ID.nl logo
Office 2016 versus de alternatieven - welke moet je kiezen?
© Reshift Digital
Huis

Office 2016 versus de alternatieven - welke moet je kiezen?

Terwijl vrijwel iedereen inmiddels Microsoft Office gebruikt, ziet Microsoft nog genoeg kansen om Office verder te verbeteren en gebruikt het Office vooral ook om steeds meer gebruikers de cloud in te duwen. Maar is Office 2016 de kosten van de upgrade waard of ben je beter af met een alternatief?

Eén persbericht, meer aandacht besteedde Microsoft Nederland niet aan de release van Office 2016. Bang de aandacht rond Windows 10 te verstoren of heeft men gewoon niet zoveel te melden? Lees ook: Online samenwerken doe je zo.

Het lijkt het laatste. Office 2016 is namelijk geen grote nieuwe Office, maar een uiterst bescheiden upgrade. Illustratief is de 'reviewer's guide' waarin Microsoft de nieuwe functies in Office 2016 beschrijft. Het 27 pagina's tellende document beslaat voor de helft screenshots en functionaliteit die eigenlijk van Windows 10 is. Dezelfde gids voor Office 2010 was 100 pagina's en die van Office 2013 nog 45.

Toch maakt dit Office 2016 nog geen update die je zomaar kunt overslaan. Net als Windows wordt ook Office namelijk een product zonder hele grote nieuwe versies. Microsoft wil het continu vernieuwen en aanpassen, volgende maand is er dus alweer een nieuwe Office en de maand daarna weer.

Wil je altijd alle nieuwe functies, dan moet je wel overstappen naar Office 365, de abonnementsversie van Microsoft Office. Microsoft gaat namelijk ook nieuwe functies uitbrengen die alleen beschikbaar zijn voor Office 365-klanten. Office 365 krijgt ook de meeste applicaties, behalve Word, Excel, PowerPoint en OneNote ook Outlook, Publisher en Access (maar nog altijd geen Visio en Project). Ook mag je de applicaties dan op maximaal vijf pc's of Macs binnen het huishouden installeren. Je kunt daarmee eindeloos wisselen, doordat je zelf online een installatie kunt deactiveren en dan weer op een ander apparaat kunt installeren. Je kunt zo ook onbeperkt wisselen tussen Windows en Mac, een duidelijk voordeel boven een gewone winkelversie van Office die je bij de aankoop verplicht voor één van deze twee te kiezen.

Office 2016

Waar het Windows maar moeizaam lukt de vleugels uit te slaan naar andere apparaten dan de pc, is dat Office allang gelukt. Op veel smartphones of tablets staat minimaal de Word- of Excel-app, ongeacht of het een iOS- of Android-apparaat is. En ook op OS X doet Office het goed. Dit keer kregen de Apple-gebruikers zelfs eerder de beschikking over Office 2016 dan de Windows-gebruikers en is hun versie van Office meer dan ooit gelijkwaardig aan die voor Windows. Voor het eerst is er een echte OneNote voor de Mac en voor 365-abonnees ook een echte Outlook. Voor Mac-gebruikers is upgraden naar Office 2016 de logische keuze.

©PXimport

De nieuwe Office voor de Mac is de eerste met een echte Outlook en een echte OneNote.

Samenwerken

Voor Windows-gebruikers is upgraden minder vanzelfsprekend. De belangrijkste nieuwe functie in Office 2016 is het samenwerken aan documenten. Dit is mogelijk in Excel, OneNote, PowerPoint en Word, maar alleen in Word kun je de wijzigingen die een ander aanbrengt ook direct in jouw versie van het document zien. Excel en PowerPoint beheersen dit nog niet, terwijl we dat wel hadden verwacht, zeker omdat de web-apps van Office dit wel ondersteunen (net als de web-apps van concurrent Google). Om samen aan een document te werken, moet het zijn opgeslagen op SharePoint Online of OneDrive. Zoals Microsoft zelf zegt, is bij het samenwerken aan een document de versiegeschiedenis erg belangrijk. Helaas werkt deze dan weer alleen in combinatie met SharePoint Online en niet met OneDrive, dat niet gebaseerd is op SharePoint-techniek.

Overigens werden gebruikers van OneDrive (waaronder ook de Office 365-abonnees) begin november onaangenaam verrast doordat Microsoft flink het mes zette in de gratis opslagruimte op OneDrive. Was die voor 365-gebuikers eerder onbeperkt, nu is die beperkt tot 1 TB. Voor de meeste gebruikers zal dit nog altijd meer dan genoeg zijn, maar het is nadelig voor wie méér ruimte nodig heeft, want Microsoft heeft de prijzen voor extra opslagruimte op OneDrive flink verhoogd. Opslag bij Microsoft is daardoor vanaf 2016 bijvoorbeeld twee keer zo duur als in de iCloud van Apple. Na jaren gestimuleerd te hebben dat iedereen maar alles in de cloud moest zetten, toont Microsoft zich nu een minder betrouwbare partner.

©PXimport

Alleen in Word werkt het samenwerken ook zoals je dat mag verwachten.Office 365

Oordeel

****

Prijs

€ 10,- per maand

Website

www.office.com

Office 2016 voor thuisgebruik en studenten

Oordeel

***

Prijs

€ 149,-

Website

www.office.com

Vergelijking met oude Office-versies

Office 2007 en 2010

Office 2007 was indertijd de eerste versie van Office met het Lint in plaats van de traditionele menu's. De verandering deed aanvankelijk veel gebruikers huiveren, maar bleek uiteindelijk toch goed te werken. Het Lint is in Office 2007 en 2010 minder uitgebreid en ook minder intelligent dan in latere versies van Office. Je moet dus vaker zoeken en klikken om de gewenste functie te vinden. Tot onvrede van veel gebruikers was Outlook in de consumentenversies van Office 2007 verdwenen. Zij gebruikten Outlook voor e-mail, contactenbeheer en als agenda, en werden ineens gedwongen te zoeken naar een ander programma daarvoor. Aan Office 2007 werd wel OneNote toegevoegd, een notitieprogramma, maar dat stond nog in de kinderschoenen.

Twee programma's die toen nog wel in de suite zaten, InfoPath en Groove (in 2010 SharePoint Workspace geheten), hebben de overgang naar Office 2013 (en vervolgens 2016) nooit gemaakt. Missen doe je ze echter niet, terwijl je omgekeerd (wanneer je nog Office 2007 of 2010 gebruikt) niet heel veel functionaliteit mist ten opzichte van Office 2016. Het zijn vooral details die ontbreken, er zijn minder opties en het is allemaal wat minder makkelijk. Echt ontbreken doet vooral OneDrive, maar die laat zich eenvoudig apart installeren.

Office 2007 en 2010 draaien probleemloos op Windows 10. Let wel op: van beide suites is de standaardondersteuning verlopen en over een jaar komen er voor Office 2007 ook geen beveiligingsupdates meer uit. Dat is in elk geval voor Office 2007 dan een mooi moment om het niet meer te gebruiken.

©PXimport

Office 2007 was de eerste versie van Microsoft Office met een Lint (Ribbon).

Office 2013

Het verschil van Office 2016 met Office 2013 is zo mogelijk nog kleiner dan dat met Office 2010 en 2007. Er zijn de nieuwe kleurschema's licht en donker grijs waarmee je de kleuren van de Office-interface kunt aanpassen, de nieuwe "Geef aan wat u wilt doen" zoekmogelijkheid om in de Office-functies te zoeken, en onze favoriet, de lijst met laatst geopende bestanden (ook die in andere applicaties) om als bijlage aan een mailbericht toe te voegen. Omgekeerd zijn vernieuwingen die je had gehoopt nog altijd niet gekomen. Zo synchroniseert Office wel de lijst met laatste geopende documenten tussen verschillende apparaten, maar bijvoorbeeld niet de persoonlijke aanpassingen aan het lint of de werkbalk Snelle Toegang.

LibreOffice 5.0

LibreOffice is een fork (afsplitsing) van OpenOffice.org, gestart nadat Oracle OpenOffice kocht. Doordat men de opensource-code kon gebruiken was LibreOffice al heel snel een volwaardig alternatief en heeft het OpenOffice.org inmiddels duidelijk overvleugeld. LibreOffice is gratis beschikbaar voor Windows, OS X en Linux. Het bestaat uit Writer voor het maken van tekstdocumenten, Calc voor spreadsheets, Base voor databases, Draw voor tekeningen, Impress voor presentaties en Math voor het gebruik van formules.

LibreOffice biedt dus alternatieven voor Word, Excel, PowerPoint en Access, een beetje voor Visio, maar geen alternatieven voor Outlook, Publisher en OneNote. Het uiterlijk van LibreOffice lijkt nog het meest op dat van een Office-versie voor de komst van het Lint. Doordat tussentijds wel de menu's zijn opgeschoond en vooral de pictogrammen op de werkbalken geüpdatet, doet het zeker niet verouderd aan. LibreOffice voldoet voor zeker 85% van alle klusjes die je ook met Microsoft Office doet, maar het is zeker minder gebruiksvriendelijk en documenten en grafieken zijn minder mooi en flexibel. Op iOS bestaat LibreOffice niet, voor Android is er een LibreOffice Viewer beschikbaar.

©PXimport

PowerPoint en Impress zijn functioneel behoorlijk aan elkaar gewaagd.LibreOffice 5.0

Oordeel

***

Prijs

Gratis

Website

http://nl.libreoffice.nl

Google Docs

Bij Google Documenten, Spreadsheets, Presentaties, Formulieren en Tekeningen staan alle documenten automatisch in de cloud, omdat alle programma's zelf ook in de cloud staat. Google Docs is namelijk een schoolvoorbeeld van 'software-as-a-service': de applicaties worden daar door Google continu onderhouden en geüpdatet en jij bent gewoon de gebruiker. Geen gedoe dus met updates en crashes, dit werkt altijd. De enige echte eis die de Google Docs-suite stelt is een recente versie van een gangbare browser. Het werkt dus altijd, ongeacht of je Windows, OS X of Linux gebruikt.

Google Docs bestaat dus uit de tekstverwerker Documenten, het rekenprogramma Spreadsheets, het PowerPoint-alternatief Presentaties, Formulieren waarmee je eenvoudig een enquête kunt maken en Tekeningen voor diagrammen en stroomschema's. Google Drive is het hart en de centrale hub van de suite, daarvanuit zijn alle programma's beschikbaar. De verschillende onderdelen ondersteunen in meer of mindere mate het samen bewerken van documenten in realtime, en de suite loopt hier dus flink voor op Microsoft Office.

Opvallend is dat zoekgigant Google pas nu, in navolging van Microsoft, een functie aan Documenten heeft toegevoegd om direct vanuit een document te kunnen zoeken naar aanvullende informatie, zonder het document te verlaten. Via de ingebouwde chatfunctie kun je tijdens het samenwerken contact houden met de andere bewerkers van de documenten. Google heeft een groot aantal apps voor Windows en Android, voor iOS is het aantal geringer. Elk van de apps heeft niet de kwaliteit van die van de apps van Microsoft.

©PXimport

Google Drive is het hart van de Google Docs-suite en maakt documenten bereikbaar en deelbaar altijd en op elk apparaat.Google Docs

Oordeel

****

Prijs

Gratis

Website

http://drive.google.com

Apple iWork

iWork bestaat uit de tekstverwerker Pages, het rekenprogramma Numbers en het presentatiepakket Keynote. Van elk onderdeel is een app te koop (voor iOS en OS X). Dit klinkt goedkoop, maar het hele setje is toch 90 euro. Koop je een nieuwe Mac of iPhone/iPad, dan krijg je het er gratis bij. Er is geen iWork voor Windows of Android, wel bestaan er browserversies van de programma's zodat je alsnog ook vanaf niet-Apple-apparaten je documenten kunt bekijken en bewerken. Net als bij Google Docs is het bij iCloud mogelijk gelijktijdig met anderen aan een document te werken. Samenwerken is wel beperkt tot de webversie van iWork, de apps ondersteunen dit niet. Pages, Numbers en Keynote zijn verder gebruiksvriendelijk en je kunt er redelijk makkelijk aansprekende documenten mee maken.

Functioneel gezien loopt iWork echter flink achter bij Microsoft Office en dat geldt zelfs voor de OSX-apps. Functionaliteit zoals draaitabellen en koppelingen met databases ontbreekt, maar ook meer alledaagse functies zoals een achtergrond instellen in Numbers of een deel van een document beveiligen met een wachtwoord. Dit verschil wordt nog groter wanneer je de webversies vergelijkt met die van Microsoft. Om iWork abandonware (software die door de fabrikant in de steek is gelaten en niet verder ontwikkeld wordt) te noemen gaat te ver, maar het is zonder meer tijd voor een flinke update van de suite die verder gaat dan alleen zorgen voor compatibiliteit met nieuwe versies van iOS en OS X.

©PXimport

iWork van Apple is een zestal apps, drie voor iPhone en iPad en drie voor OS X.iWork

Oordeel

***

Prijs

€ 90,-

Website

www.apple.com

WPS Office

Sinds versie 10 heet Kingsoft Office, WPS Office. WPS staat voor Writer, Presentations en Spreadsheets, de onderdelen van de suite. WPS Office wordt ontwikkeld in Guandong en bevestigt de reputatie van Chinezen als copycats, van alle alternatieve suites is WPS Office degene die het meest op Microsoft Office lijkt. Zelfs het Lint is schaamteloos nagemaakt en her en der zelfs verbeterd. Zo is er een Night Mode die de kleuren dimt en ook is het handig om bijvoorbeeld binnen Writer meerdere documenten als tabbladen naast elkaar geopend te hebben. WPS Office leest en schrijft alle Office-bestandsformaten. WPS Office is beschikbaar voor Windows en in een iets oudere versie ook voor Linux. Daarnaast zijn er apps voor iOS en Android. WPS heeft een eigen cloud met ondersteuning voor versiegeschiedenis en het delen van documenten. Je documenten staan niet in China, maar in de Amazon-cloud.

Er zijn meerdere versies van WPS Office, waarvan één gratis. Deze WPS Office Free voegt een watermerk toe bij het afdrukken of opslaan als pdf en wanneer je na dertig dagen niet kiest voor de betaalde versie, verlies je ook zaken als opslaan in docx/xlsx/pptx-formaat, bijhouden van wijzigingen, VBA-macro's en macrorecorder, een groot aantal sjablonen. WPS Office voor Windows is Engelstalig, maar heeft wel Nederlandstalige spellingscontrole. De apps voor Android en iOS zijn wel Nederlandstalig. Wil je documenten tussen verschillende apparaten synchroniseren, dan kun je daarvoor OneDrive, Google Drive, Box of Dropbox gebruiken.

WPS Office

Oordeel

***

Prijs

€ 97,83

Website

www.kingsoftstore.com

Conclusie

Office 2016 is de eerste versie van de Microsoft-suite die de cloud gebruikt voor meer dan alleen opslag. De belangrijkste nieuwe functie, het gelijktijdig met anderen werken aan een document is echter veel te beperkt geïmplementeerd, onwaardig voor een nieuwe release van Microsoft Office. Te hopen valt dat men dit snel uitbreidt en dan niet alleen voor de 365-abonnees, maar ook voor wie een losse licentie heeft gekocht. De beperkte vernieuwing in Office 2016 geeft de concurrentie de kans zonder zelf echt fors te vernieuwen, toch dichterbij te komen.

Gebruik je bijvoorbeeld nooit een draaitabel in Excel, of velden en verwijzingen in een Word-document, dan is de kans groot dat alles waarvoor jij Microsoft Office gebruikt ook prima kan met één van de gratis alternatieven. De beste keuze is dan de Google Docs-suite en toch ook de app- en webversies van de verschillende Microsoft-programma's, die op sommige punten de echte Office voorbijstreven. De andere pakketten kies je eigenlijk alleen om alternatieve redenen. Wil je opensource, dan is LibreOffice de enige keuze, wil je zo veel mogelijk Microsoft Office op Linux, kies dan voor WPS Office.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 fonduesets voor een gezellige avond
© M.studio - stock.adobe.com
Huis

Waar voor je geld: 5 fonduesets voor een gezellige avond

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week voor je op zoek naar zulke aanbiedingen. Met Kerst en Oud en Nieuw voor de deur is het weer tijd om te bedenken wat je wil gaan eten. Wat dacht je van fondueen? Met deze vijf fonduesets maak je indruk op je vrienden en familie.

Met een fondueset smelt je de lekkerste kazen en dep je je broodje of vlees in bouillon of kaas. Fonduesets zijn de ultieme sfeermakers voor de feestdagen, of het nu met vrienden is of familie en of je kiest voor romige kaas, bouillon of chocolade; het is op en top genieten. Een absolute must-have voor elke levensgenieter en perfect voor de feestdagen. Wij vonden vijf betaalbare fonduesets voor je.

Boska Elektrische Fondueset Pro - 8 personen

De Boska Elektrische Fondueset Pro is ontworpen voor liefhebbers van kaas‑ en vleesfondue. De set bestaat uit een geëmailleerde gietijzeren pot met een inhoud van circa 2,15 liter, waardoor je genoeg ruimte hebt voor een volledige kaasfondue of bouillon. Het verwarmingselement is elektrisch en beschikt over een instelbare thermostaat; hierdoor kun je de temperatuur naar wens aanpassen voor verschillende soorten fondue. Een handig indicatielampje laat zien wanneer het element aan staat. De pot staat op een stevige basis en heeft een extra lang snoer van twee meter, zodat je hem makkelijk midden op tafel plaatst. Bij de set worden acht fonduevorken geleverd die zijn voorzien van gekleurde markeringen. De combinatie van gietijzer en emaille zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling en eenvoudige reiniging.

Swissmar Lausanne 11‑delige fondueset - 6 personen

De Zwitserse fabrikant Swissmar levert met de Lausanne een 11‑delige fondueset die is gericht op traditioneel fonduen. De set bestaat uit een koperen pan met een geëmailleerde binnenkant en een zware RVS‑branderschaal. Doordat koper de warmte snel opneemt en verdeelt, is de fondue snel op temperatuur. De pan staat op een robuuste stalen houder waarin een brander met regelaar zit; hiermee pas je de vlamsterkte aan voor kaas‑, bouillon‑ of chocoladefondue. In de doos zitten verschillende accessoires, waaronder zes vorkjes en een branderschaal. Deze set is niet elektrisch, waardoor je hem zelfs buiten of op de camping kunt gebruiken.

Mäser Fondueset - 4 personen

De fondueset van Mäser bestaat uit een roestvrijstalen pan met bijbehorende brander. Roestvrij staal is slijtvast en eenvoudig te reinigen; je kunt de pan na gebruik in de vaatwasser zetten. De set heeft een inhoud van rond één liter, voldoende voor een kaas‑ of chocoladefondue voor een klein gezelschap. Er worden meerdere fonduevorkjes meegeleverd met gekleurde puntjes om ze te onderscheiden. Dankzij de stevige basis staat de pan stabiel op tafel, terwijl de gelijkmatige warmteverdeling voorkomt dat de inhoud aanbrandt. Omdat het geen elektrisch toestel is, gebruik je de brander met brandgel of spiritus.

Baumalu 385050 fondueset - 6 personen

Deze fondueset van Baumalu bestaat uit een zware gietijzeren pan die op een decoratieve houten plaat staat. Gietijzer houdt de warmte goed vast en is geschikt voor zowel kaas‑ als chocoladefondue. De bijgeleverde brander plaats je onder de pan; je regelt de vlamsterkte met een draaiknop. Omdat de pot stevig op de houten plaat staat, blijft hij stabiel en kras je niet op de tafel. In de set zitten fonduevorkjes met houten handvatten.

Tristar FO‑1107 Fonduepan - 8 personen

De Tristar FO‑1107 is een elektrische fondueset met een inhoud van ongeveer 1,5 liter. Je gebruikt deze pan voor verschillende soorten fondue, zoals kaas, bouillon of chocolade. Het verwarmingselement levert circa 1000 watt en heeft een instelbare thermostaat, zodat je de temperatuur kunt aanpassen aan het type fondue. Een indicatielampje geeft aan wanneer het apparaat actief is. De pan heeft een antiaanbaklaag, een cool‑touch handgreep en staat op een antislipvoet voor extra stabiliteit. Er worden acht fonduevorkjes meegeleverd en door de ring bovenop blijven de vorkjes op hun plek tijdens het fonduen.

▼ Volgende artikel
Van papier tot pixels: altijd je administratie op orde
© px.palette
Huis

Van papier tot pixels: altijd je administratie op orde

Papieren facturen, garantiebonnetjes, contracten en andere documenten slingeren al snel overal rond. Waarom niet alles digitaal bewaren, zodat je het in enkele klikken terugvindt? In dit artikel vind je gratis tools en praktische tips om je administratie te scannen, te taggen, doorzoekbaar te maken en veilig op te slaan zonder veel gedoe.

Wat gaan we doen?

We geven diverse tips en tools om administratieve en andere papieren documenten efficiënt en ordelijk te digitaliseren. Dat gaat van scannen en OCR’en tot organiseren, automatiseren, back-uppen en meer.

Tip 1: Scanner

Stel, je wilt een hele reeks documenten digitaliseren, zoals garantiebewijzen of facturen. We gaan ervan uit dat je een scanner in huis hebt, eventueel als onderdeel van een all-in-one-printer. Zo’n toestel is goed geschikt voor stabiele, rechte scans, en een (soms optionele) documentinvoer maakt het extra handig bij grotere aantallen. Je scant het best op zo’n 300 dpi, in grijswaarden of kleur, en bewaart het resultaat bij voorkeur als pdf. Helaas genereert de meegeleverde scansoftware vaak alleen pdf’s met een afbeelding van de tekst, waardoor je die later niet kunt doorzoeken of kopiëren.

©OttoPles

Er bestaan ook heel wat printers met een ingebouwde scanner.

Tip 2: NAPS2

Gebruik in dit geval beter scansoftware met geïntegreerde OCR, zoals het gratis en opensource NAPS2 (www.naps2.com, Windows, macOS en Linux). Start de app, klik op Nieuw profiel en op Apparaat kiezen om je scanner te selecteren. Je kunt kiezen uit drie drivertypes: WIA (ingebouwd in Windows, beperkt), TWAIN (krachtiger) en ESCL (voor moderne netwerk- of wifi-scanners, vergelijkbaar met Apple AirScan). Doorgaans kies je voor TWAIN. Stel de scanopties in en open Geavanceerd voor extra instellingen. Typ een profielnaam en bevestig met OK.

Klik nu op de knop OCR en download de gewenste talen, zoals Dutch en English. Plaats een vinkje bij PDFs doorzoekbaar maken middels OCR en kies taal en modus (Snel of Beste). Vink ook de andere opties aan en druk op Scannen.

Klik daarna op het pijlknopje bij PDF opslaan en kies PDF-instellingen. Vul bij Standaard bestandspad een bestandsnaam in – gebruik eventueel ‘placeholders’ als $(YY)-$(MM)-$(DD) – en kies bij Compatibiliteit bij voorkeur PDF/A, zoals PDF/A-2b. Dit formaat slaat namelijk alle lettertypes, kleurprofielen en structuurinformatie in het bestand zelf op, wat ‘garandeert’ dat je het document ook jaren later nog in zijn oorspronkelijke vorm te zien krijgt. Vink Onthoud deze instellingen aan, klik op OK, selecteer de scans en kies PDF opslaan. Het is trouwens ook mogelijk om een (niet-doorzoekbaar) pdf-bestand in NAPS2 te importeren, dit vervolgens te OCR’en en als PDF/A te bewaren.

NAPS2 is prima opensource-scansoftware, met geïntegreerde meertalige OCR-module.

Pdf-printer

De focus van dit artikel ligt op papieren brondocumenten, maar we willen zeker ook (de gratis versie van) PDFCreator vermelden (www.pdfforge.org/pdfcreator). Je kunt deze namelijk als virtuele printer installeren om zo allerlei documenttypen om te zetten naar PDF(/A).

Start na installatie de app, open het tabblad Printer, vink PDFCreator aan en kies via de moersleutel het bestaande profiel PDF/A (archiefbestand). Bevestig met Opslaan en sluit de app. Open nu een document in een willekeurige toepassing, open het afdrukvenster en selecteer PDFCreator als printer. Een dialoogvenster opent waarin je het document meteen kunt opslaan als PDF/A-bestand (standaardversie 2b, maar dit is aanpasbaar via het uitklapmenu).

Je kunt zo’n virtuele printer ook inzetten om documenten automatisch als PDF/A op te slaan in een zelf te bepalen map. Maak hiervoor in PDFCreator op het tabblad Profielen een nieuw profiel aan (bijvoorbeeld PDF/A in map Facturen), kies bijvoorbeeld PDF/A-2b als formaat en geef tevens een specifieke opslaglocatie op. Koppel dit profiel op het tabblad Printer aan een nieuwe virtuele printer (bijvoorbeeld PDF/A-facturen). Zo maak je meerdere profielen en printers aan, waarbij elk PDF/A-bestand automatisch in een andere map terechtkomt.

Je kunt ook meerdere virtuele printers aanmaken, telkens met een aangepast profiel.

Tip 3: Mobiel

Een vlakbedscanner is zeker handig, maar niet noodzakelijk, want je kunt tegenwoordig ook prima scannen met je smartphone. Met de juiste app wordt het beeld automatisch ge-OCR’d en indien nodig rechtgetrokken. Een van de betere apps is Adobe Scan, beschikbaar via www.kwikr.nl/adobescan of in de appstore van Android en iOS.

Installeer en start de app. De gratis versie volstaat meestal, al laat de betaalde versie (circa 10 euro per maand) je onder meer tot 100 pagina’s per bestand scannen (in plaats van 25) en pdf’s exporteren naar Office 365-formaten.

Meld je aan, bijvoorbeeld via je Google-account, en tik op Scan. Je kunt het resultaat onder meer uitsnijden, roteren en de helderheid en het contrast aanpassen. Kies Blijven scannen voor extra pagina’s of tik op PDF opslaan zodra je klaar bent. De pdf belandt standaard in je Adobe-account (https://acrobat.adobe.com), maar je kunt het bestand ook delen of (via Meer) bijvoorbeeld opslaan in Google Drive. Het pdf-bestand is standaard doorzoekbaar, controleer bij Voorkeuren of Tekstherkenning uitvoeren op opgeslagen PDF wel is ingeschakeld, maar het is geen PDF/A. Wil je dat, dan kun je het bestand alsnog omzetten met reeds eerder vermelde, gratis tools als NAPS2 of PDFCreator (zie ook kader ‘Pdf-printer’).

Met (het gratis) Adobe Scan kun je ook meerdere pagina’s laten OCR’en en in één pdf bewaren.

Tip 4: Tags koppelen

Om naderhand snel het gewenste document te kunnen terugvinden, zorg je er dus allereerst voor dat je documenten doorzoekbaar zijn (bij pdf’s kan dit via OCR: zie tip 2). Je kunt gerust ook zelf extra trefwoorden, zeg maar digitale kleefbriefjes, aan je documenten koppelen.

Met een tool als TagSpaces (www.tagspaces.org, Windows, macOS en Linux) tag je in één keer meerdere bestanden en mappen met eigen trefwoorden. Bestaande tags voeg je simpelweg toe door ze naar bestanden te slepen. TagSpaces heeft ook een krachtige zoekfunctie waarmee je snel documenten met de juiste tag(s) terugvindt.

Handig zijn ook ‘smart tags’: je bepaalt dan zelf de criteria, waarna nieuwe bestanden automatisch de juiste tags krijgen. Deze tags kun je opslaan in aparte sidecar-bestanden (JSON) of je voegt ze achteraan de bestandsnaam toe: een bestand als aanpassing.pdf bijvoorbeeld wordt dan iets als aanpassing[huur indexering].pdf. De betaalde Pro-versie (42 euro per jaar) heeft enkele geavanceerde opties, zoals het toekennen van tags op basis van lokale AI-taalmodellen.

TagSpaces is een krachtige taggingtool, maar met een zekere leercurve.

Tip 5: Tags zoeken

Vind je TagSpaces toch wat overkill, dan zijn er andere manieren om documenten van (doorzoekbare) trefwoorden te voorzien. Je kunt in Verkenner (met sneltoets F2) trefwoorden toevoegen aan de bestandsnaam, maar het kan ook anders. Klik met rechts op een bestand of selectie, kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Afhankelijk van het bestandstype kun je hier tags toevoegen bij velden als Titel, Onderwerp, Labels, Categorieën en Opmerkingen. Dit werkt goed bij bijvoorbeeld Office-bestanden en afbeeldingen, maar pdf-documenten laten zich minder makkelijk taggen. Dit kan bijvoorbeeld wel bij het aanmaken van zo’n document vanuit NAPS2 of PDFCreator. Bij deze laatste kun je bij een profiel titel, auteur, onderwerp en trefwoorden meegeven.

Vanuit de Verkenner kun je vervolgens zoeken op deze tags, ook in pdf-bestanden (ook al zijn ze niet zichtbaar op het tabblad Details). Navigeer naar de juiste map of het station en typ in de zoekbalk van de Verkenner labels:<trefwoord>.

Werkt dit niet, dan ontbreekt waarschijnlijk een geschikt zoekfilter. Je kunt zo’n Adobe-IFilter alsnog installeren via deze link. Je kunt dit controleren vanuit het Configuratiescherm: open Indexeringsopties, klik op Geavanceerd en scrol op het tabblad Bestandstypen naar pdf. Daar hoort PDF Filter (of eventueel Reader Search Handler) te staan, en Eigenschappen en inhoud van het bestand indexeren moet zijn ingeschakeld. Zorg er tevens voor dat alle gewenste mappen zijn opgenomen bij Deze locaties beheren (via de knop Wijzigen).

Met het juiste filter kun je ook vanuit de Verkenner naar tags binnen pdf-documenten zoeken.

Tip 6: Opslagstructuur

Je documenten zijn nu doorzoekbaar en mogelijk ook getagd, maar er is nog een derde belangrijk aspect: bewaar alles met logische bestandsnamen in een doordachte mappenstructuur.

Voor bestandsnamen plaats je de belangrijkste info, zoals projectnaam en/of datum, liefst vooraan. Gebruik de ISO-notatie (JJJJ-MM-DD), zodat je bestanden makkelijk chronologisch sorteert. Zoals vermeld in tips 4 en 5 kun je de naam aanvullen met trefwoorden, gescheiden door een koppelteken of onderstrepingsteken (vermijd spaties of speciale tekens). Eventueel voeg je achteraan een versienummer toe, zoals _v1. Een voorbeeld is 2025-08-31_Huurcontract_Appartement_v1.pdf.

Breng de bestanden onder in een logische structuur, bijvoorbeeld op datum, per project of klant, of per categorie (zoals Huis, Werk, Gezondheid, Financieel enzovoort). Je zult merken: dankzij consistente map- en bestandsnamen vind je documenten sneller terug.

Sneller zoeken binnen een logische mappenstructuur (en met labels).

Tip 7: Organisatietool

Je hebt een logische mappenhiërarchie opgezet, maar je moet natuurlijk ook zorgen dat documenten in de juiste map terechtkomen. Externe hulp van een organisatietool als het gratis Dropit (www.dropitproject.com, werkt nog onder Windows 11) of File Juggler (www.filejuggler.com, betaalde versie 44 euro) kan daarbij handig zijn. We bekijken kort deze laatste.

Start de geïnstalleerde tool op en klik op Add rule (of eerst op Add rule group als je de regels wilt categoriseren). Stel dat je alle pdf’s die in de map \gedeeld terechtkomen automatisch wilt verplaatsen op basis van trefwoorden. Vul dan Description in en klik op de knop met drie puntjes bij Monitor om de bronmap te kiezen. Via het tandwielpictogram kun je eventueel Examine everything regularly <frequentie> between checks instellen, wat ook goed werkt voor gedeelde netwerkmappen.

Klik daarna op de plus-knop bij If en stel het filtercriterium in, bijvoorbeeld: Any of the following / Other / PDF Properties / Keywords. Bevestig met Insert en geef het trefwoord op bij Contains / Text. Je kunt via de plus-knop extra filters instellen en kiezen tussen Any of All of the following.

Leg nu de gewenste actie vast bij Then: klik op de plusknop, kies bijvoorbeeld Move file en vul de doelmap in bij to. Bewaar je filter met Save and close. Op het tabblad Rules klik je op de pijlknop naast je filter om het te activeren. Test het resultaat.

Organiseer je bestanden automatisch op basis van eigen, gecombineerde zoekfilters.

DMS

Met de tips rond doorzoekbaar maken, taggen en ordenen uit dit artikel, en met tools als TagSpaces en File Juggler, raak je al ver. Wil je je administratie nog professioneler organiseren, dan kom je uit bij een volwaardig Document Management System, kortweg DMS. Flexibele opensource-tools zijn bijvoorbeeld Papermerge en Paperless NGX. Beide installeer je het makkelijkst op Windows via Docker (Docker Desktop for Windows, met WSL2).

Na installatie bereik je het browserdashboard van de tool standaard via http://<ip-adres>:8000. Beide tools bieden OCR aan om gescande documenten doorzoekbaar te maken. Je documenten kunnen ook automatisch worden verwerkt op basis van eigen filters, en er zijn krachtige zoekopties ingebouwd. Beide tools kun je meteen uitproberen via een online demo (log in met demo / demo).

Een krachtig DMS als Paperless-ngx maakt het bijhouden van je administratie veel efficiënter.

Tip 8: Zoektool

Zoals gezegd laat de ingebouwde zoektool in Windows je met de juiste filters en instellingen ook zoeken naar metadata, zoals trefwoorden in pdf’s. Met zoekfilters en operatoren zijn zelfs complexe opdrachten mogelijk, zoals labels:factuur auteur:Toon van Daele grootte:>300kB gewijzigdop:dit jaar. Echt gebruiksvriendelijk of handig is deze functie helaas niet. Je bent dan beter af met een tool als Agent Ransack (alias Filelocator Pro, www.mythicsoft.com/agentransack). Ook de gratis Lite-versie ondersteunt netwerkshares, Booleaanse operatoren, reguliere expressies en zoeken naar metadata via IFilter.

Start de tool, zet deze op Expert en open het tabblad Hoofd. Vul bij Bevat tekst je zoekterm in en bij Zoek in het gewenste station of de map. Eventueel kun je ook filters instellen voor Grootte en Gewijzigd Na / Voor. Op het tabblad Datum voeg je extra tijdsfilters toe en op het tabblad Opties vink je zeker Office en PDF documenten aan. Vul je bij Bevat tekst een pdf-trefwoord in, dan vindt Agent Ransack ook de bijbehorende bestanden. In het tabblad Treffers (rechtsonder) zie je bij gevonden bestanden bijvoorbeeld Keywords: <gezocht_trefwoord>. Met een dubbelklik open je meteen het bestand.

Agent Ransack laat gecombineerde en krachtige filters toe en zoekt ook in metadata.

Tip 9: Back-ups

Je administratie digitaliseren is een goed idee, maar dit is pas veilig met een degelijke back-upstrategie. Het best hanteer je hier de 3-2-1-regel: drie datakopieën (hoofdversie en twee back-ups), op twee soorten media, waarvan minstens één kopie op een andere locatie. Zo bescherm je je data tegen hardwarestoringen, ransomware, brand en diefstal.

Een uitstekende gratis en opensource back-uptool is Duplicati (www.duplicati.com, Windows en macOS), die we zelf al jaren dagelijks geautomatiseerd gebruiken voor back-ups naar zowel een netwerkschijf (NAS) als de cloud (Google Drive).

Installeer het gedownloade msi-bestand. Klik na afloop met rechts op het programma-pictogram in het Windows-systeemvak en kies Open om het browserdashboard te starten. Verschijnt First Run Setup, klik dan op Yes en stel een wachtwoord in. Je kunt Duplicati in je browser openen via http://localhost:8200. Wil je ook toegang vanaf een andere pc in je netwerk, open Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan, zodat het dashboard bereikbaar is via http://<intern_ip-adres>:8200. Klik vervolgens op +Back-up toevoegen, laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd en vul een naam in. Schakel bij opslag buiten je netwerk versleuteling in. Geef vervolgens doel- en bronlocatie op en bepaal wanneer en hoe vaak de back-up wordt uitgevoerd. Duplicati maakt standaard incrementele back-ups, waarbij alleen nieuwe of gewijzigde data worden opgeslagen, waardoor het back-upvolume beperkt blijft.

Duplicati is een betrouwbare, gebruiksvriendelijke en flexibele back-uptool.

Tip 10: Beveiliging

Een goede back-upstrategie is cruciaal om je data veilig te bewaren, maar veiligheid draait ook om privacy. De beste manier om te voorkomen dat onbevoegden inzage krijgen in je (medische, financiële …) gegevens is versleuteling. In tip 9 vermeldden we al dat je in Duplicati back-ups automatisch kunt versleutelen met sterke AES-256-encryptie. Maar ook de data op je originele opslaglocatie wil je wellicht beveiligen.

Hiervoor kun je een gratis opensource-tool als VeraCrypt gebruiken, die naast containerbestanden ook complete partities of schijven kan versleutelen met sterke algoritmen als AES-256. We hebben niet de ruimte hier verder op in te gaan, maar hier vind je meer uitleg. Ook handig is Cryptomator om via je lokale synchronisatiemap data te versleutelen bij cloudopslagdiensten als Google Drive, OneDrive of Dropbox. Je vindt hier meer uitleg daarover.

Daarnaast kun je voor diverse documenttypes ook individuele bestanden beveiligen met een wachtwoord, al is dit vaak minder robuust dan een volledig versleutelde opslaglocatie. Dit kan bijvoorbeeld vanuit verschillende Office-applicaties, maar ook met pdf-tools zoals NAPS2 (bij PDF-instellingen vink je PDF versleutelen aan) en PDFCreator (bij Profielen, via Actie toevoegen / Versleuteling).

Ook in NAPS2 kun je pdf-documenten met een wachtwoord beveiligen.