Voor het partitioneren van een harde schijf is enige voorkennis noodzakelijk. U mag namelijk niet een onbeperkt aantal partities aanmaken. Daarnaast krijgt u te maken met verschillende bestandssystemen. In het blad Computer!Totaal (nummer 01/2011) besteden we binnenkort uitgebreid aandacht aan het partitioneren met het programma Parted Magic. Met deze cursus vullen we aan waar u rekening mee dient te houden voor het partitioneren van uw harde schijf, zodat u veilig te werk gaat.

Wat zijn partities?

Een partitie is simpel gezegd een gedeelte van de harde schijf in uw computer. In de Windows Verkenner controleert u gemakkelijk hoeveel partities er op het besturingssysteem beschikbaar zijn. Windows koppelt namelijk een stationsletter aan elk afgebakend deel van de harde schijf. Standaard zijn de meeste systemen uitgerust met een C:- en D:-schijf. Bestanden van het besturingssysteem en geïnstalleerde programma's vindt u doorgaans terug op de C:-schijf, terwijl er op de D:-schijf ruimte is voor uw persoonlijke documenten. Mocht Windows problemen veroorzaken, dan staan uw gegevens in ieder geval veilig. Bij een herinstallatie van het besturingssysteem, raken uw persoonlijke data namelijk niet verloren. Een slimme oplossing voor wanneer u bijvoorbeeld naar een andere Windows-versie wilt overstappen. Daarnaast blijft uw computer door deze scheiding op een prettige manier geordend.

In principe kunnen partities alle letters toegekend krijgen, van A tot en met Z. De letters A en B werden meestal toegekend aan ouderwetse floppy-diskstations, waarna de harde schijf volgde met C. Ook nu, wanneer weinig computers nog beschikken over een floppy-diskdrive, krijgen de meeste schijven de C toegekend.

©PXimport

Controleer in Windows Verkenner welke partities er benaderbaar zijn.

Partities wijzigen

Wellicht bent u het niet eens met de standaardindeling van uw harde schijf, waarmee uw computer of laptop is geleverd. U komt bijvoorbeeld op de D:-schijf ruimte tekort of u wilt een extra partitie creëren om een back-up van het systeem op te bewaren (hoewel het natuurlijk veel veiliger is om dat op een fysiek andere schijf te doen). In Windows Vista en 7 beschikt u over de vrijheid om de harde schijf naar eigen wens in te richten door partities te vergroten of te verkleinen. Daarnaast kunt u ook nieuwe partities toevoegen binnen de beschikbare opslagcapaciteit van de harde schijf. Als u de indeling van de harde schijf op een XP-machine wilt wijzigen, dan hebt u externe partitioneringssoftware nodig.

Houd er rekening mee dat u per fysieke harde schijf slechts vier primaire partities mag aanmaken. Wilt u evengoed over meerdere stations beschikken in Windows? U creëert in dat geval een uitgebreide (extended) partitie. Hierop is het niet mogelijk om gegevens te bewaren, maar u kunt deze wel onderverdelen in één of meerdere logische stations. U zult echter geen verschil merken. Een logisch station wordt door Windows als een partitie herkend, waardoor er een stationsletter wordt toegewezen. Overigens krijgt de uitgebreide partitie zelf geen stationsletter. Via deze methode omzeilt u gemakkelijk het maximale aantal van vier. Zorg er in ieder geval voor dat het besturingssysteem altijd op een primaire partitie is geïnstalleerd. Bij een dualbootsysteem gebruikt u twee primaire partities. Het is in principe niet mogelijk om meerdere besturingssystemen op hetzelfde partitie te installeren.

©PXimport

U wijzigt de verdeling van de harde schijf in XP alleen met externe software, bijvoorbeeld met behulp van GParted.

Groter of kleiner?

Eigenlijk kunt u in Windows Verkenner nooit het precieze aantal partities zien. Afhankelijk van het besturingssysteem en de computerfabrikant bestaan er ook verborgen partities. Hierop worden zaken als herstelinformatie en opstartgegevens bewaard. Met behulp van de tool Schijfbeheer bekijkt u de indeling. Klik in menu Start met de rechtermuisknop op (Deze) Computer en kies voor Beheren. Klik op Schijfbeheer en bestudeer de indeling van uw harde schijf. Gebruik de legenda om te achterhalen of er primaire, uitgebreide en/of logische stations zijn gebruikt. U kunt wijzigingen in de verdeling aanbrengen, indien u Windows Vista of 7 gebruikt. Het is eigenlijk altijd belangrijk dat u eerst een back-up maakt van de partitie(s) die u gaat veranderen. Ongeacht het programma waarmee u aan partities gaat knutselen. Er bestaat namelijk altijd een risico dat u gegevens verliest. In theorie is dat risico met Windows Schijfbeheer kleiner omdat het beperkter is in zijn mogelijkheden (het staat bijvoorbeeld niet toe dat u partities kleiner maakt dan de totale bestandsomvang op de partitie), maar desondanks bent u veiliger af met een goede back-up.

©PXimport

In dit voorbeeld bestaat de harde schijf uit een primaire en uitgebreide partitie. Laatstgenoemde is echter onderverdeeld in twee logische stations. In Windows Verkenner zijn er in deze situatie drie schijfstations zichtbaar.

Wanneer u een nieuwe partitie wilt creëren, dient u eerst ruimte vrij te maken. U selecteert het juiste station en klikt erop met de rechtermuisknop. Vervolgens kiest u Volume verkleinen. Geef daarna aan met hoeveel MB u de partitie kleiner wilt maken. De vrije ruimte die ontstaat, kunt u op twee manieren invullen. U voegt de capaciteit toe aan een ander station of u creëert een nieuwe partitie. U vindt deze opties onder de rechtermuisknop. Belangrijk is om te weten dat u in Windows Schijfbeheer vrijgemaakte ruimte alleen aan een aangrenzende partitie kunt toevoegen (en beperking die andere, veelal betaalde, tools niet hebben). In principe mag u zelf bepalen welke opslagcapaciteit u toekent aan de schijfstations. De mogelijkheden zijn in Windows echter beperkt. Zo bevat Schijfbeheer een begrenzer, waardoor u het volume niet oneindig kunt verkleinen. Gebruik liever een ander programma als u hier liever zelf controle over hebt. Lees binnenkort bijvoorbeeld de workshop over Parted Magic in Computer!Totaal 01/2011 om meer opties op dit gebied te ontdekken. Met dit softwarepakket beschikt u over diverse tools om uw harde schijf te organiseren. Zo leest u onder meer op welke manier u met behulp van het onderdeel Partition Editor extra partities aanmaakt.

©PXimport

Windows Vista en 7 beschikken over een functie om partities te verkleinen.

Bestandssystemen

Met externe partitioneringssoftware hebt u meestal de mogelijkheid om tussen meerdere bestandssystemen te kiezen, indien u een partitie wilt formatteren of converteren. Het bestandssysteem is verantwoordelijk over de wijze hoe data binnen een partitie worden georganiseerd. Tegenwoordig wordt voor Windows-systemen bijna altijd NTFS (New Technology File System) gebruikt, vanwege de vele veiligheidsopties en het stabiele karakter. U bepaalt hiermee onder meer welke gebruikers toegang hebben tot een bepaald bestand op de harde schijf. Indien u in Windows een schijfstation gaat formatteren, is het raadzaam om dit bestandssysteem te kiezen. Mocht u een stokoude versie van Windows als dualboot willen installeren, dan is FAT32 eventueel nog een optie. U kunt op FAT32-geformatteerde schijven bestanden opslaan met een maximale grootte van 4 GB. Het is toegestaan om meerdere bestandssystemen op een pc naast elkaar te gebruiken. Houd er wel rekening mee dat NTFS-partities in veel gevallen niet benaderbaar zijn vanuit een besturingssysteem dat op een FAT32-bestandssysteem draait.

Partities waarop Mac OS wordt geïnstalleerd krijgen het bestandssysteem HFS+ mee. Sinds versie 10.4 herkent het besturingssysteem ook partities met het NTFS-bestandssysteem. Voor een partitie met Linux kunt u het bestandssysteem Ext3 of Ext4 gebruiken. Extra veilig, omdat Windows niet in staat is om hierop data weg te schrijven, net als bij HFS+. Belangrijk om te weten is dat er dataverlies kan optreden als u van bestandssysteem wisselt. Overigens is het in Windows 2000 en XP wel mogelijk om FAT32 om te zetten naar NTFS zonder het verliezen van gegevens. Ga naar Start / Uitvoeren en typ het commando convert c: /fs:ntfs. Bevestig nogmaals, waarna de conversie wordt gestart. Wilt u een ander schijfstation converteren? Vervang dan C: door de juiste stationsletter. Let wel, na het converteren naar een NTFS-schijf kunt u echter niet terug naar FAT32. Overigens kan dat wel met sommige externe partitioneringsprogramma's.

De maximale grootte van een schijf en partitie zijn hetzelfde. Een NTFS-schijf kan maximaal 256 terabyte bevatten, de maximale grootte van een bestand op zo'n volume is 2 terabyte. Een FAT32-schijf kan maar 8 terabyte groot zijn, met een maximale bestandsgrootte van 4 gigabyte.

©PXimport

Veruit de meeste partities zijn uitgerust met het NTFS-bestandssysteem.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Zoek je een goede tablet met een riant scherm? We hebben vijf interessante producten voor je op een rijtje gezet.

Samsung Galaxy Tab S9+ WiFi

Zoek je een krachtige tablet met een groot scherm? De Samsung Galaxy Tab S9+ WiFi heeft een indrukwekkend amoledscherm van 12,4 inch. Dat is een prettig formaat om bijvoorbeeld de digitale krant te lezen of Netflix-series te bingewatchen. Verder draait de aanwezige Qualcomm Snapdragon 8 Gen 2-processor zijn hand niet om voor zware taken, zoals het spelen van 3D-games of monteren van video's. Deze chipset bevat acht rekenkernen waarvan de snelste cores zijn afgeregeld op een maximale klokfrequentie van 3,36 GHz. In combinatie met 12 GB werkgeheugen kun je vlot op deze tablet werken. Gebruik hiervoor eventueel de bijgesloten drukgevoelige stylus.

Voor beeldbewerkingen komt de respectabele resolutie van 2800 × 1752 pixels goed van pas. Foto's en video's ogen hierop haarscherp. Daarnaast ondersteunt het amoledscherm een vernieuwingsfrequentie van 120 hertz. Je speelt dus snelle games zonder haperingen. De basisuitvoering heeft 256 GB interne opslag. Kies tussen de kleurstellingen grafiet en beige. Je kunt de Galaxy Tab S9+ WiFi ook met 512 GB interne opslag kopen (grafiet/beige). Overigens heeft de waterdichte behuizing een microSD-kaartslot, waardoor je de opslagcapaciteit eenvoudig met maximaal 1 TB kunt uitbreiden. Tot slot is er nog een uitvoering met ondersteuning voor mobiel internet (5G) verkrijgbaar.

Xiaomi Pad 6

De Xiaomi Pad 6 is een krachtige tablet die zich richt op zowel entertainment als productiviteit. Het absolute hoogtepunt is het 11-inch WQHD+ scherm met een verversingssnelheid van 144Hz. Dit zorgt voor een aanzienlijk vloeiender beeld. Onder de motorkap vind je een snelle Snapdragon 870-processor, waardoor zware apps en games moeiteloos draaien.

De tablet heeft een luxe, volledig metalen behuizing en vier luidsprekers met Dolby Atmos-ondersteuning voor een ruimtelijk geluid. De accu van 8840 mAh gaat lang mee en laadt snel op (33W). Let wel dat de optionele stylus niet standaard wordt meegeleverd.

OnePlus Pad

Je koopt met de OnePlus Pad een grote tablet voor een schappelijke prijs. Het lcd-scherm van 11,61 inch bevat 2800 × 2000 pixels, waardoor je films, series en tv-programma's in Full-HD-kwaliteit kunt bewonderen. Er is 128 GB opslagcapaciteit ingebouwd. Naast huisvesting van Android en alle apps blijft er dus nog voldoende ruimte over voor eigen data. Gunstig voor het geval je bijvoorbeeld een complete serie van Netflix offline wilt bekijken. Games zien er trouwens ook fraai uit, want het scherm ondersteunt een hoge vernieuwingsfrequentie van 144 hertz.

Voor het rekenwerk is een octacore-processor van MediaTek verantwoordelijk. De rapste kern levert een maximale kloksnelheid van 3,05 GHz. Daarnaast is er een geheugenmodule met 8 GB RAM geïntegreerd. De OnePlus Pad leent zich prima voor alledaagse toepassingen, terwijl je bijvoorbeeld ook eens een foto kunt bewerken. Deze groene tablet is met zijn aluminium behuizing een echte blikvanger!

Lenovo Tab P12 (ZACH0112SE)

Op zoek naar een betaalbare tablet met een groot scherm? Dan zit je met de Lenovo Tab P12 wel goed, want dit apparaat heeft een indrukwekkende schermdiagonaal van 12,7 inch. De resolutie is met 2944 × 1840 pixels eveneens prima op orde, zodat je foto's en video's in een hoge kwaliteit kunt bekijken. Verder heeft de fabrikant ook aan een goed geluid gedacht. De metalen behuizing bevat vier minispeakers van het bekende audiomerk JBL. Een bluetooth-koptelefoon koppelen kan uiteraard ook.

De Tab P12 is met name geschikt voor alledaagse apps, zoals Facebook, YouTube, Chrome en simpele spelletjes. Voor veeleisende 3D-games en andere zware toepassingen heeft de MediaTek Dimensity 7050-processor iets te weinig power. Zes rekenkernen presteren op 2 GHz, terwijl de twee resterende cores zijn geklokt op 2,6 GHz. Deze tablet heeft daarnaast 8 GB werkgeheugen en 128 GB interne opslag. Overigens breid je de opslagcapaciteit makkelijk uit met een eigen microSD-kaart van maximaal 1 TB. Lenovo levert bij dit product een stylus mee. Benieuwd naar ervaringen van andere gebruikers? Lees dan deze reviews op Kieskeurig.nl.

Lenovo Tab M11 (ZADA0134SE)

Lenovo bewijst met zijn Tab M11 dat een goede tablet helemaal niet zo veel geld hoeft te kosten. Zo komen diverse onafhankelijke testers op Kieskeurig.nl tot een gemiddelde score van een 9. Vaak benoemde pluspunten zijn onder meer de hoge beeldkwaliteit, de lange accuduur en het goede geluid. Verder vinden gebruikers het prettig dat er al een stylus is inbegrepen. Handig voor wie graag tekeningen of handgeschreven notities maakt. Het lcd-scherm telt 1920 × 1200 pixels. De resolutie is weliswaar wat lager vergeleken met die van duurdere modellen, maar je kunt nog altijd films in Full-HD-kwaliteit streamen. De beelden ogen op het 11inch-scherm dan ook scherp. Ondanks de lage aanschafprijs heeft deze stevige tablet een metalen behuizing.

Voor het opslaan van apps en eigen data bevat de Tab M11 128 GB intern geheugen. Breid dat desgewenst uit met een eigen microSD-kaart van maximaal 1 TB. Het rekencentrum bestaat uit de veelgebruikte MediaTek Helio G88-processor en 4 GB werkgeheugen. Voor basistaken als e-mailen, internetten, webwinkelen en video's streamen is dat ruimschoots voldoende. Nuttig om te weten is dat Lenovo tot januari 2028 software-updates levert, zodat je het apparaat de komende jaren veilig kunt blijven gebruiken.

Het Nederlandse Fairphone vernieuwt zijn Fairbuds XL-hoofdtelefoon. De 2025-editie ziet er fris uit en moet beter geluid bieden dan zijn voorganger. In deze review lees je hoe de 249 euro kostende hoofdtelefoon bevalt.

Fairphone staat bekend om zijn focus op duurzame producten, gemaakt van zo eerlijk gewonnen grondstoffen en in elkaar gezet door Aziatische fabrieksarbeiders die beter behandeld en betaald worden dan gemiddeld in sector. Fairphone's producten zijn daarom wat duurder dan veel concurrerende producten, maar het duurzame karakter kan je wel een beter gevoel geven.

Modulair ontwerp

Als je minder geeft om deze vorm van duurzaamheid, kan de Fairphone Fairbuds XL (2025) nog steeds interessant zijn. Deze hoofdtelefoon is namelijk ook duurzaam voor jou als gebruiker. Je kunt belangrijke onderdelen van de hoofdtelefoon zelf loshalen en vervangen. Fairphone verkoopt reserve-onderdelen via zijn webwinkel, variërend van een batterij en hoofdband tot oorschelpen. De prijzen zijn sympathiek en de uitlegvideo's duidelijk. Bovendien heb je geen speciaal gereedschap nodig om een eventuele reparatie uit te voeren. Echt iedereen die de uitlegvideo bestudeert, lukt het. Mooi, want dankzij deze filosofie kun je de Fairbuds XL (2025) langer blijven gebruiken dan een niet-repareerbare hoofdtelefoon. Dat is op zijn beurt ook weer beter voor het milieu, omdat je een elektronica-aankoop uitstelt.

©Rens Blom

©Rens Blom

Heb je al een Fairbuds XL (2023), dan kun je die upgraden. Fairphone verkoopt de vernieuwde drivers (die beter geluid bieden) en oorkussens (die prettiger dragen) los en heeft ze zo gemaakt dat je ze in je bestaande hoofdtelefoon kunt stoppen. Een bijzondere strategie die wij wel waarderen.

Draagcomfort

Als hoofdtelefoon zelf bevalt de Fairbuds XL (2025) goed, zonder op te vallen in dit prijssegment. Hij draagt comfortabel, is opvouwbaar en heeft knopjes bij de oorschelpen die goed op de tast vindbaar zijn. Via de knopjes kun je bijvoorbeeld de ANC-modus inschakelen, die omgevingsgeluiden dempt. De ANC-modus van de Fairphone-hoofdtelefoon werkt aardig maar kan zeker niet tippen aan die van sommige concurrenten. Sony's WH-1000XM5 is al wat ouder, maar kost nu evenveel als de Fairbuds XL (2025) en biedt duidelijk betere onderdrukking van omgevingsgeluiden. Een dergelijke vergelijking kunnen we ook maken voor de transparantiemodus, die omgevingsgeluiden realistisch moet binnenlaten. Deze modus is handig als je de hoofdtelefoon draagt tijdens het fietsen of wandelen.

De accu gaat bij ons gebruik circa 28 uur mee. Een nette score voor een midrange tot afgeprijsde premium hoofdtelefoon. Opladen duurt best lang via de usb-c-poort. Overigens kun je via een geschikte usb-c-kabel ook bedraad muziek luisteren als je de hoofdtelefoon koppelt met bijvoorbeeld je smartphone.

©Rens Blom

Geluidskwaliteit

Het belangrijkste onderdeel van een hoofdtelefoon is zijn geluidskwaliteit. De Fairbuds XL (2025) klinken overwegend goed, zeker voor wie populaire muziek luistert via streamingdiensten als Spotify. De bas van de hoofdtelefoon vinden we echter wat beperkt, ook al zegt Fairphone dat de bas is verbeterd ten opzichte van de Fairbuds XL uit 2023. De vorige hoofdtelefoon hebben we niet bij de hand, dus wij kunnen deze vergelijking niet maken. Voor podcasts is de 2025-editie van de hoofdtelefoon prima geschikt.

©Rens Blom

Fairbuds-app

Fairphone biedt een gratis smartphone-app waar je de hoofdtelefoon aan kunt koppelen. Deze app is vernieuwd bij de lancering van de Fairbuds XL (2025) en dat was naar onze mening hard nodig. De vorige app had namelijk een onlogische en beperkte equalizer. In de nieuwe app kun je het geluid meer naar eigen hand instellen. De app kan de software van de hoofdtelefoon ook updaten. Verder is de app nog steeds vrij basaal in vergelijking met de apps van merken als Sony en JBL, maar dat komt vooral omdat de Fairbuds XL (2025) weinig poespas biedt.

©Rens Blom

Conclusie: Fairphone Fairbuds XL (2025) kopen?

De Fairphone Fairbuds XL (2025) is niet de hoofdtelefoon met de beste prijs-kwaliteitsverhouding, want voor 249 euro koop je modellen die beter klinken en geavanceerdere functies hebben. Maar die hoofdtelefoons kun je matig tot niet zelf repareren als er een defect optreedt. Juist op dat vlak heeft Fairphone een grote troef in handen, want de Fairbuds XL (2025) kun je grotendeels zelf repareren. Bovendien is de hoofdtelefoon zo duurzaam mogelijk gemaakt. De hoofdtelefoon heeft zo een duidelijke doelgroep: mensen die duurzaamheid belangrijker vinden dan het beste geluid of de meeste snufjes. Voor die doelgroep is het goed om te weten dat de Fairbuds XL (2025) een prima indruk achterlaat.