Wil je een beetje leuk gamen, dan kun je nog steeds niet zonder grafische kaart. Hoewel er voor serieus gamen maar twee fabrikanten van chipsets zijn, is het aanbod alsnog overweldigend. Wij hebben voor je uitgezocht hoe de belangrijkste grafische kaarten presteren en welke jij daarvan nodig hebt.

Er zijn waanzinnig veel verschillende spellen en gamers. Zo kun je houden van sportgames, racegames, MMO's, shooters, strategiespellen, adventures, hack & slash en ga nog maar even door. De eisen die je hierbij aan je systeem stelt, zijn heel verschillend en voor elke gamer is er dan ook een ideale grafische kaart die optimale prestaties tegen een zo gunstig mogelijke prijs biedt.

Wanneer heb je geen grafische kaart nodig?

Tegenwoordig zit in de processor ook vaak een grafische chip geïntegreerd. AMD noemt dit een apu (accelerated processing unit) en heeft hiervoor de A-serie. Intel heeft het in zijn cpu's met de Haswell-architectuur. Als je de computer alleen voor internet, office, foto's en films gebruikt, dan is dit een prima oplossing. Gamen kan op zich wel, als je je beperkt tot oudere spellen in een resolutie die lager is dan Full HD. Dat geldt wel vooral voor AMD's apu's.

©PXimport

Moderne processors van AMD en Intel hebben een ingebouwde gpu. Op AMD's A-serie kun je nog net gamen als je je kwaliteitseisen beperkt.

Casual gamer

We verdelen gamers grofweg in drie categorieën: casual gamers, mid-end gamers en high-end gamers. In de eerst categorie val je als je af en toe een spelletje speelt, maar wel wilt dat dit soepel gaat. Je speelt doorgaans op een resolutie van 1920 x 1080 pixels of zelfs lager. Daarnaast hoeven de games niet op het hoogste detail gespeeld te worden. De grafische kaart mag niet te veel geld kosten, maar je moet er wel af en toe een spel mee kunnen spelen.

Voor de casual gamer is de AMD Radeon R9 270 de beste keuze. Met deze kaart kun je je games op Full HD aardig spelen. Alleen bij de zwaardere games zal het detail wat omlaag moeten. Bij sommige webshops kun je de R9 270 al voor minder dan 150 euro kopen.

©PXimport

De Radeon R9 270 raden we aan voor de casual gamers. Op een resolutie van 1920 x 1080 en lager kun je de meeste games fatsoenlijk spelen.

AMD Radeon R9 270

Score

4 sterren

Prijs

€ 150,-

Mid-end gamer

Val je in de tweede groep, de mid-end gamers, dan liggen je eisen hoger dan bij de casual gamer. Het aantal fps moet het liefst boven de 50 zijn, zodat je spel vloeiend draait. Daarnaast moeten de games er ook gelikt uitzien, dus de grafische details in de games moeten hoger kunnen.

Voor de mid-end gamer is de keuze lastiger door het grote aanbod. Wij kiezen voor de AMD Radeon R9 280X, om zijn uitstekende prijs-performanceverhouding. Gamen op Full HD is geen enkel probleem. Door de recente prijsdalingen begint ook de nog krachtigere Radeon R9 290 interessant te worden.

©PXimport

De Radeon R9 280X is onze keuze voor de mid-end gamer. Deze kaart is betaalbaar en kan prima omgaan met games op een Full HD-resolutie.

AMD Radeon R9 280X

Score

4 sterren

Prijs

€ 240,-

©PXimport

De GeForce GTX 980 is de snelste kaart uit onze test, helaas is de prijs van ruim 550 euro ook niet mals.

High-end gamer

De derde groep wordt gevormd door high-end gamers. Val je in deze groep, dan ben bereid om wat meer geld voor een gamesysteem neer te leggen. Gamen is tenslotte je hobby en dat kost nu eenmaal geld. Binnen deze categorie zelf heb je ook nog verschillen. De een zal de games spelen op Full HD en met alle details op maximaal, de ander speelt zijn games op een hoge resolutie van 2560 x 1440 pixels, terwijl een derde high-end-gamer zijn fps zo hoog mogelijk wil hebben omdat hij met een 120- of 140Hz-scherm speelt.

©PXimport

Voor de high-end gamer is de NVIDIA GeForce GTX 980 de beste geteste kaart. Gamen op Full HD resulteert in zeer hoge fps en de resolutie van 2560 x 1440 is ook geen probleem. Een prijsvriendelijk alternatief is de AMD Radeon R9 290X. Dit is alleen wel een heethoofd, zorg dus voor een uitvoering met goede koeling.

NVIDIA GeForce GTX 980

Score

5 sterren

Prijs

€ 555,-

De drie categorieën zijn natuurlijk erg algemeen. Het is heel goed mogelijk dat jij buiten deze drie categorieën valt. Bijvoorbeeld als je spellen speelt op meer dan één scherm of op een UHD-resolutie. Je eisen zijn dan echter zo hoog, dat we je dan aanraden om met meer dan één grafische kaart te werken in SLI of CrossFire.

Bluetooth-codecs spelen een belangrijke rol bij het streamen van muziek naar draadloze hoofdtelefoons en speakers. AptX Lossless is een van de nieuwste ontwikkelingen op dit gebied, bedoeld voor muziek in cd-kwaliteit zonder verlies van audiogegevens. Hoe werkt het precies, en wat heb je nodig om het te gebruiken? Dat lees je in dit artikel.

Lees ook: Wat is het verschil tussen lossy en lossless audio?

AptX Lossless draait om het beluisteren van muziek via bluetooth en komt vooral voor bij nieuwe (premium) smartphones. Het kan echter ook worden gebruikt om geluid te streamen naar een speaker, streamer of ander audiotoestel. Toch zie je het daar nog niet vaak terug, en dat heeft zo zijn redenen.

Wat is een bluetooth-codec?

Bluetooth kun je vergelijken met een autosnelweg: het zorgt voor een verbinding tussen twee toestellen. Om muziek te verplaatsen (of streamen) heb je echter nog een 'vervoersmiddel' nodig. Dat is een codec, die ervoor zorgt dat bijvoorbeeld een Taylor Swift-liedje verpakt wordt en zonder haperingen én in goede kwaliteit bij je hoofdtelefoon of speaker aankomt. Dit is noodzakelijk omdat bluetooth niet genoeg capaciteit heeft om muziek in zijn oorspronkelijke vorm te streamen.

Er zijn verschillende codecs, waarvan sommige vooral gericht zijn op het voorkomen van haperingen, terwijl andere juist de geluidskwaliteit verbeteren. Alle codecs verkleinen de muziekdata door audiogegevens te verwijderen. Daarom worden ze ook 'lossy' genoemd.  Voorbeelden van dergelijke codecs zijn SBC, AAC of LDAC.

Hoeveel audiodata er verdwijnt, hangt af van de codec én de gekozen bitrate, want elke codec biedt op dat vlak verschillende niveaus. Hoe kleiner de bitrate, hoe meer gegevens er verwijderd worden. Zo eindig je met streams die vier tot tien keer kleiner kunnen zijn dan het bronbestand. Het resultaat van dat lossy proces kan een lagere audiokwaliteit zijn, afhankelijk van de gekozen codec en bitrate. 

 Ook interessant: Hoe luister je muziek via bluetooth?

Wat is aptX?

AptX Lossless is de nieuwste generatie van aptX, codecs die afkomstig zijn van chipbouwer Qualcomm. Oorspronkelijk was er één aptX-codec, inmiddels zijn er verschillende. Zo kun je aptX HD tegenkomen, dat een betere kwaliteit biedt. Bij aptX LL staan die dubbele L's voor 'low latency', verminderde vertraging, wat belangrijk is bij het gamen.

Bij nieuwe toestellen zie je heel vaak aptX Adaptive in de specificaties staan. Dit is een codec die de audiokwaliteit aanpast aan de situatie. Als je bijvoorbeeld muziek streamt van je smartphone naar een speaker die wat verder staat, dan schakelt aptX Adaptive automatisch naar een lagere kwaliteit om haperingen te voorkomen. Breng je de speaker dichterbij, dan wordt de kwaliteit beter. 

©Jamie Biesemans

Lossy vs Lossless

AptX Lossless is de eerste codec die geen audiogegevens weggooit (vandaar 'lossless', zonder verlies). Het biedt dezelfde kwaliteit als een muziek-cd (16-bit / 44,1 kHz) en zet dus audiokwaliteit op de eerste plaats. Het wordt altijd gecombineerd met aptX Adaptive, waarbij die Lossless-codec naadloos voor een lossy kwaliteit wordt ingeruild als je bijvoorbeeld met je in-ears wegloopt van je smartphone. Aptx Lossless werkt immers enkel als je dicht bij je telefoon blijft.

Wat heb je nodig?

Om een bepaalde codec te gebruiken, moeten beide toestellen deze ondersteunen. Je hebt dus zowel een smartphone als een hoofdtelefoon nodig die aptX Lossless ondersteunen. De link met Qualcomm is duidelijk, omdat alleen bepaalde chipsets van dit merk compatibel zijn met de codec. Het gaat dan om de snelste Snapdragon-chipsets die vooral bedoeld zijn voor smartphones uit de topklasse en hogere middenklassers. Die zijn uitgerust met 'Snapdragon Sound'. 

©Jamie Biesemans

Dit label garandeert echter niet dat aptX Lossless wordt ondersteund, omdat deze codec een optionele extra is. Sommige smartphonefabrikanten plaatsen wel de juiste hardware in hun toestellen, maar kiezen ervoor alleen aptX Adaptive te ondersteunen en aptX Lossless weg te laten. Dit kan te maken hebben met extra licentiekosten voor de Lossless-versie of de hogere kosten van de benodigde hardware. AptX Lossless vereist namelijk een extra antenne. Merken zoals Asus en Sony bieden deze ondersteuning wél op bepaalde smartphones.

Hoe weet je dan of je via de beste codec luistert? In theorie zou aptX Lossless duidelijk vermeld moeten worden, zowel op de verpakking als op het scherm tijdens gebruik. In de praktijk is het soms moeilijk om te ontdekken welk toestel aptX Lossless ondersteunt. Je kunt wel bij Qualcomm een overzicht van producten bekijken die aptX Lossless aan boord hebben (al lijkt ook die lijst niet helemaal compleet). 

Er is inmiddels een beperkt aantal laptops met aptX Lossless-ondersteuning op de markt, onder andere van Asus, Dell en Acer.  Als het gaat om draadloze koptelefoons en in-ears is het lijstje ook niet enorm lang. Bose en Denon zijn de twee grootste namen die aptX Lossless omhelzen, naast merken als Cambridge Audio en Bowers & Wilkins. In het overzicht van Qualcomm ontbreken echter sommige namen. Wil je dus echt via bluetooth muziek in de hoogste kwaliteit beluisteren, dan moet je zelf dus nog goed het een en ander uitzoeken.

Apt X Lossless-ondersteuning vind je bijvoorbeeld op 🢱

Met de Philips PureProtect Mini 900-serie AC0920/10 haal je een compacte maar effectieve luchtreiniger in huis. Dit apparaat belooft een stille werking, geavanceerde luchtfiltering en een gebruiksvriendelijke bediening. Wat vinden de leden van het Review.nl Testpanel ervan? We verzamelden hun beoordelingen en ervaringen om een helder beeld te schetsen van de prestaties, voordelen en eventuele minpunten.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Philips

Stijlvol en compact ontwerp

Een groot pluspunt volgens de testers is het strakke en moderne design. IlsevdG zegt: "Het apparaat valt op door zijn strakke en moderne design dat moeiteloos in elke kamer past." Ook Jor1nde vindt het ontwerp geslaagd: "Het apparaat is mooi klein en kan dus makkelijk ergens geplaatst worden." De luchtreiniger is lichtgewicht en daardoor eenvoudig te verplaatsen, wat meerdere testers als prettig ervaren.

©Philips

Luchtfiltering en prestaties

De PureProtect Mini beschikt over een HEPA NanoProtect-filter dat 99,97 procent van de deeltjes tot 0,003 micron opvangt. Testers merken op dat de lucht schoner aanvoelt en dat allergieën en stof worden verminderd. Tester NtenHove zag direct een positief effect: "Al vanaf de eerste dag merkte ik dat ik minder last had van mijn luchtwegen." Ook een andere tester merkte verbetering bij zijn zoon: "Hij heeft in de avonduren geen volle neus meer en valt makkelijker in slaap."

Toch is niet iedereen even enthousiast over de effectiviteit. MikaDeTester vindt dat 'je daarnaast zeker nog het huis moet doorluchten, want op zichzelf zuivert het product de lucht niet voldoende'. Ook EstherRK merkte dat de lucht 's nachts niet altijd binnen de marges bleef.

©Philips

Geluidsniveau: fluisterstil of storend?

Het geluidsniveau van de PureProtect Mini krijgt wisselende beoordelingen. De slaapmodus wordt vaak geprezen. Een van de testers zegt hierover: "Hij is fluisterstil, dus ideaal voor 's nachts." Ook Ineke83 bevestigt: "In de slaapmodus werkt het apparaat zeer stil; mijn vrouw en ik horen het niet tijdens onze slaap."

Op hogere standen is het echter een ander verhaal. MikaDeTester klaagt: "De gewone stand maakt best veel herrie en in de turbostand lijkt het alsof hij wegvliegt." Ook IlsevdG merkt op dat het geluid in de hogere stand wel iets luider is.

Gebruiksgemak en bediening

De luchtreiniger wordt over het algemeen als gebruiksvriendelijk ervaren. De installatie is eenvoudig, en de bediening via het touchscreen of de Air+-app wordt door veel testers als prettig omschreven. Daniëlle zegt: "Het apparaat is makkelijk te bedienen; binnen een paar minuten stond hij al aan."

Toch zijn er ook een paar minpunten. Sommige testers vinden de handleiding bijvoorbeeld te summier. EstherRK: "De plaatjes laten duidelijk zien hoe je het apparaat moet installeren, maar ik miste informatie zoals waar het apparaat moet worden geplaatst." Ook tester Aanradertje vond het display lastig te begrijpen zonder extra uitleg.

✅ Pluspunten:

• Compact en stijlvol design
• Fluisterstille slaapmodus
• Handige app-bediening
• Vermindert stof en allergieën

❌ Minpunten:

• Geluid op hogere standen
• Summiere handleiding
• Niet voldoende zonder extra ventilatie

©Philips

Conclusie: een slimme keuze met een paar kanttekeningen

De Philips PureProtect Mini 900-serie AC0920/10 luchtreiniger scoort overwegend goed bij de testers. Het compacte design, de stille slaapmodus en de effectieve luchtzuivering worden vaak genoemd als pluspunten. Vooral mensen met allergieën lijken baat te hebben bij dit apparaat.

Toch zijn er ook verbeterpunten. Op hogere standen kan het apparaat luidruchtig zijn, en sommige testers vinden dat het filteringssysteem niet krachtig genoeg is om een ruimte volledig te zuiveren zonder extra ventilatie. Ook zou de handleiding wat uitgebreider mogen zijn. Niettemin scoort deze luchtreiniger al met al een heel fatsoenlijke 8,0.