Of het nou gaat om de tien jaar oude computer van je vader of je eigen op maat gebouwde gaming pc, het oplossen van computerproblemen hoort bij het dagelijks leven. Voordat je geld neertelt voor een bezoekje van tech support, kun je proberen om het zelf op te lossen. Hier tien manieren hoe!

Probeer dit eerst

Ik weet dat dit heel logisch klinkt, maar voordat je iets doet, start je computer eens opnieuw op. Matthew Petrie, van Falcon Northwest's technische ondersteuning, zegt dat de meeste klanten met deze eenvoudige stap hun probleem oplossen. "Deze oude stelregel kan wonderen doen," zegt Petrie.

Zorg meteen ook dat je besturingssysteem helemaal up-to-date is door Windows Update te draaien. Het verwaarlozen van updates kan betekenen dat je belangrijke bug en prestatie fixes misloopt.

©PXimport

Als je problemen met een randapparaat hebt, zet het apparaat dan aan en uit. Werkt dat niet, probeer het dan opnieuw aan te sluiten. Als laatste redmiddel kun je de nieuwste drivers downloaden en het apparaat helemaal opnieuw installeren.

Mijn computer is te traag

Controleer eerst of je computer daadwerkelijk de oorzaak van het probleem is. Het kan zijn dat video's die eindeloos lijken te bufferen en websites die traag laden niets met je computer te maken hebben. Geek Squad-agent Derek Meister zegt dat veel mensen een traag systeem denken te hebben "terwijl het eigenlijk aan hun breedbandverbinding ligt". Verderop bespreken we hoe je een snelheidstest kunt uitvoeren met Speedtest.net om een trage connectie te identificeren.

Als je pc wel het probleem is, kijk dan of je genoeg ruimte vrij hebt op de harde schijf waarop je besturingssysteem staat. Windows heeft ruimte nodig om bestanden aan te maken terwijl je systeem draait. Als je harde schijf vol is, verminderen de prestaties.

©PXimport

Microsoft's System Configuration tool is handig om traagheid aan te pakken. Veel applicaties gaan vanzelf draaien wanneer je computer wordt opgestart, waardoor het opstarten langer kan duren - vooral op oudere, tragere pc's. Maak er een gewoonte van om onnodige opstart items te verwijderen. Open de tool door op Windows-R te drukken, msconfig in te typen, en op Enter te drukken.

Kijk in de kolommen Startup Item en Manufacturer om erachter te komen wat je veilig uit kunt schakelen. Ga niet prutsen met de diensten en programma's die Microsoft Corporation als fabrikant hebben staan. Items zoals AdobeAAMUpdater, Google Update, Pando Media Booster, Spotify en Steam Client Bootstrapper kun je veilig uitzetten. Maar wees voorzichtig, als je niet zeker weet wat een programma of dienst doet, blijf er dan maar van af.

©PXimport

Zodra je klaar bent met aanpassen klik je op OK en start je de pc opnieuw op. Het systeem zou sneller moeten opstarten en zal merkbaar sneller aanvoelen.

Downloads duren eindeloos

Speedtest.net is je beste vriend als je verbindingsproblemen hebt. Voer een snelheidstest uit om te zien wat je upload- en downloadsnelheden zijn - idealiter moeten ze minimaal 50 procent van de snelheden waarmee je internetprovider adverteert zijn, met een ping van minder dan 100 milliseconden.

Als de snelheden in orde lijken, zorg dan dat je niet ongemerkt iets aan het uploaden of downloaden bent. Veel programma's die torrents downloaden draaien op de achtergrond en worden geminimaliseerd in de systeembalk in plaats van de taakbalk.

©PXimport

Controleer je netwerk hardware. Er zijn niet veel updates voor netwerkkaarten, maar als de fabrikant van je kaart een nieuwe driver heeft, download deze dan. Het resetten van je router en modem kan ook helpen bij problemen met je connectie. De meeste routers en modems hebben een resetknop, maar als je de stroomkabel er een paar seconden uittrekt werkt dat ook. Maar haal de stroom er niet veel langer af, want dan kan het zijn dat de hardware automatisch terug naar de fabrieksinstellingen wordt overgeschakeld.

Nog steeds problemen? Bel je ISP, die je kan vertellen of het probleem bij jou ligt. Als laatste redmiddel kan je ISP de master-aansluiting naar jouw huis resetten.

Mijn pc start steeds opnieuw op

Hardwareproblemen zijn lastig te diagnosticeren en op te lossen. Controleer eerst of je niet gewoon een enorme lading Windows-updates binnen aan het halen bent, waardoor je computer tijdens de installatie automatisch opnieuw kan worden opgestart. Update daarna al je kritieke systeemdrivers. De drivers voor je grafische kaart, moederbord en netwerkkaart zijn allemaal cruciaal.

"Soms ligt het aan een virus, adware, oververhitting, of is het op te lossen door iets eenvoudigs zoals het updaten van je videokaart," zegt Meister.

Maakt je computer rare geluiden? Als je geluk hebt hoef je het apparaat alleen maar goed schoon te maken. Moderne computers sluiten het systeem af wanneer ze oververhit raken, wat de oorzaak kan zijn van het regelmatig opnieuw opstarten wanneer je intensieve programma's gebruikt of spelletjes speelt.

Er verschijnen advertenties op mijn bureaublad

Als er nog steeds pop-up advertenties op je bureaublad verschijnen wanneer je je webbrowser niet gebruikt, heb je waarschijnlijk adware geïnstalleerd - een programma dat ongewenste advertenties laat zien. Hoewel er welwillende adware bestaat is het meestal niet pluis, en niet eenvoudig te verwijderen. "Er zijn veel tools die beloven om alles op te schonen, zoals PC Speed-up, PC Speed Pro, PC Speedifier," zegt Meister. "Maar veel van die programma's kunnen weinig doen. Sommige programma's werken, andere zijn frauduleus."

©PXimport

Het draaien van een volledige scan met betrouwbare antivirussoftware is je eerste stap. Als dat programma de adware niet vindt of verwijdert, probeer dan eens Malwarebytes Anti-Malware Free, een geweldige tool om allerlei soorten malware mee te verwijderen. Zorg alleen wel dat je je standaard antivirussoftware uitschakelt voordat je het programma draait.

"Als er meerdere antivirusprogramma's tegelijk aan het werk zijn krijg je vaak problemen," zegt Petrie. "Je wilt slechts één real-time antivirus scanner geïnstalleerd hebben, maar het kan geen kwaad om een extra on-demand virus of malware scanner te draaien."

Online zoeken naar de naam van het geadverteerde product kan soms ook oplossingen opleveren van andere slachtoffers. Als niets helpt, dan is er nog altijd de meest drastische oplossing: een volledige herinstallatie van het systeem. Het duurt misschien lang, maar het is de enige zekere manier om adware of spyware te verwijderen. Zorg wel dat je een back-up van al je persoonlijke bestanden hebt.

Google ziet er raar uit

Browser hijackers zijn een bijzonder vervelende soort malware. Dergelijke programma's nemen je webbrowser over en kunnen stiekem je Google zoekopdrachten naar valse pagina's omleiden die bedoeld zijn om je persoonlijke gegevens te stelen of je systeem verder te infecteren.

De beste beveiliging hiertegen is een real-time antivirusprogramma. Is je browser al gehijackt? Deinstalleer dan de browser en gebruik je antivirusprogramma samen met Malwarebytes om de indringer te verwijderen.

Mijn wifi-verbinding wordt constant verbroken

Gebrekkige draadloze verbindingen kunnen een heel gedoe zijn. Is het je computer? Je router? Je ISP? Probeer eerst een aantal dingen voordat je je provider opbelt.

©PXimport

Controleer of je computer zich binnen het bereik van je draadloze router bevindt. Een zwak signaal betekent een zwakke verbinding. Zorg vervolgens dat de draadloze kaart de nieuwste drivers heeft. Windows kan het probleem voor je proberen te vinden: Klik op het wifi-icoon in de taakbalk en selecteer Troubleshoot problems.

Ik krijg steeds 'There is a problem with this website's security certificate' te zien

Soms hebben de grootste problemen de eenvoudigste oplossingen. Volgens supporttechnici heeft het overgrote deel van de problemen te maken met een incorrecte systeemklok.

©PXimport

De beveiligingscertificaten van websites synchroniseren met de klok van je computer. Vooral oude computers lopen het risico op een lege CMOS-batterij - de horlogebatterij in je computer die ervoor zorgt dat de systeemklok blijft tikken. Klik op de klok in de systeembalk en selecteer Change date and time settings om fouten te herstellen.

Mijn printer wil niet printen

Laten we ervan uitgaan dat de drivers van je printer up-to-date zijn, en dat hij voldoende papier en inkt heeft. Probeer de printer opnieuw aan te zetten. Haal de stekker eruit en plug hem opnieuw in. Controleer de wachtrij van de printer door op het printer-icoon in de systeembalk te dubbelklikken. De wachtrij geeft de status van elke taak weer, plus de algemene status van je printer.

©PXimport

Zorg dat 'Use Printer Offline' niet is aangevinkt. Soms kan Windows de printer inschakelen om offline te werken als je probeert te printen wanneer de printer is uitgeschakeld, waardoor taken die later verstuurd worden tegengehouden worden.

Ik kan geen e-mailbijlagen openen

Als je ooit een bijlage bent tegengekomen die je niet kon openen, dan kwam dat waarschijnlijk doordat je de software die nodig is om het bestand te bekijken niet had.

©PXimport

Het meest voorkomende probleem is het .pdf-bestand, waarvoor je een gratis pdf-lezer kunt downloaden. Als je een probleem met een ander bestandsformaat hebt, zoek dan eens online naar de extensie van de bijlage (de drie letters achter de punt in de bestandsnaam) om erachter te komen wat voor programma je nodig hebt om het te openen. Als het bestand geen extensie heeft (dat kan als de naam ervan gewijzigd is) helpt het meestal als je de extensie terug plaatst.

Mijn favoriete programma werkt niet op mijn nieuwe pc

Voordat je de technische ondersteuning opbelt, controleer of de software die je probeert te draaien compatibel is met je besturingssysteem. Oudere software functioneert soms niet onder Windows 8, en een applicatie die voor Mac OS X ontwikkeld is zal zeker niet op je Windows PC draaien. Een 32-bit programma draait misschien op je 64-bit besturingssysteem, maar omgekeerd werkt het niet.

©PXimport

Als een online spel niet goed werkt heb je misschien de vereiste plug-ins niet - meestal zijn Java en Flash de boosdoeners. De meeste browsers zullen je waarschuwen als je deze programma's nodig hebt.

Wanneer moet je opgeven?

Petrie van Falcon Northwest raadt aan om de technische ondersteuning te bellen voor "alle problemen die je zelf niet echt durft op te lossen". In geval van twijfel is het beter om de garantie niet ongeldig te maken of je systeem mogelijk te beschadigen. "Het is van belang dat je je bewust bent van je eigen vaardigheden en beperkingen," zegt Petrie, want "het is vaak gemakkelijk om het probleem te verergeren". Als je denkt dat het probleem te ingewikkeld is, bel dan een vriend die er meer van afweet, of hak de knoop door en roep de hulp van een professionele technische ondersteuningsdienst in.

Dit is een vrij vertaald artikel van onze zustersite PCWorld.com, geschreven door Ben Kim (@benjkim). De mening van de auteur komt niet per definitie overeen met die van ComputerTotaal.nl.

De Philips Hue Bridge Pro volgt de tien jaar oude Bridge op en doet dat met verve. Het apparaat biedt nieuwe functies en is toekomstbestendig, wat hem boeiend maakt voor bestaande én nieuwe Philips Hue-gebruikers. In deze review leggen we je uit waarom.

Als je thuis slimme verlichting van Philips Hue hebt, is de kans groot dat je gebruikmaakt van de witte Hue Bridge. Dit kleine kastje verbindt met je lampen en bijbehorende accessoires en stelt je in staat om de verlichting ook te bedienen als het internet even is uitgevallen. Na een decennium is er nu een Bridge Pro, goed te herkennen aan zijn zwarte ontwerp. De Bridge Pro kost 90 euro, waar de reguliere Bridge (versie 2.1) circa 50 euro kost. Ja, dat is een relatief forse meerprijs, maar als je het systeem tien jaar wilt gebruiken juist weer een kleine extra investering.

©Rens Blom

Veel meer lampen

De Bridge Pro biedt belangrijke voordelen ten opzichte van de normale Bridge, zowel voor bestaande als nieuwe gebruikers. Zo kun je hem nog steeds via ethernet gebruiken, maar is dat niet verplicht. Er is namelijk ook - nieuw - wifi-ondersteuning. De voeding is bovendien geen specifieke stroomkabel meer, maar een usb-c-kabel. Die kun je eenvoudiger vervangen.

©Rens Blom

De belangrijkste vernieuwing? Een compleet nieuwe processor, meer werkgeheugen en meer opslagcapaciteit, waardoor de Hue Bridge Pro veel krachtiger is dan zijn voorganger. Dat is geen mooie marketingpraat, maar goed zichtbaar aan het totaal aantal gadgets dat de bridge kan aansturen. Bij de reguliere Bridge zijn dat 50 lampen en 12 accessoires (zoals draadloze afstandsbedieningen), waar de Bridge Pro 150 lampen en 50 accessoires ondersteunt. Heb je een huis (en misschien ook tuin) vol Hue-producten, dan loop je bij de normale Bridge waarschijnlijk (snel) tegen de limieten aan. Bij de Bridge Pro moet je daar echt je best voor doen.

Je kunt met de Bridge Pro ook veel meer scènes (500) opslaan in de Hue-app dan met de normale Bridge (200), wat voor sommigen handig zal zijn. De Bridge Pro biedt ook nieuwe optionele foefjes, zoals je lampen inzetten als bewegingssensoren om je te attenderen bij beweging in bepaalde kamers. Ook is de Bridge Pro standaard geschikt voor Matter, het nieuwe smarthomeprotocol waar veel merken ondersteuning voor bieden.

©Rens Blom

Overzetten is zo gebeurd

Van oude technologie naar nieuwe technologie overstappen kan soms frustrerend zijn, maar dat geldt zeker niet wanneer je de Bridge verruilt voor de Bridge Pro. De stappen in de Philips Hue-app zijn duidelijk en wij waren binnen tien minuten klaar, waarna de app op de achtergrond veertig minuten nodig had voor de echte migratie.

Al onze instellingen zijn behouden, de accessoires en lampen zijn overgezet en de reguliere Bridge mag na tien jaar met pensioen. Begin je pas met Philips Hue, dan stel je de Bridge Pro vanzelfsprekend in als je eerste bridge. Ook dat is een fluitje van een cent.

©Rens Blom

Conclusie: Philips Hue Bridge Pro kopen?

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

Een computer laat het vaak afweten op het slechtste moment. Of het nu gaat om een zwart scherm, geen internetverbinding of verdwenen bestanden: wie goed voorbereid is, bespaart tijd en ergernis. In dit artikel lees je welke hardware- en softwaretools je het best vooraf klaarzet, voor jezelf of om anderen te helpen – desnoods vanaf afstand.

Tip 1 - Gerichte aanpak

Een computer en zeker een (thuis)netwerk vormen een complex geheel van componenten, waardoor het lastig kan zijn om snel de juiste oorzaak van een probleem te achterhalen en het op te lossen. Het kan aan hardware liggen (zoals een defecte adapter of slechte kabel), maar ook aan software (zoals een configuratiefout, malware of een incompatibel stuurprogramma). Het is dus verstandig om op zowat alles voorbereid te zijn. Dit vraagt niet alleen kennis en ervaring, maar ook een doordachte aanpak.

Begin met een gerichte observatie van fout­meldingen of gedrag, en voer dan systematisch tests uit. Start bij de eenvoudigste oorzaken, zoals herstarten of bekabeling. Sluit stapsgewijs andere mogelijke oorzaken uit. Noteer wat je test en welk resultaat je krijgt. Bij netwerkproblemen werk je het best van buiten naar binnen: controleer eerst randapparatuur en verbindingen, daarna besturingssysteeminstellingen, en tot slot software of hardware.

Daarvoor heb je natuurlijk ook het juiste ­materiaal nodig, en dat is nu net onze focus. We bekijken eerst welke hardwaretools nuttig zijn, zowel vrij eenvoudige gereedschappen als meer geavanceerde tools. Je kiest uiteraard zelf hoe ver je hierin wilt gaan. Daarna bespreken we handige softwaretools voor diagnose, herstel en reparatie, gebundeld op een multibootstick. Tot slot bekijken we nog enkele opties voor hulp op afstand.

©Angela - stock.adobe.com

Tip 2 - Basisgereedschap

We starten met het basisgereedschap. Kleine dingen die je weleens over het hoofd kunt zien, maar die soms goed van pas komen! We denken bijvoorbeeld aan plakband of ducttape (bijvoorbeeld voor het (tijdelijke) herstel van een gescheurde kabel) en labeltape of markeerstickers om bepaalde (te verplaatsen) onderdelen duidelijk te identificeren. Enkele fijne permanente kleurmarkers kunnen hiervoor ook nuttig zijn. Zorg ook dat je een pincet of fijn tangetje bij de hand hebt, evenals een usb-lampje of een mini-zaklamp (eventueel gebruik je de led van je smartphone). Schroevendraaiers mogen uiteraard evenmin ontbreken: zowel kruiskopschroevendraaiers (Phillips PH0, PH1, PH2), als sleufschroevendraaiers, als torx-modellen (vooral T5 tot T10). Eventueel stop je er ook een paar drie- en zeskantige schroevendraaiers bij, evenals pentalobe-modellen (zoals voor Apple-laptops). Het is wel zo makkelijk als je schroevendraaiers magnetisch zijn om kleine schroefjes (in de systeemkast) niet te verliezen. Let wel op dat je hiermee geen elektronische onderdelen aanraakt. Een handige allround-oplossing is een precisie-schroevendraaierset met magnetische houder en verwisselbare bits.

Voor het schoonhouden van je apparatuur heb je ook altijd een spuitbus met perslucht in de buurt, evenals een luchtblazer (rubberen balgpompje), enkele watten- of schuimstaafjes en een paar micro­vezeldoekjes. Voor het reinigen van contactpunten, sockets, toetsenborden en behuizingen is een goed afsluitbare fles isopropyl-alcohol handig (liefst minimaal 99,9 procent). Zorg ook voor een anti­statische polsband of mat om elektrostatische schade te voorkomen. Denk verder ook aan een usb-stick, usb-hub (met eigen voeding) en een paar netwerk-patchkabels (bij voorkeur CAT 6). Bij elkaar kost dit hele setje basisgereedschap zo’n 160 euro.

©Nikolay - stock.adobe.com

Tip 3 - Extra gereedschap

Kant-en-klare netwerkkabels hebben onze voorkeur, maar soms is een zelfgemaakte kabel op maat handiger. Daarvoor heb je een krimptang nodig en wat handigheid om de connector goed te plaatsen. Op YouTube vind je genoeg instructievideo’s; na enige oefening lukt dat vlot. Zorg ook voor een RJ45-netwerktester. Er bestaan complete netwerksets met krimptang, stripper en tester.

Stop een paar lithium-knoopcellen (CR2032) in je kit, want het CMOS-geheugen van veel computers krijgt stroom van zo’n batterij en die dien je na enkele jaren te vervangen. Een batterijtester die ook geschikt is voor knoopcellen, is ook altijd handig (circa 10 euro). Voor het uitlezen van SD-kaarten gebruik je het liefst een externe SD-kaartlezer. Om problemen met draadloze muizen of toetsenborden te vermijden, zijn een usb-muis en -toetsenbord ­nuttig (samen vanaf zo’n 20 euro).

Ook enkele typische adapters zijn onmisbaar. Denk aan een usb-naar-wifi-adapter, usb-naar-ethernet-adapter (voor als de interne netwerkpoort niet werkt), usb-naar-SATA-adapter (om een interne schijf via usb op je eigen pc aan te sluiten), en een usb-c-multi-adapter. De geschatte totaalprijs van de spullen uit deze tip is zo’n 190 euro.

©kvladimirv - stock.adobe.com

Tip 4 - Voor de echte techneut

Ben je intussen de vaste computerreparateur geworden voor buren, kennissen en familie, dan is het misschien tijd om je reparatiekit verder te professionaliseren. Een psu-tester en een multimeter horen daar zeker bij. Met een psu-tester controleer je eenvoudig een pc-voeding (Power Supply Unit): sluit de ATX-stekker (van de desktop) en eventueel andere connectors (als cpu of PCIe) aan, waarna je per lijn de spanning uitleest (zoals 3,3V, 5V, 12V en andere). Een multimeter is veelzijdiger: je meet er spanning, stroom en weerstand mee (categorie 2 is geschikt tot 230V). Zo’n apparaat vergt wel enige ervaring, maar YouTube-video’s helpen je vast op weg.

Een (snelle) externe usb-ssd van bijvoorbeeld 2 TB komt ook van pas, bijvoorbeeld voor systeemback-ups. Bij schermproblemen is een klein reservescherm met voldoende resolutie (én HDMI en usb-c-aansluitingen) handig. Zorg eveneens voor een tubetje thermische pasta, voor als je cpu-koelers moet (ver)plaatsen of bij oververhittingsproblemen.

Eventueel kun je een diagnostische POST-kaart (Power-On Self Test) toevoegen, die je via PCIe (x1) op een (desktop)computer aansluit. Bij het opstarten voert het UEFI/BIOS een POST-routine uit, waarbij het systeem per stap een hex-code via de systeembus doorstuurt. Zo’n kaart vangt deze codes op en toont ze op een leddisplay. De betekenis lees je af in een POST-tabel (online of in de onderhoudshandleiding), zodat je gericht kunt testen. Eenvoudige modellen vind je al vanaf zo’n 10 euro. De geschatte totaalprijs van deze spullen is zo’n 280 euro.

©Mr.Norasit Kaewsai

Tip 5 - Programma's verzamelen

Je EHBO-kit is inmiddels goed gevuld met tools voor hardwareproblemen. Maar wat als de oorzaak bij software ligt? Zulke fouten los je doorgaans software­matig op, dus verzamel je het best vooraf alvast de meest geschikte programma’s voor diagnose en herstel. Deze tools kunnen sterk variëren, want ook de oorzaken van problemen verschillen. Denk aan corrupte drivers of systeembestanden, foutgelopen updates, conflicterende software, malware, ­verkeerde configuraties en beschadigde opstartitems. Je hebt dus tools nodig die malware kunnen opsporen en verwijderen, bootstructuren (tot op sectorniveau) kunnen controleren en herstellen, schijven kunnen herpartitioneren, data kunnen redden van nukkige systemen, wachtwoorden kunnen achterhalen of wissen en meer.

Daarnaast moet je de juiste manier vinden om de software te starten. Soms lukt dat via een koppeling van de interne schijf van het defecte systeem aan je eigen computer. In de praktijk werkt het meestal handiger als je de EHBO-software rechtstreeks op het probleemtoestel kunt draaien. Als een ­normale start niet lukt, zelfs niet in de veilige modus (Windows), biedt een bootstick uitkomst. Dit is een opstartbare usb-stick met een eigen besturingssysteem, zoals Windows of Linux. Idealiter kies je voor een multibootstick, met meerdere systemen of tools, zodat je vlot de meest geschikte diagnose- of herstelomgeving kunt selecteren. We behandelen in dit artikel twee uitstekende, gratis oplossingen.

Tip 6 - YUMI-stick maken

YUMI (Your Universal Multiboot Installer) is een tool waarmee je zo’n multibootstick kunt maken. Deze tool is handig omdat je uit tal van besturingssystemen kunt kiezen, zonder die zelf te hoeven zoeken. Surf naar www.kwikr.nl/yumi, scrol tot bij YUMI exFAT Download en klik op Download YUMI. Dubbelklik op het gedownloade exe-bestand om de portable tool te starten. Klik op I Agree en plaats een (lege) usb-stick in je pc, bij voorkeur 3.x en met voldoende ruimte voor alle gewenste distributies. Klik indien nodig op Redetect Disks als het station niet zichtbaar is bij Step 1: You Chose. Selecteer de juiste stick en klik op Prepare this Device, zodat de stick correct geformatteerd wordt. Bevestig met Ja als je zeker weet dat de stick geen belangrijke gegevens bevat. Na afloop verschijnt een exFAT-partitie in Verkenner met de naam YUMI. Voor wie technisch geïnteresseerd is: via Schijfbeheer zie je ook een kleine FAT-partitie (VTOYEFI). Dit is de EFI-systeempartitie, maar daar hoef je je verder niet om te bekommeren.

Bij Step 2: Select a Distribution […] kies je vervolgens de gewenste distributie. Er zijn er meer dan 100, vooral Linux-distributies, maar ook systemen als back-uptools, partitiebeheerders, wachtwoordkrakers, geheugentesters, penetratietesters en allround-troubleshooters zoals Ultimate Boot cd, SystemRescue (Linux) en Hiren’s BootCD PE (Windows). Op enkele hiervan komen we straks nog even terug.

Tip 7 - YUMI-distributies

Selecteer de eerste gewenste distributie. De verwijzing naar het bijbehorende schijfkopiebestand kleurt oranje als YUMI dit in de YUMI-map detecteert, althans wanneer je het daar zelf al had geplaatst. Kleurt dit rood, dan kun je via Browse naar de juiste downloadmap navigeren. Staat het bestand nog niet op je schijf, klik dan op Download link om het te downloaden. Of klik op Visit the […] site om het zelf binnen te halen van de site van de producent. Bij sommige distributies, zoals Ubuntu, verschijnt een extra optie (Step 4) waarmee je optioneel opslagruimte reserveert voor persistente wijzigingen. Zodra de juiste distributie is geladen bij Step 3, klik je op Create en bevestig je met Ja. De voortgang volg je in het logvenster. Na afloop klik je op Next en op Ja om extra distributies toe te voegen aan het YUMI-bootmenu, op dezelfde manier als daarnet. Dat kan ook later nog, zolang je YUMI opnieuw start zonder de stick opnieuw te formatteren.

Wil je een toegevoegde distributie verwijderen, plaats dan een vinkje bij View or Remove Installed Distros, selecteer het ongewenste systeem en klik op Remove.

Tip 8 - Ventoy

Lukt het om een of andere reden niet met YUMI of wil je liever een andere tool gebruiken, dan is Ventoy een prima alternatief. Download de recentste versie van het portable programma via www.kwikr.nl/ventoy. Pak het zip-bestand uit en start de tool. In het Language-menu kies je eventueel voor Dutch (Nederlands).

Plug een geschikte (lege) usb-stick in en dubbelklik op het bestand Ventoy2Disk.exe. Klik op de ronde pijlknop zodat Ventoy de stick correct herkent. Open nu eerst even het menu Opties. Bij Partitietabel staat standaard MBR geselecteerd. In de meeste gevallen is dat de beste optie, tenzij je zeker weet dat je de stick enkel op moderne UEFI-systemen gebruikt; in dat geval kun je GPT selecteren. Laat ook de optie voor Secure Boot aangevinkt, behalve als je weet dat je de stick enkel op oudere systemen zonder secure boot gebruikt of bereid bent secure boot tijdelijk uit te schakelen (zonder de UEFI-bootmodus te wijzigen). In dit menu vind je ook de optie Ventoy verwijderen: hiermee maak je de stick leeg en verwijder je de partities als je dit wenst.

Tip 9 - Distributies plaatsen

Er rest nu nog maar één stap. Klik op Installeren (Bijwerken is bedoeld voor een update naar een recentere Ventoy-versie) en bevestig dit tweemaal met Ja. Alle data op de stick worden gewist en, net als bij YUMI, verschijnen er twee partities: een grote VENTOY-datapartitie en een kleine VTOYEFI-systeempartitie. Het hele proces duurt slechts enkele seconden.

Daarna mag je Ventoy sluiten: je stick is nu klaar om de eerste distributies te ontvangen. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar eigenlijk is het heel eenvoudig. Je hoeft enkel het schijfkopiebestand (meestal een iso-bestand) van een distributie naar de VENTOY-partitie te kopiëren, desgewenst in aparte mappen (zoals \allround, \antivirus, \backup, \dataherstel, \partitiebeheer enzovoort). Dit kan gewoon via Verkenner. Dit geldt trouwens ook voor een YUMI-stick, aangezien die onderliggend gebruikmaakt van Ventoy-technologie. In het tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’ vermelden we enkele uitstekende tools, inclusief hun downloadlocaties.

Tip 10 - Bootstick opstarten

Het is nu de bedoeling dat je je multibootstick opstart op een (problematisch) systeem. Daarbij maakt het weinig uit of je een YUMI- of een Ventoy-stick gebruikt. Tijdens het opstarten druk je enkele keren op een sneltoets, zoals ESC, F8 of F12, om het opstartmenu te openen. Op oudere toestellen moet je mogelijk eerst het BIOS-setupmenu oproepen via een sneltoets en daar bij Boot order (priority) de usb-stick als eerste opstartmedium instellen.

Gaat het om een moderner UEFI-systeem, dan staat secure boot waarschijnlijk ingeschakeld, wat kan verhinderen dat je bootstick opstart. Voor een YUMI-stick moet je deze functie wellicht eerst tijdelijk uitschakelen om te kunnen opstarten. Een Ventoy-stick start meestal wél op als je eerder de optie Secure Boot had aangevinkt (zie tip 8). In dit geval moet je bij de allereerste opstart wel nog een korte procedure doorlopen, zoals beschreven op www.kwikr.nl/vensec. Je kunt eventueel ook hier eerst secure boot tijdelijk uitschakelen.

Het startmenu van je bootstick verschijnt nu. Laten we Ventoy als voorbeeld nemen. Je ziet hier alle toegevoegde distributies als menu-opties. Met F3 kun je ook overschakelen naar een mapweergave, waarbij je eerst een map opent (zoals \allround, \antivirus enzovoort) en daarna de gewenste distributie start. Zo start je vanaf één stick moeiteloos allerlei distributies en tools, en kun je meteen gericht troubleshooten.

Tip 11 - Extra tools

De kans is groot dat je met de applicaties uit de kadertekst ‘Onmisbare reddingstools’ al vrijwel alle nodige tools hebt. Toch kun je gaandeweg nog programma’s ontdekken die je graag aan je bootstick toevoegt. Dat werkt zowel op een YUMI- als op een Ventoy-stick heel eenvoudig.

Op www.portableapps.com/apps kun je alvast terecht voor meer dan 1100 apps, waaronder zo’n 160 uiteenlopende hulpprogramma’s. Download het .paf.exe-bestand van de gewenste tool en voer dit uit in een tijdelijke map op je eigen systeem. Kopieer daarna de uitgepakte bestanden naar een aparte submap op je bootstick, bijvoorbeeld in \tools\<naam\_app>.

Daarna open je binnen een opgestarte distributie (zoals de Windows Verkenner in Hiren’s BootCD PE: zie tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’) gewoon deze map en start je de portable exe-app van daaruit. Zo stem je je bootstick volledig af op je eigen voorkeuren en behoeften (zie ook tekstkader ‘AIO-pakketten’).

Tip 12 - Quick Assist

Tot nu toe gingen we ervan uit dat je als troubleshooter fysiek aanwezig bent om het probleem op te lossen. Maar er zal vast weleens iemand vanaf afstand je hulp inroepen. We veronderstellen dan wel dat die persoon zijn systeem nog kan opstarten, eventueel in de veilige modus, en zo een tool voor afstandsbeheer kan openen.

Eerst stellen we kort een app voor die standaard met Windows wordt meegeleverd: Quick Assist. Begin aan de helperszijde door de app te starten, klik op Iemand helpen en meld je aan met je Microsoft-account. Noteer de beveiligingscode en geeft die door aan de hulpvrager, bijvoorbeeld via telefoon of bericht. Deze persoon start daarna ook Quick Assist en vult de beveiligingscode in bij Beveiligingscode van assistent. Na een klik op Verzenden verschijnt een bevestigingsvraag: hij plaatst een vinkje en klikt op Toestaan. Zijn bureaublad zou nu zichtbaar moeten zijn in een schaalbaar venster op jouw systeem.

Om het systeem over te nemen klik je bovenaan op Besturing aanvragen. Na een bevestiging van de hulpvrager via Toestaan krijg je toegang tot zijn pc. Boven in het venster vind je knoppen als Laserpointer, Aantekening en Chat (voor communicatie via een apart venster). Als er meerdere schermen zijn aangesloten, kun je via Scherm selecteren het gewenste scherm kiezen. Je kunt de overname stopzetten met Stop best. of Besturing annuleren, en met Verlaten sluit je de sessie volledig af.

Tip 13 - AnyDesk

Quick Assist werkt uitsluitend op Windows, maar er bestaan ook tools als AnyDesk die meerdere platformen ondersteunen, waaronder Windows, macOS en mobiele systemen (www.anydesk.com; gratis voor persoonlijk gebruik). Hier gaan we uit van de Windows-versie.

Start de app op, zowel aan jouw kant als aan die van de hulpvrager. Vraag hem vervolgens via telefoon of bericht om de identificatiecode van zijn werkplek: dit is een 10-cijferige code bovenaan in het venster. Vul deze code in op je eigen app, bij Voer remote adres in. Druk op Enter en geef je firewall desgevraagd toestemming.

De hulpvrager klikt nu op de knop Accepteren met het schildicoon om een sessie met beheerrechten toe te staan. Even later verschijnt zijn bureaublad op jouw scherm en kun je zijn pc op afstand bedienen.

AnyDesk biedt meer opties dan Quick Assist. Zo is er een chatfunctie, een schermopnamefunctie, een whiteboard en een handige datatransferfunctie om snel bestanden tussen beide systemen te verplaatsen. Je kunt de schermweergave aanpassen en via de knop Acties bijvoorbeeld een screenshot maken of de toegangsrichting omkeren. Uiteraard kunnen ook hier beide partijen de verbinding op elk moment stopzetten.