Wil je je huis slimmer maken, maar weet je niet waar te beginnen? We zetten de belangrijkste trends in dit artikel voor je op een rijtje. De systemen die het vaakst worden gebruikt, belangrijke protocollen, maar ook de voor- en nadelen van de verschillende opties. We staan eveneens uitgebreid stil bij de nieuwe standaarden Thread en Matter en de gevolgen daarvan voor de smarthomeproducten die je wellicht al in huis hebt.

Het slimmer maken van je huis zul je doorgaans niet in één keer doen. Het is eerder een ontdekkingstocht, waarbij je stap voor stap slimme apparaten toevoegt en handige automatiseringen bedenkt. Begin sowieso met een goede basis; een systeem waar je uiteenlopende slimme accessoires aan toe kunt voegen. Als je te veel wordt beperkt in wat je wel en niet kunt toevoegen, wordt de ontdekkingstocht duurder en frustrerender.

Gelukkig is het de laatste jaren wel makkelijker en goedkoper geworden om je huis te automatiseren. Er zijn bijvoorbeeld clouddiensten, waardoor je niet zelf een basissysteem in huis hoeft te halen. Al maakt dit je wel afhankelijker van een werkende internetverbinding en kun je met andere ongemakken te maken krijgen.

Ook groeit het aantal draadloze producten, met bekende protocollen als Zigbee, Z-Wave, wifi en bluetooth. Maar ook met nieuwkomers als Thread en Matter. Die twee standaarden moeten ervoor zorgen dat je apparatuur van verschillende fabrikanten makkelijker kunt combineren. Ook kunnen apparaten eenvoudiger met elkaar communiceren. We praten je bij over deze nieuwe standaarden en hoe je deze nu al in jouw slimme huis kunt gaan toepassen.

Basissystemen

Een basissysteem zorgt ervoor dat je een snelle start kunt maken met het slimmer maken van je huis. Meestal gaat het om een fysiek systeem, maar er zijn ook op de cloud gebaseerde diensten. Echter, ook dan zul je een hub of bridge in huis moeten halen om draadloze protocollen als Zigbee, Z-Wave, bluetooth of 433 MHz te ondersteunen. Anders blijf je beperkt tot apparaten die via wifi of je netwerk werken. We zullen eerst de belangrijkste protocollen kort toelichten. Daarna zullen we enkele basissystemen bespreken, samen met de belangrijkste uitbreidingsmogelijkheden.

Voor optimale flexibiliteit kun je ook software zoals Home Assistant overwegen. Je kunt dit bijvoorbeeld op een Raspberry Pi installeren. Home Assistant is compatibel met zeer veel apparatuur en biedt zeer uitgebreide automatiseringsmogelijkheden. Bij andere basissystemen ben je vaak beperkter in de apparatuur die je kunt koppelen en de automatiseringen die je kunt maken. Al zijn er natuurlijk uitzonderingen.

Mesh-netwerk

Hoewel je via wifi veel slimme apparaten kunt toevoegen, is het doorgaans niet aan te raden om je tot deze standaard te beperken. Het is niet geoptimaliseerd voor grotere aantallen slimme apparaten, waardoor het instabiel kan worden. Ook kunnen er plekken met verminderd bereik zijn.

Het nieuwe wifi 6 brengt wel de nodige verbeteringen. Toch zijn protocollen als Zigbee en Z-Wave uiteindelijk geschikter voor je smarthome als je veel en vooral kleine apparaten aan wilt sluiten die beperkt en kortstondig data uitwisselen en zuinig moeten zijn. Een belangrijk voordeel is dat apparaten zowel bij Zigbee als Z-Wave signalen doorgeven als ‘repeater’, waardoor alles in een mesh-netwerk is verbonden. Dat maakt het veel betrouwbaarder. Er zijn enkele uitzonderingen, zoals kleine apparaten die op een batterij werken.

©Andrey Popov

Een deursensor kan dankzij Zigbee lang werken op batterijen.

Thread

Thread is een van de belangrijkste nieuwe netwerktechnologieën voor het slimme huis. Het is bedacht door de Thread Group waar onder andere Google, Apple, Amazon en Silicon Labs aan deelnemen, maar ook een handjevol andere grote fabrikanten. Je zult deze technologie daarom in steeds meer producten tegenkomen.

Thread heeft veel weg van Zigbee, omdat het dezelfde zuinige radiotechnologie gebruikt, waarbij apparaten ook weer onderling in een mesh-netwerk communiceren. Een belangrijk verschil is dat verbonden apparaten zijn te adresseren op basis van de ip-technologie 6lowpan, voluit IPv6 over Low-Power Wireless Personal Area Networks. Apparaten kunnen daardoor veel makkelijker met elkaar communiceren, ongeacht de fabrikant, en ook zonder tussenkomst van hub of bridge. Uiteraard vormen de slimme apparaten nog steeds een eigen privénetwerk, dat losstaat van je thuisnetwerk. Met een Thread border router (zie gelijknamige kader) kun je wél eenvoudig een brug slaan tussen de twee.

©Tom Eversley

De HomePod mini werkt als Thread border router.

Upgrades naar Thread

Het feit dat er veel overeenkomsten zijn tussen Thread en Zigbee, zorgt dat apparaten in enkele gevallen een upgrade kunnen krijgen naar Thread. Een voorbeeld is de Hue-bridge waarvoor een upgrade naar Thread is aangekondigd, waarmee het apparaat ook meteen aan de nieuwe Matter-standaard voldoet.

Voor de communicatie met lampen en accessoires zal Philips gewoon Zigbee blijven gebruiken en geen Thread. Daar zijn op zich goede redenen voor. De bridge voorziet immers in veel extra functionaliteit die je mist als apparaten individueel via Thread worden aangestuurd. Denk aan het bedienen van verlichting in groepen of in meerdere ruimtes en integraties met andere diensten. Een upgrade van de bridge zorgt er daarom hoofdzakelijk voor dat al je Hue-lampen via het Matter-ecosysteem zichtbaar en bruikbaar zullen zijn, ook al wordt voor de communicatie met de lampen nog Zigbee gebruikt. Je bent daardoor in dit geval dus (nog) niet van de losse bridge af.

Lampen en accessoires voor Hue krijgen voorlopig geen Thread-ondersteuning.

Matter

We noemden de naam Matter al, een belangrijke uniforme standaard die zorgt dat producten van verschillende fabrikanten optimaal met elkaar kunnen samenwerken. Dat kunnen apparaten zijn die via wifi of een ethernetverbinding op je thuisnetwerk zijn aangesloten, zoals ip-camera’s en smart tv’s, maar ook apparaten die Thread ondersteunen. Matter zorgt voor interoperabiliteit tussen al die apparaten, ongeacht de onderliggende netwerktechnologie.

Op termijn zal Matter dus een brug tussen alle slimme producten kunnen slaan. Nu zul je vaak binnen een bepaald ecosysteem blijven om zekerheid te hebben dat het samenwerkt met de andere producten die je al gebruikt. Met Matter kunnen apparaten van verschillende fabrikanten met elkaar praten, zelfs als ze verschillende netwerktechnologieën gebruiken. Een Thread border router zal overigens wel over de 1.3.0-specificatie moeten beschikken, anders krijg je opnieuw verschillende eilanden. Die versie zal daarom ook de basis voor Matter vormen.

Matter zorgt dat allerlei apparaten met elkaar kunnen communiceren.

Combinatie met bluetooth

Ook bluetooth low energy (ble) speelt een rol binnen Matter, maar vooralsnog alleen om het makkelijker te maken om apparaten in gebruik te nemen. Een apparaat kan een signaal via bluetooth uitzenden, dat door bijvoorbeeld je smartphone kan worden herkend. Daarna kan een wizard in een app je helpen bij de verdere configuratie van een Matter-apparaat. De installatieprocedure kun je vergelijken met het pairen van een bluetooth headset. Het zorgt dat je snel en eenvoudig apparaten aan je slimme huis toe kunt voegen.

Als alternatief kunnen fabrikanten overigens ook een QR-code op het apparaat zetten. Door deze met een app te scannen, kun je via de app de configuratie verder afhandelen.

Uitrol niet soepel

De uitrol van Matter verloopt nog niet zo soepel als gehoopt. Fabrikanten zijn afwachtend. Het is soms lastig om Matter aan te laten sluiten op de concepten die ze al gebruiken voor het aansturen van hun eigen slimme apparatuur. De manier waarop slimme apparaten worden aangesproken verandert compleet. Het is makkelijker vast te houden aan bijvoorbeeld Zigbee met de bijbehorende Zigbee-commando’s, in plaats van een overgang naar Thread en Matter-commando’s. En zoals aangegeven is de standaardisatie van Thread en Thread border routers ook nog niet op het gewenste niveau.

Voor de enthousiastelingen die al met Thread of Matter aan de slag zijn gegaan, is het vaak nog wachten op updates van de apparaten die ze in huis hebben gehaald. Zo missen veel Thread border routers de update naar de nieuwe 1.3.0-specificatie, waaronder de producten van Apple, zoals de Apple TV 4K en de HomePod (2e generatie). Ook werd onlangs de Matter-update voor de Hue-bridge voor onbepaalde tijd uitgesteld.

Voor veel producten, waaronder de Apple TV 4K, is het wachten op de Matter-update.

SmartThings

Het door Samsung ontwikkelde SmartThings is een populaire optie bij het automatiseren van je huis. Je kunt via een app direct al heel veel apparaten in huis bedienen die werken via wifi, zoals een deurbel, slimme thermostaat of je Sonos-luidsprekers. SmartThings is ook verwerkt in onder andere koelkasten, ovens, robotstuifzuigers en wasmachines van Samsung. Met de app kun je tevens automatiseringen maken.

Wil je ook apparaten toevoegen die werken met draadloze protocollen zoals ZigBee of Z-Wave, dan kun je de SmartThings Hub toevoegen die tegenwoordig door Aeotec wordt ontwikkeld. Versie 2 en 3 van de hub krijgen via updates ondersteuning voor Matter. Bovendien werkt versie 3 als Thread border router.

Versie 3 van de SmartThings Hub biedt ondersteuning voor Thread.

Homey

Homey bestaat sinds 2016 en wordt door Athom ontwikkeld. Dit Nederlandse bedrijf biedt een clouddienst aan die je gratis kunt proberen, maar je zult dan wel snel tegen beperkingen aanlopen. Een abonnement (2,99 euro) neemt veel beperkingen weg. Om meer slimme apparaten aan te kunnen spreken, is een Homey Bridge een logische uitbreiding. De ondersteuning voor draadloze protocollen is heel breed, met naast Zigbee en Z-Wave ook bluetooth, infrarood en 433 MHz. Opvallend genoeg ben je ook dan zeer afhankelijk van een werkende internetverbinding. Zelfs het aansturen van je Hue-lampen werkt niet zonder internet.

De Homey Pro is een veel uitgebreider systeem dat je door de lokale aansturing bovendien veel minder afhankelijk maakt van internet. Er is onlangs een nieuwe ‘2023-versie’ uitgebracht. Deze unit is op heel veel vlakken verbeterd. De nieuwe versie heeft onder andere een snellere processor, meer geheugen en opslag, betere antennes en krijgt later dit jaar ook ondersteuning voor zowel Thread als Matter. De prijs zal voor veel mensen wellicht een struikelblok zijn. Je krijgt echter wel waar voor je geld, met naast veel gebruiksgemak ook uitgebreide automatiseringsmogelijkheden in de vorm van flows. Leuk detail is dat je een Homey Bridge als uitbreiding of ‘repeater’ kunt gebruiken, ook wel satellite mode genoemd, om het bereik van de verschillende draadloze standaarden te verbeteren.

De nieuwe Homey Pro is op veel vlakken verbeterd.

IKEA Home smart

IKEA heeft een eigen lijn met slimme producten onder de noemer Home smart. Het assortiment bestaat onder andere uit slimme luidsprekers, verlichting, bewegingssensors en gordijnen. Het centrale punt is de vernieuwde Dirigera-hub, opvolger van de Trådfri. Sinds oktober 2022 is deze hub verkrijgbaar. Via een software-update zal de hub geschikt worden gemaakt voor Matter. De nieuwe hub ondersteunt naast Zigbee nu ook Thread. Net als Philips bij de Hue Bridge zal IKEA in deze hub waarschijnlijk Zigbee blijven gebruiken voor de communicatie met slimme producten uit het eigen assortiment. Al kunnen er wellicht Thread-specifieke producten bijkomen. Een Matter-update zal zorgen dat je het apparaat als Thread border router kunt gebruiken.

De vernieuwde Dirigera-hub zal naast Thread ook Matter gaan ondersteunen.

Een Quooker is handig, veilig en energiezuinig. Maar voordat je zo'n systeem in huis haalt, is het goed om te weten of je keuken er eigenlijk wel geschikt voor is. Kan een Quooker zomaar onder elke gootsteen worden geplaatst? Past het reservoir altijd in het kastje? En hoe zit het met stroom, ventilatie en leidingen? In dit artikel leggen we uit waar je op moet letten.

Lees ook: Hoe werkt een Quooker eigenlijk?

Ruimte onder de spoelbak

Het hart van een Quooker-systeem is het reservoir. Dit staat in het keukenkastje onder de kraan en neemt daar de nodige ruimte in. Het PRO3-reservoir, dat alleen kokend water levert, is 47 cm hoog en heeft een diameter van 15 cm. Het COMBI(+)-reservoir, dat ook warm water levert, is iets groter: 49 cm hoog en zo'n 20 cm in diameter.

Bij sommige Quooker-kranen, zoals de Flex, komt er ook een uittrekbare slang onder het aanrechtblad te hangen. Houd in dat geval rekening met extra ruimte: zo'n 40 cm hoogte onder het blad is wenselijk.

Heb je gekozen voor een Quooker met CUBE, waarmee je ook gekoeld en bruisend water kunt tappen? Dan komt er een aparte koelunit én een CO₂-cilinder bij. Die nemen extra ruimte in beslag: de koelunit is vergelijkbaar met het reservoir, en de cilinder is ongeveer zo groot als een wijnfles. Controleer dus vooraf of je keukenkastje groot genoeg is – zeker als je ook al een COMBI-reservoir gebruikt.

Een vaak onderschat aandachtspunt is de positie van de spoelbak. Die hangt in veel keukens diep in het aanrechtblad en kan deels in het kastje uitsteken. Hierdoor blijft er minder bruikbare ruimte over voor het reservoir. Ook aanwezige sifons of lades kunnen in de weg zitten. Heb je een uittreklade in plaats van een kastdeurtje? Dan is de kans groot dat er maatwerk nodig is of dat de lade niet meer bruikbaar is.

💡 Tip: meet het kastje goed op en controleer niet alleen de vrije hoogte, maar ook de diepte, breedte en de plek van afvoerbuizen.

©Paul Bradbury/KOTO

Stopcontact en stroomvoorziening

Een Quooker werkt op elektriciteit. Je hebt dus altijd een geaard stopcontact nodig in het keukenkastje. Dat stopcontact moet goed bereikbaar zijn en bij voorkeur vrij van andere apparaten. Gebruik geen verlengsnoer of stekkerblok: het systeem staat permanent onder stroom, en goede aarding en beveiliging zijn cruciaal.

Het stroomverbruik hangt af van het type reservoir. Een PRO3 heeft gemiddeld een vermogen van zo'n 1600 watt; een COMBI of COMBI+ kan pieken tot 2200 watt. In keukens met meerdere zware apparaten op één groep (zoals een inductiekookplaat, vaatwasser of oven) is het verstandig om een aparte groep voor de Quooker te overwegen.

❗ Let op: in oudere woningen zijn er soms geen stopcontacten onder het aanrecht. Dan moet er een elektricien aan te pas komen.

Ventilatie in het keukenkastje

Hoewel een Quooker goed geïsoleerd is en weinig warmte afgeeft tijdens normaal gebruik, blijft ventilatie belangrijk. Zeker bij een COMBI(+) of wanneer je het systeem uitbreidt met een CUBE voor gekoeld en bruisend water, is goede luchtcirculatie in het kastje nodig.

De warmte die vrijkomt moet weg kunnen. Anders ontstaat er risico op condensvorming of oververhitting. Ventilatieroosters in het deurtje of in een zijwand van het kastje bieden een eenvoudige oplossing. Bij onvoldoende ventilatie kan de werking van het systeem minder efficiënt of instabiel worden.

Bereikbaarheid van de waterleidingen

Een Quooker wordt in ieder geval altijd aangesloten op de koudwaterleiding. Bij een COMBI-reservoir volstaat alleen een koudwateraansluiting. Kies je voor een COMBI+, dan zijn zowel koud- als warmwateraansluiting vereist. De leidingen moeten goed bereikbaar zijn en zich bij voorkeur in hetzelfde kastje bevinden. Soms is een verlengset nodig, bijvoorbeeld in oudere of afwijkende keukenopstellingen.

Tijdens het opwarmen loost het reservoir een kleine hoeveelheid expansiewater. Daarom moet het systeem altijd op een afvoer worden aangesloten, via de meegeleverde inlaatcombinatie en afvoerslang. Idealiter ligt deze afvoer lager dan het reservoir.

©Quooker

Samenvattend

Een Quooker kan in de meeste keukens worden geplaatst, maar niet zonder voorbereiding. Controleer of er voldoende ruimte is onder de spoelbak, of er een geaard stopcontact beschikbaar is, en of de leidingen en afvoer goed bereikbaar zijn. Denk ook aan ventilatie en houd rekening met extra ruimte bij kranen met een uittrekslang.

Twijfel je of jouw keuken geschikt is? Laat je goed voorlichten door je keuken- of witgoedspecialist Dan kun je altijd een installateur inschakelen voor een keukenscan of een vrijblijvende beoordeling vooraf. Zo weet je zeker dat de montage soepel verloopt – en kun je straks probleemloos genieten van kokend water uit de kraan.

Om de toegang tot je pc te beveiligen, denk je meestal aan een wachtwoord of pincode. Maar het is ook mogelijk om als slot een zelfgekozen afbeelding te gebruiken waarop je specifieke bewegingen uitvoert.

Aanmeldingsopties

Zo’n afbeeldingswachtwoord in Windows 11 is vooral interessant als je een pc met een touchscreen hebt. De gebaren die je op de afbeelding uitvoert, kunnen het trekken van lijnen, cirkels of tikbewegingen zijn. Dit heeft enkele voordelen. Met een persoonlijke afbeelding maak je de computer weer iets meer persoonlijk. Bovendien is een afbeeldingswachtwoord moeilijker te raden, omdat de gebaren op een specifieke afbeelding plaatsvinden. Ook kan dit een oplossing zijn voor mensen die moeite hebben met het onthouden van wachtwoorden. Uiteraard moet je de gebaren telkens op de correcte plaatsen en in de juiste volgorde uitvoeren. En je let er natuurlijk op dat niemand je gebaren kan zien.

Om een afbeeldingswachtwoord in te stellen, open je met Windows-toets+I het instellingenvenster van Windows en ga je naar Accounts / Aanmeldingsopties.

Ga via de instellingen naar de aanmeldingsopties.

Afbeelding en gebaren

Vervolgens selecteer je Afbeeldingswachtwoord en klik je op Toevoegen om het proces te starten voor het aanmaken van een afbeeldingswachtwoord. Eerst moet je het huidige wachtwoord invullen. Daarna klik je op Afbeelding kiezen om het plaatje te selecteren dat je wilt zien bij het aanmelden. Klik op Deze afbeelding gebruiken.

Vervolgens moet je drie gebaren uitvoeren op de afbeelding. Teken rechtstreeks op het scherm. In het volgende scherm moet je deze drie gebaren herhalen ter bevestiging. Je kunt altijd opnieuw beginnen door op de knop Opnieuw te klikken. Ben je klaar, dan klik je op Voltooien. Je ontvangt de melding De installatie is gelukt. Wanneer je je de volgende keer aanmeldt op je pc, dan zie je de afbeelding die je daarnet hebt geselecteerd.

Selecteer eerst de afbeelding waarop je de gebaren wilt toepassen.

Verwijderen en wijzigen

Wil je het afbeeldingswachtwoord later alsnog verwijderen, dan ga je weer naar Instellingen / Accounts / Aanmeldingsopties / Afbeeldingswachtwoord en klik je op Verwijderen. Ook wanneer je problemen ondervindt bij het ontgrendelen van Windows 10 en 11, kun je beter het afbeeldingswachtwoord wijzigen. In dat geval selecteer je op dezelfde plaats de optie Wijzigen.

Je kunt altijd het afbeeldingswachtwoord aanpassen of verwijderen.