ID.nl logo
COLUMN: Zelfgemaakte energiecrisis, wat doe je eraan?
© background photo - stock.adobe.com
Energie

COLUMN: Zelfgemaakte energiecrisis, wat doe je eraan?

Tennet waarschuwt voor een stroomtekort in 2030, maar heeft die zelf mede gecreëerd. We bouwen sinds een jaar of tien stabiele stroomproducenten af (kolen- en kerncentrales), en instabiele stroomproducenten op (zon en wind). Tegelijkertijd vergroten we de stroomvraag, met elektrische auto’s, fornuizen, warmtepompen, waterstoffabrieken en geëlektrificeerde bedrijfsprocessen.

Netbeheerder Tennet had zijn elektriciteitsnet allang kunnen en moeten uitbreiden, want de huidige en toekomstige stroomtekorten zijn volkomen voorspelbaar. Ons goed onderhouden net is geenszins verouderd, het is simpelweg niet ingericht op de groeiende grillige stroomproductie en -consumptie van vandaag en morgen.

Sommige politieke partijen en milieuorganisaties willen die stroomtekorten nog verergeren met vervroegde sluiting van de vier overgebleven kolencentrales. Extra tekorten kunnen alleen met aardgascentrales worden aangevuld, of misschien met Duitse bruinkoolcentrales. Het beste wat ieder van ons in dit inconsequente energiebeleid kan doen is vooral zelf energie en CO2 besparen, thuis en op het werk. Het goede nieuws is dat we dat ook kunnen, mits we ons op de juiste dingen richten.

Inconsequent energiebeleid 

Momenteel kampen al vijf Nederlands provincies met structurele stroomtekorten: Brabant, Limburg, Utrecht, Gelderland en Drenthe. Ook in andere Europese landen zoals Duitsland, Zwitserland en Frankrijk komt dit al voor. Daardoor willen we plotseling weer investeren in fossiele energie en kernenergie: Aardgasboringen onder de Noordzee, nieuwe LNG-terminals in Eemshaven, Rotterdam en Terneuzen, en twee nieuwe kerncentrales in Borssele. En dat terwijl we eind 2021 op de Klimaattop COP-26 in Glasgow officieel afscheid hebben genomen van publieke fossiele investeringen, en sinds Fukushima juist wilden stoppen met kernenergie.

Zelfgemaakte energiecrisis

Ook in Duitsland gaat het roer ineens om. Regeringspartij Die Grünen in Duitsland stemt in met een verlengde bedrijfsduur van kerncentrales en een verhoogde bruinkoolwinning onder het geofferde dorp Lützerath. Er is niks mis met aanpassing aan veranderende omstandigheden, maar de zogenaamde energiecrisis van nu hebben we sinds de Russische inval in de Krim in 2014 eigenhandig gecreëerd. We zijn steeds meer Russisch gas gaan kopen, onze stroomproductie steeds instabieler gaan maken, en onze stroomconsumptie steeds groter.

Focus op je eigen energie-top 3

Burgers met warmtepompen en elektrische auto’s, en geëlektrificeerde bedrijven die het net niet op kunnen, dreigen nu de dupe te worden van deze zelfgemaakte moeilijkheden. De beste manier om daarmee om te gaan is energie besparen in de top 3 van burgers en bedrijven: verwarming, automobiliteit en koopgedrag. Deze top 3 vertegenwoordigt meer dan 90 procent van vrijwel ieders energieverbruik en CO2-footprint, en kenmerkt zich door twee eigenschappen: ze verbruiken per keer veel energie, en ze worden dagelijks door miljarden mensen gedaan.

Alle andere dingen in huis en kantoor, van wasmachines tot smartphones, vallen in het niet bij de top 3. Focus dus vooral op die top 3 en streef daarin naar halvering. Daar valt veruit de meeste energie, CO2 en geld te besparen. Koopgedrag hoort erbij, want dat veroorzaakt veel extra energie- en grondstofverbruik in industrie en transport. Wereldwijd zijn industrie en transport goed voor ongeveer de helft van alle energieverbruik en CO2-uitstoot. Een langere gebruiksduur van producten bespaart dus heel veel in de maak- en vervoersketen. 

Persoonlijk direct energieverbruik (exclusief indirect energieverbruik van koopgedrag).

Isoleer je huis, rijd rustig en doe langer met je spullen 

Goede huis- en gebouwisolatie kan wel 50 procent energie en CO2 besparen. Rustig rijden (en nooit harder dan 100 km/u) bespaart algauw 25 procent energie en CO2; ook met een elektrische auto. Twee keer zo lang met je spullen doen bespaart 50 procent grondstoffen, energie en CO2 in industrie en transport. Industrie en transport maken en vervoeren wat wij kopen. Als ik een nieuwe fiets of bank koop met 10 kilo staal erin, veroorzaak ik CO2-uitstoot in IJmuiden. Consuminderen zet daarom snel zoden aan de dijk van verduurzaming.

Daarnaast lijkt het me verstandig om te wachten met van het gas af gaan en elektrisch rijden. Elektriciteit is van oudsher een minder betrouwbare vorm van energie, en volgens Tennet zal dat in de toekomst nog minder worden. Warmtepompen en elektrische auto’s zijn bovendien niet ‘emissievrij’. Ze verbruiken elk vaak meer stroom dan de rest van een huishouden bij elkaar, en de extra benodigde netstroom kan alleen fossiel worden aangevuld. Wind en zon, ook op je eigen erf of dak, zijn immers meestal voluit benut, en niet op aanvraag opschaalbaar.

Wacht niet op de overheid, maar handel zélf

Wind en zon produceren sowieso maar 25 procent van alle verbruikte elektriciteit; het overgrote deel (72 procent) komt van fossiel of biomassa, en veroorzaakt dus CO2-uitstoot in het hier en nu. Kerncentrale Borssele is goed voor de resterende 3 procent. Die percentages zullen de komende 10-15 jaar niet snel veranderen. Wind en zon groeien weliswaar, maar het totale stroomverbruik evenzeer. Fossiel en biomassa zullen tot na 2040 de meerderheid van de stroomproductie invullen, dus we kunnen er maar beter zo min mogelijk van verbruiken. Om die reden zijn terrasstralers (in Frankrijk) en gloeilampen (in heel Europa) immers verboden!

 💡Wil jij jouw huis verder verduurzamen? Overweeg zonnepanelen!

Vraag een offerte aan voor zonnepanelen:

▼ Volgende artikel
Geen internet? Zo gebruik je Google Maps, Spotify en Gmail gewoon offline
© จุฑารัตน์ เ
Huis

Geen internet? Zo gebruik je Google Maps, Spotify en Gmail gewoon offline

Je smartphone of laptop lijkt soms alleen te werken als je een goede internetverbinding hebt. In vliegtuigen, tunnels, natuurgebieden of simpelweg aan het einde van je databundel kun je gemakkelijk stranden. Toch hoef je geen nieuwsberichten, vertalingen, podcasts of routebeschrijvingen te missen. Dankzij deze apps en verborgen functies haal je belangrijke gegevens vooraf binnen. Zo blijft alles offline beschikbaar.

Dit artikel in het kort

Je hoeft niet altijd online te zijn om goed te kunnen werken, lezen of luisteren. In dit artikel lees je hoe je kaarten, mail, nieuwsfeeds, vertalingen en podcasts vooraf downloadt zodat je ze ook zonder internet kunt gebruiken. Google Maps, Gmail, Feedly, Kiwix, Spotify en andere apps hebben functies om data lokaal op te slaan. We laten zien hoe je dat instelt, hoe je ruimte vrijhoudt op je toestel en hoe je voorkomt dat de batterij te snel leegraakt. Zo blijf je onderweg, in het vliegtuig of op vakantie gewoon doen wat je wilt - ook zonder netwerk.

Lees ook: 5 manieren om je wifi-snelheid te verbeteren

Misschien denk je bij offline gaan aan een ongemakkelijke terugkeer naar de tijd van papieren wegenkaarten en statische encyclopedieën, maar niets is minder waar. Met slimme cachefuncties en compacte taalpakketten kun je vandaag de dag moeiteloos blijven navigeren, lezen, vertalen en luisteren, zelfs zonder netwerk. We laten stap voor stap zien hoe je vooraf de juiste gegevens binnenhaalt en hoe je daarna toch profiteert van bijna dezelfde functionaliteit als online.

We leggen uit hoe je kaarten, e-mail, rss-feeds, boeken, vertalingen en podcasts op elk moment toegankelijk maakt. Zo navigeer je, lees je en luister je verder zonder dat een haperende verbinding roet in het eten gooit. Android- en iOS-gebruikers, laptopreizigers en desktopnomaden vinden hier allemaal bruikbare trucs. Daarbij besteden we speciale aandacht aan opslagbeheer en energiebesparing, want een volle schijf of lege batterij kan je offlinevrijheid net zo hard belemmeren als een ontbrekende verbinding.

Blijven navigeren

Om in afgelegen gebieden toch de weg te vinden, kun je complete kaartgebieden lokaal opslaan. Open eerst Google Maps, tik rechtsboven op je profielfoto, kies vervolgens Offline kaarten en druk op Selecteer je eigen kaart. Zoom nu naar het gewenste gebied, controleer de MB-indicatie en tik op Downloaden. Als je later zonder verbinding zoekt, navigeert Maps alsnog van a naar b, al ontbreekt dan natuurlijk wel de actuele verkeersdata.

Wil je buiten Google blijven? Installeer dan Maps.me. Start de app, geef eenmalig locatietoestemming, tik op Download de kaart naast de regionaam en wacht tot het kaarttegelpakket verschijnt. Maps.me slaat niet alleen wegen op, maar ook wandelroutes en zelfs hoogtelijnen.

Vergeet tot slot in beide apps niet de net binnengehaalde kaarten geregeld te updaten. Doe je dat niet, dan klopt de straatinformatie na een paar maanden niet meer.

Binnen Google Maps kun je (delen van) kaarten downloaden voor offline gebruik.

Mailen in vliegtuigmodus

Als je veel onderweg bent, kun je in Gmail eenvoudig offline-ondersteuning activeren. Open Gmail in je browser, klik op Instellingen, kies Alle instellingen bekijken, ga naar tab Offline en vink Offline e-mail inschakelen aan. Bepaal of de laatste 7, 30 of 90 dagen worden gesynchroniseerd, kies eventueel voor het opslaan van bijlagen en bevestig met Wijzigingen opslaan.

Gmail maakt nu een lokale database in de browser; zodra de vliegtuigmodus wordt aangezet, kun je recente berichten lezen en concepten typen. Ze worden automatisch verstuurd zodra je weer internet hebt. Op Windows-laptops werkt Outlook vergelijkbaar: ga in de nieuwe Outlook-app naar het tandwieltje en vervolgens naar Algemeen / Offline, en zet de schakelaar aan.

Offline mail? Het kan, zowel in Gmail als in Outlook.

Nieuwe smartphone nodig?

Voor de beste prijzen bekijk je de prijsdalers op Kieskeurig.nl
View post on TikTok

Kranten en blogs

Met Inoreader (iOS | Android) kun je offline rss-feeds lezen. Download de app en ga via het menu naar Instellingen / Overig / Offline instellingen. Tik daarna op Synchronisatie forceren om de artikelen uit je feeds offline beschikbaar te maken. Let er wel op dat je afhankelijk bent van hoeveel van het artikel de dienst meestuurt in de feed.

Gebruik je Feedly (iOS | Android), zoals veel rss-gebruikers? Dan heb je een omweggetje nodig. Via de app FeedMe (Android) kun je inloggen bij verschillende rss-diensten, waaronder Feedly, zowel met je gebruikersnaam als met een gekoppeld Google-account. Eenmaal gekoppeld kun je via Instellingen bovenaan tikken op Synchroniseren. Artikelen uit de feed worden nu gedownload voor offline gebruik. Ook bij Feedly ben je natuurlijk afhankelijk van de hoeveelheid data die met de feed wordt meegestuurd. FeedMe werkt ook met andere populaire rss-diensten.

Voor Wikipedia-liefhebbers is Kiwix een uitkomst. Deze opensource-app voor Android, iOS en Windows stelt je in staat om de volledige Wikipedia of specifieke onderdelen ervan te downloaden voor offline gebruik. Na installatie ga je naar het tabblad Downloaden en kies je welke content je wilt downloaden. Houd rekening met de bestandsgrootte. De volledige Nederlandstalige Wikipedia neemt ongeveer 17 GB in beslag, terwijl een selectie van belangrijke artikelen om ongeveer 700 MB ruimte vraagt. Je vindt binnen Kiwix ook andere opensource-projecten, zoals Gutenberg, een Nederlandstalige bibliotheek, en verschillende andere wiki-projecten.

Zelfs rss-feeds kun je vaak offline gebruiken, direct of met een kleine omweg.

Cachemanagement

Lokaal opslaan is handig, maar een paar gigabyte is zo gevuld. Op Android open je Instellingen / Opslag / Apps om per applicatie te controleren hoeveel ruimte de offline data inneemt. Tik op de betreffende app, kies vervolgens Opslaggebruik en Gegevens wissen als tijdelijke gegevens of route-informatie te veel plek inneemt.

IOS-gebruikers gaan naar Instellingen / Algemeen / iPhone-opslag, selecteren de app en drukken op Documenten en gegevens verwijderen. Gebruik een periodieke routine waarbij je op vaste dagen oude kranten, overtollige podcasts en ongebruikte kaarttiles verwijdert. Zo voorkom je dat offline vrijheid verandert in een trage opslagchip die volloopt en blijft er ruimte over voor verse downloads wanneer de volgende reis zich aandient. Houd wel in je achterhoofd dat verwijderen ook betekent dat je de data later opnieuw moet downloaden, dus blijf ook je dataverbruik in de gaten houden.

Vertalen zonder verbinding

Een vertaalapp lijkt per definitie afhankelijk van de cloud. Toch zetten moderne neurale netwerken verrassend handzame taalpakketten neer. In de Google Translate-app tik je op het poppetje en vervolgens op Gedownloade talen. Klik nu op de downloadknop naast de gewenste taal en bevestig met Downloaden. Vaak volstaat 50 MB voor een complete tolk voor onderweg.

Als je offline bent, schakelt de app automatisch naar de offline-engine. Op je iPhone kun je ook offline vertalen met behulp van de ingebouwde Vertaal-app van Apple, standaard geïnstalleerd op iPhones met iOS 14 of nieuwer. Open de app, tik bovenaan op de taalknop om een taal te kiezen, scrol omlaag en tik op het pictogram Download. Als je favoriete talen eenmaal gedownload zijn, kun je ze in de app ook offline gebruiken.

Vertaaldiensten hebben vaak een offline versie die prima werkt voor doorsnee vertaalwerk.

Podcast en video bufferen

Een lange treinreis is het moment om te genieten van podcasts of offline video. Binnen Pocket Casts open je via je profiel Instellingen / Automatisch downloaden, en stel je in dat de nieuwste afleveringen automatisch worden opgeslagen. Controleer via Downloads of je downloads inderdaad in de lijst staan.

In Spotify vind je bij een podcastshow een downloadknop onder elke aflevering van je favoriete podcasts. Zet vliegtuigmodus aan en de afleveringen met een groen pijltje blijven afspelen. Dat laatste werkt hetzelfde in de desktopversie van de app. Ga naar de podcast die je offline wilt luisteren en klik per aflevering op het knopje met het omlaag wijzende pijltje. De afleveringen worden nu gedownload voor offline gebruik.

Ben je een podcastliefhebber? Ook die download je eenvoudig voor offline gebruik.

Behoud van batterij

Zodra je wifi en mobiele data uit staan, zoekt je toestel soms obsessief naar netwerken, wat juist stroom vreet. Zet daarom op Android via Instellingen / Wi-Fi de schuif uit en open daarna Batterij om Energiebesparingsmodus te activeren.

Op een iPhone of iPad ga je naar Instellingen / Wi-Fi en Bluetooth en deactiveer je beide modules; vervolgens open je Instellingen / Batterij en kies je Energie besparende modus.

Offline navigatie-apps zoals Maps.me houden het scherm constant actief, dus het is raadzaam om je schermhelderheid tijdelijk op handmatig te zetten. In Android vind je die schakelaar via Instellingen / Scherm, in iOS via Instellingen / Toegankelijkheid / Beeldscherm en tekstgrootte. Via het bedieningsvenster kun je de helderheid handmatig aanpassen.

Altijd data bij je

Offline gaan betekent tegenwoordig niet langer dat je informatie verliest. Je kunt vooraf kaarttegels in Google Maps of Maps.me veiligstellen. Ook recentste e-mails synchroniseer je in Gmail of Outlook. Nieuwsartikelen cache je via Feedly of Inoreader en je taalpakketten haal je binnen via Google Translate. Tot slot buffer je podcasts in Pocket Casts of Spotify. Zo blijft vrijwel elke digitale behoefte vervuld.

Door ook aandacht te schenken aan het opslagbeheer en de batterijsparende instellingen combineer je continuïteit met efficiëntie. Of je nu diep in een bos staat, in een vliegtuig zweeft of gewoon even zonder databundel zit, met deze stappen neem je de cloud mee op zak. Zo kun je met een gerust hart reizen, werken en leren, zonder dat je je druk hoeft te maken om onvoorspelbare netwerken.

Hier is een concept voor het kader, volledig afgestemd op de huidige situatie (december 2025) en de nieuwste toestellen. Ik heb gekozen voor een mix van de absolute accukampioenen van dit moment.

Smartphones met de beste batterijduur (2025)

Apple iPhone 17 Pro Max

Net uit in september en de absolute koning van de standby-tijd. Dankzij de superzuinige A19-chip en een grotere batterijcapaciteit dan ooit, haal je bij dit model met gemak twee dagen zonder lader.

Google Pixel 10 Pro XL

In oktober 2025 gelanceerd en eindelijk een accuwonder. Google is overgestapt op een veel zuinigere, zelfontworpen chip (Tensor G5) die ervoor zorgt dat deze telefoon het aanzienlijk langer volhoudt dan zijn voorgangers, zelfs bij zware AI-taken.

Review Google Pixel 10 Pro

Xiaomi 15T Pro

Dit model heeft een enorme accu en laadt bizar snel op: in nog geen 20 minuten zit hij weer vol. Ideaal voor wie 's ochtends vergeten is te laden.

Review Xiaomi 15T Pro

Samsung Galaxy S25 Ultra

De combinatie van de Snapdragon 8 Elite-processor en de 5.000mAh-accu maakt dit nog steeds de veiligste keuze voor power-users die de dag door moeten.

Review Samsung Galaxy S25 Ultra

Nothing Phone (3)

In de zomer van 2025 verschenen en verrassend efficiënt. Nothing combineert een schone, lichte Android-versie met een zuinige processor, waardoor je onverwacht lang doet met één lading voor een scherpere prijs dan de concurrentie.

Review Nothing Phone (3)

▼ Volgende artikel
Meer tijd, minder gedoe: deze Amazon-deals maken je leven een stuk makkelijker!
© ER | ID.nl
Huis

Meer tijd, minder gedoe: deze Amazon-deals maken je leven een stuk makkelijker!

Klaar voor een serieuze upgrade van je huis en ochtendroutine? Soms zijn er deals die je gewoon niet mag missen. Wij visten de pareltjes uit het Amazon-aanbod: drie premium gadgets die het leven makkelijker én mooier maken. Pak nu tot 42 procent korting op deze absolute publieksfavorieten.

Technologie is op zijn best als je er eigenlijk niet over na hoeft te denken. Als het klusjes uit handen neemt, je helpt om sneller de deur uit te kunnen of zorgt voor een veiliger gevoel. Maar laten we eerlijk zijn: voor die premium kwaliteit betaal je vaak de hoofdprijs.

Tenzij je het juiste moment afwacht.

Op dit moment vind je bij Amazon een aantal opvallend lekkere deals op high-end apparatuur. We hebben drie producten geselecteerd die niet alleen bekendstaan om hun kwaliteit, maar nu ook tijdelijk een wel heel vriendelijk prijskaartje hebben. Van een robot die werkelijk alles zelf doet tot een haarstyler die viral gaat: dit zijn de aanraders!

©Dreame

Dreame L40s Pro Ultra - nooit meer dweilen

Robotstofzuigers zijn er in alle soorten en maten, maar de Dreame L40s Pro Ultra valt in de categorie gamechangers. Dit is geen apparaat waar je alsnog achteraan moet lopen, het is een volledig autonoom schoonmaaksysteem.

Dankzij de MopExtend-technologie reikt de dweilarm tot in de lastigste hoekjes en langs plinten, plekken die standaard robotstofzuigers normaal gesproken overslaan. Hij zuigt met brute kracht (tot 19.000 Pa), dweilt én keert zelf terug naar zijn basisstation. Daar wordt de robot niet alleen geleegd, maar worden de dweilen ook gewassen én met hete lucht gedroogd. Dat laatste is echt wel een dingetje, want het voorkomt nare geurtjes en schimmelvorming. Top dus!

Normaal vergt dit vlaggenschip een forse investering, maar met de huidige deal wordt dit soort luxe ineens een stuk bereikbaarder, want je krijgt nu tijdelijk 35 procent korting op de adviesprijs.

Bekijk de Dreame L40s Pro Ultra bij Amazon

©Shark

Shark FlexStyle 5-in-1 - voor een salonwaardige look

De Shark FlexStyle heeft de beautywereld behoorlijk opgeschud. Het belooft dezelfde veelzijdigheid en resultaten als de bekende concurrentie, maar dan voor een fractie van de prijs. En met de huidige Amazon-actie wordt dat prijsverschil wel érg groot.

Dit is een krachtige haardroger en veelzijdige multistyler in één. Of je nu gaat voor krullen, volume, stijl haar of gewoon snel drogen: met de vijf opzetstukken kan het allemaal. Het belangrijkste pluspunt? Hij gebruikt luchtstroom in plaats van extreme hitte. Hierdoor blijft je haar glanzend en gezond, zelfs als je dagelijks je look verandert. Hij is licht, compact en draait makkelijk om van droger naar styler. Dit is dan ook de klapper van de week met 42 procent korting!

Bekijk de Shark FlexStyle 5-in-1 bij Amazon

©Amazon

Ring Battery Video Doorbell Pro - wie staat er voor de deur?

Een slimme deurbel is vaak de eerste stap naar een slim huis, en de Ring Battery Video Doorbell Pro is in zijn klasse de topkeuze. Het grootste voordeel van dit model is de flexibiliteit: omdat hij op een verwisselbare batterij werkt, installeer je hem binnen enkele minuten op elke gewenste plek, zonder gedoe met bedrading.

De 'Pro'-toevoeging zit 'm in de beeldkwaliteit en functies. Je krijgt haarscherp zicht van top tot teen (Head-to-Toe Video), waardoor je niet alleen gezichten ziet, maar bijvoorbeeld ook pakketjes die voor je deur zijn neergezet. Met functies als 3D-bewegingsdetectie en zicht in kleur (ook 's nachts!) mis je bovendien niets meer. Of je nu op zolder zit of op kantoor bent: je hebt altijd de controle over je voordeur. En het mooie is: je krijgt nu 35 procent korting!

Bekijk de Ring Battery Video Doorbell Pro bij Amazon


Let op: de prijzen en beschikbaarheid bij Amazon kunnen snel veranderen. De genoemde kortingen waren actueel op het moment van publiceren.