoals een keypad of sensor. De Auto-unlock-functie steekt daar wat ons betreft bovenuit: zodra je thuiskomt, gaat de deur vanzelf van het slot. Dat werkt verrassend precies: je moet echt vlak bij de deur staan voordat het systeem reageert, wat ongewenst ontgrendelen voorkomt. We zijn normaal wat sceptisch over zulke functies, maar tijdens de test werkte dit opvallend goed.

©Wesley Akkerman

Hoe bevalt-ie?

Tijdens onze test van vier weken gebruikten we het slot samen met de Nuki Keypad 2 – een accessoire dat echt iets toevoegt. Hiermee open je de deur via een pincode of je vingerafdruk. Het toetsenpaneel koppel je eenvoudig via de app aan het slot en werkt volledig lokaal, dus je hebt er geen internet voor nodig. Je kunt kiezen voor vaste of tijdelijke toegangscodes, en bij vertrek sluit je de deur met één druk op de knop. Zulke functies tillen het gebruiksgemak van een slim slot naar een hoger niveau.

Vooral de vingerafdrukscanner is een uitblinker. Binnen een paar seconden na het scannen gaat de deur open – snel, betrouwbaar en prettig in het dagelijks gebruik. Ook het invoeren van een pincode gaat vlot en zonder vertraging. Wat ons betreft is de Keypad 2 dan ook een waardevolle aanvulling op de Smart Lock Ultra. Het maakt toegang tot je huis eenvoudiger, sneller en intuïtiever. Met een simpele druk op de terugknop vergrendel je het slot weer, een functie die je via de app instelt.

Vergeleken met de bediening via de smartphone-app (die meerdere stappen vereist) is dit een stuk sneller en minder omslachtig. Hoewel de Auto-unlock op basis van locatie verrassend goed werkt, kiezen we zelf liever voor handmatige controle, om fouten uit te sluiten. En wat ons betreft blijft een fysieke sleutel onmisbaar als ultieme back-up. De Ultra levert drie sleutels mee, zodat je altijd binnenkomt, ook als de techniek je een keer in de steek laat. Dat vinden we geen luxe, maar een absolute vereiste bij slimme sloten.

©Wesley Akkerman

Nuki Smart Lock kopen?

De Nuki Smart Lock Ultra biedt een hoogwaardige en complete oplossing voor wie afscheid wil nemen van traditionele sleutels. Met een stille, vlot werkende motor, ingebouwde wifi en ondersteuning voor het nieuwe Matter-protocol, positioneert dit slimme slot zich overtuigend in het topsegment. De bijgeleverde SKG***-cilinder speelt daarbij een (ja ja) sleutelrol: die verhoogt niet alleen de veiligheid, maar zorgt er ook voor dat je altijd kunt terugvallen op een fysieke sleutel. Dankzij deze doordachte combinatie voelt de hogere prijs volledig gerechtvaardigd.

Na installatie blijkt de Smart Lock Ultra een bijzonder betrouwbaar en krachtig systeem, al mogen de montage-instructies wel iets duidelijker. De app biedt een uitgebreide set functies en het slot reageert snel en nauwkeurig. Ontgrendelen via de app vergt soms een extra handeling, maar wie kiest voor het optionele Keypad 2, opent en sluit de deur met één druk op de knop. Kleine kanttekeningen daargelaten, is dit slimme slot een uitstekende keuze voor wie zoekt naar een stil, geavanceerd en allesomvattend systeem dat jarenlang meegaat.