ID.nl logo
Kunnen we wel zonder Groningen-aardgas?
Energie

Kunnen we wel zonder Groningen-aardgas?

De Nederlandse regering heeft aangekondigd om de gasvelden in Groningen al op 1 oktober dit jaar te sluiten. Eerder had Den Haag oktober 2024 vooropgesteld als sluitingsdatum, maar de kraan wordt dus een jaar eerder dichtgedraaid. Wat betekent dat en welke gevolgen heeft dat voor de consument wiens apparaten op de specifieke eigenschappen van het Groningse gas zijn afgestemd?

In dit artikel leggen we het verschil uit tussen H-gas en L-gas, en wat de oplossingen in Nederland en België zijn nu er heel binnenkort geen Groningen-gas meer is. Deze oplossingen zijn totaal verschillend en in welke mate merk je daar als klant iets van?

Ook interessant: Waterstof: de energie van de toekomst?

Sneller dan gedacht komt er een eind aan 60 jaar gaswinning in Nederland en een belangrijke bron van aardgas voor een groot deel van West-Europa. Als reactie op deze beslissing sprongen de Europese gasprijzen zo’n 20 procent omhoog en valt er een alternatief voor het Russische gas weg. De gasputten worden nog niet allemaal ontmanteld, zodat in geval van nood toch opnieuw gas kan worden gewonnen. 

©Robert Hoetink

Adieu Groningen-gas

Bovendien betekent het ook het einde van de rechtstreekse winning van een aardgaskwaliteit waarop alle gastoestellen van Nederland en veel gastoestellen in België zijn ingesteld. Die specifieke gaskwaliteit kennen we onder de naam ‘Groningen-gas’. Toch is er geen reden tot ongerustheid, al is de oplossing die Nederland voorziet helemaal anders dan die van haar zuiderburen. Om de oplossingen en de gevolgen voor de consument beter te begrijpen, moeten we eerst de twee verschillende kwaliteiten van aardgas toelichten.  

Fossiel

Aardgas ontstaat uit restanten van heel oud organisch materiaal (fossielen), zeg maar planten of dieren. Vandaar de term ‘fossiele brandstof.’ Het is een gasmengel dat hoofdzakelijk bestaat uit methaan, stikstof en ethaan. In Nederland en op de Noordzee boort men 3 tot 4 kilometer diep om aardgas te winnen. Wanneer aardgas wordt bovengehaald is dat brandbaar, kleurloos en zelfs reukloos. De typische, indringende geur waaraan we aardgas herkennen, is afkomstig van een geurproduct dat men uit veiligheidsoverwegingen aan het gas toevoegt. Op die manier zijn we in staat om een gaslek te ruiken.

H-gas versus L-gas

Het ene aardgas is het andere niet. In Nederland en België kennen we twee kwaliteiten van aardgas: hoogcalorisch gas (H-gas) en laagcalorisch gas (L-gas). Dat laatste noemen we ook wel Groningen-gas. Het L-gas komt inderdaad uit een reusachtig gasveld uit Slochteren. Toen dat gas eind jaren vijftig werd ontdekt en de winning begin jaren zestig werd uitgerold, werd dit L-gas de standaard voor gasfornuizen en cv-ketels in Nederland en deels in de ons omringende landen. Ook tuinbouw en industrie maken gebruik van dit gas.

Het grote verschil tussen L-gas en H-gas zit hem in het hogere stikstofgehalte van L-gas. Er zit relatief veel onbrandbare stikstof (14 procent) in Groningen-gas. H-gas bevat dus minder stikstof, maar meer methaan. Hierdoor is de calorische waarde van L-gas lager dan die van H-gas. De verbranding levert dus minder energie op. Tenslotte is de druk voor het transport van L-gas (25 mbar) hoger dan voor H-gas. Om in hetzelfde gebied zowel L-gas en H-gas te verdelen, zijn er dus gescheiden leidingnetwerken nodig.

Gasunie

In Nederland is de Gasunie (voluit de Gasunie Transport Services, of GTS) de eigenaar van het landelijke gasnetwerk. De Gasunie zorgt dat al het aardgas in de juiste mix naar de juiste plek gaat. Dat betekent dat 60 procent in de vorm van hoogcalorisch gas naar de industrie in binnen- en buitenland vertrekt, terwijl 40 procent als laagcalorisch Groningen-gas naar midden- en kleinverbruik gaat.

Omdat er steeds minder en uiteindelijk geen L-gas meer wordt geproduceerd, zal de Gasunie dat ondervangen door H-gas te importeren en daar de kwaliteit van aan te passen. In Nederland gaat er dus een kwaliteitsconversie plaatsvinden waarbij men H-gas omzet naar L-gas. In België gaat men voluit voor H-gas en past men indien nodig de betreffende apparaten aan. 

Stikstoffabrieken voor pseudo-Groningen-gas

Om de kwaliteitsconversie uit te voeren, heeft de Gasunie vier installaties verspreid over het land ingericht: Zuidbroek, Ommen, Pernis en Wieringermeer. Ze zullen de kwaliteit van het geïmporteerde hoogcalorische gas verlagen tot die van L-gas. Met deze vier installaties haalt men de stikstof uit gewone lucht en voegt men die toe aan het hoogcalorische gas.

Het resultaat is laagcalorisch gas waarvan de kwaliteit overeenkomt met Groningen-gas. Op die manier produceert zo’n installatie pseudo-Groningen-gas dat geschikt is voor de cv en huishoudelijke kookapparaten. Het is de bedoeling dat de Nederlandse consument tijdens het gebruik niets van die conversie merkt. 

©Sander van der Werf

ONSCHULDIGE STIKSTOF Stikstof heeft de afgelopen jaren een bedenkelijke reputatie opgelopen: denk maar aan de term ‘stikstofcrisis’. Voor alle duidelijkheid, de stikstof die in deze enorme installaties wordt geproduceerd heeft niets te maken met de stikstof die men associeert met milieuproblemen. Onze lucht bestaat voor 78 procent uit stikstof, of N₂. Dit kleur- en reukloze gas is niet schadelijk voor mens en milieu. Chemische verbindingen met stikstof kunnen echter wel schadelijk zijn. Dan hebben we het over bijvoorbeeld stikstofoxiden of ammoniak. Stikstofoxiden (NOₓ) komen vooral in de lucht terecht door uitlaatgassen en de uitstoot van industrie. Ammoniak (NH₃) is voornamelijk afkomstig van dieren in de veeteelt. Slechts een klein deel komt uit overige bronnen, zoals industrie, de bouw en het verkeer.

Vloeibaar gas

Het H-gas dat Nederland voor haar kwaliteitsconversie importeert, komt binnen als LNG (liquefied natural gas). Dat vloeibaar gemaakte aardgas wordt getransporteerd en opgeslagen bij een temperatuur van -162 graden Celsius. Het volume van LNG is 600 maal kleiner dan van aardgas bij een normale temperatuur en normale druk. Dus 1 liter LNG levert 0,6m³ aardgas op. Zodra LNG weer aardgas is geworden, pompt de terminal het in het Nederlandse gastransportnet en gaat het op weg naar de eindgebruiker.

België gaat voor H-gas

In België volgt men de omgekeerde oplossing. De omschakeling begon daar in 2018 en loopt door tot 2024. Hier stapt men resoluut over van L-gas naar H-gas, en daarom heeft men dus geen stikstoffabrieken nodig. Stapsgewijs wordt in de zomerperiode een groep gebruikers gecontacteerd. De omschakelingscampagne betreft 1,6 miljoen particulieren en bedrijven. Dat betekent dat hun verwarmingsketels, boilers, fornuizen, kachels, kookplaten, convectoren en sierhaarden worden nagekeken door een erkend technicus. Toestellen die dateren van na 1978 zijn over het algemeen compatibel met rijk gas en kunnen met een eenvoudige aanpassing goed en veilig blijven werken. Oudere toestellen zullen vervangen moeten worden. In de meeste gevallen wordt die controle gedaan tijdens de verplichte tweejaarlijkse controle van de verwarmingsketel.  

Zelfde factuur

Wat Nederland en België gemeen hebben, is dat er op de factuur voor de consument niets verandert. Je leest daar wel hoeveel kubieke meter gas je verbruikt, maar je betaalt per eenheid energie in kWh en niet per kubieke meter gas. Als je dus evenveel energie verbruikt, betaal je hetzelfde bedrag als vóór de omschakeling.

  

Wil jij jouw huis verduurzamen?

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 populaire koelkasten met een hoge reviewscore
© Odua Images
Huis

Waar voor je geld: 5 populaire koelkasten met een hoge reviewscore

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een koelkast die hoge ogen gooit bij andere gebruikers? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Hisense RB329N4AWE

De Hisense RB329N4AWE is een goede betaalbare koelkast. Ruim twintig reviewers komen tot een gemiddelde score van een 8,7. Naast de lage prijs waarderen diverse consumenten onder meer de stille werking (38 decibel) en ruime inhoud. Daarnaast valt de no frost-functie in de smaak, want hierdoor is er in het vriesgedeelte nooit sprake van ijsvorming. Dat scheelt weer ontdooien. Is de draairichting ongunstig? Geen probleem, want je kunt de deur omkeren. De bediening is eenvoudig, want bovenaan het koelvak bevinden diverse knopjes. Daarmee selecteer je onder meer de gewenste temperatuur.

Deze koelkast bevat meerdere ventilators die de koude lucht gelijkmatig verdelen. Dat komt de houdbaarheid van de producten ten goede. Voor het snel invriezen van voedsel activeer je desgewenst de Fast Freeze-optie. Zo bewaar je beter de smaak van producten. Het koelgedeelte heeft een inhoud van 188 liter, terwijl het vriesvak goed is voor 67 liter. Deze vrijstaande koelkast is 180 centimeter hoog. Tot slot is de diepte van 56 centimeter een pluspunt. Hierdoor plaats je de RB329N4AWE netjes in een standaard keuken.

Samsung RS65DG5403S9EF

Met een totale inhoud van 635 liter is de Samsung RS65DG5403S9EF een perfecte koelkast voor gezinnen. Het betreft een Amerikaans model met twee deuren. Achter de linkerdeur bevindt zich een vrieskast van 218 liter. Met vier legplanken en twee transparante lades kun je heel wat etenswaren invriezen. Er is in de deur ook nog een ijsblokjesmaker verwerkt. Het koelgedeelte heeft dezelfde indeling als het vriesvak, maar is een stuk breder. Daardoor bedraagt de inhoud van dit compartiment maar liefst 417 liter.

Zoals je van een moderne koelkast in deze prijsklasse mag verwachten, ondersteunt de RS65DG5403S9EF diverse nuttige functies. Verbind het apparaat bijvoorbeeld met wifi en houd in een app op je smartphone het actuele stroomverbruik in de gaten. Verder ondersteunt dit model no frost, zodat je de vrieskast niet hoeft te ontdooien. Een ander pluspunt is het lage geluidsniveau van slechts 37 decibel. Vijf Kieskeurig.nl-testers voelden deze Amerikaanse koelkast al eens aan de tand. Zij deelden alleen maar achten en negens uit. Lees hier hun testverslagen. Het product is in een zilverkleurige en zwarte uitvoering te koop.

Liebherr CNC 5703 Pure

Het Duitse merk Liebherr staat bekend om zijn kwalitatieve witgoedproducten. De CNC 5703 Pure is daarvan een goed voorbeeld. Niet voor niets beoordelen een kleine twintig Kieskeurig.nl-bezoekers het product met een gemiddeld cijfer van een 9. Je hoeft deze koelkast niet ergens in de bijkeuken of schuur neer te zetten, want het apparaat maakt nauwelijks geluid. Het opgegeven volumeniveau bedraagt slechts 35 decibel. Zet hem dus gerust naast een bank of keukentafel. Dankzij de geïntegreerde deurgrepen is de buitenzijde helemaal vlak. Handig voor het afnemen van vuil en stof!

De koelkast is ruim twee meter hoog. Dit resulteert in flink wat ruimte. Het koelvak heeft dan ook een riante inhoud van 268 liter. Met 103 liter is het vriesgedeelte eveneens erg ruim. Van ijsvorming is geen sprake, want de CNC 5703 Pure ondersteunt no frost. Voor het bewaren van groente en fruit komt de zogenoemde EasyFresh-lade goed van pas. Dankzij een hoge luchtvochtigheid blijven de producten hierin langer goed. Wie dit product binnen een half jaar kosteloos registreert, ontvangt acht jaar garantie op alle onderdelen en het arbeidsloon. Naast de hier besproken witte uitvoering is deze koelkast ook in een RVS-variant verkrijgbaar.

Lees ook: 🧊 Houd je eten langer vers: zo deel je je koelkast optimaal in

Inventum KV550B

Zoek je een tafelmodel met een goede reputatie? Kijk dan eens naar de Inventum KV550B. Op Kieskeurig.nl heeft deze compacte koelkast een gemiddelde score van een 9,1. De reviewers prijzen onder andere de stille werking (39 decibel), geïntegreerde verlichting en ruime groentelade. Verder heeft de koelkast ook nog twee legplanken en drie deurvakken. Dankzij de superkoelen-functie breng je vers bewaarde etenswaren snel op temperatuur.

De afmetingen zijn 85 × 55 × 58 centimeter, waardoor je deze koelkast makkelijk in een hoekje van een garage, schuur, tuinhuis of (bij)keuken kwijt kunt. Ondanks het compacte formaat heeft de koelkast een inhoud van 113 liter. Daarnaast is er ook nog een apart vriesvak van 16 liter. Plaats hierin bijvoorbeeld ijsjes of een heel brood. Nuttig om te weten is dat je de draairichting van de deur zo nodig kunt omkeren. Deze koelkast is in een zwarte en witte behuizing te koop.

ETNA AKV678RVS

Met een prijskaartje van minder dan duizend euro is deze Amerikaanse koelkast van ETNA momenteel goedkoper dan ooit. Bovendien heeft de AKV678RVS ook nog eens een hoge gemiddelde beoordeling van een 8,6. Buiten deze zilverkleurige uitvoering kun je als alternatief de zwarte versie overwegen. Achter de linkerdeur heb je toegang tot een vrieskast van 185 liter. De twee beschikbare lades vriezen wegens no frost-ondersteuning niet aan. Verder heeft de vriezer vijf legplanken en vier deurvakken.

Aan de rechterkant bevindt zich het koelgedeelte met een inhoud van 334 liter. Dankzij vijf draagplateaus, twee lades en drie deurvakken kun je een heleboel producten koel bewaren. Houd vanwege de hoge capaciteit wel rekening met een behoorlijke omvang van 178,6 × 91 × 64,3 centimeter. Een voordeel is het fluisterstille geluidsniveau van 35 decibel. Hierdoor ervaar je tijdens het televisiekijken en muziek luisteren geen hinder. Je stelt via het bedieningspaneel aan de buitenzijde de gewenste temperatuur in.

▼ Volgende artikel
❄️ Koud hè? Zo vind je jouw perfecte elektrische deken
© Tatyana Gladskih
Huis

❄️ Koud hè? Zo vind je jouw perfecte elektrische deken

In de koude wintermaanden is wat extra warmte in huis geen overbodige luxe. Steeds meer mensen kiezen daarom voor een elektrische deken: zo blijf je niet alleen heerlijk warm, maar bespaar je ook op stookkosten. Hoe je een elektrische deken kiest die bij je past, lees je hier.

⏱ In het kort:

Elektrische dekens zijn tegenwoordig mateloos populair, en met het ruime aanbod kan het lastig zijn om de juiste keuze te maken. Daarnaast heb je misschien speciale wensen voor je elektrische deken, afhankelijk van wáár je hem gebruikt, met wie je hem eventueel gebruikt en hoeveel warmte je nodig hebt. In dit artikel helpen we je aan de beste elektrische deken voor jou, rekening houdend met:

  • • De soort deken (onderdeken of bovendeken)
  • • Het formaat dat bij je bed of lichaam past
  • • Het aantal warmtestanden
  • • De veiligheid van de deken
  • • Hoe makkelijk je de deken wast

Lees ook: 10 tips om warm te blijven zonder te stoken

Soort deken

Er zijn twee soorten elektrische dekens: onderdekens en bovendekens. Een onderdeken verwarmt je bed, een bovendeken is ideaal voor op de bank. Lig je dus elke avond te klappertanden in bed, dan is een onderdeken voor jou waarschijnlijk de beste keuze. Vind je het lekker om 's avonds onder een (warm!) kleedje op de bank te kruipen én wil je misschien je stookkosten wat omlaag brengen, dan kies je voor een bovendeken.

Een onderdeken plaats je tussen je matras (of topper) en hoeslaken, zodat de deken het bed van onderaf verwarmt. Je kunt een onderdeken aanzetten op het moment dat je in bed stapt, maar vaker worden onderdekens met behulp van een timer ingeschakeld vóór het liggen, zodat het bed al heerlijk warm is. Vaak regelt een timer ook dat de deken zichzelf na een uur (of twee) vanzelf uitschakelt, zodat er tijdens het slapen geen veiligheidsrisico's ontstaan.

©Leonid Iastremskyi

In tegenstelling tot een elektrische onderdeken leg je een elektrische bovendeken (zoals de naam al zegt) bovenop je, bijvoorbeeld als je op de bank of je favoriete stoel zit. Je herkent deze dekens aan hun extra zachte materiaal, zoals fleece of microvezel. Een bovendeken zet je pas aan op het moment dat je eronder gaat zitten of liggen. Net als onderdekens schakelen de meeste bovendekens zichzelf na verloop van tijd vanzelf uit. Je kunt een bovendeken natuurlijk ook mee naar bed nemen voor wat extra warmte, dus eigenlijk zijn deze dekens multifunctioneel!

Formaat

Zowel onder- als bovendekens zijn verkrijgbaar in verschillende afmetingen. Bedenk dus van tevoren goed hoe groot je je elektrische deken wenst. Onderdekens komen qua breedte overeen met de standaardafmetingen van matrassen: een eenpersoons-onderdeken is meestal 80 centimeter breed, een tweepersoons-onderdeken 140 centimeter. In de lengte zijn ze doorgaans iets korter dan een matras, omdat ze alleen het lichaam hoeven te verwarmen. Handig: veel tweepersoons-onderdekens beschikken over twee schakelaars waarmee je de temperaturen van beide helften apart van elkaar kunt instellen. Scheelt weer geruzie met je partner.

Bovendekens zijn er in compacte, middelgrote en extra grote varianten. Compacte bovendekens hebben een afmeting van (rond de) 100 x 70 centimeter en zijn bedoeld om alleen je schoot of bovenlichaam mee te verwarmen. Middelgrote dekens gaan richting de 150 x 70 centimeter en zijn perfect om je hele lichaam in tewikkelen. Kruip je het liefst samen met je partner onder een kleed? Ga dan voor een extra grote variant van bijvoorbeeld 180 x 130 centimeter.

Warmtestanden

Aan een elektrische deken wil je geen honderden euro's uitgeven, en dat hoeft natuurlijk ook niet. Maar gris ook niet de eerste de beste deken uit de schappen. Sommige elektrische dekens (en dan met name de goedkopere) beschikken namelijk maar over één warmtestand, en de kans is groot dat jij die stand nét te warm of juist te koud vindt. Ook als je de deken op verschillende plekken in huis gaat gebruiken – misschien is je slaapkamer een stuk frisser dan je woonkamer – is het fijn als je de temperatuur van je elektrische deken naar wens kunt instellen. De meeste standaardmodellen hebben vier tot zes warmtestanden, maar er zijn ook dekens met meer dan zeven warmtestanden. Sommige elektrische onderdekens beschikken zelfs over verschillende warmtezones voor schouders, rug en voeten – extra fijn als je snel koude voeten hebt!

Veiligheid

Comfortabel onder (of op) een elektrische deken liggen gaat alleen als je weet dat de deken honderd procent veilig is. Kies voor je eigen gemoedsrust dus voor een deken van een betrouwbaar merk; daarmee weet je zeker dat je een veilig product in huis haalt. Let er ook op dat de deken een automatische uitschakelfunctie én een oververhittingsbeveiliging heeft, zodat-ie nooit te heet wordt. Vermijd het kopen van een tweedehandsdeken, omdat een versleten of beschadigd deken vatbaarder is voor brand en kortsluiting.

©Mariana Rusanovschi

Wasbaarheid

Ook het gemak waarmee een elektrische deken gewassen kan worden, is voor veel mensen belangrijk. Vooral als je kleine kinderen hebt die maar al te graag onder de warme deken kruipen, is de kans op morsen of andere ongelukjes groot. En als je een onderdeken op je bed hebt liggen, wil je die natuurlijk ook regelmatig kunnen opfrissen. Gelukkig kunnen de meeste elektrische dekens na het verwijderen van de elektrische bediening gewoon op 30 graden in de wasmachine worden gewassen. Check wel altijd goed de instructies, want dit geldt niet voor iedere elektrische deken. Elektrische dekens kunnen meestal niet in de droger.

Hoe zuinig is een elektrische deken?

Kun je nauwelijks meer onder je elektrische deken vandaan komen en begin je je zorgen te maken over je energierekening? Nergens voor nodig: een elektrische deken kost namelijk niet meer dan een paar cent per avond. Ja, je leest het goed! Gemiddeld verbruikt een elektrische deken zo'n 50 watt per uur (0,05 kWh), wat met een stroomprijs van € 0,40 neerkomt op twee cent. Lig je dus drie uur onder je heerlijke warme deken, dan ben zo'n zes cent kwijt. Ter vergelijking: een paar uur de verwarming aan kost je al snel twee euro. Als je daadwerkelijk wilt besparen met je elektrische deken is het natuurlijk wel slim om de verwarming lager of helemaal uit te zetten, anders schiet je er alsnog weinig mee op.

P.S. Elektrische kussens zijn er ook!

Op zoek naar een warmtekussen?