Neem jij nog genoegen met de standaardomgeving van Windows? Nergens voor nodig! Kies je eigen pictogrammen, geef je vensters een unieke uitstraling en geef letters een grootte die jij zelf prettig vindt. Lees snel verder en ontdek hoe je Windows aanpast aan je persoonlijke wensen.

©PXimport

Welke laptop past bij mij?

Ontdek hier

Tip 01: Eigen kleurtje

Windows ziet er standaard al verzorgd uit, maar door je eigen kleuren te kiezen maak je het nóg persoonlijker. Zo kun je de accentkleuren van Windows aanpassen. Met deze kleur worden onderdelen uit de gebruikersomgeving extra onder de aandacht gebracht, bijvoorbeeld koppelingen naar andere opties in het instellingenvenster. Open het instellingenvenster (Windows-toets+I): dit venster zullen we vaker gebruiken in dit artikel. Kies voor Persoonlijke instellingen / Kleuren. Op basis van de bureaubladachtergrond kan Windows een eigen accentkleur hanteren (kies voor de optie Automatisch een accentkleur uit mijn achtergrond selecteren), maar gelukkig heb je ook de mogelijkheid om expliciet een kleur te kiezen. Selecteer de gewenste kleur bij Windows-kleuren. Staat deze er niet tussen, kies dan voor Aangepaste kleur. Een kleurenwaaier verschijnt waarin je de gewenste kleur kiest. Om nóg preciezer te zijn: klik op Meer en geef de gewenste rgb-waarde of hex-waarde van de kleur aan. Bevestig met een klik op Gereed. We zijn bijna klaar: geef nu aan op welke onderdelen de accentkleur mag worden toegepast. Kies onderin het venster voor de optie Start, taakbalk en actiecentrum en voor Titelbalken en vensterranden.

©CIDimport

Tip 02: Hoog contrast

Zie je niet altijd alles even duidelijk in Windows? Met de hoog-contrastweergave worden er meer verschillende kleuren gebruikt. Het gevolg: de informatie is hiermee voor sommige gebruiker duidelijker zichtbaar. In het instellingenvenster kies je voor Toegankelijkheid. Klik op Hoog contrast. Zet de schuif op Aan bij Hoog contrast inschakelen. Selecteer hierna het gewenste thema bij Een thema kiezen. Kies bijvoorbeeld voor Zwart – hoog contrast of Wit – hoog contrast. In totaal zijn er vier mogelijkheden. Een voorbeeld wordt telkens weergegeven in het voorbeeldvlak eronder. Je kunt ook de contrastmodus op bepaalde momenten uitschakelen, als je hieraan geen behoefte hebt. Gebruik dan de toetsencombinatie Alt Links+Shift Links+Print Scrn. Druk nogmaals op de combinatie om het contrast later weer in te schakelen.

©CIDimport

PowerToys

Tip 03: Groter maken

Windows 10 kent verschillende manieren om informatie op het scherm beter leesbaar te maken. Allereerst kun je ervoor kiezen om tekst groter te maken. In de sectie Toegankelijkheid van het instellingenvenster kies je voor Beeldscherm. Bij Tekst groter maken verplaats je de schuif naar rechts, totdat de voorbeeldtekst de gewenste grootte heeft. Bevestig met een klik op Toepassen. Bij het vergroten van informatie hoef je je niet te beperken tot tekst alleen: je kunt er ook voor kiezen om alle elementen groter te tonen. Ga naar de sectie Alles groter maken. Kies in het meerkeuzelijstje voor de gewenste vergroting, bijvoorbeeld 150%. Maak je gebruik van meerdere beeldschermen (bijvoorbeeld bij een multimonitor-opstelling), dan kun je bovendien kiezen voor De grootte van apps en tekst op andere beeldschermen wijzigen. Via deze optie krijg je toegang tot de individuele instellingen per beeldscherm. Handig: zo kun je per beeldscherm de gewenste grootte bepalen, afhankelijk van de beeldschermkenmerken.

©PXimport

Geen franje

Tip 04: Synchroniseren

Windows 10 gebruikt het Microsoft Account (waarmee je je aanmeldt) ook om het uiterlijk van de computer te synchroniseren met andere computers waarop je je met hetzelfde account aanmeldt. Zo beschik je op elke computer over dezelfde bureaubladachtergrond, maar ook over dezelfde kleurenset en -thema’s. Deze synchronisatie is gelukkig niet verplicht: je kunt de synchronisatie uitschakelen als je hieraan geen behoefte hebt en bijvoorbeeld op elke computer een ander thema wilt toepassen. Kies bij Persoonlijke instellingen voor Achtergrond en klik op Uw instellingen synchroniseren (rechts in het venster). Windows synchroniseert meerdere onderdelen, waaronder het gebruikte thema, maar ook wachtwoorden en taalvoorkeuren. Gebruik de schuifjes onder Instellingen afzonderlijk synchroniseren om per onderdeel aan te geven of het mag worden gesynchroniseerd. Wil je dat er helemaal niet meer wordt gesynchroniseerd, zet dan de schuif op Uit bij Instellingen synchroniseren.

©CIDimport

Tip 05: Achtergrond-wissel

Snel uitgekeken op de achtergrond van het vergrendelingsscherm? Je kunt een eigen achtergrond instellen, maar in plaats daarvan ook gebruikmaken van een wisselende achtergrond. Kies voor de sectie Vergrendelingsscherm en selecteer Windows-spotlight bij Achtergrond.

Verder biedt het vergrendelingsscherm de mogelijkheid om informatie van een app op het scherm te tonen, zoals aankomende afspraken. Daarnaast kun je tot zeven andere apps selecteren die beknopte informatie mogen tonen, bijvoorbeeld de actuele temperatuur. Klik op de knop met het plusteken (+) en voeg de gewenste app toe. Wil je dat de achtergrondafbeelding van het scherm ook wordt getoond in het aanmeldingsscherm, dan zet je de bijbehorende schuif op Aan (je vindt de optie onderin het venster). Via hetzelfde venster heb je toegang tot de opties voor de schermbeveiliging, die met elke nieuwe versie van Windows verder weg zijn verstopt. Windows maakt standaard geen gebruik meer van een schermbeveiliging, tenzij je die expliciet inschakelt. Kies voor Instellingen voor schermbeveiliging. Een nieuw venster wordt geopend, waarin je de schermbeveiliging kunt selecteren en kunt aangeven of het aanmeldingsscherm moet worden getoond zodra de schermbeveiliging wordt uitgeschakeld.

©CIDimport

Nieuwe achtergronden

Tip 06: Privacy op scherp

Het vergrendelingsscherm kan nog meer: standaard laat het aanmeldingsscherm niet zoveel informatie over de gebruikersaccount zien. Deze keuze hebben de makers vooral met het oog op privacy gemaakt. Ben je de enige gebruiker van de computer en wil je dat Windows de informatie wel gewoon laat zien? Kies in het instellingenvenster voor Accounts en open de sectie Aanmeldingsopties. In de sectie Privacy zet je de schuif op Aan bij de optie Accountdetails zoals mijn e-mailadres weergeven op aanmeldingsscherm. Om te voorkomen dat het vergrendelingsscherm lang in beeld blijft als je niet bij de computer bent, kies je in het instellingenvenster voor Systeem en kies je voor Energiebeheer en slaapstand. Bepaal bij de sectie Scherm na hoeveel minuten het scherm moet worden uitgeschakeld.

©PXimport

Schaal corrigeren

Tip 07: Kleurfilters

Windows heeft kleurfilters in huis om de weergave van foto’s en kleuren op het beeldscherm te verbeteren. Kies voor Toegankelijkheid en selecteer Kleurfilters (links in het venster). Zet de schuif op Aan bij Kleurfilters gebruiken. Plaats ook een vinkje bij de optie Filter in- of uitschakelen met sneltoets toestaan, zodat je met behulp van de toetsencombinatie Windows-toets+Ctrl+C het filter kunt activeren. Kies vervolgens het gewenste filter. Voor de optimalisatie van kleuren heeft Windows er drie in huis. Heb je moeite met het onderscheiden van kleuren of ben je kleurenblind, dan kun je bovendien kiezen tussen drie aanvullende filters die het onderscheid tussen de kleuren verhogen.

©CIDimport

In één keer opgeruimd

Tip 08: Muis 2.0

Hoe belangrijk de muis ook is, vaak wordt er weinig aandacht aan besteed. Dat is jammer, omdat Windows de nodige opties in huis heeft voor het gebruik van de muis. In de sectie Thema’s klik je op Muiscursor. Deze optie vind je rechts van de voorbeeldweergave van de huidige thema. Een nieuw venster wordt geopend. Op de tab Aanwijzers kies je bij Schema voor het gewenste schema. Een voorbeeld wordt in het vak rechts getoond. Om de weergave van de muisaanwijzer te verbeteren, kun je kiezen voor een schaduw, die achter de aanwijzer wordt getoond (kies voor Aanwijzerschaduw inschakelen). Tevreden met het nieuwe schema? Open dan het tabblad Opties voor de aanwijzer. Op deze tab vind je aanvullende instellingen voor het gedrag van de aanwijzer, met onder meer in het vak Zichtbaarheid een drietal opties om de muisaanwijzer meer prominent te maken. Zo kun je de muisaanwijzer een spoor laten achterlaten, zodat de positie duidelijker is (Aanwijzerspoor weergeven), kun je ervoor kiezen om de muisaanwijzer altijd in beeld te laten (vink de optie Aanwijzer verbergen tijdens het typen uit) en kun je met een druk op Ctrl de muisaanwijzer laten opvallen (Locatie van de aanwijzer weergeven als ik op Ctrl druk).

©PXimport

Extra’s

Tip 09: ClearType

ClearType is alweer enkele versies geleden in Windows geïntroduceerd, maar sinds Windows 10 in de vergetelheid geraakt. Met ClearType worden de letters op het beeldscherm scherper gemaakt. Bepaal zelf of dit het geval is en schakel ClearType uit als je niet tevreden bent. Open het Startmenu en typ Cleartype. Klik op ClearType-tekst aanpassen. Haal het vinkje weg bij de optie ClearType inschakelen en bekijk het voorbeeld. Worden de letters beter getoond, dan kun je ClearType beter uitschakelen. Klik hierna op Volgende. Er vindt nu een controle van de resolutie plaats. Hierna toont de wizard enkele vlakken met voorbeeldteksten. Geef nu aan welke teksten het beste resultaat geven. De wizard toont meerdere schermen en het is de bedoeling dat je in elk venster de gewenste resolutie aangeeft. Deze stap is helaas ook nodig als je ClearType juist hebt uitgeschakeld.

©PXimport

Tip 10: Thema aanpassen

Met behulp van thema’s geef je Windows in één keer een ander uiterlijk. Je hoeft echter niet alle elementen van een thema te gebruiken, maar kunt in plaats hiervan ook specifieke elementen gebruiken. Kies het onderdeel Thema’s. Rechts van het themavoorbeeld (bovenin het scherm) zie je de verschillende componenten waaruit het thema is opgebouwd, zoals achtergrond, kleur en geluiden. Klik op een specifiek onderdeel om de bijbehorende instelling aan te passen. Herhaal dit met elk onderdeel van het thema dat je zelf wilt aanpassen. Tevreden? Klik op de knop Thema opslaan. Ook aangepaste thema’s worden met andere computers gesynchroniseerd (zie tip 4). Standaard wordt Windows geleverd met een aantal thema’s, maar je kunt deze collectie uitbreiden met aanvullende thema’s. In het instellingenvenster kies je voor Meer thema’s in de Microsoft Store downloaden. Bij de thema’s in de Store wordt aangegeven of een thema gratis of betaald is.

©PXimport

Tip 11: Geheime settings

Op het eerste gezicht geeft Windows weinig instellingen voor het aanpassen van de visuele effecten van het systeem. Dit komt omdat de meeste instellingen uit eerdere Windows-versies nu zijn ondergebracht in het vereenvoudigde instellingenvenster. Niet alle opties zijn echter netjes ‘meeverhuisd’. We laten ons hierdoor niet van de wijs brengen. In het instellingenvenster (Windows-toets+I) kies je voor Systeem. Ga naar Info en klik rechtsboven in het venster op Systeeminfo. Een nieuw, klassiek eigenschappenvenster verschijnt. Open het tabblad Geavanceerd en klik op de knop Instellingen in het vak Prestaties. Een nieuw venster opent, met de tab Visuele effecten. Kies voor Aangepast. Via de lijst heb je toegang tot een flinke hoeveelheid minder bekende instellingen: zo kun je vensters een schaduw geven, zachte randen rond letters inschakelen en bepalen of de inhoud van vensters tijdens het verslepen moet worden getoond of juist tijdelijk mag worden verborgen. Nadat je alle instellingen hebt doorlopen, sla je de nieuwe instellingen op via een klik op OK.

©CIDimport

Ongewijzigde pictogrammen

Tip 12: Snelle toegang

Onderdelen in het instellingenvenster die je vaak gebruikt, kun je toevoegen aan het Startmenu. Ze worden dan als tegel in het menu geplaatst en zijn snel toegankelijk. Het toevoegen van deze tegels gaat eenvoudig: klik met de rechtermuisknop op de sectie in het instellingenvenster die je wilt toevoegen. Bijvoorbeeld: de sectie Kleuren uit het onderdeel Persoonlijke instellingen. Kies voor Aan Start vastmaken. Open vervolgens het Startmenu en controleer of de tegel is verschenen. Voortaan hoef je niet meer het instellingenvenster eerst te openen. Heb je een groot scherm en maak je intensief gebruik van tegels in het Startmenu, dan kun je het Startmenu meer tegels laten weergeven. Open de sectie Start in het instellingenvenster en zet de schuif op Aan bij Meer tegels weergevenin Start. Controleer direct de andere instellingen in deze sectie, om het uiterlijk van het Startmenu verder aan je wensen aan te passen.

©PXimport

Andere taal

©PXimport

Welke laptop past bij mij?

Ontdek hier

Met de Philips Hue Secure Video Doorbell hebben we de eerste slimme deurbel te pakken van het merk voor slimme lampen. Met een prijskaartje van 169,99 euro is-ie niet goedkoop, en de vraag is of de unieke gimmick de bel kan redden.

Met het submerk Secure biedt Philips Hue verschillende producten aan die buiten de strekking van slimme lampen en aanverwante accessoires vallen. Op ID.nl hebben we eerder de slimme binnencamera getest en nu is het de beurt aan de eerste deurbel van het merk: de Philips Hue Secure Video Doorbell. Zo op het eerste gezicht lijkt dit apparaat (voorzien van een IP54-certificaat) op een generiek model uit China: camera boven, belknop onder.

Unieke functie

Op technisch vlak doet de Philips Hue Secure Video Doorbell het in elk geval goed. Het systeem ondersteunt zowel 2,4 als 5 GHz en laat zich aansluiten aan de Hue Bridge (via het Zigbee-protocol). Je hebt die bridge niet nodig om de deurbel te kunnen gebruiken, maar als je dat doet (bijvoorbeeld met het nieuwe Pro-model van de Bridge) kun je een slimme koppeling realiseren met je bestaande netwerk van slimme lampen van dezelfde fabrikant.

©Wesley Akkerman

Na het installeren binnen de (nog altijd overzichtelijke) applicatie en het koppelen van de lampen, kan de verlichting in huis aanspringen op het moment dat iemand aanbelt. Dat gebeurt razendsnel (binnen een seconde), waardoor je snel doorhebt dat er iemand voor de deur staat. Verder kun je een Chime aan de Philips Hue Secure Video Doorbell koppelen, wat dan weer handig is voor plekken waar geen Hue-lampen hangen of waar je het deurbelgeluid niet hoort.

Producten installeren

De Chime is met 59,99 euro vrij prijzig. Gelukkig kun je voor 199,99 euro ook een pakket kopen waar beide producten in zitten. Dan krijg je dus zo'n 30 euro korting. Goed om te weten: je kunt die chime gewoon in een stopcontact plaatsen. Ook is het zo dat de Philips Hue Secure Video Doorbell niet werkt met de bestaande bel (wat sowieso meestal niet het geval is). Daarnaast hoor je heel snel geluid uit die chime komen wanneer iemand op de knop drukt. 

©Wesley Akkerman

De fysieke installatie van de Philips Hue Secure Video Doorbell kan wat meer tijd kosten dan je wellicht gewend bent van slimme deurbellen. Dit is namelijk een bedrade variant die niet op een batterij werkt. De deurbel werkt alleen met 12V-aansluiting, waardoor je mogelijk een transformator moet installeren en aan de slag moet met kabels en kroonsteentjes. Bovendien lijken de meegeleverde stroomkabels onvoldoende geïsoleerd tegen schade (zoals droogte of vocht).

Beeldkwaliteit en basisfuncties

De beeldkwaliteit laat dan weer weinig te wensen over. De Philips Hue Secure Video Doorbell beschikt over een 2K-resolutie. Dat is hoger dan het beeld van de twee bedrade Ring-deurbellen, die het moeten doen met 1080p of 1536p. De kleurweergave is meer dan redelijk, maar de lens lijkt minder goed overweg te kunnen met helderheid. Als de achtergrond lichter is dan de voorgrond, dan kan die laatste wat donkerder zijn dan we zouden willen op dit soort camera's.

Het gezichtsveld van 180 graden in zowel de lengte als breedte is meer dan welkom. Daardoor zullen weinig dingen je ontgaan. Als je de deurbel niet te hoog ophangt, kun je ook kleinere pakketjes in de tuin of op de mat zien liggen. Verder is er infrarood-nachtzicht en nachtzicht in kleur en kun je rekenen op allerlei basisfuncties van een slimme deurbel. Zo kun je met iemand voor de deur praten en kun je meldingen op basis van beweging ontvangen. Wel zo handig.

Gratis opslag, maar…

Waar Philips Hue je ook mee hoopt te overtuigen, is de gratis videogeschiedenis van de afgelopen 24 uur. Als je dus nog snel iets wilt opzoeken van de afgelopen dag, dan kan dat. Je bent dan niet verplicht een abonnement af te nemen. Lokaal video's opslaan is helaas niet mogelijk, zoals dat wel vaak bij de Eufy's van deze wereld kan, waardoor je voor verdere bewaarbehoeften toch afhankelijk bent van een redelijk prijzig abonnement van 40 tot 100 euro per jaar. 

©Wesley Akkerman

Zaken die wij als standaard ervaren, zoals het instellen van activiteitenzones en de herkenning van personen, pakketten en voertuigen, zitten ook allemaal achter een betaalmuur. Dat je uitgebreide videogeschiedenis (30 tot 60 dagen) en het detecteren van rookalarmen (waar een AI-systeem achter zit) geld kosten, willen we nog best accepteren. Tot slot kan de deurbel nog geen automatische reacties ten gehore brengen of geactiveerd worden via geo-fencing.

Philips Hue Secure Video Doorbell kopen?

Ondanks de minpunten zijn we toch behoorlijk enthousiast over de Philips Hue Secure Video Doorbell. Ja, sommige functies kosten extra geld, aansluiten zal voor een hoop mensen onnodig veel gedoe opleveren en het apparaat is vrij prijzig. Maar het feit dat je het product toevoegt aan je bestaande Hue-netwerk en daarmee nieuwe integratiemogelijkheden ontgrendelt (voor lampen en bewegingssensoren), rechtvaardigt wat ons betreft de straffe aanschafprijs.

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.