In de toekomst zal de prijs van energie steeds scherper en sneller worden afgestemd op vraag en aanbod. Zeker nu het aandeel hernieuwbare energie steeds belangrijker wordt. Is er veel wind en zon, dan zal de prijs door het overschot aan energie zakken, terwijl de prijs per kWh bij weinig zon en wind juist zal toenemen. Energieleveranciers publiceren dagelijks de prijzen voor energie voor de komende tijdsblokken. Door de warmtepomp rekening te laten houden met deze informatie, kun je flink geld besparen als je een dynamisch energiecontract hebt.

Vast, variabel en dynamisch

Bij een vast of een variabel contract liggen de prijzen voor gas en elektriciteit voor een bepaalde tijd vast. Bij een vast contract is dat voor een lange looptijd en bij een variabel contract kunnen de prijzen bijvoorbeeld elke maand wijzigen. Bij een dynamisch energiecontract verandert de stroomprijs zelfs elk uur.

Die prijzen worden een dag van tevoren vastgelegd en als je dat weet, kun je berekenen wat voor jou de beste tijd is om bijvoorbeeld de wasmachine aan te zetten. Natuurlijk wil je je leven niet op die manier regelen. Je moet wel heel fanatiek prijsbewust zijn om ‘s nachts om drie uur een wasje te draaien omdat dan de stroomprijs negatief zou zijn. Het kan inderdaad gebeuren dat er een negatieve energieprijs is waardoor je niet hoeft te betalen en zelfs geld terugkrijgt omdat je stroom afneemt. En tijdens de uren dat er weinig vraag naar energie is, betaal je minder. 

Dynamisch betekent niet razend onvoorspelbaar

Bij een dynamisch energiecontract varieert de prijs voor elektriciteit en/of gas op basis van marktfluctuaties. Je betaalt dus de werkelijke marktprijs van het moment. Dat betekent dat de dynamische prijsstelling onvoorspelbaar kan zijn, maar over het algemeen valt die onvoorspelbaarheid nogal mee. In dit artikel richten we ons op de warmtepompcontroller, een technologie die het verbruik van de warmtepomp afstemt op de interessantste energieprijzen in de loop van de dag, zodat je nog minder bang hoeft te zijn voor onvoorspelbaar gedrag.  

Warmtepomp met Smart Price Adaption 

Er zijn warmtepompen die al zijn voorzien van zo’n controller. Warmtepompen met een Smart Price Adaptation-functie kunnen autonoom overweg met deze fluctuerende energieprijzen. Deze functie wordt op dit moment onder verschillende namen aangeboden, zoals Smart Price Adaption (SPA), Smart Energy Management (SEM), Smart Grid Price Solution en Smart Grid Control.

Bij NIBE zijn de meeste warmtepompen uitgerust met SPA. Zo’n warmtepomp anticipeert weliswaar op de lagere energietarieven, maar hij zal er in de eerste plaats altijd voor zorgen dat de woning op gewenste temperatuur wordt gebracht en dat er voldoende warm water is op het juiste moment. Wanneer de prijs hoog is, moduleert de compressor terug of schakelt die zichzelf uit. Is de prijs laag, dan past de compressor zich aan en slaat hij deze extra warmte op in het verwarmingssysteem of de warmwaterboiler.

Tado warmtepompcontroller en energiebesparingsabonnement

Is de warmtepomp niet voorzien van SPA, dan bestaan er ook kleine externe controllers die je relatief gemakkelijk aansluit op deze verwarmingsbron. Tado komt met een warmtepompconnector, waardoor je de werking van de warmtepomp via de Tado-app kunt fijnregelen.

Naast de controller heb je ook een abonnement nodig op de service Balance. Balance peilt voortdurend de dynamische energietarieven en zorgt automatisch dat de kamers voorverwarmd zijn en dat de warmwater- en buffertanks op temperatuur zijn wanneer de energieprijzen laag zijn. Dankzij functies zoals geolocatie en slimme schema's gebruik je alleen energie wanneer het nodig is. Als gebruiker kun je Balance ook negeren en de bediening zelf overnemen, bijvoorbeeld als je eerder thuiskomt dan het vooraf ingestelde schema. 

©Tado

Zelf installeren

De connector kost 299 euro en bij aanschaf krijg je een jaar Balance gratis erbij. Daarna kost een abonnement 50 euro per jaar of 6 euro per maand. In de verpakking zit een draadloze ontvanger, een internet bridge en de accessoires om de controler aan te sluiten. Het apparaat is slechts 8 cm hoog, 14 cm breed en 2,6 cm diep. Deze warmtepompcontroller (of Heat Pump Connector, zoals hem Tado hem noemt) kun je zelf installeren. Volgens de website is er geen installateur voor nodig. Je volgt de online installatie-assistent om hem stap voor stap te monteren. 

Ecosoft Smart Grid Controller

Ook de Ecosoft Smart Grid Controller 2 is zo’n slimme schakeleraar die het verbruik van een warmtepomp of warmtepompboiler afstemt op de schommelende energieprijzen. De SGC 2 haalt energieprijzen op via ethernet (of wifi) en maakt elke dag een planning met zogenaamde schakelmomenten. Daarbij houdt de SGC rekening met de elektriciteitsprijzen en andere belangrijke factoren, zoals de buitentemperatuur, het rendement van de warmtepomp en natuurlijk je eigen voorkeuren.

Ook hier regel je de werking via een smartphone-app. Combineer de SGC 2 met een relais om zonnepanelen te schakelen, om zo te voorkomen dat de zonnepanelen energie aan het net leveren op de uren waarop de energieprijs negatief is. De Ecosoft Smart Grid Controller kost 249,95 euro. Ook deze controller is geschikt voor zowel hybride als volledig elektrische warmtepompen, maar je moet uiteraard wel een dynamisch energiecontract hebben. 

©Ecosoft

Tegelijk CO₂-besparend

Door de warmtepomp maximaal in te zetten als de stroom goedkoop is, maak je ook meer gebruik van groene stroom. De lage prijs is vaak het gevolg van een sterke energieproductie uit windmolens en zonnepanelen. Via zo’n controller maak je optimaal gebruik van groene stroom en vermijd je stroomconsumptie tijdens de piekuren, wanneer er grijze stroom wordt opgewekt om aan de grote vraag te voldoen. Vanuit dat standpunt is zo’n controller niet alleen economisch, maar ook ecologisch interessant. 

Met een prijskaartje van 399 euro is de Dyson V8 Cyclone een van de meest betaalbare draadloze steelstofzuigers van het Britse merk. Je haalt hiervoor een redelijk compacte maar krachtige huishoudhulp in huis, die een aantal duidelijke kanttekeningen heeft.

De Dyson V8 heeft een nieuw ontwerp gekregen. Weg is de trekker die je constant moet indrukken om het apparaat te laten zuigen. In plaats daarvan beschikt hij voortaan over een handige aan-uitknop. Daarnaast zit een moduswisselaar, die met verschillende kleuren aangeeft welke zuigstand je gebruikt. Opvallend is ook dat Dyson voor de V8 Cyclone geen spannende kleuren voor de plastic onderdelen gebruikt. In plaats daarvan zien we een combinatie van kaki, rood, grijs en zwart; het geheel valt daardoor minder op.

©Wesley Akkerman

De nieuwe Dyson V8 Cyclone

De nieuwe V8 levert 30 procent meer zuigkracht en een 50 procent langere accuduur. In de laagste zuigstand houdt hij het tot 60 minuten vol. Helaas ontbreekt een handig lcd-scherm (dat wel op duurdere modellen zit) voor de resterende accutijd; ook hier moet je het doen met iets te simpele led-indicators. Onderop zit een nieuwe vloerzuigmond, die Dyson de 'Motorbar' noemt. Die moet dankzij het gebruik van speciale kammetjes effectief zijn tegen vastzittende haren, maar de stofzuiger moet het verder ook zonder moderne functies doen zoals lasers of stofsensoren.

Met slechts 2,7 kilogram is de Dyson V8 Cyclone lekker licht en wendbaar, waardoor je moeiteloos vloeren en zelfs hoekjes op het plafond schoonhoudt. Het stofreservoir (540 milliliter) heeft een handig uitwerpsysteem waarbij je het vuil niet hoeft aan te raken. Toch zijn we niet helemaal tevreden over alle eigenschappen van de zuigmodule. Het handvat is namelijk smal en klein, waardoor je grip bij langer gebruik oncomfortabel is. Ook kan het bij je duim gaan schuren. Dit is waarschijnlijk de minst ergonomische Dyson die we op de redactie hebben getest.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone in de praktijk

Gelukkig biedt de Dyson V8 Cyclone met 297 air-watts in de Boost-stand een flinke verbetering in zuigkracht (ten opzichte van zijn voorganger). De standaardmodus levert 79 aW en dat is voor ons ruim voldoende voor dagelijkse taken. Vooral het vloerkleed moet eraan geloven: haren, kruimels en ander vuil worden daar moeiteloos uit gezogen. Op hardere vloeren stelt de Cyclone eveneens niet teleur, al valt er wel één ding op. Wanneer je de stofzuiger oppakt nadat je bijvoorbeeld wat kruimels of korrels opzuigt, kan het zijn dat er een paar uit de mond vallen.

Daarnaast missen we een zachte(re) borstel op de Dyson V8 Cyclone. De huidige zuigmond ratelt namelijk hard over de vloer, wat niet zo prettig is voor (onder)buren in een flat- of appartementsgebouw of slapende kinderen. En dat terwijl de motor zelf stiller is dan verwacht. Gelukkig neemt de zuigmond moeiteloos allerlei soorten haren op en raken die niet in de borstel verstrengeld. Ook goed om te weten: de Cyclone past zijn zuigkracht niet automatisch aan, zoals duurdere modellen dat wel doen, waardoor je dat dus zelf in de gaten moet houden. Geen groot probleem, maar toch.

©Wesley Akkerman

Batterij en accessoires

Zoals gezegd gaat de batterij maximaal een uurtje mee wanneer je de zuinigste modus inschakelt. Anders moet je rekening houden met ongeveer een halfuur in de normale stand. Zet je de Boost-modus aan en laat je die aanstaan, dan is het binnen tien minuten wel gedaan. Geen vreemde scores als je kijkt naar het formaat en de behoorlijk indrukwekkende zuigkracht. Een groot pluspunt is daarnaast dat je de accu kunt verwisselen. Daardoor kun je de levensduur aanzienlijk verlengen door mettertijd een nieuwe batterij aan te schaffen.

Je krijgt trouwens twee accessoires bij aanschaf van de Dyson de V8 Cyclone: een kierenzuiger en een gemotoriseerde miniborstel. Hoewel dat misschien wat karig lijkt vergeleken met eerdere modellen, zijn oude V8-hulpstukken compatibel (mocht je die nog hebben). In de praktijk blijkt de basisset echter compleet genoeg. De kierenzuiger werkt goed voor meubels en lastige hoeken, terwijl de miniborstel onmisbaar is voor trappen, matrassen en bekleding. Ondanks het beperkte pakket biedt de stofzuiger dus voldoende opties voor de meeste huishoudens.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone kopen?

De Dyson V8 Cyclone is een geslaagde steelstofzuiger voor wie krachtige prestaties zoekt zonder overbodige luxe. Vooral op tapijt en bekleding komt hij sterk naar voren, en ook het verwijderen van haren gaat hem goed af. Het harde, smalle handvat en de wat stugge vloermond voelen niet altijd even prettig aan, maar dat past deels bij de prijsklasse. Jammer is ook het ontbreken van een lcd-display met handige informatie, al is dat net als het gebrek aan een automatische zuigstand goed te overzien. Alles bij elkaar is dit een betrouwbaar basismodel dat doet wat hij moet doen.

In de winter loopt de energierekening al snel op. De droger gaat vaker aan omdat de was buiten niet droogt, en omdat we vaker thuis koken en eten gaat ook de vaatwasser vaker aan. Ook de wasmachine draait op volle toeren, want nat weer en dikke kleding leveren extra was op. Hét moment dus om even stil te staan bij het energieverbruik van deze drie apparaten. Met wat kleine aanpassingen zorg je voor een zichtbaar (gunstig!) verschil op je stroomrekening.

Slim plannen loont

Wie een slimme meter of dynamisch energietarief heeft, kan precies zien wanneer stroom het goedkoopst is. Door het programma van je wasmachine, droger of vaatwasser daarop af te stemmen, draai je letterlijk op de voordeligste momenten. Veel moderne apparaten hebben een startuitstelknop, waarmee je eenvoudig plant dat een was 's nachts of vroeg in de ochtend klaar is.

Heb je geen dynamisch contract, dan is het slim om eerst te kijken of jouw leverancier een piek- en daltarief hanteert. Bij een dubbeltariefmeter geldt het lagere tarief meestal alleen tussen ongeveer 23.00 en 07.00 uur, niet standaard in het weekend. Even checken bij je energieleverancier voorkomt verrassingen.

Wassen op lagere temperatuur

De grootste energiebesparing zit in de temperatuur van het waswater. Een was van 30 graden is meestal voldoende schoon, zeker met de huidige wasmiddelen die ook bij lage temperatuur goed werken. Alleen bij sterk vervuilde was of handdoeken kan een hogere stand nodig zijn. Een wasbeurt op 60 graden of af en toe een machinereiniger houdt de trommel fris en voorkomt vetluis - een kookwas op 90 graden is bij moderne machines niet meer nodig.

Een andere eenvoudige stap is de wasmachine pas te laten draaien als hij goed vol is. Een halve was verbruikt bijna evenveel energie als een volle: zonde. Ook de juiste dosering helpt: te veel wasmiddel kan op den duur zeepresten achterlaten, waardoor de machine harder moet werken.

Droger of droogrek?

De droger is een onmisbare hulp in de winter, maar verbruikt veel stroom. Centrifugeer je was daarom eerst op de hoogste stand, zodat er minder vocht overblijft. Hoe droger het de trommel ingaat, hoe korter het droogprogramma duurt. Warmtepompdrogers verbruiken het minst stroom, al bespaar je nog meer door de was af en toe op te hangen. In een goed geventileerde kamer, bijvoorbeeld bij de verwarming, droogt het prima zonder dat je ernaar hoeft om te kijken.

De vaatwasser slim inzetten

Een vaatwasser verbruikt vooral energie om water te verwarmen. Kies daarom het eco-programma: dat duurt wat langer, maar gebruikt minder stroom en water doordat het water op lagere temperatuur wordt verwarmd. Grote etensresten kun je beter even wegschrapen, maar spoel servies niet voor onder de kraan - dat is onnodig en verspilt warm water. Licht aangekoekte pannen en schalen vormen voor moderne vaatwassers echt geen probleem.

Wie zonnepanelen heeft, kan de vaatwasser het beste overdag laten draaien, zodat de stroom direct uit eigen opwekking komt. Ook hier geldt dat een startuitstelknop handig is: je plant eenvoudig in dat het programma start zodra de zon op het dak staat.

Onderhoud maakt echt verschil

Goed onderhoud klinkt saai, maar heeft een direct effect op het energieverbruik. Een verstopt filter, kalk in de sproeiarmen of pluis in de droger laten apparaten harder werken dan nodig. Zet ze af en toe op een onderhoudsprogramma of gebruik een speciale reiniger. Dat voorkomt niet alleen geurtjes, maar zorgt ook dat de machine weer zo goed (lees: zo zuinig) mogelijk zijn werk kan doen.

Kleine aanpassingen, harde euro's

Energie besparen is vooral een optelsom van gewoontes. Door slimmer te plannen, de juiste temperatuur te kiezen en je apparaten schoon te houden, daalt het verbruik ongemerkt. En misschien nog belangrijker: je verlengt de levensduur van apparaten die het dagelijks zwaar te verduren hebben. Daarmee bespaar je ook op de langere termijn.