Dankzij gps kunnen foto's van locatiegegevens worden voorzien. Zo zie je altijd waar je de foto hebt gemaakt. Met een smartphone is dat gemakkelijk, maar hoe doe je dat met je fototoestel als die geen gps heeft? Zijn deze gegevens ook weer te wissen als je de locatie niet openbaar wilt maken?

Tip 01: Smartphone

Fotografeer je regelmatig met je smartphone? Dan bevatten veel van je foto's nu waarschijnlijk al locatiegegevens. In de telefoon zit namelijk een gps-ontvanger, zodat bekend is waar jij je bevindt. De locatie kan zodoende automatisch aan elke foto die je neemt worden toegevoegd. Het kan wel zijn dat je deze mogelijkheid nog moet aanzetten. We beginnen even met de iPhone. Ga naar de app Instellingen en blader omlaag naar Privacy en kies Locatievoorzieningen. In iOS 7 en lager worden er locatiegegevens in foto's weggeschreven als de schakelaar bij Camera groen is. Gebruik je niet de standaard camera-app maar een andere app, dan moet je daar hetzelfde voor doen. Draai je iOS 8, dan zijn de schakelaars er niet meer. Kies hier achter Camera de optie Bij gebruik van app of Altijd. Verder moet helemaal boven in het scherm de schakelaar Locatievoorzieningen aanstaan, want anders staat deze functionaliteit volledig uit.

©PXimport

Tip 01 Je geeft zelf aan of locatiegegevens in je foto's terechtkomen.

Tip 02: Camera-apps

Fotografeer je weleens met een andere app dan de standaard camera-app van je iPhone? Zelfs als je de handeling uit de eerste tip hebt uitgevoerd, kan het gebeuren dat er geen locatiegegevens worden weggeschreven. In elke camera-app kan een optie zitten waarmee je het wegschrijven van locatiegegevens inschakelt. Roep in de camera-app daarom het scherm op met de app-instellingen om dit te controleren. Ga op zoek naar een optie die met locatiegegevens te maken heeft en zet die aan. Vaak wordt het geotagging genoemd.

Als je een Android-toestel hebt, schakel je het wegschrijven van locatiegegeven altijd in via de app-instellingen van de app die je gebruikt. Open de camera-app die je gebruikt, open de instellingen en zoek naar een begrip als Locatiegegevens of Geotags. Ook bij Android moet je nu zorgen dat in de algemene instellingen van je smartphone de locatiebepaling aan blijft staan. Zet je deze uit, dan kan de camera-app ook niet meer bepalen waar je bent.

©PXimport

Tip 02 Ook in camera-apps kan een locatieoptie zitten.

Tip 03: Plattegrond

Locatiegegevens zitten natuurlijk niet voor niets in foto's. We willen er ook wat mee doen. Om te zien waar je gefotografeerd hebt, start je op een iPhone de app Foto's op. Tik linksonder op Foto's. Je foto's worden nu geordend op datum. Eerst per jaar en elke keer dat je op het vlak met miniaturen tikt, wordt de tijdspanne korter. Boven de miniaturen zie je locatienamen staan. Tik je erop, dan verschijnt een plattegrond met de foto's die er gemaakt zijn. Foto's worden gegroepeerd en naarmate je verder inzoomt, zie je steeds beter op welke plek groepjes of individuele foto's gemaakt zijn. Op een Android-apparaat hangt het van het merk af waar je de locaties ziet. Op een smartphone van Samsung start je de app Galerij, tik je in de kopregel op Albums en kies je voor Locaties. Wil je snel en gemakkelijk een overzicht van al je foto's op een plattegrond hebben, dan kun je op een iPhone de gratis app Picture-Map Free gebruiken en op een Android-telefoon de gratis app PhotoMap.

©PXimport

Tip 03 Op een plattegrond zie je waar gefotografeerd is.

Tip 04: Camera

Zo nu en dan wordt een gewone fotocamera van een gps-ontvanger voorzien. Helaas is het nog steeds niet zo dat alle recente camera's erover beschikken. Heeft jouw camera het wel, dan worden je foto's net als bij de smartphone automatisch van locatiegegevens voorzien. Je moet de optie wel altijd even aanzetten via het menu van de camera. In tegenstelling tot een smartphone houdt een camera niet continu bij waar je bent. Schakel je het toestel in, dan kan het zijn dat je eventjes moet wachten tot de gps je locatie heeft bepaald. Dit zie je bijvoorbeeld aan een pictogram op het scherm of aan een gekleurd lampje. Fotografeer je te vroeg, dan is niet of niet nauwkeurig genoeg bekend waar je bent. Het kan zijn dat een camera via het menu de mogelijkheid biedt om ook je positie te verversen wanneer de camera is uitgeschakeld, maar dat verkort wel sterk de batterijduur.

©PXimport

Tip 04 Er bestaan ook camera's met ingebouwde gps.

Tablets

Een groeiend aantal mensen fotografeert met een tablet. Niet alleen thuis, maar ook onderweg. Android-tablets hebben vrijwel altijd gps aan boord, zodat foto's - net zoals bij een smartphone - eenvoudig van locatiegegevens te voorzien zijn. Bij de iPad ligt dit anders. Heb je een model dat is voorzien van mobiel internet, dan is alles in orde. Heb je echter het model met alleen wifi, dan weet de iPad alleen waar je bent zolang je met een draadloos netwerk bent verbonden. Dus fotografeer je buiten het bereik van netwerken, dan is jouw locatie niet bekend en is niet te zien waar je hebt gefotografeerd.

Tip 05: Via wifi

Heeft jouw camera geen gps aan boord, maar beschikt het toestel wel over wifi? Dan stelt de fabrikant een gratis app beschikbaar waarmee je de camera draadloos met je smartphone kunt verbinden. Zodoende kun je de foto's die op je camera staan bekijken, ze op je telefoon bewerken, delen op internet en vaak ook de camera op afstand bedienen. Omdat je telefoon wel over gps beschikt, kan de app de foto's in de camera van locatiegegevens voorzien. Het is dan wel nodig de app tijdens het fotograferen op je telefoon te laten meedraaien, zodat je locatie continu bekend is. Zodra je klaar bent en de camera via wifi met je telefoon verbindt, worden de locatiegegevens naar de camera gestuurd en in de foto's opgeslagen. Soms kan het ook direct tijdens het fotograferen gebeuren. In dat geval moet de draadloze verbinding met je camera wel continu in stand blijven. Daarnaast kost deze optie meer stroom op zowel je telefoon als de camera.

©PXimport

Tip 05 Via een smartphone kun je foto's in de camera van locatiegegevens voorzien.

Tip 06: Achteraf

Wat nu als er geen gps en ook geen wifi op je camera zit, zoals op het gros van de camera's het geval is? Ook dan is het mogelijk om locatiegegevens in foto's op te slaan, al is het wel iets meer werk. Er bestaan namelijk talloze apps voor smartphones die voor je bijhouden waar je zoal naartoe gaat. Door elke paar seconden je positie te bepalen, wordt een zogenaamd spoor of track gemaakt. Zo zie je precies wanneer je waar was. Een spoor kun je op ieder moment starten en weer stoppen. In de app kun je dus een hele verzameling aanleggen bijvoorbeeld als je gaat hardlopen, fietsen, of een dagje op stap bent. Zo'n spoor kun je vervolgens naar de computer versturen. Dat kan onder andere via e-mail of een cloud-dienst zoals Dropbox of Google Drive. Het enige wat nu nog hoeft te gebeuren, is het koppelen van de locatiegegevens uit een spoor aan de foto's die je met je gewone camera hebt gemaakt. Ook daar bestaat handige software voor. We laten het proces stap voor stap aan je zien.

©PXimport

Tip 06 Door een spoor bij te houden, kun je foto's achteraf locatiegegevens geven.

Tip 07: iPhone

Het begint dus met het opnemen van een spoor op je smartphone. Daar bestaan veel apps voor, bijvoorbeeld (topografische) kaartprogramma's en fitness-apps. Het maakt niet echt uit welke app je gebruikt, zolang je maar een spoor kunt opnemen en dit via bijvoorbeeld e-mail kunt versturen. Een prima gratis app voor de iPhone is myTracks. Op Android kun je het bijna gelijknamige My Tracks gebruiken. Laten we de iPhone als voorbeeld nemen. Je start myTracks, tikt linksonder op REC en kiest Start recording. Vanaf nu wordt je locatie geregistreerd in een spoor. Dit zie je als een lijn op de plattegrond. Nu kun je gaan fotograferen.

De app kun je zolang laten lopen als je wilt en de accu van je telefoon het uithoudt. Na afloop tik je weer op REC en kies je Stop recording. Tik op het map-pictogram en je ziet alle opgenomen sporen. Kies er een uit, tik bovenin achter de naam van het spoor op het informatie-pictogram en tik daarna op het delen-pictogram. In het Export-scherm tik je opnieuw op een delen-pictogram. Kies Mail en stuur het bestand naar jezelf, of kies Open in als je het spoor via een app zoals Dropbox wilt overzetten. Het spoor wordt als een gpx-bestand bewaard.

©PXimport

Tip 07 Verstuur een spoor via bijvoorbeeld e-mail aan jezelf.

Tip 08: Android

Met de app My Tracks op Android werkt het in grote lijnen hetzelfde als op de iPhone (zie vorige tip). Eerst neem je een spoor op door op de opnameknop te drukken. Zodra je klaar bent druk je op de stop-knop. Alle sporen komen op het hoofdscherm van de app te staan. Selecteer een spoor en kies in het menu voor Exporteren. Opslaan kan in het geheugen van de telefoon, waarna je het bestand zelf kunt oppakken vanuit bijvoorbeeld de mail-app of de app van Dropbox. Rechtstreeks vanuit My Tracks naar je Google Drive versturen kan eventueel ook. Let er wel op dat je op het scherm Exporteren naar kiest voor het bestandsformaat GPX. Standaard kiest de app namelijk voor KML.

©PXimport

Tip 08 Exporteer het spoor als een gpx-bestand.

Tijd synchroniseren

Om foto's achteraf van locatiegegevens te voorzien, is het belangrijk dat de klok in je camera de juiste tijd aangeeft. Het opnametijdstip van de foto wordt namelijk gebruikt om in het spoor te zoeken waar je op dat moment was. Loopt je camera een minuut voor of achter, dan wordt dus al de verkeerde locatie gekozen. Tenzij je langer op dezelfde plek bent gebleven. Je kunt het beste de tijd die je smartphone aangeeft op de camera instellen. Dan weet je zeker dat de gegevens straks kloppen.

Tip 09: GeoSetter

Nu heb je dus een gpx-bestand (het spoor) waarin de benodigde locatiegegevens staan. Dit bestand heb je naar jezelf gemaild, of opgeslagen in bijvoorbeeld Dropbox of Google Drive. Sla dit bestand nu op in een map van je computer. Zet ook de foto's van je camera over naar de computer zoals je dat normaal ook doet. Nu hoeven we alleen nog de juiste locatiegegevens aan de foto's toe te voegen. Daar komt het gratis programma GeoSetter goed bij van pas. Tijdens of na installatie kan een melding verschijnen dat (een nieuwe versie van) ExifTool nodig is. Sta dit toe, want GeoSetter gebruikt dit programma om foto's aan te passen. Start GeoSetter en blader naar de map waarin je foto's staan. Kies Foto's / Selecteer alles en daarna Foto's / Synchroniseer met GPS gegevens bestanden. Wijs in het volgende scherm bij Synchroniseer met gegevens bestand het gpx-bestand aan. Klik op OK en GeoSetter gaat aan de slag. Na afloop is in een venster te zien hoeveel foto's van locatiegegevens kunnen worden voorzien. Kies Ja om door te gaan. Het verwerken kan wel een tijdje duren. Zodra alles klaar is, sla je de gegevens daadwerkelijk op in de fotobestanden via Bestand / Bewaar wijzigingen.

©PXimport

Tip 09 GeoSetter koppelt locatiegegevens uit een spoor aan jouw foto's.

Tip 10: Locatie wijzigen

De locatie van een foto kun je altijd nog wijzigen met GeoSetter. Bijvoorbeeld als de gps-gegevens niet nauwkeurig genoeg zijn bijvoorbeeld omdat je binnen gefotografeerd hebt of in een smal dal tussen hoge bergen. Kies een foto uit door op de miniatuur te klikken. Op de plattegrond zie je nu een paarse ballon met gele stip die de huidige locatie aangeeft. Deze ballon mag je verschuiven over de kaart. Zodra je hem loslaat, wordt gevraagd of de foto naar deze nieuwe locatie verplaatst moet worden.

Foto's die GeoSetter niet van locatiegegevens heeft voorzien of foto's waar je geen spoor van hebt opgenomen, kun je handmatig locatiegegevens geven. Je moet dan wel weten waar ze gemaakt zijn. Zoek de juiste locatie op de kaart. Dubbelklik op de gewenste plek. Hier verschijnt een rode ballon. Je mag hem verschuiven om de locatie nog wat nauwkeuriger in te stellen. Selecteer daarna een of meerdere foto's en kies in de menubalk Kaart / Verbind markering aan geselecteerde foto's. Vergeet niet om net als in de vorige tip, nadat je wijzigingen hebt aangebracht, deze nieuwe gegevens in de fotobestanden op te slaan via Bestand / Bewaar wijzigingen.

©PXimport

Tip 10 Locaties kun je aanpassen en ook handmatig aan foto's toevoegen.

Tip 11: Locatie bekijken

GeoSetter kun je niet alleen gebruiken om locatiegegevens toe te voegen of te wijzigen, maar ook om te zien waar je zoal foto's hebt gemaakt. Ga naar een fotomap, selecteer een foto door erop te klikken. Op de plattegrond zie je meteen waar dit exemplaar gemaakt is. Wil je dit van alle foto's in de map zien? Kies dan Kaart / Toon foto markeringen in de menubalk.

Op de plattegrond verschijnen blauwe ballonnen op alle plekken waar foto's genomen zijn. Klik je op een foto, dan zie je direct om welke ballon het gaat. Andersom kun je op een ballon klikken om te ontdekken welke foto er gemaakt is. Wil je alle ballonnen weer van de kaart halen, kies dan Kaart / Verwijder foto markeringen. De ballonnen verdwijnen alleen maar van de kaart, de locatiegegevens in jouw foto's blijven gewoon bewaard. De acties uit deze en voorgaande tip kun je trouwens ook uitvoeren via pictogrammen in de werkbalk die zich boven de plattegrond bevindt.

©PXimport

Tip 11 Je ziet direct waar al je foto's gemaakt zijn.

Tip 12: Elements Organizer

Adobe Photoshop Elements is een veelgebruikte fotobewerker. Heb je dit programma in huis, dan zit er meteen een fotobeheerder bij, genaamd Elements Organizer. Door fotomappen aan dit programma toe te voegen, kun je al je foto's vanuit één centraal programma beheren. Er zit ook een handige kaartmodule in, waarmee je precies ziet waar je foto's gemaakt zijn.

Foto's die van je smartphone komen, je camera met gps, of foto's waaraan je via GeoSetter een locatie hebt toegevoegd. Klik onder de menubalk op Plaatsen om de plattegrond op te roepen. Ook nu kun je markeringen op de kaart verslepen om de locatie van foto's te wijzigen. Een nieuwe locatie aan één of meer foto's toevoegen, doe je met Plaatsen toevoegen onder in het scherm (pictogram van een rode ballon met een blauw plusteken ernaast).

©PXimport

Tip 12 Elements Organizer is een fotobeheerder die ook een kaartweergave heeft.

Tip 13: Geotags wissen

Locatiegegevens komen goed van pas om te zien waar je gefotografeerd hebt. Niet alleen nu, maar ook over vele jaren, als herinneringen aan bijvoorbeeld een vakantie of leuk uitje flink zijn weggezakt. Toch kleven er ook nadelen aan. Want wat nu als je foto's deelt op internet? Bijvoorbeeld op Flickr? Van een vakantiekiekje is het vast niet erg als anderen weten waar dat was, maar hoe zit dat met foto's die je in en rond het huis maakt? Met een smartphone is het risico het grootst, omdat je ermee fotografeert en rechtstreeks kunt delen.

Gelukkig zijn persoonlijke gegevens eenvoudig weer te wissen. Voor iPhone kun je deGeo (0,89 euro) gebruiken. De aangepaste foto kun je rechtstreeks vanuit de app delen of opslaan in de filmrol. Op Android doet het al wat oudere EXIF Stripper hetzelfde. Op een pc kun je het programma Easy EXIF Delete gebruiken. Heb je Photoshop Elements, dan kan het ook via de Elements Organizer uit de vorige tip. Ga naar Plaatsen en selecteer de foto('s) en klik daarna onderin het scherm op Verwijderen. Hiermee wis je de locatiegegevens.

©PXimport

Tip 13 Locatiegegevens kun je ook wissen om je privacy te waarborgen.

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.