In een doorsnee woning gaat 15 procent van het totale warmteverlies via ramen en deuren. Inspanningen zoals zonnepanelen of een warmtepomp schieten hun doel deels voorbij als de warmte gewoon via de ramen verdwijnt. Enkelglas is al lang niet meer van deze tijd, maar ook dubbelglas en zelfs drievoudig glas is de afgelopen jaren spectaculair verbeterd. Wil je renoveren op vlak van beglazing, dan maken we je graag wegwijs.

In dit artikel geven we een overzicht van de verschillende soorten hoogrendementsglas. We bekijken ook hoe je het isolerende vermogen van beglazing kunt vergelijken en wat je zoal bespaart met hoogrendementsglas. Hoe weet je welk glas bij jou in de ramen staat? Ook informeren we je over eventuele subsidie die je kunt krijgen van de overheid.

Lees ook: 10 vragen over HR++-glas

Isolerende beglazing bestaat uit twee of drie glasbladen. Een afstandhouder zorgt dat de glasbladen van elkaar gescheiden zijn en in de spouw zit droge lucht of droog gas. Bij panden die gebouwd werden voor 1995 bestaat de beglazing nog uit enkelglas of uit de eerste generatie van dubbelglas. De isolatiewaarde van dat dubbelglas is niet vergelijkbaar met de huidige normen. Destijds was de spouw tussen de glasbladen gewoon gevuld met lucht en was er evenmin sprake van een isolerende coating.  

U-waarde = warmtegeleiding

Om de isolatiekwaliteit van verschillende soorten beglazing te vergelijken, baseert men zich op de warmtegeleiding. Die wordt uitgedrukt in U-waarde. Hoe kleiner deze waarde, hoe kleiner de warmtegeleiding, hoe beter dus de thermische isolatie en hoe lager het energieverbruik. Enkel glas heeft bijvoorbeeld een waarde van 5.5, terwijl drievoudig glas in een kunststof kozijn een U-waarde heeft van 0.4 tot 0.9. 

Onderstaande tabel geeft een goed idee van het verband tussen de U-waarde en warmteverlies via het glas. Veronderstel dat de temperatuur buiten 0°C is en de binnentemperatuur bedraagt 20°C, dan meet je binnen aan het raam de volgende temperaturen. 

Geen koude wand

Behalve het warmteverlies beperken is er nog een bijkomend nut van goede isolerende beglazing: het behaaglijk gevoel. Een grote glaspartij die onvoldoende isoleert, voelt aan als een koude wand. Met hoogrendementsglas kun je in de winter comfortabel dicht bij het raam zitten om een boek te lezen. Bovendien heb je minder risico op condensatie. Ten slotte is het een investering die je onmiddellijk merkt in de energierekening. Per 1 m² enkel glas die je vervangt door hoogrendementsglas, bespaar je elk jaar ongeveer 23 m³ aardgas of 25 liter stookolie. 

©Anna Zheludkova

Hoogrendementsglas

Toch is hoogrendementsglas een vage term, want er vallen meerdere uitvoeringen onder deze noemer. De meest gebruikte variant is HR++glas. Deze beglazing bestaat uit twee glasplaten waartussen isolerend gas zit zoals krypton of argon. Vaak zit er ook een flinterdun metaallaagje aan de binnenkant van de glasplaat als extra isolatie. HR+++glas, of triple glas, is uit drie glasplaten opgebouwd. Tussen deze platen zit isolerend gas en weer zijn die glasplaten voorzien van een coating. Het voordeel van HR+++glas is dat het in de winter de warmte binnen en in de zomer de warmte buiten houdt. HR+++glas zorgt voor de beste isolatie.

HR+++ of HR++

HR+++glas gaat langer mee dan dubbelglas en isoleert beter op akoestisch vlak. Het nadeel is de kost van dit glas. En dan hebben we het niet alleen over de prijs van het glas maar ook over de prijs van nieuwe kozijnen. Triple glas is dikker en per m² minstens tien kilogram zwaarder dan dubbel glas. Bovendien houdt driedubbelglas veel zonlicht vast, waardoor zonnewering bijna altijd onmisbaar is. HR+++glas is duurder door de extra glasplaat en door het feit dat de montage moeilijker is, want de kozijnen moeten aangepast worden om het gewicht te dragen. Als je dus wilt investeren in nieuw glas en HR+++glas past niet in je budget, dan kun je gerust voor HR++glas gaan. Dat is aanzienlijk goedkoper dan drievoudig glas en het isoleert bijna zo goed.

©Youril

©DS | ID.nl

Vacuümglas is dunner en lichter

Daarnaast is er ook vacuümglas dat uit slechts twee glasplaten bestaat met daartussen een microspouw van slechts 0,1 mm. De glasbladen zijn, afhankelijk van de uitvoering, 3 tot 6 mm dik en één van de glasbladen is voorzien van een speciale isolerende coating. Deze beglazing is maar liefst vier keer dunner dan triple glas en weegt maar een derde van drievoudig glas. Dit heeft eigenlijk vooral voordelen. De U-waarde is slechts 0.4 tot 0.7 en de totale dikte van de beglazing (dus alle lagen samen) bedraagt tussen de 6,7 en 11,7 mm. Vacuümglas heeft een goede geluidsreductie en door de geringe dikte is het ideaal om te plaatsen in bestaande kozijnen. Vacuümglas is wel duur. Gemiddeld betaal je 245 euro per vierkante meter exclusief btw. Het heeft een lange levensduur (25 jaar getest); daarom wordt er 15 jaar garantie op gegeven. Bovendien neemt de isolatiewaarde door de tijd niet af, in tegenstelling tot traditioneel isolatieglas.  

Zonwerend glas

Zonwerend glas is een buitenbeentje. Het is een oplossing voor wie veel licht in huis wil, maar de warmte van de zon wilt buitenhouden. Het is hoogrendementsglas waarop een laagje metaaloxide is aangebracht. Zonwerend glas heeft bijna dezelfde dikte als gewoon hoogrendementsglas en daarom past het zonder problemen in bestaande ramen, zodat het uitstekend bruikbaar is voor renovaties. Dit glas heeft eigenlijk alleen maar zin bij ramen die zuid, zuid-oost of oost-west zijn georiënteerd.  

Subsidie

Op de website van ISDE kun je subsidie aanvragen om een deel van de kosten te dekken. Ruw gerekend neemt men aan dat je op die manier ongeveer 15 procent van de factuur kunt terugkrijgen. Het loont de moeite om even na te denken of je de renovatie van de beglazing kunt combineren met een andere maatregel om de woning te verduurzamen. De subsidie van de Rijksoverheid voor twee maatregelen is het dubbele van die voor één maatregel, maar je moet beide maatregelen wel binnen de twee jaar laten uitvoeren. Een voorbeeld daarvan is HR++glas laten plaatsen en een zonneboiler installeren. 

Je komt in aanmerking voor de hoogste subsidiëring als je triple glas of vacuümglas in nieuwe kozijnen laat plaatsen. Die subsidiëring is drie keer zo hoog als voor HR++glas.

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.

Gourmetten is misschien wel dé nationale volkssport tijdens de feestdagen. Maar hoe leuk de avond ook is, de ochtend erna is vaak minder feestelijk. Die doordringende vetlucht die in je gordijnen, bank en kleding is getrokken, ben je liever kwijt dan rijk. Met deze tien tips – verdeeld over wat je eet en wat je doet – blijft je huis een stuk frisser!

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

Ingrediënten & materialen

De meeste stank ontstaat niet door het gourmetstel zelf, maar door wat we erop leggen. Verbrande boter, karamelliserende suikers en spetterend vet zijn de grote boosdoeners. Met een paar slimme aanpassingen aan je boodschappenlijstje ben je de rookwolken voor.

Tip 1: Investeer in hittebestendige olie

De fout die bijna iedereen maakt: bakken in roomboter of standaard olijfolie. Deze vetten verbranden snel bij de hoge temperaturen van het gourmetten, wat zorgt voor die zware, scherpe walm. Kijk in de supermarkt eens schuin boven de olijfolie; daar vind je rijstolie of arachideolie. Deze oliesoorten hebben een veel hoger rookpunt en blijven stabiel als ze heet worden. Wil je het jezelf helemaal makkelijk maken? Koop dan een bakspray. Daarmee nevel je de pannetjes of de plaat licht in, waardoor je nooit te veel gebruikt en het vet niet onnodig staat te walmen.

Tip 2: Laat de kant-en-klare marinades staan

Die voorgemarineerde schotels uit de supermarkt zijn makkelijk, maar funest voor de luchtkwaliteit. De marinades zitten namelijk vaak vol suiker en water. Zodra dat de hete pan raakt, verbrandt de suiker en verdampt het vocht, met veel rook tot gevolg. Je kunt beter ongemarineerd vlees of vis kopen. Wil je toch smaak? Gebruik dan een dry rub (een droog kruidenmengsel) om het vlees vooraf te kruiden. Als je echt van sausjes houdt, kun je die beter koud op je bord toevoegen dan warm in het pannetje.

Tip 3: Kies voor 'droger' vlees en meer groente

Hoe meer vet er in het vlees zit, hoe meer het spettert en rookt. Hamburgers, worstjes en speklapjes zijn in feite kleine rookbommen. Kies liever voor magere opties zoals biefstuk, kipfilet, kalkoen of witvis. Daarnaast kun je de geuroverlast flink beperken door de verhouding vlees/groente om te draaien. Plakjes courgette, paprika, champignons en aubergine bakken vrijwel geurloos. Met een goede mandolineof groentesnijder maak je in een handomdraai dunne plakjes die snel gaar zijn, waardoor je minder lang hoeft te bakken.

Tip 4: Vervang die oude, bekraste pannetjes

Kijk voordat je begint eens kritisch naar je huidige gourmetstel. Zitten de pannetjes vol krassen en is de antiaanbaklaag versleten? Dan koekt je eten sneller aan, wat zorgt voor verbrandingsluchtjes die je de dag erna nog ruikt. Het is vaak helemaal niet nodig om een compleet nieuw apparaat te kopen; veel fabrikanten verkopen losse pannetjes of nieuwe bakplaten. Voor een paar tientjes bak je weer op een glad oppervlak, heb je minder olie nodig en ben je niet de hele avond bezig aangekoekte resten weg te schrapen.

Tip 5: Gebruik een gourmetstel met keramische coating

Ben je toch toe aan een heel nieuw apparaat? Let dan goed op de coating. Tegenwoordig zijn er gourmetstellen met een keramische bakplaat. Deze kunnen vaak hogere temperaturen aan zonder dat de laag beschadigt en ze zijn veel makkelijker schoon te maken.

Zo ga je de strijd aan met de luchtjes in huis

Zelfs met de beste ingrediënten ontkom je niet aan enige baklucht. Gelukkig zijn er genoeg manieren om te voorkomen dat die geur permanent blijft hangen.

Tip 6: Zet een aromadiffuser aan

Een geurkaars maskeert de lucht vaak alleen maar, waardoor je een weeïge mengeling krijgt van lavendel en hamburger. Een betere optie is een elektrische aromadiffuser (ook wel vernevelaar genoemd). Dit apparaat verspreidt via koude waterdamp een constante, frisse geur naar keuze door de kamer, zonder dat er verbranding aan te pas komt. Kies voor essentiële oliën die bekend staan om hun verfrissende werking, zoals citroengras, eucalyptus of dennen. De waterdamp helpt bovendien meteen tegen de droge lucht in huis als de verwarming hoog staat.

Tip 7: Laat de luchtreiniger draaien

Misschien heb je er al eentje staan, en anders is dit het moment: de luchtreiniger. Let er bij aanschaf op dat het apparaat een koolstoffilter heeft, want alleen HEPA is niet genoeg voor kookluchtjes. Een koolstoffilter absorbeert gassen en geuren. Zet het apparaat niet pas aan als je naar bed gaat, maar laat hem al draaien zodra het gourmetstel aangaat. Heb je een modern exemplaar met een app? Zet hem dan alvast op de hoogste stand voordat de eerste walm ontstaat.

Tip 8: Ventileer flink

Ramen openzetten klinkt logisch, maar doe het wel slim. Eén raampje op een kier doet weinig. Je hebt trek nodig. Zet aan weerszijden van de woning een raam of rooster open zodat de luchtstroom de damp direct meeneemt. Vind je het te koud worden? Zet de verwarming gerust tijdelijk wat hoger; de kosten daarvan wegen niet op tegen de stomerijkosten van je gordijnen. Plaats eventueel een simpele tafelventilator in de buurt van het gourmetstel (niet erop gericht, maar richting het open raam) om de rook een handje te helpen de juiste kant op te gaan.

Tip 9: Azijn & koffie

Het is een klassieker uit grootmoeders tijd, maar hij werkt nog steeds: azijn neutraliseert. Je kunt bakjes azijn neerzetten, maar voor het zware werk kun je na het eten beter even een pannetje water met een flinke scheut schoonmaakazijn op het fornuis koken. Laat de afzuigkap uit en laat de damp door de kamer trekken. Vind je de azijnlucht zelf te heftig? Gooi er dan wat citroenschillen, een kaneelstokje of kruidnagel bij. Zo ruikt je huis direct weer naar winterse gezelligheid in plaats van naar een snackbar. Wat ook kan, is koffie. Zet na het eten een paar schaaltjes met gemalen koffie (snelfiltermaling) in de woonkamer. De koffie neutraliseert de zware baklucht en vervangt deze door een neutraal, aards aroma. Voor een nog sterker effect kun je wat koffiebonen op een warme onderzetter leggen; door de restwarmte verspreiden ze een subtiele geur die de gourmetlucht naar de achtergrond verdrijft.

Tip 10: Maak meteen met schoon

Het is verleidelijk om na het eten uit te buiken op de bank en de ravage te laten voor wat het is. Doe het niet. Zolang het gourmetstel vet en warm in de kamer staat, blijft het geur verspreiden. Haal direct na het eten een stuk keukenrol over de plaat. Gebruik daarna een sopje van afwasmiddel en warm water om de plaat en de tafel (want ja, vetnevel komt overal) af te nemen. Geloof ons, door hier na het eten even een paar minuten tijd voor vrij te maken, bespaar je jezelf de volgende ochtend een hoop gourmetluchtfrustratie!