Regen gebruiken om te besparen op leidingwater: zo doe je dat
Het regent in Nederland gemiddeld 192 dagen per jaar. Wie denkt dat er meer regendagen zijn dan vroeger, vergist zich. Het aantal dagen dat we de paraplu moeten bovenhalen is de afgelopen zestig jaar niet veranderd. Het regent niet vaker, maar helaas wel harder. Als er iets is waar we in Nederland meer dan genoeg van hebben dan is het regenwater. Toch maken we er te weinig gebruik van om te besparen op leidingwater, dat ieder jaar fors duurder wordt.
In het kort … Het is zonde dat je regenwater gewoon richting riolering laat lopen, zeker nu het leidingwater ieder jaar duurder wordt. Op deze manier maak je er nuttig gebruik van. En dan hebben we het niet over een simpele regenton in de tuin.
Lees ook: Zero waste huishouden: dit kun je zelf doen om minder weg te gooien
Minder regenwater-hergebruik in Nederland
Een uitgekiend systeem om regenwater te gebruiken om de toiletten te spoelen, om in de wasmachine te gebruiken, om de wagen te wassen en de tuin te sproeien dateert van begin de jaren 90 en vindt zijn oorsprong in Duitsland. Ook in Vlaanderen nam dit een enorme vlucht. Zeker toen de wetgever in 2005 zo’n systeem verplichtte bij nieuwbouw. Hierdoor worden er in Vlaanderen honderdduizenden regenwaterputten benut.
In Nederland is het aantal toiletten dat met regenwater wordt gespoeld nog erg beperkt. De Nederlandse wet hierover is wazig en laat veel ruimte voor discussie. De verantwoordelijkheid voor de hemelwaterafvoer ligt hier in de eerste plaats bij de eigenaar van het perceel, maar als het technisch niet redelijk is om het af te voeren, dan mag die de verantwoordelijkheid doorschuiven naar de gemeente. Dat geeft dus stof voor discussie over wat redelijk is en over wie er uiteindelijk verantwoordelijk is.
©www.vewin.nl
Lees ook: Waarom iedereen een regenton in de tuin zou moeten hebben
WATEROVERLAST VOORKOMEN De landen die regenwaterputten verplichtten, deden dat niet in de eerste plaats om op leidingwater te besparen. In Vlaanderen met zijn typische lintbebouwing liep men sneller dan in Nederland tegen de capaciteit van het rioolstelsel aan. Bovendien was er een toename van verhard oppervlak. Dat in combinatie met extreme regenbuien zorgde dat men vaker te maken kreeg met lokale wateroverlast. Men zocht dus naar oplossingen om water te bufferen. In Nederland hebben we de neiging om daarvoor de oplossing te zoeken aan het einde van de afvoerbuis, in Vlaanderen zoekt men de oplossing op het perceel zelf.
Waarom zou je regenwater opvangen en gebruiken?
Water is sowieso een kostbaar goed. De vraag naar drinkwater stijgt ieder jaar. Regenwater is daarentegen gratis. Het is bijna absurd dat mensen niet veel eerder aan het huishoudelijk gebruik van regenwater hebben gedacht. De waterrekening wordt hierdoor in ieder geval lager.
Door het hemelwater op te vangen vorm je een buffer voor bij felle stortregens. Regenputten vangen vaak een flink deel van het water op voordat het overtollige water via de overloop naar de riolering gaat.
Leidingen die aangesloten zijn op regenwater en ook de spoelmechanismen van toiletten hebben minder te lijden van kalkaanslag.
Regenwater is zachter dan leidingwater dat in bepaalde regio’s erg hard kan zijn. Zo is regenwater uitstekend geschikt om een stenen vloer te poetsen. Als je regenwater gebruikt om je kleding te wassen, hoef je geen waterverzachter te gebruiken en hoef je niet te vrezen voor kalkaanslag. Een hoog kalkgehalte remt de werking van wasmiddelen af. Door zacht regenwater te gebruiken, wordt de was even schoon met veel minder waspoeder.
Zin in nog zuiverder water dan uit de kraan?
Filter het extra met een speciale waterkan!
Geleidelijk infiltreren
Regenwaterputten zorgen dus niet alleen voor gratis water voor huishoudelijk gebruik, ze zorgen ook voor vertraagde regenafvoer. Wanneer de regenwaterput vol is, stroomt het water er niet snel uit, het sijpelt langzaam door naar de gemeentelijke hemelwaterafvoer, naar infiltratiesystemen of naar wadi’s. Dankzij regenwaterputten gebruiken we zelf zoveel mogelijk regenwater en het overtollige water laten we lokaal infiltreren.
©VectorMine - stock.adobe.com
Opbouw van een regenwatersysteem
Een goed regenwatersysteem bestaat uit verschillende onderdelen. Het regenwater op het dak stroomt via de regenpijp eerst in een toezichtput voordat het verder richting regenwaterput gaat.
Vervolgens passeert het water een voorfilter, dat de grootste vervuiling, zoals bladeren, dode vogels, takjes en andere smurrie, tegenhoudt. Hierdoor raakt de opslagtank minder snel vervuild.
Dan komt het regenwater in een ondergrondse opslagtank. Hierin blijft het water koel en de waterkwaliteit wordt niet aangetast door algen, want zo’n tank is vanbinnen donker.
Om het regenwater te kunnen hergebruiken, heb je een pomp nodig, dat is de hydrofoorpomp. Zo’n hydrofoor pompt het water uit de tank en slaat een aantal liter onder druk op in een klein reservoir. Als je de kraan openzet van de leiding die op de hydrofoorpomp is aangesloten, komt het water er onder druk uit, net als bij leidingwater. Ondertussen start de pomp automatisch op om het reservoir aan te vullen en de druk op peil te houden.
Natuurlijk moet er zuiver water uit de kraan komen, daarom staat er tussen de pomp en de leidingen opnieuw een filtersysteem. Dat is een sedimentfilter met een doorlaatbaarheid van 10 micron om de fijne deeltjes tegen te houden. Deze filter kan aangevuld worden met een actief koolstoffilter dat ook geuren voorkomt. Hierdoor vermijd je ook dat er verkleuring in de toiletten en wasmachine optreedt als je daar regenwater gebruikt.
De laatste stap is de overloop vanuit de regenput naar de openbare riolering, of nog beter: naar een infiltratiesysteem in de tuin. Bij hevige regen of onweer zal het regenwater dan niet de riolering belasten maar geleidelijk in de bodem sijpelen. Dat infiltratiesysteem kan bestaan uit draineerbuizen, infiltratiekratten, of een wadi. Een wadi is een lagergelegen stuk tuin dat als lokale overstromingszone dienstdoet. Het is wel niet de bedoeling dat het water in de wadi blijft staan. Het zou na enkele uren verdwenen moeten zijn.
Beter beton
Bij voorkeur bestaat zo’n tank uit beton. De samenstelling van beton maakt het regenwater nog zachter en natuurlijke zuurtegraad wordt geneutraliseerd. Dit heeft het voordeel dat het regenwater minder hard is voor de leidingen en toestellen. Er zijn ook geprefabriceerde kunststoffen tanken die verstevigingsribben bevatte. Ook dit type wordt meestal ingegraven. Zelden zie je nog een gemetste regenwaterput of een deel van de kelder dat wordt uitgevoerd als wateropslagplaats.
©www.gepwater.com
REGENWATER IS GEEN DRINKWATER Je mag regenwater niet gebruiken om te koken, te drinken en zelfs niet om je tanden te poetsen. Daarvoor is drinkwaterkwaliteit verplicht. Maar voor heel wat huishoudelijke toepassingen hoeft water niet van drinkbare kwaliteit te zijn. Dat betekent wel dat je gescheiden leidingen gebruikt. Een voor het regenwater en een voor drinkwater. Is het regenwater op, dan kun je het toestel alsnog op kraanwater aansluiten. Het is niet toegestaan om een vaste verbinding te maken tussen regenwater en kraanwater. De professionele loodgieter weet dat. Wanneer er dan iets stuk zou gaan in de koppeling, dan komt het regenwater in de kraanwaterleiding terecht en daardoor wordt het leidingwater ondrinkbaar.
Grootte van de regenwaterput
Hoe groot moet de regenwaterput zijn? Sommige bouwers gaan van het principe uit dat je beter meteen een zo groot mogelijke put laat plaatsen. Toch is dat geen goed idee. Het is beter dat de regenwaterput af en toe overloopt. Op die manier kunnen drijvend vuildeeltjes afvloeien en ontstaat er aërobisch evenwicht dat de waterkwaliteit garandeert.
De vuistregel is dat de minimale grootte moet volstaan om een droogteperiode van 20 dagen te overbruggen. Op Regenwolk.be vind je een uitstekende tool om de dimensies van de regenwaterput te berekenen. De tool houdt rekening met het type dak, de overdekte oppervlakte en de hoeveelheid water die je jaarlijks verbruikt (dat vind je op de afrekening) en de beoogde leegstand.
