Veel mensen vinden het upgraden van de computer behoorlijk eng. Je moet eerst weten wat je moet upgraden, wat je vervolgens moet aanschaffen en hoe je het nieuwe onderdeel moet installeren en gebruiken. Met een paar handige tips is het echter al mogelijk om veel onderdelen in je pc te upgraden, zonder dat dat al te veel moeite kost.

Tip 01: Welk onderdeel?

Voordat we bespreken welke onderdelen je allemaal kunt upgraden, is het belangrijk eerst te bepalen welk onderdeel het meeste toe is aan een upgrade. De zogenaamde ‘bottleneck’ van je computer is dát onderdeel dat ervoor zorgt dat de andere pc-onderdelen niet optimaal benut worden, omdat het zo traag is dat de rest erop moet wachten. Dat kan je processor zijn, je interne geheugen, je harde schijf of je videokaart. Soms is het eenvoudig om erachter te komen welk onderdeel toe is aan een upgrade: als je bijvoorbeeld een melding krijgt dat je geen vrije schijfruimte meer hebt. Soms is het minder duidelijk. Om er dan achter te komen waar de upgrade het hardst nodig is, open je, tijdens gebruik van je pc, Taakbeheer. Op Windows 10 doe je dat door met de rechtermuisknop op de taakbalk te klikken en te kiezen voor Taakbeheer. Het kan zijn dat je eerst nog op Meerdetails moet klikken, waarna je naar het tabblad Prestaties kunt gaan waar je voor elk onderdeel ziet hoe dat benut wordt door je pc. Zie je daar een duidelijke verdachte, dan is het tijd om je klaar te maken. Wil je je pc in zijn geheel echter sneller maken, kijk dan vooral even naar de tip Geheugen en SSD.

©PXimport

Tip 02: Geheugen

Een van de eenvoudigste upgrades aan je pc is het toevoegen van intern geheugen, het RAM. Met meer RAM kan je pc beter meerdere programma’s tegelijk uitvoeren, omdat alle programma’s in het geheugen actief kunnen blijven. Als je nu 4 GB of minder aan intern geheugen hebt, is het tijd voor een upgrade naar 8 GB om je pc toekomstbestendig te maken. Om alle benodigde informatie van het geheugen in te zien, maak je het best gebruik van RAMMon van PassMark. Download het programma en volg de installatiestappen, waarna het programma automatisch wordt geopend. Je ziet bovenaan de totale hoeveelheid geheugen en bij Ram Type welk type RAM je computer heeft. Dat zal DDR2, DDR3 of DDR4 zijn. Maak je gebruik van DDR2, dan is je pc dusdanig oud dat een upgrade de moeite waarschijnlijk niet meer waard is. Daaronder staat de Standard Name, waarbij het gedeelte na DDRX- de frequentie is. Je ziet in RAMMon per sleuf het type en de hoeveelheid RAM. Als er geen vrije sleuf meer is, dan is het een optie om één RAM-reep uit je pc te halen en er een nieuwe met meer capaciteit voor terug te zetten. Voor pc’s koop je overigens geheugen met de DIMM-vormfactor, voor laptops heb je SODIMM nodig.

©PXimport

Tip 03: Geheugen installeren

Het installeren van geheugen in een computer is niet zo ingewikkeld. Je opent de pc-behuizing door de schroeven op de achterkant los te draaien, zodat je toegang hebt tot het moederbord. Vervolgens leg je de pc plat op z’n kant. Het verschilt per moederbord, maar vaak zitten er bovenin één of twee reepjes aan geheugen met nog een aantal vrije sleuven. Aan de uiteindes van die repen zit de plek waarop je kunt drukken om het RAM los te maken van het moederbord, zodat je het er eventueel uit kunt halen. Vervolgens plaats je de nieuwe geheugenreep door deze stevig in de houder te drukken totdat deze erin klikt. Raadpleeg voor de precieze stappen even de handleiding van je moederbord, waar het vaak duidelijk staat beschreven. Sluit vervolgens de pc even aan en schakel deze in. Als de computer opstart naar Windows, weet je dat het geheugen goed is geplaatst.

©PXimport

Tip 04: Harde schijf

Een andere mogelijkheid waar je snel veel voordeel uit kunt halen, is het upgraden van je harde schijf. Vooral als je net even wat opslagruimte te kort komt en altijd moeite hebt om genoeg vrije ruimte over te houden. Dat terwijl een extra harde schijf helemaal niet zo veel hoeft te kosten. Je hebt al een 1TB-schijf vanaf vijftig euro en een 3TB-schijf vanaf honderd euro. Als je graag een extra schijf in je pc wilt plaatsen, is het nodig op een aantal kleine zaken te letten. Zo moet je ervoor zorgen dat er genoeg ruimte is in de pc-kast, maar dat zal vaak geen probleem zijn. Voor een laptop geldt hetzelfde, maar helaas zit daar vaak niet genoeg ruimte in. Wat je dan bij sommige modellen kunt doen, is om een eventueel aanwezige dvd-speler eruit te halen. Je kunt vervolgens een ‘HDD-caddy’ kopen. Dat is een houder voor de extra schijf, zodat die er mooi in past. Check wel of je een HDD-caddy koopt die geschikt is voor jouw merk en type laptop. Verder moet je erop letten dat je moederbord nog een vrije SATA-aansluiting heeft en dat je voeding nog een aansluiting beschikbaar heeft om de schijf van stroom te voorzien. Het handigste is om even je pc-kast te openen, de huidige aansluitingen van de schijf te bestuderen en te kijken of er nog eenzelfde aansluiting beschikbaar is aan die kabel.

©PXimport

Tip 05: SSD

Heb je wel genoeg schijfruimte en geheugen, maar wil je een snellere computer, dan is verreweg de beste optie om te investeren in een SSD. Een SSD-schijf werkt veel sneller dan een traditionele harde schijf, omdat deze geen bewegende delen bevat. Daardoor maakt het niet uit waar een bestand zich op de schijf bevindt: de tijd om willekeurig welk bestand te bereiken is altijd even lang. Bij een gewone harde schijf is dat anders: daar moet bijvoorbeeld de kop draaien als een bestand zich aan de andere kant van de schijf bevindt – terwijl de klok door tikt. Een SSD is dus sneller. Voordat je een SSD aanschaft, moet je eerst even controleren of er nog ruimte in de pc-kast vrij is en of je nog een vrije SATA-aansluiting hebt op je moederbord. Zorg er wel voor dat dit een SATA3 (6 Gbit/s)-aansluiting is, want anders gaan veel van de prestatieverbeteringen van een SSD verloren.

©PXimport

Tip 06: Opslagruimte SSD

De vraag is hoeveel opslagcapaciteit je SSD moet hebben. Voor Windows merken we uit eigen ervaring dat 128 GB vaak behoorlijk krap is. Na verloop van tijd wordt de Windows-map groter en groter, net zoals andere mappen op je schijf waar je weinig tot geen invloed op hebt. Het uiteindelijke resultaat: een volle schijf. Om die reden raden we toch minimaal 256 GB aan opslag aan. Dergelijke SSD’s zijn inmiddels te koop voor minder dan honderd euro. Over het algemeen is het overigens zo dat SSD’s met meer opslagcapaciteit beter presteren. Hoe lang dat nog duurt is de vraag: steeds meer SSD-fabrikanten werken eraan om de snelheid onafhankelijk te maken van de SSD-capaciteit.

©PXimport

Tip 07: Schijf installeren

Om een harde schijf en/of een SSD in je computer te installeren, open je eerst de behuizing. In de pc-behuizing vind je over het algemeen vooraan de schijf of schijven. Het is dan vaak mogelijk om een slede uit de pc-behuizing te halen en hier de schijf in te plaatsen –met een aantal schroefjes van de pc-behuizing, mocht je die hebben. Daarna schuif je de slede met daarin de schijf vast terug in de behuizing. Vervolgens moet je ook de andere kant van de behuizing even losschroeven, zodat je de kabels aan kunt sluiten. Je prikt dan de ene kant van de SATA-kabel in het moederbord en het andere uiteinde in de schijf of SSD. Gaat het om een SSD, zorg er dan voor dat je een SATA3-aansluiting met 6 Gbit/s gebruikt, voor optimale snelheid. Raadpleeg hiervoor even de handleiding: op veel moederborden is het zo dat alleen de eerste of de eerste twee SATA-aansluitingen de 6 Gbit/s-snelheden hebben.

©PXimport

Tip 08: Schijfmigratie

Nu je een SSD hebt, wil je er wel optimaal gebruik van maken. Daarom is het nodig om Windows op de SSD te installeren. Je kunt dan twee kanten op. Bij optie één installeer je Windows in zijn geheel opnieuw op de SSD, zet je alle persoonlijke bestanden van de oude harde schijf over (naar de SSD of naar een externe harde schijf), waarna je de oude schijf leegt en formatteert. Deze schijf kan vervolgens weer dienst doen als opslagschijf. Schuif hem in je pc-kast en zet al je bestanden er weer op terug. Vervolgens installeer je al je software weer op de SSD.

Het is wat werk, maar je hebt dan wel meteen weer een schone Windows-installatie zonder allerlei rotzooi. Optie twee is het gebruik van migratiesoftware. Met dergelijke software kun je je oude schijf klonen naar de SSD. Probleem is echter dat harde schijven vaak veel meer capaciteit hebben dan de SSD. Als je al die gigabytes ook echt gebruikt, is klonen onmogelijk – simpelweg omdat het niet gaat passen. Dan is het nodig om eerst je bestanden van de oude harde schijf eraf te halen, totdat de gebruikte schijfruimte op je oude schijf kleiner is dan de totale ruimte op de SSD. Daarna start je het klonen, leeg je de oude schijf en zet je je bestanden terug. Sommige fabrikanten leveren software mee om te klonen. Is dat niet het geval, dan kun je ook software als Macrium Reflect Free gebruiken, waarmee je eenvoudig de schijf kunt klonen. Na het klonen start je even op in de UEFI of het BIOS en zorg je dat de pc opstart vanaf de nieuwe SSD.

©PXimport

Tip 09: Nieuwe videokaart

Het kan lastig zijn om te bepalen wanneer het tijd wordt voor een nieuwe videokaart. Waarschijnlijk merk je dat pas bij een nieuwe, veeleisende videogame. Over het algemeen is het zo dat je minimaal dertig frames per seconde wilt voor een soepele game-ervaring, uitgaande van 1920 bij 1080 pixels en (minimaal) gemiddelde instellingen. Het aantal frames per seconde meet je eenvoudig met bijvoorbeeld Fraps. Tijdens een spel kun je dan op F12 drukken om linksboven het aantal frames per seconde in een spel te zien. Haal je regelmatig minder dan dertig, dan is een upgrade misschien de moeite waard. Voordat je overweegt up te graden, zou je eerst nog kunnen proberen over te klokken, maar dat is wel iets waar je je eerst goed in moet verdiepen. Ook moet je zeker weten dat je videokaart dat aankan. Is je kaart bijvoorbeeld heel oud en je pc-kast stoffig, dan kan een overklok al snel zorgen voor te hoge temperaturen en heeft het dus niet zo veel zin.

©PXimport

Tip 10: Videokaart

Als je veel games speelt, is het aanbevolen om elke twee tot drie jaar de videokaart te upgraden. Dat hoeft niet zo veel te kosten: voor maximaal 250 euro kun je er eenvoudig weer twee jaar tegenaan. Het vervangen van de videokaart is bovendien een stuk minder werk en goedkoper dan het kopen van een compleet nieuwe pc. Er is wel één voorwaarde aan verbonden: je moet een enigszins goede processor hebben. Om je grafische kaart te upgraden, hoef je eigenlijk op niet zo veel te letten. Het belangrijkste is dat er ruimte is in de behuizing van je pc.

Wanneer je een high-end maar misschien ietwat verouderde videokaart hebt, is dat vaak geen probleem. Sommige nieuwe kaarten zijn zo groot dat ze soms twee sleuven in beslag nemen, dus die moeten wel vrij zijn. Die kaarten vereisen verder wel gewoon maar één PCI-sleuf. Voor een nieuwe grafische kaart kun je op dit moment bijvoorbeeld denken aan een AMD RX480 of de Nvidia GTX 1060. Beide kaarten kunnen alle huidige games goed draaien op 1080p en gaan nog wel een paar jaar mee.

©PXimport

Tip 11: Twee videokaarten

In plaats van een geheel nieuwe videokaart te plaatsen, kun je er ook voor kiezen om een grafische kaart bij te plaatsen. Die optie is vaak goedkoper, omdat je dan simpelweg je oudere videokaart nog een keer koopt (mits die natuurlijk nog wel in de winkel ligt). Je oudere videokaart nogmaals kopen? Ja, je kunt alleen twee dezelfde videokaarten tegelijk in een pc gebruiken. Via Windows-toets+X / Apparaatbeheer / Beeldschermadapters zie je snel welke videokaart er in jouw pc zit. Er zitten echter wel een aantal haken en ogen aan het gebruik van meerdere videokaarten: je moederbord moet het ondersteunen en niet alle games kunnen even goed overweg met twee videokaarten. Je hebt in het slechtste geval hoe dan ook de prestaties van de originele videokaart; in het beste geval worden de prestaties verdubbeld. Controleer ook nog even of je voeding goed genoeg is: je wilt minimaal 550 watt. Je kunt eenvoudig berekenen of je voeding het aankan. Vul daar alle onderdelen van je pc in en klik op Calculate om te kijken hoeveel watt er nodig is. Je ziet het wattage van je voeding door even de pc-behuizing eraf te halen en op de sticker op de voeding te kijken.

©PXimport

Tip 12: Processor-upgrade

Er is nog één component dat je kunt upgraden en dat is het hart van je pc: de processor. De enige reden om dat te doen is als je niet alles uit je videokaart of SSD kunt halen, omdat je processor simpelweg niet snel genoeg is. Dat merk je vrij eenvoudig tijdens een game of videobewerking met een programma als HWMonitor. Je downloadt het programma vanaf de website. Na de installatie open je het programma tijdens de verschillende activiteiten die je uitvoert. Is dat een game, laat die dan in windowedmode doordraaien door op Alt+Enter te drukken. Houd bij HWMonitor de Utilization van de cpu en gpu in de gaten (om het overzichtelijk te houden kun je de rest inklappen). Als de cpu op honderd procent werkt, maar de gpu verder niet zo veel doet, dan is het vrij duidelijk waar nog prestatieverbeteringen gehaald kunnen worden. Is het andersom, dan heeft een upgrade van de processor niet zo veel zin. Werkt alles al op honderd procent? Dan is het misschien tijd voor een nieuwe computer ...

©PXimport

Tip 13: Socket

Het upgraden van de cpu is niet zo eenvoudig en misschien zelfs niet mogelijk zonder het moederbord te vervangen. Bij de processor gaat het om de gebruikte socket: de aansluiting op je moederbord. Die bepaalt welke processoren ondersteund worden. Bijna elke generatie processoren heeft zijn eigen socket. Welke socket er in jouw pc gebruikt is, kun je achterhalen met bijvoorbeeld CPU-Z. Open dat programma; op het eerste tabblad bij Package zie je de informatie die je nodig hebt. Vervolgens ga je op het web op zoek naar de cpu’s die (nog) verkocht worden voor ‘jouw’ socket.

Het is echter mogelijk dat je al de snelste processor gebruikt voor die betreffende socket. In dat geval is het simpelweg onmogelijk om te upgraden zonder het moederbord te vervangen. Vind je wel een processor met dezelfde socket die sneller is dan je huidige, dan kun je een upgrade overwegen. Let wel op dat Intel expres de oudere generaties duurder maakt om de verkoop van nieuwere chips te stimuleren. Het daadwerkelijk upgraden van de processor lijkt misschien uitdagend, maar is te doen. Je schroeft de processorventilator los, haalt de cpu eruit en plaatst de nieuwe. Vervolgens plaats je (indien meegeleverd) de nieuwe ventilator, of je schroeft de oude terug. Voor precieze instructies raadpleeg je de handleiding van je moederbord en die van de cpu.

©PXimport

Als je je pc openmaakt …

Als je de hardware daadwerkelijk gaat installeren in je computer, is het belangrijk om op een aantal zaken te letten. Zorg ervoor dat je alle apparaten en kabels van je pc loskoppelt en dat je de schakelaar bij de voeding omzet, zodat deze uitgeschakeld is. Op die manier heb je geen risico op schokken. Daarnaast zal je tijdens de werkzaamheden veel profijt hebben van een gemagnetiseerde schroevendraaier. Daarmee is het een stuk eenvoudiger om de schroefjes vast te pakken en erin te draaien, iets wat soms geen eenvoudige taak is. De magneet is bovendien zo zwak dat er geen schade aan je pc aangericht kan worden. Een ander punt waar je op moet letten is dat je geen statische elektriciteit afgeeft. Hiermee kun je de pc wél beschadigen. Om te ontladen raak je even iets van metaal aan, of gebruik een antistatische polsband.

©PXimport

Tip 14: Beeldscherm

Tot nu toe hebben we alleen maar gekeken naar de interne onderdelen van de computer. Extern valt er natuurlijk ook het een en ander te verbeteren. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het beeldscherm. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor een IPS-paneel, zodat je betere kijkhoeken hebt en een betere kleurreproductie. Deze schermen zijn vaak ook prima geschikt voor gamen, waar dat vroeger nog weleens anders was. Je kunt natuurlijk ook kiezen voor een groter scherm of een extra scherm. Waar je vooral op moet letten bij een beeldscherm is dat je videokaart of moederbord, als je geïntegreerde graphics gebruikt, daar nog wel een aansluiting voor beschikbaar heeft. Veel monitoren worden geleverd met een HDMI-, DVI- of DisplayPort-aansluiting. Bij een 4K-scherm is het ook belangrijk om te controleren of het compatibel is met je videokaart of laptop. Voor gaming is een betere investering overigens in een scherm met 144 Hz, waarmee alles een stuk soepeler wordt weergegeven.

©PXimport

Lifestyle-tv's zijn populair en Samsung weet dat als geen ander. The Frame, een tv die ook dienstdoet als kunstkader, is een succes. Nu ook Hisense en TCL een gelijkwaardig concept op de markt hebben, heeft de Koreaanse fabrikant een verbeterde versie klaarstaan.

7

Goed

Conclusie

The Frame Pro is ideaal als stijlvolle muur-tv dankzij het matte scherm en de draadloze One Connect Box. De helderheid en kleur zijn verbeterd, maar het contrast blijft wat teleurstellen. Gamers moeten rekening houden met extra input-lag via de One Connect Box; de micro-HDMI is beter, maar minder praktisch. De tv oogt het mooist met heldere content en heeft een complete smart-omgeving. Wel is hij duidelijk duurder dan de gewone The Frame.

Plus- en minpunten

• Mat scherm weert reflecties
• Goede piekhelderheid, degelijk contrast
• Slank design, verwisselbaar kader
• Wandbeugel én voet bijgeleverd
• Wireless One Connect Box
• Goede beeldverwerking
• Vijf HDMI 2.1-aansluitingen en gaming-features
• One UI/Tizen smart-tv met zeven jaar updates
• Apple AirPlay 2 en Google Cast
• Ingebouwde Art Store

• Lokale dimming levert beperkte verbetering
• Matige geluidskwaliteit
• Geen ondersteuning voor Dolby Vision of DTS-audio
• Hogere input-lag via de draadloze One Connect Box
• Prijzig

Het kader aan de muur

The Frame Pro is expliciet ontworpen om aan de muur te hangen. De rug is immers helemaal vlak, en een superslanke muurbeugel is inbegrepen. Het ontwerp oogt als een minimalistisch kunstwerk, met een smal zwart frame rond het beeld. Met behulp van een magnetisch kader dat over het zwarte frame gaat, geef je de behuizing een witte of houtkleurige uitstraling. Een teakhouten kader wordt overigens meegeleverd.

Zet je de tv toch liever op een tv-meubel, dan hoef je daar geen extra spullen voor aan te schaffen; er zitten namelijk ook voetjes in de doos. De bevestiging aan het toestel is schroefloos en kan in twee posities: een hoge of lage bevestiging, zodat je eventueel een soundbar onder het scherm kunt plaatsen. De stabiliteit van de plastic voetjes laat wel iets te wensen over; bij zijdelingse druk is er duidelijk beweging merkbaar.

©Samsung

Aansluitingen

De One Connect Box is al jaren een kernonderdeel van het The Frame-concept: alle aansluitingen zitten in een externe unit, zodat er naar de tv zelf slechts één dunne kabel loopt. Bij The Frame Pro is dat idee verder doorgetrokken. De verbinding tussen de tv en de One Connect Box verloopt nu draadloos, waardoor je alleen nog een stroomkabel naar het scherm hoeft te leiden, en die laat zich doorgaans vrij gemakkelijk wegwerken. In de draadloze Connect Box vind je vier HDMI 2.1-poorten, twee usb-poorten, ethernet, wifi 5, bluetooth, een optische uitgang en een DVB-T2/C/S2-tuner met CI+-slot. Samsung claimt een draadloos bereik tot 10 meter zonder kwaliteitsverlies; in onze test ging 6 meter inderdaad probleemloos. Een stevige muur ertussen zorgde echter af en toe voor korte beelduitval.

Voor gamers is het een gemengd verhaal. De HDMI-poorten ondersteunen 4K144, ALLM en VRR (HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync compatible), en poort 3 biedt ARC/eARC. Maar de draadloze verbinding zorgt wel voor extra vertraging: in 4K60 zagen we een input-lag van zo'n 40 à 45 ms. Om dat te omzeilen heeft Samsung op de tv zelf een micro-HDMI-aansluiting geplaatst die dezelfde gamefuncties ondersteunt. Daarmee daalde de input-lag naar 13,5 ms bij 4K60 (en 8,5 ms bij 2K120). Niet heel elegant, maar wel effectief. Daarnaast zit er op de tv ook nog een usb-c-poort, bedoeld voor bijvoorbeeld een webcam.

Lees ook: Review Samsung QE55LS03B The Frame – Kunstwerk én tv

De One UI/Tizen smart-tv

Eén ding moet je Samsung nageven: ze leveren een indrukwekkende hoeveelheid functies in hun smart-tv-omgeving. Dat vereist wel een goede organisatie, maar die heeft Samsung ondertussen wel onder de knie. Het startscherm toont alles wat met tv-kijken en streaming te maken heeft. Centraal in beeld vind je de laatst gespeelde bron en aanbevelingen (uit Samsung TV Plus). Onderaan staat een rij met favoriete apps die je naar voorkeur kunt ordenen en aanpassen. Je kunt ook live-tv en HDMI-ingangen in deze rij plaatsen. Scrol verder naar beneden en je vindt rijen met aanbevelingen per app. Verwijder je een app uit de rij met favorieten, dan verdwijnt ook de rij met aanbevelingen uit die app.

Naast een erg ruim app-aanbod ondersteunt deze Samsung ook AirPlay 2 en Google Cast. Via de pictogrammen links op het startscherm kun je naar Daily+ navigeren, waar je alle functies vindt die minder met tv-kijken te maken hebben. Denk aan SmartThings (de IoT-omgeving), Workspace (allerlei functies voor computergerelateerd werk op de televisie), Philips Hue, Samsung Food en Fitness-apps. De Art-sectie bespreken we verderop.

De afstandsbediening is de vertrouwde Samsung-remote, maar deze keer in het wit. Hij is klein en eenvoudig vormgegeven, met een ingebouwde oplaadbare batterij en een fotovoltaïsch paneel aan de achterkant. Leg je hem met dat paneel naar boven, dan laadt hij vanzelf op via omgevingslicht. Voor een snellere laadbeurt is er ook een usb-c-poort aanwezig. De toetsen voelen prettig aan en hebben een lichte, precieze aanslag. Door het beperkte aantal knoppen is de bediening snel te doorgronden. De instellingenknop linksboven opent niet alleen het instellingenmenu, maar ook de kleur- en nummertoetsen.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Kunst in overvloed

Om de kunstfunctie waar te maken, biedt Samsung sinds de eerste generatie van The Frame een eigen kunst-app. Navigeer op het startscherm naar links en open daar de Art-sectie. Je krijgt toegang tot meer dan 3000 kunstwerken, afkomstig uit grote musea en uiteenlopende collecties, van klassieke meesters tot moderne kunst en fotografie. Toegang tot de volledige Art Store kost 4,99 euro per maand, al zijn de eerste drie maanden gratis. Wie niet wil betalen, kan gebruikmaken van het gratis aanbod Art Streams, met elke maand dertig nieuwe werken rond een thema. Daarnaast zijn er nog andere opties: zo kun je je eigen foto's tonen met behulp van vooraf gemaakte sjablonen. The Frame Pro functioneert op die manier als een fraai digitaal fotokader. Wie iets speelsers wil, kan kiezen voor AI-gegenereerde kunst: selecteer een aantal sleutelwoorden uit een vaste lijst en de tv genereert een passend beeld.

De SmartThings-app is daarbij een handige aanvulling, vooral om door de Art Store te bladeren. Je kunt sorteren op artiest, genre, medium, kleur, museum, thema of populariteit. Via de instellingen pas je bovendien het gedrag van de Art Mode aan. Zo kun je helderheid en kleurtemperatuur finetunen en instellen hoe de tv omgaat met de ingebouwde bewegings- en lichtsensor. De Art Mode schakelt automatisch uit wanneer er geen beweging wordt gedetecteerd of het licht wegvalt. Dat is zinvol, want de Art Mode verbruikt nog steeds stroom, doorgaans tussen de 60 en 90 watt.

©Samsung

Beeldkwaliteit

De meest opvallende verbetering van The Frame Pro is de overstap naar Neo QLED-achtergrondverlichting. In theorie levert dat niet alleen rijkere kleuren op dankzij de Quantum Dots, maar ook beter contrast door local dimming. In de praktijk blijkt die uitvoering echter beperkt: Samsung gebruikt edge-ledverlichting, waarbij de leds alleen langs de onderrand van het scherm zitten. De local dimming werkt daardoor alleen in 24 verticale kolommen. Dat is beduidend minder verfijnd dan echte full-array local dimming.

Het VA-paneel zelf heeft een behoorlijk eigen contrast van ongeveer 4.500:1. Maar omdat de dimming slechts in kolommen werkt, kan de tv dat contrast in testpatronen nauwelijks verbeteren. Dat zie je terug in films: de zwarte balken boven en onder het beeld blijven zichtbaar grijs, donkere scènes worden nooit echt diepzwart en heldere details – zoals sterren – kunnen plaatselijke halo's veroorzaken. Met andere woorden: op het gebied van contrast is de vooruitgang beperkt.

Op helderheid scoort de The Frame Pro wél merkbaar beter. In Filmmaker Mode (HDR) haalt hij een piek van 926 nits op een venster van 10% en ongeveer 697 nits op een volledig wit scherm. Dat is een forse stap vooruit ten opzichte van de vorige The Frame, die rond de 500 nits bleef hangen. De Quantum Dots leveren bovendien een breed kleurbereik van 94% P3. De kalibratie in Filmmaker Mode is over het algemeen uitstekend, al ogen sommige tinten wat te helder en verliezen ze daardoor nuance. Bij SDR presteert The Frame Pro eveneens goed, al kunnen rode tinten en huidkleuren soms wat flets overkomen. In zowel SDR als HDR blijft het zwartdetail wel netjes behouden. 

©Samsung

Zeer goede beeldverwerking, matige audio

The Frame Pro maakt gebruik van dezelfde rekenmodule als topmodel S95F: de NQ4 AI Gen3-processor. Die levert zichtbaar mooie resultaten, met goede deinterlacing, sterke ruisonderdrukking en nette upscaling. De bewegingsscherpte van het paneel zelf is echter wat beperkt, waardoor snelle voorwerpen soms een lichte dubbele rand krijgen. Motion interpolation werkt wel overtuigend; de processor grijpt snel en meestal correct in, zonder opvallende artefacten. De AI-modus kun je beter uitgeschakeld laten; die zorgt zelden voor een aantrekkelijk beeld.

Ondanks het slanke ontwerp heeft Samsung een 2.0.2-audiosysteem met 40 watt vermogen ingebouwd. Dat klinkt op papier aardig, maar in de praktijk ontbreekt vooral bas, waardoor muziek aan warmte en body verliest. De hoogtekanalen voegen weinig toe en het surround-effect blijft mager, zelfs met Dolby Atmos-bronnen. Voor dagelijks tv-kijken zijn de dialogen helder genoeg, maar wie ook muziek of films met impact wil horen, ontkomt eigenlijk niet aan een soundbar.

Conclusie

Als lifestyle-tv blijft The Frame Pro een aantrekkelijke keuze met een paar duidelijke troeven. Het matte scherm geeft kunst een overtuigende, bijna papieren uitstraling en houdt hinderlijke reflecties goed tegen. De draadloze One Connect Box maakt ophangen aan de muur bovendien bijzonder eenvoudig.

De stap vooruit ten opzichte van de gewone The Frame zit vooral in helderheid en kleurweergave. Het contrast blijft echter achter, en dat is jammer: een sterker zwartniveau had The Frame Pro echt naar een hoger niveau getild. Voor gamers is dit toestel ook niet ideaal: de draadloze verbinding zorgt voor merkbare input-lag. De micro-HDMI-poort op de tv zelf biedt wel een snellere optie, maar is minder praktisch.

De tv komt het best tot zijn recht met heldere beelden en kunstweergave. De kalibratie en beeldverwerking zijn uitstekend, en de Tizen-interface biedt een ruim app-aanbod, inclusief AirPlay 2 en Google Cast. Het prijskaartje blijft wel aan de hoge kant; je betaalt duidelijk extra voor de lifestyle-uitstraling.

Natuurlijk heb je een wachtwoord ingesteld om te voorkomen dat hackers fysiek toegang krijgen tot je pc, maar er is nog een andere beveiligingsmaatregel die je kunt nemen. Met een eenvoudige usb-stick maak je een fysieke sleutel die dienstdoet als extra beveiligingslaag.

Windows 11 heeft een ingebouwde mogelijkheid om zo’n veilige usb-sleutel te maken, maar toch gebruiken we liever een gratis app van derden: USB Raptor. Deze freeware geeft iets meer controle over hoe zo’n sleutel werkt. Download en installeer USB Raptor. Eerst moet je een encryptiewachtwoord instellen. De software heeft standaard als wachtwoord default ingesteld en dit moet je uiteraard wijzigen. Schrijf het nieuwe wachtwoord ergens veilig op. Daarna plug je de usb-stick in en kies je de juiste stationsletter. Gebruik een usb-stick met een hoge lees-/schrijfsnelheid zodat je sneller kunt inloggen.

k3y-bestand

Vervolgens klik je op de knop Create k3y-file. Dit is een specifiek wachtwoordbestand dat deze tool zoekt om de computer van de gebruiker te ontgrendelen. Als USB Raptor het k3y-bestand niet kan vinden, omdat de usb-stick bijvoorbeeld niet in de pc zit, wordt de pc automatisch vergrendeld. Ga dan terug naar het scherm Simple configuration en schakel de beveiliging in door een vinkje te zetten in het vakje naast Enable USB Raptor. Er volgt dan een waarschuwing dat de software is ingeschakeld en dat je het encryptiewachtwoord niet kunt veranderen.

Backdoor-login

Voordat je USB Raptor gebruikt, raden we aan een backdoor-login te maken voor het geval dat je de sleutel ooit zou kwijtraken. Klik in de rechterbovenhoek van de app op het vakje Advanced configuration. Ga naar het tabblad Lock features en kijk onderaan in de groep Backdoor access. Daar klik je op Generate RUID file. Hierdoor plaatst de tool een bestand op het bureaublad waarmee je het vergrendelingsscherm kunt omzeilen wanneer je het wachtwoord zou vergeten en de usb-stick uit de pc wordt verwijderd.

Dit is een lange alfanumerieke sleutel, opgeslagen in het DAT-formaat. Je kunt het openen met Kladblok. Je kunt die sleutel bijvoorbeeld opslaan in een e-mailaccount of in een veilige wachtwoordmanager. Vanaf nu heb je een beveiligde sleutel die je pc veiliger maakt en die bovendien een backdoor heeft, mocht er iets misgaan. Label de beveiligingssleutel zodat je hem nooit verwisselt met andere usb-sticks. Wil je de sleutel niet langer gebruiken, dan open je de app opnieuw en haal je het vinkje weg bij Enable USB Raptor.