Windows 10 bevat een flink aantal nieuwe functies die informatie over de gebruiker verzamelen en uitwisselen via internet. Maar wat verzamelt Windows 10 precies, wat kun je ertegen doen en is het überhaupt nodig om daar wat tegen te doen?

Windows 10 is de eerste 'Windows as a service'. Dit betekent dat er na Windows 10 geen grote nieuwe releases meer komen, maar dat de Windows die je gebruikt vanaf nu altijd de nieuwste, meest up-to-date versie is. Kleine en grote updates komen ongemerkt binnen en werken daarna het besturingssysteem helemaal bij. Net zoals nu al het geval is bij iOS, Google Chrome en online diensten zoals Office 365 en Gmail. Altijd de laatste versie en zonder bij te betalen, wie kan daar tegen zijn? Lees ook: Bevalt Windows 10 niet? Zo zet je een stap terug.

De vergelijking gaat echter nog eens stap verder en hier waren de Windows-gebruikers duidelijk niet op voorbereid. Windows als platform voor services betekent namelijk ook dat Windows én de programma's die op Windows draaien persoonlijker moeten worden. Ze richten zich op jouw voorkeuren en verwachtingen. De weer-app geeft dus niet zomaar een weersverwachting, maar specifiek de weersverwachting voor de plek waar jij bent of waar jij volgens jouw agenda, straks naartoe gaat. Verder wil Microsoft jou na de gratis upgrade naar Windows 10, graag extra diensten verkopen. En de kans dat je ook echt iets koopt, is veel groter als Microsoft jou eerst heeft leren kennen. Windows is dus persoonlijker, maar daarmee ook nieuwsgieriger.

©PXimport

Bij een standaard installatie schakelt Windows 10 alle privacygevoelige opties in.

Privacy

Het recht op privacy van Nederlanders ligt vast in artikel 10 van de Nederlandse Grondwet. Privacy is daar omschreven als "het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer". Dit betekent dat iedereen het recht heeft om in beslotenheid van zijn persoonlijke levenssfeer met rust gelaten te worden en bijvoorbeeld niet te worden bespied of afgeluisterd. De persoonlijke levenssfeer is je huis, maar bijvoorbeeld ook een briefwisseling en andere vormen van communicatie.

Omdat wetten en regels in Nederland niet getoetst worden aan de Grondwet, regelt de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) de kaders voor privacy en omgang met persoonsgegevens in de dagelijkse praktijk. Hierin staat wat er allemaal wel en niet mag met persoonsgegevens en welke rechten je hebt wanneer jouw gegevens gebruikt worden. Je hebt bijvoorbeeld het recht om jouw gegevens in te zien en onjuiste gegevens te laten aanpassen. Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) ziet er op toe dat deze regels worden gehandhaafd en kan boetes uitdelen aan organisaties die dat niet doen. Daarnaast adviseert het CBP over nieuwe regelgeving en maakt het overheid, burgers en bedrijven alert hoe zij persoonsgegevens verzamelen, opslaan en gebruiken.

©PXimport

Het recht op privacy van Nederlanders is vastgelegd in de Grondwet en omvat onder meer privacy bij alle communicatie.

Hoe verzamelt Microsoft persoonsgegevens?

De manier waarop Windows 10 persoonsgegevens verzamelt, lijkt veel op hoe iOS en Android dat doen. En dat is ook niet onlogisch, want Windows 10 is door Microsoft gemaakt als één besturingssysteem voor alle apparaten, dus behalve de pc ook voor smartphone en tablet. Helaas voor Microsoft speelt Windows 10 daar nog geen echte rol van betekenis, maar het besturingssysteem is er wel klaar voor. Meer dan vorige versies van Windows, ondersteunt Windows 10 functies die typerend zijn voor mobiele apparaten.

Denk bijvoorbeeld aan een gps-ontvanger, een temperatuur- of luchtdrukmeter, maar ook de camera en microfoon. De informatie afkomstig van zo'n sensor deelt Windows bijvoorbeeld met de weer-app die het gebruikt om de weersverwachting te geven specifiek voor de plek waar jij bent. En ineens zijn er dan behalve jijzelf nog minimaal twee partijen die altijd weten waar je bent: Microsoft én de maker van de weer-app.

Behalve de informatie van jouw apparaat beschikt Microsoft over nog meer bronnen om jou te leren kennen. Een heel belangrijke ben je zelf. Elke zoekopdracht met Bing, elk document dat je upload naar OneDrive, elk spraakcommando dat je geeft aan Cortana: het zijn allemaal gegevens die Microsoft registreert en gebruikt.

Tot slot werkt Microsoft ook nog samen met andere bedrijven om het profiel verder in te kleuren. Zo koopt het bijvoorbeeld demografische gegevens zoals de leeftijdsopbouw van de bevolking in een bepaalde streek of stad en kan Microsoft de gegevens die het van jou heeft daaraan relateren. Of het neemt IP-gebaseerde locatiegegevens af van een netwerkleverancier om zo jouw locatie te bepalen wanneer jouw pc geen gps-sensor heeft of je gewoon thuis achter een DSL- of kabelmodem zit.

©PXimport

Een app die toegang heeft tot je locatiegegevens, weet daarna altijd waar je bent.

Welke persoonsgegevens verzamelt Microsoft?

Om te weten te komen welke gegevens Microsoft verzamelt, kun je de Microsoft-servicesovereenkomst en de Microsoft Privacyverklaring raadplegen (dit zijn de oorspronkelijke Engelstalige documenten, zie ook het kader Nederlandse versie). Behalve generieke informatie over de gegevens die Microsoft verzamelt, gaan de documenten ook dieper in op de dataverzameling bij specifieke Microsoft-producten en -diensten als Bing, Cortana, Office, OneDrive, Skype, Xbox en ook Windows.

De gegevens die Microsoft verzamelt zijn contactgegevens zoals voor- en achternaam, e-mailadres, postadres en telefoonnummer, maar ook leeftijd, geslacht en het land waarin iemand woont. Ook persoonlijke voorkeuren en favorieten zijn interessant, zoals de voorkeurstaal, teams die je volgt in een sport-app en de aandelen die je volgt in een financiële app.

Daarnaast zaken als je creditcardnummer met bijbehorende beveiligingscode, je dataverbruik, informatie over de apparaten die je gebruikt, je contactpersonen en relaties en ook wachtwoorden, wachtwoordhints en soortgelijke beveiligingsinformatie die je gebruikt om in te loggen. Ook kijkt Microsoft "wanneer dat nodig is voor de dienstverlening" in documenten en berichten die je verstuurt of ontvangt. Volgens Microsoft gaat het dan om de inhoud van documenten, foto's, muziek en video die je uploadt naar een Microsoft-service, zoals OneDrive, onderwerp en inhoud van een e-mail, de tekst van een expresbericht. Al met al een flinke waslijst en genoeg om een persoon vergaand in kaart te brengen.

©PXimport

De Microsoft-privacyverklaring is een goed startpunt om meer te weten te komen over hoe en welke informatie Microsoft verzamelt.

Nederlandse versie

Er bestaat ook een Nederlandstalige services-overeenkomst en een Nederlandstalige privacyverklaring, maar beter gebruik je de oorspronkelijke Engelse versie. Het vertaalwerk is matig, waardoor dan net de nuance wegvalt of je gewoon op het verkeerde been wordt gezet. Zo is bijvoorbeeld de zin "Microsoft collects data to operate effectively" vertaald met "Microsoft verzamelt gegevens om effectief te exploiteren".

Lees je de Nederlandse versie, dan begrijp je dus dat Microsoft de gegevens verzamelt om die eens flink te exploiteren, terwijl de Engelse tekst aangeeft dat Microsoft de gegevens vooral gebruikt om de eigen bedrijfsvoering effectiever te maken. Misschien is de Bing Translator toch nog niet goed genoeg om dit soort belangrijke documenten mee te vertalen?

©PXimport

Persoonlijke assistente Cortana wil een wel heel innige band opbouwen.

Windows Spyware?

In Windows 10 zitten 37 privacygevoelige functies en deze worden bij een standaardinstallatie allemaal ingeschakeld. Log je bijvoorbeeld in met een Microsoft-ID, zoals een Hotmail- of Live-mailadres, dan registreert Microsoft je hele browsergeschiedenis, al jouw favorieten, de sites die je bezoekt en applicaties die je gebruikt, samen met de wachtwoorden van alle wifi-netwerken die je gebruikt.

Daarnaast gebruikt het gps, 3G en anders gewoon je wifi- of internetverbinding om te bepalen waar je bent en opnieuw wordt dit continu bewaard en gedeeld met alle programma's en services op de pc of online.

Een aparte vermelding verdient verder Cortana, de spraakgestuurde zoekmachine en persoonlijke assistentie. Hoewel Cortana nu nog ontbreekt in de Nederlandse Windows 10 (een Nederlandse Cortana wordt eigenlijk nog wel dit jaar verwacht). Om jou beter te leren kennen, leest Cortana je agenda, je adresboek, al je e-mail en sms'jes, en upload het deze informatie ook naar de cloud. Zelfs je stemgeluid wordt opgenomen en geüpload voor analyse!

Wat kun je eraan doen?

Wil je meer privacy, dan zijn gelukkig de vele privacygevoelige opties eenvoudig aan te passen of uit te schakelen. Je kunt dit al tijdens de installatie doen door niet voor de express-instellingen te kiezen, maar juist dan al de opties te doorlopen en uit te schakelen, maar het kan ook later nog altijd. Microsoft heeft alle privacyopties bij elkaar gezet in het onderdeel Privacy van de Instellingen. Doordat één grote Ik-wil-privacy-knop ontbreekt, zul je wel alle 37 functies stuk voor stuk langs moeten en zelf moeten bepalen wat de juiste instelling is.

De eerste optie in het submenu Algemeen gaat over de Reclame-id. De reclame-ID is een geanonimiseerd profiel dat echter wel bepaalde kenmerken van jou heeft. Online adverteerders gebruiken het om hun advertenties beter op jou af te stemmen. Ook Microsoft zelf is overigens zo'n reclameverkoper die deze reclame-ID gebruikt. Door de bovenste optie op Uit te zetten, stop je het gebruik van een reclame-ID door Windows 10.

Vind je gerichte advertenties niet erg, maar wil je er wel meer controle over, klik dan op Mijn Microsoft-reclame en andere persoonlijke gegevens beheren. Microsoft sluist je nu door naar de webservice voor gepersonaliseerde advertenties. Hier kun je kiezen of je gepersonaliseerde advertenties van Microsoft of van andere bedrijven wilt, en welke dan. De instelling van advertenties van andere bedrijven verloopt via de website van de EDAA, een vereniging van Europese online adverteerders waar ook Microsoft lid van is.

Onder Privacy / Feedback en Diagnose vind je het onderdeel Diagnose en verbruiksgegevens. Hiermee verzamelt Microsoft een breed scala aan gebruiksgegevens. Standaard staat deze optie op Volledig (aanbevolen). Beter kies je hier voor Basis. Het is echter wel verwijtbaar dat de optie om dit uit te kunnen zetten niet aanwezig is.

©PXimport

In het onderdeel Privacy van de Instellingen kun je alle privacygevoelige functies in- en uitschakelen.

Schakelt Windows 10 illegale software uit?

Nu Microsoft even nadrukkelijk in de schijnwerpers staat door de komst van Windows 10 en de rumoer rond privacy, duiken ook al snel de cowboyverhalen op. Een blogger las de Microsoft-servicesovereenkomst en maakte daaruit op dat Microsoft voortaan illegale software zou opsporen en uitschakelen. Het zou hierbij vooral om games gaan. Dit laatste had een bel moeten doen rinkelen, want dit doet Microsoft al tijden, maar wel uitsluitend op de Xbox. De Xbox is een gesloten systeem waar Microsoft zowel de software als aangesloten hardware, streng controleert en in voorkomende gevallen ook blokkeert. De strikte controle moet volgens Microsoft een betere kwaliteit game-ervaring opleveren. Van het uitschakelen van illegale software op de pc is dus geen sprake.

©PXimport

Dit onderdeel van de service-overeenkomst zorgde voor veel verwarring, gaat Microsoft ook illegale software uitschakelen en niet goedgekeurde hardware? Op de Xbox al jaren mogelijk, maar niet op de pc.

Plaatsbepaling

Een tweede belangrijk onderdeel van de privacyinstellingen betreft het gebruik van locatiegegevens. Klik op Locatie om deze opties te zien. Om de privacy te beschermen speelt de bovenste optie geen rol, die betreft alleen het door gebruikers zelf mogen aanpassen van de locatie-instelling. Wil je niet dat jouw locatie door apps en services mag worden gebruikt, schakel dan de optie Locatie uit. Is de locatie ingeschakeld, dan houdt Windows ook actief bij waar je allemaal geweest bent. Deze locatiegeschiedenis is specifiek voor een apparaat. Wil je niet dat een app of service deze geschiedenis kan raadplegen, klik dan op Wissen.

Onderaan de opties voor locaties zie je nog de lijst met apps en programma's die de locatieservice kan gebruiken en bij elke app is aangegeven of die deze service ook echt mag gebruiken. Wil je dat een app de locatieservice niet mag gebruiken, zet de schakelaar dan op Uit. Zie je er wel voordeel in, kies dan voor Aan.

Loop op deze manier door alle instellingen en schakel die uit of in waar je geen of juist wel gebruik van wilt maken. Niet alle keuzes zijn overigens zo makkelijk te maken. Bij Algemeen kun je het gebruik van het SmartScreen-filter uitschakelen. Inderdaad wordt dan niet meer elke url die een van de apps opent naar Microsoft geüpload, maar je schakelt hiermee wel een belangrijk wapen tegen phishing en malware uit. Kies je hier toch voor, zorg dan wel minimaal voor een goed alternatief.

©PXimport

De locatieservice is een van de privacyinstellingen die je per app kunt instellen.

Engels Cortana

Gebruik je een Engelse Windows, dan beschik je nu ook al over Cortana. De instellingen die Cortana gebruikt, kun je regelen door Cortana te starten en dan op de Instellingen in de linkerkantlijn van het Cortana-venster te klikken. Cortana helemaal het zwijgen opleggen kan weer wel via de Privacyopties in het menu Instellingen. Kies dan Spraak, handschrift en typen en kies Stoppen met leren kennen.

©PXimport

Schakel Cortana uit als je niet wilt dat onder meer je stemgeluid wordt opgenomen en geüpload voor analyse.

Andere instellingen

Niet alle privacygevoelige opties zitten bij de privacyopties in het onderdeel Instellingen. Het gebruik van de eerder genoemde reclame-ID is precies het tegenovergestelde van de Do Not Track-optie zoals de meeste browsers die nu biedt (inclusief Edge, de Windows 10-browser). De Do Not Track-optie moet wel apart worden ingeschakeld. Start Edge om via Meer acties / Instellingen /Geavanceerde instellingen weergeven alsnog Do Not Track-aanvragen verzenden aan te zetten. Gebruik je een andere browser zoals Firefox of Chrome, dan is het inschakelen van Do Not Track op Windows 10 niet anders dan voor die browser op Windows 7 of 8/8.1.

Een optie die lastiger te plaatsen is, betreft de nieuwe peer-to-peer-levering van Windows Updates. Open in de Instellingen het onderdeel Bijwerken en beveiliging. Klik dan bij Windows Update op Geavanceerde opties / Kiezen op welke manier updates worden geleverd. Kwamen bij vorige versies van Windows de updates alleen van Microsoft, Windows 10 accepteert ze ook van andere pc's. Het updaten moet daardoor sneller gaan. Maar Microsoft claimt hiervoor wel een deel van jouw bandbreedte, bovendien weet je nooit zeker hoe veilig dit systeem is dat toch informatie die al op jouw pc staat, ook al is het een Windows Update, via een onbekend Microsoft peer-to-peer-netwerk verspreid naar andere pc's. Zet de schakelaar op Uit om alleen nog maar updates rechtstreeks van Microsoft te accepteren of kies anders voor pc's in het lokale netwerk om niet ook updates via het internet te delen met jou onbekende pc's.

©PXimport

Schakel in Edge de Do Not Track-functie in om websites te informeren dat je bij het surfen niet gevolgd wilt worden.

Schade en schande

Niet eerder gaf een versie van Windows zichzelf en zonder het de gebruiker te vragen, het recht om zoveel privacygevoelige gegevens te verzamelen en te gebruiken voor uiteindelijk toch zakelijke doeleinden. De zorgen rondom Windows 10 en privacy zijn dus terecht. Microsoft is hierin nu gelijkwaardig aan Apple en Google die dit met iOS en Android al geruime tijd doen. Anders dan Apple en Google wil Microsoft echter terrein winnen en kan het zich niet veroorloven de goodwill die het met Windows 10 scoort, nu alweer te verspelen. Meer openheid over wat het bedrijf verzamelt en deelt is daarbij noodzakelijk.

De verwachtingen van pc-gebruikers zijn juist op dit vlak namelijk duidelijk anders dan die van een mobieltje of smartphone. Dat Microsoft zich dat niet bewust is geweest zegt veel over hoe ver het bedrijf op sommige punten al is weggeraakt van haar belangrijkste groep klanten. De klok loopt, het is tijd voor een Windows-herstelactie.

Een inbouw-magnetron is ideaal als je op zoek bent naar een vaste plek voor je magnetron in een strakke, opgeruimde keuken. Maar hoe weet je welke je moet kiezen? De opties zijn uitgebreid: van compacte solo-magnetrons tot volwaardige combi-magnetrons met stoomfunctie. In dit artikel lees je waar je op moet letten zodat je een model vindt dat past bij jouw keuken én bij de manier waarop je kookt!

Meten = weten

Een inbouw-magnetron moet precies passen in de nis van je keukenmeubel. Daarom is het belangrijk om goed naar de afmetingen te kijken. Fabrikanten vermelden altijd de benodigde nishoogte, nisbreedte en nisdiepte in de specificaties. De standaard nishoogtes zijn meestal 38 cm of 45 cm. Sommige modellen zijn hoger, maar dan gaat het vaak om combi-ovens of apparaten met extra functies.

De nisbreedte is vrijwel altijd 56 cm. 60 cm komt ook voor, maar dat is eigenlijk meer geschikt voor een volledige oven dan voor een inbouw-magnetron. De nisdiepte varieert tussen de 55 en 58 cm. Meet de beschikbare ruimte goed op, inclusief de diepte van de achterwand en eventuele obstakels zoals elektriciteitsleidingen. Zit er een plint of deur onder? Controleer dan ook of de klep van de magnetron volledig open kan. Hieronder lees je nog wat meer over de afmetingen.

©RossandHelen

Solo of combi: welk type magnetron heb je nodig?

Een solo-magnetron gebruik je voor het opwarmen van voedsel, het ontdooien van diepvriesproducten of het bereiden van eenvoudige gerechten. Dit type magnetrons is eenvoudig in gebruik, vaak goedkoper en verbruikt minder stroom. Gebruik je de ovenfunctie nauwelijks, dan is dit een logische keuze.

Een combi-magnetron combineert de magnetronfunctie met een heteluchtoven. Je kunt er dus ook pizza's, taarten of ovenschotels in maken. Sommige combi-magnetrons hebben zelfs een grillstand of een stoomfunctie , waardoor je meerdere keukenapparaten kunt vervangen door één toestel. Houd er wel rekening mee dat een combi-magnetron doorgaans iets duurder is en iets langer nodig heeft om voor te verwarmen dan een volwaardige oven.

Voorbeeld: kook je veel met verse groenten en vis, dan is een model met stoomfunctie interessant. Warm je vooral soep en kant-en-klaarmaaltijden op, dan is een solo-magnetron vaak meer dan voldoende.

Bediening: draaiknop of touch?

Het gebruiksgemak verschilt per model. Traditionele modellen hebben vaak draaiknoppen: één voor het vermogen, één voor de tijd. Simpel en overzichtelijk, vooral geschikt als je de magnetron hoofdzakelijk gebruikt voor opwarmen en ontdooien.

Moderne inbouw-magnetrons zijn vaak uitgerust met touchbediening of zelfs een touchscreen. Je selecteert dan via het display het programma, de temperatuur of het gewicht. Sommige modellen hebben automatische programma's die zelf de bereidingstijd en het vermogen aanpassen. Handig, maar soms ook wat omslachtiger bij simpele taken.

Tip: probeer in een winkel of showroom hoe intuïtief het menu aanvoelt. Kies een bediening die past bij hoe jij graag kookt.

©Tom Baker | tab62

Let op de aansluiting en ventilatie

Een inbouw-magnetron werkt op een standaard stopcontact (230 volt), maar let goed op het vermogen. Sommige combi-modellen hebben een hoger piekverbruik; zorg dat de groep waarop je het aansluit dit aankan. Kijk ook waar de stekker zit: die moet je kwijt kunnen achter het meubel of via een uitsparing in de achterwand.

Daarnaast is ventilatie belangrijk. Tijdens het gebruik komt warmte vrij. In de handleiding van het apparaat staan minimale ventilatieruimtes aangegeven, bijvoorbeeld 2 cm boven en 5 cm achter. Houd je je daar niet aan, dan kan de magnetron oververhit raken of minder lang meegaan. Zit er al een oven onder of boven de plek waar je de magnetron wilt inbouwen? Controleer dan of de gecombineerde warmteafvoer goed geregeld is.

Praktische keuzehulp

Stel jezelf de volgende vragen voor je een keuze maakt:

☐ Waar komt de magnetron precies? In een hoge kast, boven een oven of op ooghoogte?
☐ Gebruik je nu vooral de magnetronfunctie of bak je ook regelmatig in de oven?
☐ Heb je al een aparte oven? Dan heb je vaak voldoende aan een solo-magnetron
☐ Wil je kunnen grillen of stomen?
☐ Wil je eenvoudige bediening of juist veel automatische programma's?
☐ Komt de magnetron in een bestaande nis of kastenwand, of wordt de keuken nog gebouwd?

Een voorbeeld: stel, je woont alleen, kookt snel en gebruikt de oven amper. Dan is een solo-magnetron van 38 cm hoog met draaiknoppen prima. Heb je een gezin, kook je gevarieerd en wil je ruimte besparen? Dan is een combi van 45 cm met grill en stoomfunctie een betere match.

Conclusie

Een inbouw-magnetron kiezen begint bij de afmetingen, maar gaat vooral over hoe jij kookt. Warm je snel iets op, dan is een eenvoudige solo-magnetron vaak genoeg. Bak je graag of heb je weinig ruimte, dan loont het om te investeren in een goede combi-magnetron. Let altijd op de inbouwmaten, ventilatie en bediening. Zo voorkom je verrassingen en haal je het meeste uit je keuken.

Er komen steeds meer toepassingen voor het automatiseren van je huis. SwitchBot is al wat langer in Nederland actief en heeft naast robotstofzuigers, schakelaars voor lichtknoppen en elektronische sloten ook een automatisch open- en sluitsysteem voor gewone gordijnen in het assortiment. Daar is nu een systeem voor rolgordijnen bijgekomen: de Roller Shade.

Thuisautomatisering is een handige manier om apparaten in het huishouden te bedienen zonder dat je in de meeste gevallen ook zelf thuis hoeft te zijn. Denk bijvoorbeeld aan het aanpassen van de temperatuur in huis, het bedienen van de verlichting of deuren, maar ook het openen of sluiten van de gordijnen. Op warme dagen kan het bijvoorbeeld slim zijn om die gordijnen automatisch te sluiten als de temperatuur boven een bepaalde waarde uitkomt, of wanneer er een bepaalde intensiteit van lichtinval is.

Al deze zaken en meer kun je inregelen met de spullen van SwitchBot. Het ecosysteem van dit bedrijf omvat een scala aan apparaten, variërend van raam- en deursensors en lichtknoprobots die je lichtknoppen kunnen indrukken tot complete aircosystemen en zelfs robotstofzuigers. Maar ook slimme lampen en gordijnsystemen dus. We hebben van SwitchBot al eerder de SwitchBot Curtain en de SwitchBot Curtain 3 getest, systemen die bedoeld zijn voor gordijnen op rails.

Complete set

De SwitchBot Roller Shade is een rolgordijnsysteem waar het rolgordijn zelf al bij wordt geleverd, in tegenstelling tot de SwitchBot Curtain die bedoeld is om aan een bestaand gordijnsysteem te koppelen. Overigens kun je ook je eigen bestaande rolgordijn op het systeem van de Roller Shade monteren.

De Roller Shade is een compleet rolgordijnpakket, en in de doos vind je alles wat je nodig hebt om het systeem op te hangen. Alle beugels, het rolsysteem, schroeven en pluggen worden meegeleverd, en zelfs gereedschap voor het vastdraaien van schroeven en het op maat snijden van het rolgordijn zelf ontbreekt niet. Verder krijg je er een bedieningspaneeltje bij, bestaande uit een omhoog- en omlaagknopm, en een kabeltje van zo'n twee meter dat kan worden aangesloten op de daarvoor gemaakte aansluiting op het frame. De Roller Shade wordt aangedreven door een interne batterij die volgens SwitchBot acht maanden lang werkt zonder tussentijds opladen. Via de usb-c-poort kan het systeem indien nodig bijtanken.

Goed opmeten

Voordat je aan de slag gaat met de Roller Shade, of eigenlijk: voordat je er eentje gaat kopen, moet je eerst even goed controleren of je de juiste afmetingen in je winkelwagentje hebt. De SwitchBot Roller Shade is beschikbaar in vier breedteversies en in twee basiskleuren: gebroken wit en grijs. Voor de breedte kun je kiezen uit small, medium, large en extra large, waarbij je opeenvolgend kunt kiezen voor breedtes van 58 t/m 80 cm, 80 tot 110 cm, 110 tot 140 cm en 140 tot 185 cm.

Wij hebben voor de XL-versie gekozen, omdat het kozijn waarop de SwitchBot wordt getest een breedte van 171 cm heeft. Geen enkele SwitchBot Roller Shade zal direct passen op het raamkozijn waar je hem wilt gebruiken, waardoor je waarschijnlijk altijd een stuk gordijnstof zult moeten verwijderen. Verderop lees je hoe dat werkt.

Belangrijk is om vooraf goed te bedenken hoe je de SwitchBot Roller Shade(s) wilt inzetten. De gordijnen zijn van polyester en verduisteren volledig. Dat kan donkerder zijn dan je gewend bent, maar in een slaapkamer is het juist vaak ideaal. Houd er wel rekening mee dat de kosten snel oplopen als je meerdere kozijnen naast elkaar hebt, omdat je voor elk raam een afzonderlijke Roller Shade nodig hebt.

Daarnaast bedekken de gordijnen nooit de volledige breedte van het kozijn. Aan beide zijden van de rol blijft een paar centimeter open, omdat de roller niet strak tegen het ophangframe aansluit. Afhankelijk van de montage kunnen hierdoor kieren ontstaan, waardoor er toch licht binnenvalt, vooral aan de kant van de motor. Plaats je meerdere Roller Shades naast elkaar voor één breed raam, dan blijven er altijd kleine openingen zichtbaar tussen de afzonderlijke gordijnen.

Op maat maken

Omdat de Roller Shade direct uit de doos waarschijnlijk niet meteen past, moet het systeem op maat worden gemaakt. Hoe dat werkt? Het ophangsysteem bestaat uit een verschuifbare aluminium balk waartussen het rolgordijn hangt. Aan een van de zijdes bevindt zich de motor, die via een stang in de aluminium rol van het gordijn is geschoven. De gordijnrol kan door de andere zijkant los te maken van de motorstang worden afgeschoven en eventueel worden vervangen door je eigen rolgordijn. In dit artikel houden we het bij de uitleg van het meegeleverde gordijn.

Om het meegeleverde SwitchBot-gordijn op maat te maken, is een vrij ingenieus systeem bedacht: aan de niet-gemotoriseerde kant kun je een apart blokje met een snijmes monteren, waar het rolgordijn met buis en al doorheen moet worden gehaald. Op die plek wordt het rolgordijn namelijk op maat gesneden.

In de SwitchBot-app geef je aan dat je een snij-sessie wilt starten. De motor van het rolgordijn begint nu langzaam te draaien. Tijdens het draaien moet je met de meegeleverde schroevendraaier het messysteem aandraaien, zodat het mes steeds dieper door de gordijnstof snijdt. Dat aandraaien doe je net zo lang tot het mes volledig door de stof heen is en bij de buis zelf is beland.

Het laatste deel van de buis waarop het gordijn is gerold, bestaat uit plastic. Als de snij-sessie correct is uitgevoerd en het mes met de schroevendraaier strak genoeg is aangedraaid, kan zelfs het plastic worden doorgesneden, of er in elk geval voor zorgen dat het makkelijker kan worden afgebroken.

Volledig uitrollen

Wanneer het overtollige stuk stof is losgesneden van de rest van het rolgordijn, blijft dat stuk aan het eind natuurlijk nog wel vastzitten aan de oprolbuis. Om dat stuk los te kunnen krijgen, moet de hele gordijnrol worden afgerold. Met een totale lengte van maar liefst 2,20 meter is dat nogal wat. Dat afrollen kan door middel van de app, maar kan ook handmatig door de oprolbuis eerst van de motorstang af te halen. Nadat het gordijn tot het eind is afgerold, kan het overtollige deel van de oprolbuis worden losgeknipt. Daarna breek je (zoals hierboven besproken) het overtollige plastic deel van de oprolbuis buis af, maar beter kun je proberen om dat stuk met een goed stanleymes af te snijden (het plastic is niet heel dik).

Het complete plastic deel van de oprolbuis moet er nu afgehaald worden, zodat de rest van het gordijn fatsoenlijk aan de buis kan worden bevestigd. De oprolbuis heeft nog een binnenste buis die je weer door het plastic deel moet schuiven. Vervolgens schuif je het dikke gedeelte van het gordijn door de sleuf van de plastic buis en schroef je alles vast.

Het opnieuw oprollen van het rolgordijn dient zorgvuldig te gebeuren, waarbij de linker- en de rechterkant gelijkmatig moeten worden opgerold. Gaat dat niet helemaal netjes, dan bestaat de kans dat het gordijn na het oprollen niet helemaal recht en strak om de oprolbuis zit. In ons geval moesten we het een paar keer opnieuw doen om alles strak te krijgen. Als het gordijn scheef op de rol zit, kan deze vast komen te zitten tijdens het automatisch omhoog rollen.

Ophangen

Het ophangsysteem van de Roller Shade is anders dan het gemiddelde rolgordijn. Die worden doorgaans links en rechts van de oprolbuis op het kozijn geschroefd. Bij de Roller Shade zit het bevestigingssysteem boven de aluminium balk en moet het systeem daar schuin in worden geklikt. Op zich is dat een prima manier, maar het vergt wel wat handigheid en je moet ietsje boven je macht werken omdat het hele systeem relatief zwaar is. De klus kun je dan ook beter met z'n tweeën doen.

Ook zijn de beugels waarin het aluminium frame wordt opgehangen niet heel stevig, waardoor alles een beetje naar beneden zakt op het moment dat het systeem wordt vastgeklikt. Ook belangrijk om te weten: past het frame precies in een raamnis, dan moet je het systeem compleet met het rolgordijn erin ophangen. Het rolgordijn er achteraf in plaatsen is dan niet mogelijk, omdat het systeem alleen vanaf één kant kan worden losgemaakt en het rolgordijn over de aandrijfstang van de motor geplaatst moet worden.

©MG | ID.nl

Kalibratie

Nadat de Roller Shade is opgehangen, is het tijd voor de kalibratie. Dat is nodig voor het systeem om te kunnen bepalen wanneer het rolgordijn volledig is opgerold en wanneer hij helemaal is uitgerold. Het rolgordijn is namelijk geschikt voor ramen tot zo'n 2 meter hoog, en dan moet op een bepaald moment worden ingesteld tot hoe ver het gordijn moet uitrollen totdat het venster compleet door het gordijn is bedekt. Het systeem kan niet uit zichzelf zien of het zich helemaal heeft opgerold; ook dat moet worden gekalibreerd.

Je start de kalibratie met behulp van de app, waarbij eerst moet worden bepaald wanneer het systeem volledig is opgerold. Aan de onderkant van het gordijn is een (eerder gemonteerde) aluminium stang geplaatst, die fungeert als tegengewicht om het gordijn op zijn plek te houden. Die stang dient tevens als buffer om te voorkomen dat het gordijn na het compleet oprollen blijft doordraaien. Tijdens het kalibratieproces kun je zelf niet aangeven wanneer tijdens het oprollen het einde is bereikt; dat stopt vanzelf zodra de aluminium stang het ophangframe bereikt. De app vraagt de gebruiker vervolgens of het systeem is vastgelopen of dat het einde is bereikt.

Het oprollen stopt hierdoor echter wel vrij abrupt en lijkt hiermee het ophangsysteem te beschadigen, omdat de aluminium balk relatief bruusk tegen het ophangframe wordt getrokken. Deze manier van kalibreren voelt al met al wat primitief aan, maar het werkt wel. De volgende stap is het bepalen van de afrollengte. Hierbij bepaalt de gebruiker wanneer het einde is bereikt en het raam naar wens is bedekt. Je drukt dan simpelweg op de stopknop en accepteert de stand van het gordijn. Na de kalibratie kun je de Roller Shade volledig gebruiken.

Schema's en timers

De SwitchBot-app voor de kalibratie en de bediening gebruik je ook als je andere apparaten van dit merk in huis hebt. De app is niet specifiek gericht op het rolgordijnsysteem, maar kan ook worden gebruikt voor het uitlezen van de verschillende temperatuur- en vochtmeters van SwitchBot, het bedienen van de andere gordijnsystemen zoals de SwitchBot Curtain 1 en Curtain 3 en andere slimme apparaten.

Handig is dat je verschillende apparaten en meters van SwitchBot aan elkaar kunt koppelen. Zo kun je er bijvoorbeeld bij het bereiken van een ingestelde temperatuur voor zorgen dat de Roller Shade automatisch wordt gesloten of geopend. Dat kan ook bij een bepaalde lichtintensiteit: als je een (apart te verkrijgen) zonnepaneel aan de usb-c-poort op de Roller Shade aansluit, kun je aangeven bij welke intensiteit het gordijn moet sluiten of openen. Met het aansluiten van zo'n zonnepaneel wordt de Roller Shade trouwens ook automatisch opgeladen.

Conclusie

De SwitchBot Roller Shade is een mooie manier om je huis te automatiseren en kan een prima toevoeging zijn als je al delen van je huis hebt geautomatiseerd. In combinatie met bijvoorbeeld een slimme thermostaat, verlichting en koel- of verwarmingsapparaten kun je bij warm weer je huis koel houden, of 's winters juist warmer krijgen. Dankzij het SwitchBot-ecosysteem is het handig dat je het rolgordijnsysteem kunt meenemen in alle routines voor huisautomatiseringen.

De Roller Shade is 100 procent verduisterend. Dat kan prettig zijn, maar dat werkt alleen goed als je het rolgordijnsysteem ook echt goed passend krijgt. Helaas lukt dat niet altijd, omdat het rolgordijn zelf niet de volledige breedte van het montagesysteem heeft. Daarnaast luistert de installatie vrij nauw, dus alles goed van tevoren opmeten is essentieel.