In een doorsnee woning gaat 15 procent van het totale warmteverlies via ramen en deuren. Inspanningen zoals zonnepanelen of een warmtepomp schieten hun doel deels voorbij als de warmte gewoon via de ramen verdwijnt. Enkelglas is al lang niet meer van deze tijd, maar ook dubbelglas en zelfs drievoudig glas is de afgelopen jaren spectaculair verbeterd. Wil je renoveren op vlak van beglazing, dan maken we je graag wegwijs.

In dit artikel geven we een overzicht van de verschillende soorten hoogrendementsglas. We bekijken ook hoe je het isolerende vermogen van beglazing kunt vergelijken en wat je zoal bespaart met hoogrendementsglas. Hoe weet je welk glas bij jou in de ramen staat? Ook informeren we je over eventuele subsidie die je kunt krijgen van de overheid.

Lees ook: 10 vragen over HR++-glas

Isolerende beglazing bestaat uit twee of drie glasbladen. Een afstandhouder zorgt dat de glasbladen van elkaar gescheiden zijn en in de spouw zit droge lucht of droog gas. Bij panden die gebouwd werden voor 1995 bestaat de beglazing nog uit enkelglas of uit de eerste generatie van dubbelglas. De isolatiewaarde van dat dubbelglas is niet vergelijkbaar met de huidige normen. Destijds was de spouw tussen de glasbladen gewoon gevuld met lucht en was er evenmin sprake van een isolerende coating.  

U-waarde = warmtegeleiding

Om de isolatiekwaliteit van verschillende soorten beglazing te vergelijken, baseert men zich op de warmtegeleiding. Die wordt uitgedrukt in U-waarde. Hoe kleiner deze waarde, hoe kleiner de warmtegeleiding, hoe beter dus de thermische isolatie en hoe lager het energieverbruik. Enkel glas heeft bijvoorbeeld een waarde van 5.5, terwijl drievoudig glas in een kunststof kozijn een U-waarde heeft van 0.4 tot 0.9. 

Onderstaande tabel geeft een goed idee van het verband tussen de U-waarde en warmteverlies via het glas. Veronderstel dat de temperatuur buiten 0°C is en de binnentemperatuur bedraagt 20°C, dan meet je binnen aan het raam de volgende temperaturen. 

Geen koude wand

Behalve het warmteverlies beperken is er nog een bijkomend nut van goede isolerende beglazing: het behaaglijk gevoel. Een grote glaspartij die onvoldoende isoleert, voelt aan als een koude wand. Met hoogrendementsglas kun je in de winter comfortabel dicht bij het raam zitten om een boek te lezen. Bovendien heb je minder risico op condensatie. Ten slotte is het een investering die je onmiddellijk merkt in de energierekening. Per 1 m² enkel glas die je vervangt door hoogrendementsglas, bespaar je elk jaar ongeveer 23 m³ aardgas of 25 liter stookolie. 

©Anna Zheludkova

Hoogrendementsglas

Toch is hoogrendementsglas een vage term, want er vallen meerdere uitvoeringen onder deze noemer. De meest gebruikte variant is HR++glas. Deze beglazing bestaat uit twee glasplaten waartussen isolerend gas zit zoals krypton of argon. Vaak zit er ook een flinterdun metaallaagje aan de binnenkant van de glasplaat als extra isolatie. HR+++glas, of triple glas, is uit drie glasplaten opgebouwd. Tussen deze platen zit isolerend gas en weer zijn die glasplaten voorzien van een coating. Het voordeel van HR+++glas is dat het in de winter de warmte binnen en in de zomer de warmte buiten houdt. HR+++glas zorgt voor de beste isolatie.

HR+++ of HR++

HR+++glas gaat langer mee dan dubbelglas en isoleert beter op akoestisch vlak. Het nadeel is de kost van dit glas. En dan hebben we het niet alleen over de prijs van het glas maar ook over de prijs van nieuwe kozijnen. Triple glas is dikker en per m² minstens tien kilogram zwaarder dan dubbel glas. Bovendien houdt driedubbelglas veel zonlicht vast, waardoor zonnewering bijna altijd onmisbaar is. HR+++glas is duurder door de extra glasplaat en door het feit dat de montage moeilijker is, want de kozijnen moeten aangepast worden om het gewicht te dragen. Als je dus wilt investeren in nieuw glas en HR+++glas past niet in je budget, dan kun je gerust voor HR++glas gaan. Dat is aanzienlijk goedkoper dan drievoudig glas en het isoleert bijna zo goed.

©Youril

©DS | ID.nl

Vacuümglas is dunner en lichter

Daarnaast is er ook vacuümglas dat uit slechts twee glasplaten bestaat met daartussen een microspouw van slechts 0,1 mm. De glasbladen zijn, afhankelijk van de uitvoering, 3 tot 6 mm dik en één van de glasbladen is voorzien van een speciale isolerende coating. Deze beglazing is maar liefst vier keer dunner dan triple glas en weegt maar een derde van drievoudig glas. Dit heeft eigenlijk vooral voordelen. De U-waarde is slechts 0.4 tot 0.7 en de totale dikte van de beglazing (dus alle lagen samen) bedraagt tussen de 6,7 en 11,7 mm. Vacuümglas heeft een goede geluidsreductie en door de geringe dikte is het ideaal om te plaatsen in bestaande kozijnen. Vacuümglas is wel duur. Gemiddeld betaal je 245 euro per vierkante meter exclusief btw. Het heeft een lange levensduur (25 jaar getest); daarom wordt er 15 jaar garantie op gegeven. Bovendien neemt de isolatiewaarde door de tijd niet af, in tegenstelling tot traditioneel isolatieglas.  

Zonwerend glas

Zonwerend glas is een buitenbeentje. Het is een oplossing voor wie veel licht in huis wil, maar de warmte van de zon wilt buitenhouden. Het is hoogrendementsglas waarop een laagje metaaloxide is aangebracht. Zonwerend glas heeft bijna dezelfde dikte als gewoon hoogrendementsglas en daarom past het zonder problemen in bestaande ramen, zodat het uitstekend bruikbaar is voor renovaties. Dit glas heeft eigenlijk alleen maar zin bij ramen die zuid, zuid-oost of oost-west zijn georiënteerd.  

Subsidie

Op de website van ISDE kun je subsidie aanvragen om een deel van de kosten te dekken. Ruw gerekend neemt men aan dat je op die manier ongeveer 15 procent van de factuur kunt terugkrijgen. Het loont de moeite om even na te denken of je de renovatie van de beglazing kunt combineren met een andere maatregel om de woning te verduurzamen. De subsidie van de Rijksoverheid voor twee maatregelen is het dubbele van die voor één maatregel, maar je moet beide maatregelen wel binnen de twee jaar laten uitvoeren. Een voorbeeld daarvan is HR++glas laten plaatsen en een zonneboiler installeren. 

Je komt in aanmerking voor de hoogste subsidiëring als je triple glas of vacuümglas in nieuwe kozijnen laat plaatsen. Die subsidiëring is drie keer zo hoog als voor HR++glas.

Met zijn elegante touchscreen, ruime kijkvenster en geïntegreerde verlichting is de Bosch Serie 6 Air Fryer een heuse blikvanger. Naast het oog willen je smaakpapillen natuurlijk ook wat. We voelden deze stijlvolle airfryer een aantal weken aan de tand. Lees hier onze ongezouten mening.

Dankzij een riante capaciteit van 7,2 liter is de Serie 6 Air Fryer (MAF671B1) geschikt voor gezinnen. Naast de airfryer zelf levert de Duitse fabrikant een grillrooster en vijf vleesspiesjes mee. Dit grillrooster komt ook van pas als je gerechten wilt 'stapelen'. Kortom, keukenprinsen en -prinsessen kunnen er alle kanten mee op. Na het uitpakken kan de kok van dienst er vrijwel meteen mee aan de slag. Je dient wel eerst even het handvat op het mandje te monteren, maar dat is vanwege het kliksysteem zo gepiept. De behuizing weegt nog geen 6 kilo, waardoor je deze airfryer van 30,9 × 31,4 × 38,8 centimeter relatief makkelijk meeneemt, mocht dat nodig zijn.

©Maikel Dijkhuizen

Kookinstellingen kiezen

Het touchscreen bevat duidelijke pictogrammen voor patat, kip, vlees, vis, groente, gebak en brood. Daarnaast is er een warmhoudfunctie. Zodra je op een van de pictogrammen tikt, selecteert het apparaat de bijbehorende temperatuur en kooktijd. Het kan eigenlijk niet misgaan. Vanzelfsprekend pas je deze automatische instellingen naar eigen inzicht aan. Gebruik hiervoor de plus- en minknoppen. Kies hierbij tussen een temperatuur van minimaal 40 en maximaal 200 graden Celsius. Dat gaat in stapjes van vijf graden. Het opgegeven uitgangsvermogen bedraagt 1800 watt. Wanneer er een kookprogramma is gestart, komt het geluidsniveau uit op zo'n 63 decibel. Dat valt erg mee, zodat je in de keuken gelukkig nog gewoon een gesprek kunt voeren.

©Maikel Dijkhuizen

Eten bereiden

Op de bodem van het mandje bevindt zich een uitneembaar rooster. Hierop plaats je rechtstreeks een flinke lading friet, snacks of groente. Voor het bereiden van vlees kun je eventueel ook het bijgesloten grillrooster gebruiken. Een minpunt is het ietwat stroeve sluitsysteem voor het mandje. De onderzijde bevat weliswaar antislipvoetjes, maar het apparaat glijdt evengoed (te) makkelijk over het keukenblad. Hierdoor is het noodzakelijk om de achterkant van de behuizing met één hand tegen te houden als je het mandje in het apparaat duwt. Zeker wanneer het apparaat al warm is, is dat niet zo prettig.

Dankzij het kijkvenster houd je de voortgang van het gerecht nauwlettend in de gaten. Tik je op het pictogram met het lampje, dan gaat de verlichting ongeveer tien seconden branden. Voor diverse kookprogramma's activeert de Serie 6 Air Fryer (MAF671B1) het zogeheten Shake-alarm. Je hoort dan om de zoveel minuten een piepend geluid. Na het schudden van het mandje gaat het kookproces weer verder.

©Maikel Dijkhuizen

Knapperige gerechten

Net als de meeste airfryers heeft ook dit exemplaar boven in de behuizing een verwarmingselement en ventilator. Deze fan blaast de hete lucht omlaag. Volgens de fabrikant heeft deze airfryer voldoende power om vijf porties friet klaar te maken. Dat blijkt ook in de praktijk. Het bereiden van 750 gram patat is bijvoorbeeld geen enkel probleem. Leg daarnaast gerust tien kroketten in de mand, want ze worden stuk voor stuk warm. Bosch claimt dat je gerechten zonder voorverwarmen kunt klaarmaken, maar neem deze belofte met een flinke korrel zout. Voor een knapperig resultaat is het namelijk wel degelijk nodig om de airfryer voor te verwarmen. Daarnaast is goed schudden essentieel, anders worden de frietjes niet gelijkmatig gaar.

Verder zien we een verschil in kleur, maar gelukkig smaken ook de ietwat bleke patatjes prima. Na de maaltijd ben je weinig tijd kwijt met schoonmaken. De gladde buitenkant bevat geen knoppen die uitsteken, waardoor je de behuizing vlot kunt afnemen. Verder zijn alle losse onderdelen vaatwasserbestendig. Was je het mandje handmatig af, dan belandt er soms wel wat water of sop in de loze ruimte van het kijkvenster. Dit kijkvenster bestaat namelijk uit twee 'plaatjes' van transparante kunststof. Overigens trekt dat vocht snel weg.

©Maikel Dijkhuizen

©Maikel Dijkhuizen

Bosch Serie 6 Air Fryer kopen?

De Bosch Serie 6 Air Fryer heeft een goede prijs-kwaliteitverhouding. Merken als Ninja, Inventum en Tefal produceren weliswaar vergelijkbare airfryers tegen een iets lagere aanschafprijs, maar toch vinden we de adviesprijs van 169,99 euro gerechtvaardigd. Dit apparaat beschikt tenslotte over enkele extra's die veel andere producten niet hebben. Zo volg je met het kijkvenster en de verlichting het kookproces op de voet. Bovendien maak je de airfryer inclusief alle accessoires binnen mum van tijd schoon. Ook niet onbelangrijk; de gerechten smaken prima! Jammer genoeg levert Bosch geen fysiek receptenboek mee.

Het is september, en dat betekent dat de nazomer ten einde loopt. Het licht wordt zachter, de avonden koeler en veel planten maken zich klaar voor de herfst. Dit is de maand om nog nieuw groen te planten, vaste planten te verjongen en hagen bij te knippen. Ook het gazon, de moestuin en de vijver vragen nu aandacht. Met een paar gerichte klussen zorg je dat je tuin gezond de herfst en winter ingaat.

Lees ook: Van januari tot en met december: dit doe je elke maand in de tuin

Dit kun je zaaien en planten in september

In september kan er nog veel de grond in. Bosanemonen, herfst- en winterakonieten en cyclamen doen het goed wanneer je ze nu plant, net als groenblijvers die de tuin ook in de koude maanden kleur geven. Koop je een boom, let er dan op dat het blad nog stevig en fris oogt. Een boompje dat al kaal aan het worden is, kun je beter niet planten.
Wie volgend voorjaar een bloemenzee wil, zaait in deze periode korenbloemen, goudsbloemen en klaprozen. Ook vaste planten die al jaren op dezelfde plek staan, kun je nu delen om ze te verjongen. Wil je een groenblijver verplaatsen, dan is dit de juiste tijd: de grond is nog warm genoeg voor de wortels om zich goed te herstellen.

©Leika production

Haal de snoeischaar maar tevoorschijn

Veel planten kun je nu nog een knipbeurt geven. Begin bij kuipplanten die buiten staan, want snoeiwonden genezen beter in de buitenlucht. Ook hagen kun je in september mooi in vorm brengen. Werk van onder naar boven en knip ze licht taps toe, zodat ook de onderste takken voldoende licht krijgen. Geef daarna wat compost zodat de haag sterk de winter ingaat.
Lavendel kort je ongeveer tien centimeter in, de Japanse wijnbes die vrucht heeft gedragen knip je helemaal terug en hortensia's ontdoe je van de stugge bloemen. Bij bomen en struiken verwijder je aangetast blad. Daarnaast is het slim om wekelijks uitgebloeide bloemen van dahlia's, rozen en andere zomerbloeiers weg te knippen. Zo blijft de tuin verzorgd en verklein je de kans op ziektes.

©SKT Studio

Lees ook: Welke snoeischaar voor welke tuinklus?

Planten en gras in september

Sommige planten hebben juist nu extra zorg nodig. Camelia's en rododendrons vormen in september hun knoppen voor volgend jaar en hebben daarom voldoende water nodig. Tweejarige planten zoals vingerhoedskruid kun je verplaatsen naar een nieuwe plek in je tuin. Hoge bloeiers als zonnebloemen, dahlia's en herfstasters geef je steun, zodat ze niet bezwijken onder de eerste herfststormen.
Het gazon vraagt een andere aanpak dan in de zomer. Maai het gras wat hoger en zaai waar nodig bij. Verticuteer eerst om mos en dood gras te verwijderen. Kies een zaadmengsel dat past bij zon of schaduw, afhankelijk van de ligging van je tuin. Heb je in augustus niet bemest, dan is dit hét moment om dat alsnog te doen. Vul kuilen aan en houd je terras vrij van onkruid en mos.

Werk in de moestuin

Ook in de moestuin valt er nog genoeg te doen. Boontjes moeten tijdig worden geplukt om taaie peulen te voorkomen. Tomaten die nog groen zijn leg je op een zonnige plek zodat ze verder kunnen rijpen. September is ook de maand van de appel- en perenoogst. Maak er compote, sap of een taart van, of bewaar ze op een koele plek. Verder kun je winterpostelein en raapstelen zaaien, zodat je later in het seizoen nog kunt oogsten.