Vorige maand werd bekend dat er tijdens een hack op LinkedIn miljoenen gegevens van gebruikers waren gestolen. Inmiddels zijn er veel meer hacks geweest, krijgen gebruikers LinkedIn-spam, en wordt hen aan alle kanten aangeraden om wachtwoorden te veranderen. Hoe zit dat precies? We zetten onder elkaar wat er precies bekend is over de grote hack op LinkedIn en wat je ertegen kunt doen.

Het gaat in dit geval om de grote hack op LinkedIn die in 2012 al aan het licht kwam. Destijds was het al groot nieuws: 6 miljoen (onversleutelde) emailadressen en wachtwoorden werden gestolen, indertijd aan gigantisch aantal.

Nu, 4 jaar later, blijkt er veel meer data te zijn buitgemaakt. Dat kwam voor het eerst naar buiten bij Motherboard, dat berichtte dat er maar liefst 117 miljoen gegevens waren buitgemaakt. Inmiddels heeft LinkedIn de hack bevestigd.

Wat weten de hackers?

Er is nog veel onduidelijk over de hack, zoals wie er achter de aanval zit. Op dit moment weten we in ieder geval dat er 167 miljoen accounts zijn gestolen. Daarvan zijn bij 117 miljoen accounts zowel het email als het wachtwoord bekend.
 

Omdat de hack zo lang onopgemerkt bleef, is het maar raden wat de hackers allemaal weten

Of er andere informatie is bemachtigd, is dus nog niet duidelijk. Het wordt ook door LinkedIn zelf niet uitgesloten, zeker ook omdat de grote diefstal ruim 4 jaar onopgemerkt is gebleven. Echter: De hackers bieden alleen de wachtwoorden en gebruikersnamen aan en geen andere informatie, dus lijkt het niet logisch dat er andere gegevens bij zouden zitten.

De hackers hebben de informatie doorverkocht. Dat gebeurde op het dark web, een ontraceerbaar deel van het internet waar veel illegale marktplaatsen te vinden zijn. Daar werden alle gegevens voor 5 bitcoin verkocht, omgerekend zo'n € 2,500,-.

Opvallend is dat LinkedIn de gegevens niet erg goed beveiligde. Zo waren de wachtwoorden versleuteld met een SHA1-algoritme (wat makkelijk te kraken is), en er werd geen salt toegevoegd aan de wachtwoorden (met een 'salt' wordt een opgeslagen wachtwoord langer gemaakt zodat het moeilijker te kraken is met een brute force-aanval).

De data kwam onder andere terecht bij een zoekmachine voor gestolen data, LeakedSource. Dat zei ruim 90% van de wachtwoorden binnen 72 uur gekraakt te hebben.

Meer hacks in de toekomst?

Er is een kans dat ook andere diensten gehackt waren

Opvallend is dat de hack op LinkedIn niet de enige is die er de afgelopen tijd heeft plaatsgevonden. Ook het voornamelijk Amerikaanse MySpace bleek gehackt, waarbij meer dan 300 miljoen gebruikersnamen en wachtwoorden werden buitgemaakt. Ook het blogplatform Tumblr bleek geraakt.

Opvallend is dat het gaat om relatief oude gegevens. MySpace was al een paar jaar geleden over zijn hoogtepunt heen, en de gegevens van Tumblr zijn ook al oud.

Sommige beveiligingsonderzoekers denken dan ook dat er in de toekomst nog meer hacks aan zitten te komen. Hoog tijd om dus nog twieven naar je gegevens te kijken!
 

De gevolgen

Dat er zoveel gegevens op straat liggen, is ernstig. Toch is het goed dat er al snel bekend werd dat de gegevens te koop stonden. Daardoor kunnen we nu op tijd onze wachtwoorden veranderen, al is dat ook wel wat aan de late kant.

De Fraudehelpdes waarschuwt voor phishing-berichten

Inmiddels hebben andere diensten zoals Netflix een waarschuwing gestuurd naar mensen van wie hetzelde emailadres bij de LinkedIn-hack werd gestolen.

Daarnaast wordt de gestolen database inmiddels ook al misbruikt voor spam. Zo waarschuwen beveiligingsbedrijven en de Fraudehelpdesk voor phishing-mails die worden verstuurd naar aanleiding van de hack. In die phishing-mails zit ransomware. Mogelijk worden er de komende maanden nog veel meer van zulke mails verstuurd.

Opvallend is overigens dat de hackers in de phishing-berichten niet alleen de naam van de ontvanger zetten, maar ook de namen van bedrijven van slachtoffers. Ze hebben dus wel heel goed gekeken naar de inhoud...

Wat kan ik doen?

De hack op LinkedIn is één van de grootste datalekken aller tijden, en als je het sociale netwerk ooit gebruikte is er een goede kans dat je erdoor getroffen bent. Je kunt dat verifiëren op HaveIBeenPwnd.com, een website die bijhoudt welke websites worden gehackt. Hoe HaveIBeenPwnd werkt en van wie de site is kun je lezen in onze workshop erover.

Verander zo snel mogelijk je wachtwoorden!

Misschien sta je nog wel met een oud emailadres in de database of kun je het om de één of andere reden niet terugvinden op de website. Ook in dat geval is het nog steeds verstandig je wachtwoorden ook op andere sites te veranderen.

Zet voor de zekerheid ook tweestapsverificatie aan. Daarbij krijg je een sms'je als extra beveiligingslaag naast je wachtwoord, zodat een hacker met alleen je gebruikersnaam en wachtwoord niet zomaar je account binnen komt.

Let er overigens ook op dat LinkedIn niet de enige dienst is waar je tweestapsverificatie aan kunt zetten. Dat kan ook bij Gmail, Outlook, Facebook, Twitter, en heel veel meer diensten. Wel zo veilig.

Audio-Technica heeft voor het eerst sinds 2014 een grote update van zijn phono-cartridgelijn uitgebracht. De nieuwe AT33x-serie bestaat uit vijf verschillende modellen, waaronder drie zogeheten stereo moving coil-cartridges en twee mono moving coil-cartridges.

De nieuwe serie introduceert verschillende technische vernieuwingen die de geluidskwaliteit moeten verbeteren. Een belangrijke innovatie is bijvoorbeeld het eerste gebruik van gegoten zink door Audio-Technica in cartridges. Dit materiaal heeft een hoge dichtheid en stijfheid, waardoor ongewenste trillingen worden geminimaliseerd en een rijkere en meer gearticuleerde weergave wordt bereikt, vooral in het midden- en lage frequentiebereik.

Audio-Technica heeft ook een nieuw ophangingsmechanisme ontwikkeld met een iets lagere dynamische compliantie dan conventionele cartridges. Deze aanpassing zorgt voor meer flexibiliteit bij het instellen en betere compatibiliteit met verschillende toonarmen, wat gebruikers meer vrijheid geeft bij het aanpassen van het geluid.

Alle cartridges uit de AT33x-serie worden volgens Audio-Technica in Japan vervaardigd en met de hand afgewerkt door ervaren vakmensen. De nauwkeurige bewerking en zorgvuldige afstelling zijn het resultaat van tientallen jaren ervaring, wat resulteert in een kwaliteits- en betrouwbaarheidsniveau dat volgens Audio-Technica niet mogelijk zou zijn met enkel geautomatiseerde processen. Dit weerspiegelt de Japanse ambachtelijke traditie waar Audio-Technica veel waarde aan hecht.

De verschillende modellen

De stereo-modellen in de serie hebben elk hun eigen kenmerken. De AT33xEN is uitgerust met een elliptische naald die een rijk geluidsveld combineert met stabiele controle, terwijl de AT33xMLD en AT33xMLB microlineaire naaldmodellen zijn die zorgen voor verfijnde expressiviteit en uitzonderlijke controle over een brede bandbreedte bieden.

De mono-cartridges in de serie zijn speciaal ontworpen voor liefhebbers van mono-vinyl. De AT33xMONO/I brengt volgens Audio-Technica de volledige aantrekkingskracht van mono vinyl over, terwijl de AT33xMONO/II zich onderscheidt met een warm, meeslepend geluid. Dit laatste model is het enige in de AT33x-serie dat gebruikmaakt van een samarium-kobaltmagneet en een zuiver ijzeren juk voor een soepele, stabiele en rijk gestructureerde weergave.

Technische innovaties

De AT33x-serie bevat technische innovaties, waaronder dubbele bewegende spoelen voor uitstekende kanaalscheiding en brede frequentierespons, een duraluminium cantilever die harder is dan standaard aluminium, en een hybride behuizing die drie materialen combineert om resonantie over de hele cartridge te verspreiden voor een gebalanceerd, natuurlijk geluid.

De cartridges zijn verder voorzien van PCOCC-spoelleiders zonder kristalkorrelgrenzen voor verminderde signaalverstoring, goudgeplateerde geluidsterminalpennen met een dikkere goudlaag dan conventionele producten, en schroefdraadgaten voor eenvoudigere directe montage op geïntegreerde toonarmen en de meeste standaard headshells.

Beschikbaarheid en prijzen

De Audio-Technica AT33x-serie is vanaf 23 oktober 2025 verkrijgbaar. De stereo-modellen hebben een adviesprijs vanaf 599 euro, terwijl de mono-modellen een adviesprijs hebben vanaf 399 euro.

Platenspelers van Audio-Technica op Kieskeurig.nl:

Dreame timmert hard aan de weg met verschillende robotstofzuigers en presenteert met de Dreame Matrix 10 Ultra een nieuw model. In de basis is dit een soort opgevoerde X50, maar dan met een veel uitgebreider station én meerdere dweilpads.

Dreame blijft stevig aan de weg timmeren, en dat zie je terug in de nieuwe Matrix 10 Ultra. Zoals we van het merk gewend zijn, bouwt het voort op eerdere modellen met slimme verbeteringen in plaats van een compleet nieuw ontwerp. Denk aan de H15 Pro en de H15 Mix of de H15 FoamWash – allemaal varianten die het topmodel van hun tijd nét iets praktischer of completer maakten. De Matrix 10 Ultra zet die lijn voort waar de X50 Ultra destijds ophield.

Met een adviesprijs van 1599 euro(!) is de Matrix 10 Ultra fors duurder dan de X50 Ultra, die nu rond de 1200 euro kost. Maar daar krijg je ook heel wat voor terug. Alles wat de X50 kon, kan deze robot ook, én meer. Zo heeft hij een uitschuifbare dweil en borstel, wielen die moeiteloos drempels trotseren en een intrekbare cameramodule, zodat de robot ook onder meubels kan schoonmaken.

©Wesley Akkerman

Dreame Matrix 10 Ultra

Om niet te veel in herhaling te vallen, concentreren we ons vanaf hier op de belangrijkste verschillen en toevoegingen. Zo beschikt de Dreame Matrix 10 Ultra nu over 30.000 Pa aan zuigkracht (tegenover 20.000 Pa op de X50) en gaat hij langer mee op een volle batterij (die overigens even groot is), waardoor je er 60 minuten meer uit perst. Verder vallen de iets grotere waterbakken en de kleinere stofbak in de stofzuiger op, maar daar blijft het bij.

Wat zorgt dan voor dat grote prijsverschil? Om te beginnen is het station veel groter en uitgebreider. Dat komt door de ondersteuning voor drie soorten dweilpads: één voor reguliere vloeren en schoonmaak, één voor badkamervloeren en één voor de vettere vlekken in huis (zoals in de keuken). Alle drie de soorten bewaar je netjes in het deurtje van het oplaad- en schoonmaakstation en hoef je bovendien niet handmatig om te wisselen.

©Wesley Akkerman

De uitgebreidere basis

Voordat je een schoonmaaktaak start en je de Dreame Matrix 10 Ultra de opdracht geeft te dweilen, pakt het systeem zelf de pads die het nodig heeft. Dat gebeurt via een intern systeem in de vorm van een soort robotarm zoals je die ook in frisdrankautomaten kunt tegenkomen. Die beweegt op en neer en plaatst de dweilpads direct onder de stofzuiger, waar de dweilen dankzij krachtige magneten op hun plaats klikken. Dat proces kost wat meer tijd, maar dan heb je ook wat.

Het is bovendien zo dat je drie verschillende soorten schoonmaakmiddelen in dezelfde basis kunt inzetten. In de doos zitten drie flesjes met reguliere zeep, zeep voor houten vloeren en een middel waarmee je nare geurtjes verwijdert die huisdieren achterlaten. Zoals altijd raadt Dreame aan alléén de door het bedrijf verkochte middelen te gebruiken, maar in principe staat het je vrij om ook je eigen schoonmaakmiddel te gebruiken dat specifiek bij jouw vloer past.

©Wesley Akkerman

Meer dan genoeg

De Dreame Matrix 10 Ultra is waarschijnlijk te geavanceerd voor het gemiddelde huishouden, dat vaak ook prima uit de voeten kan met een Dreame L40 Ultra AE of Eufy Omni E25. Maar die laten nog weleens steken vallen of laten qua dweilprestaties iets te wensen. De Matrix 10 Ultra komt echter steeds dichter bij 'de ultieme dweilrobot', en dat is vooral te danken aan zijn veelzijdigheid. Niettemin moet je wel erg veeleisend zijn wil je dit systeem überhaupt overwegen.

Qua navigatie en schoonmaakprestaties doet de Dreame Matrix 10 Ultra het ook gewoon goed. De robot gaat secuur langs muren, plinten (die hij ook gewoon meeneemt) en kasten, waardoor er weinig plekjes overblijven die niet gestofzuigd of gedweild worden. Het enige waar je dan nog een beetje rekening mee moet houden, is dat het basisstation veel ruimte in de breedte inneemt en dat kan onhandig zijn. Ook de zuigprestaties op een kleed kunnen nog altijd beter.

©Wesley Akkerman

Via de app kun je instellen wat je van de Dreame Matrix 10 Ultra verlangt. Je beheert het watergebruik, de zuigkracht en de draaicirkels. Hoe kleiner die zijn, des te groter het oppervlak wordt dat hij schoonmaakt. De app biedt ook een onderhoudsscherm waarin je kunt zien wanneer een bepaald onderdeel aan vervanging of een stofdoek toe is. Ook krijg je daar allerlei tips en updates van de digitale schoonmaakhulp, net zoals bij andere Dreame-producten.

Dreame Matrix 10 Ultra kopen?

Laten we wel wezen: bijna 1600 euro (zonder kortingen) voor een robotstofzuiger is enorm veel geld. Maar de Dreame Matrix 10 Ultra neemt je dan ook flink wat werk uit handen en presenteert allerlei extra mogelijkheden, zonder de gebruiker daarbij op te zadelen met meer werk. De zuig- en dweilprestaties zijn beter dan ooit en het is erg prettig dat je nu drie soorten schoonmaakmiddelen in de zeepbak kunt gebruiken. Het enige wat jij nog hoeft te doen, is af en toe het water bijvullen en het vieze water weggooien. Voor de rest heb je hier eigenlijk geen omkijken meer naar.