Wil je je huis slimmer maken, maar weet je niet waar te beginnen? We zetten de belangrijkste trends in dit artikel voor je op een rijtje. De systemen die het vaakst worden gebruikt, belangrijke protocollen, maar ook de voor- en nadelen van de verschillende opties. We staan eveneens uitgebreid stil bij de nieuwe standaarden Thread en Matter en de gevolgen daarvan voor de smarthomeproducten die je wellicht al in huis hebt.

Het slimmer maken van je huis zul je doorgaans niet in één keer doen. Het is eerder een ontdekkingstocht, waarbij je stap voor stap slimme apparaten toevoegt en handige automatiseringen bedenkt. Begin sowieso met een goede basis; een systeem waar je uiteenlopende slimme accessoires aan toe kunt voegen. Als je te veel wordt beperkt in wat je wel en niet kunt toevoegen, wordt de ontdekkingstocht duurder en frustrerender.

Gelukkig is het de laatste jaren wel makkelijker en goedkoper geworden om je huis te automatiseren. Er zijn bijvoorbeeld clouddiensten, waardoor je niet zelf een basissysteem in huis hoeft te halen. Al maakt dit je wel afhankelijker van een werkende internetverbinding en kun je met andere ongemakken te maken krijgen.

Ook groeit het aantal draadloze producten, met bekende protocollen als Zigbee, Z-Wave, wifi en bluetooth. Maar ook met nieuwkomers als Thread en Matter. Die twee standaarden moeten ervoor zorgen dat je apparatuur van verschillende fabrikanten makkelijker kunt combineren. Ook kunnen apparaten eenvoudiger met elkaar communiceren. We praten je bij over deze nieuwe standaarden en hoe je deze nu al in jouw slimme huis kunt gaan toepassen.

Basissystemen

Een basissysteem zorgt ervoor dat je een snelle start kunt maken met het slimmer maken van je huis. Meestal gaat het om een fysiek systeem, maar er zijn ook op de cloud gebaseerde diensten. Echter, ook dan zul je een hub of bridge in huis moeten halen om draadloze protocollen als Zigbee, Z-Wave, bluetooth of 433 MHz te ondersteunen. Anders blijf je beperkt tot apparaten die via wifi of je netwerk werken. We zullen eerst de belangrijkste protocollen kort toelichten. Daarna zullen we enkele basissystemen bespreken, samen met de belangrijkste uitbreidingsmogelijkheden.

Voor optimale flexibiliteit kun je ook software zoals Home Assistant overwegen. Je kunt dit bijvoorbeeld op een Raspberry Pi installeren. Home Assistant is compatibel met zeer veel apparatuur en biedt zeer uitgebreide automatiseringsmogelijkheden. Bij andere basissystemen ben je vaak beperkter in de apparatuur die je kunt koppelen en de automatiseringen die je kunt maken. Al zijn er natuurlijk uitzonderingen.

Mesh-netwerk

Hoewel je via wifi veel slimme apparaten kunt toevoegen, is het doorgaans niet aan te raden om je tot deze standaard te beperken. Het is niet geoptimaliseerd voor grotere aantallen slimme apparaten, waardoor het instabiel kan worden. Ook kunnen er plekken met verminderd bereik zijn.

Het nieuwe wifi 6 brengt wel de nodige verbeteringen. Toch zijn protocollen als Zigbee en Z-Wave uiteindelijk geschikter voor je smarthome als je veel en vooral kleine apparaten aan wilt sluiten die beperkt en kortstondig data uitwisselen en zuinig moeten zijn. Een belangrijk voordeel is dat apparaten zowel bij Zigbee als Z-Wave signalen doorgeven als ‘repeater’, waardoor alles in een mesh-netwerk is verbonden. Dat maakt het veel betrouwbaarder. Er zijn enkele uitzonderingen, zoals kleine apparaten die op een batterij werken.

©Andrey Popov

Thread

Thread is een van de belangrijkste nieuwe netwerktechnologieën voor het slimme huis. Het is bedacht door de Thread Group waar onder andere Google, Apple, Amazon en Silicon Labs aan deelnemen, maar ook een handjevol andere grote fabrikanten. Je zult deze technologie daarom in steeds meer producten tegenkomen.

Thread heeft veel weg van Zigbee, omdat het dezelfde zuinige radiotechnologie gebruikt, waarbij apparaten ook weer onderling in een mesh-netwerk communiceren. Een belangrijk verschil is dat verbonden apparaten zijn te adresseren op basis van de ip-technologie 6lowpan, voluit IPv6 over Low-Power Wireless Personal Area Networks. Apparaten kunnen daardoor veel makkelijker met elkaar communiceren, ongeacht de fabrikant, en ook zonder tussenkomst van hub of bridge. Uiteraard vormen de slimme apparaten nog steeds een eigen privénetwerk, dat losstaat van je thuisnetwerk. Met een Thread border router (zie gelijknamige kader) kun je wél eenvoudig een brug slaan tussen de twee.

©Tom Eversley

Upgrades naar Thread

Het feit dat er veel overeenkomsten zijn tussen Thread en Zigbee, zorgt dat apparaten in enkele gevallen een upgrade kunnen krijgen naar Thread. Een voorbeeld is de Hue-bridge waarvoor een upgrade naar Thread is aangekondigd, waarmee het apparaat ook meteen aan de nieuwe Matter-standaard voldoet.

Voor de communicatie met lampen en accessoires zal Philips gewoon Zigbee blijven gebruiken en geen Thread. Daar zijn op zich goede redenen voor. De bridge voorziet immers in veel extra functionaliteit die je mist als apparaten individueel via Thread worden aangestuurd. Denk aan het bedienen van verlichting in groepen of in meerdere ruimtes en integraties met andere diensten. Een upgrade van de bridge zorgt er daarom hoofdzakelijk voor dat al je Hue-lampen via het Matter-ecosysteem zichtbaar en bruikbaar zullen zijn, ook al wordt voor de communicatie met de lampen nog Zigbee gebruikt. Je bent daardoor in dit geval dus (nog) niet van de losse bridge af.

Matter

We noemden de naam Matter al, een belangrijke uniforme standaard die zorgt dat producten van verschillende fabrikanten optimaal met elkaar kunnen samenwerken. Dat kunnen apparaten zijn die via wifi of een ethernetverbinding op je thuisnetwerk zijn aangesloten, zoals ip-camera’s en smart tv’s, maar ook apparaten die Thread ondersteunen. Matter zorgt voor interoperabiliteit tussen al die apparaten, ongeacht de onderliggende netwerktechnologie.

Op termijn zal Matter dus een brug tussen alle slimme producten kunnen slaan. Nu zul je vaak binnen een bepaald ecosysteem blijven om zekerheid te hebben dat het samenwerkt met de andere producten die je al gebruikt. Met Matter kunnen apparaten van verschillende fabrikanten met elkaar praten, zelfs als ze verschillende netwerktechnologieën gebruiken. Een Thread border router zal overigens wel over de 1.3.0-specificatie moeten beschikken, anders krijg je opnieuw verschillende eilanden. Die versie zal daarom ook de basis voor Matter vormen.

©Tomasz Wyszolmirski DABARTI

Combinatie met bluetooth

Ook bluetooth low energy (ble) speelt een rol binnen Matter, maar vooralsnog alleen om het makkelijker te maken om apparaten in gebruik te nemen. Een apparaat kan een signaal via bluetooth uitzenden, dat door bijvoorbeeld je smartphone kan worden herkend. Daarna kan een wizard in een app je helpen bij de verdere configuratie van een Matter-apparaat. De installatieprocedure kun je vergelijken met het pairen van een bluetooth headset. Het zorgt dat je snel en eenvoudig apparaten aan je slimme huis toe kunt voegen.

Als alternatief kunnen fabrikanten overigens ook een QR-code op het apparaat zetten. Door deze met een app te scannen, kun je via de app de configuratie verder afhandelen.

Uitrol niet soepel

De uitrol van Matter verloopt nog niet zo soepel als gehoopt. Fabrikanten zijn afwachtend. Het is soms lastig om Matter aan te laten sluiten op de concepten die ze al gebruiken voor het aansturen van hun eigen slimme apparatuur. De manier waarop slimme apparaten worden aangesproken verandert compleet. Het is makkelijker vast te houden aan bijvoorbeeld Zigbee met de bijbehorende Zigbee-commando’s, in plaats van een overgang naar Thread en Matter-commando’s. En zoals aangegeven is de standaardisatie van Thread en Thread border routers ook nog niet op het gewenste niveau.

Voor de enthousiastelingen die al met Thread of Matter aan de slag zijn gegaan, is het vaak nog wachten op updates van de apparaten die ze in huis hebben gehaald. Zo missen veel Thread border routers de update naar de nieuwe 1.3.0-specificatie, waaronder de producten van Apple, zoals de Apple TV 4K en de HomePod (2e generatie). Ook werd onlangs de Matter-update voor de Hue-bridge voor onbepaalde tijd uitgesteld.

SmartThings

Het door Samsung ontwikkelde SmartThings is een populaire optie bij het automatiseren van je huis. Je kunt via een app direct al heel veel apparaten in huis bedienen die werken via wifi, zoals een deurbel, slimme thermostaat of je Sonos-luidsprekers. SmartThings is ook verwerkt in onder andere koelkasten, ovens, robotstuifzuigers en wasmachines van Samsung. Met de app kun je tevens automatiseringen maken.

Wil je ook apparaten toevoegen die werken met draadloze protocollen zoals ZigBee of Z-Wave, dan kun je de SmartThings Hub toevoegen die tegenwoordig door Aeotec wordt ontwikkeld. Versie 2 en 3 van de hub krijgen via updates ondersteuning voor Matter. Bovendien werkt versie 3 als Thread border router.

Homey

Homey bestaat sinds 2016 en wordt door Athom ontwikkeld. Dit Nederlandse bedrijf biedt een clouddienst aan die je gratis kunt proberen, maar je zult dan wel snel tegen beperkingen aanlopen. Een abonnement (2,99 euro) neemt veel beperkingen weg. Om meer slimme apparaten aan te kunnen spreken, is een Homey Bridge een logische uitbreiding. De ondersteuning voor draadloze protocollen is heel breed, met naast Zigbee en Z-Wave ook bluetooth, infrarood en 433 MHz. Opvallend genoeg ben je ook dan zeer afhankelijk van een werkende internetverbinding. Zelfs het aansturen van je Hue-lampen werkt niet zonder internet.

De Homey Pro is een veel uitgebreider systeem dat je door de lokale aansturing bovendien veel minder afhankelijk maakt van internet. Er is onlangs een nieuwe ‘2023-versie’ uitgebracht. Deze unit is op heel veel vlakken verbeterd. De nieuwe versie heeft onder andere een snellere processor, meer geheugen en opslag, betere antennes en krijgt later dit jaar ook ondersteuning voor zowel Thread als Matter. De prijs zal voor veel mensen wellicht een struikelblok zijn. Je krijgt echter wel waar voor je geld, met naast veel gebruiksgemak ook uitgebreide automatiseringsmogelijkheden in de vorm van flows. Leuk detail is dat je een Homey Bridge als uitbreiding of ‘repeater’ kunt gebruiken, ook wel satellite mode genoemd, om het bereik van de verschillende draadloze standaarden te verbeteren.

IKEA Home smart

IKEA heeft een eigen lijn met slimme producten onder de noemer Home smart. Het assortiment bestaat onder andere uit slimme luidsprekers, verlichting, bewegingssensors en gordijnen. Het centrale punt is de vernieuwde Dirigera-hub, opvolger van de Trådfri. Sinds oktober 2022 is deze hub verkrijgbaar. Via een software-update zal de hub geschikt worden gemaakt voor Matter. De nieuwe hub ondersteunt naast Zigbee nu ook Thread. Net als Philips bij de Hue Bridge zal IKEA in deze hub waarschijnlijk Zigbee blijven gebruiken voor de communicatie met slimme producten uit het eigen assortiment. Al kunnen er wellicht Thread-specifieke producten bijkomen. Een Matter-update zal zorgen dat je het apparaat als Thread border router kunt gebruiken.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.

Een parfum is meer dan een lekker luchtje; het is je onzichtbare visitekaartje. De juiste geur kan je stemming versterken, je zelfvertrouwen een boost geven en direct vertellen wie jij bent. Maar hoe vind je een geur die echt bij jouw persoonlijkheid past?

Zeg me wat je draagt, ik zeg wie je bent

Geuren zijn de snelste weg naar onze emoties. Ruik je versgebakken brood, dan sta je in gedachten direct in een warme keuken. Ruik je zonnebrandcrème, dan voel je het strand. Parfums werken precies zo: ze communiceren iets over jou, zonder dat je een woord zegt.

Door een parfum te kiezen dat aansluit bij je karakter, versterk je je uitstraling. Welk type ben jij?

Persoonlijkheidstypen en bijpassende geuren

Hieronder vind je een overzicht van veelvoorkomende persoonlijkheidstypen en welke geuren daar goed bij aansluiten.

1. De romanticus (dromerig & gevoelig)

Ben je creatief, nostalgisch en gevoelig ingesteld? Dan voel jij je waarschijnlijk het prettigst bij zachte, ronde geuren. Bloemige en poederachtige noten omhullen je als een warme deken en passen perfect bij jouw zachtaardige karakter. Zoek naar: roos, jasmijn, viooltjes, vanille en lelie.

Voor dames:
Chloé - Chloé Eau de Parfum: de ultieme romantische geur. Ruikt naar een vers boeket rozen met een poederige, schone ondertoon.
Marc Jacobs - Daisy: Speels, zacht en dromerig. Met noten van viooltjes en aardbei is dit een lichte, vrolijke bloemengeur.

Voor heren:
Dior - Dior Homme: een zeldzame herengeur met iris. Hierdoor is hij zacht, poederig en verfijnd (in plaats van typisch 'mannelijk' stoer).
Prada - L'Homme: schoon, luchtig en zacht. Ruikt naar luxe zeep en verse bloemen (neroli/iris), perfect voor de gevoelige man.

2. De power-persoonlijkheid (krachtig & zelfverzekerd)

Jij komt een ruimte binnen en mensen hebben het door. Je staat stevig in je schoenen en houdt niet van poespas. Houtachtige en kruidige geuren sluiten hier naadloos op aan. Ze hebben een diepe, stabiele basis die autoriteit en rust uitstraalt. Zoek naar: Sandelhout, cederhout, leer, patchouli en zwarte peper.

Voor dames:
Chanel - Coco Mademoiselle: een moderne klassieker met karakter. De combinatie van frisse sinaasappel en krachtige patchouli straalt pure klasse en zelfvertrouwen uit.
Tom Ford - Black Orchid: niet voor muurbloempjes. Een zware, aardse geur met truffel en pure chocolade. Je vult er de kamer mee.

Voor heren:
Hermès - Terre d’Hermès: ruikt naar aarde, hout en sinaasappel. Een hele stabiele, volwassen geur die autoriteit uitstraalt zonder te schreeuwen.
Dior - Sauvage: extreem populair vanwege zijn kracht. Peperig en fris; een geur die zegt: "Ik ben er."

3. Het mysterie (sensueel & raadselachtig)

Houd je ervan om niet direct het achterste van je tong te laten zien? Ben je gek op de avond en subtiele verleiding? Dan zijn Oriëntaalse geuren jouw match. Deze zijn vaak rijk, zwaar en gelaagd. Zoek naar: Amber, wierook, muskus, kaneel en exotische kruiden.

Voor dames:
Yves Saint Laurent - Black Opium: een verslavende mix van zwarte koffie en vanille. Donker, zoet en perfect voor de avond.
Dior - Hypnotic Poison: de naam zegt het al. Een betoverende, zware geur met amandel, karwij en vanille. Zeer verleidelijk.

Voor heren:
Viktor&Rolf - Spicebomb: een explosie van kruiden (peper, kaneel) en tabak. Warm en kruidig, maar met een mysterieuze diepte.
Armani - Code: een geraffineerde mix van tonkaboon en leer. Glad, donker en een tikkeltje geheimzinnig.

4. De zonnestraal (speels & spontaan)

Ben jij de optimist van de groep, altijd vrolijk en ongecompliceerd? Zware geuren passen vaak niet bij jouw energie. Jij bloeit op van frisse, fruitige noten die licht en uitnodigend zijn. Zoek naar: Perzik, appel, framboos, zwarte bes en citrusbloesem.

Voor dames:
DKNY - Be Delicious: het bekende 'groene appeltje'. Fris, fruitig en ongecompliceerd. Echt een energieboost.
Giorgio Armani - My Way: een vrolijk boeket van witte bloemen en citrus. Heel open, zoet en uitnodigend.

Voor heren:
Versace - Eros: een luide, vrolijke geur met munt, appel en vanille. Jong, energiek en een echte allemansvriend.
Paco Rabanne - 1 Million: bekend om de goudstaaf-flacon. Zoet, kruidig en fruitig. Een geur met een knipoog die het leven viert.

5. De avonturier (energiek & sportief)

Stilzitten is niets voor jou. Je houdt van buitenlucht, actie en nieuwe ervaringen. Daar past geen bedwelmende geur bij, maar juist iets dat energie geeft. Aquatische (water) geuren en citrus zijn jouw beste vrienden. Zoek naar: Bergamot, grapefruit, munt, zeewater en groene thee.

Voor dames:
Giorgio Armani - Acqua di Gioia: geïnspireerd op de zee. Ruikt naar munt, citroen en water. Heerlijk fris en opwekkend.
Davidoff - Cool Water Woman: een klassieker die ruikt naar de oceaan en frisse meloen. Voor vrouwen die liever buiten zijn dan binnen.

Voor heren:
Giorgio Armani - Acqua di Giò: waarschijnlijk de bekendste 'watergeur' ter wereld. Ruikt naar zeewater, wind en limoen.
Issey Miyake - L'Eau d'Issey Pour Homme: een unieke, scherpe frisheid dankzij de Japanse yuzu (citrusvrucht). Strak, modern en heel energiek.

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy) - stock.adobe.com

Begrijp wat je koopt: de opbouw van een geur

Heb je wel eens een parfum gekocht dat in de winkel heerlijk rook, maar thuis tegenviel? Grote kans dat je alleen de topnoten hebt geroken. Een parfum is opgebouwd als een piramide:

1: Topnoten (de binnenkomer)
Dit is wat je de eerste 10 tot 15 minuten ruikt. Vaak fris en licht (citrus), bedoeld om je aandacht te trekken. Topnoten vervliegen snel.
2: Hartnoten (de kern)
Zodra de topnoten verdwijnen, komt het 'hart' naar boven. Dit is de ware geur van het parfum, vaak bloemig of kruidig. Dit blijf je enkele uren ruiken.
3: Basisnoten (de blijver)
Dit is wat er aan het einde van de dag nog op je huid zit. Zware ingrediënten zoals hout, muskus en vanille die zorgen voor diepte.

💡Tip: Koop een parfum nooit direct na het opspuiten. Wandel de winkel uit, doe boodschappen en ruik na een uur nog eens. Pas dan weet je hoe het parfum écht ruikt.

Eau de toilette of eau de parfum?

Op de flacon staan vaak termen die iets zeggen over de sterkte (en de prijs):
Eau de Cologne: zeer licht, vervliegt snel (3-5% geurstoffen). Lekker wanneer je je even wilt opfrissen.
Eau de Toilette (EDT): de meest verkochte variant. Fris en geschikt voor dagelijks gebruik (5-10% geurstoffen).
Eau de Parfum (EDP): sterker en blijft langer hangen (10-20% geurstoffen). Je hebt er minder van nodig, maar het is vaak duurder.
Parfum / Extrait: Zeer geconcentreerd en kostbaar. Een paar druppels ruik je de hele dag.

Zo voorkom je een miskoop: 4 gouden tips

Tot slot: hoe hak je de knoop door in de parfumerie?
1. Test op je huid (niet op een papiertje) Een papieren strookje heeft geen pH-waarde en geen hormonen. Jouw huid wel. Door je lichaamschemie kan een parfum bij jou heel anders ruiken dan bij je beste vriendin. Spray altijd op je pols om te weten hoe de geur op jou reageert.
2. Niet wrijven! Een klassieke fout: sprayen op de polsen en ze dan tegen elkaar wrijven. Niet doen! Door de wrijving maak je de geurmoleculen kapot, waardoor de topnoten sneller verdwijnen en de geurbalans verstoord raakt. Gewoon laten drogen aan de lucht.
3. Maximaal drie geuren Na drie verschillende parfums is je neus 'vermoeid' en kun je geuren niet meer goed onderscheiden. Ruik tussendoor even aan je eigen kleding (of aan koffiebonen als ze die hebben staan) om je neus te neutraliseren.
4. Kijk naar wat je al hebt Weet je niet waar je moet beginnen? Kijk naar de flesjes die je al hebt staan of opgebruikt hebt. Google de geurnoten van je favoriet (bijvoorbeeld op een website als Fragrantica) en zoek naar nieuwe parfums die dezelfde ingrediënten bevatten. Of kijk naar geuren in huis die je fijn vindt. Houd je van lavendel in je wasmiddel of vanille in je kaarsen? Dat zijn goede uitgangspunten.