ID.nl logo
Nest Thermostat - Warmte op maat
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Nest Thermostat - Warmte op maat

De Nest Thermostat is inmiddels twee maanden te koop in Nederland en dankzij het koudere weer hebben we hem inmiddels volop in gebruik. Hoe bevalt de Nest Thermostat to nu toe? Wij hebben hem uitgebreid voor je getest.

Ik heb de Nest Thermostat sinds hij uitkwam in Nederland in gebruik, en inmiddels is het een stuk kouder waardoor ik je meer over de slimme thermostaat kan vertellen. De thermostaat zelf vind ik erg mooi ontworpen. De Nest Thermostat heeft een diameter van 8,3 cm en is 3,4 cm dik. De zijkant is een roestvrijstalen ring terwijl de voorkant van glas is gemaakt. Opvallend is het ronde schermpje met een diameter van 4,4 cm en een resolutie van 320 x 320 pixels. Het schermpje geeft een scherp en helder beeld. Het onderste deel van de voorkant is van kunststof, hier zitten de aanwezigheidssensoren achter. Naast de thermostaat krijg je ook de Heat Link, die je moet aansluiten op je verwarmingsinstallatie. Lees ook: Nest Thermostat - Installatie en eerste indruk.

©PXimport

De Nest Thermostat is fraai afgewerkt met een roestvrijstalen ring.

Bediening: draaien en klikken

In de basis is een thermostaat eigenlijk niet zo'n spannend apparaat: je stelt de gewenste temperatuur in waarna de verwarming aanslaat als het te koud wordt. Deze basisbediening werkt bij de Nest erg simpel doordat je metalen ring naar links of naar rechts kunt draaien net als bij de bekende Honeywell Round. De Nest toont de gevraagde temperatuur groot in het midden terwijl de huidige temperatuur ergens klein in de grafische ring wordt getoond. Als de thermostaat warmte vraagt, dan is de achtergrondkleur oranje. Is er geen warmtevraag, dan is de achtergrondkleur zwart. Het schermpje is normaal gesproken uit en laat alleen iets zien als je in de buurt komt. Helaas kun je er niet voor kiezen om het scherm altijd aan te houden.

©PXimport

Bedienen is simpel: draaien en klikken.

Door op de Nest te drukken open je het hoofdmenu. Hier zie je de luchtvochtigheid van je huis en de buitentemperatuur op basis van weerinformatie die de Nest van internet haalt. Deze informatie is nog niet zolang geleden toegevoegd in de vorm van update 4.3, daarvoor toonde het hoofdmenu zoals de afbeelding hierboven geen informatie. In het hoofdmenu zie je daarnaast een aantal pictogrammen. Door aan de ring te draaien selecteer je een pictogram waarna je drukt om te bevestigen. Via het hoofdmenu kun je aangeven of je thuis bent, het klokprogramma raadplegen en wijzigen, zien hoelang de thermostaat warmtevraag had in de voorgaande dagen, de overige instellingen raadplegen en de thermostaat helemaal uitschakelen.

©PXimport

Het hoofdmenu toont de luchtvochtigheid binnen en de temperatuur buiten.

Privacy en internet

Nest Labs is onderdeel van Google en je zou de Nest daarom ook de Google Thermostat kunnen noemen. Theoretisch weet Google door de Nest Thermostat precies wanneer je wel of niet huis bent. Nest zelf zegt operationeel nog volledig gescheiden van Google te werken en Google heeft dus niet direct inzicht in de gegevens van Nest. Daarnaast worden de gegevens die Nest verzamelt niet verkocht aan derden. Toch moet je je wel bewust zijn dat je gegevens constant ergens met een clouddienst gesynchroniseerd worden.

Automatisch programmeren

De Nest is zoals je van een slimme thermostaat verwacht ook een klokthermostaat die zelfstandig de verwarming in- en uitschakelt. Bijzonder is echter dat de Nest zichzelf programmeert. Gebruik hem normaal door de temperatuur hoger en lager te zetten en na een tijdje (binnen een week) kent Nest je gewoonten waarna hij een klokprogramma instelt. Dit automatisch programmeren leidt soms tot rare dingen, want de Nest gaat ervan uit dat je serieus bezig bent. Toen ik de thermostaat pas had, wijzigde ik de temperatuur vaak via de ring en de app om te zien wat er gebeurt. De Nest Thermostat nam dat serieus, waarna er na een tijdje een klokprogramma was ingesteld met schakeltijden en temperaturen die onnodig waren. Gelukkig kun je het klokprogramma zelf aanpassen en schakeltijden en temperaturen verwijderen, toevoegen of aanpassen. Je kunt het automatisch programmeren uitschakelen, zodat je een handmatig klokprogramma kunt instellen.

©PXimport

De Nest programmeert zichzelf, maar je kunt het klokprogramma wel aanpassen.

Naast het dom afwerken van een schakelprogramma, houdt de Nest via een sensor ook in de gaten of je thuis bent. Ziet hij je een bepaalde tijd niet, dan wordt de temperatuur verlaagd. Helaas kun je de detectietijd niet aanpassen waardoor ik één keer in de kou heb gezeten toen ik een tijd op zolder aan het werk was. Je kunt de Nest handmatig wel weer op gang helpen, waarna de thermostaat doorheeft dat dit niet de bedoeling was. Kennelijk heeft Nest hiervan geleerd, want sindsdien is dit niet meer voorgekomen. Daarnaast gebruikt Nest ook voorspelbaarheid. Als de thermostaat doorheeft dat je elke dag na 9 uur niet thuis bent, zal hij op dat tijdstip eerder naar de aanwezigheidsstand gaan. Daarnaast kun je de thermostaat ook handmatig op afwezig zetten, zodat je zeker weet dat het klokprogramma niet wordt uitgevoerd.

App en website

Waar het bij slimme apparaten in mijn ogen echt om gaat is de bediening met smartphone, tablet en pc. Nest heeft hiervoor erg goede apps ontwikkeld. De smartphone- en tabletapps zijn beschikbaar voor Android en iOS. De overzichtelijke app laat zien wat de status van je thermostaat is op dezelfde manier als de fysieke thermostaat. Je kunt de temperatuur eenvoudig verhogen of verlagen en instellen dat je aan- of afwezig bent. Daarnaast heb je toegang tot alle functionaliteit en kun je bijvoorbeeld het klokprogramma aanpassen.

©PXimport

De overzichtelijke app geeft toegang tot alle functionaliteit.

Behalve met je smartphone of tablet kun je de Nest via een website ook met je pc bedienen. De webomgeving die je benadert via https://home.nest.com heeft dezelfde opbouw als de apps en biedt hiermee een handige interface om het klokprogramma aan te passen. De apps zijn wel afhankelijk van een internetverbinding. Ik heb als test mijn internetverbinding uitgeschakeld terwijl het wifi-netwerk nog wel actief was. De apps werken dan niet meer. Heb je even geen internet of wifi-netwerk, dan kun je de temperatuur wel via de Nest Thermostat zelf instellen. Je komt dus niet in de kou te zitten.

©PXimport

Via de website kun je net als in de app het klokprogramma aanpassen.

IFTT

De Nest heeft een API waarmee het platform kan communiceren met andere apparaten. Ook werkt de thermostaat optioneel samen met de rookmelders van Nest Labs. Interessant is dat de Nest hierdoor ook werkt in combinatie met automatiseringsdienst IFTTT waardoor je de Nest kunt in- of uitschakelen op basis van gebeurtenissen of juist een ander apparaat iets laten doen als de Nest iets doet zoals een melding als de temperatuur te hoog wordt. Via het kanaal voor Nest op IFTTT kun je de beschikbare recepten raadplegen. Je kunt IFTTT bijvoorbeeld gebruiken om je temperatuur te verlagen op basis van de locatie van je smartphone of om meldingen over je Nest te krijgen op je smartphone.

©PXimport

Energie besparen?

Nest claimt dat de Nest Thermostat energie bespaart ten opzichte van een normale of klokthermostaat. Enerzijds zit dat in het slimme en eenvoudige programmeren waardoor je na verloop van tijd niet met een klokprogramma opgescheept zit dat niet meer voldoet aan je leefpatroon. Ook de aanwezigheidsdetectie helpt hierbij. Ben je echter zeer precies met het uitschakelen van je verwarming als je niet thuis bent of gaat slapen, dan denk ik niet dat je energie gaat besparen. Wel krijg je ten opzichte van een normale thermostaat veel meer comfort op een zo energiezuinige manier. Anderzijds maakt de Nest Thermostat je wel bewust van je energieverbruik. Verhoog je de temperatuur, dan laat Nest zien hoeveel minuten het duurt voor deze temperatuur bereikt wordt. Dit maakt direct inzichtelijk dat een hogere temperatuur leidt tot meer energieverbruik.

©PXimport

Bij het verhogen van de temperatuur zie je hoelang het duurt voordat die temperatuur bereikt wordt.

Je kunt daarnaast zien hoelang de Nest voorgaande dagen je huis actief heeft verwarmd. Deze informatie kun je gebruiken om te kijken of bijvoorbeeld het verlagen van de temperatuur met een halve graad effect heeft op de tijd dat er actief verwarmd moet worden. Nest stuurt je daarnaast iedere maand een energierapport waarmee je je gebruik in uren in de gaten kunt houden. Je zult als je de kosten in de gaten wilt houden, zelf moeten uitvogelen wat het verband tussen branduren en gasverbruik is, je kunt dus niet direct iets over de kosten zeggen. Jammer is dat de Nest geen energieverloop bijhoudt door middel van een grafiek, dat lijk mij een nuttige toevoeging. Het energierapport bevat daarnaast een spelelement, want je ontvangt blaadjes voor zuinig gedrag en je kunt zien hoe zuinig je bent ten opzichte van de rest. Het echt grote potentiële pijnpunt is dat de Nest Thermostat geen OpenTherm-modulatie ondersteunt. Wat dat betekent, heb ik uitgelegd in een apart kader.

©PXimport

De Nest laat je zien hoeveel uur de verwarming heeft gebrand.

Conclusie

Ik ben onder de indruk van de Nest Thermostat. De afwerking van de behuizing met de roestvrij stalen ring is van een erg goede kwaliteit en bijna een sieraad aan je muur. Qua bediening is de Nest in de basis nauwelijks moeilijker dan de bekende Honeywell Round. De slimme mogelijkheden zijn goed uitgewerkt en de Nest maakt je huis warm als je daar behoeft aan hebt terwijl je met je smartphone alles in de gaten kunt houden. Of de Nest Thermostat je echt energiebesparing geeft hangt af van je huidige stookgedrag. Als je heel strikt de verwarming uitschakelt als je niet thuis bent en consequent de juiste nachtverlaging toepast, vermoed ik dat je wellicht zelfs iets meer energie zult gaan verbruiken. Gebruik je momenteel een klokthermostaat die niet optimaal is geprogrammeerd, dan zal de Nest wel voor energiebesparing zorgen. Ik denk dat energiebesparing in ieder geval niet je drijfveer moet zijn om de Nest Thermostat aan te schaffen, het gaat wat mij betreft vooral om het gemak en de eenvoudige bediening die ook buitenshuis te gebruiken is. Met een aanschafprijs van 219 euro is de Nest niet goedkoop, maar aan de andere kant zijn meer geavanceerde klokthermostaten ook niet goedkoop.

Nadelen geen OpenTherm

Het grootse nadeel van de Nest Thermostat is dat de thermostaat geen OpenTherm modulatie ondersteunt terwijl deze slimmere aansturing van verwarmingsketels in Nederland wijdverspreid is. Het voordeel van OpenTherm is tweeledig: enerzijds zorgt modulatie voor een lager gasverbruik en anderzijds zou het meer comfort brengen. Dankzij modulatie kan de thermostaat de ketel minder hard laten branden. De reden dat OpenTherm meer comfort kan brengen is dat dankzij de modulatie de radiator ook met minder warm water gevoed kan worden en hierdoor gecontroleerd minder warmte uitstraalt. Hierdoor is het beter mogelijk om een constante temperatuur te bereiken door langere perioden te verwarmen met een lagere watertemperatuur. Ook wordt zo de zogenoemde overshoot beperkt waarbij de temperatuur bij het gebruik van een aan/uit-thermostaat tijdelijk te hoog is doordat de radiatoren nagloeien met te heet water. Bij de Nest heb ik van verminderd comfort of overshoots echter geen last gehad. Ik vermoed dat dit komt doordat de Nest het aanwarmgedrag van je huis leert kennen en hier rekening mee houdt bij het verwarmen. Omdat bij OpenTherm de ketel niet voluit hoeft te branden, kan dit ook voor een lager gasverbruik zorgen. Theoretisch zou dit tien tot twintig procent schelen. Dit is zoals gezegd wel theoretisch en kan per combinatie van huis en verwarmingsketel anders zijn. Daarnaast is het via OpenTherm mogelijk om de thermostaat de voorraad warm tapwater laten beheren zodat warm water op voorraad gehouden kan worden op de tijden dat dit nodig is. Dit levert meer comfort doordat je snel warm water hebt, maar wel met zo min mogelijk energieverbruik omdat het water alleen op bepaalde tijden wordt warmgehouden. Een aan/uit-thermostaat kan de tapwatervoorraad niet aansturen en je zult je dit bij de Nest via de ketel zelf moeten regelen. Je hebt dan doorgaans alleen de keuze voor altijd op voorraad houden wat veel onnodige energie kost of niet op voorraad houden waardoor je langer op warm water moet wachten. Voor mij persoonlijk is dit minder van belang, ik heb het op voorraad houden van warm tapwater sowieso uitstaan. Of OpenTherm echt voor meer comfort en minder energieverbruik zorgt is lastig te zeggen, maar het is duidelijk dat het beter is als een slimme thermostaat hier wel geschikt voor is. Nest labs is wel lid van de OpenTherm Association.

Fantastisch
Conclusie

Nest Thermostat --------------- **Prijs:** € 219,- **Scherm:** 1,75 inch (320 x 320 pixels) **Draadloos:** 802.11b/g/n, 802.15.4 (comm. met Heat Link) **Sensoren:** Temperatuur, vochtiheid, bewegingssensoren, lichtsensor **Compatibiliteit:** Combi- en condensatieketels, Systeemboilers en ketels die alleen warmte produceren, Vloerverwarmingssystemen met warm water, Warmtepompen met luchtwarmte en aardwarmte (alleen verwarming), Zonesystemen (één Nest Thermostat per zone), Spanningvoerend geschakelde systemen, Laagspanningssystemen (droog contact) **Afmetingen:** 8,3 cm (diameter) x 3,4 cm **Afmetingen Heat Link:** 10 x 10 x 3 cm

Plus- en minpunten
  • Design
  • Bouwkwaliteit
  • Interface
  • Eenvoudige bediening
  • Goede apps
  • Leerfuncties werken goed
  • Geen OpenTherm
▼ Volgende artikel
Europese alternatieven voor Amerikaanse online diensten
© shadowmoon30 - stock.adobe.com
Huis

Europese alternatieven voor Amerikaanse online diensten

Wanneer je alle internetdiensten opsomt die je zelf gebruikt, van e-mail tot zoekmachines, is de kans groot dat het vrijwel allemaal Amerikaanse platformen zijn. Voor wie zich daar niet helemaal comfortabel bij voelt, zijn er ook (gratis) Europese alternatieven.

In dit artikel

We kijken naar Europese alternatieven voor Amerikaanse diensten: • Zoekmachines • E-mail en agenda • Kantoor • Cloudopslag • Vertaling • Videosharing • Sociale Media • AI-Chat • VPN Lees ook: 20 tips om je online privacy te waarborgen

Steeds meer internetgebruikers in Europa stellen zich vragen bij de intensieve dataverzameling en dominante marktpositie van Amerikaanse techbedrijven, zeker in de huidige geopolitieke context. Daardoor groeit de interesse voor Europese alternatieven, die minder afhankelijk zijn van de Amerikaanse bedrijfswereld en overheid, beter aansluiten bij de strengere Europese privacywetgeving, en transparanter zijn over het gebruik van persoonsgegevens.

In dit artikel laten we je kort kennismaken met enkele Europese diensten die een privacyvriendelijker en vaak volwaardig alternatief bieden voor bekende Amerikaanse webdiensten en platformen. Dit gaat breed: van zoekmachines, e-mail en kantoortoepassingen tot cloudopslag, VPN, vertalingen, videosharing, AI-chat en sociale media. Wil je echt de-Amerikaniseren? Gebruik voor deze diensten dan geen Google-, Apple- of Facebook-account.

Zoekmachine

Het zal je niet verbazen dat een browser als Chrome standaard Google gebruikt als zoekmachine, maar je kunt zonder problemen een andere instellen. Open de instellingen van Chrome, ga naar Zoekmachine en klik op Wijzigen. Selecteer het gewenste alternatief. Europese, privacybewuste zoekmachines zijn onder meer het Duitse Ecosia (investeert advertentie-inkomsten in boomaanplant), het Franse Qwant en het Zwitserse SwissCows (dat overigens niet langer gratis is).

Je kunt ook handmatig een extra zoekmachine toevoegen. Neem bijvoorbeeld SwissCows in Chrome. Open opnieuw Zoekmachine en kies Zoekmachine en Site Search beheren. Klik op Toevoegen bij Site Search. Vul SwissCows in als naam, (bijvoorbeeld) sc als snelkoppeling en www.swisscows.com/web?query=%s als url. Bevestig met Toevoegen. Je kunt deze nu instellen als standaard of activeren via sc gevolgd door een druk op Tab in de adresbalk, waarna je de zoekterm ingeeft. Weet wel dat deze drie alternatieve zoekmachines deels gebruikmaken van de zoekindex van het (Amerikaanse) Bing.

Je kunt ook Europese, privacygerichte browsers gebruiken, zoals Ecosia en Ecosia (browser), de Zweedse Mullvad Browser en het Noorse Vivaldi. Hier kun je ook telkens je voorkeurzoekmachine instellen. Houd er wel rekening mee dat deze drie browsers de (Amerikaanse) Chromium- of Firefox-engine gebruiken voor het weergeven van webpagina's.

Chrome heeft van huis uit acht zoekmachines geconfigureerd.

E-mail en agenda

Gmail en Outlook zijn twee zeer populaire webmaildiensten, vooral dankzij hun sterke integratie met respectievelijk het Google- en Microsoft-ecosysteem. Op het vlak van privacy zijn er wel enkele bedenkingen. Bij Gmail wordt de inhoud van je mails gescand voor gepersonaliseerde advertenties, en ook Microsoft toont advertenties. Beide versleutelen weliswaar je berichten, zowel tijdens de overdracht als in rust (op de mailservers), maar de diensten zelf bewaren de encryptiesleutels.

Diensten als het Duitse Tuta en het Zwitserse Proton Mail pakken dit beter aan. Ze zijn grotendeels opensource, ze gebruiken stevige end-to-end-versleuteling en bij Tuta geldt zelfs het zero knowledge-principe: de dienst heeft geen toegang tot je gegevens, wachtwoorden of metadata. Bij Proton Mail blijft beperkte metadata zoals de onderwerpsregel zichtbaar. Beide zijn beschikbaar via web en mobiele apps en bieden in de gratis versie 1 GB opslagruimte; bij Tuta zit daar ook een agenda bij.

We helpen je even op weg met de laatste. Klik op Gratis e-mailaccount aanmaken en daarna op Selecteren bij Free. Kies je e-mailadres (@tutamail.com) en stel een wachtwoord in. Je krijgt een herstelcode waarmee je weer toegang krijgt als je je wachtwoord (of tweede factor) kwijt zou raken. Na goedkeuring kun je meteen mails ontvangen en verzenden. In de webinterface vind je rechtsboven de knoppen Contacten en Agenda.

Zo ziet de webinterface van (een gloednieuw account bij) Tuta eruit.

Kantoor

Als je denkt aan een cloudgebaseerde kantoorsuite, komen Google Documenten (en Workspace) en Microsoft 365 waarschijnlijk als eerste in je op. Toch zitten er vooral bij Google enkele privacyproblemen. Het verdienmodel draait rond advertenties, er is geen sluitende garantie dat je data binnen de EU blijven en in de gratis versie bewaart Google zelf de encryptiesleutels. Microsoft scoort iets beter, maar wie zeker wil zijn dat data de EU niet verlaten, kijkt beter naar het Letse OnlyOffice.

We stellen hier kort de gratis cloudservice voor, bereikbaar vanuit je browser en via mobiele apps. Registreer je via de website van OnlyOffice en bevestig je aanmelding via de ontvangen mail. Je krijgt dan een persoonlijke url (https://<accountnaam>.onlyoffice.com) die als centrale documentenhub fungeert, met 2 GB opslagruimte. Je kunt er 'kamers' aanmaken. Dit zijn virtuele ruimtes of projectmappen waarin je documenten creëert, bewerkt en eventueel deelt met rolgebaseerde toegangsrechten.

De suite bevat een tekstverwerker, spreadsheet, presentatietool en pdf-editor. Omdat de dienst standaard werkt met Microsofts OOXML-bestandsformaten, hoef je bij het importeren of exporteren nauwelijks compatibiliteitsproblemen te verwachten.

De online kantoorsuite van OnlyOffice: Nederlandstalig en mooi overzichtelijk.

Cloudopslag

Bij cloudopslag springen Google Drive (15 GB gratis) en Microsoft OneDrive (5 GB gratis) er qua gebruikersaantallen uit, met Dropbox (2 GB gratis) als derde op het podium. Je data worden telkens op Amerikaanse servers opgeslagen en je hebt geen controle over de encryptiesleutels. Je kunt dit eventueel oplossen met end-to-end-encryptie via een gratis tool als Cryptomator.

Er bestaan gelukkig ook gratis Europese alternatieven die vergelijkbare opslagruimte bieden, je data gegarandeerd binnen de EU bewaren en je zelf de encryptiesleutels laten beheren. Een daarvan is het Zwitserse EdelCloud Basic (2 GB), van de makers van SwissCows. Bekendere opties zijn Proton Drive (5 GB) en pCloud (10 GB), beide eveneens uit Zwitserland.

We kijken naar pCloud. Je meldt je gratis aan via de website. Stel een wachtwoord in en kies bij Gegevensregio voor Europese Unie. Bevestig via de link in de ontvangen e-mail en klik op de website op Ga naar mijn account. Je kunt dan meteen aan de slag. Linksonder zie je dat standaard al 3 GB is ontgrendeld. Door acties uit te voeren zoals een bestand uploaden, pCloud Drive en de mobiele app installeren en enkele vrienden uitnodigen, kun je dit uitbreiden tot 10 GB.

De gratis versie van pCloud: 6 GB ontgrendeld, nog vier te gaan.

Vertaling

Het begint wat eentonig te worden, maar ook voor geautomatiseerde vertalingen kom je al snel uit bij diensten van Google Translate of Microsoft Translator. Toch bestaat er een sterk en populair alternatief: het Duitse DeepL. De gratis versie kent wel enkele beperkingen: je kunt maximaal drie documenten per maand van maximaal 5 MB vertalen (niet bewerkbaar), en je teksten kunnen door DeepL worden gebruikt voor trainingsdoeleinden.

Minder bekend, maar volledig gratis, zijn Lingva Translate (meer dan honderd talen) uit Duitsland en het Spaanse Apertium (meer dan veertig talen, ook als app). Beide zijn opensource. Bij Apertium kun je documenten en webpagina's uploaden, maar de beschikbare doeltalen hangen af van je brontaal. Vanuit Nederlands bijvoorbeeld kun je helaas alleen naar Afrikaans vertalen. Lingva biedt een bredere keuze aan taalparen, al moet je de brontekst hier wel zelf invoeren of plakken. Je kunt de tekst ook laten voorlezen, al is de kwaliteit voor Nederlands voorlopig ondermaats. De vertalingen zijn bij beide diensten niet bewerkbaar op de site.

Lingva: honderd talen, maar alleen voor zelf ingevoerde tekst.

Videosharing

Videosites als Vimeo en vooral Googles YouTube hoeven we niet meer toe te lichten, maar kun je ook enkele Europese alternatieven noemen? Die bestaan wel degelijk, met als bekendste Dailymotion en PeerTube, beide van Franse oorsprong.

Dailymotion heeft dan misschien niet het uitgebreide aanbod van YouTube, maar bereikt wereldwijd toch zo'n 300 miljoen maandelijkse gebruikers. Je kunt er zonder account video's opzoeken via trefwoorden en daarna filteren op onder meer Playlists, Users en Hashtags. Met een account kun je ook video's uploaden en delen via je browser of mobiele apps. Het platform geeft aanbevelingen op basis van je kijkgedrag en is geïntegreerd met sociale media als Facebook en X.

Bij PeerTube draait eveneens alles rond video streaming en delen, maar dan binnen het zogeheten Fediverse (meer daarover verderop in dit artikel). Zoeken naar specifieke video's of kanalen kun je via deze link. Bij een geschikte video klik je op een knop die je naar de bijbehorende server brengt, waar je je eventueel kunt aanmelden om bijvoorbeeld op video's te reageren of zelf te publiceren op je kanaal.

Op zoek naar geschikte video's op het PeerTube-platform.

Sociale media

Met sociale mediaplatformen bevinden we ons bijna volledig op Amerikaans grondgebied. Denk aan Facebook, Instagram, X, LinkedIn, Snapchat, Pinterest, Reddit, Threads en WhatsApp. Er bestaan wel – ook Europese – alternatieven, maar overstappen is vaak lastig. Je wilt immers voldoende aanbod, voldoende medegebruikers en het liefst ook een gebruiksvriendelijke omgeving.

Zo is er het Zwitserse Threema (circa 6 euro), een dienst die zich opwerpt als veilig en privacy-bewust alternatief voor WhatsApp, maar helaas is het niet mogelijk berichten tussen beide netwerken uit te wisselen – ook al ijvert de EU met initiatieven als de Digital Markets Act voor meer interoperabiliteit tussen (onder meer) berichtenapps.

Een andere relatief bekende, maar geheel gratis dienst is Mastodon, van Duitse oorsprong. Dit is een microbloggingdienst met tekstposts, reacties, boosts en volgers, die zich profileert als alternatief voor X. Mastodon maakt deel uit van het zogenaamde Fediverse, een samentrekking van 'FEDerated unIVERSE'. Dit is een gedecentraliseerd netwerk van onafhankelijk beheerde servers (zogeheten instances), die via gemeenschappelijke protocollen als ActivityPub wel met elkaar kunnen communiceren.

Andere Fediverse-diensten van Europese origine zijn het al vermelde PeerTube (videoplatform), het IJslandse Pleroma (microblogging), het Franse Funkwhale (audiosharing) en Lemmy (forum- en discussienetwerk, vergelijkbaar met Reddit).

Zojuist aangemeld bij Mastodon: daarmee zijn we klaar voor onze eerste 'toot', met hashtag natuurlijk.

AI-chat

Sinds de lancering van ChatGPT door het Amerikaanse OpenAI eind 2022 is AI, en in het bijzonder AI-chatbots, niet meer weg te denken uit bedrijven en uit ons dagelijks leven. China volgt als stevige tweede speler – denk aan het veelbesproken DeepSeek – maar ook Europa is bezig aan een fikse inhaalbeweging. Een opvallend initiatief komt van OpenEuroLLM, een alliantie van meer dan 20 Europese bedrijven, universiteiten en supercomputingcentra die een opensource-taalmodel (LLM, Large Language Model) ontwikkelen als alternatief voor Amerikaanse en Chinese AI-assistenten. OpenGPT-X dan weer is een Duits project dat grootschalige AI-taalmodellen bouwt, waaronder het opensource-model Teuken-7B, getraind in alle 24 officiële EU-talen.

Wil je zelf met een Europese AI-chatbot experimenteren, kijk dan eens op de site van het Franse bedrijf Mistral dat eigen taalmodellen ontwikkelde. Wil je ook beelden en code genereren, dan moet je je wel registreren. De bot reageert opvallend snel, maar wie meer functies wil – zoals een onbeperkt aantal prompts per dag en een krachtiger LLM – moet upgraden naar Pro (zo'n 18 euro per maand).

De beeldgenerator van Le Chat: een fraaie afbeelding in een paar seconden.

VPN

Een Virtual Private Network, kortweg VPN, is ideaal voor wie meer online privacy wil (je ip-adres blijft verborgen), veiliger wil surfen op openbare wifi (je data zijn volledig versleuteld) of geoblokkades wil omzeilen (je kiest een VPN-server in een niet-geblokkeerd land).

Veel populaire opties, zoals Hotspot Shield, zijn Amerikaans. Wie liever Europees gaat, vindt sterke alternatieven als het Zweedse Mullvad en het Zwitserse Proton VPN. Beide houden geen logboeken bij, ze bieden een wereldwijde keuze aan VPN-servers en gebruiken opensource-clientapps. Je vindt er ook functies als een killswitch (je verbinding wordt meteen verbroken als de VPN-server wegvalt) en split-tunneling (je kiest zelf welke apps via de VPN lopen). Proton VPN ondersteunt wel beter streamingdiensten als Netflix en Prime Video. Beide kosten zo'n 5 euro per maand.

Proton VPN biedt tevens een beperkte gratis versie, handig om mee te starten. Surf naar de site van Proton VPN, vul je e-mailadres in, klik op Begin met Proton VPN en stel een sterk wachtwoord in (twee keer). Je kunt meteen de client-app downloaden, bijvoorbeeld voor Windows. Installeer die (extra apps hoef je niet mee te nemen) en meld je aan met je Proton-account. Kies een VPN-server in een beschikbaar land (vijf in de gratis versie), klik op Verbinden en test de VPN-verbinding gerust via bijvoorbeeld www.whatismyip.com. Of nog beter (in het kader van dit artikel) www.watismijnip.nl/.

Controleer de VPN-verbinding door te kijken naar wat je ip-adres is.

Nog meer privacy?

Met een screenfilter kan niemand meekijken bij wat jij op je laptop doet
▼ Volgende artikel
Help, de deur van mijn wasmachine gaat niet open! Wat nu?
© StockPhotoPro - stock.adobe.com
Huis

Help, de deur van mijn wasmachine gaat niet open! Wat nu?

Blijft de deur van je wasmachine dicht, ook al is het programma afgelopen, en krijg je hem niet open? Dat probleem komt vaak voor en heeft meestal een eenvoudige oorzaak. In dit artikel noemen we vijf redenen waarom de deur niet opengaat en wat je zelf kunt doen om dat snel en veilig op te lossen.

In dit artikel ontdek je:
  • Waarom de deur van je wasmachine soms geblokkeerd blijft
  • Welke eenvoudige stappen je zelf kunt nemen om de deur te openen
  • Hoe je de noodontgrendeling gebruikt als niets anders werkt
  • Wanneer er sprake is van een defect slot en je een monteur nodig hebt
  • Praktische tips om dit probleem in de toekomst te voorkomen

Ook interessant: Slimmer wassen: deze functies maken je wasmachine nét even handiger

Het komt vaker voor dan je denkt: de wasmachine is klaar, maar de deur weigert open te gaan. Lastig, zeker als je schone was nog nat in de trommel ligt. Gelukkig is er meestal geen reden tot paniek. Vaak ligt het aan een simpele oorzaak die je zelf kunt oplossen.

1 - Water in de trommel

De meest voorkomende boosdoener is achtergebleven water. Zolang er water in de machine zit, blijft de deur bewust op slot om lekkage te voorkomen. Zie je nog water in de trommel? Start dan opnieuw het afvoerprogramma. Werkt dat niet, maak dan het filter onderin schoon en laat via het slangetje of de opening het restwater weglopen. Vaak schiet de deur daarna vanzelf los.

2 - Het kinderslot is ingeschakeld

Sommige modellen hebben een kinderslot of extra beveiliging. Staat dit ingeschakeld, dan blijft de deur dicht, ook al is het programma afgerond. Controleer in de handleiding hoe je het slot uitschakelt. Meestal gaat het om een combinatie van knoppen op het display. Pas als dit is gedeactiveerd, kun je de deur openen.

©Engin Akyurt

Zie je nog water in de trommel? Start dan opnieuw het afvoerprogramma.

3 - Elektronische vertraging of reset

Bij veel moderne machines zit er enkele minuten vertraging tussen het einde van het programma en het ontgrendelen van de deur. Even wachten kan dus al genoeg zijn. Blijft de deur toch op slot, haal de stekker er een paar minuten uit en sluit hem opnieuw aan. Zo wordt de elektronica gereset en komt de deur vaak alsnog vrij.

4 - Handmatige noodontgrendeling

Lukt het nog steeds niet, dan is er vaak een handmatige oplossing. De meeste wasmachines hebben een noodontgrendeling, meestal te vinden achter het klepje bij het filter of onderaan de machine. Door hier voorzichtig aan te trekken, kun je de deur veilig openen zonder schade. Raadpleeg de handleiding voor de exacte plek en werkwijze.

5 - Defecte vergrendeling

Als geen van deze stappen helpt, kan de vergrendeling zelf kapot zijn. Dit onderdeel slijt met de tijd en kan uiteindelijk defect raken. Soms helpt het tijdelijk om de machine spanningsvrij te maken, maar blijft de deur gesloten, dan is vervanging van het slot nodig. Dit is werk voor een monteur.

Problemen voorkomen

Met goed onderhoud voorkom je veel ellende. Maak filter en afvoer regelmatig schoon zodat de machine altijd goed leegloopt. Zet de wasmachine pas uit als het programma volledig is afgerond en controleer of er geen kledingstukken klem zitten tussen deur en rubber. Draai af en toe een lege was op hoge temperatuur met een reinigingsmiddel of wat azijn, zodat zeepresten en vuil zich niet ophopen en het deurslot soepel blijft werken.

Wanneer moet je hulp inschakelen?

Blijft de deur hardnekkig dicht of merk je andere signalen, zoals vreemde geluiden of een brandlucht, stop dan direct met zelf proberen. Forceren kan schade veroorzaken. In dat geval is het verstandig een monteur te bellen.

Een geblokkeerde deur hoeft in elk lang niet altijd een groot probleem te zijn. Vaak is een eenvoudige reset, het verwijderen van restwater of het uitschakelen van het kinderslot al genoeg. Lukt het niet, dan kan de noodontgrendeling of een monteur uitkomst bieden. Met regelmatig onderhoud en een beetje oplettendheid verklein je de kans dat je opnieuw voor een gesloten deur staat.