Wil je een beetje leuk gamen, dan kun je nog steeds niet zonder grafische kaart. Hoewel er voor serieus gamen maar twee fabrikanten van chipsets zijn, is het aanbod alsnog overweldigend. Wij hebben voor je uitgezocht hoe de belangrijkste grafische kaarten presteren en welke jij daarvan nodig hebt.

Er zijn waanzinnig veel verschillende spellen en gamers. Zo kun je houden van sportgames, racegames, MMO's, shooters, strategiespellen, adventures, hack & slash en ga nog maar even door. De eisen die je hierbij aan je systeem stelt, zijn heel verschillend en voor elke gamer is er dan ook een ideale grafische kaart die optimale prestaties tegen een zo gunstig mogelijke prijs biedt.

Wanneer heb je geen grafische kaart nodig?

Tegenwoordig zit in de processor ook vaak een grafische chip geïntegreerd. AMD noemt dit een apu (accelerated processing unit) en heeft hiervoor de A-serie. Intel heeft het in zijn cpu's met de Haswell-architectuur. Als je de computer alleen voor internet, office, foto's en films gebruikt, dan is dit een prima oplossing. Gamen kan op zich wel, als je je beperkt tot oudere spellen in een resolutie die lager is dan Full HD. Dat geldt wel vooral voor AMD's apu's.

©PXimport

Moderne processors van AMD en Intel hebben een ingebouwde gpu. Op AMD's A-serie kun je nog net gamen als je je kwaliteitseisen beperkt.

Casual gamer

We verdelen gamers grofweg in drie categorieën: casual gamers, mid-end gamers en high-end gamers. In de eerst categorie val je als je af en toe een spelletje speelt, maar wel wilt dat dit soepel gaat. Je speelt doorgaans op een resolutie van 1920 x 1080 pixels of zelfs lager. Daarnaast hoeven de games niet op het hoogste detail gespeeld te worden. De grafische kaart mag niet te veel geld kosten, maar je moet er wel af en toe een spel mee kunnen spelen.

Voor de casual gamer is de AMD Radeon R9 270 de beste keuze. Met deze kaart kun je je games op Full HD aardig spelen. Alleen bij de zwaardere games zal het detail wat omlaag moeten. Bij sommige webshops kun je de R9 270 al voor minder dan 150 euro kopen.

©PXimport

De Radeon R9 270 raden we aan voor de casual gamers. Op een resolutie van 1920 x 1080 en lager kun je de meeste games fatsoenlijk spelen.

AMD Radeon R9 270

Score

4 sterren

Prijs

€ 150,-

Mid-end gamer

Val je in de tweede groep, de mid-end gamers, dan liggen je eisen hoger dan bij de casual gamer. Het aantal fps moet het liefst boven de 50 zijn, zodat je spel vloeiend draait. Daarnaast moeten de games er ook gelikt uitzien, dus de grafische details in de games moeten hoger kunnen.

Voor de mid-end gamer is de keuze lastiger door het grote aanbod. Wij kiezen voor de AMD Radeon R9 280X, om zijn uitstekende prijs-performanceverhouding. Gamen op Full HD is geen enkel probleem. Door de recente prijsdalingen begint ook de nog krachtigere Radeon R9 290 interessant te worden.

©PXimport

De Radeon R9 280X is onze keuze voor de mid-end gamer. Deze kaart is betaalbaar en kan prima omgaan met games op een Full HD-resolutie.

AMD Radeon R9 280X

Score

4 sterren

Prijs

€ 240,-

©PXimport

De GeForce GTX 980 is de snelste kaart uit onze test, helaas is de prijs van ruim 550 euro ook niet mals.

High-end gamer

De derde groep wordt gevormd door high-end gamers. Val je in deze groep, dan ben bereid om wat meer geld voor een gamesysteem neer te leggen. Gamen is tenslotte je hobby en dat kost nu eenmaal geld. Binnen deze categorie zelf heb je ook nog verschillen. De een zal de games spelen op Full HD en met alle details op maximaal, de ander speelt zijn games op een hoge resolutie van 2560 x 1440 pixels, terwijl een derde high-end-gamer zijn fps zo hoog mogelijk wil hebben omdat hij met een 120- of 140Hz-scherm speelt.

©PXimport

Voor de high-end gamer is de NVIDIA GeForce GTX 980 de beste geteste kaart. Gamen op Full HD resulteert in zeer hoge fps en de resolutie van 2560 x 1440 is ook geen probleem. Een prijsvriendelijk alternatief is de AMD Radeon R9 290X. Dit is alleen wel een heethoofd, zorg dus voor een uitvoering met goede koeling.

NVIDIA GeForce GTX 980

Score

5 sterren

Prijs

€ 555,-

De drie categorieën zijn natuurlijk erg algemeen. Het is heel goed mogelijk dat jij buiten deze drie categorieën valt. Bijvoorbeeld als je spellen speelt op meer dan één scherm of op een UHD-resolutie. Je eisen zijn dan echter zo hoog, dat we je dan aanraden om met meer dan één grafische kaart te werken in SLI of CrossFire.

Het merk Nothing is inmiddels berucht én geliefd om zijn semi-transparante telefoons, dappere designkeuzes en de knipoog naar oldskool tech. Vandaag voegt het bedrijf daar een betaalbare variant aan toe: de Phone (3a) Lite. Die naam roept meteen vragen op, want hoe 'Lite' is hij eigenlijk?

Vandaag heeft Nothing de Phone (3a) Lite officieel onthuld. Vanaf 4 november ligt het toestel ook daadwerkelijk in de winkel voor een bedrag van 249 euro. Er zijn twee uitvoeringen beschikbaar met 8 GB RAM en 128 of 256 GB opslag, en die zijn leverbaar in de kleuren zwart en wit. Beide varianten bieden ruimte voor een microSD-kaart tot 2 TB, wat in deze prijsklasse vrij uitzonderlijk is.

Met die vriendelijke prijs positioneert Nothing het toestel overigens slim tussen de budget- en middenklasse in. Dus ónder de Nothing Phone (3a), maar boven instappers van bijvoorbeeld Realme of Motorola.

©Nothing

Kleine concessies

De transparante achterkant blijft, maar het Glyph-systeem – de lichtstrips waarmee je meldingen op de achterkant kunt waarnemen – lijkt te ontbreken. Nothing vermeldt het in elk geval niet op de officiële pagina, wat doet vermoeden dat het systeem hier is geschrapt of versoberd. Het toestel heeft een glass finish en een IP54-certificering tegen stof en spatwater, maar is vermoedelijk niet volledig van glas.

Het scherm is een 6,77-inch amoledpaneel met een resolutie van 1084 × 2392 pixels, een piekhelderheid van 3000 nits en een adaptieve verversing van 120 Hz. Het toestel draait op een MediaTek Dimensity 7300 Pro-chip (8-core, 4 nm, tot 2,5 GHz) met een Mali-G615 GPU. Niet de snelste op aarde, maar ruim voldoende voor dagelijks gebruik en je favoriete spelletjes. De batterij heeft een vermogen van 5000 mAh en kun je met 33 watt opladen; in twintig minuten zit je op 50 procent, volledig laden duurt ongeveer een uur. Ook reverse charging (5 watt) wordt ondersteund.

De camera’s zijn inmiddels officieel bevestigd: een 50 MP-hoofdcamera (f/1.88), een 8 MP-ultragroothoeklens (f/2.2) en een 2 MP-macrocamera (f/2.4). De selfiecamera telt 16 MP. Video’s schiet je in 4K met 30 fps of 1080p met tot 60 fps. Daarmee is het een nette, zij het eenvoudige, cameraconfiguratie voor deze prijsklasse.

Software

De telefoon draait op Nothing OS 3.5 (gebaseerd op Android 15). Versie 4.0, gebaseerd op Android 16, volgt later met nieuwe camera- en lockscreenfuncties zoals Stretch mode en Lock Glimpse.

Die laatste optie zorgt trouwens wel voor enige opschudding: Lock Glimpse zou advertenties laten zien op je vergrendelscherm. Gebruikers moeten naar links vegen om ze te bekijken en de functie is weliswaar opt-in, maar het is wél een breuk met Nothings eerdere ‘geen bloatware, geen onzin’-imago. Het voelt een beetje wrang: het merk dat ooit minimalisme predikte, introduceert nu vrijwillige reclame. Maar goed, een kleine prijs voor een lage prijs, zullen we maar zeggen.

Niettemin lijkt de Nothing Phone (3a) Lite een charmant compromis. Minder luxe, minder toeters en bellen, maar nog steeds een eigen gezicht in een markt vol generieke toestellen. Wie vooral design en merkbeleving zoekt voor een zacht prijsje, zal hier vermoedelijk blij van worden.

©Nothing

Conclusie

Met de Phone (3a) Lite brengt Nothing een deel van zijn kenmerkende design naar een lagere prijsklasse. De hardware is degelijk, de prijs scherp en de uitstraling is toch herkenbaar. Maar er zijn ook duidelijke concessies: geen Glyph-lichtshow deze keer, de camera’s zijn bescheiden, en die optionele advertenties...? Nou ja, een aantrekkelijke instapper dus, zolang je weet wat je inlevert voor dat lagere prijskaartje.

Reizigers die de oversteek maken op de Noordzee naar Groot Brittannië of Noorwegen kennen het probleem: je moet je roaming uitzetten omdat je anders onbedoeld verbinding maakt met een dure maritieme provider. Dat is binnenkort verleden tijd, want door een samenwerking met Tampnet betaal je - net als in Nederland - gewoon de normale kosten voor het gebruik van je mobiele data en gesprekken bij in ieder geval KPN en Odido.

Mobiele provider KPN heeft aangeven dat klanten vanaf 1 november 2025 geen extra roamingkosten meer betalen als ze gebruik maken van mobiel internet en telefonie tijdens bijvoorbeeld een overtocht met een ferry naar Groot Brittannië. Door een samenwerking met maritiem provider Tempnet worden er geen exorbitante prijzen meer gerekend als je met je smartphone op internet surft. Ook klanten van Youfone en Simyo vallen onder deze nieuwe regeling.

Odido volgt in januari
Ook Odido heeft eerder al bekend gemaakt dat de roamingkosten voor klanten van deze provider, waar ook klanten van Ben en Simpel onder vallen, verdwijnen en ook deze klanten dus niet meer betalen dan in Nederland. Bij Odido verdwijnen de roamingkosten per 1 januari 2026.

Het is nog niet bekend wanneer andere provider zoals Vodafone roamingkosten zullen aanschaffen voor reizigers op de Noordzee, maar de verwachting is dat ook dit rond de jaarwisseling zal worden doorgevoerd.

Voorheen hoge kosten
Wanneer reizigers op het oude maritieme netwerk verbinding maakten met internet, konden de kosten extreem hoog oplopen. Bij Odido kon je bijvoorbeeld bundels afkopen voor 3 euro voor 25MB of of 25 euro voor 500MB, bedragen waar je dus behoorlijk diep in de buidel voor moet tasten. Had je geen bundel en maakte je per ongeluk verbinding, dan liepen de kosten nog verder op.