Tennet waarschuwt voor een stroomtekort in 2030, maar heeft die zelf mede gecreëerd. We bouwen sinds een jaar of tien stabiele stroomproducenten af (kolen- en kerncentrales), en instabiele stroomproducenten op (zon en wind). Tegelijkertijd vergroten we de stroomvraag, met elektrische auto’s, fornuizen, warmtepompen, waterstoffabrieken en geëlektrificeerde bedrijfsprocessen.

Netbeheerder Tennet had zijn elektriciteitsnet allang kunnen en moeten uitbreiden, want de huidige en toekomstige stroomtekorten zijn volkomen voorspelbaar. Ons goed onderhouden net is geenszins verouderd, het is simpelweg niet ingericht op de groeiende grillige stroomproductie en -consumptie van vandaag en morgen.

Sommige politieke partijen en milieuorganisaties willen die stroomtekorten nog verergeren met vervroegde sluiting van de vier overgebleven kolencentrales. Extra tekorten kunnen alleen met aardgascentrales worden aangevuld, of misschien met Duitse bruinkoolcentrales. Het beste wat ieder van ons in dit inconsequente energiebeleid kan doen is vooral zelf energie en CO2 besparen, thuis en op het werk. Het goede nieuws is dat we dat ook kunnen, mits we ons op de juiste dingen richten.

Inconsequent energiebeleid 

Momenteel kampen al vijf Nederlands provincies met structurele stroomtekorten: Brabant, Limburg, Utrecht, Gelderland en Drenthe. Ook in andere Europese landen zoals Duitsland, Zwitserland en Frankrijk komt dit al voor. Daardoor willen we plotseling weer investeren in fossiele energie en kernenergie: Aardgasboringen onder de Noordzee, nieuwe LNG-terminals in Eemshaven, Rotterdam en Terneuzen, en twee nieuwe kerncentrales in Borssele. En dat terwijl we eind 2021 op de Klimaattop COP-26 in Glasgow officieel afscheid hebben genomen van publieke fossiele investeringen, en sinds Fukushima juist wilden stoppen met kernenergie.

Zelfgemaakte energiecrisis

Ook in Duitsland gaat het roer ineens om. Regeringspartij Die Grünen in Duitsland stemt in met een verlengde bedrijfsduur van kerncentrales en een verhoogde bruinkoolwinning onder het geofferde dorp Lützerath. Er is niks mis met aanpassing aan veranderende omstandigheden, maar de zogenaamde energiecrisis van nu hebben we sinds de Russische inval in de Krim in 2014 eigenhandig gecreëerd. We zijn steeds meer Russisch gas gaan kopen, onze stroomproductie steeds instabieler gaan maken, en onze stroomconsumptie steeds groter.

Focus op je eigen energie-top 3

Burgers met warmtepompen en elektrische auto’s, en geëlektrificeerde bedrijven die het net niet op kunnen, dreigen nu de dupe te worden van deze zelfgemaakte moeilijkheden. De beste manier om daarmee om te gaan is energie besparen in de top 3 van burgers en bedrijven: verwarming, automobiliteit en koopgedrag. Deze top 3 vertegenwoordigt meer dan 90 procent van vrijwel ieders energieverbruik en CO2-footprint, en kenmerkt zich door twee eigenschappen: ze verbruiken per keer veel energie, en ze worden dagelijks door miljarden mensen gedaan.

Alle andere dingen in huis en kantoor, van wasmachines tot smartphones, vallen in het niet bij de top 3. Focus dus vooral op die top 3 en streef daarin naar halvering. Daar valt veruit de meeste energie, CO2 en geld te besparen. Koopgedrag hoort erbij, want dat veroorzaakt veel extra energie- en grondstofverbruik in industrie en transport. Wereldwijd zijn industrie en transport goed voor ongeveer de helft van alle energieverbruik en CO2-uitstoot. Een langere gebruiksduur van producten bespaart dus heel veel in de maak- en vervoersketen. 

Isoleer je huis, rijd rustig en doe langer met je spullen 

Goede huis- en gebouwisolatie kan wel 50 procent energie en CO2 besparen. Rustig rijden (en nooit harder dan 100 km/u) bespaart algauw 25 procent energie en CO2; ook met een elektrische auto. Twee keer zo lang met je spullen doen bespaart 50 procent grondstoffen, energie en CO2 in industrie en transport. Industrie en transport maken en vervoeren wat wij kopen. Als ik een nieuwe fiets of bank koop met 10 kilo staal erin, veroorzaak ik CO2-uitstoot in IJmuiden. Consuminderen zet daarom snel zoden aan de dijk van verduurzaming.

Daarnaast lijkt het me verstandig om te wachten met van het gas af gaan en elektrisch rijden. Elektriciteit is van oudsher een minder betrouwbare vorm van energie, en volgens Tennet zal dat in de toekomst nog minder worden. Warmtepompen en elektrische auto’s zijn bovendien niet ‘emissievrij’. Ze verbruiken elk vaak meer stroom dan de rest van een huishouden bij elkaar, en de extra benodigde netstroom kan alleen fossiel worden aangevuld. Wind en zon, ook op je eigen erf of dak, zijn immers meestal voluit benut, en niet op aanvraag opschaalbaar.

Wacht niet op de overheid, maar handel zélf

Wind en zon produceren sowieso maar 25 procent van alle verbruikte elektriciteit; het overgrote deel (72 procent) komt van fossiel of biomassa, en veroorzaakt dus CO2-uitstoot in het hier en nu. Kerncentrale Borssele is goed voor de resterende 3 procent. Die percentages zullen de komende 10-15 jaar niet snel veranderen. Wind en zon groeien weliswaar, maar het totale stroomverbruik evenzeer. Fossiel en biomassa zullen tot na 2040 de meerderheid van de stroomproductie invullen, dus we kunnen er maar beter zo min mogelijk van verbruiken. Om die reden zijn terrasstralers (in Frankrijk) en gloeilampen (in heel Europa) immers verboden!

 💡Wil jij jouw huis verder verduurzamen? Overweeg zonnepanelen!

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.

Een parfum is meer dan een lekker luchtje; het is je onzichtbare visitekaartje. De juiste geur kan je stemming versterken, je zelfvertrouwen een boost geven en direct vertellen wie jij bent. Maar hoe vind je een geur die echt bij jouw persoonlijkheid past?

Zeg me wat je draagt, ik zeg wie je bent

Geuren zijn de snelste weg naar onze emoties. Ruik je versgebakken brood, dan sta je in gedachten direct in een warme keuken. Ruik je zonnebrandcrème, dan voel je het strand. Parfums werken precies zo: ze communiceren iets over jou, zonder dat je een woord zegt.

Door een parfum te kiezen dat aansluit bij je karakter, versterk je je uitstraling. Welk type ben jij?

Persoonlijkheidstypen en bijpassende geuren

Hieronder vind je een overzicht van veelvoorkomende persoonlijkheidstypen en welke geuren daar goed bij aansluiten.

1. De romanticus (dromerig & gevoelig)

Ben je creatief, nostalgisch en gevoelig ingesteld? Dan voel jij je waarschijnlijk het prettigst bij zachte, ronde geuren. Bloemige en poederachtige noten omhullen je als een warme deken en passen perfect bij jouw zachtaardige karakter. Zoek naar: roos, jasmijn, viooltjes, vanille en lelie.

Voor dames:
Chloé - Chloé Eau de Parfum: de ultieme romantische geur. Ruikt naar een vers boeket rozen met een poederige, schone ondertoon.
Marc Jacobs - Daisy: Speels, zacht en dromerig. Met noten van viooltjes en aardbei is dit een lichte, vrolijke bloemengeur.

Voor heren:
Dior - Dior Homme: een zeldzame herengeur met iris. Hierdoor is hij zacht, poederig en verfijnd (in plaats van typisch 'mannelijk' stoer).
Prada - L'Homme: schoon, luchtig en zacht. Ruikt naar luxe zeep en verse bloemen (neroli/iris), perfect voor de gevoelige man.

2. De power-persoonlijkheid (krachtig & zelfverzekerd)

Jij komt een ruimte binnen en mensen hebben het door. Je staat stevig in je schoenen en houdt niet van poespas. Houtachtige en kruidige geuren sluiten hier naadloos op aan. Ze hebben een diepe, stabiele basis die autoriteit en rust uitstraalt. Zoek naar: Sandelhout, cederhout, leer, patchouli en zwarte peper.

Voor dames:
Chanel - Coco Mademoiselle: een moderne klassieker met karakter. De combinatie van frisse sinaasappel en krachtige patchouli straalt pure klasse en zelfvertrouwen uit.
Tom Ford - Black Orchid: niet voor muurbloempjes. Een zware, aardse geur met truffel en pure chocolade. Je vult er de kamer mee.

Voor heren:
Hermès - Terre d’Hermès: ruikt naar aarde, hout en sinaasappel. Een hele stabiele, volwassen geur die autoriteit uitstraalt zonder te schreeuwen.
Dior - Sauvage: extreem populair vanwege zijn kracht. Peperig en fris; een geur die zegt: "Ik ben er."

3. Het mysterie (sensueel & raadselachtig)

Houd je ervan om niet direct het achterste van je tong te laten zien? Ben je gek op de avond en subtiele verleiding? Dan zijn Oriëntaalse geuren jouw match. Deze zijn vaak rijk, zwaar en gelaagd. Zoek naar: Amber, wierook, muskus, kaneel en exotische kruiden.

Voor dames:
Yves Saint Laurent - Black Opium: een verslavende mix van zwarte koffie en vanille. Donker, zoet en perfect voor de avond.
Dior - Hypnotic Poison: de naam zegt het al. Een betoverende, zware geur met amandel, karwij en vanille. Zeer verleidelijk.

Voor heren:
Viktor&Rolf - Spicebomb: een explosie van kruiden (peper, kaneel) en tabak. Warm en kruidig, maar met een mysterieuze diepte.
Armani - Code: een geraffineerde mix van tonkaboon en leer. Glad, donker en een tikkeltje geheimzinnig.

4. De zonnestraal (speels & spontaan)

Ben jij de optimist van de groep, altijd vrolijk en ongecompliceerd? Zware geuren passen vaak niet bij jouw energie. Jij bloeit op van frisse, fruitige noten die licht en uitnodigend zijn. Zoek naar: Perzik, appel, framboos, zwarte bes en citrusbloesem.

Voor dames:
DKNY - Be Delicious: het bekende 'groene appeltje'. Fris, fruitig en ongecompliceerd. Echt een energieboost.
Giorgio Armani - My Way: een vrolijk boeket van witte bloemen en citrus. Heel open, zoet en uitnodigend.

Voor heren:
Versace - Eros: een luide, vrolijke geur met munt, appel en vanille. Jong, energiek en een echte allemansvriend.
Paco Rabanne - 1 Million: bekend om de goudstaaf-flacon. Zoet, kruidig en fruitig. Een geur met een knipoog die het leven viert.

5. De avonturier (energiek & sportief)

Stilzitten is niets voor jou. Je houdt van buitenlucht, actie en nieuwe ervaringen. Daar past geen bedwelmende geur bij, maar juist iets dat energie geeft. Aquatische (water) geuren en citrus zijn jouw beste vrienden. Zoek naar: Bergamot, grapefruit, munt, zeewater en groene thee.

Voor dames:
Giorgio Armani - Acqua di Gioia: geïnspireerd op de zee. Ruikt naar munt, citroen en water. Heerlijk fris en opwekkend.
Davidoff - Cool Water Woman: een klassieker die ruikt naar de oceaan en frisse meloen. Voor vrouwen die liever buiten zijn dan binnen.

Voor heren:
Giorgio Armani - Acqua di Giò: waarschijnlijk de bekendste 'watergeur' ter wereld. Ruikt naar zeewater, wind en limoen.
Issey Miyake - L'Eau d'Issey Pour Homme: een unieke, scherpe frisheid dankzij de Japanse yuzu (citrusvrucht). Strak, modern en heel energiek.

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy) - stock.adobe.com

Begrijp wat je koopt: de opbouw van een geur

Heb je wel eens een parfum gekocht dat in de winkel heerlijk rook, maar thuis tegenviel? Grote kans dat je alleen de topnoten hebt geroken. Een parfum is opgebouwd als een piramide:

1: Topnoten (de binnenkomer)
Dit is wat je de eerste 10 tot 15 minuten ruikt. Vaak fris en licht (citrus), bedoeld om je aandacht te trekken. Topnoten vervliegen snel.
2: Hartnoten (de kern)
Zodra de topnoten verdwijnen, komt het 'hart' naar boven. Dit is de ware geur van het parfum, vaak bloemig of kruidig. Dit blijf je enkele uren ruiken.
3: Basisnoten (de blijver)
Dit is wat er aan het einde van de dag nog op je huid zit. Zware ingrediënten zoals hout, muskus en vanille die zorgen voor diepte.

💡Tip: Koop een parfum nooit direct na het opspuiten. Wandel de winkel uit, doe boodschappen en ruik na een uur nog eens. Pas dan weet je hoe het parfum écht ruikt.

Eau de toilette of eau de parfum?

Op de flacon staan vaak termen die iets zeggen over de sterkte (en de prijs):
Eau de Cologne: zeer licht, vervliegt snel (3-5% geurstoffen). Lekker wanneer je je even wilt opfrissen.
Eau de Toilette (EDT): de meest verkochte variant. Fris en geschikt voor dagelijks gebruik (5-10% geurstoffen).
Eau de Parfum (EDP): sterker en blijft langer hangen (10-20% geurstoffen). Je hebt er minder van nodig, maar het is vaak duurder.
Parfum / Extrait: Zeer geconcentreerd en kostbaar. Een paar druppels ruik je de hele dag.

Zo voorkom je een miskoop: 4 gouden tips

Tot slot: hoe hak je de knoop door in de parfumerie?
1. Test op je huid (niet op een papiertje) Een papieren strookje heeft geen pH-waarde en geen hormonen. Jouw huid wel. Door je lichaamschemie kan een parfum bij jou heel anders ruiken dan bij je beste vriendin. Spray altijd op je pols om te weten hoe de geur op jou reageert.
2. Niet wrijven! Een klassieke fout: sprayen op de polsen en ze dan tegen elkaar wrijven. Niet doen! Door de wrijving maak je de geurmoleculen kapot, waardoor de topnoten sneller verdwijnen en de geurbalans verstoord raakt. Gewoon laten drogen aan de lucht.
3. Maximaal drie geuren Na drie verschillende parfums is je neus 'vermoeid' en kun je geuren niet meer goed onderscheiden. Ruik tussendoor even aan je eigen kleding (of aan koffiebonen als ze die hebben staan) om je neus te neutraliseren.
4. Kijk naar wat je al hebt Weet je niet waar je moet beginnen? Kijk naar de flesjes die je al hebt staan of opgebruikt hebt. Google de geurnoten van je favoriet (bijvoorbeeld op een website als Fragrantica) en zoek naar nieuwe parfums die dezelfde ingrediënten bevatten. Of kijk naar geuren in huis die je fijn vindt. Houd je van lavendel in je wasmiddel of vanille in je kaarsen? Dat zijn goede uitgangspunten.