Inmiddels weet iedereen met een website of blog het wel: je kunt niet zomaar foto’s gemaakt door andere mensen gebruiken op je site. Soms kiezen mensen dan voor gifjes om hun artikelen vorm te geven, zeker als dat bijvoorbeeld over bekende films gaat. Maar is dat wel toegestaan? Wat zijn de regels omtrent gif auteursrecht?

Gif staat voor graphics interchange format. Gifjes zijn geanimeerde afbeeldingen; bewegende afbeeldingen zonder geluid of afspeelknop. Gifjes herhaelen meestal zichzelf: ze spelen constant opnieuw af. Zeker als je de animaties goed op elkaar weet aan te sluiten, dan is een gifje perfect: je ziet soms niet eens wanneer hij weer opnieuw afspeelt. Juist omdat gifjes vaak grappige situaties uitbeelden, weten ze tegenwoordig zelfs zakelijke mailtjes een stuk luchtiger te maken. Ze zijn vaak een stuk minder makkelijk verkeerd op te vatten dan bijvoorbeeld de al dan niet sarcastische knipoog-smiley.

Giphy

Gifjes kun je zelf maken, maar het is veel makkelijker om ze van het internet te halen. Giphy is het meest bekende platform van het moment waarop iedereen gifjes kan uploaden, die vervolgens weer door iedereen kunnen worden gevonden en gebruikt. Je vindt er de ouderwets gezellige dansende banaan uit het Hyves-tijdperk, maar ook tijdens de Superbowl vind je gifjes van de footballteams. Giphy kent meer dan 100 miljoen dagelijkse gebruikers, die de keuze hebben uit meer dan 1 miljard gifjes. Ook grote bedrijven weten het platform te vinden. Whatsapp heeft inmiddels Giphy-integratie, waardoor je in de chatdienst gifjes kunt gebruiken om je uit te drukken.

©PXimport

Toch is het wat vreemd: je mag niet zomaar iemands foto gebruiken, maar een gifje lijkt nooit een probleem. Waarom zou je een plaatje van Disney’s Alice in Wonderland niet mogen gebruiken, maar als het een bewegend plaatje is, dan mag het ineens wel? Meestal legt Disney boetes op als je je niet aan de regels houdt. In het geval van gifjes mag Disney dat echter niet: gifjes zijn beschermd van auteursrechtelijke claims door de wet van “fair use”.

Fair Use

Daarnaast schijnt een bedrijf als Giphy overeenkomsten te hebben met een aantal grote (media)bedrijven, waardoor mogelijk auteursrechtelijke problemen worden vermeden. Giphy is echter niet heel erg open over deze relaties. Aan de andere kant is het verstandig dat Giphy zich vooral schuilhoudt achter “fair use”, want de dienst voldoet hier ook aan. Als je onder de paraplu “fair use” wenst te vallen, zijn er vier factoren waaraan je product moet voldoen:"

Je gaat bijvoorbeeld niet een gif kijken in plaats van de volledige film waaruit het gifje is geknipt. Het is doorgaans kortstondig, waarbij de geanimeerde afbeelding gebruikt wordt om iets duidelijk te maken. Maar, wordt bijvoorbeeld het gezicht van Linda de Mol gebruikt en zij beroept zich op haar portretrecht, dan kan het zijn dat je het gifje moet verwijderen. Datzelfde geldt voor voetbalmomenten: daar zijn niet alleen bekende voetballers te zien, maar worden er tevens enorme geldbedragen gevraagd voor de licenties. Dus elk bedrijf dat daar veel geld voor heeft neergeteld, staat er niet om te springen dat gebruikers gratis beelden uitwisselen van content die indirect door die bedrijven is betaald.

Zelf maken

Om er zeker van zijn dat je gif-gebruik geen problemen veroorzaakt, moet je van de mensen die in het gifje te zien zijn schriftelijke toestemming hebben. Of je kunt zorgen dat je bij het gifje een link plaatst naar het bronmateriaal. Het allerbeste is natuurlijk om je eigen gifs te maken. Dat kan heel makkelijk met de GIF Maker van Giphy of Makeagif.com. Ben je er handig in, dan kan het ook in Photoshop of door een Boomerang te maken met Instagram en deze als gif te exporteren.

Dankzij de fair use-wetgeving is de kans niet heel groot dat je in de problemen komt bij het gebruik van een gifje, maar wees je ervan bewust dat je kunt worden gevraagd om de bewegende afbeelding offline te halen als de rechtmatige eigenaar er bezwaar tegen heeft. Het lijkt misschien veel werk om zelf een gif te maken, maar elk filmpje dat je met je telefoon schiet kan al een geweldig gifje zijn waarmee jij op kantoor of binnen de familie iedereen aan het lachen maakt.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.