In de toekomst zal de prijs van energie steeds scherper en sneller worden afgestemd op vraag en aanbod. Zeker nu het aandeel hernieuwbare energie steeds belangrijker wordt. Is er veel wind en zon, dan zal de prijs door het overschot aan energie zakken, terwijl de prijs per kWh bij weinig zon en wind juist zal toenemen. Energieleveranciers publiceren dagelijks de prijzen voor energie voor de komende tijdsblokken. Door de warmtepomp rekening te laten houden met deze informatie, kun je flink geld besparen als je een dynamisch energiecontract hebt.

Vast, variabel en dynamisch

Bij een vast of een variabel contract liggen de prijzen voor gas en elektriciteit voor een bepaalde tijd vast. Bij een vast contract is dat voor een lange looptijd en bij een variabel contract kunnen de prijzen bijvoorbeeld elke maand wijzigen. Bij een dynamisch energiecontract verandert de stroomprijs zelfs elk uur.

Die prijzen worden een dag van tevoren vastgelegd en als je dat weet, kun je berekenen wat voor jou de beste tijd is om bijvoorbeeld de wasmachine aan te zetten. Natuurlijk wil je je leven niet op die manier regelen. Je moet wel heel fanatiek prijsbewust zijn om ‘s nachts om drie uur een wasje te draaien omdat dan de stroomprijs negatief zou zijn. Het kan inderdaad gebeuren dat er een negatieve energieprijs is waardoor je niet hoeft te betalen en zelfs geld terugkrijgt omdat je stroom afneemt. En tijdens de uren dat er weinig vraag naar energie is, betaal je minder. 

Dynamisch betekent niet razend onvoorspelbaar

Bij een dynamisch energiecontract varieert de prijs voor elektriciteit en/of gas op basis van marktfluctuaties. Je betaalt dus de werkelijke marktprijs van het moment. Dat betekent dat de dynamische prijsstelling onvoorspelbaar kan zijn, maar over het algemeen valt die onvoorspelbaarheid nogal mee. In dit artikel richten we ons op de warmtepompcontroller, een technologie die het verbruik van de warmtepomp afstemt op de interessantste energieprijzen in de loop van de dag, zodat je nog minder bang hoeft te zijn voor onvoorspelbaar gedrag.  

Warmtepomp met Smart Price Adaption 

Er zijn warmtepompen die al zijn voorzien van zo’n controller. Warmtepompen met een Smart Price Adaptation-functie kunnen autonoom overweg met deze fluctuerende energieprijzen. Deze functie wordt op dit moment onder verschillende namen aangeboden, zoals Smart Price Adaption (SPA), Smart Energy Management (SEM), Smart Grid Price Solution en Smart Grid Control.

Bij NIBE zijn de meeste warmtepompen uitgerust met SPA. Zo’n warmtepomp anticipeert weliswaar op de lagere energietarieven, maar hij zal er in de eerste plaats altijd voor zorgen dat de woning op gewenste temperatuur wordt gebracht en dat er voldoende warm water is op het juiste moment. Wanneer de prijs hoog is, moduleert de compressor terug of schakelt die zichzelf uit. Is de prijs laag, dan past de compressor zich aan en slaat hij deze extra warmte op in het verwarmingssysteem of de warmwaterboiler.

Tado warmtepompcontroller en energiebesparingsabonnement

Is de warmtepomp niet voorzien van SPA, dan bestaan er ook kleine externe controllers die je relatief gemakkelijk aansluit op deze verwarmingsbron. Tado komt met een warmtepompconnector, waardoor je de werking van de warmtepomp via de Tado-app kunt fijnregelen.

Naast de controller heb je ook een abonnement nodig op de service Balance. Balance peilt voortdurend de dynamische energietarieven en zorgt automatisch dat de kamers voorverwarmd zijn en dat de warmwater- en buffertanks op temperatuur zijn wanneer de energieprijzen laag zijn. Dankzij functies zoals geolocatie en slimme schema's gebruik je alleen energie wanneer het nodig is. Als gebruiker kun je Balance ook negeren en de bediening zelf overnemen, bijvoorbeeld als je eerder thuiskomt dan het vooraf ingestelde schema. 

©Tado

Zelf installeren

De connector kost 299 euro en bij aanschaf krijg je een jaar Balance gratis erbij. Daarna kost een abonnement 50 euro per jaar of 6 euro per maand. In de verpakking zit een draadloze ontvanger, een internet bridge en de accessoires om de controler aan te sluiten. Het apparaat is slechts 8 cm hoog, 14 cm breed en 2,6 cm diep. Deze warmtepompcontroller (of Heat Pump Connector, zoals hem Tado hem noemt) kun je zelf installeren. Volgens de website is er geen installateur voor nodig. Je volgt de online installatie-assistent om hem stap voor stap te monteren. 

Ecosoft Smart Grid Controller

Ook de Ecosoft Smart Grid Controller 2 is zo’n slimme schakeleraar die het verbruik van een warmtepomp of warmtepompboiler afstemt op de schommelende energieprijzen. De SGC 2 haalt energieprijzen op via ethernet (of wifi) en maakt elke dag een planning met zogenaamde schakelmomenten. Daarbij houdt de SGC rekening met de elektriciteitsprijzen en andere belangrijke factoren, zoals de buitentemperatuur, het rendement van de warmtepomp en natuurlijk je eigen voorkeuren.

Ook hier regel je de werking via een smartphone-app. Combineer de SGC 2 met een relais om zonnepanelen te schakelen, om zo te voorkomen dat de zonnepanelen energie aan het net leveren op de uren waarop de energieprijs negatief is. De Ecosoft Smart Grid Controller kost 249,95 euro. Ook deze controller is geschikt voor zowel hybride als volledig elektrische warmtepompen, maar je moet uiteraard wel een dynamisch energiecontract hebben. 

©Ecosoft

Tegelijk CO₂-besparend

Door de warmtepomp maximaal in te zetten als de stroom goedkoop is, maak je ook meer gebruik van groene stroom. De lage prijs is vaak het gevolg van een sterke energieproductie uit windmolens en zonnepanelen. Via zo’n controller maak je optimaal gebruik van groene stroom en vermijd je stroomconsumptie tijdens de piekuren, wanneer er grijze stroom wordt opgewekt om aan de grote vraag te voldoen. Vanuit dat standpunt is zo’n controller niet alleen economisch, maar ook ecologisch interessant. 

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.