ID.nl logo
Herstel Windows 8.1 - Voorkom gegevensverlies
© PXimport
Huis

Herstel Windows 8.1 - Voorkom gegevensverlies

Je systeem is gecrasht. Wat nu? Windows 8.1 bevat enkele opties om je computer te herstellen. Het is handig om te weten hoe ze werken voordat je ze echt nodig hebt. Om je systeem goed te herstellen, is het verstandig een herstelimage te controleren en/of aan te maken.

1 Herstelmethoden

Er zijn diverse manieren om je computer te herstellen na een systeemcrash. In dit artikel richten we ons op de ingebouwde herstelprocedures van Windows 8.1. Hiermee kun je je systeem volledig herstellen naar de fabrieksinstellingen (Fabrieksherstel) of herstellen zonder dat je persoonlijke bestanden kwijtraakt (Pc vernieuwen). Die laatste optie is het interessantst.

In beide gevallen wordt gebruikgemaakt van een imagebestand, ook wel snapshot of momentopname genoemd. In dit artikel testen en controleren we het imagebestand. Hierbij bespreken we de ingebouwde routine van Windows 8.1. Dit werkt Spartaans, je moet commando's uitvoeren in de opdrachtprompt.

Als dit te veel van het goede is, kun je ook aan de slag met RecImg Manager. Dankzij deze tool kun je eenvoudiger werken met snapshots van je systeem. Voor experts is het goed om te weten hoe de snapshots achter de schermen functioneren en wat de mogelijkheden en beperkingen zijn.

©PXimport

Windows 8.1 heeft een ingebouwde herstelprocedure om je computer bij problemen weer aan de praat te krijgen.

2 Herstelmedia

De herstelprocedure van je computer is eenvoudig te activeren vanuit Windows 8.1. Maar wat moet je als je systeem niet meer opstart, snel vastloopt of zichzelf blijft herstarten? Voor dit scenario heb je een speciale usb-stick nodig. Deze kun je eenvoudig aanmaken, nu Windows nog werkt.

Plaats een lege usb-stick van minimaal 512 MB. Ga naar je Charms-balk (Windowstoets+C) en geef Een herstelstation maken als zoekopdracht. Start de gelijknamige procedure. Een wizard begeleidt je stap voor stap om de stick aan te maken. In geval van nood kun je je computer opstarten vanaf deze usb-stick en de in dit artikel genoemde herstelopties activeren.

©PXimport

Maak een speciale usb-stick aan voor het geval dat Windows ooit niet meer opstart.

3 Windows Systeemherstel of Pc vernieuwen?

Windows Systeemherstel is iets anders dan Pc vernieuwen. Systeemherstel, dat al aanwezig was in voorgaande Windows-versies, biedt in sommige gevallen een eenvoudige manier om problemen op te lossen. Pc vernieuwen en Fabrieksherstel zijn aanwezig in Windows 8.1 en vervangen de klassieke installatie-dvd van je computer. Het is echter nog steeds handig om te weten hoe je Windows Systeemherstel gebruikt. Als je computer bijvoorbeeld vreemd gedrag vertoont nadat je gisteren een nieuw programma hebt geïnstalleerd, heb je een goede kans dit op te lossen met Windows Systeemherstel. Als het goed is, maakt Windows bij belangrijke wijzigingen (zoals een software-installatie) automatisch een systeemherstelpunt.

©PXimport

Gebruik de functie Pc vernieuwen alleen bij ernstige problemen en als Systeemherstel niet werkt.

4 Tijdmachine met Systeemherstel

Windows Systeemherstel is op verschillende manieren te starten. Gebruik de toetscombinatie Windows-toets+X en kies Systeem. Klik op Geavanceerde systeeminstellingen en open het tabblad Systeembeveiliging. Als deze optie niet mogelijk is, klik je op Configureren om dit onderdeel alsnog in te stellen. Met de knop Maken forceer je Windows Systeemherstel om direct een herstelpunt te creëren. Met de knop Systeemherstel kun je terugkeren naar een eerder gemaakt herstelpunt.

Windows Systeemherstel is ook beschikbaar via de herstel-usb-stick. Start je computer op vanaf de usb-stick en kies Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Systeemherstel.

©PXimport

Windows Systeemherstel kan de redder in nood zijn om je computer weer aan de praat te krijgen.

Spelenderwijs?

De ingebouwde beveiliging via imagebestanden moet je zien als een laatste redmiddel. Het is essentieel om je computer in geval van ernstige problemen weer aan de praat te krijgen. Het is echter ook een procedure die je niet als speelgoed moet gebruiken! Elke vorm van computerherstel heeft gevolgen die mogelijk ook nadelig zijn. Hoewel Pc vernieuwen niet werkt met een complete image, moet je ook hiermee oppassen. Als het goed is, raak je met de optie Pc vernieuwen geen bestanden kwijt, maar de kans is aanwezig dat programma's nadien niet meer werken.

Ook kunnen de voorkeursinstellingen van programma's zijn ontregeld na het gebruik van persoonlijke Pc vernieuwen.

Externe back-up

In dit artikel gaan we ervan uit dat je harde schijf niet fysiek is gecrasht. Als dit wel gebeurt, werkt de optie Pc vernieuwen niet en ben je al je bestanden kwijt. Hiertegen kun je je wapenen met een back-up op een externe harde schijf, bijvoorbeeld met Acronis True Image Home (50 euro) of EaseUS Todo Backup Free (gratis).

5 Status controleren

Als je een computer met Windows 8.1 voorgeïnstalleerd hebt gekocht, zou er al een herstelimage aanwezig moeten zijn. Heb je de pc zelf geüpgraded naar Windows 8.1, bijvoorbeeld omdat Windows 8 erop stond, dan heb je nog geen goed herstelimage en dien je dit aan te maken. Het is in beide situaties aan te raden om je herstelimage te controleren. Gebruik Windows-toets+X en start Opdrachtprompt (administrator). Geef de opdracht recimg.exe /showcurrent. Als er geen herstelimage aanwezig is, krijg je de melding: There is no active custom recovery image. Als je systeem wel een herstelimage heeft gevonden, zie je het pad hiervan en krijg je de melding: Operation completed successfully.

©PXimport

Controleer of je computer een systeemherstelimage heeft.

6 Herstelimage maken

We gaan het imagebestand opslaan in een eigen map. Gebruik Windows-toets+X en start Opdrachtprompt (administrator). Maak nu een map aan voor je herstelimage met de opdracht md c:\herstelimage.

Geef nu de opdracht recimg.exe /createimage c:\herstelimage om je imagebestand aan te maken. Er wordt een soort 'digitale foto' van je systeem gemaakt, wat veel tijd in beslag neemt. De voortgangsindicator werkt niet lineair. Het kan dus zijn dat je tot 15% voortgang twee uur aan het wachten bent en de overige 90% zeer snel wordt doorlopen. Na het aanmaken van het imagebestand controleer je met de opdracht recimg.exe /showcurrent of Windows je nieuwe snapshot ook herkent.

©PXimport

Geef de opdracht om een nieuw herstelimage aan te maken in de map C:\herstelimage.

Voldoende vrije schijfruimte

Een herstelimage neemt veel schijfruimte in beslag. Als richtlijn kun je aanhouden dat de ruimte die momenteel door al je bestanden in beslag wordt genomen, ook aanwezig moet zijn als vrije ruimte voor je herstelimage. Dit is later eenvoudig te controleren door de eigenschappen van de map C:\herstelimage op te vragen. Op ons testsysteem met 78 GB aan bestanden neemt het herstelimage 37 GB in beslag. Dit verschilt per computer.

Heb je te weinig schijfruimte en wel een grote D-schijf? Dan kun je het imagebestand ook bewaren in een map op die schijf. Maak met de opdracht md d:\herstelimage een map aan op je D-schijf. De opdracht recimg.exe /createimage d:\herstelimage bewaart het herstelimage in deze map.

©PXimport

Zorg voor voldoende vrije schijfruimte voor je imagebestand.

7 Meer herstelmomenten

Het is mogelijk om diverse herstelimages aan te maken. Bewaar ze steeds in verschillende mappen, bijvoorbeeld in C:\herstelnov14 en C:\hersteldec14. Er kan slechts één imagebestand actief zijn. Het geactiveerde exemplaar is het imagebestand dat je kunt herstellen.

Standaard wordt het meest recente herstelmoment geactiveerd. Je kunt eenvoudig schakelen tussen je imagebestanden door een andere map actief te maken. Gebruik de toetscombinatie Windows-toets+X en start Opdrachtprompt (administrator). Geef de opdracht recimg.exe /showcurrent om te zien welk herstelpunt Windows nu heeft geactiveerd. Geef de opdracht recimg.exe /setcurrent c:\herstelnov14 om dit herstelmoment te activeren. Controleer je actieve herstelmoment met de opdracht recimg.exe /showcurrent.

©PXimport

Als je diverse herstelmomenten hebt, kun je met een speciaal commando een ouder herstelmoment activeren.

8 Herstellen vanuit Windows

Je herstelt je Windows 8.1-systeem het eenvoudigst als Windows nog in staat is om normaal op te starten. Open de Charms-balk en kies Instellingen / Pc-instellingen wijzigen / Bijwerken en herstellen / Systeemherstel. Klik bij Uw pc vernieuwen op Aan de slag. Er wordt een wizard gestart waarin je uitleg vindt over de gevolgen van je actie. Vervolgens wordt de herstelprocedure uitgevoerd. Je persoonlijke bestanden en programma-instellingen blijven behouden. De herstelprocedure neemt veel tijd in beslag, waarna je je computer weer kunt gebruiken vanaf het moment van je meest recente imagebestand.

©PXimport

Kies voor Uw pc vernieuwen om het actieve herstelmoment terug te zetten.

9 Herstel via usb-stick

Wil je computer niet meer opstarten? Dan heb je de herstelmedia-usb-stick nodig. Door je computer hiermee op te starten, kun je kiezen voor Problemen oplossen / Pc vernieuwen. Dit werkt uiteraard alleen als je harde schijf niet fysiek is gecrasht. Heb je geen herstelmedia-usb-stick aangemaakt? Dan kun je dit alsnog doen op een andere computer met Windows 8.1.

©PXimport

Start je computer op vanaf de usb-stick die je als herstelmedium hebt aangemaakt.

Imagebestanden op schijf

De herstelimagebestanden nemen veel schijfruimte in beslag. Als je niet weet hoeveel images er op je computer staan en waar deze staan opgeslagen, kun je ze op een eenvoudige manier opsporen. De bestanden hebben de extensie .wim. Je kunt alle wim-bestanden snel vinden vanaf de opdrachtprompt. Gebruik de toetscombinatie Windows-toets+X en start Opdrachtprompt (administrator). Als je je C-schijf wilt onderzoeken, open je deze schijf met de opdracht c:. Geef nu de opdracht cd\ en laat al je mappen onderzoeken met de opdracht dir /s /a *.wim. Met dir vraag je de inhoud op van een map en /s zorgt ervoor dat ook alle submappen worden doorzocht. Met /a worden speciale mappen doorzocht, bijvoorbeeld met het kenmerk 'systeem' en het kenmerk 'verborgen'. Bij deze opdracht is *.wim het zoekcriterium om alle bestanden te vinden die eindigen op .wim.

©PXimport

Het commando dir /s /a *.wim spoort alle aanwezige imagebestanden op.

10 RecImg Manager

Nu we de globale technische omgang met Windows 8.1-imagebestanden hebben besproken, komen we graag terug op RecImg Manager. Dit programma biedt een grafische omgeving waarmee je imagebestanden eenvoudiger kunt aanmaken, beheren en terugzetten. Een minpuntje heeft het programma ook. Wij zijn er niet in geslaagd om een imagebestand van de C-schijf te bewaren op de D-schijf. Dit kan handig zijn voor mensen met een snelle, maar kleine SSD als C-schijf en een grote harde schijf als D-schijf. Het is overigens wel mogelijk als je de opdrachtprompt, recimg.exe, eenmaal onder de knie hebt.

©PXimport

RecImg Manager werkt zeer eenvoudig, maar toch is het goed om de procedure van recimg.exe te kennen.

11 Back-up met RecImg Manager

Download en installeer RecImg Manager. Zodra je het programma hebt gestart, krijg je twee opties: Backup en Restore. Met de knop Backup kun je een imagebestand aanmaken voor Windows 8.1. RecImg Manager bewaart het imagebestand automatisch in een submap van C:\RecImg Snapshots. Geef altijd een goede omschrijving mee, zodat je later weet op welk moment je de back-up hebt gemaakt.

©PXimport

RecImg Manager bewaart je imagebestanden in een submap van C:\RecImg Snapshots.

12 Herstel via RecImg Manager

Met Restore kun je een imagebestand terugzetten. RecImg Manager maakt eveneens wim-bestanden aan, dus je kunt voor de herstelprocedure ook de standaardopties van Windows 8.1 (Pc vernieuwen) gebruiken.

Heb je met recimg.exe imagebestanden aangemaakt of staan ze standaard op je computer? Dan kun je deze herstelmomenten ook importeren en gebruiken in RecImg Manager. Klik hiervoor op Restore / Browse en wijs de map met het wim-imagebestand aan. Je krijgt nu in het scherm Restore een nieuw herstelmoment genaamd Imported snapshot.

©PXimport

Achter de knop Restore gaan een of meer herstelmomenten schuil, die je vervolgens kunt terugzetten.

Imagebestanden openen

Wil je de inhoud van een wim-bestand bekijken? Daarvoor zijn geavanceerde opdrachten nodig. Hierbij wordt een wim-bestand gekoppeld, wat ook wel mounten wordt genoemd. Het voert te ver om deze procedure hier stap voor stap te bespreken, omdat deze alleen is weggelegd voor doorgewinterde computerexperts. Als je imagebestanden wilt openen of ze achteraf wilt bewerken, kijk dan hier. Hier vind je uitgebreide informatie over DISM (Deployment Image Service and Management Tool), het programma waarmee je wim-imagebestanden kunt koppelen, openen en bewerken.

©PXimport

Met een speciale DISM-opdracht kun je een wim-bestand koppelen (mounten) en de inhoud ervan bekijken.

▼ Volgende artikel
Broodroosters anno nu: veel meer dan een paar sneetjes toast
© Lightfield Studios - stock.adobe.com
Huis

Broodroosters anno nu: veel meer dan een paar sneetjes toast

Of je nu trek hebt in toast met avocado en een gepocheerd eitje of in een klassieke tosti met ham en kaas: met het moderne broodrooster kan het allemaal. Benieuwd wat broodroosters anno nu zo bijzonder maakt? We vertellen je er alles over.

In het kort: Moderne broodroosters zijn echte alleskunners: naast het roosteren van brood gebruik je ze ook voor het maken van tosti's, het opwarmen van croissants en het ontdooien van bevroren brood. En ze kunnen vaak nog veel meer dan dat. In dit artikel lees je wat moderne broodroosters allemaal kunnen en in welk opzicht ze verschillen van de meer traditionele modellen.

Lees ook: 🥪 Gezonde tosti's om de hele middag op door te gaan

'Ouderwetse' broodroosters doen precies wat ze moeten doen. Je doet er één of twee sneetjes brood in, wacht een paar minuten en plop: daar heb je je perfect gebruinde en knapperige toast. Deze modellen zijn dankzij hun eenvoudige werking nog altijd bij veel mensen in trek, maar er er is ook steeds meer vraag naar modellen die meer kunnen dan alleen brood roosteren. Van het maken van tosti's tot het roosteren van bagels en croissants: met de nieuwste modellen heb je je tosti-ijzer of oven haast niet meer nodig! Veel modellen zijn daarnaast voorzien van allerlei handige extra's, zoals een ontdooifunctie en speciale sleuven voor extra groot of klein brood. En dan hebben we het nog niet eens over de vele bruiningsstanden op moderne broodroosters.

Bruiningsstanden 

Traditionele broodroosters zitten vaak lekker simpel in elkaar, met een draaiknop die je keuze biedt uit drie tot hoogstens vijf standen. Maar het beperkte aantal opties op deze modellen heeft wel als nadeel dat je niet altijd evenveel controle hebt over hoe bruin je sneetjes brood worden. Moderne broodroosters beschikken vaak over veel meer bruiningsstanden, gemiddeld tussen de zes en negen. De lagere standen zijn ideaal voor het licht roosteren van dun of oud brood, terwijl de hogere standen perfect zijn om brood donkerbruin te krijgen of om zwaarder brood zoals volkoren of roggebrood te roosteren. Sommige modellen hebben zelfs slimme sensoren die de dikte van het brood detecteren en op basis daarvan de roostertijd aanpassen. Handig! 

Ontdooifunctie

Brood ontdooien kan best een gedoe zijn. Op het aanrecht duurt het lang, voor gelijkmatig ontdooien in de oven moet je maar net de juiste instellingen weten en in de magnetron wordt bevroren brood snel slap. In een broodrooster met ontdooifunctie wordt het een stuk eenvoudiger. Het enige wat je hoeft te doen, is de bevroren sneetjes brood in het rooster te plaatsen en de ontdooistand te selecteren. Het broodrooster past vervolgens automatisch de tijd en temperatuur aan, zodat je brood gelijkmatig ontdooit zonder dat het verbrandt. Deze functie werkt ook goed voor bevroren croissants of andere kleine broodjes.

©Goffkein - stock.adobe.com

Hoeveelheid sleuven

Voor grotere gezinnen is een broodrooster met maar twee sleuven niet altijd handig. Zeker als jullie gezellig samen aan tafel willen eten, is het niet ideaal om steeds op je beurt te moeten wachten. Gelukkig zijn broodroosters er tegenwoordig in allerlei soorten en maten, met bijvoorbeeld ruimte voor vier sneetjes brood of speciale sleuven voor extra lang brood (denk aan zuurdesem of stokbrood) of breed brood (zelf gesneden brood of croissants en bagels). Sommige modellen beschikken over sleuven met liftfunctie voor kleine sneetjes brood, zodat je je handen niet hoeft te branden. Er zijn ook modellen met een enkele brede sleuf waarin je meerdere sneetjes brood naast elkaar plaatst. 

Extra functies

Naast de ontdooistand hebben moderne broodroosters vaak nog veel meer handige functies. Zoals een opwarmstand die brood alleen opwarmt zonder het te roosteren: handig voor overgebleven croissants of andere afgebakken broodjes. Of een sneltoastfunctie, die brood snel en efficiënt roostert als je haast hebt. Een warmhoudrooster komt mooi van pas als je veel sneetjes brood achter elkaar wilt roosteren: deze houdt je brood tot wel vijftien minuten warm. 

Ook voor tosti's en bagels hebben moderne broodroosters vaak speciale standen. De tosti-stand zorgt ervoor dat het brood langzaam wordt verhit zodat ondertussen de kaas kan smelten. Eventuele meegeleverde tostiklemmen voorkomen dat het een knoeiboel wordt in je broodrooster. De bagelstand is speciaal ontworpen om bagels perfect te roosteren, met een zachte buitenkant en een krokante binnenkant. 

©morkovkapiy - stock.adobe.com

Design

Als je ook de uitstraling van je broodrooster belangrijk vindt, bieden moderne broodroosters je meer dan genoeg keus. Broodroosters anno nu zijn namelijk allang niet meer alleen maar basic zwart of zilver. Steeds meer fabrikanten bieden modellen in stijlvolle kleuren, zoals zachtroze, mintgroen of lichtblauw. Of wat dacht je van een opvallend retromodel in felrood? Gerenommeerde merken als Russell Hobbs, KitchenAid en Smeg verkopen verschillende kwalitatieve broodroosters in een origineel design. Misschien geef je niks om design en ga je liever voor functionaliteit. In dat geval is een broodrooster met transparante zijkanten misschien wat voor jou: hiermee hou je tijdens het roosteren precies bij hoe bruin je sneetjes kleuren.

▼ Volgende artikel
Zo bespaar je flink met groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin*
© encierro - stock.adobe.com
Huis

Zo bespaar je flink met groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin*

Groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin kunnen een flinke besparing opleveren. Zeker als je kiest voor soorten die in de winkel duur zijn, weinig verzorging vragen en jaar na jaar opnieuw groeien. Je hoeft er geen groene vingers voor te hebben en ook geen grote tuin. In dit artikel lees je welke planten slim zijn om te kweken, hoe je begint en waar je op moet letten om zoveel mogelijk uit je oogst te halen.

* Of van je eigen balkon natuurlijk

In dit artikel lees je: • Waarom zelf kweken geld bespaartWelke groenten je makkelijk zelf kweekt, ook in pottenWelke fruitplanten jarenlang opbrengst gevenOf je beter kruiden kunt kopen of zelf zaaienWelke kruiden goed groeien in pottenWanneer je het beste kunt zaaien of plantenHoe je je oogst beschermt tegen slakken, rupsen en vogelsWaarom avocado's kweken in Nederland nauwelijks zin heeftHoe je eenvoudig begint, ook zonder moestuin

Lees ook: Ingemaakt! 4 manieren om zelf thuis voedsel te conserveren

Waarom zelf kweken loont

In de supermarkt kunnen verse bessen, kruiden en biologische groenten behoorlijk aantikken. Een klein bosje rozemarijn kost al snel meer dan een euro, terwijl een rozemarijnplantje je jarenlang voorziet als je 'm goed behandelt. Ook courgettes, cherrytomaatjes en paprika's zijn flink aan de prijs, terwijl je ze zelf makkelijk kweekt, zelfs in een pot.

Daarnaast scheelt het in verpakkingsmateriaal, voorkom je verspilling en smaakt alles verser dan vers. Zelfs op een balkon of klein terras kun je met een paar bakken al behoorlijk wat opbrengen.

Groenten: veel opbrengst, dus dat bespaart geld!

Voor deze groenten heb je weinig ruimte of moeite nodig, terwijl ze wel een goede opbrengst geven.

1. Courgette

Courgette groeit snel, vraagt weinig aandacht en geeft veel vruchten. Eén plant kan je wekenlang oogst opleveren. Toegegeven, in de zomermaanden zijn ze best betaalbaar in de winkel. Maar juist door de grote opbrengst kun je er makkelijk ook iemand anders blij mee maken en je kunt ze inmaken voor de winter.

  • Zaaien: april binnen, mei buiten

  • Zon: veel zon

  • Grond: luchtige, voedzame grond

  • Let op: geef genoeg water, vooral bij warm weer

  • Oogsten: juli t/m september; regelmatig plukken stimuleert nieuwe groei

2. Cherrytomaten

Perfect voor op het balkon. In pot of in de volle grond.

  • Zaaien: maart binnen, uitplanten in mei

  • Zon: volle zon, uit de wind

  • Grond: goed doorlatend en rijk aan voeding

  • Let op: bind ze op en haal regelmatig dieven (zijscheuten) weg

  • Oogsten: juli t/m september; regelmatig plukken stimuleert nieuwe groei

3. Prei

Prei is populair en veelzijdig. Je kunt het hele jaar door zaaien, afhankelijk van de soort (zomer- of winterprei).

  • Zaaien: februari tot juni

  • Zon: zon of halfschaduw

  • Grond: losse, voedzame grond

  • Let op: plant jonge prei diep, dat zorgt voor lange witte stelen

  • Oogsten: juli t/m september; regelmatig plukken stimuleert nieuwe groei

4. Paprika

Paprika's doen het goed in een pot op een zonnig balkon of in een kas. Ze vragen iets meer aandacht, maar zijn het waard.

  • Zaaien: februari binnen

  • Zon: veel zon, liefst beschut

  • Grond: voedselrijke potgrond

  • Let op: paprika's houden van warmte – een kas of warm hoekje helpt enorm

  • Oogsten: augustus t/m oktober; zodra paprika's volledig gekleurd zijn oogsten

5. Rucola

Korte groeicyclus, dus je kunt meerdere keren per seizoen zaaien.

  • Zaaien: maart tot september

  • Zon: liefst halfschaduw, anders wordt het snel bitter

  • Grond: normale tuingrond, niet te droog

  • Let op: jonge rucola is het lekkerst – wacht niet te lang met oogsten

  • Oogsten: mei tot oktober; al 4-6 weken na zaaien

©Brent Hofacker

Fruit: planten voor jarenlange opbrengst

Met fruitstruiken of -bomen leg je de basis voor een structurele besparing. Na het eerste jaar begint de oogst, en die wordt vaak elk jaar groter.

1. Blauwe bes

Duur in de winkel, maar als struik jarenlang opbrengst.

  • Planten: november tot maart

  • Zon: volle zon

  • Grond: zure grond (meng turf door de aarde)

  • Let op: geef bij droogte water met regenwater (geen kalkrijk kraanwater)

  • Oogsten: juli t/m september; vruchten regelmatig plukken als ze volledig blauw zijn

2. Framboos

Geeft snel oogst, kan ook in grote pot op balkon.

  • Planten: najaar of vroeg voorjaar

  • Zon: liefst veel zon

  • Grond: goed doorlatend, voedzaam

  • Let op: snoei oude takken na de oogst voor meer vruchtvorming

  • Oogsten: juni t/m oktober; afhankelijk van ras, pluk zodra rijp

3. Aardbeien

Makkelijk, ook in hangpotten.

  • Planten: maart of augustus

  • Zon: volle zon

  • Grond: luchtige aarde, niet te nat

  • Let op: verjong elk jaar door nieuwe stekken te planten

  • Oogsten: juni t/m september; direct oogsten zodra ze volledig rood zijn

4. Vijg (in pot)

Zelfs op een balkon kun je een vijgenboom houden.

  • Planten: voorjaar

  • Zon: volle zon, beschut plekje

  • Grond: voedzame, goed doorlatende grond

  • Let op: bescherm bij strenge vorst

  • Oogsten: augustus t/m oktober; vijgen oogsten als ze zacht en volledig gekleurd zijn

©Valery Sheiko | draw05 - stock.adobe.com

Kruiden: kopen of zaaien?


Kopen: sneller en makkelijker

Bij kruiden als rozemarijn, tijm, munt en bieslook is een plantje van het tuincentrum of zelfs de supermarkt vaak de handigste optie.

  • Je hebt direct een oogstbare plant

  • Je ziet meteen of de plant gezond is

  • Je bespaart tijd, want kiemen duurt bij sommige soorten weken

  • Vooral houtige kruiden (rozemarijn, tijm) groeien langzaam uit zaad

Belangrijk is wel dat je supermarktplantjes niet als wegwerpkruid gebruikt. Verpot ze in voedzame aarde, geef ze licht, en knip regelmatig bij. Zo gaan ze makkelijk maanden (soms jaren) mee.

Zaaien: zinvol bij snelle groeiers

Kruiden als basilicum, koriander, dille en peterselie kun je prima zaaien, vooral als je ze in grotere hoeveelheden gebruikt.

  • Goedkoop: één zakje zaad geeft veel planten

  • Leuk om te doen in de lente

  • Je kunt steeds nieuwe rondes opkweken

Maar ook hier geldt: zaaien vraagt aandacht. Je hebt een warme, lichte plek nodig en moet zorgen dat de kiemplantjes niet uitdrogen of omvallen.

Kruiden: altijd vers binnen handbereik

Verse kruiden zijn duur, terwijl een plantje vaak jarenlang meegaat. Deze soorten zijn eenvoudig in onderhoud en groeien goed in potten.

1. Rozemarijn

  • Zon: volle zon

  • Grond: droge, arme grond

  • Let op: geef weinig water, winterhard tot -10 °C, snoei regelmatig takjes om groei compact te houden

  • Oogsten: het hele jaar

2. Tijm

  • Zon: veel zon

  • Grond: doorlatend, kalkrijk

  • Let op: snoei regelmatig voor compacte groei, regelmatig toppen

  • Oogsten: hele jaar door

3. Munt

  • Zon: halfschaduw of zon

  • Grond: vochtig, niet te droog

  • Let op: woekert, dus altijd in pot houden

  • Oogsten: maart t/m november; jonge blaadjes smaken het beste

4. Bieslook

  • Zon: halfschaduw tot zon

  • Grond: voedzaam, vochtig

  • Let op: bloeit in zomer, maar dan kun je nog steeds de stengels oogsten

  • Oogsten: maart t/m oktober; knip regelmatig voor verse aanwas

©stockcreations

Wanneer zaaien of planten?

GewasBinnen zaaienBuiten zaaienPlantenOogsten vanaf
Courgetteaprilmeimeijuli–sept
Cherrytomaatmaartmeimeijuli–sept
Preifebruari–maartapril–juni-juli–dec
Paprikafebruari–maartmeimeijuli–sept
Rucola-maart–sept-april–okt
Blauwe bes--nov–maartjuli–aug
Framboos--okt–mrtjuni–aug
Aardbei--maart/augjuni–juli
Vijg--voorjaaraug–okt
Rozemarijn-maart–julimaart–meihet hele jaar
Tijm-maart–julimaart–meihet hele jaar
Munt-maart–julimaart–meihet hele jaar
Bieslook-maart–julimaart–meihet hele jaar
Basilicummaart–meimei–juli-juni–sept
Koriandermaart–aprilapril–juni-mei–aug
Dillemaart–aprilapril–juni-mei–aug
Peterseliefebruari–aprilmaart–juli-mei–okt

Wat te doen tegen slakken, rupsen en vogels?

Zodra het groen gaat groeien, ontdekken ook dieren je tuin. Met deze tips houd je de schade beperkt:

Slakken:

  • Leg koperen munten rond potten of bedden

  • Zet schuilplaatsen zoals omgekeerde bloempotten om ze weg te vangen

  • Kies planten die slakken minder lekker vinden (zoals rozemarijn of tijm)

  • Zet een schoteltje met bier neer

Rupsen:

  • Controleer planten regelmatig op eitjes (onder bladeren)

  • Plant afrikaantjes of dille tussen je groenten – die trekken natuurlijke vijanden aan

  • Gebruik fijnmazig net als je veel last hebt

Vogels:

  • Span vogelnetten over bessenstruiken

  • Hang oude cd's of glimmend lint op om ze af te schrikken

  • Zet een nep-roofvogel in de buurt van je fruit

©APISIT Wilaijit

Kun je zelf avocado's kweken? Hoewel avocado's duur zijn in de winkel, is het niet realistisch om ze zelf te kweken met het idee dat je er ooit van zult oogsten. Je kunt de pit laten kiemen – bijvoorbeeld in een glas water of direct in potgrond – en daar groeit met wat geduld een mooie plant uit. Maar een echte avocado-oogst? Die blijft in Nederland vrijwel altijd uit. De boom heeft jaren nodig om vrucht te dragen, meestal tussen de zeven en tien jaar, en stelt hoge eisen aan temperatuur en licht. Buiten overleeft hij onze winters niet. Zelfs in een kas is het lastig om genoeg warmte en luchtvochtigheid te bieden. Daarbij komt dat veel soorten alleen vruchten dragen als er een tweede, genetisch afwijkende boom in de buurt staat voor kruisbestuiving. Leuk dus als groene kamerplant, maar niet als serieuze manier om geld te besparen op avocado's.

Begin klein, groei vanzelf

Je hoeft niet meteen een hele moestuin aan te leggen. Begin met drie bakken op je balkon of een paar vaste planten in een zonnig hoekje. Kies soorten die je vaak gebruikt en die je veel geld schelen in de winkel. Na een eerste jaar weet je wat werkt en kun je stap voor stap uitbreiden.

 

Moestuinzaden?

Heel veel keus