Voor het partitioneren van een harde schijf is enige voorkennis noodzakelijk. U mag namelijk niet een onbeperkt aantal partities aanmaken. Daarnaast krijgt u te maken met verschillende bestandssystemen. In het blad Computer!Totaal (nummer 01/2011) besteden we binnenkort uitgebreid aandacht aan het partitioneren met het programma Parted Magic. Met deze cursus vullen we aan waar u rekening mee dient te houden voor het partitioneren van uw harde schijf, zodat u veilig te werk gaat.

Wat zijn partities?

Een partitie is simpel gezegd een gedeelte van de harde schijf in uw computer. In de Windows Verkenner controleert u gemakkelijk hoeveel partities er op het besturingssysteem beschikbaar zijn. Windows koppelt namelijk een stationsletter aan elk afgebakend deel van de harde schijf. Standaard zijn de meeste systemen uitgerust met een C:- en D:-schijf. Bestanden van het besturingssysteem en geïnstalleerde programma's vindt u doorgaans terug op de C:-schijf, terwijl er op de D:-schijf ruimte is voor uw persoonlijke documenten. Mocht Windows problemen veroorzaken, dan staan uw gegevens in ieder geval veilig. Bij een herinstallatie van het besturingssysteem, raken uw persoonlijke data namelijk niet verloren. Een slimme oplossing voor wanneer u bijvoorbeeld naar een andere Windows-versie wilt overstappen. Daarnaast blijft uw computer door deze scheiding op een prettige manier geordend.

In principe kunnen partities alle letters toegekend krijgen, van A tot en met Z. De letters A en B werden meestal toegekend aan ouderwetse floppy-diskstations, waarna de harde schijf volgde met C. Ook nu, wanneer weinig computers nog beschikken over een floppy-diskdrive, krijgen de meeste schijven de C toegekend.

©PXimport

Controleer in Windows Verkenner welke partities er benaderbaar zijn.

Partities wijzigen

Wellicht bent u het niet eens met de standaardindeling van uw harde schijf, waarmee uw computer of laptop is geleverd. U komt bijvoorbeeld op de D:-schijf ruimte tekort of u wilt een extra partitie creëren om een back-up van het systeem op te bewaren (hoewel het natuurlijk veel veiliger is om dat op een fysiek andere schijf te doen). In Windows Vista en 7 beschikt u over de vrijheid om de harde schijf naar eigen wens in te richten door partities te vergroten of te verkleinen. Daarnaast kunt u ook nieuwe partities toevoegen binnen de beschikbare opslagcapaciteit van de harde schijf. Als u de indeling van de harde schijf op een XP-machine wilt wijzigen, dan hebt u externe partitioneringssoftware nodig.

Houd er rekening mee dat u per fysieke harde schijf slechts vier primaire partities mag aanmaken. Wilt u evengoed over meerdere stations beschikken in Windows? U creëert in dat geval een uitgebreide (extended) partitie. Hierop is het niet mogelijk om gegevens te bewaren, maar u kunt deze wel onderverdelen in één of meerdere logische stations. U zult echter geen verschil merken. Een logisch station wordt door Windows als een partitie herkend, waardoor er een stationsletter wordt toegewezen. Overigens krijgt de uitgebreide partitie zelf geen stationsletter. Via deze methode omzeilt u gemakkelijk het maximale aantal van vier. Zorg er in ieder geval voor dat het besturingssysteem altijd op een primaire partitie is geïnstalleerd. Bij een dualbootsysteem gebruikt u twee primaire partities. Het is in principe niet mogelijk om meerdere besturingssystemen op hetzelfde partitie te installeren.

©PXimport

U wijzigt de verdeling van de harde schijf in XP alleen met externe software, bijvoorbeeld met behulp van GParted.

Groter of kleiner?

Eigenlijk kunt u in Windows Verkenner nooit het precieze aantal partities zien. Afhankelijk van het besturingssysteem en de computerfabrikant bestaan er ook verborgen partities. Hierop worden zaken als herstelinformatie en opstartgegevens bewaard. Met behulp van de tool Schijfbeheer bekijkt u de indeling. Klik in menu Start met de rechtermuisknop op (Deze) Computer en kies voor Beheren. Klik op Schijfbeheer en bestudeer de indeling van uw harde schijf. Gebruik de legenda om te achterhalen of er primaire, uitgebreide en/of logische stations zijn gebruikt. U kunt wijzigingen in de verdeling aanbrengen, indien u Windows Vista of 7 gebruikt. Het is eigenlijk altijd belangrijk dat u eerst een back-up maakt van de partitie(s) die u gaat veranderen. Ongeacht het programma waarmee u aan partities gaat knutselen. Er bestaat namelijk altijd een risico dat u gegevens verliest. In theorie is dat risico met Windows Schijfbeheer kleiner omdat het beperkter is in zijn mogelijkheden (het staat bijvoorbeeld niet toe dat u partities kleiner maakt dan de totale bestandsomvang op de partitie), maar desondanks bent u veiliger af met een goede back-up.

©PXimport

In dit voorbeeld bestaat de harde schijf uit een primaire en uitgebreide partitie. Laatstgenoemde is echter onderverdeeld in twee logische stations. In Windows Verkenner zijn er in deze situatie drie schijfstations zichtbaar.

Wanneer u een nieuwe partitie wilt creëren, dient u eerst ruimte vrij te maken. U selecteert het juiste station en klikt erop met de rechtermuisknop. Vervolgens kiest u Volume verkleinen. Geef daarna aan met hoeveel MB u de partitie kleiner wilt maken. De vrije ruimte die ontstaat, kunt u op twee manieren invullen. U voegt de capaciteit toe aan een ander station of u creëert een nieuwe partitie. U vindt deze opties onder de rechtermuisknop. Belangrijk is om te weten dat u in Windows Schijfbeheer vrijgemaakte ruimte alleen aan een aangrenzende partitie kunt toevoegen (en beperking die andere, veelal betaalde, tools niet hebben). In principe mag u zelf bepalen welke opslagcapaciteit u toekent aan de schijfstations. De mogelijkheden zijn in Windows echter beperkt. Zo bevat Schijfbeheer een begrenzer, waardoor u het volume niet oneindig kunt verkleinen. Gebruik liever een ander programma als u hier liever zelf controle over hebt. Lees binnenkort bijvoorbeeld de workshop over Parted Magic in Computer!Totaal 01/2011 om meer opties op dit gebied te ontdekken. Met dit softwarepakket beschikt u over diverse tools om uw harde schijf te organiseren. Zo leest u onder meer op welke manier u met behulp van het onderdeel Partition Editor extra partities aanmaakt.

©PXimport

Windows Vista en 7 beschikken over een functie om partities te verkleinen.

Bestandssystemen

Met externe partitioneringssoftware hebt u meestal de mogelijkheid om tussen meerdere bestandssystemen te kiezen, indien u een partitie wilt formatteren of converteren. Het bestandssysteem is verantwoordelijk over de wijze hoe data binnen een partitie worden georganiseerd. Tegenwoordig wordt voor Windows-systemen bijna altijd NTFS (New Technology File System) gebruikt, vanwege de vele veiligheidsopties en het stabiele karakter. U bepaalt hiermee onder meer welke gebruikers toegang hebben tot een bepaald bestand op de harde schijf. Indien u in Windows een schijfstation gaat formatteren, is het raadzaam om dit bestandssysteem te kiezen. Mocht u een stokoude versie van Windows als dualboot willen installeren, dan is FAT32 eventueel nog een optie. U kunt op FAT32-geformatteerde schijven bestanden opslaan met een maximale grootte van 4 GB. Het is toegestaan om meerdere bestandssystemen op een pc naast elkaar te gebruiken. Houd er wel rekening mee dat NTFS-partities in veel gevallen niet benaderbaar zijn vanuit een besturingssysteem dat op een FAT32-bestandssysteem draait.

Partities waarop Mac OS wordt geïnstalleerd krijgen het bestandssysteem HFS+ mee. Sinds versie 10.4 herkent het besturingssysteem ook partities met het NTFS-bestandssysteem. Voor een partitie met Linux kunt u het bestandssysteem Ext3 of Ext4 gebruiken. Extra veilig, omdat Windows niet in staat is om hierop data weg te schrijven, net als bij HFS+. Belangrijk om te weten is dat er dataverlies kan optreden als u van bestandssysteem wisselt. Overigens is het in Windows 2000 en XP wel mogelijk om FAT32 om te zetten naar NTFS zonder het verliezen van gegevens. Ga naar Start / Uitvoeren en typ het commando convert c: /fs:ntfs. Bevestig nogmaals, waarna de conversie wordt gestart. Wilt u een ander schijfstation converteren? Vervang dan C: door de juiste stationsletter. Let wel, na het converteren naar een NTFS-schijf kunt u echter niet terug naar FAT32. Overigens kan dat wel met sommige externe partitioneringsprogramma's.

De maximale grootte van een schijf en partitie zijn hetzelfde. Een NTFS-schijf kan maximaal 256 terabyte bevatten, de maximale grootte van een bestand op zo'n volume is 2 terabyte. Een FAT32-schijf kan maar 8 terabyte groot zijn, met een maximale bestandsgrootte van 4 gigabyte.

©PXimport

Veruit de meeste partities zijn uitgerust met het NTFS-bestandssysteem.

Het is dé klassieker tijdens de feestdagen: met de hele familie rondom een apparaat zitten om je eigen eten te bereiden. Maar sta je in de winkel of scrol je online door het aanbod, dan vliegen de termen je om de oren. Is racletten hetzelfde als gourmetten? Waarom zou je voor een steen kiezen in plaats van een metalen plaat? Wij leggen haarfijn (en hapklaar) uit wat de verschillen zijn.

Raclette: voor de echte kaasfans

Laten we beginnen met de term die vaak voor de meeste verwarring zorgt: raclette. Hoewel we het woord in Nederland vaak door elkaar gebruiken met gourmetten, is het van oorsprong een Zwitsers nationaal gerecht. De naam komt van het Franse woord racler, wat 'schrapen' betekent. Bij traditionele raclette verwarm je een groot stuk kaas aan één kant, waarna je de gesmolten laag over aardappelen, zilveruitjes en augurken schraapt.

Kijken we naar de consumentenapparaten die je nu in de winkel koopt, dan verwijst de term raclette specifiek naar het gebruik van de pannetjes die je onderin het apparaat schuift. Je gebruikt hierbij de hitte van het verwarmingselement om kaas te smelten of kleine gerechtjes, zoals een omelet of pannenkoekje, te garen. Vaak zit er bovenop het apparaat nog een grillplaat of steen, zodat je het racletten kunt combineren met grillen. Ben je een echte kaasliefhebber of houd je van afwisseling tussen bakken en gratineren, dan is de raclette-optie onmisbaar. Een handige tip is om altijd speciale raclettekaas te gebruiken; deze smelt perfect met een ideale romigheid.

Lees ook: 🧀 Ze smelten de kazen! Waarom raclette dé topper is voor de feestdagen

©Roland - stock.adobe.com

Steengrill: puur natuur en gezond

De naam geeft het eigenlijk al weg: bij een steengrill bak je het voedsel op een plaat van natuursteen, meestal gemaakt van graniet. Dit ziet er niet alleen robuust en chique uit op tafel, het werkt ook fundamenteel anders dan een metalen plaat. Een steen heeft namelijk wat meer tijd nodig om op te warmen, dus reken er bij het aanzetten op dat je zo'n twintig tot dertig minuten geduld moet hebben voordat de plaat goed heet is. Eenmaal op temperatuur houdt de steen de hitte echter extreem goed en lang vast.

Het grootste voordeel van de steengrill is het gezonde aspect. In tegenstelling tot andere bakplaten heb je op een steen geen boter of olie nodig. Vaak strooi je alleen wat zout op de steen om aanbakken te voorkomen. Hierdoor schroeit het vlees snel dicht en blijven de sappen optimaal bewaard, wat zorgt voor een pure smaak. Houd er wel rekening mee dat steen een poreus natuurproduct is. Je mag deze beslist niet met afwasmiddel schoonmaken, want dat trekt in de steen en proef je de volgende keer terug in je biefstukje. Even laten weken en schoon schrapen of schrobben met enkel warm water is hier het devies.

©Yaruniv-Studio - stock.adobe.com

De bakplaat: snelheid en gemak

De bakplaat, vaak ook grillplaat of Teppanyaki genoemd, is meestal gemaakt van metaal en voorzien van een sterke anti-aanbaklaag. Je ziet ze vaak in twee varianten: de geribbelde grillplaat voor die mooie, karakteristieke streepjes op je vlees of groente, en de vlakke plaat die ideaal is voor roerbakken of vis.

De grote kracht van de metalen bakplaat is snelheid en gebruiksgemak. Je stopt de stekker in het stopcontact en binnen enkele minuten kun je al beginnen met bakken, wat een stuk sneller is dan bij natuursteen. In tegenstelling tot de steengrill gebruik je hier wel een klein beetje boter of olie. Dankzij de gladde antiaanbaklaag glijdt je eten makkelijk over de plaat en blijft er zelden iets kleven. Ook na het eten wint de bakplaat het op punten van de steengrill: je kunt de plaat vaak losklikken en eenvoudig met een sopje afwassen. Sommige platen zijn zelfs bestand tegen de vaatwasser, al is het altijd verstandig om dat even in de handleiding te checken.

©Donghyun Kim - stock.adobe.com

In één oogopslag: De technische verschillen

Twijfel je nog over welk apparaat bij jou past? We hebben van alle drie de apparaten de technische eigenschappen naast elkaar gezet:

Kiezen? Dat hoeft niet!

Vroeger moest je echt een keuze maken tussen deze apparaten, maar fabrikanten snappen gelukkig dat wij consumenten van alles wat willen proberen. Tegenwoordig zijn de meeste apparaten die als 'gourmetstel' worden verkocht, slimme combi-apparaten. Deze bieden vaak ruimte voor de raclette-pannetjes onderin, terwijl de bovenkant bestaat uit een grill- en/of bakplaat is.

Er zijn ook modellen met verwisselbare platen, waarbij je de ene keer kiest voor de gezonde steengrill en de andere keer voor de snelle bakplaat. Als je een nieuw apparaat gaat kopen, is zo'n combi-set met verwisselbare opties vaak de beste keuze voor de meeste huishoudens. Let er bij aankoop ook op of het apparaat een 'parkeerdek' heeft; dat is een koude zone waar je je hete pannetje even veilig kwijt kunt als je een eetpauze inlast.

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

❤️🧑‍🍳Matchmaker: welk ingrediënt op welke plaats?

Niet elk stukje vlees of groente wordt blij van dezelfde bereiding. Wil je de beste smaak? Hanteer dan deze vuistregels voor je ingrediënten:

Steengrill, raclette en bakplaat: bekende merken

Tefal levert veelzijdige sets zoals de Tefal Raclette Gourmet 3-in-1 RE610D , een tafelmodel dat grillen, raclette en bakken in één apparaat combineert. De stevige antiaanbaklaag en eenvoudige bediening maken dit dé keuze voor mensen die iets zoeken dat prettig werkt en makkelijk schoon blijft.
Princess biedt betaalbare en degelijke tafelgrills. Een goed voorbeeld is de Princess 162660 Raclette Purify. Dit apparaat is speciaal voor grotere gezelschappen en is niet alleen gebruiksvriendelijk(zo kun je met draaiknoppen de warmte instellen), maar heeft ook nog eens ingebouwde geurafzuiging!
Solis staat bekend om multifunctionele en duurzame tafelgrills. Met de Solis Table Grill 5-in-1, heb je de keuze uit verschillende bereidfingswijzen. Grillen, bakken of gourmetten: het kan allemaal.
Tristar levert voordelige sets voor kleinere of gemiddelde huishoudens. Neem bijvoorbeeld de Tristar RA-2996 Raclette Grill, een model dat simpel werkt en genoeg ruimte biedt voor een avondje samen eten.
Bourgini combineert toegankelijke prijzen met degelijke bouw. De Bourgini Gourmet Raclette Grill Plus – 8 personen is een combinatie van een raclette en grill. Hij is robuust van bouw en heeft (altijd fijn) een antiaanbaklaag en een cool grip handgreep.

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.